Καλό φθινόπωρο!
Αυτή την εβδομάδα, τα φώτα της διεθνούς δημοσιότητας ήταν πάνω στην Κίνα και τον ηγέτη της – και ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ήταν καλεσμένος στη μεγάλη συγκέντρωση. Αυτό από μόνο του θα τον ενόχλησε. Αν διαθέτει μία ικμάδα ικανότητας αυτοκριτικής, θα είδε επίσης πώς η συμπεριφορά του στη διεθνή σκηνή ως ταύρου εν υαλοπωλείω έχει προβληματίσει τους φίλους της Αμερικής και έχει στρέψει πολλούς προς το Πεκίνο.
Κατά τα άλλα, είχαμε την επιστροφή του Κογκρέσου στα θρανία, και μαζί την αναζωπύρωση της υπόθεσης Επσταϊν, το διογκούμενο κύμα υπέρ της παραίτησης του RFK Jr. από το υπουργείο Υγείας – και την πυραυλική επίθεση κατά πλοίου προερχόμενου από τη Βενεζουέλα, κουβαλώντας (σύμφωνα με την κυβέρνηση Τραμπ) ναρκωτικά.
→ Με βρίσκετε στο [email protected] και στο Bluesky (@yanpal.bsky.social) για να συνεχίσουμε τη συζήτηση.
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΤΑΤΟΡΩΝ. Ηταν μία μεγάλη εβδομάδα για τον Σι Τζινπίνγκ. Το Economist έγραψε για το «αντι-αμερικανικό πάρτι» που διοργάνωσε, με υπότιτλο: «Για να δείτε το κόστος του bullying του Τραμπ, μετρήστε τους διεθνείς ηγέτες που συνέρρευσαν στην Κίνα». Οι κάμερες εστιάστηκαν στον γεωπολιτικά αναζωογονημένο (με τη βοήθεια του Τραμπ) Βλαντιμίρ Πούτιν και στον Κιμ Γιονγκ Ουν, που έφερε μαζί την κόρη και πιθανή του διάδοχο.
Αλλά, όπως σημειώνει το βρετανικό περιοδικό, μεταξύ των περισσότερων από 25 πρωθυπουργών και προέδρων που ταξίδεψαν στην αναδυόμενη υπερδύναμη για τη συνάντηση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης και για τη στρατιωτική παρέλαση για τα 80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν οι επικεφαλής χωρών με φιλοδυτική κατεύθυνση τις τελευταίες δεκαετίες, όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και το Βιετνάμ.
Ιδιαίτερα αισθητή ήταν η παρουσία του Ναρέντρα Μόντι, στον απόηχο της επιβολής δασμών 50% στις ινδικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ από τον Αμερικανό πρόεδρο. Η στρατηγική εταιρική σχέση της Ουάσιγκτον με το Νέο Δελχί πήρε δεκαετίες για να ευδοκιμήσει. Τώρα μοιάζει ετοιμόρροπη – όχι τόσο εξαιτίας των αγορών ρωσικού πετρελαίου από τους Ινδούς, που επικαλέστηκε ως αιτία ο Τραμπ, αλλά επειδή ο Μόντι αρνήθηκε να πιστώσει στον Τραμπ την πρόσφατη κατάπαυση του πυρός με το Πακιστάν και να υποστηρίξει την εκστρατεία του για το Νόμπελ Ειρήνης (βλ. το ρεπορτάζ στο «Διαβάζουμε»).
Ο Σι χαιρέτισε χθες την «ασταμάτητη» άνοδο της Κίνας και άφησε υπονοούμενα για το ενδεχόμενο επανένωσης με την Ταϊβάν. Η τεράστια στρατιωτική παρέλαση, που ανέδειξε τη θεαματική αναβάθμιση των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων, πρέπει να έκανε τον Τραμπ να βράσει από τη ζήλεια του.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την παρέλαση «πολύ εντυπωσιακή», αλλά παραπονέθηκε που ο «φίλος» του Σι δεν αναφέρθηκε στο πόσο βοήθησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες την Κίνα στον Πόλεμο. Οσο για τους αξιωματούχους που χειρίζονται την αμερικανική εξωτερική πολιτική, το προηγούμενο τετραήμερο πρέπει να αποτέλεσε πηγή έντονου προβληματισμού για τη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών ως αποτέλεσμα των επιλογών ενός προέδρου που δρα ανεξέλεγκτα, συμπεριφέρεται σαν αρπακτικό σε φίλους, υποχωρητικά σε εχθρούς και χωρίς κάποια στρατηγική πέραν του βραχυπρόθεσμου οικονομικού οφέλους.
