DISQUISITIO
Pliniana.
AN VIVO PRINCIPI
DICENDUS SIT PA-
NEGYRICXIS.
Panegyricis hodie scriptoribus scitu non inutilis.
i*. I. A .
Anno cb. bc. LVI.

Viris bonis ac Lectoribus xquis

Disquisitionis capita, & capitum judicia.
C A P V T I.
i. Vtile efl Principi egere adminiflris.
L Vtile efl adminißrü egeri.
3. Admmiflrorum utilitas.
4. Admimflrorum di^verflitas^ordOiSpartbacuiqi fluet.
5. a dmmistrorum dignitas principi honora & utilis .
6. au inter Principis adminiflros referendiflintscriptores Panegyrici.
7. Dignoscitur quceflitum ex ifla disquisitione.
C A P V T IU
i, Dignoscitur ipsa disquisitio ex natura nvivi principis, O- diflmSiione panegyrici. J§uis Princeps <x>hus , quis mortuus svelquafli.
L. Diflinguitur Panegyricus in publicum primatum ,pu- blici requiflita, origo,diffinitio.
3. Plinianus Panegyricus publici norma.
4. Qualis ille, quatenus incitandus .

CAF V T. III.
r Asseritur qmfiio de publico > rationibus tank f£ 'validis.
x. Idemafieriturexemplk.
%.Modeßtores laudationibus intercedunt ,
CAVVT IV\
iJFriruatiprava caufie, origo,diffinitio.
L. Negaturquaßio depriyato yariürationtbus ¥
^.Privata laudationis incommoda.
4. Privata laudatiomutatk laudat umoribus, mutationi ac pudori obnoxia*
\.Eadem nulla ex defeSlu mandati, primati unius judicio T arrogantia,ignorantia^ 6 : dEademrejeSladprudentiortbus principibus. j.Exdiflis deduEladisquißtionüconclußo * iß ad ejusdem^ confinia digrefiio..
Capvt V.
tJudiciumde Panegyrick Academicis.
Quatenus hi permittendi, & quibus dicendi , quibus ■ non.
%. Judicium detedimoniis D D. Academicorum.
4. lud cium de laudibus ^virorum magnorum .. ^.Laudatorum cura.
Cat.VL

f.
m CA 7 , VI.
tJ&ationes negantium mortuis dicendum esse Yanegyricum. 2. hjseritur contra negantes mortuorum laudatio aliti ra* timibus.
%Y arent at ionum origo fi exempla,
4. E arundem honestas fi excellentia.
5 :.Eorundem r verttas i utilitos^acßrarogatinta.
6 .Eadem probatur sententiis exquisttis.
I. Gere adiutertbut aifittunamsuamgubernandam , Principi V«'/#
fej non est indecorum »quin maximi idest momenti. frintifi
r§ Princeps enim ex e oft Deo, qui nullis indiget admini-^f"/^
■ W^» ^cu ! is: minorem ferit-, quo ipso omnibus maior tfi: in minorum * 1 '
familiaritatem dcfcenditi tutte maxtmiPHnceps c& tmkaw tx Principe agit ; amicoscurawmdocios, pmatquodprtuipuumtsl Primipis *- pus : reputatq;, se unum non suffiar*, tot negotiis curandis, nec sibi convenire, quavis obire mu nia;& ignavi este omnia per mini%o^ agere; prudentis, alia in alios, qui iis apti ac pares sunt , dispertire, sibi pracipua retinere j industrii, opera omnium graviter , & tempestive uti> contra pervicaces, sutfvnwe[earb.tm & contuitum[t uno..
i. Alii quoque, qui absque hoc laterent , ex eodem emergunt •, VtihtB' capessunt dignitates, magistratus, profecturas; vocantur viri illustres» admini- ^ clari ili mi, rs <orporisprituipis,Oi. uli, aures, ora, manus: principi infuren-r r>>> 'Z ,Ttr tes MtßelUfirm.mentocxti. ipsa eodem j uvenrus accenditur erigitq; ani- mosad vatia virtutum studia j cum cernit ,quos illa honores, quae munera,quosnovostituios-apud Principem mereantur. Patet adeo hic omnibus honoris & gloriae campus i adeundus tamen gradu, non saltu, virtutum meritis,non compendiis ,bonorumexistimarionc,non eblanditis precibus,
Z. Porr binstmmenta principatus [umboni amitti consiliarii instar vestium,qu* corpus principis calore,quem deun,coniervant, Sc5oveut; ^H
A z sunt

siintlnter (ummaprindpis autoritatem jubendi,& functorum neceK- täte parendi,medii quasi cancelli,exsequendis illius edictis,& horum de- sideriisinlpiciendis,quae hinc inde commeant, constituti, Principisfor- tunam firmant.firmata/crvant, labentem sustinent; magnitudinem stabiliunt,felicitate augent,fortunis omnium sub veniunt.Divifi inter se negotia melius ponderant, felicius expediunt,citius finiunt, quam si omnes unum, aut unus omnia ageret, ibisalus,ubi multi consiliarii: Integrum con- filium, quod multorumautoritate comprobatur. Florentis certum status indicium cd, magno circumdari minißerio, calamitosi, pauco ; plane interci« dentis ,nullo ambiri&indigere.
- 4. Inter adjutores reipublica: prxcipmCant^uibmsecretastatminni-
divnfim', ttrntur, destinati olim dominationibus; hodie extra iniuna magis,quam ex- wdo.jpar- trainvidiam procerum, etiam Principatibus impositi, tanquim in rebus thacujHufc fubitit & secretioribus necestarii,aptique dando de rebus ad majorem rei f Uft - publicL utilitatem pertinentibus consilio , non habita ulla alia ra-
Admint-
fiattu. i. Duces exercitus.
tione.
3. Legati.
Proximi sunt, qui armis agros defendunt & prolatant, seditionibus intercedunt, bellafortiter gerunt, feliciter finiunt, summi exercitas Duces.
Fere utrisque paresaut majores videntur legati, qui Principis autoritatem fecum peregre ferunt, in porentissimomm populorum oculis versantur, federa, amicitias,belli pacisque commerciaineuut; conspicuipru- dentiä agendorum regula, cognitione hominum, negotiorum,temporum, locorum* morum elegantia,animi tranquilitate,vultus serenitate, aditus facilitate.
Accedunt, qui subjectis jura aequaliter, integre Se sine mora reddunt,quique religionis, fidei publicae , honestatis, annona:, opificiorum, agriculturae, mercatura: sedulanscuram, & curatiorem inlpectio« nem habent.
Admi- Sequuntur, qui fiscum pro utilitate communi ,& absque fingulorum initt-
nißra teresriisloctif letant ; onera populi vectigalia, interventu altorum commodorum fis**' pensant: reinummari.T, qusestorumque rationibus incumbunt ; ca- ventque ne princcpsfumtuamgravitate reditus anteeat ,aut sere alieno oneret. Hifunt, qui futuris neceffitatibus optime pro vident,si audiuntur. Scdfere pacis tempore nimium absumitur, bello incruente nimium e« geme.
4. tudites ali:q> cura teresrei- futl.

