Uprawnienia budżetowe 

Parlament Europejski podejmuje decyzję o całym rocznym budżecie UE wspólnie z Radą Unii Europejskiej i ma w tej kwestii decydujący głos.

Dowiedz się więcej o rocznej procedurze budżetowej z naszej infografiki poniżej.

Procedura budżetowa

Instytucje uczestniczące w procedurze:
  • Parlament Europejski 
  • Komisja Europejska 
  • Rada Unii Europejskiej 

  1. Przed wrześniem

    Krótki opis: Projekt budżetu

    1. Komisja Europejska   przygotowuje projekt budżetu  
    2. Projekt budżetu jest przedstawiany:   
      • Radzie Unii Europejskiej  (w składzie 27 ministrów z państw członkowskich )
      • Parlament Europejski 

    Pełny opis: Projekt budżetu

    Co roku do dnia 1 lipca wszystkie instytucje UE sporządzają preliminarz budżetowy.

    Komisja łączy te preliminarze w jedną całość i przygotowuje roczny projekt budżetu, który najpóźniej dnia 1 września przedkłada Parlamentowi i Radzie.

  2. Przed październikiem

    Krótki opis: Stanowisko Rady

    •   Rada UE: Stanowisko Rady przekazywane jest Parlamentowi
    • Parlament: Wewnętrzna debata nad projektem budżetu. Wnioski przekazuje się Komisji Budżetowej

    Pełny opis: Stanowisko Rady

    Rada przyjmuje swoje stanowisko w sprawie projektu budżetu i przekazuje je Parlamentowi wraz z uzasadnieniem najpóźniej przed 1 października.

    W tym samym czasie projekt budżetu omawiają komisje parlamentarne i przedstawiają swoje opinie Komisji Budżetowej, która odpowiada za opracowanie stanowiska Parlamentu.

  3. Maksymalnie 42 dni

    Krótki opis: Stanowisko Parlamentu

    1.   Komisja Budżetowa przygotowuje stanowisko dla Parlamentu.  
    2.   Parlament Europejski  otrzymuje stanowisko Rady i stanowisko Komisji Budżetowej.
    3. Posłowie do PE głosują nad stanowiskiem przygotowanym przez Komisję Budżetową oraz nad złożonymi poprawkami .  
    4. Stanowisko Parlamentu . Jeżeli Parlament zmienia projekt, przekazuje go Radzie.     

    Pełny opis: Stanowisko Parlamentu

    Parlament ma 42 dni na przyjęcie stanowiska Rady albo na jego zmianę bezwzględną większością głosów posłów. Posłowie do PE głosują nad stanowiskiem Komisji Budżetowej i wszelkimi złożonymi poprawkami zazwyczaj podczas październikowej sesji plenarnej.

    If Parliament approves Council's position, or declines to state a position, the budget is deemed adopted. However, Parliament normally adopts amendments and the amended text is forwarded to the Council. In this case, the President of the Parliament immediately convenes a meeting of the Conciliation Committee. The committee does not meet if the Council informs Parliament within 10 days that it has approved all of its amendments.

  4. Maksymalnie 21 dni

    Krótki opis: Postępowanie pojednawcze

    1.   Komitet pojednawczy (składający się z 27 przedstawicieli Rady i 27 posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego ) musi uzgodnić porozumienie.  
    2.   Powstaje wspólny tekst  

    Pełny opis: Postępowanie pojednawcze

    Komitet pojednawczy, złożony z przedstawicieli Rady i takiej samej liczby posłów reprezentujących Parlament, ma 21 dni na osiągnięcie porozumienia w sprawie wspólnego tekstu.

  5. Maksymalnie 14 dni

    Krótki opis: Przyjęcie

    Jeżeli wspólny tekst zostaje przyjęty:   Parlament Europejski  i   Rada Unii Europejskiej   mają 14 dni na jego zatwierdzenie.

    Pełny opis: Przyjęcie

    Jeżeli komitet pojednawczy osiągnie porozumienie w sprawie wspólnego tekstu, Parlament i Rada mają 14 dni na jego zatwierdzenie. W takim przypadku przewodniczący Parlamentu Europejskiego podpisuje tekst budżetu i oświadcza, że został on ostatecznie przyjęty.

    Jeżeli postępowanie pojednawcze nie przyniesie rezultatu lub Parlament odrzuci wspólny tekst, Komisja przedstawia nowy projekt budżetu. W przypadku odrzucenia wspólnego tekstu przez Radę, Parlament może mimo to podjąć decyzję o jego przyjęciu.

Wieloletnie ramy finansowe

Decyzje Parlamentu i Rady dotyczące rocznych wpływów i wydatków muszą uwzględniać roczne limity wydatków określone w długookresowym planie finansowym UE – czyli wieloletnich ramach finansowych.

Długoterminowy plan finansowy jest negocjowany na okres zazwyczaj siedmiu lat. Plan opiera się na propozycji Komisji Europejskiej i musi zostać przyjęty jednomyślnie przez rządy UE reprezentowane w Radzie. Przedtem musi uzyskać zgodę Parlamentu Europejskiego.

Kontrola budżetowa

Za wdrożenie przyjętego budżetu UE odpowiada Komisja Europejska (inne instytucje są odpowiedzialne za swój budżet administracyjny).

Jako instytucja wyłoniona w wyborach bezpośrednich i reprezentująca podatników UE, Parlament Europejski sprawuje demokratyczną kontrolę nad budżetem, aby zapewnić należyte gospodarowanie europejskimi środkami przez Komisję i pozostałe instytucje.

Parlament, zgodnie z zaleceniem Rady Unii Europejskiej, podejmuje decyzję o udzieleniu absolutorium, tj.: ostatecznym zatwierdzeniu wykonania budżetu na dany rok.

Parlament podejmuję tę decyzję po szczegółowym sprawdzeniu przez Komisję Kontroli Budżetowej PE rachunków finansowych Komisji i sprawozdania z jej działalności za dany rok. Uwzględnia przy tym również roczne sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego i odpowiedzi Komisji na ewentualne konkretne pytania posłów do PE.

Parlament może również przedstawić Komisji zalecenia dotyczące wykonania budżetu. Na wniosek Parlamentu Komisja składa sprawozdanie z działań podjętych w związku z takimi uwagami.

Procedura kończy się udzieleniem absolutorium, jego przełożeniem na późniejszy termin lub odmową udzielenia absolutorium.

Parlament podstępuje podobnie w przypadku zatwierdzania sprawozdania finansowego innych instytucji, w tym własnego budżetu administracyjnego.