ΠΥΡΑΥΛΟΙ ΣΕ ΔΙΕΘΝΗ ΥΔΑΤΑ. Εστιαζόμενος στο δικό του ημισφαίριο, ο Τραμπ την Τρίτη ανακοίνωσε ότι οι ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ στη Νότια Καραϊβική χτύπησαν πλοίο που μετέφερε ναρκωτικά από τη Βενεζουέλα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, με αποτέλεσμα τον θάνατο «11 τρομοκρατών». Γράφοντας στο Truth Social ανέφερε ότι το χτύπημα ήταν «προειδοποίηση» για «όποιον σκέφτεται να φέρει ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής». Εως χθες πάντως δεν ήταν σαφές ποια ήταν η νομική βάση του χτυπήματος – και αν υπήρχε καμία. Νομικοί που μίλησαν στο BBC εκτίμησαν ότι ενδέχεται να παραβιάστηκε τόσο το δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και το διεθνές ναυτικό δίκαιο.
Ο Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες έχει στείλει μία ισχυρή δύναμη περίπου 4.000 ναυτών και πεζοναυτών στην περιοχή, για να υπενθυμίσει την αφοσίωσή του στο Δόγμα Μονρόε και να ασκήσει πίεση στον δικτάτορα της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, τον οποίο κατηγορεί ότι χρηματοδοτεί το καθεστώς του από το εμπόριο ναρκωτικών. Οπως δήλωσε χθες ο υπουργός Αμυνας Πιτ Χέγκσεθ, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των εμπόρων «δεν θα σταματήσουν» με την επίθεση της Τρίτης.
ΕΠΣΤΑΪΝ, ΞΑΝΑ. Γύρισαν οι βουλευτές και οι γερουσιαστές από τον μήνα και πλέον των διακοπών τους, και ένα από τα πρώτα ζητήματα στην ατζέντα ήταν η υπόθεση Επσταϊν που, παρά τις επίμονες προσπάθειες του Τραμπ, δεν λέει να καταλαγιάσει.
Χθες, θύματα του Επσταϊν παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου στο Καπιτώλιο και απαίτησαν τη δημοσιοποίηση των ατόμων που ανήκαν στο δίκτυο «πελατών» του, αναφέροντας μάλιστα ότι έχουν φτιάξει τη δική τους λίστα (το FBI και το υπουργείο Δικαιοσύνης είχαν ανακοινώσει τον Ιούλιο ότι δεν υφίσταται λίστα πελατών, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις). Απαίτησαν επίσης να μη μειωθεί η ποινή της συντρόφου του, Γκιλέιν Μάξγουελ, που έχει καταδικαστεί σε 20ετή κάθειρξη. Η Μάξγουελ, μετά την κατάθεσή της στον αναπληρωτή γενικό εισαγγελέα και πρώην συνήγορο υπεράσπισης του Τραμπ, Τοντ Μπλανς, έχει ήδη μεταφερθεί σε φυλακή ελάχιστης ασφαλείας.
Εν τω μεταξύ, ο Ρεπουμπλικανός Τόμας Μάσι και ο Δημοκρατικός του συνάδελφος, Ρο Χάνα, ξεκίνησαν την Τρίτη να μαζεύουν υπογραφές για να υποχρεώσουν τον πρόεδρο της Βουλής να θέσει σε ψηφοφορία το νομοσχέδιο που έχουν επεξεργαστεί το οποίο θα υποχρεώσει το υπουργείο Δικαιοσύνης να δώσει στη δημοσιότητα το πλήρες αρχείο των ερευνών του για την υπόθεση. Η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δημοσίευσε υλικό 33.000 σελίδων την Τρίτη, αλλά σχεδόν όλο ήταν ήδη δημόσια διαθέσιμο.
Ο Λευκός Οίκος είπε ότι η συνεργασία οποιουδήποτε Ρεπουμπλικανού με τον Μάσι, που έχει εξελιχθεί σε πραγματικό «αγκάθι» στο πλευρό του Τραμπ, θα εκληφθεί ως «πολύ εχθρική πράξη» προς την κυβέρνηση. Εως χθες, τρεις ακόμα Ρεπουμπλικανοί βουλευτές, πλην του Μάσι, είχαν υπογράψει. Χρειάζονται έξι, μαζί με τους 212 Δημοκρατικούς, για να εγκριθεί το αίτημα για ψηφοφορία.
