вэб дизайн - хичээл 1

Вэб дизайнЛекц №1

Вэб дизайн 2ЗорилгоСуралцагчдад вэбсайтын тухай ерөнхий ойлголт өгөх, HTML, CSS, JavaScript-ийн талаарх мэдлэг олгохОлгох ур чадварВэб хуудасны дизайн гаргахСтатик вэб хуудас хийхЭнэ хичээл хэнд зориулагдсан бэ?Вэб дизайн сонирхдог, вэб хөгжүүлэгч болохыг зорьсон хүн бүхэнд зориулагдсан.Ямар нэг програмчлалын мэдлэг шаардахгүй

Хичээл явагдах хэлбэр3“Вэб Дизайн” цахим сургалт 7 удаагийн хичээлээс бүрдэнэ.Хичээл бүрОнолын мэдлэг олгох хэсэгОнолын хэсгийг жишээгээр тайлбарлаж харуулах хэсэгТанилцуулга вэб сайт хийх хэсэг гэсэн хэсгүүдээс бүрдэнэ.

Хичээлийн хөтөлбөр4

Хичээл №1 - Агуулга11Интернэт гэж юу вэ? Вэб гэж юу вэ?Үндсэн ойлголтВэб хэрхэн ажилладаг вэ?Вэб сервер, Вэб броузерHTMLТааг, түүнийг бичихҮндсэн таагууд/html, head, meta, body/АтрибутуудАнхны вэб хуудас бичих

Вэб сайт хэрхэн ажилладаг вэ?12http://www.google.comDomain Name System 74.125.224.146ИнтернэтWeb Server

Интернэтийн түүх131969 онд АНУ-ын Хамгаалалтын Сайжруулсан Судалгааны Төслийн Агентлаг нь шинэ сүлжээг үүсгэн хөгжүүлэх даалгавар авчээ. Зорилго нь цөмийн довтолгоонд тэсэж үлдэх сүлжээг бэлтгэх.Гол нь харилцан хамааралгүй ямар ч төвлөрсөн удирдлагагүй үйл ажиллагааг үүсгэх асуудал байлаа. Судалгаагаар дээрх шаардлагыг хангасан найдвартай протоколыг гаргасан бөгөөд энэ нь одоогийн TCP/IP протоколын бүрдэл юм. TCP/IP нь бусад протоколуудаас олон талаараа давуу байв. Тухайлбал TCP/IP нь сүлжээний багахан нөөцийг шаарддаг, бусад ямар ч протоколоос хямдхан тусч байлаа. Иймээс ч тун хурдан тархжээ.Протокол гэж юу вэ?Протокол гэдэг нь компьютерууд хоорондоо ярилцах хэл гэж ойлгож болно.Компьютерууд хоорондоо мэдээлэл солилцохын тулд протоколыг ашигладаг. 1980-аад оны үед TCP/IP протокол гарч өөр өөр төрлийн систем бүхий компьютерууд хоорондоо холбогдох боломжтой болсноор интернэтийн хөгжил хүчээ авч эхэлсэн. Мөн энэ үеэр WWW-ийн эцэг гэгддэг Tim Berners Lee HYPERTEXT MARKUP LANGUAGE, анхны вэб броузер, вэб сервер програмыг зохиосон.

Интернэт11.07.2314Интернэт гэдэг бол сүлжээгээр холбогдсон компьютеруудын сүлжээИнтернэтийг нүдээр харвал

Интернэтийг нүдээр харвал11.07.2315

Интернет16Интернэтэд холбогдсон компьютер бүхэн IP address гэж нэрлэгддэг дахин давтагдахгүй хаягтай байдаг.IP хаягийг компьютер уншиж, ойлгоход хялбар.Уг хаягийг л ашиглаж TCP/IP протокол дамжуулж буй мэдээллээ хэрэгтэй газар нь зөв хүргэх боломжтой болдог.IP хаягийн бичигдэх хэлбэр нь:Тоо.Тоо.Тоо.Тоо0<=Too<=255

Вэб сервер гэж юу вэ?17Интернэт дэх вэб хуудсуудыг хадгалахөөр дээр нь байгаа вэбийг үзэхийг хүссэн хvсэлтэд харгалзах вэб хуудсыг боловсруулан, хүсэлтийн хариултыг интернэтээр илгээж байх үүрэгтэйөндөр хvчин чадал бүхийтусгай компьютерууд юм. Вэб сервер дээр төрөл бүрийн сервер програмууд ажиллаж дээрх үүргүүдийг гүйцэтгэж байдаг.

