Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Change of phenotypic parameters of some fertility and milk production characteristics of Holstein Friesian cattles raised in the Central Anatolia Region in Türkiye during the 2012-2022 period

Yıl 2025, Cilt: 30 Sayı: 2, 293 - 311, 21.08.2025

İbrahim Karakoyunlu , Ayşe Övgü Şen , Seyrani Koncagül , Gürsel Dellal

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1621879

Öz

This study analyzed the changes in descriptive phenotypic parameters of Holstein Friesian cows born between 2012 and 2022 in dairy farms across 12 provinces (Ankara, Eskişehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Karaman, Kırşehir, Kırıkkale, Kayseri, Yozgat, Sivas) in the Central Anatolia Region. The parameters analyzed included first calving age (FCA), calving interval (CI), service period (SP), number of inseminations per pregnancy (NIPP), lactation milk yield (LMY), 305-day milk yield (305-GMY), and lactation period (LP). The highest values for FCA, CI, SP, NIPP, LMY, 305-GMY, and LP were found in Kayseri/Yozgat/Sivas (27.05±0.0101 months), Kırşehir/Kırıkkale (394.47±4.004 days), Ankara (119.47±1.434 days), Niğde (2.21±0.025), Niğde (12,353.00±95.979 kg), Niğde (10,628±49.5 kg), and Kayseri/Yozgat/Sivas (372.55±2.806 days), respectively. The lowest values for these traits were observed in Niğde (24.36±0.064 months), Niğde (379.07±1.087 days), Kırşehir/Kırıkkale (108.17±4.209 days), Nevşehir (1.30±0.089), Nevşehir (7,228.52±721.260 kg), Nevşehir (6,128±372.7 kg), and Niğde (355.56±1.568 days), respectively.

