Download free for 30 days
Sign in
Upload
Language (EN)
Support
Business
Mobile
Social Media
Marketing
Technology
Art & Photos
Career
Design
Education
Presentations & Public Speaking
Government & Nonprofit
Healthcare
Internet
Law
Leadership & Management
Automotive
Engineering
Software
Recruiting & HR
Retail
Sales
Services
Science
Small Business & Entrepreneurship
Food
Environment
Economy & Finance
Data & Analytics
Investor Relations
Sports
Spiritual
News & Politics
Travel
Self Improvement
Real Estate
Entertainment & Humor
Health & Medicine
Devices & Hardware
Lifestyle
Change Language
Language
English
Español
Português
Français
Deutsche
Cancel
Save
Submit search
EN
Uploaded by
Thai Resuscitation Foundation
18,359 views
สรุปแนวทางปฏิบัติการช่วยชีวิต ปี 2010
โดยคณะกรรมการมาตรฐานการช่วยชีวิต สมาคมแพทย์โรคหัวใจในพระบรมราชูปถัมภ์
Health & Medicine
◦
Read more
17
Save
Share
Embed
Embed presentation
Download
Downloaded 715 times
1
/ 48
2
/ 48
3
/ 48
4
/ 48
5
/ 48
6
/ 48
7
/ 48
8
/ 48
9
/ 48
10
/ 48
11
/ 48
12
/ 48
13
/ 48
14
/ 48
15
/ 48
16
/ 48
17
/ 48
18
/ 48
19
/ 48
20
/ 48
21
/ 48
22
/ 48
23
/ 48
24
/ 48
25
/ 48
26
/ 48
27
/ 48
28
/ 48
29
/ 48
30
/ 48
31
/ 48
32
/ 48
33
/ 48
34
/ 48
35
/ 48
36
/ 48
37
/ 48
38
/ 48
39
/ 48
40
/ 48
41
/ 48
42
/ 48
43
/ 48
44
/ 48
45
/ 48
46
/ 48
47
/ 48
48
/ 48
More Related Content
PDF
Epilepsy
by
Loveis1able Khumpuangdee
PDF
Clinical Practice Guidelines for epilepsy
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
Clinical practice guidelines for epilepsy
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
แนวทางเวชปฏิบัติโรคลมชักสำหรับแพทย์ 2015
by
Pasa Sukson
PDF
แนวทางเวชปฏิบัติการป้องกันและการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนที่เท...
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
Lesson plan และแนวทางแนวการเขียนแผนการสอน
by
Aphisit Aunbusdumberdor
PDF
Inflammatory & Infection orthopaedics disease for nursing students 2017
by
Aphisit Aunbusdumberdor
PDF
Cpg copd
by
Utai Sukviwatsirikul
Epilepsy
by
Loveis1able Khumpuangdee
Clinical Practice Guidelines for epilepsy
by
Utai Sukviwatsirikul
Clinical practice guidelines for epilepsy
by
Utai Sukviwatsirikul
แนวทางเวชปฏิบัติโรคลมชักสำหรับแพทย์ 2015
by
Pasa Sukson
แนวทางเวชปฏิบัติการป้องกันและการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนที่เท...
by
Utai Sukviwatsirikul
Lesson plan และแนวทางแนวการเขียนแผนการสอน
by
Aphisit Aunbusdumberdor
Inflammatory & Infection orthopaedics disease for nursing students 2017
by
Aphisit Aunbusdumberdor
Cpg copd
by
Utai Sukviwatsirikul
Viewers also liked
PPTX
BLS การช่วยฟื้นคืนชีพขั้นพื้นฐาน
by
Paleenui Jariyakanjana
PPT
CPR2015 update: Ethical issues
by
Narenthorn EMS Center
PDF
โครงการให้ความรู้พยาบาลใหม่ Pdf
by
porkhwan
PDF
2015 aha-guidelines-highlights-thai
by
Hummd Mdhum
PDF
PALS 2010
by
Narenthorn EMS Center
PPTX
งานสอนปฐมพยาบาล อฉช 57
by
Yanee Tongmanee
PDF
CPR 2010 อ ปริญญา รามา
by
vora kun
PDF
CPR 2015 oleh Bram, MD, Anesthesiologist 20.01.16
by
Imelda Wijaya
PPSX
Basic life support นพ.ธานินทร์
by
Thanindesu Lokeskrawee
PPT
การช่วยฟื้นคืนชีพ
by
เพลงดาว ชมภูพาน
PPT
Slide ยา had (1)
by
Lek Suthida
PDF
CPR2015 update: Adult ACLS
by
Narenthorn EMS Center
PDF
Thai Highlight CPR 2010
by
Thai Resuscitation Foundation
BLS การช่วยฟื้นคืนชีพขั้นพื้นฐาน
by
Paleenui Jariyakanjana
CPR2015 update: Ethical issues
by
Narenthorn EMS Center
โครงการให้ความรู้พยาบาลใหม่ Pdf
by
porkhwan
2015 aha-guidelines-highlights-thai
by
Hummd Mdhum
PALS 2010
by
Narenthorn EMS Center
งานสอนปฐมพยาบาล อฉช 57
by
Yanee Tongmanee
CPR 2010 อ ปริญญา รามา
by
vora kun
CPR 2015 oleh Bram, MD, Anesthesiologist 20.01.16
by
Imelda Wijaya
Basic life support นพ.ธานินทร์
by
Thanindesu Lokeskrawee
การช่วยฟื้นคืนชีพ
by
เพลงดาว ชมภูพาน
Slide ยา had (1)
by
Lek Suthida
CPR2015 update: Adult ACLS
by
Narenthorn EMS Center
Thai Highlight CPR 2010
by
Thai Resuscitation Foundation
Similar to สรุปแนวทางปฏิบัติการช่วยชีวิต ปี 2010
PDF
Highlights of the 2010 American Heart Association Guidelines for CPR and ECC
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
บรรยายการช่วยฟื้นคืนชีพ 2020 สอน EMR.pdf
by
ssuserb692c6
PDF
CPR2010 update
by
taem
PDF
Neonatal resuscitation การช่วยฟื้นชีวิตทารกและทารกแรกเกิด
by
Narenthorn EMS Center
PDF
PALS manual 2009
by
taem
PDF
แนวทางการนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ (CPR) และการดูแลผู้ป่วยโรคหัวใจหลอดเลือดในภาวะฉ...
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
คู่มือสำหรับประชาชนในการช่วยชีวิตผู้ป่วยฉุกเฉิน ที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นด้วยเค...
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
Pci guideline
by
Loveis1able Khumpuangdee
PDF
Aha(American Heart Association)-Guidelines-Highlights-Thai - 2015
by
สุเมธี ตี่พนมโอรัล / សុមេធី ទីភ្នំឱរ៉ាល់ (Sumedhi TyPhnomAoral)
PDF
Thai PALS manual 2009
by
Thorsang Chayovan
PDF
Pci guideline
by
สปสช นครสวรรค์
PDF
CLS for Volunteer
by
WiseKnow Thailand
PDF
Cls for volunteer
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
ACLS 2010
by
Narenthorn EMS Center
PDF
Guide line CPR 2010 (ไทย)
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
guide line CPR 2010(ไทย) อ.นพ.ฉัตรกนก ทุมวิภาค
by
Utai Sukviwatsirikul
PDF
นวัตกรรมแพทย์
by
taem
PDF
Ayutthaya Triage Scale
by
Society of Thai Emergency Physicians
PDF
Www1.si.mahidol.ac.th km sites_default_files_01_2
by
Loveis1able Khumpuangdee
PDF
Cpr newversion
by
Loveis1able Khumpuangdee
Highlights of the 2010 American Heart Association Guidelines for CPR and ECC
by
Utai Sukviwatsirikul
บรรยายการช่วยฟื้นคืนชีพ 2020 สอน EMR.pdf
by
ssuserb692c6
CPR2010 update
by
taem
Neonatal resuscitation การช่วยฟื้นชีวิตทารกและทารกแรกเกิด
by
Narenthorn EMS Center
PALS manual 2009
by
taem
แนวทางการนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ (CPR) และการดูแลผู้ป่วยโรคหัวใจหลอดเลือดในภาวะฉ...
by
Utai Sukviwatsirikul
คู่มือสำหรับประชาชนในการช่วยชีวิตผู้ป่วยฉุกเฉิน ที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นด้วยเค...
by
Utai Sukviwatsirikul
Pci guideline
by
Loveis1able Khumpuangdee
Aha(American Heart Association)-Guidelines-Highlights-Thai - 2015
by
สุเมธี ตี่พนมโอรัล / សុមេធី ទីភ្នំឱរ៉ាល់ (Sumedhi TyPhnomAoral)
Thai PALS manual 2009
by
Thorsang Chayovan
Pci guideline
by
สปสช นครสวรรค์
CLS for Volunteer
by
WiseKnow Thailand
Cls for volunteer
by
Utai Sukviwatsirikul
ACLS 2010
by
Narenthorn EMS Center
Guide line CPR 2010 (ไทย)
by
Utai Sukviwatsirikul
guide line CPR 2010(ไทย) อ.นพ.ฉัตรกนก ทุมวิภาค
by
Utai Sukviwatsirikul
นวัตกรรมแพทย์
by
taem
Ayutthaya Triage Scale
by
Society of Thai Emergency Physicians
Www1.si.mahidol.ac.th km sites_default_files_01_2
by
Loveis1able Khumpuangdee
Cpr newversion
by
Loveis1able Khumpuangdee
สรุปแนวทางปฏิบัติการช่วยชีวิต ปี 2010
1.
สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ปค.ศ.2010
Highlights of the 2010 American Heart Association Guidelines for CPR and ECC คณะกรรมการมาตรฐานการชวยชีวิต สมาคมแพทยโรคหัวใจในพระบรมราชูปถัมภ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 1
3.
สารบัญ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108
4 บทที่ 1 ประเด็นสำคัญที่เกี่ยวของกับบุคลากรผูชวยกูชีวิตทุกคน8 5 บทที่ 2 การกดหนาอกชวยผายปอดกูชีพโดยบุคคลทั่วไป (Lay Rescuer Adult CPR)8 8 บทที่ 3 การชวยชีวิตขึ้นพื้นฐานสำหรับบุคลากรทางการแพทย (Healthcare Provider BLS)8 11 บทที่ 4 การรักษาดวยไฟฟา (Electrical Therapies)8 17 บทที่ 5 เทคนิคการ CPR และ อุปกรณชวย CPR8 21 บทที่ 6 การชวยชีวิตขั้นสูงในผูใหญ (Advanced Cardiovascular Life Support)8 22 บทที่ 7 ภาวะหลอดเลือดหัวใจเกิดการอุดตันหรือตีบแคบเฉียบพลัน8 28 (Acute Coronary Syndromes)8 28 บทที่ 8 โรคหลอดเลือดสมอง (stroke)8 30 บทที่ 9 การกูชีพขั้นพื้นฐานในเด็ก (Pediatric Basic Life Support)8 32 บทที่ 10 การกูชีพขั้นสูงในเด็ก (Pediatric Advanced Life Support)8 34 บทที่ 11 การกูชีพทารก (Neonatal Resuscitation)8 38 บทที่ 12 ประเด็นทางจริยธรรม (Ethical Issues)8 41 บทที่ 13 การฝกอบรม การประยุกตใชในทางปฏิบัติ และการทำงานรวมกันเปนทีม8 43 (Education, Implementation, And Teams)8 43 บทที่ 14 การปฐมพยาบาล8 46 สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 3
4.
สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.2010 จัดทำโดย คณะกรรมการมาตรฐานการชวยชีวิต
สมาคมแพทยโรคหัวใจในพระบรมราชูปถัมภ (พ.ศ.2553-2555) บรรณาธิการ พ.ต.อ.นพ.โสภณ กฤษณะรังสรรค อ.นพ.เข็มชาติ หวังทวีทรัพย อ.พญ.รัชนี แซลี้ กองบรรณาธิการ พญ.นลินาสน ขุนคลาย พญ.ณธิดา สุเมธโชติเมธา นพ.จิรพงษ ศุภเสาวภาคย พญ.มณฑินี แสงเทียน พญ.ปฏิมา พุทธไพศาล นพ.ทัศนวุฒิ เธียรปญญา พญ.กิตติมา รอดเกิด พญ.พลอยไพลิน รัตนสัญญา นพ.ภุมรินทร แซลิ่ม สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 4
5.