%
His singulis adstanta Principe delecti epistoli$rcct£& ex arte di- secutnrii ctandis, actisque patrum componendi; quique callent notarum invo- lueris arcana tegere, & retegere.
j. Hos omnes recte testimare, gratia complecti augere opibus, luo Ministro- quemque ordine habere cujusque dignitatem conservare, ac tueri, ma- rMm digni- ximeinterest fortunae Principis: Cujus majestatem auget bonor habitus ministris, quorum oculis & auribus omnia, qux ubiquegeruntur , co - utilk. gnoscit, ac veluti Deus ubique prxscnscfle creditur.
Nec quisquam subditorum facile contraiturus est legibus,tot principis oculis & auribus objectus, neq; sententiis eorum, quibus prin« ceps ipse dignationem habet. Quia Principe amantur, majori obsequio a populo coluntur. Contra ministris vilipensis, populi contumacia crescit, principis autoritas vilescit, quasi minori judicio usi in iis deligendis.
6. Numverb inter Principis ministros referendi sim & aestimandi a» inter illi, qui vivi Principis laudesfc. ibunt,heri & hodie quaesitum est. Fue- Principis eunt olim fastiditi atstulti &imdentts, hodie etiam, ut futurorum minus ministros providi, adulatoribus, quim laudatoribus annummerati. Plurimi i\[o-s ,nt s cr, f t0 ' rnm, quihoescribendi genere nuper inclaruerunt, nunc erubuerunt, fifi ® iudiciofeipfoscompteruiumpudore. Contra visum est, panegyricos recte &
cx commodo Principis tu Reipublic®scribi, icriptoresqi tuum inter ministros locum mereri.
7. Vltra ycro sententia praevaleat non tam ex singulorum seriben- jyi^nesti- di rationibus, quam ex genere universo,more, ac 6 ne, imo ex ista potis turquisi- fimum disquisitione dignoscendum ede arbitrer, <»» rivo Principi dicendus tum tx isi* fitpitnegyricus. Quo de, ej usque confiniis, ut promam exactiorem fen- difquistth- tentiam, hodierni me sceuii mores, reipublica: utilitas, acPrincipum honor, invitant. Quo enim modo, a quo, & quando , & cui Principi scribendus sit panegyricus, nemo fere hactenus exacte expendit,nemo
scripsit. Quin sic ut dicturus lum conveniat expeaiatque scribi, aut non scribi, bonus nemo est duoii^ taturus.
CAP.

CAPVT. II.
Dignosci- i./^Ognita vivi Principis natura, & distincto Panegyrici nomine, re- turi t(‘*. V^cteid,quod quaeritur, habetur, Vivus dicitur Princeps, non tan- exnatJr* tumqui nondum mortalitatem explevit, sed& qui pro virili portio >e princtpit bostiprincipis stationem Sc muniaimplet. QjaeScneca , nimium for- iivi, & te, ita eloquitur; Omnium domoutlius vigdia defendit-, omnium otium illius la- distinStme bor, omnium delitius idm industria,omniumvacationtmillius occupatio, (a) Alius panegyrici. p r i nc jp £r n vivum,id est laboriosum vocat eum , cui omnes menses in gubtr- vuiprin- natione suntseptembres adfeminandum , & Augusti ad metendum & colligendum, ttpt. Ad solum spectaculum enim non opus habet Respublica Principe , sed in pulvere &
inter arma, (b) Subditi simplicius, & verius putant Principem tum maxime vivere Reipublicae, cum maxime Pacem , Justitiam,annonam, curat, propriam vitam 8c domum recte & principaliter componit. Quumor- Contra ver6 non modo est, qui este desiit, sed St qui desidet, segnis
tum, vel & ignavus ; spiranscadavet, & aurea pecus. Sic torpebat Viteäm , &for- ¥**&• tunam principatus tnertiluxuacprodigtiepuUs prafumebat>iHedto dici,temuknm,
& Saginagravit. (c) Similem vixere vitam major & junior Popiclus Polonta: Principes.
Distingui- a. Panegyricus est vel publicus, acproprie ita dictus,ve2privatus,5c
tur Pant- abusive talis» >
Syricus in In illo omnia (aat publica jlaudandus,laudator,mandatum,mate«
publicum r i a>moc Jus,locus finislaudandi. Laudanduscst,quijam maturioran-
utm'^Pu- n * s >& gestis celebris, publicam ac utilem in R-epublica personam pote- blici requi- statis sustinet, qualisest modo exhibitus V i vu s Princ eps. fit», erigo, Laudator sive panegyrista est; qui jure officii publici est munirus.
definitio. Hic enim causam,qtnm agit publicam ut publicus minister rectius inte’- ligit. Mandatum est autoritas publica, & SenatusConsultum,gf«<r/f no» ambigitur Senatum facere poste, non attentato principis ture, quia vim legis non habet ( d) quia quod Senatus constlioordinatusMadtmperij beatitudinem, & ad gloriam principis redundat (e) Materies est publicum , amplum ac diffusum meritum, imo personapotius,qukm ejusdem facta, quia laudabilia multa etiam malifaciunt-,at nemo, nistcptimusjaudaripeteft. (() Modus est ad
publicum
(a) Consolat.adPoljb.c. 16 . (b) SavedraSjmbcl.71. (c). Tacit. Histor. i, 6r,8. (d) l.i.^.^.D.de0.1.l.i.D.deosstcpraseäprat.l.^.Ti.ded.l.ultim.Cod.eo- &tit.C.dedignitat.Leen, Nwfi.78 ,(e) l,g.c.deH.(f) Plin.panegjr.ttf.
<

9 .
publicum hominum favorem ac amorem expressus; ut amer & gaudium fert,itaquemcdebrsmsolemus: (g) ex aliorum quoque comparatione conceptus, quia fine ea nihtl non parum grate laudatur (h) Locus quoque folen- «is,celebris ac pubiicuscst, nempe curia, palatium ,aliudq; auditorium ac conventus publicus. Olim P. R. Quiritibusque prohonore dato gratis in Concione, post Principi in cuna dicta:. Et hic esi fons panegyricorum,solenni inlocoac celebri conventu diäorum. (i ) Finis denique & ipse est pubiicus, publica (cil. utilitas, qua de jam jam pluria.
Sic adeo panegyricus est publica ac (blennis laudatio, autoritate publica, publica: ac valde utili per son 3 e,a publica persona, celebri in conventu ex utilitate publica dicta.
Hac, quae modo diximus» in Pliniano Panegyrico,qui publici Panegyti- normacst»concurrunt. atsPjinia-
In eo enim Plinius Constil,imperio Senatus, Lcautoritate Reipu-"^^^' blies, ex utilitate publica,optimo Principi gratias agit publice, eo modo norm< *' quo in omnium civium ore oculis, animosedebat, (k) Ejus materia esi Trajani vi- tapublica, quam ordine quodam temporumperagit, orsus ab adoptione, ad tertium evts consulatum, in quo quidquid moderate , hberaliter, benigne ,utiliter,fecerat, recenset,diducit^ornat,privata deinde vita compositam domum,uxorem,sororem laudat ; quod amicos colat, libertos non colat & suo quos f loco habeat. (1).
4. Panegyricus Plinii munificus est & floridus; non tam ampli- sw« cui ter dictus, quam postilla scriptus ad exemplar quoddam Atticismi, & quate- imo ad poeticum fere modum,quiplufculum,quam conceditveritas,si- biindulgct. Sed tat orationis comitas , qua bonis ac moderatis principibus paulo } ‘ vnlu4 ' cumulatiore mensura laudes suas admetitur, jufia caret , reprehensione, inio laude non caret,nec idebnomenPanegyriciamitut.(m)quia bono more, bonofine hac concepta benignitas generosis mentibus boneßum addit ardorem,ut quales fama & sermonibus pudkantur tales re & sablis appareant, (n) imo vellem, si velles dicere Satyram panegyricam,quia ex comparatione aliorum duplicat materiam, & virtutum & vitiorum non tantum naturam,sed & modum tractat; insequitur dissimiles, atquefic maxime laudari incolumem imperatorem
B putat
(g) Idem.c.i.(h)ldemc.tf. (i) Iip/i» not. Pantgyr.c. 4. (k) Plin.paneg. t.55.
(\) Lips.inargum.Panegyr. fm.) Baud.inorat. Panegyr. Contra Theod.
MMiLadSm,yejp*f.c.2.,Geriw4.verfiinßit.mt.lib,i,(.y (n) Baud.in

