–

w imieniu rządu czeskiego – M. Smolek, J. Pavliš i J. Vláčil, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu austriackiego – J. Schmoll i V.‑S. Strasser, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – M. Kaduczak i G. Koleva, w charakterze pełnomocników,

1

Wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczą wykładni art. 75 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz.U. 2013, L 347, s. 549; sprostowanie Dz.U. 2016, L 130, s. 13), zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2393 z dnia 13 grudnia 2017 r. (Dz.U. 2017, L 350, s. 15) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1306/2013”).

2

Wnioski te zostały złożone w ramach sporów pomiędzy „Nikopolis AD Istrum” EOOD (zwanym dalej „Nikopolis”) i „Agro – eko 2013” EOOD (zwanym dalej „Agro – eko”), spółkami prowadzącymi działalność w zakresie produkcji rolnej zarejestrowanymi jako rolnicy, a Izpalnitelen direktor na Darzhaven fond „Zemedelie” (dyrektorem wykonawczym krajowego funduszu rolnictwa – agencją płatniczą, zwanym dalej „dyrektorem agencji”) w przedmiocie wniosków o pomoc w celu finansowania w ramach wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej, złożonych na lata gospodarcze 2018 i 2019.

3

Motyw 27 rozporządzenia nr 1306/2013 ma następujące brzmienie:

4

Artykuł 40 rozporządzenia nr 1306/2013, zatytułowany „Przestrzeganie terminów płatności”, stanowi:

„W przypadku gdy w prawie unijnym ustanowiono terminy płatności, jakakolwiek płatność dokonana przez agencje płatnicze przed najwcześniejszą możliwą datą płatności oraz po najpóźniejszej możliwej dacie płatności nie kwalifikuje się do finansowania unijnego, z wyjątkiem przypadków, warunków i limitów, które należy określić przy zachowaniu zasady proporcjonalności.

Aby wydatki dokonane przed najwcześniejszą możliwą datą płatności lub po najpóźniejszej możliwej dacie płatności kwalifikowały się do finansowania unijnego, ograniczając jednocześnie wynikające z tego skutki finansowe, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 115, dotyczących odstępstw od zasady zawartej w akapicie pierwszym”.

5

Artykuł 58 tego rozporządzenia, zatytułowany „Ochrona interesów finansowych Unii”, przewiduje:

„1.   Państwa członkowskie przyjmują, w ramach [wspólnej polityki rolnej (WPR)], wszystkie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne, a także podejmują wszelkie inne środki niezbędne do zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii, w szczególności w celu:

2.   Państwa członkowskie ustanawiają skuteczne systemy zarządzania i kontroli w celu zapewnienia zgodności z prawodawstwem regulującym unijne systemy wsparcia, zmierzające do zminimalizowania ryzyka strat finansowych dla Unii.

[…]”.

6

Artykuł 74 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, zatytułowany „Weryfikacja warunków kwalifikowalności oraz zmniejszeń”, stanowi:

„Zgodnie z art. 59, państwa członkowskie, za pomocą agencji płatniczych lub podmiotów przez nie upoważnionych do działania w ich imieniu, przeprowadzają kontrole administracyjne dotyczące wniosków o przyznanie pomocy w celu weryfikacji kryteriów kwalifikowalności do otrzymania pomocy. Te kontrole uzupełniane są przez kontrole na miejscu”.

7

Zgodnie z art. 75 tego rozporządzenia, zatytułowanym „Płatności na rzecz beneficjentów”:

„1.   Płatności w ramach systemów wsparcia i środków, o których mowa w art. 67 ust. 2, dokonuje się w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 30 czerwca następnego roku kalendarzowego.

Płatności dokonuje się w nie więcej niż dwóch ratach w ciągu tego okresu.

Niezależnie od akapitów pierwszego i drugiego niniejszego ustępu państwa członkowskie mogą:

W odniesieniu do wsparcia przyznanego w ramach rozwoju obszarów wiejskich, o którym mowa w art. 67 ust. 2, akapity pierwszy i drugi niniejszego ustępu mają zastosowanie do wniosków o przyznanie pomocy lub wniosków o płatność przedłożonych począwszy od roku składania wniosków 2019.

