Rousseau, felsefe ve pedagoji tarihinin önemli bir figürüdür. Ona göre insan, doğal durumunda güçlü ve huzurlu bir varlık iken toplumsallaşarak gücünü yitirmiş, huzurunu kendi elleriyle bir başkasının ellerine devretmiştir. İnsanın içine düşmüş olduğu bu mahrumiyetten kurtulmasının yolu ise toplumsal yaşamını düzenlemesi ve doğal durumunun unsurlarını hatırlamasından geçmektedir. Bu noktada ahlak, kritik bir öneme sahiptir. Felsefesinin her unsurunu insan doğası tasavvurundan temellendiren Rousseau için ahlak eğitimi ise hem bireyin doğasının unsurlarına ulaşması hem de toplumsal yaşamda sağlıklı ve huzurlu bir yaşam sürmesi için oldukça önemlidir. Ancak ahlak, bireye dışarıdan kazandırılabilir bir unsur mudur? Bu soru Rousseau felsefesi için oldukça önemlidir zira bizi, ahlakın kaynağı meselesine götürmektedir. Bu çalışmada bu soru işlenmiş ve neticeye ulaşabilmek adına nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi deseni kullanılmıştır. Ulaşılan bulgulara göre ise Rousseau felsefesinde ahlakın öğretilebilirliği hususunda birey-yurttaş ayrımının var olduğu görülmektedir. Bireyin ahlak eğitiminde ahlak, kişinin doğasından temellendiği ve içerisinde salt insan doğasının unsurlarını barındırdığı için öğretilebilir değil kişiye hatırlatılabilir, özümsetilebilir durumdadır. Bir diğer deyişle bireyin ahlak eğitimi, bireyi doğasına aşina hale getirmeyi amaçlar. Ancak yurttaşın ahlak eğitiminin amacı kişiyi toplumsal yaşama hazır hale getirmektir ve temelini kamusal olandan aldığı için bu tür ahlaki bilgiler yurttaşa dışarıdan bir devlet gücü ile öğretilir ve aktarılır. Buradaki temel husus hem bireyin hem de yurttaşın ahlak eğitiminde insan doğasına yakınlaşma gereğidir. Nitekim Rousseau’ya göre her ne kadar oraya dönemiyorsak dahi uygarlık çağında da insanın rehberi doğası olmalıdır. Bir başka ifadeyle Rousseau’nun yurttaşı, aldığı ahlak eğitimi vesilesiyle hem kamusal hem de doğal bir anlam kazanır. Bu anlamın varlığını ise doğasında bulur.
Jean-Jacques Rousseau insan doğası ahlak ahlak eğitimi ahlakın öğretilebilirliği birey yurttaş
According to Rousseau, humans, in their natural state, are powerful and peaceful beings, but by socializing, they have lost their power and handed over their peace to someone else's hands. The way for the human to escape from this deprivation is to organize his social life and remember the elements of his natural state. At this point, morality and moral education both have a critical importance. For Rousseau, moral education is crucial for both the individual to reach the elements of their nature and to lead a healthy and peaceful life in social life. However, is morality an element that can be externally acquired by the individual? This question is quite important for Rousseau's philosophy as it leads us to the issue of the source of morality. In this study, this question has been addressed, and in order to reach a conclusion, the document analysis pattern of qualitative research methods has been used. According to the findings, it is seen that there is a distinction between individual-citizen in moral education in Rousseau's philosophy. Since morality in the individual's moral education is based on the person's nature and contains only the elements of human nature, it cannot be taught to the individual; it can only be reminded and internalized. However, the aim of the citizen's moral education is to prepare the individual for social life, and since it is based on the public realm, such moral knowledge is taught and transmitted to the citizen by an external state power. However, in both cases, there is a rapprochement with human nature.
Jean-Jacques Rousseau human nature morality moral ecucation possibility of teaching morality individual citizen
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Educational Sociology |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 24, 2025 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | April 16, 2025 |
| Acceptance Date | June 8, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 9 |