บทที่ 1 ประเด็นสำคัญที่เกี่ยวของกับบุคลากรผูชวยกูชีวิตทุกคน
ใน “สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.2010” ฉบับนี้ไดรวบรวมประเด็นสำคัญ และการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นใน American Heart Association (AHA) Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation (CPR) and Emergency Cardiovas- cular Care (ECC) ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2553 (ค.ศ. 2010) ซึ่งแนวทางการปฏิบัติดังกลาวไดรับการพัฒนาขึ้นเพื่อใหบุคลากรผูชวย กูชีวิต (resuscitation provider) และครูผูสอน (instructors) ของ AHA มุงความสนใจไปที่ศาสตรแหงการชวยกูชีวิต (resuscita- tion science) คำแนะนำในแนวทางการปฏิบัติสวนที่เปนสาระสำคัญ หรือแมบางประเด็นจะยังไมมีขอสรุปที่แนนอน (contro- versial) ก็ตาม แตอาจจะมีผลตอการเปลี่ยนแปลงวิธีปฏิบัติการชวยกูชีวิต หรือการฝกสอนการชวยกูชีวิต นอกจากนั้น ยังบอกถึง เหตุผลรองรับขอแนะนำตางๆ อีกดวย X เนื่องจากเนื้อหาในฉบับนี้เปนการสรุปโดยยอ จึงมิไดมีการแจกแจงถึง เอกสารอางอิงการศึกษาวิจัยที่สนับสนุน ลำดับชั้น ของการแนะนำ (Classes of Recommendations) หรือระดับความนาเชื่อถือของหลักฐาน (Level of Evidence) เอาไวให สำหรับ รายละเอียดเพิ่มเติมของขอมูลและเอกสารอางอิงตางๆ ผูอานสามารถหาไดจาก 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC รวม ถึงในสวนของ Executive Summary ดวย ซึ่งตีพิมพใน Circulation ฉบับอินเตอรเน็ต ในเดือน ตุลาคม พ.ศ. 2553 และสามารถ คนหารายละเอียดของศาสตรแหงการชวยกูชีวิต (resuscitation science) ไดใน 2010 International Consensus on CPR and ECC Science With Treatment Recommendations ซึ่งตีพิมพพรอมกันทั้งใน Circulation และ Resuscitation X ปนี้เปนปที่ครบรอบ 50 ป นับแตมีการตีพิมพเอกสารทางการแพทยที่กลาวถึง ผูรอดชีวิตดวยการกดหนาอกจาก ภายนอกในภาวะหัวใจหยุดเตน (survival after closed chest compression for cardiac arrest) เปนครั้งแรก ซึ่งในปจจุบันผู เชี่ยวชาญ และบุคลากรผูชวยกูชีวิต ก็ยังคงทุมเทเพื่อลดการเสียชีวิตและความพิการจาก โรคของระบบหัวใจ และระบบไหลเวียน โลหิต และโรคหลอดเลือดสมองอยู ผูประสบเหตุ (bystanders) เจาพนักงานกูชีพชั้นตน (first responders) และบุคลากรทางการ แพทย (healthcare providers) ตางก็มีบทบาทสำคัญในการชวยกูชีวิตผูปวยหัวใจหยุดเตน ทั้งนี้ผูชวยกูชีวิตขั้นสูง (advanced providers) ยังสามารถใหการดูแลทั้งขณะที่หัวใจหยุดเตนและหลังจากชวยกูชีวิตสำเร็จ (periarrest and postarrest care) ได เปนอยางดี X 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC ตั้งอยูบนหลักฐานที่มีการตีพิมพในระดับนานาชาตินับพันฉบับ ซึ่งลวนแลว แตผานกระบวนการประเมิน และอภิปรายโดยผูเชี่ยวชาญศาสตรแหงการชวยกูชีวิตจากประเทศตางๆ นับรอย ขอมูลของ กระบวนการดังกลาวดังปรากฎในกลองขอความที่ 1 !"#$%&!'"("#)*+&,-.!/'&01'23 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC !"#$%&'(&!()(**(+,-,.&*(+/0*1(.2)34,"56*"54.*3-*(+75.4*8%7".29:45(;)+2;)3; !"*(+:<2=+(4>?@#2)(+A(BC4D8%,+;EFA.FG2)(*&(&(=+@6,/ +5.!*3-EA@*++!*(+H:; AHA ECC ILCOR 2010 International Consensus on CPR and ECC Science With Treatment Recommendations I05;9"#2!#J#+%:!*3&,3%;K& Circulation >?@ Resuscitation KL%H%:M+F=)(**(+>=?D?*(+/0*1(.2)34&3-#3&N 72%&,"56*"54.H%:;*3-*(+75.4*8%7".29 BC4:(/34D8%67"54.7(O 356 ,5(& )(* 29 =+@6,/ !(+5.!*3&.26E+(@LJ :<2=+(4 >?@#2)(+A(,3%;K&*(+=+@7F!>--#-=@*3& *(+=+@7F!,(;B,+/3#,J >?@*(+=+@7F!D5(&:2&69:+J6&P9 (webinars) 6=P&+@4@6.?(Q0; 36 6C$:& +.!Q0; 2010 International Consensus Conference on CPR and ECC Science With Treatment Recommendations ,"5)3CH0%&,"56!$:;C3??3M 6,P*I3M =+@6,/ML+3':6!+2*( K&75.;9%&=" #./. 2553 ,"5D5(&!( BC4!"*(+,-,.&L?3*'(&,"5&5(67$:Q$:Q0; 411 R-3- ,"5*?5(.Q0;L3.H%:95(;N )S&.& 277 L3.H%:,"56*"54.H%:; H3%&9:&=+@*:-T=C%.4 *(+=+@6!2&:45(;!">-->D& .26E+(@LJ >?@)3CL!.CL!85H:;L?3*'(&,3%;L!C +.!T=Q0;*(+M$-E%& >?@)3C*(+*3-D?=+@B47&J,3-I%:&,"5:()6*2CH0%&TC%K&*(+/0*1(95(;N (potential conflicts of interest) BC4K& 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC )@+@-FES>&@&S,"5ES&0;Q0;D?M3!U,V2JH:;*(+=W2-392 E.(!4(*;5(4K&*(+M:&>?@*(+&ST=K7% >?@=3))34H:;+@--K&,%:;Q25&95(;N สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 5
6.
กลองขอความที่ 1 ประเด็นสำคัญที่เกี่ยวของกับบุคลากรผูชวยกูชีวิตทุกคน (Major
issues affecting all rescuers) X ในสวนนี้จะสรุปถึงประเด็นหลักใน 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC โดยเฉพาะอยางยิ่งในสวนของการชวยกู ชีวิตขั้นพื้นฐาน (basic life support: BLS) ที่ผูชวยกูชีวิตทุกคน ทั้งบุคลากรทางการแพทยและบุคคลทั่วไป ตองทราบ ใน 2005 AHA Guidelines for CPR and ECC นั้นเนนย้ำถึงความสำคัญของการกดหนาอกอยางมีคุณภาพ (high-quality chest com- pressions) ซึ่งประกอบไปดวยการกดใหไดอัตราเร็ว และความลึกที่เพียงพอ ปลอยใหอกคืนตัวสุดหลังการกดแตละครั้ง และหยุด กดหนาอกใหนอยที่สุด แตจากการศึกษาวิจัยที่ตีพิมพกอน และตั้งแตปพ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) เปนตนมา แสดงใหเห็นวา (1) คุณภาพของการกดหนาอกยังตองมีการปรับปรุงตอไป แมพบวาหลังการนำ 2005 AHA Guidelines for CPR and ECC มาใช จะ สัมพันธกับคุณภาพของการชวยกูชีวิตที่ดีขึ้น และการรอดชีวิตที่มากขึ้นก็ตาม (2) ยังมีความแตกตางของจำนวนผูรอดชีวิตจาก ภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล (out-of-hospital cardiac arrest) ในระบบการแพทยฉุกเฉินในแตละพื้นที่ และ (3) ผูปวยที่ มีภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลสวนใหญ ไมไดรับการชวยกูชีวิตจากผูพบเห็นเหตุการณ ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ใน แนวทางการปฏิบัติฉบับใหมนี้ เกี่ยวของกับประเด็นดังกลาว และยังแนะนำถึงการดูแลผูปวยหลังชวยกูชีวิตสำเร็จ (post-cardiac arrest care) เพื่อผลลัพธที่ดีขึ้นดวย ยังคงเนนย้ำการกดหนาอกอยางมีคุณภาพอยูเชนเดิม 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC ยังคงเนนย้ำถึงการกดหนาอกอยางมีคุณภาพ อันประกอบไปดวย - กดดวยอัตราเร็ว อยางนอย 100 ครั้งตอนาที (เปลี่ยนจาก “ประมาณ” 100 ครั้งตอนาที) - กดใหลึกอยางนอย 2 นิ้ว (5 ซม.) ในผูใหญ และ อยางนอย หนึ่งสวนสามของความหนาของหนาอกในทารกและเด็ก (ประมาณ 1.5 นิ้ว หรือ [4 ซม.] ในทารก และ 2 นิ้ว [5 ซม.] ในเด็ก) จะเห็นวา ไมใชเปนชวงความลึก 1 ½ ถึง 2 นิ้วใน ผูใหญแลว สวนความลึกของการกดในเด็กและทารกจะมากกวาในคำแนะนำกอนหนานี้ - ปลอยใหอกคืนตัวสุดหลังการกดแตละครั้ง - ลดการหยุดกดหนาอกใหนอยที่สุด หรือกดหนาอกตอเนื่องกันใหไดมากที่สุด - หลีกเลี่ยงการชวยหายใจมากเกินไป K ไมมีการเปลี่ยนอัตราสวนของการกดหนาอกตอการชวยหายใจ (compression-to-ventilation ratio) ยังคงเปน 30:2 เทา เดิมสำหรับผูใหญ, เด็ก และทารก (ยกเวนทารกแรกเกิด) เมื่อมีผูชวยเหลือคนเดียว โดยยังคงใหชวยหายใจประมาณ 1 วินาทีตอ ครั้งเชนเดิม ตอเมื่อใส advanced airway แลว สามารถกดหนาตอเนื่อง (อัตราเร็วอยางนอย 100 ครั้งตอนาที) โดยไมตองสลับกับ การชวยหายใจเปนรอบๆ อีก ในกรณีนี้ ใหชวยหายใจหนึ่งครั้งทุกๆ 6-8 วินาที (ประมาณ 8-10 ครั้งตอนาที) และควรหลีกเลี่ยงการ ชวยหายใจมากเกินไป (excessive ventilations) เปลี่ยนจาก A-B-C เปน C-A-B K ใน 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC นี้ แนะนำใหเปลี่ยนขั้นตอนของ BLS จาก A-B-C (Airway, Breathing, Chest compressions) เปน C-A-B (Chest compressions, Airway, Breathing) สำหรับผูใหญ, เด็ก และทารก (ยกเวนทารก แรกเกิด ใหไปดูที่ การชวยกูชีวิตทารกแรกเกิด [Neonatal Resuscitation section]) การเปลี่ยนแปลงขั้นตอนของการชวยกูชีวิตดัง กลาวจำเปนตองสอนใหกับผูที่เคยเรียนการชวยกูชีวิตมากอนทุกคน แตขอสรุปดังกลาวจะเกิดผลดีคุมคากับความพยายามในการ สอนใหมใหทุกคน เหตุผล: ผูปวยที่หัวใจหยุดเตนสวนใหญเปนผูใหญ และอัตราการรอดชีวิตสูงที่สุดที่มีรายงาน เกิดขึ้นกับผูปวยทุกกลุมอายุที่มีผู พบเห็นเหตุการณ (witnessed arrest) และคลื่นหัวใจที่ตรวจพบครั้งแรก (initial rhythm) เปน ventricular fibrillation (VF) หรือ pulseless ventricular tachycardia (VT) ในผูปวยกลุมนี้ ขั้นตอนสำคัญอยางแรกคือการกดหนาอกและการกระตุกหัวใจอยาง รวดเร็ว (chest compressions and early defibrillation) ตามลำดับขั้นตอน A-B-C นั้น ผูปวยมักไดรับการกดหนาอกชากวาที่ ควร เพราะผูชวยเหลือตองเสียเวลาในการเปดทางเดินหายใจ เตรียมอุปกรณปองกัน กรณีการชวยหายใจแบบประกบปาก หรือ ตองเตรียมอุปกรณในการชวยหายใจ เมื่อเปลี่ยนลำดับขั้นตอนเปน C-A-B แลว ผูปวยจะไดรับการกดหนาอกเร็วขึ้น และความ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 6
7.
