Traktaty rzymskie (EWG)

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą (Traktat EWG)

JAKIE BYŁY CELE NINIEJSZEGO TRAKTATU?

• Traktat ten ustanowił Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG), zrzeszającą sześć krajów (Belgię, Niemcy, Francję, Włochy, Luksemburg i Niderlandy) dążących do integracji i wzrostu gospodarczego w ramach polityki handlowej.
• Na jego mocy utworzony został wspólny rynek oparty na swobodnym przepływie:
  • towarów
  • ludzi
  • usług
  • kapitału.
• Został on podpisany jednocześnie z drugim traktatem, na mocy którego ustanowiono Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom).
• Traktaty rzymskie były wielokrotnie zmieniane, przy czym obecnie znane są pod nazwą Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Cele

• Cele utworzenia EWG i wspólnego rynku:
  • zmiana warunków w zakresie handlu i produkcji na terytorium sześciu krajów członkowskich,
  • działanie na rzecz pełniejszego politycznego zjednoczenia Europy.

Cele szczegółowe

Sygnatariusze zobowiązali się do:

• stworzenia podwalin pod budowę „coraz ściślejszego związku” pomiędzy narodami Europy,
• zapewnienia gospodarczego i społecznego rozwoju swoich krajów dzięki wspólnym działaniom mającym na celu usuwanie przeszkód handlowych i usunięcie innych barier pomiędzy nimi,
• poprawy jakości warunków życia i pracy swoich obywateli,
• gwarantowania równowagi w wymianie handlowej i uczciwości w konkurencji,
• zmniejszania różnic gospodarczych i społecznych między poszczególnymi regionami EWG,
• stopniowego znoszenia ograniczeń w handlu międzynarodowym w ramach wspólnej polityki handlowej,
• przestrzegania zasad określonych w Karcie ONZ,
• zachowywania i umacniania pokoju i wolności przez połączenie swych zasobów oraz wzywając inne narody Europy, które podzielają ich ideały, do połączenia się w wysiłkach.

Wspólny rynek

Na mocy niniejszego Traktatu:

• ustanowiono wspólny rynek, w ramach którego państwa sygnatariusze godzą się na skoordynowanie swoich polityk gospodarczych,
• utworzono jednolity obszar gospodarczy w oparciu o zasady wolnej konkurencji między przedsiębiorstwami. Traktat określa także podstawę do zbliżenia warunków regulujących obrót towarami i usługami ponad te, które zostały objęte zakresem innych traktatów (Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) i Euratom),
• w szerokim zakresie zakazuje się stosowania ograniczających konkurencję porozumień i dotacji rządowych, które mogą wpływać na obrót handlowy między sześcioma krajami,
• zarówno ustalenia, jak i unia celna obejmują także zamorskie kraje i terytoria należące do sześciu krajów członkowskich, co ma służyć wspieraniu rozwoju gospodarczego i społecznego.

Unia celna

• Traktat znosi kwoty (tj. wartości progowe w odniesieniu do przywozu) oraz opłaty celne między sześcioma sygnatariuszami.
• Ustanawia wspólną taryfę zewnętrzną na przywozy z terytoriów poza EWG, zastępując nimi wcześniejsze taryfy w poszczególnych państwach.
• Unii celnej towarzyszy ustanowienie wspólnej polityki handlowej. Polityka ta, prowadzona już nie na szczeblu krajowym, a na szczeblu EWG, wprowadza rozróżnienie między unią celną a zwykłym stowarzyszeniem wolnego handlu.

Wspólne polityki

• Traktat od początku określa pewne polityki jako wspólne polityki krajów członkowskich, co dotyczy między innymi:
  • wspólnej polityki rolnej (art. 38–47)
  • wspólnej polityki handlowej (art. 110–116)
  • polityki transportowej (art. 74–84).
• W przypadku gdy zajdzie taka potrzeba, Traktat zezwala na tworzenie kolejnych wspólnych polityk. Po 1972 r. EWG ustanowiła ramy wspólnych działań w obszarze polityki ochrony środowiska, regionalnej, społecznej i przemysłowej.
• Wdrażając te polityki, utworzono także:
  • Europejski Fundusz Społeczny, aby zwiększać szanse pracowników na zatrudnienie i dążyć do poprawy ich poziomu życia
  • Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), aby wspierać ekspansję gospodarczą EWG poprzez uruchomienie finansowania inwestycji.

Instytucje

• Na mocy Traktatu ustanowiono instytucje i mechanizmy decyzyjne umożliwiające realizację zarówno interesów poszczególnych krajów, jak i wspólnej wizji.
• Do głównych instytucji należały:
  • Rada Ministrów,
  • Komisja,
  • Zgromadzenie Parlamentarne (przekształcone później w Parlament Europejski),
  • Trybunał Sprawiedliwości.
• Funkcję doradczą w procesie podejmowania decyzji przez trzy pierwsze instytucje pełni Komitet Ekonomiczno-Społeczny.

OD KIEDY NINIEJSZY TRAKTAT MAM ZASTOSOWANIE?

Został on podpisany 25 marca 1957 r. Ma zastosowanie od 1 stycznia 1958 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Pierwsze traktaty (Parlament Europejski)
• Historia UE (Rada Europy)
• Traktaty UE (Komisja Europejska)
• Wykaz traktatów (EUR-Lex).

GŁÓWNY DOKUMENT

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą (nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym)

Kolejne zmiany do Traktatu zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych.

Ostatnia aktualizacja: 14.03.2017