Yükseköğretim Hizmet Kalitesinin Kariyer Kararlılığı Üzerindeki Etkisi: Havacılık Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma
Öz
Bu araştırmada, yükseköğretim hizmet kalitesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararlılığı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada kullanılan HESQUAL (Yükseköğretim Hizmet Kalitesi) modeli çerçevesinde hizmet kalitesi; idari yönetim kalitesi, fiziki olanakların kalitesi, eğitim kalitesi, destek hizmetlerinin kalitesi ve üniversitenin dönüştürücü niteliği olmak üzere beş alt boyutta değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Gazipaşa yerleşkesinde öğrenim gören havacılık bölümü öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan toplam 387 öğrenciden anket formları toplanarak veriler elde edilmiştir. Verilerin analiz süreci nicel yöntemle gerçekleştirilmiş, analizlerde betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları, yükseköğretim hizmet kalitesi algısının genel olarak öğrencilerin kariyer kararlılığı üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle eğitim kalitesi ve dönüştürücü nitelik kalitesi alt boyutlarının kariyer kararlılığı üzerinde en yüksek etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bu bulgular, üniversitelerin öğrenciye sunduğu hizmetlerin yalnızca akademik başarıya değil, aynı zamanda öğrencinin mesleki yönelimine ve karar verme süreçlerine de önemli katkılar sağladığını göstermektedir. Elde edilen veriler doğrultusunda, yükseköğretim kurumlarında hizmet kalitesinin iyileştirilmesinin öğrenci gelişimini ve kariyer planlamasını destekleyici bir unsur olduğu vurgulanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Yükseköğretim hizmet kalitesi Kariyer kararlılığı Üniversite havacılık öğrencileri
Kaynakça
- Akçakanat, T., & Uzunbacak, H. H. (2019). Kariyer kararlılığı ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 4(9), 159–170.
- Alves, H., & Raposo, M. (2007). Conceptual model of student satisfaction in higher education. Total Quality Management & Business Excellence, 18(5), 571–588. https://doi.org/10.1080/14783360601074315
- Aygün, M. S. (2014). Hizmet kalitesinin öğrenci memnuniyeti üzerindeki etkisi: Bitlis Eren Üniversitesi örneği (Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi).
- Bektaş, H., & Akman, S. U. (2013). Yükseköğretimde hizmet kalitesi ölçeği: Güvenilirlik ve geçerlilik analizi. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal (18), 116–133.
- Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık: Ankara.
- Çalışkan, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde kariyer kararlılığı: Eğitimin niteliği ve kurumsal olanakların rolü. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 11(22), 105–120.
- Douglas, J., Douglas, A., & Barnes, B. (2006). Measuring student satisfaction at a UK university. Quality Assurance in Education, 14(3), 251–267.
- Ekinci, Y., & Güneş, M. (2013). Hizmet kalitesi algısının kariyer planlaması ve iş güvencesi algısına etkisi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(1), 28–36.
- Harvey, L., & Green, D. (1993). Defining quality. Assessment & Evaluation in Higher Education, 18(1), 9–34.
- Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45(1), 79–122. https://doi.org/10.1006/jvbe.1994.1027
- Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (2000). Contextual supports and barriers to career choice: A social cognitive analysis. Journal of Counseling Psychology, 47(1), 36–49. https://doi.org/10.1037/0022-0167.47.1.36
- Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (2002). Social cognitive career theory. In D. Brown (Ed.), Career choice and development (4th ed., pp. 255–311). San Francisco: Jossey-Bass.
- Lent, R. W., & Brown, S. D. (2013). Social cognitive model of career self-management: Toward a unifying view of adaptive career behavior across the life span. Journal of Counseling Psychology, 60(4), 557–568.
- Lounsbury, J. W., Tatum, H. E., Chambers, W., Owens, K. S., & Gibson, L. W. (1999). An investigation of career decidedness in relation to "Big Five" personality constructs and life satisfaction. College Student Journal, 33(4), 646–646.
- McKenzie, H., Boughton, M., Hayes, L., & Forsyth, S. (2008). Explaining the complexities and value of nursing practice and knowledge. In I. Morley & M. Crouch (Eds.), Knowledge as value: Illumination through critical prisms (pp. 209–224). Amsterdam, Netherlands: Rodopi Publisher.
- Nauta, M. M. (2007). Career interests, self-efficacy, and personality as antecedents of career exploration. Journal of Career Assessment, 15(2), 162–180.
- Paek, S., Schuckert, M., Kim, T. T., & Lee, G. (2015). Why is hospitality employees’ psychological capital important? The effects of psychological capital on work engagement and employee morale. International Journal of Hospitality Management, 50, 9-26. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2015.07.001
- Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1988). SERVQUAL: A multiple-item scale for measuring consumer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 64(1), 12–40.
- Şahin, A. (2019). Konuşma eğitimi. H. Akyol & A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (ss. 103–127). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown & L. Brooks (Eds.), Career choice and development: Applying contemporary theories to practice (2nd ed., pp. 197–261). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Edition). Pearson Education Limited: USA.
- Teeroovengadum, V., Kamalanabhan, T. J., & Seebaluck, A. K. (2016). Measuring service quality in higher education: Development of a hierarchical model (HESQUAL). Quality Assurance in Education, 24(2), 244–258.
- Tinto, V. (1975). Dropout from higher education: A theoretical synthesis of recent research. Review of Educational Research, 45(1), 89–125.
- Tinto, V. (1993). Leaving college: Rethinking the causes and cures of student attrition. Chicago: University of Chicago Press.
- Tülüce, H. S., & Çeçen, A. R. (2016). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları akademik destek ve kariyer uyum yetkinliklerinin mesleki benlik saygıları ile ilişkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(4), 895–910.
- Yeo, R. K. (2008). Servicing service quality in higher education: Quest for excellence. On the Horizon, 16(3), 152–161. https://doi.org/10.1108/10748120810901468
- Yılmaz, D. V. (2019). HESQUAL-Yükseköğretim Hizmet Kalitesi Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik ve Güvenirlik Analizi. Electronic Turkish Studies, 14(2), 899–917.
- Yusupu, R. (2015). Üniversite öğrencilerinde kariyer kararları ile mükemmeliyetçilik, öğrenme motivasyonu ve akademik başarı arasındaki ilişkiler (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi).
- Zeithaml, V. A., Parasuraman, A., & Berry, L. L. (1990). Delivering quality service: Balancing customer perceptions and expectations. New York: Simon and Schuster.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Strateji, Yönetim ve Örgütsel Davranış (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 24 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 13 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 6 Sayı: 1 |