ลาชาในการชวยหายใจก็มีเพียงเล็กนอยเทานั้น (ยกตัวอยางเชน เสียเวลากอนการชวยหายใจไปกับการกดหนาอกรอบแรก
30 ครั้ง หรือประมาณ 18 วินาที และความลาชาจะยิ่งนอยลงอีกหากมีผูชวยเหลือสองคน ในการชวยกูชีวิตเด็กและทารก) X ผูปวยหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลสวนใหญไมไดรับการชวยกูชีวิตจากผูที่อยูในเหตุการณ อันเนื่องมาจากหลาย สาเหตุ แตหนึ่งในนั้นนาจะมาจากลำดับขั้นตอน A-B-C ซึ่งเริ่มดวยขั้นตอนที่ผูชวยเหลือไมสะดวกที่จะทำ อันไดแกการเปดทางเดิน หายใจ และการชวยหายใจ การเริ่มชวยเหลือดวยการกดหนาอกนาจะทำใหมีผูชวยเหลือยินดีเริ่มทำการชวยกูชีวิตมากขึ้น การ ชวยกูชีวิตขั้นพื้นฐานมักมีการบรรยายเปนลำดับขั้นตอน ซึ่งเปนจริงดังวาในกรณีที่มีผูชวยเหลือเพียงคนเดียว แตบุคคลากร ทางการแพทยมักทำงานเปนทีม และสมาชิกในทีมก็จะดำเนินขั้นตอนตางๆ ไปพรอมๆ กัน ยกตัวอยางเชน ผูชวยเหลือคนหนึ่งเริ่ม ทำการกดหนาอก อีกคนหนึ่งรองขอความชวยเหลือ และไปนำเครื่อง AED (automated external defibrillator) มาติดใหผูปวย ขณะที่อีกคนหนึ่งเปดทางเดินหายใจ และชวยหายใจ X อยางไรก็ดี บุคคลากรทางการแพทยควรทำการชวยกูชีวิตในผูปวยแตละรายแตกตางกันไปตามสิ่งที่คิดวาเปนสาเหตุให หัวใจหยุดเตน เชน หากอยูในสถานการณที่มีผูชวยเหลือเพียงคนเดียว แลวพบเห็นเหตุการณผูปวยหมดสติลมลงกะทันหัน ชวนให นึกถึงภาวะหัวใจหยุดเตนที่คลื่นไฟฟาหัวใจเปนแบบ shockable ก็ควรเรียกขอความชวยเหลือ และไปนำเครื่อง AED มาติด กอน ที่จะเริ่มการกดหนาอกประกอบกับใชเครื่อง AED แตหากผูปวยที่สงสัยวาขาดอากาศ เชนผูปวยจมน้ำ ก็ควรชวยกดหนาอกและ ชวยหายใจกอนสักหารอบ (ประมาณ 2 นาที) แลวจึงไปเรียกขอความชวยเหลือ X เนื้อหาสองบทใหมใน 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC คือ การดูแลหลังจากชวยกูชีวิตสำเร็จ (Post-Cardiac Arrest Care) และ Education, Implementation and Teams มีการใหความสำคัญกับ Post-Cardiac Arrest Care ดังจะเห็นได จากหวงโซแหงการรอดชีวิต (Chain of Survival) หวงที่หาที่เพิ่มขึ้นมาใหม (รูปภาพที่ 1) รูปภาพที่ 1 หวงโซแหงการรอดชีวิต 1. เมื่อพบผูปวยหัวใจหยุดเตน แจงระบบบริการการแพทยฉุกเฉินทันที 2. เริ่มกดหนาอกใหเร็ว 3. กระตุนหัวใจดวยเครื่องไฟฟา (defibrillation) ใหเร็ว 4. ชวยกูชีวิตขั้นสูงอยางมีประสิทธิภาพ 5. ดูแลหลังจากชวยกูชีวิตสำเร็จแบบบูรณาการ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 7
8.
บทที่ 2 การกดหนาอกชวยผายปอดกูชีพโดยบุคคลทั่วไป
(LAY RESCUER ADULT CPR) สรุปสาระสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก K สถาบันโรคหัวใจแหงชาติของอเมริกา (AHA ) ปรับเปลี่ยนการกูชีพ การกดหนาอกชวยหายใจใหงายขึ้นดังรูปภาพที่ 2 • !"#$%&'()*+$,-./$0"1234 5"$06-78 06-785"$291,: 0;#%5"$+:34 (!<$= 06-78!>#%:) 70*?.;@A&.B36"0=$,-:)*</&CA*=2)D (1669 ) !&#$%!3;/-"<E%F5GG*61*,-!F;#$%D AED • ;/'.H:6;:10=*6%:.A=./ ?1- 5"$3*%D.H:6;+;9!"4=:6;06-78C%D()*+$,- • FIJK6&C%D:6;=,10A,78CL*=%-)$:A' :6;:1ML: :6;:1!;E, 0=*6%:F#=3A,.I:F;A*D:$%=:6;=,10A,78F;A*D3$%5+ ;':,=:6;0-I1=,10A,7870*=*%-./$2I1 0M/:!M/$-D:6;(6-+%1./$"6:!:4=5+ • +;A'!+M/$-=MH1A':6;:)*</&86: :6;!+41.6D!14=06-78 – :6;<$,-06-78 – :6;=,10A,78 ( A- B- C ) :M6-!+E= :6;=,10A,78 – :6;!+41.6D!14=06-78 – :6;<$,-06-78 (C-A-B) • 7=:6;=,10A,78 !=*=:6;:10=*6%:%-$6D=*%- 100 F;A*D / =6./ +;A'!+M/$-=86:!14" ( :10=*6%:+;9"6J 100 F;A*D / =6./ ) • 7=:6;=,10A,78 :10=*6%:ML:%-$6D=*%- 2 =4*, 0;#% 5 !N=34!"3; +;A'!+M/$-=86:!14" ( 1 1/2 =4*, ) การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของการกดหนาอก 2010 (ใหม) : ผูชวยเหลือที่ไมไดผานการอบรมการกูชีพมากอน เมื่อพบคนหมดสติหัวใจหยุดเตนใหทำการกดหนาอกดวยวิธี Hand only ( กดหนาอกเพียงอยางเดียว) คือเนนที่การกดหนาอกลึกและเร็วที่ตำแหนงตรงกลางหนาอก และทำตามคำแนะนำ ของเจาหนาศูนยสั่งการทางโทรศัพท ผูชวยเหลือควรทำการกดหนาอกของผูหมดสติอยางตอเนื่องจนเครื่องกระตุนหัวใจ (AED) มา ถึงและพรอมใช หรือ มีเจาหนาที่กูชีพขั้นสูงมาดูแลตอเนื่อง สำหรับผูชวยเหลือที่ผานการอบรมการกดหนาอกชวยหายใจ (CPR) ควรทำการกดหนาอกกอน และ ถาสามารถทำการชวยหายใจ เปาปากได สามารถทำการกดหนาอกตอดวยการชวยหายใจ ในอัตรา 30 : 2 และทำการชวยตอเนื่องจนกระทั่งเจาหนาที่กูชีพขั้น สูงมาถึง 2005 (เกา ) : จากแนวทางการปฏิบัติ AHA 2005 ไมไดทำแยกวิธีการผายปอดกดหนาอกในผูชวยเหลือที่ผานการอบรมกูชีพ และ ผูชวยเหลือที่ไมไดผานการอบรมกูชีพ แตไดบอกใหเจาที่ศูนยสั่งการใหคำแนะนำการกูชีพทางโทรศัพท และ ในเรื่องการชวย หายใจ ถาผูชวยเหลือไมตองการหรือไมสามารถเปาปากได ผูชวยเหลือสามารถทำการกดหนาอกเพียงอยางเดียวเทานั้น เหตุผล : การกดหนาอกดวยวิธี (Hand only ) งายกวาในผูปวยที่ไมเคยผานการอบรมกูชีพมากอน และสามารถสอนไดงายโดย เจาหนาที่ทางโทรศัพท นอกจากนั้นอัตราการรอดชีวิตผูปวยที่หัวใจหยุดเตนจากโรคหัวใจ เทียบเทากันทั้งในกลุมผูรอดชีวิตที่ไดรับ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 8
9.
การกดหนาอกเพียงอยางเดียว และกลุมที่ถูกชวยเหลือดวยวิถีกดหนาอกชวยหายใจ แตอยางไรก็ตาม
กรณีผูที่ผานการอบรมกูชีพ มีความสามารถที่จะทำการเปาปากไดแนะนำใหทำควบคูกันไป รูปภาพที่ 2 การเปลี่ยนแปลง เพื่อทำใหประชาชนทั่วไปทำการกูชีพไดงายขึ้น และ รีบทำการกดหนาอกทันทีในคนไขที่หมดสติมีภาวะหัวใจหยุดเตนฉับพลัน การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของลำดับขั้นตอนในการกูชีพขั้นสูง จาก A-B-C มาเปน C-A-B 2010 (ใหม) : การชวยกูชีพเริ่มจากการกดหนาอก ( C ) เปดทางเดินหายใจ ( A ) และชวยหายใจ (B ) ตามลำดับ 2005 (เกา) : การชวยกูชีพเริ่มจากเปดทางเดินหายใจ ( A ) ชวยหายใจ (B ) และจากการกดหนาอก ( C )ตามลำดับ เหตุผล : ถึงแมจะไมมีหลักฐานทางการแพทยแสดงวาการเริ่มกูชีพดวยวิธีใหมเนนการนวดหนาอก30 ครั้ง กอนการชวยหายใจ 2 ครั้ง จะทำใหผลลัพธของการชวยกูชีพออกมาดีกวา แตการกดหนาอกกอนจะทำใหมีเลือดเลี้ยงอวัยวะที่สำคัญ เชนหัวใจและสมอง จากการศึกษาในกลุมผูปวยที่หัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลแสดงใหเห็นวาอัตตราการรอดชีวิตจะพบมากกวาในกลุมที่มีผูชวย เหลือกดหนาอกมากอน และ การศึกษาในสัตว การกดหนาอกที่เริ่มชา หรือ มีการขัดขวางการกดหนาอก จะสงผลใหอัตตราการ รอดชีวิตนอยลง ดังนั้นจึงควรรบกวนการกดหนาอกใหนอยที่สุด เริ่มกดหนาอกทันที การเปดทางเดินหายใจ ไมวาจะเปน การเชยคาง การเปาปาก และการใชอุปกรณคลอบหนาชวยเปาลมหายใจ นั้นใชระยะเวลา นาน ทำใหเริ่มการกดหนาอกชา ดังนั้นควรปฏิบัติดังนี้ ในกรณีมี 2 คน ผูชวยเหลือคนที่ 1 เริ่มกดหนาอก 30 ครั้ง ตอดวยผูชวยเหลือคนที่ 2 เปดทางเดินหายใจเปาปาก 2 ครั้ง ไมวา อยางไรก็ตาม ผูชวยเหลือ 1 คน หรือมากกวา 1 คน การเริ่มตนกูชีพควรเริ่มทำการกดหนาอกกดหนาอกใหเร็วที่สุด และ ควรใช ระยะเวลาชวยหายใจนอยที่สุด ไมใช ตา-ดู หู-ฟง แกม-สัมผัส อีกตอไป 2010 (ใหม) : ตา-ดู หู-ฟง แกม-สัมผัส ถูกตัดออกจากขั้นตอนการทำการกูชีพเบื้องตน หลังจากผูชวยเหลือทำการกดหนาอก 30 ครั้งใหชวยหายใจ 2 ครั้ง 2005 (เกา) : ภายหลังเปดทางเดินหายใจ ใหผูชวยเหลือประเมินการหายใจ ตา-ดู หู-ฟง แกม-สัมผัส สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 9
10.
เหตุผล : สำหรับแนวคิดใหมที่วา
การเริ่มตนกูชีพ ดวยการกดหนาอกทันทีเมื่อพบเห็นผูใหญ หมดสติ ไมหายใจ หายใจไมปกติ ( หายใจเฮือก ) จะเห็นไดวาเราไดทำการประเมินการหายใจผูหมดสติตั้งแตครั้งแรก หลังจากนั้นจึงทำจากการกดหนาอก ( C ) 30 ครั้งเปดทางเดินหายใจ ( A ) และชวยหายใจ (B ) 2 ครั้ง อัตราเร็วของการกดหนาอกอยางนอย 100 ครั้ง/นาที 2010 (ใหม) : อัตตราเร็วของการกดหนาอกในการทำการกูชีพอยางนอย 100 ครั้ง /นาที 2005 (เกา) : อัตตราเร็วของการกดหนาอกประมาณ 100 ครั้ง /นาที เหตุผล : จำนวนครั้งของการกดหนาอกตอนาที มีความสำคัญ และมีผลตอการรอดชีวิต และ ผลของการทำงานของสมอง จำนวนครั้งของการกดหนาอก ไดจากอัตตราเร็วการกดหนาตอนาที หักเวลาที่เสียไปจากการเปดทางเดินหายใจ การเปาปาก และ การรออานผลของเครื่องกระตุนหัวใจ (AED) จากผลการทดลอง จำนวนการกดหนาอกยิ่งเร็ว จะสัมพันธกับอัตราการรอดชีวิต และ จำนวนครั้งของการกดหนาอกยิ่งนอย จะสัมพันธกับอัตตราการรอดชีวิตที่ลดลง นอกเหนือจากการกดหนาอกที่เพียงพอแลว ยังจำเปนตองลดระยะเวลาการขัดขวางการกดหนาอกใหนอยที่สุด การกดหนาอกที่อัตราเร็วไมเพียงพอ หรือ (และ)การหยุดกด หนาอกบอย จะลดการอัตราการกดหนาอก สำหรับขอมูลใหดูในกรอบที่ 2 ความลึกของการกดหนาอก 2010 (ใหม) : กระดูกหนาอกผูใหญควรจะลึกอยางนอย 2 นิ้ว ( 5 ซม. ) 2005 (เกา) : กระดูกหนาอกผูใหญควรจะลึกอยางนอย 1 ½ -2 นิ้ว ( 4-5 ซม. ) เหตุผล : การกดหนาอกจะทำใหมีเลือดไหลเพิ่มขึ้นจากการที่ความดันในชองอกเพิ่มขึ้น และมีผลตอหัวใจ ทำใหมีการสูบฉีดเลือด ไปเลี้ยงพอเพียงตอสมองและหัวใจ การสับสน(confusion)หลังการกูชีพเปนผลที่เกิดจากการกดหนาอกลึกไมเพียงพอ จากหลัก ฐานทางการแพทยถากดลึก 2 นิ้วจะสงผลดีกวา 11/2นิ้ว เปนเหตุผลของการที่ AHA2010 แนะนำใหกดลึกอยางนอย2 นิ้ว สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 10
11.