IO.
puta t, ß priore statt meriti reprehendantur ; nam cum de malo Principe posteri ta- cent,manifestum e 8 ,eadem facereprafintem.(e).
Eatenussiine imitandus, quatenus fidei acveritatilitat; quia^de- lißmenarrareectoptimelaudare,( p) quatenus dicendi initium a precationibus capit,ut digna dicente, digna jubente, digna principe, utilis reipu- blica:, gloriosa Numini contingat oratio: quatenus deniq; orationem suam ad modestiam Principis,moderationem^fubmitit ; quatenus nihil fingit,sed sinceram acceptamque laudationem adsert,undet lare intelligatur, cui dicatur.
Caput III.
jfferitur Alis talivivo Principi omnino dicendus est; quia , qui suis Consilia,
qu&ßio de fuis/felaboribuspro toto terrarum orbe,die noctu^laborat, omnino dignam
t’itonibu**' f m P^rogativd laudationem habeat, sq) quia ejusmodi laudatio propriö variis& est gratiarum actio. Ha:cveri> vivo, non mortuo dicitur; Vivorume- validu. nim est cum dare & accipere, tum agere & audire gratias. Quaratio- i. nesocietatis human* studiaoptimeconfervantur; legesgratitudinis ve-
Ttjtti» explentur, si, ubi par pari referri nequit, laude & amore,q ux dataiunr,
rependuntur. Maximdqurppe populus, aurejusnomineprimaspecu- liari obligatione tenetur,in Gratiarum templo revereri vivum ac pr«sen- tem Principem suum, quiperfua ipsum ministeria docet, defendit,alit, (r) secus non evadet ingrati judicium ,quod Grarcorum,Romanorum, Pontificum jura, feudales consoetudines in eos, qui bene - meritis non refe- a runt gratias,concedunt, (f) Quia etiam parendum est Senatusconsulto,quod actum ab omni adulationis specie purgat, Qui enim imperio Senatus aliquid facit, non videtur prava arsentatione, ticuti, qui jussu judicii, non videtur dolo malo facere. Et quidquid unius quidem voce,sed ex consulto Senatus,qui nobilior pars est totius,in principis honorem dicitur, idem est,ac si omnes uno, quod ajunt,ore affirmarent. Quod vero
omnibus
dicto orat. adPlin. Paneg. (o) Plinius Panegjr. cap.$},(p) idem tap. f6. (q) i.;. C.dequadmn.prafiript. (r) Campanil.polit.cap.i.§ .10. (f) Xenoph.lib. 1. Cyri Padag. lul.polluxlib. 8 . onomasi.Lucian. in abdicat.Senec. 4. B.3 7./. un.C.de ingratdtber. I. fin. ( derevocand. donat,l.z. cJclibert, & tor . liber. Syratid. c.octava 1 i.q.i.t.iaiefend.sintcaufanonamitt.

I
mnibutUd videtur,id it4 esse dicimus. Esus enim veri ras publica fide constat. Mtfcriptura, ita laudationes jjMWitce totam vim suam ac autoritatem accipiunt,ab autoritate publica,faciunt splenis imam probationem. ( t) Quia por- 5-
ro hicabestd specie necessitatis, Nonenim ab ipso Principe jubetur,
«ec a se ipso sibi honor iste,sed ab agentibus habetur>quorum affeäibus cedis, netfe ipfis munera Principis pradicare ,fedprincipi audirenectfie esi. (u)
Quia denique (quae siimma omnium rerum ratio est, & solaprobandse +• quaestioni sufficiens ) cx utilitate publicaest ; duplex est : primum, ut principis virtutes veris laudibus commendarentur ; deinde, ut futuri principes , no n quafi dmagistro, sed tamen sub txtmplo pramoverentur , qudpotifimumvtapcfientad tandem gloriam niti (x) Parendum d?inquid panegyrista. Senatusconsulto, quo tx utilitate publicaplacuit,ut consulis voce, sub titulo gratiarum agendarum boni principes,qua facerent recognoscerent, mali, quafacere deberent (y) ißa namque laude bonus firmatur inbene agendo , malus blande eo trahitur (z) Und c,qut tempore hac habetur oratio,, eo ipso, fi quid non deceat te, cujus &nos, & tu ipse tibi fis confictus appareat indignari frühester e te,&irasci ipfi tibi, tunemanifestumfiat , ejfe in te, quod teelt indignum ; qui profecto color pollicetur poenitentia virtutem, (a)
Cum enim audiat Princeps solennes panegjricosmon protinus credat , aut faveatsuis laudibus,fidfi talis nondum plane esi, quatis pr&dicatur, admoveri fe cogitet, detque operam, ut ijs laudibus aliquando respondeas\ fi talis jam eshadmti debet, ut feipfo mehorevadat.sb)
2 . TalempanegyricumvivoTrajano ac tertium Consuli Consul idtmajji- Äinius Kai. vnBRolim dixit sive scripsit. Talem Kal.Jan. Hadriano patri riturexem . -^filius Verus dicere paraverat (c)
Nec absimilem Pacatus Theodosio Ausonius Gratiano, Claudianos Honorio, ali j alijs scripsere; qtiihanc acceperunt famam, ne ejus con- temtu contemnivirtutts viderentur ( d)
4. Modestiores quidem, qui exemplo AntalcidasciuntDeumsei- Modestit- te, quidquid in vita egregi; patrant, sive id praedicetur,sive sileatur, intercedunt his laudationibus,quod Trajanus feciflctfipermififfet fiL rv Urct ^ um tare,quod Senatus juserat (e)Theopompashonoies decreto Pyliorum sibi
B 2 rribu-
(t) text. 1. 4 . T3.dtfid.lnfi. 1.^.1).de pignori. 23 . D.de.aq . &aq.pluv. arc.(a)Plin.
Paneg.c. 4.(x) ldemlib.$.ep. 18. (y) Vlin.Vaneg.cap.a t .(z)Lipf.in not. ad d. c. (a) Sjnefin orat. adArcad. mp. (b) Er asm. libr. infi.it. princip.
('s)Spartian.’m Mho Vere,(.z.(d)Tacir. 4,3 8,7.(0) Vantg.c.^.
fepe reslauda- tionibsstin-