2.   Płatności, o których mowa w ust. 1, nie dokonuje się przed zakończeniem weryfikacji warunków kwalifikowalności dokonywanej przez państwa członkowskie na podstawie art. 74.

W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego zaliczki na wsparcie przyznane w ramach rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 67 ust. 2, mogą być wypłacane po zakończeniu kontroli administracyjnych zgodnie z art. 59 ust. 1.

3.   W przypadku sytuacji nadzwyczajnej Komisja przyjmuje akty wykonawcze, które są zarówno niezbędne, jak i uzasadnione, w celu rozwiązania szczególnych problemów związanych ze stosowaniem niniejszego artykułu. Takie akty wykonawcze mogą stanowić odstępstwo od ust. 1 i 2, ale jedynie w takim zakresie i przez taki okres, w jakim jest to absolutnie niezbędne.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 116 ust. 3”.

8

Motyw 4 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 907/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro (Dz.U. 2014, L 255, s. 18), zmienionego rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2018/967 z dnia 26 kwietnia 2018 r. (Dz.U. 2018, L 174, s. 2) (zwanego dalej „rozporządzeniem delegowanym nr 907/2014”), ma następujące brzmienie:

„Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej”.

9

Artykuł 5 ust. 1 rozporządzenia delegowanego nr 907/2014, zatytułowany „Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji”, stanowi:

„W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy [rozporządzenia nr 1306/2013], oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu”.

10

Artykuł 5a ust. 1 rozporządzenia delegowanego nr 907/2014, zatytułowany „Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich”, przewiduje:

„W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy [rozporządzenia nr 1306/2013], oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki dokonane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu”.

11

Artykuł 24 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 809/2014 z dnia 17 lipca 2014 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli, środków rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności (Dz.U. 2014, L 227, s. 69), zmienionego rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/746 z dnia 18 maja 2018 r. (Dz.U. 2018, L 125, s. 1) (zwanego dalej „rozporządzeniem wykonawczym nr 809/2014”), zatytułowany „Zasady ogólne”, stanowi:

„1.   Kontrole administracyjne i kontrole na miejscu przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są przeprowadzane w sposób zapewniający skuteczną weryfikację:

2.   Państwa członkowskie zapewniają, by zgodność ze wszystkimi odpowiednimi warunkami ustanowionymi przez prawo unijne lub w odpowiednich przepisach krajowych i dokumentach zawierających przepisy wykonawcze lub w programie rozwoju obszarów wiejskich mogła być sprawdzona zgodnie ze zbiorem weryfikowalnych wskaźników ustanawianych przez państwa członkowskie.

3.   Wyniki kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu ocenia się, aby ustalić, czy wszelkie stwierdzone problemy mogą zasadniczo wiązać się z ryzykiem dla innych podobnych operacji, beneficjentów lub innych podmiotów. W ocenie określa się również przyczyny takich sytuacji, wszelkie dalsze kontrole, które mogą być wymagane, a także niezbędne działania naprawcze i zapobiegawcze.

4.   Właściwy organ przeprowadza inspekcje fizyczne w terenie, w przypadku gdy fotointerpretacja satelitarnych lub lotniczych ortoobrazów lub innych odpowiednich dowodów, w tym dowodów przedstawionych przez beneficjenta na wniosek właściwego organu, nie dostarcza wyników, które pozwalają na wyciągnięcie ostatecznych wniosków, satysfakcjonujących właściwy organ, w odniesieniu do kwalifikowalności lub, w stosownych przypadkach, właściwej powierzchni obszaru, który jest przedmiotem kontroli administracyjnej lub kontroli na miejscu.

5.   Niniejszy rozdział stosuje się do wszystkich kontroli przeprowadzanych na mocy niniejszego rozporządzenia i nie naruszając przepisów szczegółowych przewidzianych w tytułach IV i V. Ustęp 3 nie ma jednak zastosowania do tytułu V”.