บทที่ 3 การชวยชีวิตขึ้นพื้นฐานสำหรับบุคลากรทางการแพทย
(HEALTHCARE PROVIDER BLS) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก X ประเด็นสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลักๆในแนวทางปฏิบัติ American Heart Association (AHA) Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation (CPR) and Emergency Cardiovascular Care (ECC) ฉบับพ.ศ. 2553 (ค.ศ.2010) สำหรับ บุคลากรทางการแพทยไดแก • !"#$%&'()*+,-$./01.2'0/34!5," %(''67(4,./%()(89:,(/;1) 08#%0(/2'!<#%) (Agonal gasps) =>$&%('?8,(&9.(7?1@?"20,)1@*+,20,)(8;$./!0:#%A4, !',(0",(BC$D+"/E?1$&)(8B(&)(8FGB/EH3)!HI" (Dispatcher) '>&9.8'6A4,81@)(8J>)J"7(K4/!HG(620,?(7(8L=1)L(7%()(8*+,-$./ !G#$%20,?(7(8L@%)A4,.$(*+,-$./%/+$2"M(.601.2'0/34!5,"08#%A7$ • !',(0",(BC$D+"/E?1$&)(8B(&)(8FGB/EH3)!HI" (Dispatcher) 9.8'6?(7(8L20,9NF"6"N)1@*+,;$./!0:#%!@#,%&5,"BC$!-O"@399:B1$.A-F:6A7$!9/*$(")(8%@87)(8;$./P#,"9#";CG 20,?(7(8LBN)(8;$./;C.I5Q1,"G#,"R("F@@ Hands-Only CPR 2"*+,20S$BC$!)I4M(.601.2'0/34!5,"!HC/@G:1"A4, • 7C)(8-81@!-:C$/"9NF"6"N!G#$%20,*+,-$./A4,81@)(84+F:81)T('()86@@@8I)(8)(8FGB/EH3)!HI"K4/!8O./I$&Q>," K4/0:1&'()BC$ @39:()8B(&)(8FGB/E G@.$(*+,-$./A7$5%@?"%&5$%)(8)8653," F:6A7$0(/2' 08#%7C)(80(/2'F5$A7$-)5I (!;$" 7C!GC/&F9$0(/2'!<#%)) 20,2;,!.:(;$.&?1,"U2")(858.'?%@K4/BN)(8)8653," 0()G@.$(*+,-$./A7$0(/2' 08#%A7$7C)(80(/2'BC$-)5I 20,@39:()8B(&)(8FGB/E*+,"1," 8,%&Q%9.(7;$./!0:#%'()86@@-VI@15I)(8)(8FGB/EH3)!HI"2"G#,"BC$41&):$(. F:6"N!98#$%&;O%)APP,( AED 7( (08#%?$&*+,%#$"BC$%/+$@8I!.W"1,"A-!%(7(20,) '()"1,"@39:()8B(&)(8FGB/E*+,"1," A7$9.82;,!.:(7()).$( 10 .I"(BC2")(89:N;CG'8 F:6L,(9:N;CG'8A7$A4,M(/2" 10 .I"(BC9.8!8I$7BN)(8;$./P#,"9#";CGB1"BC F:62;,!98#$%&;O%)APP,( AED B1"BC!7#$%!98#$%&7(L>& • )(858.' “5(4+ 0+P1& F),7?17*1?” L+)514%%)'()F*"-VI@15I)(8;$./;C.I5 • !","/,N!8#$%&Q%&)(8;$./P#,"9#";CG%/$(&7C-86?IBXIM(G ()(8)40",(%)4,./%158(!8O.F:69.(7:>)BC$!GC/&G% )(8-:$%/20,0",(%)9:(/51.20,?34 )(88@).")(8)40",(%)20,",%/BC$?34 F:6)(80:C)!:C$/&)(8;$./0(/2'BC$7()!)I"A-) • A7$F"6"N)(8BN)4)864+)9% Cricoid 860.$(&;$./0(/2'%C)5$%A- • *+,20,)(8;$./!0:#%9.8!8I$7)40",(%))$%"BC$'6;$./0(/2' (2;, C-A-B FB" A-B-C) K4/!8I$7'())(8)40",(%))$%" 30 981,& FB"BC$'6!-O")(8;$./0(/2')$%" 2 981,& !G#$%:49.(7:$(;,(Q%&)(8!8I$7)40",(%)981,&F8) • %158()(8)40",(%)!-:C$/"'() 100 981,&5$%"(BC !-O" %/$(&",%/ 100 981,&5$%"(BC • 9.(7:>)Q%&)(8)40",(%)2"*+,20S$ !-:C$/"'())4:>) 1 1/2 - 2 "I,. (4-5 =7.) !-O" %/$(&",%/ 2 "I,. (5 =7.) • !","/,NL>&)(8:486/6!.:(20,!0:#%?1,"BC$?342";$.& 86/6!.:(860.$(&)(8)40",(%)981,&?34B,(/)1@)(8;O%9APP,( F:686/6!.:(860.$(&0:1&;O%9APP,()1@)(8!8I$75,")40",(%)207$B1"BC0:1&;O%9 • !","9.(7?N91SQ%&)(8BN&("8$.7)1"!-O"BC7860.$(&)(8;$./P#,"9#";CG การบงชี้ภาวะหายใจเฮือก โดยเจาหนาที่ศูนยสั่งการทางการแพทยฉุกเฉิน K เนื่องจาก ผูปวยหัวใจหยุดเตน อาจจะมาดวยอาการคลายชัก หรือหายใจเฮือก (Agonal gasps) ซึ่งอาจสรางความ สับสนใหกับผูใหการชวยเหลือได เจาหนาที่ศูนยสั่งการทางการแพทยฉุกเฉิน (Dispatcher) จึงควรไดรับการฝกฝนมาโดยเฉพาะให สามารถระบุภาวะเหลานี้ได เพื่อที่จะใหการวินิจฉัยภาวะหัวใจหยุดเตนและรีบใหการชวยฟนคืนชีพได 2010 (ใหม) : เพื่อที่จะชวยใหผูประสบเหตุ (bystander) ตระหนักถึงภาวะหัวใจหยุดเตน เจาหนาที่ศูนยสั่งการฯควรถามวาผูปวย รูสึกตัวหรือไม ยังหายใจหรือไม และการหายใจนั้นปกติหรือไมเพื่อจะจำแนกผูปวยที่หายใจเฮือก (ซึ่งตองการการชวยฟนคืนชีพ) ออกจากผูปวยที่หายใจไดปกติและไมตองการการชวยฟนคืนชีพ หากผูประสบเหตุนั้น เปนบุคคลทั่วไป ควรจะไดรับการสอนให สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 11
12.
เริ่มการชวยฟนคืนชีพถาผูปวยไมหายใจหรือหายใจพะงาบ หากผูประสบเหตุเปนบุคลากรทางการแพทย ก็ควรจะไดรับการสอนให เริ่มการชวยฟนคืนชีพถาผูปวยไมหายใจหรือไมมีการหายใจปกติ
เชน มีแคหายใจเฮือก ดังนั้นการดูการหายใจโดยใชเวลาสั้นๆ จึง ถือเปนสวนหนึ่งในการตรวจสอบวาผูปวยอยูในภาวะหัวใจหยุดเตนหรือไม กอนที่บุคลากรทางการแพทยจะขอความชวยเหลือจาก ระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน และนำเครื่องช็อกไฟฟา AED มา (หรือสงผูอื่นไปเอามาให) และจากนั้นก็ทำการตรวจเช็คชีพจร อยางรวดเร็วและเริ่มตนทำการชวยฟนคืนชีพ และใชเครื่องช็อกไฟฟา AED เมื่อเครื่องมาถึง 2005 (เกา) : การใหคำแนะนำเพื่อทำการ CPR โดยเจาหนาที่ศูนยสั่งการทางการแพทยฉุกเฉินนั้น ควรจะมีคำถามที่จะชวยใหผู ประสบเหตุสามารถบอกไดวา ผูปวยรายนั้นมีอาการหายใจเฮือก ซึ่งถือเปนภาวะหัวใจหยุดเตนหรือไม เพื่อเพิ่มโอกาสการไดรับ การชวยฟนคืนชีพโดยการทำ CPR โดยผูประสบเหตุ เหตุผล : มีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ อุบัติการณการเกิดภาวะหัวใจหยุดเตน และผลลัพธของการชวยฟนคืนชีพ พบวามีแตกตางกัน อยางมากในแตละพื้นที่ทั่วทั้งประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งการคนพบนี้เปนหลักฐานที่จะจะชวยใหสามารถประมาณความตองการ ของแตละชุมชน และความตองการเชิงระบบในเรื่องการชวยฟนคืนชีพ ใหแมนยำยิ่งขึ้นเพื่อการบริหารทรัพยากรในการรักษา รวม ไปถึงการวัดผลลัพธ นอกจากนี้ ยังเปนขอมูลที่จะชวยชี้แนะถึงโอกาสที่จะพัฒนาระบบเพื่อเพิ่มอัตราการรอดชีวิตในระดับชุมชน ตางๆอีกดวย จากในแนวทางปฏิบัติเพื่อการชวยชีวิตที่ไดรับการตีพิมพกอนหนานี้ไดเคยแนะนำใหมีการพัฒนาโปรแกรมที่จะ ชวยบงบอกภาวะหัวใจหยุดเตนไดดีขึ้นมาแลว สำหรับใน AHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับพ.ศ. 2553 (ค.ศ.2010) ได มีการระบุรายละเอียดจำเพาะมากขึ้นในแงขององคประกอบตางๆที่จำเปนในระบบการชวยชีวิต จากการศึกษาวิจัยนับตั้งแต ปค.ศ.2005 เปนตนมา พบวา กรณีผูเสียชีวิตจากภาวะหัวใจหยุดเตนที่เกิดขึ้นนอกโรงพยาบาล โดยเฉพาะกลุมที่คลื่นไฟฟาหัวใจ ครั้งแรกเปนแบบที่สามารถรักษาไดผลดีดวยการช็อกไฟฟา (shockable rhythm) นั้นมีโอกาสรอดชีวิตและผลลัพธการรักษาที่คอน ขางดี ยิ่งทำใหเนนย้ำถึงความสำคัญของการทำ CPR ที่มีประสิทธิภาพอยางทันทวงทีไดมากยิ่งขึ้น X เพื่อที่จะชวยใหผูประสบเหตุ (bystanders) สามารถบอกถึงภาวะหัวใจหยุดเตนไดทันที เจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ (Dis- patcher) ควรจะสอบถามอยางเจาะจงไปเลยวาผูปวยไมตอบสนองตอการกระตุนใชหรือไม ผูปวยยังหายใจอยูหรือไม และถายัง หายใจอยู การหายใจของผูปวยนั้นปกติหรือไม เจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ ควรจะไดรับการฝกฝนเพื่อใหความชวยเหลือผูประสบเหตุ (bystanders) ใหสามารถระบุภาวะหายใจเฮือกได ทั้งนี้ก็เพื่อใหสามารถระบุภาวะหัวใจหยุดเตนไดแมนยำมากยิ่งขึ้น X เจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ ควรพึงระลึกเสมอวา การมีการชักเกร็งชวงสั้นๆอาจเปนอาการแรกๆของภาวะหัวใจหยุดเตนได โดยสรุปแลวในกรณีเชนนี้ นอกจากเรียกทีมกูชีพที่มีความชำนาญแลว เจาหนาที่ศูนยสั่งการ ฯ ควรจะถามตอถึงการตอบสนอง ความรูสึกตัวของผูปวย และการหายใจวาปกติหรือไม เพื่อตรวจสอบความเปนไปไดของการที่ผูปวยจะเกิดภาวะหัวใจหยุดเตน และเจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ ควรจะใหคำแนะนำในการทำการทำ CPR แบบไมตองชวยหายใจ (Hand-only CPR) กับผูประสบเหตุ ที่ไมเคยผานการอบรมมากอนได เจาหนาที่ศูนยสั่งการทางการแพทยฉุกเฉิน (DIspatcher) ควรสามารถใหคำแนะนำการทำ CPR ได 2010 (ใหม) : ใน AHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับ พ.ศ.2553 (ค.ศ.2010) เนนความสำคัญอยางยิ่งให เจาหนาที่ศูนย สั่งการฯ ควรตองสามารถใหคำแนะนำแกผูประสบเหตุที่เปนประชาชนทั่วไปและไมเคยผานการอบรม ใหสามารถทำ Hands-Only CPR เมื่อพบผูหมดสติที่ไมตอบสนองตอการกระตุนและไมหายใจ หรือมีการหายใจแตไมปกติได ยกเวนในกรณีที่เปนผูปวยหัวใจ หยุดเตนจากการขาดอากาศ จึงแนะนำใหทำการชวยฟนคืนชีพแบบเดิม 2005 (เกา) : AHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับ ค.ศ. 2005 เขียนวา การแนะนำทางโทรศัพทโดยใหทำแคการกด หนาอกเพียงอยางเดียวอาจจะทำได มากกวา เหตุผล : เปนที่นาเสียดายเปนอยางยิ่งเมื่อพบวาจากสถิติแลว ผูที่เกิดภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลสวนใหญไมไดรับการ ทำ CPR โดยผูประสบเหตุ การไดรับการชวยเหลือโดยไดรับการทำ CPR แบบกดหนาอกอยางเดียวไมตองชวยหายใจ หรือ Hands-Only (compression-only) CPR โดยผูประสบเหตุ จะทำใหโอกาสรอดเพิ่มขึ้นเปนอยางมากเมื่อเทียบกับไมไดทำ มีการ ศึกษาอื่นๆพบวา ในผูปวยหัวใจหยุดเตนที่ไดรับการทำ Hands-Only CPR โดยผูประสบเหตุที่เปนบุคคลทั่วไปมีอัตราการรอดชีวิต ไดเทียบเทากับผูที่ไดรับการชวยฟนคืนชีพแบบเดิมทีเดียว X ประเด็นที่สำคัญ คือ เปนการงายกวาสำหรับเจาหนาที่ศูนยสั่งการฯที่จะใหคำแนะนำการทำ Hands-Only CPR แกผู ประสบเหตุที่เปนบุคคลทั่วไปที่ไมไดผานการอบรมมากอนเมื่อเทียบกับการใหคำแนะนำในการชวยฟนคืนชีพแบบเดิม ดังนั้น สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 12
13.