Ii,
tributos rejecit. Agesilaus nec vivus, nec mortuus quidquam voluit superede illustrandae, iucmorix sitse, nisi praelatum . quod geslerit, facinus, hoc»inquiens,mf monumentum mei, Julius Csfar, Augustus,Tibe-
berius (verbo quam mente potius) mnomenDomini , Regis divinatum oc- cupattonum admisere, quasi invidia,opprobrij aut centumelia titulum (f )
Caput IV.
invm j t) Rivatus non est Panegyricus, sicuti tyrannus non est princeps,quia i ^ausiori - »■ deficit nomen,forma,autoritas&utilitas publica. Proprie est
gDjdtfini- privatalaudatio. Cujus plerunque cattsi. estvcl tibtdo quemcunque principem adulandi ; &excesiusobiequii, privatumque placendi studium eorum ,qui quidem placentes ac gratiosiores, non adulatores dici volunt. Gens pessime prudens,ac splendide mendax * quas non probanda probat,quasque laudat.
Ä0.
Sermonem indocli,faciem deform is amici T \Et longum invalidi collum cervicibm aqmt Herculis e^dnteum procul ateliure tenent is . (gj
Qua: mulcas vocat seliccs,quasprincipismanumaut frontem pungunt* & quibus regii sanguinis gustandi gratia facta est.
Vel depravatum judicium,quo olim legati Atheniensium Philippum Regem praedicabant formosum facundum, & ad bibendum sirenuum .. Quibus in laudibus nihil efle dignumRege di e bat Demosthenes - , sedi primam ese feminarum , alteramfipbiftamm, tertiamjpongiarum. Eodem o- lim concentu P.K.formosum alium, (Domitianum)^«?« alterim&vocem (Scasvici Imp.Neronis) laudabat.
Vel calor juvenilis,qui in scribendis Principum laudibus nunc ut cum maxime ebullit,propriae laudis aut commodi studio. Et, si quod res est, fateri volumus, quae olim erat ambitio inagendis causis,eadem hodie est in dicendis panegyricis, quam ille sic notat. Ante memmam meam,ita majms natufilent dicere, ne nobtlisim ü quidem adolescentibus loius e-
rat,
{(Jsueton. Aug.cap.fi.Tacit,i,$-j.2..Erasin.lib.4.,apopl)pag.$o4. (g) iumaL Satjr. z.

II-
rat, nisi aliquo cmfitlari producente, tanti veneratione pulcherrimum munus colebatur, nunc refradis pudoris & mereruiaclaufulk omniapattntomnibui,nec inducuntur,sed irrumpunt, (h)
Privare vero laudationis origo est ab illo Romanorum more adulatorio ; quo loco sententia designati Cos. aliquid in honorem principis censebant (i) qui postea mos adeo invaluerat» «r nihil tam vulgare, tam pravum in Senatu ageretur,quo noji laudibus prmipum immorarentur , qutbmunque necesiitas censendi accidisset, (k) Quin rstse&alia: acclamationes a theatris in Curiam invectae, &c in levi semper habita: sunt. Laudes imperatorum,i nquir noster, ludis etiam & commeffationibus celebrabantur, saltabam ter, atque in omne ludtbrium effeminatis modis,gestibus,frangebantur, llludindignum, quod eodem tempore in Senatu & in Stem, ab histrione & d Consule laudabantur. (1}
Piivara itaque laudatio est ab adulatorio more,aIirsquecausisde« pravatis orta declamatio, privatohomine, studio, commodo, fortunas Principis decantata.
i. Talem vivo Principi dicendam negant, varia rationum mo- Negatur menta. Primo imperatoria, quia viventes laudare irrtßo ell maximeimpe - questio dt ratores,d quibusJperatur , qui timentur , qui prastare publice poffunt , qui poffunt P r,vata necare, qui proscribere (m) quia deinde uti re/fo, ita laudatores, idonei non sunt, quibus imperas ipoted,utßant. (o) quia etiam personae publicae,aeque aera» communi asttmatitne, non privata affedione valere volunt, (o) quia quoque rarö fit, ut omnibus,qua vivo principi a privato dicuntur, libertas, fides , veritas confiet, (p) non enim in laudationibusfiicut in aliis privatorum gelibus, q ui coram principe fiunt,toto jure ac ventate teste fieri inteUiguntur. fq)
Neque Principisprasfentia,utalibi doli ac merus, ita hic assentationis siiipicio purgari,aut tolli,sod nasci & augeri solet: quia ipso sepe Princeps agnoscit sentitcfenonfibt, sedsita fortuna dici (r) honorem autoritati.non meritis tribui. Fere enim honor potenturn non cd honor , sed adulatio C f) perpetuum, famtlutrej. regum malum st) nocentisimum, quae autlaudati-
B j do
sh ) Plinius üb, i.epist.14. (i) Lipf.in arg.panegyr. (kj Plinius pantgyr. cap. 54. ( 1 ) Idemibid. (m) spartian.inpefien.cap. 4.Lamprid-in A- lex.Stv.cap.Z. (n) l.j. D.de Testam, (o) /. 6;.D.adl,Falcid.l.i$.B. ad lib.aqtiil.(fi) Pltn.panegyr.c.i. (qfi.19 L.1so Lest, (r) Plin.panegyr.c.z- Tlutarcb.orat.de sortit.AlexM. ( s) Erajtn.hb.de inst.prtnaf. Christian. (t) '

r-\-
L$j-,
14.
Privata
laudatio
dö principem, juniorem praesertim ac judicio minas firmatum, inflat 8c inflammat, ut de se dicenti plus, quam sibi, credat,quam est, aut futurus 1 est; cujusque virtus laudata, quia crevisse putatur,crescere desinit: aut- laudando corrumpit eundem,ejusve malitiam auget; quae laudationes, non minus ac captatoria voluntates improbanda (q) ipsique laudatores, ve- luti Principum venatores, exautorandt , non audiendi sunt(v) cp&intanquant corritptiprincipis rei,quique fontem publicum , unde omnes bibant, veneno infect -, runt (i) gravius puniendi,quam qui Principis monet am corruperunt st) quia quanti ea sit;tanti non est,quanti est principis animus.
Porro,quia, nisi modesto dicatur, prout a privato dictum sic, immtdt- parum & ab ingrato dictum, minusque videbitur malum reprehendi, ratoparea, quam frigide laudari: si moderato, nimium ; idq; faseino obnoxium, moderato ne nocear, praefiscini audit & odit: nec dicentem ulla dignatur gratia,ne nimia,int- erubescat & ipse. quiablandienti invicem blandiendum, aut modestis, mtrentt f ic recondendum habet: Mallent addidisses laudibus , quibus me extu- uria, me- Itfti,patientiam meam, qua usus sum tua erga linguam, donec laudes istas evomeret, renti non quibus intercedere nolui, non quod eas mihi deberiputarem ,fed ut tibi eam laudem , semper ad quam adjpiras, concederem, nenonalij int eiligerem, poffe te etiam id, quod non
grata,a e fl, efferre, ut videatureffe. (u) Deinde,quia, nisi merenti dicatur, pericu-
lum eH, ne, cum dicatur de humanitate exprobrari fibi superbiam credat, cum de mia. ^ frugalitate, luxuriam ; cum declementia, crudelitatem , cum de liber alitate, avaritiam ; cum de benignitate, livorem ; cum de continentia, libidinem ; cum de labore inertiam', cum desertitudine,timorem (x) Tum,quiane merenti quidem semper grata: sunt laudes, quamvis ve/a:, quia forte intempestivae,«« extra invidiam aut periculum(y) Non placent lepori de sua carne laudes,quas vulpes, prxscnte lupo, decantat
Male agit privatus, qui inconsulta voce laudat: pejus,ubi malus, quia quem laudat, lcedit; improbo probari opprobrium, laus dijplicert. Antisthenes laudatus ä malis, vereor, inquit ne quid imprudens fecerim mali ; nant
a tali-
^ wy M v» •*»*■ j vwrj mtr, m . , -J rn .«»y ) * ' ♦ r» **» • V,) + 1 • *»» • « ^ •
( n) Gua-z,.lib. 4. civil. conversat, (x ) Vliniuspantgjr.c.^.(y) Taciti.bist. 6s t ,-j.Agrkol.s t i, 1 .