Anahtar Kelimeler

Holstein Fresian Central Anatolia Region Fertility traits Milk production traits

Kaynakça

  • Akkaş, Ö., & Şahin, E.H. (2008). Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Kocatepe Veterinary Journal, 1 (1), 25-32.
  • Akman, N., Aşkın, Y., Cengiz, F., Ertuğrul, M., Fıratlı, Ç., Türkoğlu, M., & Yener, M.S. (1993). Hayvan yetiştirme (Yetiştiricilik). Ankara.
  • Akman, N., Ulutaş, Z., Efil, H., & Biçer, S. (2001). Gelemen Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen siyah alaca sürüsünde süt ve döl verimi özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (2), 173-179.
  • Alkoyak, K., & Çetin, O. (2018). Farklı orijinli Holştaynların döl ve süt verimi özellikleri: Süt verimi özellikleri. Eurasian Journal of Veterinary Science, 34 (2), 123-130.
  • Alpan, O., & Arıtan, N. (1970). Karacabey harasında on yıllık Holstayn yetiştiriciliği üzerinde araştırmalar. III. Süt verimi özellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 10 (4), 14-25.
  • Alpan, O., Yosunkaya, H., & Alıç, K. (1976). Türkiye’ye ithal edilen Esmer, Holstayn ve Simental sığırlar üzerinde karşılaştırmalı bir adaptasyon çalışması. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 16 (1-2), 3-18.
  • Alpan, O. (1990). Sığır yetiştiriciliği ve besiciliği. Medisan Yayın, No: 3, Ankara.
  • Alpan, O., & Sertalp, M. (1971). Orta Anadolu’da özel işletme şartlarında Holstayn ve Esmer ırk sığırların verim özellikleri bakımından karşılaştırılması. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 11 (3-4), 29-55.
  • Arıtürk, E., Arpacık, R., & Altınsaat, K. (1968). Karasu inekhanesi Holştayn ineklerinde bazı süt verimi özellikleri. Ankara Ünivesitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 15 (3-4), 301-308.
  • Bakır, G., & Çetin, M. (2003). Reyhanlı Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen siyah alaca sığırlarda süt ve döl verim özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27, 173-180.
  • Bakır, G., Kaygisiz, A., & Çilek, S. (2009). Milk yield of Holstein cattle reared at Tahirova State Farm in Balikesir province in Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (11), 2369-2374, ISSN, 1680-5593.
  • Bilgiç, N., & Yener, S.M. (1999). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Sığırcılık işletmesinde yetiştirilen siyah alaca ineklerde bazı süt ve döl verimi özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 5 (2), 81-84.
  • Boğakşayan, H., & Bakır, G. (2013). Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların ömür boyu verim performanslarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (1), 75-81.
  • Boztepe, S., Karacabacak, A., Cufadar, Y., Yıldırım, İ. & Aytekin, İ. (2014). Genel hayvan yetiştirme (Genel Zootekni). Mart 2014. Konya.
  • Boztepe, S., Aytekin, İ., & Zulkadir, U. (2015). Süt sığırcılığı. Nisan 2015, Konya.
  • Cura, Ö.E. (2016). Trakya bölgesinde Siyah-Alaca süt sığırlarda döl ve süt verimlerinin bazı sistematik faktörler açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
  • Dikmen, S. (2004). Karacabey ve Tahirova Tarım İşletmelerindeki Holştayn sürülerindeki süt verimi yönünden damızlık değerinin tespitinde en iyi doğrusal yansız tahmin metodunun uygulanması. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Bursa.
  • Duru, S., & Tuncel, E. (2002). Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. 2. döl verim özellikleri. Turkish Journal Veterinary and Animal Sciences, 26, 103-107.
  • Erat, S., Kalender, H., & Çelik, O. (2013). Siyah Alaca ırkı ineklerde laktasyon sayısının ve üreme durumunun pik süt verimi ve bazı döl verim özelliklerine etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 53 (1), 17-27.
  • Erdem, H., Atasever, S., & Kul, S. (2007). Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırlarin süt ve döl verim özellikleri. Journal of Faculty of Agriculture Omu., 22 (1), 47-54.
  • Genç, S. (2014). Türkiye’de Siyah Alaca sığır popülasyonlarında genetik parametreler ve genetik yönelim tahminleri. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Göncü, S., & Görgülü, M. (2013). Pratik süt sığırcılığında sürü değerlendirmede kullanılacak döl verim kriterleri-üreme etkenlik değerleri. https://www.ruminantbesleme.com/2018/08/15/pratik-sut-sigirciliginda-suru-degerlendirmede-kullanilacak-dol-verim-kriterleri-ureme-etkenlik/ (Erişim Tarihi: 29.03.2014).
  • IDF. (2021).Dünya Sütçülük Federasyonu Verileri. https://fil-idf.org/ (Erişim Tarihi: 29.03.2023).
  • Jarshaji, O.H.Q., & Zülkadir, U. (2019). Konya ilinde özel bir işletmede yetiştirilen Siyah Alaca sığırların bazı süt verim özelliklerine ait fenotipik parametre tahminleri. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22 (Ek Sayı 1), 162-168.
  • Karaağaç, M. (2019). Kırşehir’de yetiştirilen siyah alaca sığırlarda genetik parametre tahminleri. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı, Kırşehir.
  • Kaygısız, A. (2013). Estimation of genetic parameters and breeding values for dairy cattle using test-day milk yield records. The Journal of Animal & Plant Sciences, 23 (2), 345-349.