12

Artykuł 25 rozporządzenia wykonawczego nr 809/2014, zatytułowany „Zapowiadanie kontroli na miejscu”, przewiduje:

„Kontrole na miejscu mogą zostać zapowiedziane, pod warunkiem że nie koliduje to z ich celem lub skutecznością. Zapowiedzenie kontroli następuje z wyprzedzeniem ściśle ograniczonym do niezbędnego minimum i nie przekracza 14 dni.

Jednakże w przypadku kontroli na miejscu odnoszących się do wniosków o przyznanie pomocy z związanej z produkcją zwierząt gospodarskich lub wniosków o płatność w ramach środków wsparcia związanych z produkcją zwierzęcą lub zobowiązań zgłoszonych zgodnie z art. 14a ust. 5, zapowiedzenie nie przekracza 48 godzin, z wyjątkiem należycie uzasadnionych przypadków. Ponadto jeżeli ustawodawstwo stosowane do aktów i norm dotyczących zasady wzajemnej zgodności wymaga, aby kontrole na miejscu miały niezapowiedziany charakter, wymienione zasady mają również zastosowanie w przypadku kontroli na miejscu przeprowadzanych pod kątem przestrzegania zasady wzajemnej zgodności”.

13

Nikopolis jest bułgarską spółką handlową produkcji rolnej, zarejestrowaną jako rolnik.

14

Spółka ta złożyła wniosek o przyznanie pomocy na rok gospodarczy 2019 w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020 w ramach ośmiu różnych systemów pomocy. Do wniosku dołączono przewidziane dokumenty i przeprowadzono automatyczną kontrolę danych tej spółki.

15

Podczas kontroli na miejscu przeprowadzonej w dniach 18–21 listopada 2019 r., dotyczącej części działek eksploatowanych przez Nikopolis, stwierdzono, że wymogi prawne były spełnione. W dniu 23 października 2019 r. Direktsiya „Technicheski Inspektorat” na Darzhaven fond „Zemedelie” (dyrekcja kontroli technicznej krajowego funduszu rolnictwa) przeprowadziła kontrolę wzajemnej zgodności na miejscu, w trakcie której również nie stwierdzono nieprawidłowości. Zgodnie ze sprawozdaniem z kontroli gruntów przeprowadzonej przez eksperta w regionalnej inspekcji technicznej w Wielkim Tyrnowie kontrole na miejscu dotyczące wszystkich gruntów, dla których złożono wniosek o przyznane pomocy, przeprowadzone w okresie od dnia 16 września 2019 r. do dnia 31 października 2019 r., wykazały istnienie tylko jednej działki o powierzchni 0,51 ha, która nie kwalifikowała się do tej pomocy.

16

Pismem z dnia 25 listopada 2019 r. Izpalnitelna agentsiya „Sertifistesionen odit na sredstvata ot evropeyskite zemedelski fondove” (agencja wykonawcza ds. audytu poświadczenia funduszy przyznanych przez europejskie fundusze rolne) poinformowała dyrektora agencji, że przeprowadzono kontrole w gospodarstwach hodowlanych, w tym w gospodarstwie hodowlanym spółki Nikopolis, oraz że wyniki tych kontroli wykazały istnienie przesłanek wskazujących na nadużycia finansowe wymagające dodatkowych analiz. Na podstawie tego pisma w dniu 3 grudnia 2019 r. dyrektor agencji wysłał pismo nakazujące zawieszenie rozpatrywania wniosków, o których mowa w tym piśmie.

17

W dniu 6 sierpnia 2020 r. spółka Nikopolis złożyła do dyrektora agencji wniosek o płatność związany z jej wnioskiem o przyznanie pomocy, o którym mowa w pkt 14 niniejszego wyroku. Pismem z dnia 14 sierpnia 2020 r. zastępca dyrektora wykonawczego krajowego funduszu rolnictwa odpowiedział, że proces rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy na rok gospodarczy 2019 programu rozwoju obszarów wiejskich 2014–2020 nie został jeszcze zakończony i że ów wniosek o przyznanie pomocy był przedmiotem dodatkowej kontroli, wskazując wyraźnie, że pismo to nie stanowi indywidualnego aktu administracyjnego.

