Δημοσιονομικές αρμοδιότητες 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μοιράζεται με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης την αρμοδιότητα λήψης αποφάσεων για το σύνολο του προϋπολογισμού και έχει τον τελικό λόγο.

Μάθετε για την ετήσια διαδικασία προϋπολογισμού από το παρακάτω γραφήματά μας.

Διαδικασία προϋπολογισμού

Τα θεσμικά όργανα που αφορά η διαδικασία:
  • Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 
  • Ευρωπαϊκή Επιτροπή 
  • Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 

  1. Πριν την 1 Σεπτεμβρίου

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει. Σχέδιο προϋπολογισμού

    1. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή  προετοιμάζει το σχέδιο προϋπολογισμού  
    2. Το σχέδιο προϋπολογισμού  υποβάλλεται στο:   
      • Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (που αποτελείται από 27 υπουργούς των κρατών μελών )
      • Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 

    Πλήρης περιγραφή: Σχέδιο προϋπολογισμού

    Όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ καταρτίζουν κατάσταση προβλέψεων για το σχέδιο προϋπολογισμού πριν από την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Η Επιτροπή συγκεντρώνει τις προβλέψεις αυτές και προετοιμάζει το ετήσιο σχέδιο προϋπολογισμού, το οποίο υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το αργότερο την 1η Σεπτεμβρίου.

  2. Πριν την 1 Οκτωβρίου

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει. Η θέση του Συμβουλίου

    •   Από την πλευρά του Συμβουλίου: Η θέση του Συμβουλίου διαβιβάζεται στο Κοινοβούλιο
    • Από την πλευρά του Κοινοβουλίου: Εσωτερικές συζητήσεις σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού. Το συμπέρασμα διαβιβάζεται στην Επιτροπή Προϋπολογισμών

    Πλήρης περιγραφή: Η θέση του Συμβουλίου

    Το Συμβούλιο καθορίζει τη θέση του επί του σχεδίου προϋπολογισμού και τη διαβιβάζει στο Κοινοβούλιο το αργότερο μέχρι την 1η Οκτωβρίου μαζί με τους λόγους που το οδήγησαν στον καθορισμό της συγκεκριμένης θέσης. Ταυτόχρονα, οι κοινοβουλευτικές επιτροπές συζητούν επί του σχεδίου προϋπολογισμού και διαβιβάζουν τη γνώμη τους στην Επιτροπή Προϋπολογισμών η οποία είναι αρμόδια για την προετοιμασία της θέσης του Κοινοβουλίου.

  3. Μέχρι 42 ημέρες

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει. Η θέση του Κοινοβουλίου

    1.   Η Επιτροπή Προϋπολογισμών οφείλει να προετοιμάσει μια θέση για το Κοινοβούλιο.    
    2.   Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο   λαμβάνει τη θέση του Συμβουλίου και τη θέση της Επιτροπής Προϋπολογισμών.
    3. Οι βουλευτές του ΕΚ ψηφίζουν επί της θέσης που προετοίμασε η Επιτροπή Προϋπολογισμών και επί των τροπολογιών που ενδεχομένως .  
    4. Θέση του Κοινοβουλίου . Αν το Κοινοβούλιο τροποποιήσει το σχέδιο, το διαβιβάζει στο Συμβούλιο.  

    Πλήρης περιγραφή: Η θέση του Κοινοβουλίου

    Το Κοινοβούλιο διαθέτει 42 ημέρες είτε για να εγκρίνει τη θέση του Συμβουλίου είτε για να την τροποποιήσει με απόλυτη πλειοψηφία των μελών του. Τα μέλη του Κοινοβουλίου ψηφίζουν επί της θέσης της Επιτροπής Προϋπολογισμών καθώς και επί ενδεχόμενων τροπολογιών, συνήθως κατά τη διάρκεια της συνόδου της ολομέλειας του Οκτωβρίου.

    Εάν το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη θέση του Συμβουλίου ή αρνηθεί να πάρει θέση, ο προϋπολογισμός θεωρείται ότι εκδόθηκε. Ωστόσο, το Κοινοβούλιο συνήθως εγκρίνει τροπολογίες και διαβιβάζει το τροποποιημένο σχέδιο προϋπολογισμού στο Συμβούλιο. Σε αυτή την περίπτωση, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου συγκαλεί αμέσως την επιτροπή συνδιαλλαγής. Η επιτροπή δεν συγκαλείται, εάν το Συμβούλιο ενημερώσει εντός 10 ημερών το Κοινοβούλιο ότι έχει εγκρίνει όλες τις τροπολογίες του.

