30.6.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 146/27

—

συνιστά οι δομές διοίκησης του EIT να αναπτυχθούν έτσι ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη του EIT για ανεξαρτησία όσον αφορά την καθημερινή του λειτουργία με την ανάγκη τα κράτη μέλη και τα κοινοτικά όργανα να έχουν την ικανότητα να προασπίζουν τα συμφέροντα της ΕΕ, για παράδειγμα, διαμέσου ανά πενταετία αναθεώρησης από επιτροπή των κρατών μελών·

—

εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η νέα νομοθετική πρόταση προβλέπει ανεπαρκή νέα χρηματοδότηση για την ερευνητική κοινότητα. Τονίζει ότι τα υπάρχοντα κονδύλια της ΕΕ για έρευνα δεν πρέπει να προέρχονται από μεταφορές πιστώσεων αλλά, αντιθέτως, πρέπει να υπάρξει πρόσθετη συμβολή ιδιωτικών πόρων και αυτό να διασφαλίζεται από σαφείς μηχανισμούς. Οι κοινότητες γνώσης και καινοτομίας (ΚΓΚ) πρέπει να ενθαρρυνθούν προκειμένου να καταστούν οικονομικά βιώσιμες σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, ενώ οι προϋπολογισμοί τους θα πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά με βάση τις επιδόσεις τους·

—

συνιστά το ΕΙΤ να μην χορηγεί εξ αρχής τα δικά του πτυχία, αλλά να αναπτύξει έναν τίτλο ή ένα σήμα το οποίο θα χορηγείται από πανεπιστήμια-εταίρους που ανήκουν σε μια κοινότητα γνώσης και καινοτομίας·

—

συνιστά κατά τη διαδικασία επιλογής για τη σύναψη εταιρικών σχέσεων με κοινότητες γνώσης και καινοτομίας (ΚΓΚ) να λαμβάνεται υπόψη τόσο η αριστεία τους όσο και το καταδεδειγμένο δυναμικό αριστείας τους στην εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία. Καλεί την Επιτροπή να διευκρινίσει πώς μπορούν να μετρηθούν τα δυο αυτά κριτήρια·

—

συνιστά να ζητείται από το ΕΙΤ να αξιολογεί με μεγάλο βαθμό τις αιτήσεις ΚΓΚ που διαθέτουν ισχυρές εταιρικές σχέσεις με διαρθρωμένες ερευνητικές κοινότητες και σχέσεις με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές ή οργανισμούς της περιοχής τους. Οι ΜΜΕ θα πρέπει να αναφέρονται ρητώς ως δυνητικοί «οργανισμοί-εταίροι».

1.

Έχουν πραγματοποιηθεί θετικά βήματα προόδου με τη δεύτερη ανακοίνωση της Επιτροπής και την πρόταση κανονισμού σχετικά με το θέμα της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας·

2.

Μολονότι δεν είναι δυνατή η άμεση συμμετοχή όλων των ερευνητικών ινστιτούτων της ΕΕ στο ΕΙΤ, η προσδοκία όλων να αποτελέσουν μέρος του ΕΙΤ στο πλαίσιο μιας κοινότητας της γνώσης και της καινοτομίας θα μεταβάλλει το ερευνητικό περιβάλλον προς το καλύτερο μέσω της ενίσχυσης του τριγώνου της γνώσης που περιλαμβάνει την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία·

3.

Η ενίσχυση του τριγώνου της γνώσης, και, ειδικότερα, η ανάπτυξη ισχυρών εταιρικών σχέσεων μεταξύ επιχειρήσεων και έρευνας θα αποτελέσει αξιόλογη συμβολή για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ·

4.

Η ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη μπορεί να ενισχυθεί εάν οι κοινότητες της γνώσης και της καινοτομίας του ΕΙΤ, οι οποίες θα επικεντρωθούν στις καλύτερες ομάδες που συνεργάζονται με τις επιχειρήσεις, αναπτύξουν συνέργειες με περιφερειακούς και τοπικούς οργανισμούς οικονομικής ανάπτυξης·

1.1

επικροτεί αυτήν τη δεύτερη ανακοίνωση ως θετική συμβολή στη συζήτηση για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΙΤ) και ως συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Λισσαβόνας·