  • Keser, M. (2016). Tekirdağ ilinde farklı işletme büyüklüklerinde yetiştirilen Siyah Alaca süt sığırlarının döl ve süt verim özelliklerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
  • Keskin, İ., & Boztepe, S. (2011). Siyah Alaca sığırlarda kısmi süt verimlerinden yararlanılarak 305 günlük süt veriminin tahmini. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (1), 1-7.
  • Koçak, Ö., & Ekiz, B. (2006). Entansif koşullarda a yetiştirilen Siyah-Alaca sığırların süt verimini ve laktasyon eğrisini etkileyen faktörler üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 32 (2), 61-69.
  • Koçak, S., Yüceer, B., Uğurlu, M., & Özbeyaz, C. (2007). Some production traits of holstein cows reared in bala state farm. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 47 (1), 9-14.
  • Kumlu, S. (1998). Daha verimli nesiller elde etmek için ulusal ıslah programı (1). Türk Holstein Friesian Yetiştiricileri Dergisi, 4 (12), 7.
  • Kumlu, S., & Akman, N. (1999). Türkiye damızlık Siyah Alaca sürülerinde süt ve döl verimi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 39 (1), 1-15.
  • Özçakır, A., & Bakır, G. (2003). Tahirova Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların döl ve süt verim özellikleri. 1. süt verim özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (2), 145-149.
  • Özçelik, M. (1994). İç Anadolu şartlarında yetiştirilen Holştayn ineklerde değişik mevsimlerin süt ve döl verimi üzerine etkileri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara.
  • Özçelik, M., & Arpacık, R. (2000). Siyah Alaca sığırlarda laktasyon sayısının süt ve döl verimine etkisi. Turkish Journal Veterinary Animal Science, 24, 39-44.
  • Özkök, H. (2006). Türkiye’nin esmer ve siyah alaca sığırlarında süt verimi, ilk buzağılama yaşı ve servis periyodu. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Çanakkale.
  • Sarar, A.D., & Tapkı, İ. (2017). Türkiye’de yetiştirilen Holştayn ineklerde süt verim özelliklerine ait fenotipik ve genotipik parametre tahminleri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (10), 1243-1249.
  • Sehar, Ö., & Özbeyaz, C. (2005). Orta Anadoludaki bir işletmede Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 45 (1), 9-19.
  • Sheskin, D.J. (2003). Handbook of Parametric and Nonparametric Statistical Procedures: Third Edition (3rd ed.). Chapman and Hall/CRC. https://doi.org/10.1201/9781420036268
  • Smith, J.F. (2013). The Reproductive status of your dairy herd. http://aces-nmsu.edu/pubs/d/d-302 Erişim Tarihi:18.11.2013).
  • Şahin, A. (2009). Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı işletmelerde yetiştirilen farklı sığır ırklarının süt ve döl verim özelliklerine ait genotipik ve fenotipik parametre tahmini. Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Tokat.
  • Şahin, A., & Ulutaş, Z. (2010). Polatlı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerde süt ve döl verim özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25 (3), 202-212. https://doi.org/10.7161/anajas.2010.25.3.202-212
  • TDSYMB. (2022). E-ıslah veri tabanı kayıtları. http://rapor.dsymb.org/vize.aspx?ReturnUrl=%2FDefault.aspx (Erişim Tarihi: 12.11.2022).
  • Tekerli, M., & Koçak, S. (2009). Relationships between production and fertility traits in first lactation and life time performances of Holstein cows under subtropical condition. Archiv Tierzucht, 52 (4), 364-370.
  • Tekerli, M., & Gündoğan, M. (2005). Effect of certain factors on productive and reproductive efficiency traits and phenotypic relationships among these traits and repeatabilities in West Anatolian Holsteins. Turkish Journal Veterinary and Animal Sciences, 29, 17-22.
  • Toksoy, M. (2007). Afyonkarahisar koşullarında yetiştirilen siyah alaca sığırların bazı süt verim özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabili Dalı.
  • Tukey, J.W. (1953). The problem of multiple comparisons. Princeton University.
  • Tuna, Y.T. (2017). Siyah Alaca süt sığırlarında renk (siyah-beyaz) dağılımının süt verimi ve bazı döl verim özellikleri ile olan ilişkisinin belirlenmesi. NKUBAP.00.24.YL.14.05 Nolu Proje Raporu.
  • TÜİK. (2022). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 12.11.2023).
  • Türkyılmaz, M.K., Bardakçıoğlu, H.E., & Nazlıgül, A. (2005). Effect of some factors on milk yield in Holstein cows. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11 (1), 69-72.
  • USK. (2021). Süt Raporu: Dünya ve Türkiye’de süt sektör istatistikleri. Ulusal Süt Konseyi. https://ulusalsutkonseyi.org.tr/istatistikler/. (Erişim Tarihi: 12.01.2023).
  • Ünalan, A., & Cebeci, Z. (2004). Siyah Alaca sığırlarda ilk üç laktasyon süt verimine ait genetik parametreler ve korelasyonların REML yönteminde tahmini. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28, 1043-1049.
  • WHFF. (2024). Dünya Holstein Friesian Federasyonu verileri. https://whff.info/annual-statistics/ (Erişim Tarihi: 14.11.2023).
  • Yaylak, E., & Kumlu, S. (2005). Siyah Alaca sığırların 305 günlük süt verimine vücut kondisyon puanı ve bazı çevre faktörlerinin etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (3), 55-66.