แนวทางการชวยชีวิตฉบับใหมนี้ จึงมุงใหความสำคัญและเนนบทบาทการใหเจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ ใหคำแนะนำการทำ
Hands- Only CPR มากขึ้น ยกเวนเฉพาะกรณีผูปวยรายนั้นไดเกิดภาวะหัวใจหยุดเตนที่อาจเกิดจากการขาดอากาศ (เชน จมน้ำ) การกด Cricoid (Cricoid Pressure) 2010 (ใหม) : ไมไดแนะนำใหทำการกด Cricoid ผูปวยหัวใจหยุดเตนในทุกกรณีอีกตอไป2005 (เกา) : การกด Cricoid ควรใช แคในผูปวยที่ซึมมากๆ และจะตองมีผูชวยเหลือคนที่ 3 ซึงไมไดทำหนาที่ชวยหายใจหรือกดหนาอก เปนผูทำ เหตุผล : การกด Cricoid เปนเทคนิคการกดกระดูกออน cricoid เพื่อใหดันหลอดลมไปทางดานหลัง และกดหลอดอาหารใหแนบ กับกระดูกสันหลังบริเวณคอ ทั้งนี้เพื่อปองกันไมใหลมเขากระเพาะ และลดโอกาสเกิดการไหลยอนและการสำลักขณะชวยหายใจ ดวยวิธี bag-mask ventilation แตวิธีการนี้ก็สามารถทำใหการชวยหายใจยากขึ้นได มีการศึกษาแบบสุม 7 การศึกษาที่พบวา การ ทำกด cricoid ทำใหการสอดทอหายใจสามารถทำไดชาลง หรือทำใหทอหายใจใสยาก ซึ่งยิ่งทำใหมีโอกาสเกิดการสำลักมากขึ้น ได นอกจากนั้น วิธีการนี้ยังทำไดยากแมในผูชวยเหลือที่ผานการอบรมมาแลว ดังนั้นการทำกด cricoid ในผูปวยทุกรายจึงไม แนะนำอีกตอไป การเนนย้ำเรื่องการกดหนาอก 2010 (ใหม) : การกดหนาอกเปนขั้นตอนที่ไดรับการเนนย้ำและใหความสำคัญอยางมาก ทั้งในผูประสบเหตุที่ผานและไมผานการ อบรมมากอน ในกรณีที่ผูประสบเหตุไมเคยไดรับการอบรมการชวยฟนคืนชีพมากอน ก็ควรจะชวยฟนคืนชีพแบบ Hands-Only (compression-only) CPR ในผูปวยผูใหญที่หัวใจหยุดเตนเฉียบพลันได โดยมุงเนนที่การกดหนาอก “กดแรงและเร็ว” ที่กึ่งกลาง หนาอก หรือปฏิบัติตามคำแนะนำของเจาหนาที่ศูนยสั่งการฯ และควรจะทำ CPR ไปเรื่อยๆจนกวาเครื่องช็อกไฟฟา AED จะมาถึง และพรอมใชงาน หรือจนกวารถพยาบาลฉุกเฉินจะมาดูแลผูปวยตอบุคลากรทางการแพทยทุกคน ควรไดรับการอบรมการชวยฟน คืนชีพขั้นพื้นฐานเปนอยางดี และบุคลากรทางการแพทย ทั้งในหนวยบริการการแพทยฉุกเฉิน หรือวาจะเปนบุคลากรที่ปฏิบัติงาน ในโรงพยาบาลเปนหลักก็ดี ควรตองสามารถทำ CPR แบบที่ชวยหายใจรวมดวย เมื่อพบผูปวยหัวใจหยุดเตนได 2005 (เกา) : แนวทางปฏิบัติ AHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับ ค.ศ. 2005 เพื่อการชวยทำ CPR ไมไดระบุถึงความแตก ตางของการทำ CPR โดยผูประสบเหตุหรือผูชวยเหลือที่ผาน และไมผานการอบรมการชวยฟนคืนชีพมากอน และไมไดระบุเนนย้ำ ถึงความแตกตางในการใหคำแนะนำเพื่อปฏิบัติตามระหวางกรณีที่ผูประสบเหตุเปนประชาชนทั่วไป กับเมื่อผูประสบเหตุเปน บุคลากรทางการแพทย healthcare providers แตแนะนำให เจาหนาที่ศูนยสั่งการ ฯ ใหคำแนะนำการทำ CPR แบบ Hand-only กับผูประสบเหตุที่ ไมเคยผานการอบรมแทน นอกจากนั้น ใน AHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับ ค.ศ.2005 ยังระบุวา ถึง แมวาผูประสบเหตุ จะไมตองการ หรือไมสามารถชวยหายใจได อยางนอยก็ควรทำการกดหนาอกไปกอน สวนคำแนะนำเรื่อง AHA Hands-Only CPR เพิ่งจะไดรับการตีพิมพเมื่อป 2008 เหตุผล : สำหรับผูที่ไมเคยผานการอบรมการชวยฟนคืนชีพ การทำ Hands-Only (compression-only) CPR สามารถทำไดงาย กวา และเจาหนาที่ศูนยสั่งการฯสามารถใหคำแนะนำทางโทรศัพทไดอยางมั่นใจกวา อยางไรก็ตาม เนื่องจากบุคลากรทางการ แพทยควรจะตองไดรับการอบรมการชวยฟนคืนชีพมาบางแลว จึงยังคงแนะนำใหทำทั้งการกดหนาอกและการชวยหายใจ แตถา หากบุคลากรทางการแพทยนั้นไมสามารถชวยหายใจได ก็ควรจะขอความชวยเหลือจากหนวยบริการการแพทยฉุกเฉิน และ ทำการกดหนาอกระหวางรอ การขอความชวยเหลือจากระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน 2010 (ใหม) : บุคลากรทางการแพทย ควรจะตรวจดูการตอบสนองตอการกระตุนในขณะที่ตรวจดูวาผูปวยยังหายใจหรือหายใจ เปนปกติหรือไม และควรจะสงสัยวาผูปวยอยูในภาวะหัวใจหยุดเตนถาพบวาผูปวยไมหายใจ หรือหายใจเฮือก 2005 (เกา) : บุคลากรทางการแพทย ควรจะขอความชวยเหลือจากระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน หลังจากที่พบวาผูปวยหมดสติ ไมตอบสนองตอการกระตุน จากนั้นจึงกลับมาที่ตัวผูปวยเพื่อเปดทางเดินหายใจ และตรวจดูวาผูปวยยังหายใจหรือมีการหายใจที่ ผิดปกติหรือไม เหตุผล : บุคลากรทางการแพทยไมควรทำใหการขอความชวยเหลือลาชา ในขณะเดียวกันก็ควรบอกขอมูลไดทั้งสองอยางพรอม กัน คือการตอบสนองตอการกระตุน และการหายใจ ถาผูปวยไมตอบสนองตอการกระตุน และไมหายใจเลย หรือมีการหายใจแต ผิดปกติ (เชน มีแคหายใจเฮือก) ผูประสบเหตุควรจะขอความชวยเหลือจากระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน และนำเครื่องช็อก สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 13
14.