Domain Name System18Энэхүү систем нь тухайн веб хаягийг/www.google.com/ дахин давтагдашгүй IP хаяг /74.125.224.146/ болгон хөрвүүлдэг. Вэб хаяг, түүнд харгалзах IP хаягууд Domain Name Server дээр бүртгэгдсэн байна.Өөрөөр хэлвэл таны вэб броузераас дуудсан тухайн веб сайтын хаягийг цааш дамжуулахдаа тэр нэрээр дамжуулалгүй IP хаяг болгон хөрвүүлээд дамжуулдаг байна. Домайн нэр - Хүний уншиж цээжлэхэд хялбар нэр IP хаяг - Компьютерийн ойлгоход хялбар нэр

Вэб броузер гэж юу вэ?19Хэрэглэгчийн компьютер/бусад төхөөрөмжүүд/ дээр байрлах бөгөөд вэбүзэхэд ашиглагддаг програмХэрэглэгчийг ямар нэг вэбрүү орох товчлуур(линк) дарах үед вэб броузер нь тухайн вэбийг үзэх хүсэлтийг илгээдэг.Вэб броузер хэрэглэгчдэд вэб дээрх текст, зураг, видео, хөгжим, тоглоом зэргийг дүрслэн харуулдаг.Анхны вэб броузер 1991 онд WorldWideWebнэртэйгээр гарч байжээ.

Вэб броузер20Олон янзын вэб броузер байдгаас нэг вэб хуудас өөр өөр броузер дээр харагдах байдал харилцан адилгүй байдаг.

Анхны вэб22Анхны броузерууд энгийн текст л дүрсэлж харуулах боломжтой байсан.

Вэб гэж юу вэ?23Вэб гэдэг бол тодорхой нэг сэдвийн дагуу хийгдсэн, вэб сервер дээрх байрлах холбоотой вэб хуудсууд юм.Вэб хуудас гэдэг нь ердийн текст файл Вэб хуудсан дээрх агуулгыг дэлгэцийн хаана ямар форматтайгаар (өнгө, хэмжээ, үсгийн фонт г.м) харагдуулахыг зааж өгсөн дүрмүүд бүхий файл.Уг дүрмийг HTML, CSS, JavaScript ашиглан зааж өгдөг.

Вэб гэж юу вэ?24Вэбийн агуулгыг шинэчлэгдэх байдлаар нь статик, динамик гэж ангилдаг.Статик сайт: Ийм сайт нь ихэвчлэн HTML ашиглан бичигдсэн байдаг ба сайтыг үзэж буй бүх хэрэглэгчдэд адилхан мэдээлэл харуулдаг. Зөвхөн сайтын зохиогч л сайт дээрх мэдээллийг өөрчлөх боломжтой байна.Динамик сайт: Вэб хуудсан дахь агуулга нь автоматаар эсвэл тодорхой хугацааны давтамжтайгаар өөрчлөгдөж байдаг. Зохиогчийн урьдчилан бэлдсэн формат бүхий хуудсан дээр өгөгдлийн сангаас уншин өгөгдлөө сайт өөрөө байрлуулж байдаг хуудас гэж өөрөөр хэлж болно.