Türkiye’de İç Anadolu Bölgesi’nde 2012-2022 döneminde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların kimi döl ve süt verimi özelliklerine ait fenotipik parametrelerin değişimi

Yıl 2025, Cilt: 30 Sayı: 2, 293 - 311, 21.08.2025

İbrahim Karakoyunlu , Ayşe Övgü Şen , Seyrani Koncagül , Gürsel Dellal

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1621879

Öz

Bu çalışmada, İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan 12 ilde (Ankara, Eskişehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Karaman, Kırşehir, Kırıkkale, Kayseri, Yozgat, Sivas) süt sığırı çiftliklerinde 2012-2022 yılları arasında doğan Siyah Alaca ineklerin ilkine buzağılama yaşı (İBY), buzağılama aralığı (BA), servis periyodu (SP), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS), laktasyon süt verimi (LSV), 305 günlük süt verimi (305-GSV), laktasyon süresi (LS) özelliklerine ait tanımlayıcı fenotipik parametrelerin değişimi incelenmiştir. İBY, BA, SP, GBTS, LSV, 305-GSV, LS özelliklerine ait en yüksek değerler sırasıyla Kayseri/Yozgat/Sivas (27.05±0.0101 ay), Kırşehir/Kırıkkale (394.47±4.004 gün), Ankara (119.47±1.434 gün), Niğde (2.21±0.025 adet), Niğde (12 353.00±95.979 kg), Niğde (10 628±49.5 kg) ve Kayseri/Yozgat/Sivas (372.55±2.806 gün) bulunurken, en düşük yine aynı sırayla Niğde (24.36±0.064 ay), Niğde (379.07±1.087 gün), Kırşehir/Kırıkkale (108.17±4.209 gün), Nevşehir (1.30±0.089 adet), Nevşehir (7 228.52±721.260 kg), Nevşehir (6 128±372.7 kg), ve Niğde (355.56±1.568 gün) illerinde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Siyah Alaca İç Anadolu Bölgesi Döl Verimi Süt Verimi