* 5 '-
a talibus nemo laudatur, nist ob makfaäa . nisi similis ipsis, (z) Augustus Imperarorindigne serebat,aliquid de se componi, nisi a praestandssimis.
Cum Titium Annium, Vatini, laudes, darisimoviro nonnullam laudatione tua labeculam ajpersisii , in Olorum enim numero mamlt Titius Annius ejfe, qui 'a te vituperantur. (a) In ealdem vero anlas non venit publicus Panegyricus.
Neq s enim dignus ett a quopiam redargui, qui publico judicio meretur absolvi. (b)
4. Denique,quia,fi etiam ,quo dicatur tempore,omnia conveniant, hadern, illud verendum est,ne, ut omnium rerumsemper quasinaturali lege mutatio esi,
& principis aqueac populi animus mobhs laudati mores inclinent, & primis ultimi moribus, cedant ( c) sitq; neceste,ut,cuianteaplus quam homini, post minus,quam mutationi feminas tribuatur; & quas diuDea in regno habita, nunc dicatur alienae ac pudori civitatis,vitas,fidei,inquilina. Quod si forte eadem morum castastro- °bnoxt* phe publice laudato contingat ( quod raro sit,quia ille plerunque publice laudatur, quem jam retatis indeflexa maturitas, & senectutis insignia ornatacaslaries ostentant)laudator tamen publicus publico tutus nomine, extra lutum hocpotestfacile habere pedes; at privato pro veritate adulatorium dedecus, pro fide pudor, pro libertate rubor constat perpetuus ; nec, qua elabitur, rimamhabetullam. Culpa enim auto- rermut umbra Solem, sequitur. Ipse quoque laudatio aut est exprobratio , aut,litera una atque altera leviter transposita,adulatio, decantata iis, qui boni videbantur, necerant;quia boni non sunt,nisi (quatenus natura infirmitatis humanae patitur,) qui in bene agendo constantes funt.(d)
5, Tandem,quiaarrogantiorisestjsibifumere arbitrium de vivo Eadem principe sentiendi; nec rogatus de eodem dicendi, cujus publica amo- nu J! a ex ritas,fama,& amplitudo in publico residet judicio,privato cujusvis raa- jor; nec unquam unius privato credenda testimonio, quod alizsaltjsina- ' u .
Ilibus vix,tnalijsomnino non admittitur, (e) Pleraque quoque Principis niusjudi- privato sinu inexplorata, nec nisi forte audita; quas,nisi ab ipso sint de- ch,arro- clarataprincipe, aut ascientibus percepta, nö creduntur,cum dicuntur.
( fjpras- *t nor * m ‘
(z) LaertJib. 6.c.i.(z) ck. inVatin.(b) Theodoricus apud Casitodor. (c) Spart . inSever.c.4.Tacit.},6 4,$. 6,32,7. 12,19,1. 15,11,3.i.Hi/?#r.jo,j. (d) Brochm.Specim. Ethic. Htstor. c. 4. f e ) /. 9. c. detestih.I. zc.B.de

Eadem Yt- feBaprtt- dentiorib. frincipib.
Ex diflii
deducia
ditquifitio-
nii conci»
ßoi&ad
tandem
confini*
‘ digresio.
l€.
(f) praesertim a junioribus, qui hodie in hac ratione ptincipum bonam paginam facete conantur.
Laudes animae, corporis, fortunae, principalium artium, regnandi regularum,aliorumque, quae bene & ex uti.
<£, Prudentes igitur Principes ejusmodi privatas laudationes lern- - per fere rejecerunt. Augustus lmper. admonuit praetores ne parerentur nomen suum commissionibus Rhctorculorum , aut mimorum obsolefieri. Trajanus privatas gratiarum actiones cohibuit ac compressit. (g) Pescennius Niger mortuus laudari, vivus placere voluit; öc panegyricum sibi recitare volenti dixit; Scribe laudes Marij,vel An- nibalis.velalicujusDucisoptimivitafuncti,&die, quidille fecerit, ur eum nos imitemur, (b) Alexander Severus Oratores ac Poetas, non sibi panegyricos dicentes, quod exemplo Nigri Pescennii stultum dicebat,sed aut orationes recitantes, aut facta veterum libenter audivit; libentius tamen, si quis ei recitavit Alexandri M. laudes, aut meliorum retro principum, aut magnorum urbis Romae virorum, (i) Julianus, Christianae fidei desertor, ctetera princeps laudabilis, ab aulae mancipiis laudatur,quod jus suum.cuique aequaliter redderet, dixit: exultaretn his vocibus, si ab iis proficiscerentur, quibus integrum eiler , actiones meas culpare,sicubihallucinarer J & abofficii religionedeHecterem.(k) Sigisinundus lmper. non verbo, sed pugno hanc laudandi licentiam re-\ pressir, inflicto illi, qui inter caetcra laudum, ipium appellaflet Deum-, quaerentique,
Cur meverberas Imperator ; refpondir,
Cur me mordes, adulator.
N ullum ego sum Numen, quid me immortalibus sequas ? SdUcet,quibeneprafentidicit,is male fere dicit. Oui tibi plus solito blanditur,
aut jam te decipit,aut brevi est decepturus. (\)
Ex his rite consideratis liquere arbitror tum cui vivo principi, a quo, quomodo ac qualis sit,qualis&aquo& quomodo non fit dicendus panegyricus ; cumqui scriptores panegyrici sint, qui non sint referendi
(fj argum.l.rfi i. Ts.de aq.^raq.plur.are.l.i^.D Je dotprdegat. (g) Plinpan. c. 4. (h) Spartian.inpescen.c.4. (ij) Lamprid. in Alex.Sey.cfi. (k ) Baud.m in orat.adpqnegyr.(l ) GMz.dib.ije cmUonverfat.