HTML26HTML-ийн тухайТааг гэж юу вэ?Таагуудын үндсэн шинж, бичигдэх дүрэмXHTML, түүний онцлогҮндсэн таагуудТекст хэвжүүлэх таагуудГарчиг тодорхойлохтаагТайлбар бичих

HTML-ийн тухай27Вэб хуудас бүр мэдээллээ хэрхэн харуулах зааврыг агуулдаг ба вэб броузер хэрэгсэл эдгээр зааврыг уншиж харуулна. Хуудас харуулах зааврыг HTML гэж нэрлэгдэх кодчлолоор бичдэг. HTML гэдэг нь вэб бүтээхэд зориулагдсан, мэдээллийн харагдах байдлыг тохируулахад хэрэглэгддэг хэлюм.HTML – Hyper Text Markup LanguageHTML файл нь html юмуу htmөргөтгөлтэй байна.

HTML тааг28HTML нь таагуудаас бүрддэг. Тааг гэдэг нь текст болоод бусад агуулгуудыг броузерт хэрхэн харагдуулахыг хэлдэг заавар юм.Тааг нь их, багын(< >) тэмдгийн хооронд бичигддэг.Вэб хуудасны HTML кодыг харахдаа хулганы баруун товчийг дарж View Page Source гэсэн сонголтыг хийнэ.Нээх, хаах таагууд гэж байна. - Нээх тааг - Хаах таагТаагт мөн агуулга гэсэн ойлголт байдаг. Таагийн агуулга нь нээх, хаах таaгийн хооронд бичигддэг.Агуулга

Вэб хуудас үүсгэх29Дурын текст засварлагч програмыг нээнэ.Энэ текст тодоор харагдана - гэжфайл дотроо бичнэ.Нээсэн файлдаа нэр өгөн, html өргөтгөлтэйгээр хадгална. Хадгалсан файлаа вэб броузер програм ашиглан нээж харна.

Вэб хуудас нэрлэх30ЗөвлөмжҮүсгэсэн вэб хуудсуудаа нэрлэхдээ аль болох ойлгомжтой нэрээр нэрлэх хэрэгтэй.Олон үгнээс бүрдсэн нэрээр нэрлэх бол үгнүүд хооронд хоосон зай авч болохгүй.Бүх үгнүүдийг жижгээр нэрлэ.Олон үгнээс бүрдсэн нэрээр нэрлэх хэрэгтэй бол үгнүүдийг дундуур зураасаар холбох хэрэгтэй.web-design-lecture.htmlИхэнх вэб дизайнерууд, вэб програмистууд вэб хуудсаа нэрлэхдээ үгнүүдийг доогуур зураас ашиглан холбодог. Хайлтын систем хуудасны нэрлэлтийг тухайн хуудасны талаар мэдээлэл олж авахдаа ашигладаг бөгөөд доогуур зураасаар холбосон нэрийг нэг үг хэмээн үздэг.web_design_lecture.html= webdesignlecture.html

Таагийн атрибут31Таагт атрибут нь тухайн таaг ямар шинж чанартай байхыг хэлж өгдөг. Атрибутнь нээх таaг дотроо(<> тэмдгийн хооронд) байрладаг ба нэр ба утгаар тодорхойлогдоно. Бичигдэх хэлбэр:Аттрибутын нэр = “утга”Жишээ:Вэб дизайн title – Тухайн элемент дээгүүр хулгана өнгөрөхөд харагдах текстийг тохируулдаг атрибут.

HTML хувилбарууд32Уг хичээлийн туршид HTML –ийн нэг хувилбар болох XHTML-ийг ашиглана. Яагаад XHTML хувилбар гэж?Ихэнх вэб броузерууд буруу, алдаатай бичигдсэн HTML кодуудыг зөв дүрсэлж харуулах чадвартай байдаг. Гэвч сүүлийн үед хүмүүс зөвхөн компьютер дээрээс вэб үзэхээс гадна гар утас ашиглан вэб үзэх хандлага ихэссэн. Гар утас зэрэг хязгаарлагдмал нөөц бүхий төхөөрөмж дээр ажиллаж байгаа вэб броузерууд алдаатай бичигдсэн HTML кодыг зөв болгон хөрвүүлж, дүрсэлж чаддаггүй. XHTML бичигдсэн кодыг алдаагүй байхыг шаарддаг нэмэлт шаардлагуудтай байдаг.XHTML - EXtensibleHyperText Markup Language