ไฟฟา AED มา
(หรือสงผูอื่นไปนำมาให) ถาผูชวยเหลือที่เปนบุคลากรทางการแพทยนั้นไมสามารถคลำชีพจรไดภายใน 10 วินาที ก็ควรจะเริ่มตนชวยฟนคืนชีพ และใชเครื่องช็อกไฟฟา AED เมื่อเครื่องมาถึง การเปลี่ยนแปลงลำดับขั้นตอนการชวยฟนคืนชีพ โดยใช C-A-B แทน A-B-C 2010 (ใหม) : ในAHA Guidelines for CPR and ECC ฉบับ ค.ศ. 2010 แนะนำใหเริ่มตนดวยการกดหนาอกกอนที่จะชวยหายใจ 2005 (เกา) : ลำดับขั้นตอนการชวยฟนคืนชีพในผูใหญ เริ่มจากการเปดทางเดินหายใจใหโลง ตรวจดูวาผูปวยหายใจปกติหรือไม ถาไม ใหชวยหายใจ 2 ครั้ง ตามดวยการกดหนาอก 30 ครั้งและชวยหายใจ 2 ครั้งเปนวงรอบเหตุผล : ถึุงแมวาจะไมมีหลักฐาน ยืนยันทั้งในคนและสัตววา การเริ่มตนการชวยฟนคืนชีพดวยการกดหนาอก 30 ครั้ง แทนที่จะเปนการชวยหายใจ 2 ครั้ง จะทำให ผลลัพธดีขึ้น แตการกดหนาอก ก็ทำใหมีการไหลเวียนเลือด และการศึกษาภาวะหัวใจหยุดเตนในผูใหญนอกโรงพยาบาลก็พบวา การมีผูประสบเหตุชวยทำการกดหนาอกกอนมาถึงรพ. ทำใหผูปวยมีอัตราการรอดชีวิตสูงกวาการที่ไมมีการกดหนาอกเลย การ ศึกษาในสัตวพบวา การกดหนาอกที่ลาชา หรือมีการขัดจังหวะระหวางการกดหนาอก จะทำใหโอกาสรอดชีวิตต่ำลง ดังนั้น ความ ลาชาหรืการขัดจังหวะการกดหนาอกนี้ ควรจะลดลงใหเหลือนอยที่สุดตลอดชวงของการชวยฟนคืนชีพ การกดหนาอกสามารถเริ่ม ทำไดทันที ในขณะที่การจัดทาของศีรษะเพื่อเปดทางเดินหายใจ และการชวยหายใจไมวาจะเปนการเปาปาก หรือใชอุปกรณชวย ตางตองใชเวลาทั้งสิ้น การลดความลาชาในการเริ่มการกดหนาอกสามารถทำไดอีกหากมีผูชวยเหลือ 2 คน โดยที่ผูชวยเหลือคนที่ 1 เริ่มกดหนาอก ในขณะที่ผูชวยเหลือคนที่ 2 เปดทางเดินหายใจ และเตรียมชวยหายใจใหเร็วที่สุดที่จะทำได หลังจากที่ผูชวยเหลือ คนแรกกดหนาอกครบ 30 ครั้ง แตไมวาจะมีผูชวยเหลือ 1 คนหรือมากกวา การเริ่มตนการชวยฟนคืนชีพดวยการกดหนาอกก็จะ ทำใหผูปวยไดรับการชวย เหลืออยางรวดเร็ว ยกเลิกการตรวจ “ตาดู หูฟง แกมสัมผัส” ออกจากการประเมินการหายใจ 2010 (ใหม) : “ตาดู หูฟง แกมสัมผัส” ถูกเอาออกจากลำดับขั้นการประเมินการหายใจหลังจากเปดทางเดินหายใจใหโลง บุคลากรทางการแพทย ควรใชเวลาสั้นๆเพื่อตรวจสอบการหายใจในขณะที่ตรวจดูการตอบสนองตอการกระตุ นของผูปวย เพื่อดู วาผูปวยอยูในภาวะหัวใจหยุดเตนหรือไม การเปดทางเดินหายใจและชวยหายใจ 2 ครั้ง จะทำหลังจากที่ทำการกดหนาอกครบ 30 ครั้งแลว 2005 (เกา) : “ตาดู หูฟง แกมสัมผัส” เปนขั้นตอนในการประเมินการหายใจหลังจากที่เปดทางเดินหายใจแลว เหตุผล : จากการขั้นตอนการชวยฟนคืนชีพใหม (C-A-B sequence) ที่ใหกดหนาอกทันทีที่พบวาผูปวยไมตอบสนอง และไม หายใจหรือไมมีการหายใจที่ปกติ (เชน ไมหายใจ หรือมีเพียงแคหายใจพะงาบ) ดังนั้นการตรวจดูการหายใจ จึงถือเปนสวนหนึ่ง ของการตรวจสอบวาผูปวยอยูในภาวะหัวใจหยุดเตนหรือไม และภายหลังจากที่กดหนาอกครบ 1 รอบแลวจึงคอยเปดทางเดิน หายใจ และชวยหายใจ 2 ครั้ง อัตราการกดหนาอก : อยางนอย 100 ครั้งตอนาที 2010 (ใหม) : แนะนำอัตราการกดหนาอกสำหรับผูทำการชวยชีวิตที่เปนประชาชนทั่วไป และ บุคลากรทางการแพทยใหทำการ กดหนาอกดวยอัตราอยางนอย 100 ครั้งตอนาที 2005 (เกา) : ใหกดหนาอกดวยอัตราประมาณ 100 ครั้งตอนาที เหตุผล : จำนวนครั้งของการกดหนาอกตอนาทีระหวางการชวยฟนคืนชีพ เปนสิ่งสำคัญที่มีผลตอการกลับมามีการไหลเวียน เลือดไดเอง (ROSC) และการรอดชีวิตที่ยังมีการทำงานของระบบประสาทที่ปกติ จำนวนครั้งของ “การกดหนาอกตอนาทีที่แท จริง”นั้นถูกกำหนดโดย อัตราการกดหนาอก และจำนวนรวมทั้งระยะเวลาที่มีการขัดจังหวะการกดหนาอก (เชน เพื่อเปดทางเดิน หายใจ เพื่อชวยหายใจ หรือเพื่อใหเครื่องช็อกไฟฟา AED วิเคราะหคลื่นไฟฟาหัวใจ) เปนตน การศึกษาสวนมากพบวา จำนวน ครั้งของการกดหนาอกที่มากขึ้น มีความสัมพันธกับโอกาสรอดชีวิตที่ดีกวา และการกดหนาอกที่นอยกวา ก็ทำใหโอกาสรอดชีวิตต่ำ กวา ดังนั้นการกดหนาอกที่เพียงพอ ไมเพียงแตตองการอัตราการกดหนาอกที่เร็วพอเทานั้น แตยังตองการการขัดจังหวะใหนอย ที่สุดอีกดวย อัตราการกดหนาอกที่ไมเร็วพอ หรือการขัดจังหวะการกดหนาอกบอยๆ หรือทั้งสองประการ จะทำใหจำนวนครั้งของ การกดหนาอกตอนาทีลดลง (ถาตองการขอมูลเพิ่มเติม ใหดูที่กลองขอความที่ 2 หนาที่ 4) ความลึกของการกดหนาอก 2010 (ใหม) : ในผูใหญ ควรกดใหทรวงอกยุบลงอยางนอย 2 นิ้ว (5 เซนติเมตร) 2005 (เกา) : ในผูใหญควรกดใหทรวงอกยุบลง 1 1/2 ถึง 2 นิ้ว (ประมาณ 4-5 เซนติเมตร) สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 14
15.
เหตุผล : การกดหนาอกเปนการทำใหเลือดไหลเวียนเพิ่มขึ้น
โดยการเพิ่มความดันในชองอก และกดลงไปตรงๆบนหัวใจ จึงทำให มีเลือด ออกซิเจน และพลังงานไปเลี้ยงหัวใจและสมองเพิ่มขึ้น การกำหนดความลึกของการกดหนาอกเปนชวงกวางๆอาจทำให เกิดความสับสนได ดังนั้นจึงกำหนดความลึกเหลือเพียง 1 คา ปญหาที่พบคือผูชวยเหลือมักจะกดหนาอกไมลึกพอบอยๆ ทั้งที่ แนะนำให”กดลึก” นอกจากนี้ ขอมูลทางวิทยาศาสตรที่ไดยังบงชี้วา การกดหนาอกลึกอยางนอย 2 นิ้ว มีประสิทธิภาพมากกวาการ กดลึก 1 1/2 นิ้ว ดวยเหตุผลนี้ ใน 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC จึงแนะนำตัวเลขที่นอยที่สุดเพียงคาเดียวสำหรับ การกดหนาอกในผูใหญ และเปนตัวเลขที่ใหกดลึกกวาคำแนะนำเดิม ทีมกูชีวิต 2010 (ใหม) : ขั้นตอนการทำการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐานกำหนดเปนลำดับขั้น เพื่อใหผูชวยเหลือเพียงคนเดียวสามารถ กำหนดการชวยเหลือตามลำดับกอนหลัง ไดถูกตอง มีการเพิ่มความสำคัญไปที่การชวยฟนคืนชีพเปนทีม เนื่องจากในระบบบริการ การแพทยฉุกเฉินและระบบสาธารณสุขสวนใหญ มีผูชวยเหลือทำงานเปนทีม และแตละคนในทีมก็ทำแตละขั้นตอนไปพรอมๆกัน เชน ผูชวยเหลือคนหนึ่งอาจเรียกขอความชวยเหลือจากหนวยบริการฉุกเฉิน ณ ที่เกิดเหตุนั้นๆ ในขณะที่ผูชวยเหลือคนที่สองเริ่ม ทำการกดหนาอก ผูชวยเหลือคนที่สามเตรียมอุปกรณชวยหายใจ และผูชวยเหลือคนที่สี่นำเครื่องช็อกไฟฟามาใช 2005 (เกา) : ขั้นตอนการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐานเปนชุดของการประเมินและการปฏิบัติตาม ลำดับขั้น โดยมีเจตนาเพื่อบอกถึง ลำดับขั้นตอนและสรุปวิธีปฏิบัติเพื่อใหงายในการที่ ผูชวยเหลือแตละคนจะเรียนรู จดจำ และทำตาม เหตุผล : บางครั้งการชวยฟนคืนชีพเริ่มตนจากผูชวยเหลือหนึ่งคนขอความชวยเหลือ ในขณะที่หลายครั้งการชวยฟนคืนชีพมีผูชวย เหลือหลายคน การอบรมควรเนนไปที่การสรางทีมเมื่อมีผูชวยเหลือเพิ่มขึ้น หรือการกำหนดตัวหัวหนาทีมถามีผูชวยเหลือหลายคน เมื่อมีคนเพิ่มขึ้น หนาที่เดิมที่ทำโดยผูชวยเหลือสองสามคน ก็จะถูกกระจายใหกับทุกคนในทีม ใหสามารถทำทุกขั้นตอนไปพรอมๆ กันได ดวยเหตุนี้ การฝกอบรมการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐาน จึงไมควรเนนสอนเพียงแคทักษะเปนรายบุคคลเทานั้น แตควรสอนให ผูชวยเหลือสามารถทำงานเปนทีมไดอยางมีประสิทธิภาพอีกดวย ขอเปรียบเทียบประเด็นสำคัญที่นาสนใจในการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐานในผูใหญ เด็ก และทารก ตารางเปรียบเทียบประเด็นสำคัญในการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐานในผูใหญ เด็ก และทารก (ยกเวนเด็กแรกเกิด) ในตารางที่ 1 คำแนะนำ องคประกอบ ผูใหญ เด็ก ทารก ไมตอบสนองตอการกระตุน (ทุกกลุมอายุ) ไมหายใจ หรือไมมีการหายใจที่ปกติ การวินิจฉัยภาวะหัวใจหยุดเตน ไมหายใจ หรือมีแคหายใจพะงาบ (เชน มีแคหายใจพะงาบ) คลำชีพจรไมไดภายใน 10 วินาที ในทุกกลุมอายุ (สำหรับ HCP เทานั้น) ลำดับการทำ CPR C-A-B อัตราการกดหนาอก อยางนอย 100 ครั้งตอนาที อยางนอยครึ่งหนึ่งของ อยางนอยครึ่งหนึ่งของ ความลึกของการกดหนาอก อยางนอย 2 นิ้ว (5 ซม.) ทรวงอก ประมาณ 2 นิ้ว ทรวงอก ประมาณ 1 ½ (5 ซม.) นิ้ว (4 ซม.) ปลอยทรวงอกใหคืนตัวใหสุดระหวางการกดหนาอก การปลอยทรวงอกใหคืนตัว HCP สลับเปลี่ยนกันกดหนา อกทุก 2 นาที ขัดจังหวะการกดหนาอกใหนอยที่สุด การขัดจังหวะการกดหนาอก พยายามลดระยะเวลาที่ หยุดกดหนาอกใหนอยกวา 10 วินาที ทางเดินหายใจ เชิดหัว-เชยคาง (กรณีผูปวยอุบัติเหตุ ให HCP ทำ jaw thrust) สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 15
16.
อัตราการกดหนาอกตอการชวย
30:2 30:2 กรณีผูชวยเหลือ 1 คน15:2 กรณีมี HCP ชวย หายใจ (จนกวาจะใสทอชวย ไมวาจะมีผูชวยเหลือ 1 หรือ 2 คน เหลือ 2 คน หายใจ) การชวยหายใจ กรณีผูชวยเหลือ ใหกดหนาอกเพียง อยางเดียว ไมเคยผานการอบรม 1 ครั้ง ทุก 6-8 วินาที (8-10 ครั้งตอนาที) การชวยหายใจ กรณีใสทอชวย ไมตองสัมพันธกับการ กดหนาอก หายใจแลว (HCP) ชวยหายใจ 1 วินาทีตอครั้ง แคเห็นทรวงอกขยับ ใช AED ใหเร็วที่สุดที่จะทำได ขัดจังหวะการกดหนาอกใหนอยที่สุดกอนและ หลังช็อก; การช็อกไฟฟา เริ่มตนกดหนาอกใหม ทันที หลังการช็อกแตละครั้ง สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 16
17.
บทที่ 4 การรักษาดวยไฟฟา
(ELECTRICAL THERAPIES) K ใน แนวทางการ CPR ป 2010 มีการปรับเปลี่ยนเพื่อใหสอดคลองกับหลักฐานที่เพิ่มเติมขึ้นมาเกี่ยวกับการ defibrillation, cardioversion สำหรับภาวะหัวใจเตนผิดปกติ และการใช pacing สำหรับภาวะ bradycardia ซึ่งหลักฐานโดยสวนใหญยังคง สนับสนุนแนวทางการ CPR 2005 คือใหความสำคัญกับการทำ defibrillation อยางรวดเร็ว (early defibrillation) และการ CPR อยางมีคุณภาพ เพราะเปนปจจัยสำคัญที่ทำใหผูปวยหัวใจหยุดเตน รอดชีวิต สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก •!"##$% AED &'("&)*+,-$+.+/-0'10 .-$023-'10!"##1456$789+:6-,";"#<= •'(1>7?"#<"95( AED 9+2#0>@"A"B •AED ,"%"#C95(9+&4*!:"#!D4( C("D%-%6 defibrillator •5*1E!-1+ .#F1 CPR !-1+9+GH()
[email protected]
$9?.@J4&8(+ •$7;6!"#5*1E 1 E#I(0 &:6@A!IA!"#5*1E 3 E#I(0874!I+9+ VF •!"#95(>BI00"+DKK("E0:6- &:6@A!IA!"#)#IA&>7-%>BI00"+9+!"#5*1EE#I(08-1D) •!"#874 electrode •!"# defibrillation 9+GH()-$@:6-874 cardioconverter .#F1 defibrillator •!"#:L synchronized cardioversion การใช AED (Automated External Defibrillators ) สำหรับบุคคลทั่วไป 2010 (เปลี่ยนแปลงเล็กนอย): แนะนำให CPR รวมกับการใช AED โดยผูประสบเหตุ เพื่อเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิตของผูปวย หัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล ในแนวทางการ CPR 2010 ยังคงแนะนำใหมีการติดตั้ง และใชงาน AED ในที่สาธารณะที่มีโอกาส เสี่ยงจะเกิดเหตุการณผูปวยหัวใจหยุดเตน (สนามบิน, บอนคาสิโน สถานที่ออกกำลังกาย) เพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุด AHA ยัง แนะนำใหมีการจัดตั้ง วางแผน ฝกซอม และเชื่อมโยกกับระบบการแพทยฉุกเฉิน เพื่อใหเกิดการพัฒนาคุณภาพอยางตอเนื่อง 2005 (ของเดิม): ในแนวทางการ CPR 2005 ไดกำหนดปจจัย 4 ขอ ที่ทำใหโครงการ AED สำหรับบุคคลทั่วไปประสบความ สำเร็จได คือ · การตอบสนองที่มีการวางแผน และฝกซอมลวงหนา ซึ่งโดยทั่วไปมีการกำกับดูแลโดยบุคลากรทางสาธารณสุข · การฝกสำหรับผูชวยเหลือทั้งการ CPR และการใช AED · การเชื่อมตอกับระบบการแพทยฉุกเฉิน · โครงการสนับสนุนเพื่อการพัฒนาตอเนื่อง ไมมีหลักฐานเพียงพอวาควรมีการติดตั้ง AED ไวในบานหรือไม การใช AED ในโรงพยาบาล สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 17
18.