18

Uznawszy, że okoliczność, iż dyrektor agencji nie wydał rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o przyznanie pomocy w ustawowym terminie, stanowiła dorozumianą decyzję odmowną w sprawie tego wniosku, spółka Nikopolis wniosła skargę na tę decyzję do Administrativen sad Veliko Tarnovo (sądu administracyjnego w Wielkim Tyrnowie, Bułgaria), będącego sądem odsyłającym.

19

Agro – eko jest bułgarską spółką handlową produkcji rolnej, zarejestrowaną jako rolnik.

20

Spółka ta złożyła wniosek o przyznane pomocy na rok gospodarczy 2018 z programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020 w ramach dwunastu różnych systemów pomocy, w tym działania 10 „Środowisko rolne i klimat”. Do wniosku dołączono przewidziane dokumenty i przeprowadzono automatyczną kontrolę danych tej spółki.

21

Podczas kontroli na miejscu obejmującej część działek eksploatowanych przez Agro – eko stwierdzono spełnienie warunków kwalifikowalności do objęcia wnioskowaną pomocą.

22

Spółka Agro – eko otrzymała płatność dotyczącą odnośnych systemów i działań, z wyjątkiem płatności odnoszącej się do działania 10 „Środowisko rolne i klimat”, w którego przedmiocie nie otrzymała ona żadnego pisma informacyjnego.

23

W dniu 21 lutego 2020 r. spółka Agro – eko złożyła do dyrektora agencji wniosek o płatność związany z jej wnioskiem o przyznanie wsparcia w ramach działania 10 „Środowisko rolne i klimat”, o którym mowa w pkt 20 niniejszego wyroku. Również ten wniosek o płatność pozostał bez odpowiedzi.

24

Uznając, że okoliczność, iż dyrektor agencji nie wydał rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o przyznanie pomocy w ustawowym terminie, stanowiła dorozumianą decyzję odmowną, spółka Agro – eko wniosła skargę na tę decyzję do sądu odsyłającego.

25

W ramach dwóch zawisłych przed nim sporów sąd odsyłający ma do czynienia z kwestią, czy brak wypłaty rozpatrywanej pomocy w terminie określonym w art. 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013 należy uznać za dorozumianą decyzję odmowną w sprawie wniosków o przyznanie pomocy, o których mowa w pkt 14 i 20 niniejszego wyroku.

26

W tym względzie sąd ten wskazuje, że orzecznictwo Varhoven administrativen sad (najwyższego sądu administracyjnego, Bułgaria) dotyczące tej kwestii jest sprzeczne, i zauważa, że Trybunał nigdy nie wypowiedział się w przedmiocie wykładni art. 75 rozporządzenia nr 1306/2013.

27

W tych okolicznościach Administrativen sad Veliko Tarnovo (sąd administracyjny w Wielkim Tyrnowie) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

28

Poprzez swoje pytania, które należy rozpatrzyć łącznie, sąd odsyłający dąży zasadniczo do ustalenia, czy art. 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013 należy interpretować w ten sposób, że brak płatności przez agencję płatniczą państwa członkowskiego pomocy wnioskowanej przez rolnika w ramach programów wspólnej polityki rolnej przed upływem terminu określonego w tym przepisie należy uznać za dorozumianą decyzję odmowną w sprawie danego wniosku o przyznanie pomocy.

29

W trybie incydentalnym sąd odsyłający zwraca się również do Trybunału z pytaniem, czy w przypadku gdy weryfikacje lub dodatkowe kontrole zostaną przeprowadzone po upływie tego terminu, na odpowiedź na to pytanie może wpłynąć okoliczność, czy właściwe władze krajowe powiadomiły wnioskodawcę ubiegającego się o pomoc.

30

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa unijnego należy uwzględniać nie tylko jego brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część on stanowi (wyrok z dnia 26 lutego 2019 r., Rimšēvičs i EBC/Łotwa, C‑202/18 i C‑238/18, EU:C:2019:139, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo).