XHTML 33XHTML файл нь үндсэн гурван хэсгээс бүрдэнэ.DOCTYPE зарлагаа<head> хэсэг<body> хэсэг

<DOCTYPE> зарлагаа34<!DOCTYPE> зарлагааТааг бишХуудасны хамгийн эхэнд бичигдэнэ.DTD буюу Document Type DefinitionХуудас HTML-ийн ямар хувилбар ашиглаж бичсэнийг броузерт хэлж өгдөг.XHTML-ийн DTD хувилбаруудXHTML 1.0 StrictЭнэ DTD нь HTML бүх элементүүд, тэдгээрийн атрибутуудыг агуулах боловч ашиглагдахаа больж байгаа зарим таагуудыг агуулдаггүй. Мөн frameset-ийг хориглодог. XHTML-ийн дүрмүүдийн дагуу бичигдсэн байх ёстой.XHTML 1.0 TransitionalXHTML 1.0 FramesetXHTML 1.1<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">

<head> хэсэг35Head хэсэг буюу <head> тааг дотор тухайн вэб хуудасны талаарх мэдээллүүдийг бичдэг. Эдгээр мэдээлэл нь хэрэглэгчид харагдахгүй.

<head> тааг дотор бичигддэг таагууд36<title> - Броузерийн дээд хэсэгт харагдах текст<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"><html><head><title> HTML element – Wikipedia, the free encyclopedia </title></head></html>Зөвлөмж: Хайлтын системүүдэд хуудасны гарчиг ашиглагддаг. Иймээс сайтын үйл ажиллагаатай холбоотой оновчтой үгийг сонгож гарчиг хэсэгт оруулах хэрэгтэй.Байгууллагын нэрҮндсэн үйл ажиллагааны чиглэлХуудасны гарчиг нь хэрэглэгчдэд тухайн хуудсыг bookmark хийх, вэбээр зочилсон түүх(Browser history) харахзэрэгт ашиглагддаг тул вэбийн хуудас бүрийг тухайн хуудастай нь холбоотой мэдээлэл бүхий өөр өөр гарчгаар нэрлэх хэрэгтэй.

Гарчигтай вэб хуудас үүсгэх37Дурын текст засварлагч програмыг нээнэ.<html><head><title>Вэб дизайн – Онлайн Хичээл</title></head></html>гэж бичнэ.Нээсэн файлдаа нэр өгөн, html өргөтгөлтэйгээр хадгална. Хадгалсан файлаа вэб броузер програм ашиглан нээж харна.

<head> тааг дотор бичигддэг таагууд38<link> Хэд хэдэн зорилгоор ашиглагддаг.faviconбуюу броузерийн address bar хэсэгт байрладаг жижиг хэмжээний icon зураг.<link> таагийн rel, href гэсэн атрибутуудыг ашиглана.rel – оруулж ирж буй файл уг хуудсанд ямар зорилгоор хэрэглэгдэхийг заана.href – оруулж ирж буй файлын байрлал, нэр, төрөлfaviconболгон ашиглах гэж байгаа зураг pngэсвэл icon төрөлтэй байна.Бичигдэх хэлбэр:<link rel=“shortcut icon” href=“зургийн-нэр.төрөл”><link rel=“shortcut icon” href=“image.png”>Зураг, вэб хуудас нэг хавтаст байрлах ёстой. Файлын замтай ажиллах талаар бид дараа, дараагийн хичээлүүдээр дэлгэрэнгүйүзэх болно.

<head> тааг дотор бичигддэг таагууд39<meta> таагВэбдоторчухамюуюуагуулагдсаныгмөнхэнүүнийгхийсэн,хаанахадгалагдажбайгаа,хуулиархамгаалагдсанэсэх, ямар хэл дээр бичигдсэнгэхмэтмэдээллийг энэ таагийг ашиглан тодорхойлдог. <meta> тааг нь дотроо агуулгагүй учир хаагдах тааг тусдаа байхгүй. Иймээс <meta …/> гэж хаана.Ихэнх хайлтын системүүд тухайн хуудасны мэдээллийг авахдаа <meta> таагт бичигдсэн өгөгдлүүдийг ашигладаг.