2010 (ยืนยัน แนวทางในป
2005): แมวาจะมีหลักฐานจำกัด แตก็อาจพิจารณานำ AED มาใชในโรงพยาบาลได เพื่อใหสามารถ ทำ defibrillation ไดเร็ว (<=3 นาที หลังผุปวยหมดสติ) โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ผูปฏิบัติงานไมชำนาญในการแปลผลภาวะหัวใจเตน ผิดปกติ หรือไมคอยมีโอกาสไดทำ defibrillation โรงพยาบาลควรมีการกำกับดูแลชวงเวลาตั้งแตผุปวยหมดสติ จนถึงการช็อคครั้ง แรก และผลลัพธของการชวยชีวิต การใช AED ในเด็ก รวมถึงเด็กทารก 2010 (ใหม): ในการ defibrillation เด็กอายุ 1-8 ปโดยใช AED ผูชวยเหลือควรใชระบบปรับพลังงานไฟฟาสำหรับเด็ก ถามี อยางไรก็ตามถาหาก AED ที่ใชไมมีระบบปรับพลังงานไฟฟาสำหรับเด็ก ก็สามารถใช AED แบบมาตรฐานได ในเด็กทารก (อายุ <1 ป) แนะนำใหพิจารณาใช defibrillator ถาไมมีจึงพิจารณาใช AED ที่มีระบบปรับพลังงานสำหรับเด็ก หรือ AED มาตรฐาน ตามลำดับ 2005 (เดิม): สำหรับเด็กอายุ 1-8 ป ผูชวยเหลือควรใช AED ที่มีระบบปรับพลังงานไฟฟาสำหรับเด็กเปนอันดับแรก หรือใช AED มาตรฐาน ถาไมมีแบบแรก และไมมีหลักฐานเพียงพอสำหรับการใช AED ในเด็กทารกอายุ < 1 ปเหตุผล: ไมมีขอมูลวาพลังงาน ต่ำที่สุด ที่ไดผลในการทำ defibrillation และพลังงานที่สูงที่สุดที่สามารถทำ defibrillation ได สำหรับเด็ก และทารกคือเทาใด แต พลังงานขนาด > 4 J/kg (อาจสูงถึง 9 J/kg) สามารถกระตุนหัวใจในเด็ก และสัตวทดลองไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยไมมีผลขาง เคียงที่สำคัญ และมีความสำเร็จในการใช AED ที่มีขนาดพลังงานคอนขางสูง เมื่อเทียบกับตัวผูปวย โดยไมมีผลขางเคียงที่ชัดเจน การช็อคกอน หรือ CPR กอน 2010 (ยืนยันตามแนวทาง CPR 2005): เมื่อผูชวยเหลือประสบกับภาวะหัวใจหยุดเต็นนอกโรงพยาบาล (witnessed sudden cardiac arrest) และมี AED อยูในบริเวณใกลเคียง ผูชวยเหลือความเริ่มทำการ CPR และใช AED ใหเร็วที่สุดเทาที่จะทำได สำหรับบุคลากรทางการแพทยในโรงพยาบาล ก็ควรเริ่มทำการ CPR และใช AED หรือ defibrillator ใหเร็วที่สุดเทาที่จะทำไดเชน เดียวกัน คำแนะนำนี้มีขึ้นเพื่อสนับสนุนใหมีการ เริ่ม CPR และ defibrillation อยางรวดเร็ว โดยเฉพาะในภาวะที่มี AED หรือ defi- brillator ใหใชในชวงที่ผูปวยหัวใจหยุดเต็นเฉียบพลัน ในกรณีที่ผูปวยหัวใจหยุดเตนกอนหนาที่ผูชวยเหลือจะไปพบ ใหเริ่มทำ CPR ไปกอน 1 ½ – 3 นาที กอนในระหวางตรวจสอบจังหวะการเตนของหัวใจโดยการใช AED หรือ ECG เพื่อเตรียมทำ defibrillation ถาหากมีผูชวยเหลือ 2 คนขึ้นไป ใหเริ่มทำ CPR ในขณะที่ผูชวยเหลืออีกคนหนึ่งไปเอา defibrillator สำหรับ ภาวะหัวใจหยุดเตน ในโษงพยาบาล ไมมีหลักฐานเพียงพอที่จะคัดคาน หรือยืนยันการ CPR กอนการทำ defibrillation อยางไรก็ตามระยะเวลาตั้งแต เกิด VF จนกระทั่งถึงากรช็อคครั้งแรกไมควรเกิน 3 นาที และควรทำ CPR ไปดวยในระหวางเตรียม defibrillator เหตุผล: เมื่อเกิด VF เปนเวลามากกวา 2-3 นาที กลามเนื้อหัวใจจะเริ่มขาดออกซิเจน และพลังงาน การกดหนาอกจะชวยใหมี เลือดและพลังงานไปเลี้ยงกลามเนื้อหัวใจ ซึ่งเปนการเพิ่มโอกาสรักษา VF จากการทำ defibrillation และตามมาดวย ROSC กอน หนาแนวทางการ CPR 2005 มี 2 การศึกษา ที่บงบอกวาการทำ CPR 1 ½ – 3 นาทีกอนการช็อค ในระหวางที่ EMS ใชเวลานาน กวา 4-5 นาทีนั้นเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตของผูปวยหัวใจหยุดเตน อยางไรก็ตาม ในอีก 2 การศึกษาแบบ randomized controlled trial ตอมาพบวาการ CPR กอน defibrillation โดยเจาหนาที่กูชีพนั้นไมสัมพันธกับอัตราการรอดชีวิตถึงออกจากโรงพยาบาล นอกจากนี้ยังมีการศึกษาแบบ retrospective อีก 1 การศึกษาที่พบวาผูปวย VF ที่เกิดขึ้นนอกโรงพยาบาล ที่ไดรับการทำ CPR ทันที มีการฟนตัวของของระบบประสาทที่ดีกวาการทำ defibrillation ทันที การช็อค 1 ครั้ง เทียบกับการช็อค 3 ครั้งติดกัน K ใน ชวงป 2010 มี 2 การศึกษาที่เปรียบเทียบการช็อค 1 ครั้งกับการช็อค 3 ครั้งติดกันในการรักษาภาวะหัวใจหยุดเตน จาก VF จากหลักฐานของทั้ง 2 การศึกษาพบวา การช็อค ทีละครั้งไดประโยชนมากกวา และถาหากการช็อคครั้งแรกไมประสบ ความสำเร็จ โอกาสที่การช็อคครั้งตอไปจะสำเร็จนั้นมีนอย การทำ CPR ตอทันทีหลังจาก defibrillation นาจะไดประโยชนมากกวา เมื่อนำมาพิจารณารวมกับการทดลองในสัตวเกี่ยวกับผลเสียจากการหยุดกดหนาอก จึงแนะนำใหทำการช็อคทีละครั้ง และตอดวย การทำ CPR ทันทีคลื่น (waveform) และระดับพลังงาน 2010(ไม เปลี่ยนแปลงจาก 2005): ขอมูลจากการศึกษาทั้งในและนอกโรงพยาบาลบงชี้วา การช็อคดวย biphasic waveform และพลังงานที่เทียบเทา หรือต่ำกวาการช็อคดวย 200 J monophasic waveform นั้นใหผลการรักษา VF ไดดีเทากัน หรือดีกวา อยางไรก็ตาม ยังไมมีขอสรุปสำหรับระดับพลังงานที่เหมาะสมสำหรับการช็อคดวย biphasic waveform ครั้งแรก และยังไมพบวา waveform ชนิดใด ที่มีผลตอ ROSC และ การรอดชีวิตออกจากโรงพยาบาล หลังจากเหตุการณหัวใจหยุดเตนใน กรณีที่ไมมี สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 18
19.
biphasic defibrillator ยังคงสามารถใช
monophasic defibrillator ได waveform ของเครื่อง biphasic defibrillator นั้นมีการ กำหนดคาตางกันไปในแตละผูผลิต แตยังไมมีการเปรียบเทียบประสิทธิภาพในมนุษย ดังนั้นจึงควรใชระดับพลังงานตามที่ผูผลิต แนะนำ (120 หรือ 200 J) ถาไมทราบระดับพลังงานที่ผูผลิตแนะนำ ใหใชระดับพลังงานสูงสุดในการทำ defibrillation การทำ defibrillation เด็ก 2010(เปลี่ยนแปลง จากคำแนะนำเดิม): ในผูปวยเด็กนั้น ระดับพลังงานที่เหมาะสมนั้นยังไมมีขอสรุป มีเพียงขอมูลเกี่ยวกับ ระดับพลังงานต่ำสุด และสูงสุดสำหรับการทำ defibrillation ที่ปลอดภัย ในการช็อคครั้งแรก จึงควรเริ่มตนดวยพลังงาน 2-4 J/kg เพื่อใหงายตอการจำ จึงใหพิจารณาเริ่มตนดวย 2 J/kg แลวคอยเพิ่มเปน 4 J/kg ในการช็อคครั้งตอมา อาจพิจารณาใชพลังงานสูง กวานี้ได แตไมเกิน 10 J/kg หรือระดับพลังงานสูงสุดที่ใชในผูใหญ 2005(เดิม): ระดับพลังงานเริ่มตนสำหรับการทำ defibrillation สำหรับทารก และเด็กไมวาจะเปน monophasic หรือ biphasic คือ 2 J/kg และเพิ่มเปน 4 J/kg ในครั้งตอไป เหตุผล: ปจจุบันยังไมมีขอมูลเพียงพอในการเปลี่ยนแปลงคำแนะนำเกี่ยวกับระดับ พลังงานในการทำ defibrillation สำหรับเด็ก ที่ ระดับพลังงาน 2 J/kg ของ monophasic waveform สามารถหยุด VF ได 18%-50% และไมมีหลักฐานเปรียบเทียบกับระดับ พลังงานที่สูงกวานี้ มีการรายงานความสำเร็จในการทำ defibrillation โดยใชพลังงาน 9 J/kg โดยไมมีผลขางเคียง ซึ่งยังตองการ การศึกษาเพิ่มเติมในอนาคต การคง และปรับเพิ่มพลังงาน 2010(ไม เปลี่ยนแปลงจาก 2005): ยังไมมีขอสรุปสำหรับระดับพลังงานที่เหมาะสมในการช็อคครั้งแรก และครั้งตอ ๆ ไป โดยใช biphasic waveform ดังนั้นดวยหลักฐานที่มีอยูในปจจุบัน ระดับพลังงานที่ใชในการช็อคครั้งตอไปจึงควรเทียบเทา หรือสูงกวาการ ช็อคในครั้งแรก ตำแหนง Electrode 2010(เปลี่ยนแปลง จากเดิม): เพื่อใหงายตอการติด และการใหความรู ตำแหนง anteroposterior จึงเปนตำแหนงมาตรฐาน สวนตำแหนงอื่น ๆ (anteroposrerior, anterior-left infrascapular และ anterior-right infrascapular) อาจอยูในขายพิจารณา ตามความเหมาะสมของผูปวย ซึ่งสามารถ defibrillation ไดทั้ง 4 ตำแหนง 2005(เดิม) : ผูชวยเหลือควรติดแผน AED electrode บนหนาอกของผูปวยในตำแหนง sternal-apical ตามปกติ (anterior- lateral) โดยแผนดานขวา (sternal) ใหติดที่หนาอกดานขวา ในตำแหนง superior-anterior (infraclavicular) และแผน apical electrode ที่ติดหนาอกดานซาย ใหอยูที่ตำแหนง inferior-lateral สำหรับตำแหนงอื่น ๆ ที่สามารถติดไดก็คือ ติดที่ดานขางหนาอก ทั้ง 2 ขาง (biaxillary) หรือตำแหนง apical ปกติทางดานซาย กับอีกแผนหนึ่งที่หลังดานบนซาย หรือขวาก็ได เหตุผล: ขอมูลใหมแสดงใหเห็นวา ตำแหนง electrode ทั้ง 4 ตำแหนง มีประสิทธิภาพเทาเทียมกันในการรักษาทั้ง atrial และ ventricular arrhythmia เพื่อใหงายตอการสอน จึงไมมีการเปลี่ยนคำแนะนำจากป 2005 จากเดิม และไมมีการศึกษาที่ประเมินผล ของตำแหนงของแผน electrode ตอความสำเร็จของการทำ defibrillation และการรอดชีวิต การทำ defibrillation ในผูปวยที่มี implantable cardioverter-defibrillator 2010(ใหม): ตำแหนง anterior-posterior และ anterior-lateral เปนตำแหนงที่สามารถทำไดในผูปวยที่มี implantable cardioconverter-defibrillator หรือ pacemaker การติดแผน electrode หรือการวาง paddle ไมควรทำใหการทำ defibrillation ชาลง และควรวางตำแหนงของ electrode โดยเลี่ยงตำแหนงของอุปกรณที่ฝงอยูในตัวผูปวย 2005(เดิม): ตำแหนงของแผน electrode ควรอยูหางจากอุปกรณที่ฝงอยูในตัวผูปวยอยางนอย 1 นิ้ว (2.5 เซนติเมตร) เหตุผล: คำแนะนำใหมมีความยืดหยุนมากขึ้นกวาเดิม แมวาจะมีความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายกับอุปกรณที่ฝงอยูในตัวผูปวย ที่ เกิดจากการทำ defibrillation ในตำแหนงที่ใกลกับอุปกรณ มีการศึกษาเกี่ยวกับการทำ cardioversion ในตำแหนงที่หางจาก อุปกรณที่ฝงในตัวผูปวย 8 เซนติเมตรไมสงผลตอการทำงานของอุปกรณนั้น ๆ สัญญาณ (spike) ของ pacemaker ที่เปนแบบ unipolar pacing อาจรบกวนการทำงานของ AED ทำใหไมสามารถตรวจพบ และช็อคVF ไดอยางถูกตอง หลักการสำคัญสำหรับ ผูชวยเหลือ คือ การติดแผน electrode หรือวาง paddle ในตำแหนงที่เหมาะสมกับอุปกรณที่ฝงในตัวผูปวย โดยไมทำใหการ de- fibrillation ชาลง สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 19
20.
