2. Inleiding Het MM is gefundeerd op de 12-stappenbenadering van de AA. Het HOPE one te Brussel is een centrum die van dit systeem gebruik maakt. Het is een revalidatiecentrum voor alcohol- en drugsverslaafden dat een residentieel behandelingsprogramma biedt dat op het MM geïnspireerd is. Dit programma bestaat uit groepswerk, psycho-educatie, individuele begeleiding en opvang van het gezinssysteem.
3. Het Minnesota-model Visie: verslaving is een ziekte. Het stappenmodel: Eerste fase: aanvaarding van de verslaafde. Tweede fase: bewust worden van problematiek. Derde fase: veranderingen worden doorgevoerd. Vierde fase: houding in levenshouding integreren.
4. Therapeutische mechanismen Een transtheoretische benadering van verandering Intentionele veranderingen die plaatsvinden in het veranderingsproces (5 stadia): precontemplatie (confrontatie) contemplatie (besef van machteloosheid, nood aan hulp van buitenaf, inventarisatie) preparatie (lid worden van een groep waar een concreet plan wordt aangeboden) actie (regelmatige deelname, veranderingen in levensstijl aanbrengen) behoud van de bereikte veranderingen Analyse van de ervaring van de verslaafde Er zijn vier ervaringsdomeinen: intensieve gevoelens die niet uitgedrukt worden; een verstoord tijdsperspectief, gefundeerd in vroegkinderlijke tekorten in de behoeftebevrediging; het tekort aan gepercipieerde zelfredzaamheid; de verslaving wordt gekenmerkt door problematische intra- en interpersoonlijke relaties.
5. Therapeutische mechanismen (2) Sociaal-psychologische modellen Attributietheorie : geen verantwoordelijkheid bij het ontstaan, wel bij het herstelproces. Theory of planned behaviour : onderzoekt de motivatie van verslaving en van het engagement voor een behandeling. Zingevingsthematiek Analyse van de 12 stappen als een geheel van thema’s die belangrijk zijn voor de verslaafde in zijn relatie tot een transcendente of bredere context.
6. Gezinsperspectief Belangrijk om gezinsleden of andere belangrijke personen uit de omgeving van de verslaafde te betrekken bij de behandeling. Motivatie: de verslavingsproblematiek heeft impact op de omgeving.
7. Effectonderzoek Recente bevindingen in verband met het MM Positieve effecten na onderzoek: 55,2% ervaart na behandeling effectieve controle over de verslaving; 76,11% meldt een verbeterde kwaliteit van leven; 73,13% werkt op het moment van bevraging en ervaart 62,68% een duidelijke verbetering in de werksituatie en op financieel gebied; 80,59% heeft een betere fysieke gezondheid en op mentaal gebied is het zelfvertrouwen toegenomen en is er minder verwarring rond de identiteit; Relaties met partner (75,6%) en kinderen (83,3) verbeteren maar trager, maar wat wel belangrijk is, naast verbeterde vriendschappen (64%), is de opbouw van een nieuwe, niet verslaafde vriendenkring 12-stappenprogramma’s Positieve resultaten bij verslaafden die via de 12-stappenbenadering (ook buiten het MM) hun verslaving aanpakten. Het is een aanpak dat effectief werkt.
8. Effectonderzoek (2) Vergelijkend onderzoek Er zijn belangrijke verschillen tussen een MM-behandeling en een traditionele aanpak van verslaving. Patiënten uit het MM-programma ervaren tijdens de behandeling meer betrokkenheid, steun en spontaneïteit, meer aandacht voor persoonlijke problemen en beschouwen de behandeling als beter gestructureerd. In de eerste 8 maanden van het opvolgen van de verslaafde is er geen verschil na de behandeling, maar op langere termijn is het MM efficiënter in het houden van de bekomen resultaten. Nazorg in zelfhulpgroepen zoals AA en NA Permanente aandacht en nazorg blijft nodig, vooral in het eerste jaar. Hoe langer ze deelnemen aan het programma, hoe groter de afname van angst en een toename van zelfachting.
9. Besluit Het MM bevordert een veranderingsproces. Dit gebeurt op verschillende dimensies: gedragsmatig, affectief, cognitief, geestelijk, interpersoonlijk. Het is een waardevolle aanvulling bij het huidige behandelingsaanbod in de verslavingszorg.