1.2

επικροτεί την ισόρροπη προσέγγιση που υιοθέτησε η Επιτροπή κατά την προετοιμασία της νομοθετικής πρότασης συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής του τίτλου από «κοινότητες γνώσης» σε «κοινότητες γνώσης και καινοτομίας» (ΚΓΚ) και διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συμπεριλαμβάνονται ως δυνητικοί ΚΓΚ «οργανισμοί-εταίροι», ανησυχεί, όμως, όσον αφορά ορισμένες λεπτομέρειες·

1.3

υποστηρίζει τόσο την εν λόγω πρωτοβουλία, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των τριών πυλώνων του τριγώνου της γνώσης — της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας — όσο και την πρόταση για αντιμετώπιση του αναγνωρισμένου «χάσματος καινοτομίας» στην Ευρώπη·

1.4

επαναλαμβάνει την άποψη ότι τα επιτυχημένα μοντέλα έρευνας και καινοτομίας δεν μπορούν να αντιγραφούν κατά βούληση και, αντ' αυτού, η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει να στηριχθεί σε επιτυχημένα μοντέλα βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις ισχυρές σχέσεις μεταξύ έρευνας, καινοτομίας και εκπαίδευσης στην ΕΕ·

1.5

αναγνωρίζει τη σημασία του γεγονότος ότι το ΕΙΤ προωθεί τη συμμετοχή όλων των βασικών ενδιαφερόμενων στο τρίγωνο της γνώσης, των άριστων ερευνητικών ομάδων, της βιομηχανίας και των δημοσίων αρχών. Θα πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος η εφαρμογή ενός συστήματος δύο επιπέδων·

1.6

παραδέχεται ότι ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με στοιχεία της παρούσας πρότασης εξακολουθούν να είναι προβληματικά·

1.7

εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η νέα νομοθετική πρόταση προβλέπει ανεπαρκή νέα χρηματοδότηση για την ερευνητική κοινότητα και δεν προβλέπει σαφείς μηχανισμούς για να διασφαλιστεί χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα·

1.8

τονίζει ότι τα υπάρχοντα κονδύλια για έρευνα (πρόγραμμα πλαίσιο & ανταγωνισμός και καινοτομία) δεν πρέπει να προέρχονται από μεταφορές πιστώσεων αλλά, αντιθέτως, πρέπει να υπάρξει πρόσθετη συμβολή ιδιωτικών πόρων·

1.9

υπογραμμίζει ότι η επιρροή που ασκούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές όσον αφορά τις προϋποθέσεις που δημιουργούν αλληλεπίδραση η οποία οδηγεί σε καινοτομία είναι καθοριστικής σημασίας·

1.10

υπενθυμίζει στην Επιτροπή τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, ειδικά οι οικονομικές εταιρικές τους σχέσεις, σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των κατάλληλων συνθηκών για αλληλεπίδραση μεταξύ των 3 τμημάτων του τριγώνου της γνώσης, όπως η ενθάρρυνση της ανάπτυξης ομίλων, η εξασφάλιση υποδομής για τη δημιουργία εκκολαπτηρίων επιχειρήσεων, η προώθηση των βιομηχανικών επενδύσεων, κλπ.·

1.11

ακόμη υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές αποτελούν τους πλέον πρόσφορους φορείς για να ενθαρρύνουν τις ΜΜΕ να συνεργαστούν στο πλαίσιο μιας εταιρικής σχέσης στον τομέα της έρευνας και να προωθήσουν, επίσης, τις εταιρικές σχέσεις μεταξύ βιομηχανίας και πανεπιστημίων οι οποίες είναι πιθανό να ευδοκιμήσουν στο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων και των μελλοντικών συνθηκών, των πολιτικών, των παραγόντων άπωσης και έλξης, κλπ.

1.12

τονίζει περαιτέρω ότι κύριος στόχος του ΕΙΤ θα πρέπει να είναι η καινοτομία, η μεταφορά γνώσεων και τα σχέδια εφαρμοσμένης έρευνας.