Kaynakça

  • Akkaş, Ö., & Şahin, E.H. (2008). Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Kocatepe Veterinary Journal, 1 (1), 25-32.
  • Akman, N., Aşkın, Y., Cengiz, F., Ertuğrul, M., Fıratlı, Ç., Türkoğlu, M., & Yener, M.S. (1993). Hayvan yetiştirme (Yetiştiricilik). Ankara.
  • Akman, N., Ulutaş, Z., Efil, H., & Biçer, S. (2001). Gelemen Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen siyah alaca sürüsünde süt ve döl verimi özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (2), 173-179.
  • Alkoyak, K., & Çetin, O. (2018). Farklı orijinli Holştaynların döl ve süt verimi özellikleri: Süt verimi özellikleri. Eurasian Journal of Veterinary Science, 34 (2), 123-130.
  • Alpan, O., & Arıtan, N. (1970). Karacabey harasında on yıllık Holstayn yetiştiriciliği üzerinde araştırmalar. III. Süt verimi özellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 10 (4), 14-25.
  • Alpan, O., Yosunkaya, H., & Alıç, K. (1976). Türkiye’ye ithal edilen Esmer, Holstayn ve Simental sığırlar üzerinde karşılaştırmalı bir adaptasyon çalışması. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 16 (1-2), 3-18.
  • Alpan, O. (1990). Sığır yetiştiriciliği ve besiciliği. Medisan Yayın, No: 3, Ankara.
  • Alpan, O., & Sertalp, M. (1971). Orta Anadolu’da özel işletme şartlarında Holstayn ve Esmer ırk sığırların verim özellikleri bakımından karşılaştırılması. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 11 (3-4), 29-55.
  • Arıtürk, E., Arpacık, R., & Altınsaat, K. (1968). Karasu inekhanesi Holştayn ineklerinde bazı süt verimi özellikleri. Ankara Ünivesitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 15 (3-4), 301-308.
  • Bakır, G., & Çetin, M. (2003). Reyhanlı Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen siyah alaca sığırlarda süt ve döl verim özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27, 173-180.
  • Bakır, G., Kaygisiz, A., & Çilek, S. (2009). Milk yield of Holstein cattle reared at Tahirova State Farm in Balikesir province in Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (11), 2369-2374, ISSN, 1680-5593.
  • Bilgiç, N., & Yener, S.M. (1999). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Sığırcılık işletmesinde yetiştirilen siyah alaca ineklerde bazı süt ve döl verimi özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 5 (2), 81-84.
  • Boğakşayan, H., & Bakır, G. (2013). Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların ömür boyu verim performanslarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (1), 75-81.
  • Boztepe, S., Karacabacak, A., Cufadar, Y., Yıldırım, İ. & Aytekin, İ. (2014). Genel hayvan yetiştirme (Genel Zootekni). Mart 2014. Konya.
  • Boztepe, S., Aytekin, İ., & Zulkadir, U. (2015). Süt sığırcılığı. Nisan 2015, Konya.
  • Cura, Ö.E. (2016). Trakya bölgesinde Siyah-Alaca süt sığırlarda döl ve süt verimlerinin bazı sistematik faktörler açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
  • Dikmen, S. (2004). Karacabey ve Tahirova Tarım İşletmelerindeki Holştayn sürülerindeki süt verimi yönünden damızlık değerinin tespitinde en iyi doğrusal yansız tahmin metodunun uygulanması. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Bursa.
  • Duru, S., & Tuncel, E. (2002). Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. 2. döl verim özellikleri. Turkish Journal Veterinary and Animal Sciences, 26, 103-107.
  • Erat, S., Kalender, H., & Çelik, O. (2013). Siyah Alaca ırkı ineklerde laktasyon sayısının ve üreme durumunun pik süt verimi ve bazı döl verim özelliklerine etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 53 (1), 17-27.
  • Erdem, H., Atasever, S., & Kul, S. (2007). Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırlarin süt ve döl verim özellikleri. Journal of Faculty of Agriculture Omu., 22 (1), 47-54.
  • Genç, S. (2014). Türkiye’de Siyah Alaca sığır popülasyonlarında genetik parametreler ve genetik yönelim tahminleri. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Göncü, S., & Görgülü, M. (2013). Pratik süt sığırcılığında sürü değerlendirmede kullanılacak döl verim kriterleri-üreme etkenlik değerleri. https://www.ruminantbesleme.com/2018/08/15/pratik-sut-sigirciliginda-suru-degerlendirmede-kullanilacak-dol-verim-kriterleri-ureme-etkenlik/ (Erişim Tarihi: 29.03.2014).
  • IDF. (2021).Dünya Sütçülük Federasyonu Verileri. https://fil-idf.org/ (Erişim Tarihi: 29.03.2023).
  • Jarshaji, O.H.Q., & Zülkadir, U. (2019). Konya ilinde özel bir işletmede yetiştirilen Siyah Alaca sığırların bazı süt verim özelliklerine ait fenotipik parametre tahminleri. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22 (Ek Sayı 1), 162-168.
  • Karaağaç, M. (2019). Kırşehir’de yetiştirilen siyah alaca sığırlarda genetik parametre tahminleri. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı, Kırşehir.
  • Kaygısız, A. (2013). Estimation of genetic parameters and breeding values for dairy cattle using test-day milk yield records. The Journal of Animal & Plant Sciences, 23 (2), 345-349.
  • Keser, M. (2016). Tekirdağ ilinde farklı işletme büyüklüklerinde yetiştirilen Siyah Alaca süt sığırlarının döl ve süt verim özelliklerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
  • Keskin, İ., & Boztepe, S. (2011). Siyah Alaca sığırlarda kısmi süt verimlerinden yararlanılarak 305 günlük süt veriminin tahmini. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (1), 1-7.
  • Koçak, Ö., & Ekiz, B. (2006). Entansif koşullarda a yetiştirilen Siyah-Alaca sığırların süt verimini ve laktasyon eğrisini etkileyen faktörler üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 32 (2), 61-69.