ne pate-
»MU
ice«.
i],vtUn.
ecerit,nt
:ta;,coo
mte-
idivinli-
idiotum
[MSS)
mij®
vj/tm
'mes
4 )
Dttuti
incipi,! it ii» intist'
rsi
mtdiinter principis ministrosmempe, qui autorirate publici non qui privata tales sunt. Nunc diiquificionis consiniaexpediamus.
Caput V.
i./^dlptum est quoddam panegyrici genus - quod permissii Rectoris Iu ^ tc ' tm .
V_-*Magmfid,per(pectilnerarum studiosi Principibus. virisque ma ^ pantgy- gnis,publico in loco dicunt. Hoc ipeciem, non autoritatem publici rkisAca-
habet. Habet quidem Scholarium Magister in actibus Academicis*»»“*. autoritatem publicam, jurisdiäionem quandam, plenam hic, alibi, minorem ( m ) Rec ' lor “ dignitatem fape comitivam (n) adeoque characterem publica persona:, sed respectu dictorum actuum; intuitu aliorum,ad quos ilia propter rationis diversitatem extendi nequit, ipse estpersonaprivata; qualis est actus decernendi alicui panegyricum, qui honor est maximus,& longe major, quim ex concesta potestate imperiali creare DD. legitimare, natalibus restituere-, estque juris publici, non Academici, publicte, non Scholastica: aurhotitatis ■, summi hoc ell principis, aut e\us vices fungentis Senatus,in quo&fe quoqjpfe numerat, (o) Studiosi, quorum scientia totus mundus iUu - StudioferS, minatur quiproteäwnem Imper.Jpecialem merentur fpj quibus licet fine confen- digmtas. fu patris in judicio experiri ("q ) pro amicis testimonium fem(v ) ambitum laudis & dignitatem sectari. ( f) pri vilegiata: sane perionaesed nonsunt publica (0 ad- eoque nec a Rectore nec a /e ullam publicam autoritatem dicendi panegyricum habent, nisi specialiter ipiis concedatur! principe, autejrw^wi- plifimo ac glorios fimo catu, Senatu,publici honoris at utilitatis custode ac judice.
( u) Hic decernitur, hic invenitur laudum testimonium, ubi gratificatio non poteSl ejfefujpecia. Regnantis quippe ftntentia judicium defiolis aci ibus sumit, nec blandiri dignatur animus domimjpotestate munitus, (x)
C Locus
(m) Middendap.hb.i.e.i$.Heig.p.i.quast.n. Besold. cap .$.§. i.de Academ. Bo- din.lib.}.cap.7.derepubl. (n) Lunica C. de*proftstbr. quiinurb. Constanti - nopol. (o) l.i. C. de dignh.LuD.de offic.prafeä.prator,. (p) Constitui. Trider.Habita.C.nefil.propat. (q)l.i$.§.i.D. de judiciis (r) lehn. in c. cum R. De officio de legat, ('s) §. ult. inproeem.instit. (t) § .penultim. insti- tut.de Attilian.m.(a)l. 3. C. quando provocat, non eftnecejf.C.l.S. C. dt leg.LunicaC.de pnfes.qminurb.Constant. (x)Cafiiodou lib, 1. epist. f. ltb.$.epist,j.

ifr.
Studioso ■ Locus verb publicus, a'nsa'iquid momenti habet inddiZUpunkn-
rum Mdi dii (y) in hgnitateonsmnlwitadmenia-,.(z ) ac in dicendo panegyrico, tori* pu- ubi kocma, hoc est,, publica auroriras de. st> publici libi nihil facit ,qnia bite»,non faus-publimetiamprivat&tifibtodeservire poteft.'o). Neq;eramdpublica,cui turtata. di c itur,perföna sola vis actus publicidepender ,quia eadt mcausa,eadem condicioy&aliaactus publici momenta adsint oportet ,qua ubi non concurrunt resaliaeft(b) & alieni juris usurpatio. Cu;us enim est maculosis vitiata: opinionis notas abstergere cumina abolerefiatu.-u »c inugmtt erigere (c ) ejusdem est publicum, panegyrici monumentum excitare, quod instar estpictura: aut status loquentis.. Quod jus iehols addictis non competit, nisi specialiter, at modo dictum, con cc sia m demonstretur..
Quattnm 2> Velificandum tamen videtur viris Academicis; & hnc ;uaff ^medium panegyrici genus induigendum ;sed his circumscriptum can- cts Conct - cellis; primo, ne id dicatur Principtjuveni, ad togatam armatam ve pri- dtnd». mam misso militiam; quia ad quodvis il 1 iu sfactum, (qu odp 1 e ri que au- '
licorum, aliique laudicaeni faciunt ) publice acclamare- Ka xs f bene acsapienter, idena est, ac segetem in herba corrumpere, fiillere laudatum,fallere bonum publicum, quod olim habiturum est Laudatumma- gis, quam laudabilem Principem. Expedit quidem luo- loco ac tempore, sedalia*quam hac rarioner&arnbitiooe^tninimametiafm juvenis, actionem läudar e ut juvenilis a nimm levium quoq 3 gloria rerum sublatus macores continuet (d) deindetale-dici potest principi seniori,qui in Academiam privilegia ac beneficia contulit; at ultra ea ad alia digredi Principis munera nefas esto: fas contra esto celeberrimos liberaliumstudio- rum profeflores laudari, tüm privatim tum publice- Porro isti laudatores partes: boni Oratoris agunto ►qui laudando laudes sepe proponunt, non recensent, crimini adulationisetfugiendcr-
Sed & alii, qui hic laudantur, si forte laudibus iis carent, laudatoribus nesuccenseanr,quasiexprobEantibus,necintumcanr,quasi iisdem niteant; sed nitantur,quas dicuntur, aslequilaudes: quas v era: longe ma-
x.mam
sy)/.i6.§. 14. Ddepcen.lz) t.i.D.de ojßc procmful.(z)l.z.§,i.T>.ne quid in loc. I. m. C .de ßaddibetal. (b) arg. /.14.0. d.except.ret\udic. (c) /4. C.ad SC. TertiU,tit.C.deabolit.l.7.i.io.n.Dt.eod.tit.C.deßat- &imagtn.(d) Tacts. i$.An.ii.i.