<body> тааг41 <body> тааг дотор хуудсанд харагдах агуулгуудыг бичнэ. Өөрөөр хэлбэр вэб хэрэглэгчид харагдах хэсэг энд бичигдэнэ.<body> таагийн атрибутууд:bgcolor – Вэб хуудасны арын дэвсгэр ямар өнгөтэй байхыг зааж өгнө.Жишээ: bgcolor = “red”background – Хуудасны арын дэвсгэрт зураг оруулж өгч болно. Зураг байрлаж буй замыг зургийн нэр, өргөтгөлийн хамт бичнэ. Жишээ: background = “c://flower.jpg”text – body дотор бичигдсэн бүх текст ямар өнгөтэй байхыг зааж өгнө. Жишээ: text = “yellow”

XHTML42HTML болон XHTML-ийн хоорондох ялгаа бага боловч XHTML хувилбар нь илүү нэмэлт зарчмын дагуу таагуудаа бичихийг шаарддаг.Бүх таг, түүний атрибутыг жижиг үсгээр бичих Нээгдсэн тааг бүр заавал харгалзах хаах тааг бичигдэх ёстой.Таагуудыг нээж, хаасан дараалал зөв байх ёстой.Таагийн атрибутуудын утгыг заавал хашилтанд хийж бичнэ.Бүх элементийг дотроо агуулах нэг үндэс элемент заавал байх ёстой.

XHTML бичих дүрэм№143Бүх таг, түүний атрибутыг жижиг үсгээр бичих Хэдийгээр HTML таагуудын том, жижиг үсгээр бичсэнийг броузер ялгаагүй үзүүлж чаддаг боловч XHTML ашиглаж байгаа бол заавал жижиг үсгээр бичихийг шаарддаг.Буруу хувилбар<BODY><Body>Зөв хувилбар<body><html>

XHTML бичих дүрэм№244Нээгдсэн тааг бүр заавал харгалзах хаах тааг бичигдэх ёстой.HTML –д нээсэн таагийг хаахгүй орхиж бичсэн ч броузер түүний өөрөө зөв харуулах боломжтой байдаг.Мөн HTML-д зарим агуулга бичих шаардлагагүй таагуудад хаах тааг бичихгүй байх боломжтойбайдаг.<img> - Зураг харуулах тааг - Шинэ мөр шилжүүлэх таагБуруу хувилбар<body> Tекст - body таагийг хаалгүй орхисон байна. - brтаагийг хаагаагүй байна.Зөв хувилбар<body>Tekcт</body>

XHTML бичих дүрэм№345Таагуудыг нээж хаасан дараалал зөв байх ёстой.Хамгийн эхэлж нээгдсэн таг доторх тагуудаасаа сүүлд хаагдах ёстой.Буруу хувилбар Ингэж бичих нь бурууЗөв хувилбар Ингэж бичих нь зөв

XHTML бичих дүрэм№446Тагийн атрибутуудын утгыг заавал хашилтан(“ ”) дотор бичнэ.HTML-д таагийн зарим атрибутад утга өгөхгүй байхыг зөвшөөрдөг.HTML-д таагийн атрибутын утгыг хашилтанд хийхгүй байж болдог.Буруу хувилбар<td nowrap> </td> -nowrapатрибутад утга олгоогүй байна.<td colspan = 2> </td>- colspanатрибутын утгыг хашилтанд хийгээүй байна.Зөв хувилбар<td nowrap=“nowrap”></td><td colspan=“2”></td>

XHTML бичих дүрэм№547Бүх элементийг дотроо агуулах нэг үндэс элемент заавал байх ёстой.Бүх элементүүд <html> элементийн дотор байрлана.<html> - Үндэс элемент<html> - Хамгийн түрүүнд нээгдэж, хамгийн сүүлд хаагдана.Жишээ:<html>………</html>

XHTML48Зөв XHTML хуудас бичиж эхлэхийн тулд бидний бичих хуудас бүрт доорх код заавал байх ёстой.