  • Koçak, S., Yüceer, B., Uğurlu, M., & Özbeyaz, C. (2007). Some production traits of holstein cows reared in bala state farm. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 47 (1), 9-14.
  • Kumlu, S. (1998). Daha verimli nesiller elde etmek için ulusal ıslah programı (1). Türk Holstein Friesian Yetiştiricileri Dergisi, 4 (12), 7.
  • Kumlu, S., & Akman, N. (1999). Türkiye damızlık Siyah Alaca sürülerinde süt ve döl verimi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 39 (1), 1-15.
  • Özçakır, A., & Bakır, G. (2003). Tahirova Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların döl ve süt verim özellikleri. 1. süt verim özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (2), 145-149.
  • Özçelik, M. (1994). İç Anadolu şartlarında yetiştirilen Holştayn ineklerde değişik mevsimlerin süt ve döl verimi üzerine etkileri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara.
  • Özçelik, M., & Arpacık, R. (2000). Siyah Alaca sığırlarda laktasyon sayısının süt ve döl verimine etkisi. Turkish Journal Veterinary Animal Science, 24, 39-44.
  • Özkök, H. (2006). Türkiye’nin esmer ve siyah alaca sığırlarında süt verimi, ilk buzağılama yaşı ve servis periyodu. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Çanakkale.
  • Sarar, A.D., & Tapkı, İ. (2017). Türkiye’de yetiştirilen Holştayn ineklerde süt verim özelliklerine ait fenotipik ve genotipik parametre tahminleri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (10), 1243-1249.
  • Sehar, Ö., & Özbeyaz, C. (2005). Orta Anadoludaki bir işletmede Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 45 (1), 9-19.
  • Sheskin, D.J. (2003). Handbook of Parametric and Nonparametric Statistical Procedures: Third Edition (3rd ed.). Chapman and Hall/CRC. https://doi.org/10.1201/9781420036268
  • Smith, J.F. (2013). The Reproductive status of your dairy herd. http://aces-nmsu.edu/pubs/d/d-302 Erişim Tarihi:18.11.2013).
  • Şahin, A. (2009). Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı işletmelerde yetiştirilen farklı sığır ırklarının süt ve döl verim özelliklerine ait genotipik ve fenotipik parametre tahmini. Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Tokat.
  • Şahin, A., & Ulutaş, Z. (2010). Polatlı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerde süt ve döl verim özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25 (3), 202-212. https://doi.org/10.7161/anajas.2010.25.3.202-212
  • TDSYMB. (2022). E-ıslah veri tabanı kayıtları. http://rapor.dsymb.org/vize.aspx?ReturnUrl=%2FDefault.aspx (Erişim Tarihi: 12.11.2022).
  • Tekerli, M., & Koçak, S. (2009). Relationships between production and fertility traits in first lactation and life time performances of Holstein cows under subtropical condition. Archiv Tierzucht, 52 (4), 364-370.
  • Tekerli, M., & Gündoğan, M. (2005). Effect of certain factors on productive and reproductive efficiency traits and phenotypic relationships among these traits and repeatabilities in West Anatolian Holsteins. Turkish Journal Veterinary and Animal Sciences, 29, 17-22.
  • Toksoy, M. (2007). Afyonkarahisar koşullarında yetiştirilen siyah alaca sığırların bazı süt verim özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabili Dalı.
  • Tukey, J.W. (1953). The problem of multiple comparisons. Princeton University.
  • Tuna, Y.T. (2017). Siyah Alaca süt sığırlarında renk (siyah-beyaz) dağılımının süt verimi ve bazı döl verim özellikleri ile olan ilişkisinin belirlenmesi. NKUBAP.00.24.YL.14.05 Nolu Proje Raporu.
  • TÜİK. (2022). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 12.11.2023).
  • Türkyılmaz, M.K., Bardakçıoğlu, H.E., & Nazlıgül, A. (2005). Effect of some factors on milk yield in Holstein cows. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11 (1), 69-72.
  • USK. (2021). Süt Raporu: Dünya ve Türkiye’de süt sektör istatistikleri. Ulusal Süt Konseyi. https://ulusalsutkonseyi.org.tr/istatistikler/. (Erişim Tarihi: 12.01.2023).
  • Ünalan, A., & Cebeci, Z. (2004). Siyah Alaca sığırlarda ilk üç laktasyon süt verimine ait genetik parametreler ve korelasyonların REML yönteminde tahmini. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28, 1043-1049.
  • WHFF. (2024). Dünya Holstein Friesian Federasyonu verileri. https://whff.info/annual-statistics/ (Erişim Tarihi: 14.11.2023).
  • Yaylak, E., & Kumlu, S. (2005). Siyah Alaca sığırların 305 günlük süt verimine vücut kondisyon puanı ve bazı çevre faktörlerinin etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (3), 55-66.
Toplam 54 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Büyükbaş Hayvan Yetiştirme ve Islahı
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

İbrahim Karakoyunlu 0000-0001-5050-829X

Ayşe Övgü Şen 0000-0002-6342-3436

Seyrani Koncagül 0000-0001-7596-0485

Gürsel Dellal 0000-0002-8129-982X

Erken Görünüm Tarihi 9 Ağustos 2025
Yayımlanma Tarihi 21 Ağustos 2025
Gönderilme Tarihi 18 Ocak 2025
Kabul Tarihi 30 Ocak 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 30 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Karakoyunlu, İ., Şen, A. Ö., Koncagül, S., Dellal, G. (2025). Türkiye’de İç Anadolu Bölgesi’nde 2012-2022 döneminde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların kimi döl ve süt verimi özelliklerine ait fenotipik parametrelerin değişimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30(2), 293-311. https://doi.org/10.37908/mkutbd.1621879
 Kapak Resmi İndir

22740137731737513771 13774 15432 1813713775 14624 15016 i2or 1857924881download