1 9 .
ximam auferunt laetitiam, cum falso attributa:delectent.* Hocmodo id genus Panegyrici Academici, fucacafque laudis studium utrinque salutare este potest.
z. Illa vero labes laudum ,quat quosdam seholarium'#^«»» magistrosinfecit, summopere purganda est. Scribunt*'^ 9 ' isti codicillos de hujus vel illius peripecta morum ac feien- Academi. tiarum claritate, qu;bus laudari plerunque insolescunt,ma-*^ - - gistracus,cuial:egantur, sepe decipitur, re« publica simul laeditur,quia sub diorum side C.litem enim approbatisflatur (e) commendatis dantur munera» non muneribus commendabiles.. Sane ejusmodi liter* commendatitix,c^x\zprivato jure non sariunt actionem quodjujsu ; (l)publi co, quo d luditur,j u- re vindicanda sunt.
4. Pratte-reablandiuntur sibi in hac causa viri etiam magni ; baneque ßbiinvicem impingunt gloriosam , utajun t, virorum nimia eruditionis contumeliam . fg)non insuavem illis,qui, s/eE magnorum in auriculaferunt ,qaiaomnes, qui gloria,fama^ducuntur, mirum in modum assentatio , drlaus a minoribus etiam proseda, dele dat', quia amore proprio excatcati laudum pondera non diseer- nunt,sed quascunque injucunditatem rrah une: sic propria, magis, quam aliena adulatione pereunt »quia nemo sibi ipse verum dicere audet, &c quizinttr laudantium bkndkntium^ poßtut greges plurimum tamen fibiquiscfeipfe assentatur . Sic iple sibi Caro adulatus, os postea sensit sublitum. Themistocles ejus vocem libentius audivic, qui laudes suas maximi praedicaret (h) Demosthenes anus voce electatus; Hic eltille Demosthenes, fi) Horatius muneris magni loco habuit,
C a Mon-
D. de procurat, (f) Lfin. C. quod cum eo , qui in alien.potest. (g) Forst - ner.inpr.es at.admtinTacit.ltb- Ii.ir.iz. (h) Flutar ch.mCat. (y Erafm. ,
lib.$.apopb.

Monfiratur digito prateremtium Romana fidicen lyra.
Plinius noster Tacito adaequatus celebritate nominis fui gavU
fuscH. (k)
Laudato- 5. Verum enimvero vera virtus non eget humanis rumfura, laudibus, nec amicorum codicillis, ipsa suum fecum ducit decus ac gloriam. Si cui tamen in vira, sive ex debito pietatis, sive alia de causa, contingat laudatio,publica,privata, aut Academica, ea, qua extollitur,non infletur, sicuti vitu- perio, quo forte infamatur, non irritetur; neq; enim laude illius melior,nequehujusvituperio pejorsit: quin Pindari exemplo, quoties laudatur, laudatori pro isto officio bonam reponat gratiam ; cffieiatquc ut vera praedicet. Hxc vivorum, qui laudantur, cura esto.. His sufficiat recte fecisse, mortuis memoria recte factorum.
(kj Plinius Itb.p. eftßol. zj.
C A P U T VI.
Ratioms vcronemortuis quidem dicendum es-
negannum panegyricum purarunt, quia mors est ultima linea
jictndum rerum; & quia virtute in morte extinctä, ne cesse est ejus ex- 1 ingui praemium; quia a privatione ad habitum non datur ncum. rc grestus; deinde, quia vita functi corpus sensu casiim est, animam vero nullo honoris sensu tangi, nec nostris rebus affici creditum est,quia est extra temporis Iphaeram; praeterea infelicis tantam esse miseriam , ut ex nostris laudationibus nullum gaudium, felicis tantum gaudium, ut ex no-

AI.
siris lacrymis nullum dolorem percipere possit} vulgo denique putant ominosum, mortuos in ore habere ; mortem i- deo dici lethum,^?«/*«, ab oblivione, quia,qui vita excessit, in oblivionem abire convenit: unde praeco in funeribus quondam acclamabat: Ollus letlio datus est. Et Comici eadem est opinio, inquientis; dum vivit hominem no* veris,dum mortuus est, quiescas: quo tandem respicit proverbium ;
Vineorum meminijje oportet.
x. Sedhatc,quanquamitaseresehabeant»defuncto- Asseritur rum tamen res ad vivos, horumquc ad illos spectare viden- tur »rationeamicitixgtatitudims, memoria?. Honor, qui tueri mortuo sit, ejus fit memoria:, non, qua: cassa est, persona:. d*ti< al ff Cessar quidem actus virtutis, in hominis obitu,ut ejus durat rmm * m ' utilitas ac gloria. Ft mortui non in unam at at em profuerunt ,fid sua beneficia etiam post mortem reliquerunt;stc & nos non una atx- tegratijimttt. Nec re/piciendum ,eäne re, necne tangantur: quid ve animae a corporibus soluta: de nobis sciant, co- gitentve; C. id enim sacrorum DI),altbinotant,(\') nec qua: potius inducenda, introducenda est istha:c ingratitudo ; nimium jam estfamiliare, oblivisci mortuorum > & memoriam cum corporibus efferre, (m)
Ingrato & superstitioso vulgo mortis nomen ominosum, Lc nigra theta terribilis est; Jethumidcoaboblivione dictum,quia in morte malorum, qua:in vita tulimus, obliviscimur: Vivorum quidem memtniffeoportet y inquiebatPom-
C 3 ponius
( 1 ) i.Regum.i.zj, i.Rtgum.ii.io.Luc.i 6 .i$.Apocdlip. 6 .io. 8.17.
Adde Piat, epistol. i. ad Dionff. (m) Senec.epißol.jy.Esa.
3^.13.

V
LL.
nius Atticus, »stamen mortui licet oblivisci,etiamsi cupiam, cujus imaginem, non modo in tabulis nofirifamiliares,sed etiam in po - culis&anmlts habent. (n) Placear Thaletis diänm, oportere non minus absentium amicorum,quam prafintium memores esse : & S e n ec£E ; hac debemus virtutibus, ut non präsentes filum , sed etiam ablatas e consectu colamus. Ec, si, qui poit mortem fitamperduellionis reuseH judicatus, cujus memoua damnatur -, (o) -siexcausafefemajestatis,alteriusye majoris criminisfatua detrahuntur (p) multo potius mortuis,qui bene de Republi- ca meritisunt, honor est deferendus quia ad praemia, quam ad poenas fimus proniores.
Recte itaquePanegyricitampublici,quam privati,ac Academici virisbonis vita functis dicuntur. Recteque ut absentium ,, ita mortuorum memoria, retinenda ohm effictafiunt ß- mulacraffigilla, oscilla,fi at ua posita, editi ludi , habita parentationes annua, aliafy orationes funebres. ( q)
parenta Z- Mos iste laudandi mortuos a So/one institntusad
tionumo- Romanos,deinde adnospervenir. Trimum de Bruti laudi- rijo.&ix- h U s panegyricum habuit Publicola, qui Romanis adest graues fuit, ut tmpla. consuetudo man frit Jandandiflrenue mortuos. ( r) Ocero
fimilem de Servio fidpitio, in legatione ad s^dntonium mortuo , dixit sf) Virginius Rujfus laudatusi Consule Taetto. Hicque laudator eloquentiffimus,velutisupremusfelicitatis cumulus ipfi accefi fit(t') Muretus Magno Ordinis Equitum Melitensium magistro
( n) Cic. tib.$.defin. (o) §. per contrar. inftU. de hared. quaabintest.
(p) I.14. D.depxn.Papoltb. 1+. tit. 10. articul. 5.7. Tacit, 5.
17 .%.Sueton. Domir. c. ult. Lamprid. Heltog. cap. 6. Capitolin. Gordxap.$. fq) Pohdor. Virgil.lib. z. cap. zj.iit. j. cap. zo.de rerum invent.Cic.i. de Ü. (r) Plutanh.invita Valer. Pxblic.(f)
Cic. p. Philip, (c) Plin. Itb. t. epiß. r.