Μία εξ αυτών ήταν η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, που είπε ότι είναι διατεθειμένη να αποκαλύψει τα ονόματα των εμπλεκομένων. «Αν θέλουν να μου δώσουν μια λίστα, θα μπω στο Καπιτώλιο στο βήμα της Βουλής και θα πω κάθε καταραμένο όνομα που κακοποίησε αυτές τις γυναίκες», είπε, προσθέτοντας ότι θα ήταν «περήφανη» να το κάνει. Βάσει συγκεκριμένης διάταξης του Συντάγματος (speech or debate clause), η MTG θα μπορούσε να το κάνει αυτό χωρίς να εκτεθεί σε ποινικές συνέπειες.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΑΜΠ, ΜΕΡΟΣ Α’ (ΥΓΕΙΑ). Οι μεταδονήσεις από την αποπομπή της νεο-ορκισθείσας διευθύντριας του Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) και τις παραιτήσεις τεσσάρων κορυφαίων αξιωματούχων συνεχίστηκαν αυτή την εβδομάδα. Τη Δευτέρα, εννέα πρώην επικεφαλής του CDC, με άρθρο τους στους New York Times, κατακεραύνωσαν τον Ρόμπερτ Κένεντι τον Νεότερο για το χάος που έχει προκαλέσει στον οργανισμό – και στην πολιτική υγείας γενικότερα. Χθες, Τετάρτη, περισσότεροι από 1.000 νυν και πρώην εργαζόμενοι στο υπουργείο Υγείας ζήτησαν την παραίτηση του Κένεντι.
Οι συντάκτες του άρθρου της Δευτέρας γράφουν ότι η ζημιά που ο RFK Jr. έχει κάνει μέσα σε λίγους μήνες στη δημόσια υγεία «είναι κάτι που δεν έχει βιώσει ποτέ στο παρελθόν η χώρα μας». Και εξηγούνται (παραθέτω ακέραια τη σχετική παράγραφο, αξίζει): «Ο Κένεντι έχει απολύσει χιλιάδες ομοσπονδιακούς εργαζομένους στον τομέα της υγείας και έχει αποδυναμώσει σοβαρά τα προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία των Αμερικανών από τον καρκίνο, τις καρδιακές προσβολές, τα εγκεφαλικά επεισόδια, τη δηλητηρίαση από μόλυβδο, τους τραυματισμούς, τη βία και πολλά άλλα.
Εν μέσω της μεγαλύτερης επιδημίας ιλαράς στις Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και μια γενιά, επικεντρώνεται σε αναπόδεικτες θεραπείες, ενώ υποβαθμίζει τα εμβόλια. Ακύρωσε τις επενδύσεις σε πολλά υποσχόμενη ιατρική έρευνα που θα μας αφήσει απροετοίμαστους για μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας. Αντικατέστησε τους εμπειρογνώμονες στις ομοσπονδιακές συμβουλευτικές επιτροπές υγείας με ανειδίκευτα άτομα που συμμερίζονται τις επικίνδυνες και αντιεπιστημονικές απόψεις του. Ανακοίνωσε το τέλος της υποστήριξης των ΗΠΑ στα παγκόσμια προγράμματα εμβολιασμού που προστατεύουν εκατομμύρια παιδιά και κρατούν τους Αμερικανούς ασφαλείς, επικαλούμενος λανθασμένες έρευνες και με ανακριβείς δηλώσεις. Και υπερασπίστηκε την ομοσπονδιακή νομοθεσία που θα προκαλέσει την απώλεια της ιατροφαρμακευτικής ασφάλισης για εκατομμύρια άτομα».