31

Artykuł 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013 znajduje się w rozdziale II tytułu V tego rozporządzenia, zatytułowanym „Zintegrowany system zarządzania i kontroli”. Zgodnie z tym przepisem płatności w ramach systemów wsparcia i środków, o których mowa w art. 67 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013, dokonuje się w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 30 czerwca następnego roku kalendarzowego. Artykuł 40 tego rozporządzenia przewiduje, że każda płatność dokonana poza tym okresem nie kwalifikuje się do finansowania Unii.

32

Co do zasady samo milczenie instytucji, organu Unii lub organu krajowego wdrażającego prawo Unii nie może być utożsamiane z dorozumianą odmową, chyba że taki skutek jest wyraźnie przewidziany przez przepis prawa Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 9 grudnia 2004 r., Komisja/Greencore, C‑123/03 P, EU:C:2004:783, pkt 45).

33

W niniejszej sprawie należy przede wszystkim ustalić, czy właściwe uregulowania Unii zawierają przepis wyraźnie przewidujący, że z upływem tego terminu i w braku płatności uważa się, iż wydano dorozumianą decyzję odmowną. Otóż należy stwierdzić, że tak nie jest. Ani rozporządzenie nr 1306/2013, ani żaden inny właściwy akt prawny nie przewidują bowiem wyraźnie takiego skutku.

34

Następnie, o ile art. 40 i art. 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013, interpretowane w świetle motywu 27 tego rozporządzenia, mają na celu zapewnienie, by rolnicy otrzymali pomoc finansową w odpowiednim czasie, tak aby mogli oni skorzystać z niej skutecznie oraz aby uniknąć zagrożenia jednoroczności budżetu Unii, o tyle z systematyki tego rozporządzenia wynika, że wypłata pomocy może w pewnych okolicznościach skutecznie nastąpić po upływie terminu określonego we wspomnianym art. 75 ust. 1.

35

Po pierwsze, w celu ochrony interesów finansowych Unii zgodnie z art. 58 rozporządzenia nr 1306/2013 jego art. 75 ust. 2 uściśla, że płatności, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, nie dokonuje się przed zakończeniem weryfikacji warunków kwalifikowalności dokonywanej przez państwa członkowskie zgodnie z art. 74 tego rozporządzenia oraz z ogólnymi zasadami określonymi w art. 24 rozporządzenia wykonawczego nr 809/2014. Tymczasem wspomniany art. 75 ust. 2 nie określa terminu, w którym weryfikacja ta powinna zostać przeprowadzona, sugerując tym samym, że może ona zostać przeprowadzona po najpóźniejszej dacie płatności przewidzianej w ust. 1 tego artykułu, a zatem może zostać sfinalizowana przez właściwe władze krajowe po dniu 30 czerwca roku kalendarzowego następującego po złożeniu danego wniosku o przyznanie pomocy. Okoliczność, czy zainteresowany rolnik został powiadomiony o przeprowadzeniu dodatkowych weryfikacji lub kontroli po upływie terminu określonego w tym ostatnim przepisie, jest w tym względzie pozbawiona znaczenia. Szczegółowe zasady informowania rolników o rozpatrywaniu ich wniosków pozostawione są bowiem uznaniu państw członkowskich, a art. 25 rozporządzenia wykonawczego nr 809/2014 przewiduje ponadto możliwość przeprowadzenia kontroli na miejscu w sposób niezapowiedziany.

36

Po drugie, art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1306/2013 przewiduje wyraźnie możliwość, że w przypadkach, warunkach i granicach, które należy określić z poszanowaniem zasady proporcjonalności, wprowadza się odstępstwo od zasady, zgodnie z którą płatności dokonane przez agencje płatnicze na rzecz beneficjentów przed najwcześniejszą możliwą datą i po najpóźniejszej możliwej dacie nie kwalifikują się do finansowania przez Unię. Na podstawie tego przepisu rozporządzenie delegowane nr 907/2014 przewiduje w art. 5 i 5a, że płatności dokonane z opóźnieniem przez agencję płatniczą kwalifikują się, pod pewnymi warunkami i w pewnych proporcjach, do finansowania unijnego, i uzasadnia to odstępstwo, jak wynika z jego motywu 4, tym, że te opóźnienia w płatnościach mogą wynikać w szczególności z dodatkowych kontroli przeprowadzonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do kwestionowanych wniosków.