Текст хэвжүүлэх тагууд - Текстийг тод болгоно. - Текстийг налуу болгоно. - Курсорыг дараагийн мөрлүү шилжүүлнэ. - Шинэ paragraph эхлүүлнэ.Автоматаар таагийн агуулгын эхлэл, төгсгөлд хоосон мөр оруулна.<del> - Текстийг дундуур зураастай болгоно.<bdo> - Текстийн бичигдэх чиглэлийг тодорхойлно.bdoтаагийн атрибут: dir = “rtl” – Баруунаас зүүн тийш буюу зөв бичиглэл dir = “ltr” – Зүүнээс баруун тийш буюу урвуу бичиглэл <blockquote> - Догол мөр шилжүүлнэ.<pre> - Таганд бичигдсэн байгаа агуулга нь яг бичигдсэн байгаа хэлбэрээрээ броузерт гарна.49

Гарчиг тодорхойлох <h > тагh таг нь 6 янз байна. h1, h2, h3, h4, h5, h6 h1 таг нь хамгийн томоор гаргах ба h6 таг нь хамгийн жижгээр гаргана.50Гарчиг тодорхойлох таагууд

Тайлбар бичих51Бичсэн кодыг ойлгомжтой болгох үүднээс тайлбар бичдэг.Тайлбар нь хэрэглэгчийн дэлгэцэнд гарахгүй бөгөөд зөвхөн вэбийг бүтээгчид кодыг ойлгомжтой болгодог.Бичигдэх хэлбэр<html> <head> <title>Хуудасны гарчиг</title> </head> <body><!– Хуудасны агуулгыг p тааг дотор бичлээ. --> Хуудасны агуулга </body> </html>

Вэбийн харагдах байдлыг төлөвлөх52Вэб сайтын дизайныг эхлээд компьютер дээр биш цаасан дээр гаргаж үз.Богино хугацаанд хэд хэдэн хувилбар гаргаж үзэн харьцуулж болно.Хэт нарийн төлөвлөх гэсний хэрэггүй. Аль болох богино хугацаанд олон хувилбар гаргах гээд үз.Дээрх алхмын дараа хувилбар бүрээс тохиромжтой, боломжийн гэж үзсэн хэсгүүдээ нийлүүлэн, компьютер дээр дизайныг гаргаж эхэл.

Танилцуулга сайт хийх хэсэг53

Танилцуулга сайт хийх хэсэг54Хичээлийн явцад үзсэн онолын мэдлэгүүдийг ашиглан бид хичээл бүрийн төгсгөл танилцуулга вэб сайтыг хөгжүүлж явах юм.Хийх сайт: Дээд Сургуулийн Танилцуулга Сайт

Вэбийн агуулгыг гаргах55Сургалтын байгууллага бидний хийх вэбээр зочлогсод нь Сургуулийн ажилтнууд, Оюутан, Эцэг эхчүүд, Сургуульд элсэхээр сонирхсон хүмүүс, Сургуулийн тухай мэдээлэл авах гэж буй хүмүүс байх юм.Иймээс сайт эдгээр хэрэглэгчид зориулсан мэдээллүүдийг агуулах хэрэгтэй.Сургуулийн ажилтнууд – Дүрэм журам, МэдээОюутан – Дүрэм журам, Мэдээ, Оюутанд зориулсан үйлчилгээнүүдЭцэг эхчүүд – Мэдээ, ТанилцуулгаЭлсэхээр сонирхсон хүмүүс – Сургуулийн танилцуулга, Элсэлтийн талаарх мэдээлэл, элсэлтийн маягт , ТэнхимүүдМэдээлэл авах гэж буй хүмүүс – Танилцуулга, ТэнхимүүдБүгд хэрэглэгч – Холбоо барих

Вэбийн дизайныг төлөвлөх56

59Даалгавар, бие даалтаа хийж, сорилын асуултуудаар өөрийгөө шалгаарай. Танд амжилт хүсье 

вэб дизайн - хичээл 1

More Related Content

What's hot (20)

Similar to вэб дизайн - хичээл 1 (20)

вэб дизайн - хичээл 1

Editor's Notes