  4. Μέχρι 21 ημέρες

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει. Συνδιαλλαγή

    1.   Οι επιτροπές συνδιαλλαγής (που αποτελούνται από 27 εκπροσώπους του Συμβουλίου και 27 Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ) πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία  
    2.   Εκπονείται ένα κοινό κείμενο.  

    Πλήρης περιγραφή: Συνδιαλλαγή

    Η επιτροπή συνδιαλλαγής, η οποία αποτελείται από αντιπροσώπους του Συμβουλίου και από ίσο αριθμό βουλευτών που εκπροσωπούν το Κοινοβούλιο, έχει στη διάθεσή της 21 ημέρες για να καταλήξει σε συμφωνία επί κοινού σχεδίου.

  5. Μέχρι 14 ημέρες

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει. Έγκριση

    Αν το κοινό κείμενο επικυρωθεί:   Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο  και το   Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης   έχουν 14 ημέρες για να το εγκρίνουν.

    Πλήρης περιγραφή: Έγκριση

    Εάν τα μέλη της επιτροπής συνδιαλλαγής συμφωνήσουν επί κοινού σχεδίου, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο διαθέτουν 14 ημέρες από τη σύναψη της συμφωνίας για να το εγκρίνουν. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου υπογράφει τον προϋπολογισμό και ανακοινώνει την οριστική έγκρισή του.

    Εάν η διαδικασία συνδιαλλαγής δεν τελεσφορήσει ή εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή υποβάλλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Εάν το κοινό σχέδιο απορριφθεί από το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο έχει ακόμη τη δυνατότητα να το εγκρίνει.

Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Οι αποφάσεις του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις ετήσιες δαπάνες και τα έσοδα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια των ετήσιων δαπανών που καθορίζονται στο μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα της ΕΕ, ήτοι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

Το μακροπρόθεσμο οικονομικό σχέδιο διαπραγματεύεται για περίοδο συνήθως επτά ετών. Το σχέδιο βασίζεται σε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρέπει να εγκριθεί ομόφωνα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ που εκπροσωπούνται στο Συμβούλιο. Πριν από αυτό, πρέπει να λάβει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Έλεγχος του προϋπολογισμού

Μόλις εγκριθεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει την ευθύνη της εκτέλεσής του (τα άλλα θεσμικά όργανα είναι αρμόδια το καθ' ένα για τον δικό του διοικητικό προϋπολογισμό).

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως το άμεσα εκλεγμένο θεσμικό όργανο που εκπροσωπεί τους ευρωπαίους φορολογούμενους, ασκεί συνολικά δημοκρατικό έλεγχο για να διασφαλίσει ότι η Επιτροπή και τα άλλα θεσμικά όργανα διαχειρίζονται ορθώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια.

Το Κοινοβούλιο, κατόπιν συστάσεως του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφασίζει εάν θα χορηγήσει την απαλλαγή, δηλαδή την τελική έγκριση για τον τρόπο με τον οποίο εκτελέστηκε ο προϋπολογισμός ενός συγκεκριμένου έτους.

Το Κοινοβούλιο λαμβάνει την απόφαση αφού η Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού εξετάσει προσεκτικά τους δημοσιονομικούς λογαριασμούς της Επιτροπής και την έκθεση δραστηριοτήτων του υπό εξέταση έτους. Λαμβάνει επίσης υπόψη την ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και τις απαντήσεις της Επιτροπής σε συγκεκριμένες ερωτήσεις που ενδέχεται να θέσουν μέλη του Κοινοβουλίου.

Το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να προβεί σε συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Η Επιτροπή καλείται να αναφέρει, εφόσον το ζητήσει το Κοινοβούλιο, τα μέτρα που έχει λάβει για να ανταποκριθεί στις συστάσεις αυτές.

Η διαδικασία ολοκληρώνεται με τη χορήγηση, την αναβολή ή την απόρριψη της απαλλαγής.

Το Κοινοβούλιο προβαίνει σε ανάλογη διαδικασία για την έγκριση των λογαριασμών των άλλων οργάνων, συμπεριλαμβανομένου του δικού του διοικητικού προϋπολογισμού.