2.1

συνιστά το ΕΙΤ να συνδυάσει τα πλεονεκτήματα των παγκοσμίως αναγνωρισμένων άριστων πανεπιστημίων και ερευνητικών οργανισμών και ομάδων της ΕΕ, καθώς και των καλύτερων ομάδων άλλων πανεπιστημίων και ερευνητικών οργανισμών σε ολόκληρη την επικράτεια της Ένωσης που διαθέτουν δυναμικό αριστείας·

2.2

ως εκ τούτου, προτρέπει την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα πανεπιστήμια και τους ερευνητικούς οργανισμούς που απέκτησαν σημαντική πρακτική εμπειρία όσον αφορά το τρίγωνο της γνώσης, εάν το EIT δεν κατορθώσει να εξασφαλίσει την πλήρη συμμετοχή των ανώτατων στην ευρωπαϊκή κατάταξη πανεπιστημίων και ερευνητικών οργανισμών που θα επηρεαστούν από αυτό το γεγονός·

2.3

επιμένει ότι η δημιουργία των κοινοτήτων της γνώσης και της καινοτομίας θα πρέπει να στηριχθεί σε μια προσέγγιση από τα κάτω προς τα επάνω, αρχικά με την επιλογή υφιστάμενων άριστων παραδειγμάτων συνεργασίας μεταξύ έρευνας και βιομηχανίας·

2.4

διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι η διαδικασία επιλογής για τις κοινότητες γνώσης και καινοτομίας θα πρέπει να είναι ανοιχτή, γεγονός που θα επιτρέψει σε ερευνητικές ομάδες με κατάλληλο δυναμικό να προσβλέπουν στο ΕΙΤ. Σε όλα τα πανεπιστήμια και ερευνητικούς οργανισμούς, τόσο μεγάλου όσο και μικρού μεγέθους, θα πρέπει να αναπτυχθεί το αίσθημα ότι εφόσον εξασφαλιστούν οι ορθές δομές, εταιρικές σχέσεις και πολιτικές, οι καλύτερές τους ομάδες θα μπορούν ενδεχομένως να συμμετάσχουν ενεργά στο ΕΙΤ. Ωστόσο, εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι το σχετικό βασικό κριτήριο της «αριστείας στην εκπαίδευση και την έρευνα» δεν αναφέρεται ιδιαίτερα στη δυνητική αριστεία επίσης, και καλεί την Επιτροπή να διευκρινίσει πώς μπορούν να μετρηθούν τα δυο αυτά κριτήρια·

2.5

ως ενδεχόμενο μέσο για την ενδυνάμωση της σχέσης μεταξύ της έρευνας και του ιδιωτικού τομέα σε μια κοινότητα της γνώσης, προτείνει να ενθαρρυνθούν και να παροτρυνθούν οι κοινότητες γνώσης και καινοτομίας προκειμένου να καταστούν οικονομικά βιώσιμες σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και ζητά η νομοθετική πρόταση να περιλαμβάνει στις διατάξεις της την προσέγγιση αυτή·

2.6

σχετικά με το θέμα των τίτλων σπουδών, διαφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να απονέμει το ΕΙΤ δικά του πτυχία και συνιστά να μην χορηγεί εξ αρχής τα δικά του πτυχία,, αλλά να αναπτύξει έναν τίτλο ή ένα σήμα το οποίο θα χορηγείται από πανεπιστήμια-εταίρους που ανήκουν σε μια κοινότητα γνώσης καινοτομίας. Σε διαφορετική περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος απομόνωσης κορυφαίων πανεπιστημίων εξαιτίας του τίτλου σπουδών του ΕΙΤ·

2.7

προτείνει, κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, να περιοριστεί το ΕΙΤ στη χορήγηση του σήματός του σε ένα πρόγραμμα μάστερ, το οποίο θα περιλαμβάνει ειδικά στοιχεία, όπως περιόδους άσκησης στη βιομηχανία, διεπιστημονικότητα, κατάρτιση στην επιχειρηματικότητα, κλπ.·

2.8

εμμένει στη θέση ότι στο διοικητικό συμβούλιο, το οποίο ορθά θα πρέπει να έχει την αυτονομία να καθορίζει τη στρατηγική ατζέντα, πρέπει να εκπροσωπείται δεόντως και ο ιδιωτικός τομέας·

2.9

συνιστά οι δομές διοίκησης του EIT να αναπτυχθούν έτσι ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη του EIT για ανεξαρτησία όσον αφορά την καθημερινή του λειτουργία με την ανάγκη τα κράτη μέλη και τα κοινοτικά όργανα να έχουν την ικανότητα να προασπίζουν τα συμφέροντα της ΕΕ, για παράδειγμα, διαμέσου ανά πενταετία αναθεώρησης από επιτροπή των κρατών μελών·