Η απόλυση της Σούζαν Μονάρεζ ως επικεφαλής του CDC –ύστερα από μόλις έναν μήνα, εξαιτίας του ζητήματος των εμβολίων– «προσθέτει αρκετό λάδι σε μία φωτιά που ήδη μαίνεται», ανέφεραν οι προκάτοχοί της.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΑΜΠ, ΜΕΡΟΣ Β’ (ΚΛΙΜΑ). Περισσότεροι από 85 κορυφαίοι κλιματικοί επιστήμονες δημοσίευσαν την Τρίτη την αντίδρασή τους στην πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Ενέργειας τα ευρήματα της οποίας αξιοποιούνται από την κυβέρνηση Τραμπ για τη χαλάρωση της νομοθεσίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Το βασικό συμπέρασμα του κειμένου (400 και πλέον σελίδων) είναι ότι η έκθεση του Υπουργείου δεν πληροί τα κριτήρια της επιστημονικής ακεραιότητας. Η έκθεση, σημειώνουν, «αποτυγχάνει να εκπροσωπήσει την τρέχουσα επιστημονική κατανόηση της κλιματικής αλλαγής». «Φαίνεται να μην έγινε καμία προσπάθεια εξισορρόπησης των απόψεων που εκπροσωπούνται [στην Ομάδα Εργασίας για το Κλίμα]· αντ’ αυτού, αυτή η ομάδα φαίνεται να έχει στρατολογηθεί προσωπικά από τον υπουργό Ενέργειας για να προωθήσει μια συγκεκριμένη άποψη που ευνοείται από την ηγεσία του Υπουργείου», προσθέτουν.
ΟΙ ΕΞΙ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΤΑΡΑΚΟΥΝΗΣΑΝ ΤΑ SOCIAL MEDIA. Η εβδομάδα που πέρασε ήταν αξιοσημείωτη για την απουσία του Τραμπ. Για έξι Ημέρες, δεν εμφανίστηκε δημοσίως και δεν συνομίλησε με τους δημοσιογράφους, περιοριζόμενος σε μία επίσκεψη σε γκολφ κλαμπ ιδιοκτησίας του στη Βιρτζίνια και σε διάφορες αναρτήσεις στο Truth Social.
Η σιγή, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες εικόνες με το μελανιασμένο του χέρι, οδήγησαν σε ακατάσχετη σπερμολογία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την κατάσταση της υγείας του. Τελικά, εμφανίστηκε την Τρίτη για να μας πει ότι μεταφέρει το αρχηγείο διοίκησης της Υπηρεσίας Διαστήματος των ενόπλων δυνάμεων από το Κολοράντο στην Αλαμπάμα, εξαιτίας του γεγονότος ότι το Κολοράντο επιτρέπει την επιστολική ψήφο. Αμέλησε, φυσικά, να πει ότι και η Αλαμπάμα την επιτρέπει.
Η βασική διαφορά είναι ότι εμβληματική πολιτεία του Βαθέος Νότου, σε αντίθεση με τους ψηφοφόρους στην καρδιά των Βραχωδών ορών, ψηφίζει Τραμπ.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ
ΣΤΟ PAX TRUMPIANA.
«H αυταρχική διακυβέρνηση είναι το κύμα του μέλλοντος προς το παρόν, δηλαδή πιθανώς για τα επόμενα λίγα χρόνια. Αν κοιτάξουμε ανά τον κόσμο, πολλές από τις πιο γεωπολιτικά ενεργές χώρες –και ειδικά οι τρεις πιο ενεργές, οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ρωσία– κυβερνώνται από ισχυρούς άνδρες της μίας ή της άλλης μορφής. Ωστόσο αυτή η μορφή διακυβέρνησης προκαλεί μία σειρά από παθογένειες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Τείνει να οδηγήσει σε κακές οικονομικές επιδόσεις και σε λήψη αποφάσεων βάσει εσφαλμένων πληροφοριών, όπως είδαμε με τον Πούτιν στην Ουκρανία. Δεν είμαι, λοιπόν, καθόλου σίγουρος πως αυτή η μορφή διακυβέρνησης θα επικρατήσει μακροπρόθεσμα».
ΧΑΛ ΜΠΡΑΝΤΣ, διακεκριμένος καθηγητής στην έδρα Henry Kissinger, SAIS, Πανεπιστήμιο Johns Hopkins
[Διαβάστε την πλήρη συνέντευξη στην κυριακάτικη «Κ»]
Την περασμένη Παρασκευή, το Ομοσπονδιακό Εφετείο επικύρωσε την απόφαση πρώτου βαθμού του αρμόδιου για εμπορικά θέματα δικαστηρίου από τον περασμένο Μάιο κρίνοντας παράνομους τους «ανταποδοτικούς δασμούς» που έχει επιβάλει ο Τραμπ σχεδόν σε όλους τους εμπορικούς εταίρους.