37

Z wykładni językowej i kontekstowej art. 75 rozporządzenia nr 1306/2013 wynika zatem, że o ile ustanawia on zasadę, zgodnie z którą wypłata pomocy beneficjentom i weryfikacja warunków kwalifikowalności poprzedzających tę wypłatę powinny co do zasady mieć miejsce w terminie określonym w tym art. 75 ust. 1, o tyle nie można jednak wykluczyć, że w sposób punktowy oraz z poszanowaniem zasad dobrej administracji i staranności weryfikacja ta może zostać przeprowadzona po upływie tego terminu i że w związku z tym rzeczona płatność, która może zostać dokonana dopiero po zakończeniu tej weryfikacji, będzie dokonana po dniu 30 czerwca roku kalendarzowego następującego po złożeniu danego wniosku o przyznanie pomocy.

38

Tak więc termin określony w art. 75 ust. 1 nie ma charakteru bezwzględnego, lecz jedynie informacyjny. W tych okolicznościach nie można uznać, że brak wypłaty pomocy w tym terminie oznacza dorozumianą decyzję odmowną w sprawie danego wniosku o przyznanie pomocy.

39

Wreszcie, tę wykładnię literalną i kontekstową art. 75 rozporządzenia nr 1306/2013 w pełni potwierdza celowościowa wykładnia tego przepisu. Utożsamienie braku wypłaty pomocy w terminie określonym w art. 75 ust. 1 z dorozumianą decyzją odmowną w sprawie rozpatrywanego wniosku o przyznanie pomocy trudno bowiem pogodzić z interesami Unii i interesami rolników będących beneficjentami pomocy w ramach wspólnej polityki rolnej. Z jednej strony, co się tyczy Unii, takie utożsamienie mogłoby skutkować zachęceniem agencji płatniczych państw członkowskich do przyspieszania kontroli, których przeprowadzenie spoczywa na nich zgodnie z art. 74 tego rozporządzenia, a nawet do ich nieprzeprowadzenia, co mogłoby być sprzeczne z celem ochrony interesów finansowych Unii, który to cel ma jednak gwarantować art. 58 tego rozporządzenia. Z drugiej strony, jeśli chodzi o rolników będących beneficjentami, takie utożsamienie prowadziłoby do pozbawienia ich jakiejkolwiek możliwości uzyskania płatności po upływie tego terminu, chyba że musieliby w tym celu wnieść odwołanie, nawet jeśli agencja płatnicza zamierzałaby dokonać tej płatności.

40

W świetle całości powyższych rozważań na zadane pytania należy odpowiedzieć, iż art. 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013 należy interpretować w ten sposób, że braku płatności przez agencję płatniczą państwa członkowskiego pomocy, o którą zwrócił się rolnik, przed upływem terminu określonego w tym przepisie nie należy uważać za dorozumianą decyzję odmowną w sprawie rozpatrywanego wniosku o przyznanie pomocy, niezależnie od okoliczności, czy dany rolnik został powiadomiony o prowadzeniu ewentualnych dodatkowych kontroli, które uzasadniałyby takie przekroczenie terminu.

41

Dla stron w postępowaniach głównych niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniach głównych, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (dziewiąta izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 75 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008, zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2393 z dnia 13 grudnia 2017 r., należy interpretować w ten sposób, że braku płatności przez agencję płatniczą państwa członkowskiego pomocy, o którą zwrócił się rolnik, przed upływem terminu określonego w tym przepisie nie należy uważać za dorozumianą decyzję odmowną w sprawie rozpatrywanego wniosku o przyznanie pomocy, niezależnie od okoliczności, czy dany rolnik został powiadomiony o prowadzeniu ewentualnych dodatkowych kontroli, które uzasadniałyby takie przekroczenie terminu.