2.10

καλεί την Επιτροπή να ζητήσει από το διοικητικό συμβούλιο, κατά την επιλογή των ΚΓΚ, να αξιολογεί με υψηλό βαθμό τις αιτήσεις ΚΓΚ που προέρχονται από εταιρικές σχέσεις με τη συμμετοχή περιφερειακών και τοπικών αρχών και που διαθέτουν διαρθρωμένες ερευνητικές κοινότητες συνεπαγόμενες την επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών οργανισμών και επιχειρήσεων με μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ερευνητικό πρόγραμμα·

2.11

υπενθυμίζει στην Επιτροπή τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές όσον αφορά τη σύσταση ομίλων μέσω των πολιτικών και των επενδύσεών τους στις υποδομές, γεγονός που ευνοεί τη στενή συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας·

2.12

ως μέσο αξιολόγησης της επιτυχίας του ΕΙΤ, προτείνει να τεθούν στόχοι για το διοικητικό συμβούλιο βάσει των οποίων θα μετριέται η στρατηγική του διεύθυνση. Στις αξιολογήσεις της επιτυχίας θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν δείκτες για την αξιολόγηση της ικανότητας του EIT να προσφέρει συγκεκριμένες «εμπορεύσιμες» λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ, οι επιχειρήσεις και η βιομηχανία·

2.13

προτρέπει την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να μην ατονήσει το ενδιαφέρον για δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, το οποίο θα αποτελέσει την κινητήρια δύναμη της βασικής έρευνας ως αποτέλεσμα της ισχυρής και θετικής δυναμικής που υποστυλώνει την σύσταση του ΕΙΤ. Το διοικητικό συμβούλιο του ΕΙΤ θα πρέπει να αναπτύξει όσο το δυνατόν πιο ισχυρούς δεσμούς με το ΕΣΕ και να δημιουργήσει δομές προκειμένου να διασφαλίσει συμπληρωματικότητες και να αποφύγει την αποσπασματική εργασία και την αλληλεπικάλυψη·

2.14

προτείνει οι κοινότητες γνώσης και καινοτομίας του ΕΙΤ να συσταθούν βαθμιαία αντλώντας γνώσεις, από κάθε εμπειρία και να προσαρμόζουν κατάλληλα τις δομές τους κάθε φορά που συγκροτούνται νέες κοινότητες γνώσης και καινοτομίας και εκφράζει την ικανοποίησή της που η Επιτροπή προτείνει ένα σενάριο 6 κοινοτήτων γνώσης και καινοτομίας μέχρι το 2013·

2.15

θεωρεί ότι παρακάτω τομείς έχουν θεμελιώδη σημασία για τη συγκρότηση και διαχείριση της γνώσης και της καινοτομίας:

2.16

συνιστά το ζήτημα του προσωπικού να αντιμετωπιστεί με ευέλικτο τρόπο, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμετοχή των καλύτερων ομάδων ερευνητών στο ΕΙΤ. Η διπλή απασχόληση κρίνεται ως θετικό βήμα προόδου σε ό,τι αφορά το ζήτημα του προσωπικού·

2.17

ως μέσο για την προσέλκυση των υψηλότερων στην κατάταξη ομάδων ερευνητών και για την εδραίωση μιας αίσθησης δέσμευσης απέναντι στο ΕΙΤ, προτείνει οι ΚΓΚ να προσλαμβάνουν προσωπικό για καθορισμένο ποσοστό του χρόνου τους. Τα ανώτατα και κατώτατα επίπεδα μπορούν να καθοριστούν μόνον κατά περίπτωση και να προσαρμοστούν κατά τη διάρκεια λειτουργίας μιας ΚΓΚ·

2.18

καλεί την Επιτροπή να προσδώσει ιδιαίτερη έμφαση στον σημαντικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών οργανισμών κατά την προετοιμασία της νομοθετικής της πρότασης σχετικά με το ΕΙΤ, οι οποίοι θα παράσχουν την απαραίτητη υποστήριξη στις ΚΓΚ ειδικότερα και θα συμβάλλουν στη γεφύρωση των χασμάτων στο τρίγωνο της γνώσης, γενικότερα.