Σύμφωνα με το δικαστήριο, ο Τραμπ έχει υπερβεί την εξουσία που του χορηγεί η σχετική νομοθεσία (το International Economic Emergency Powers Act). Το εφετείο έδωσε στον Τραμπ το περιθώριο έως τα μέσα Οκτωβρίου να ασκήσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Ο πρόεδρος, με τη συνήθη του ψυχραιμία, αναφέρθηκε στο Truth Social σε «έντονα κομματική απόφαση» που αποτελεί «καταστροφή» για τη χώρα και που, αν δεν ακυρωθεί, «κυριολεκτικά θα διέλυε τις Ηνωμένες Πολιτείες». Στην ίδια ανάρτηση, προανήγγειλε την προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, έξι από τους εννέα δικαστές του οποίου έχουν διοριστεί από Ρεπουμπλικανούς προέδρους (συμπεριλαμβανομένων τριών που διορίστηκαν από τον ίδιο).
Αν πάντως οι ανώτατοι δικαστές δεν του κάνουν το χατίρι, οι συνέπειες –πολιτικές και οικονομικές– θα είναι τεράστιες. Θα τεθούν ερωτήματα όπως αν οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιστρέψουν τα δεκάδες δισεκατομμύρια που έχουν ήδη συλλέξει από τους δασμούς, ποιο είναι το καθεστώς των εμπορικών συμφωνιών (μεταξύ των οποίων και με την Ε.Ε.) τις οποίες έκλεισε ο Τραμπ τους τελευταίους μήνες και αυτών που είναι ακόμα υπό διαπραγμάτευση.
Θα πληγεί επίσης βαριά το πολιτικό του κύρος και το γεωπολιτικό του εκτόπισμα, καθώς θα φανεί ότι δεν μπορεί να ποδοπατά το Σύνταγμα ανεξέλεγκτα και ότι το βασικό εργαλείο με το οποίο προβάλλει την ισχύ των ΗΠΑ διεθνώς δεν είναι πλέον διαθέσιμο.
256.000 Αυτός είναι ο αριθμός των Βενεζουελανών που έλαβαν καθεστώς προσωρινής προστασίας (Temporary Protection Status ή TPS) επί της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν και που θα το απολέσουν στις 10 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας. Η ανακοίνωση, τη μέρα μετά το χτύπημα κατά του πλοίου που, σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση, μετέφερε ναρκωτικά για λογαριασμό καρτέλ με διασυνδέσεις με τη βενεζουελανή δικτατορία, δείχνει γλαφυρά την εμμονή του Τραμπ με τις απελάσεις, ακόμα και για άτομα που δραπετεύουν από ένα καθεστώς το οποίο θεωρεί εγκληματικό.
❗Ο θρυλικός επενδυτής Ρέι Ντάλιο, μιλώντας στους FT, λέει αυτό που πολλοί άλλοι στη Wall Street φοβούνται να πουν: ότι η κατάσταση στις ΗΠΑ θυμίζει τη διολίσθηση πολλών χωρών σε καθεστώτα απολυταρχίας τη δεκαετία του 1930 (διαβάστε εδώ την πλήρη συνέντευξη, καθώς ο Ντάλιο θεωρεί ότι το αρχικό κείμενο που δημοσιεύθηκε δεν παρουσίασε με ακρίβεια τις θέσεις του)
❗Ο Πολ Κρούγκμαν, με αναφορές στον Wile E. Coyote, εξηγεί γιατί τα χρηματιστήρια πάντα καταρρέουν υπερβολικά αργά
❗Αυτό το ρεπορτάζ των New York Times, για το τι πραγματικά οδήγησε στους αμερικανικούς δασμούς 50% στην Ινδία και έσπρωξε τον Μόντι στην αγκαλιά του Πεκίνου, είναι ανατριχιαστικό και εξόχως αποκαλυπτικό
❗O Εζρα Κλάιν συνομιλεί με τον Ράντλεϊ Μπάλκο, δημοσιογράφο με δεκαετίες εμπειρίας σε θέματα αστυνόμευσης, για το πώς ο Τραμπ χτίζει την προσωπική παραστρατιωτική δύναμη
❗Ο Τζόναθαν Τσέιτ επιχειρηματολογεί κατά της πρόσδεσης των Δημοκρατικών ακόμα πιο σφιχτά με τα συνδικάτα ως τρόπου ανάκτησης της υποστήριξης της εργατικής τάξης