rz.
grstro Cassertano parentavit. Martyrum memoriaprsci- pue fuit facra-d: laudabilis primis fidei Christians tempo- r i b u*. His annua infiitutasacra , horumfatua & imagines in temp/isposta In) tandem eorundem corpora ibidem iepulta fune, voluti virtutis ac pietatis judicia vivorum oculis exposita : poft,,n?n pauci divorum catalogo ascripii. ( x) sicut olim Heroes inter di vos relati, (y).
~ ' m
4 . Honoratior vero est,qui mortui memoris litatur, quam qui vivo diciturpanegyricus, quia ille honor ejus est tsexcei-
potius, quihonoratmortuumquam,qui honoratur,mor- tuus jquia, qui mortui virtutem laudat, pari ipse sstimatur virtute .• quod unicum efficacisllmunT est judicium egregios vita functos vitos.celebr.imdh 2 \ftÄ/ 4 inquit noster, laudabilius , quam dcfimcivrum meritahonoribus extollere ; esi adhuc cura & hominumfides & nffuium ; Junt , qui definitorum quocp. amicos agunt, (t) Magnorum virorum mortem efie honoribus cohonestandam,Jex illa etiam documen to est,qux vult magnifice parentemus j ; &r contumelia; genus reputat, fi in funere opulenti, &; clari viri pauca impendamus.. Videtur quidem vivi, quam mortui laudatio excellentior r quia ille laudaturobea.qus modo fecit, nunc bene facit, post bene facere potest; hic veto tantum ob prsterits meri tau tamen hujus lausestprsrclarior, quia non modo in v.ta bene egit, sed & in beneagendofurrconstans y honestasq; cum ipsa vita finivit actiones contra vivos interdumfortuna ,fiape invidia fatigat: ubi vero anima natura leßtt', demtisobtr< flatoribus , ipsa fi virtus magis magis ^extollit. (aj juxta illud Propertii. Majus
abtx -
fu} Eufeb.htstor. Eules.j. Synod. Conftantinopol.&Nican. sexta . (x) D ecre- tal.libr.de Reliq. fy} Diolibr.^ 6 . 2) P lin.ltb .1. epili-tj ,h §.10. D.de relig.&fumpt.ftm. (a) Saltis. in oratione deordm.repubt.

M-
ab exequiis nomen in ore venit. (b) Si in se studia convertit pu- publica gloria mortui, quanta quaesoejus, dum vixit, putes fuiste merita? Hinc mortis dies olim maxime lacer,natalis dictus.Sacraetiam solennia,non funera/ed natalia nuncupata lunt,quia viri boni defuncti anima tum demum in veram nascitur vitam.
nutundem Verior porro ac sincerior est istius laus, quia de
verittufa mortuo nihil amplius speramus, nullamque ad laudatio- Miitm. ncm c j us au£ontate eogimur; contra, quae vivo fit,ejus gratia facta videtur. Utilior quoque & ad aemulandum est ef- ficacior , quod post ultima etiam fata laudari videmus. Fe- hementijflme enim inde animus ad virtutem accenditur : & memoria rerum gefiarum ea flamma egregijs viris in pectore crescit , netfe prius sedatur , quam vivorum virtus famam mortuorum atfe gloriam adaquaverit, (c) Ut igitur univcrsim concludam, nisi autoritas, publica aliter jubeat,mortuo, quam vivo,potitis dicendus esi panegyricus,calculo vel sequentium etiam sententiarum.
Eadem Ante mortem ne laudes hominem< ( d )
ftlultijs Vetus hoc diSlum efl priori feculo celebratum ; e^uisitu. Q m fl non fl a tumfit de cujusquam njitdjudicare ,
priusquam mortuus fit , utrum ea bona t an ficus fuerit, (e)
Verifiime
(b)ltb.<,. eleg. I. (c) Sahst, inprincip. Ingurtb. (d) Sqracid. 11 , 30 . (c) Sppbocl.mTmb.

M*
Verijßme uti judicatur , meruerit quis honorem nec ne , cum adeptus eß\iti cum mortuus efi. (f)
Mores hominum poß mortem melius judicantur , quam in vita, (g)
jF/umana vita conditiopracipueprimo ac ultimo die continetur. (h)
Alius de alio judicat dies , supremus de omnibus, (i)
Vnus dies de omnibus fertsententiam, (k)
'Diespoflenores fimt teßes fapicntißimi. ( 1)
Ambulatoria efi<~uoluntas hominis usque ad extremum vita exitum, (m)
Sagientia e* itu canitur. (»)
Civitati grande deßderium Barrbi manfitper memoriam <-uirtutis. (o)
Tse mortuo frequenter loquere , memoriam ejus, quan^
tum potesj celebra, fp)
D Virpru -
(f) text.panegjr.Vlin. eap. 95. (Z) Brochman. Spectm. Bth. tiistor. cap. 1. (h) Valenan.Maxim.lih. 9, cap.it. (i) Pliniuslib.j , tap. 40. (k) Cu.defin. (!) Pindari diclum. (m) /.4. D.de adim.legat. L}i.§. j. D. de donat inter vir. & uxor, (n) Adagium. (o) Tacit.\H-fhy (p) Senec. Eptsiol. 99. Sj/ra- cid. 44,1.

Vir prudens meminiße persederet, lugere deßnat (q) Mortuarumfidem non posumus obhdißi. (r)
— Menti poß me referentur honores. ( s)
Domitius Tullus longe melior apparuit morte , quam dita, (t)
Tfoneßiora , quacunque mortuo , quam dido contingunt. (u)
Non est tibi his solis utendum existimationibus', acjudiciis, qui nunc vivunt, hominum: sed eorum etiam, qui futuri sunt 5 quanquam illorum verius est judicium , ob trectati on e & invidi a liberum, (x)
Vaßit ur in divis livor , poß fata quießit ,
Tunc ßtus exmerito quemq\ tuetur honor, (y)
Praesentia invidia, praeterita generatione prosequimur. (X)
Mors odio aut gratiae eximit, suum cuiq;. decus posteritas rependit.(a)
(q) liem ibidem. (r) Theodorici diäutn apud Ca(stodor.sib.i.cpißot.$g. (f) StatiusfiuThela.(t) Pliniuslib^S.epifl iS. ('u) Ariflotd. i. Phttor. (x) Ctc.libr.i.eptßol.ad Q.Frat. (y) Ovid.lib i.eleg.ultim . (z) Vell-fatercuLlib.t.c.pirf. (a) Tacit. 4,55,1.5.

2 - 7 .
(Mit
onitiii,
decmii
SemEebmbm wird zwar/geschmeichelt gar zu offt/
rmTodtcnlobt manrecht/vondemman nichts mcßr hofft. (>>)
koüquarn ( vivi ) de/iirnus facere laudanda, laudari quoque ineptum putamus, (e)
(b) Teu tschAndeirckmL CanaUarijWirtenberg, (c) p Imm lib. j. Epißäl.u.
FINIS,
a 'i > ttv/iV 9
V i
v *}v..V. ‘*.\£v&Y*Y V.

:-;4- • V •*/
-. -V ^v/
•■fc-sK-
m
'n-
!Ä'i
€*> '
' 0 r'
vy^
^■- - ;, * ‘ 4%
*“ rwSX
rA Ac
AA'qcnde !jx»:
•,"'i .
i.'05.