การทำ Synchronized cardioversion Supraventricular
tachycardia 2010(ใหม): ระดับพลังงาน biphasic ที่เหมาะสมในการทำ cardioversion เพื่อแกไขภาวะ atrial fibrillation ในครั้งแรก คือ 120- 200 J และ 200 J ถาใช monophasic สำหรับภาวะ atrial flutter และ supraventricular tachycardia อื่น ๆ อาจใหพลังงานนอย กวา โดยแนะนำใหเริ่มตนที่ 50-100 J ทั้ง monophasic และ biphasic ถาทำ cardioversion ครั้งแรกไมไดผล ใหเพิ่มพลังงานขึ้็น เปนลำดับ 2005(เดิม): พลังงานที่แนะนำในการทำ cardioversion เพื่อรักษาภาวะ atrial fibrillation คือ 100-200 J สำหรับ biphasic car- dioversion เริ่มมีใชบาง แตยังไมมีขอสรุปที่แนชัดในเรื่องระดับพลังงาน จากการดูขอมูลยอนหลังในการทำ elective cardiover- sion ใน atrial fibrillation โดยใช rectilinear และ truncated exponential waveform แนะนำใหใชพลังงานเริ่มตนที่ 100-120 J และปรับระดับพลังงานขึ้นตามความจำเปน ซึ่งมีโอกาสประสบความสำเร็จ 80-85% ซึ่งสามารถนำมาประยุกตใชกับการทำ biphasic cardioversion สำหรับ tachyarrhythmia ชนิดอื่น ๆ เหตุผล: ขอมูลการทำ biphasic cardioversion ตั้งแตป 2005 ทำใหมีการเปลี่ยนแปลงเล็กนอย ในแงของคำแนะนำขนาดของ พลังงานที่ใชในการทำ cardioversion มีการศึกษาประสิทธิภาพของ waveform แบบตาง ๆ ทำใชในการทำ biphasic cardiover- sion สำหรับ atrial fibrillation ในขนาดพลังงานในชวง 120-200 J ขึ้นอยูกับ waveform แตละชนิด Ventricular tachycardia 2010(ใหม): stable monomorphic VT ในผูใหญตอบสนองดีตอ monophasic หรือ biphasic waveform synchronized car- dioversion ที่พลังงานเริ่มตน 100 J ถาไมไดผลในการช็อคครั้งแรก จึงคอยปรับเพิ่มระดับพลังงาน ไมมีผลการศึกษาสำหรับการ รักษาผูปวยในกลุมนี้ คำแนะนำจึงมาจากมติของผูเขียนคำแนะนำไมแนะนำใหใช synchronized cardioversion เพื่อรักษา VF เนื่องจากอุปกรณไมสามารถตรวจพบ QRS wave ซึ่งจะทำใหไมสามารถช็อคได VT ที่ไมมีชีพจร และ polymorphic VT (poly- morphic VT) ก็เปนภาวะที่ไมแนะใหทำ synchronized cardioversion แตใหใชการช็อคแบบ unsynchronized ดวยพลังงาน ขนาดสูง (คือ defibrillation dose) 2005(เดิม): ไมมีหลักฐานเพียงพอเพื่อแนะนำขนาดพลังงานของ biphasic cardioversion สำหรับ monomorphic VT ในสวน ของ polymorphic VT ที่ไม stable คำแนะนำในป 2005 แนะนำใหใชการช็อค แบบ unsynchronized เหตุผล: ในแนวทางการ CPR 2010 มีการเพิ่มคำแนะนำขนาดพลังงานของ biphasic cardioversion สำหรับ monomorphic VT แตก็ตองการเนนย้ำถึงความจำเปนในการรักษา polymorphic VT เชนเดียวกับผูปวยหัวใจหยุดเตน และผูปวยที่ไม stable Fibrillation waveform analysis to predict outcome 2010(ไมเปลี่ยนแปลงจาก 2005): การวิเคราะห waveform ของ VF เพื่อตัดสินใจทำ defibrillation นั้นยังไมมีความชัดเจน Pacing 2010(ไม เปลี่ยนแปลงจาก 2005): การติด pacing ไมแนะนำใหทำในผุูปวยหัวใจหยุดเตนแบบ asystole ในผูปวย sympto- matic bradycardia ที่มีชีพจร ผูชวยเหลือจึงควรเตรียมติด transcutaneous pacing ในผูปวยที่ไมตอบสนองตอยา การใส pac- ing ทางหลอดเลือดดำ (transvenous pacing) โดยผูเชี่ยวชาญ อาจมีขอบงชี้ ถาการทำ transcutaneous pacing ไมไดผล สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 20
21.
บทที่ 5 เทคนิคการ
CPR และ อุปกรณชวย CPR สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก K ใน ปจจุบัน ไมมีอุปกรณการชวย CPR ชนิดใดที่ดีกวาการทำ CPR ดวยวิธีมาตรฐาน ในสถานการณการชวยชีวิตพื้นฐาน นอกโรงพยาบาล และไมมีอุปกรณอื่นใดที่ชวยเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตในระยะยาวจากภาวะหัวใจ หยุดเตนนอกโรงพยาบาล ใน แนวทางการ CPR 2010 ไดทำการสรุปการศึกษาที่เกิดขึ้นในชวงหลังเอาไวแลว เทคนิคการ CPR X ไดมีความพยายามพัฒนาทางเลือกอื่น ๆ นอกเหนือไปจากการทำ CPR ดวยมือ เพื่อเพิ่มปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงเนื้อเยื่อ ในระหวางการชวยชีวิต เพื่อเพิ่มโอกาสการรอดชีวิต เปรียบเทียบกับการทำ CPR ตามวิธีปกติ เทคนิดเหลานี้ ตองการจำนวนคน การฝกซอม และอุปกรณมากกวา หรือใชไดเฉพาะบางสถานการณเทานั้น อุปกรณเหลานี้ อาจชวยสนับสนุน ระบบการไหลเวียน โลหิตของผูปวย และเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตในระยะสั้น ถาใชโดยบุคลากรที่ไดรับการฝกมาเปนอยางดี ในผูปวยเฉพาะราย 2010(ใหม): ไมควรทุบหนาอก (precordial thump) ในผูปวยหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลที่ไมมีผูพบเห็น ควรพิจารณาใชใน รายที่เปนผูปวย unstable VT และ VT ที่ไมมีชีพจร ที่มีการติดตามสัญญาณชีพอยู และมีผูพบเห็น แตไมมี defibrillator ใหใชงาน ไดทันที แตไมควรทำใหการ CPR และการช็อคตองชาออกไป 2005(เดิม): ไมมีคำแนะนำกอนหนานี้ เหตุผล: มีการรายงานวาการทุบหนาอกสามารถเปลี่ยน VT ไดในบางการศึกษา แตในการศึกษาขนาดใหญกวาอีก 2 การศึกษา การทุบหนาอกไมสัมพันธกับการกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเองในผูปวย VF และมีการรายงานภาวะแทรกซอนจากการทุบ หนาอก เชน กระดูกหนาอกหัก, กระดูกติดเชื้อ, stroke และทำใหเกิดหัวใจเตนผิดปกติรุนแรงทั้งในเด็กและผูใหญ นอกจากนี้ การ ทุบหนาอกจึงไมควรทำใหการ CPR และการช็อคตองชาออกไป อุปกรณ CPR K ใน ชวงหลังมีการศึกษาเกี่ยวกับอุปกรณที่ชวยทำ CPR ออกมาจำนวนหนึ่ง ในชวงเริ่มตนของการใชอุปกรณเหลานี้ (การ ติดตั้ง และจัดตำแหนงของอุปกรณ) อาจทำใหการ CPR ตองชาลง หรือหยุดชะงัก ดังนั้นผูชวยเหลือจึงควรไดรับการฝกซอมการใช อุปกรณนั้นมากอน เพื่อลดการขัดจังหวะของการกดหนาอก และการช็อคไฟฟา การ ใช impedance threshold device เพิ่ม การกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเอง และการรอดชีวิตในระยะสั้นในผูใหญที่หัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล แตไมเพิ่มการรอด ชีวิตในระยะยาว มีการศึกษาที่เปน multicenter, prospective, randomized controlled trial เปรียบเทียบ load-distributing band CPR (Autopulse) กับการทำ CPR ดวยมือในผูปวยหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลพบวา การใชอุปกรณนี้ ไมมีการเพิ่มขึ้น ของอัตราการรอดชีวิตใน 4 ชั่วโมง และมีการฟนตัวของระบบประสาทที่แยกวา จึงจะตองมีการศึกษาเพิ่มเติมตอไปเกี่ยวกับปจจัย เกี่ยวกับพื้นที่ และประสบการณในการติดตั้งอุปกรณ วามีผลตอประสิทธิภาพหรือไม ในขณะนี้จึงยังไมมีหลักฐานเพียงพอที่จะ สนับสนุนการใชงานอุปกรณนี้ในผู ปวยทุกราย มีการรายงานผลที่หลากหลายของการใชอุปกรณชวย CPR เหลานี้ ดังนั้นจึงควร พิจารณาใชในสถานการณที่ยากตอการ CPR ดวยวิธีปกติ (เชน ในระหวางการตรวจวินิจฉัยโรค) เพื่อ หลีกเลี่ยงการเสียเวลา และ ใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุด จึงควรมีการฝกซอม ติดตาม และทบทวนอยางสม่ำเสมอในการใชอุปกรณ CPR เหลานี้ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 21
22.
บทที่ 6 การชวยชีวิตขั้นสูงในผูใหญ
(ADVANCED CARDIOVASCULAR LIFE SUPPORT) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในแนวทางการชวยชีวิตขั้นสูงในผูใหญ ป ค.ศ. 2010 ประกอบไปดวย • แนะนำใหมีการใช Quantitative waveform capnography ในการยีนยันตำแหนงทอหายใจ และ เพื่อติดตามดูคุณภาพของ การทำ CPR • แผนภูมิการชวยชีวิตไดรับการปรับปรุงใหมใหเขาใจงายกวาเดิม และไดรับการออกแบบใหเนนย้ำถึงการใหความสำคัญของ การชวยชีวิตอยางมีประสิทธิภาพ • ใหความสำคัญกับการติดตามสภาวะทางสรีรวิทยามากยิ่งขึ้น โดยใชเพื่อชวยประเมินและควบคุมใหเกิดการชวยชีวิตที่มี ประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังใชเพื่อชวยในการวินิจฉัยวาผูปวยกลับมามีการไหลเวียนของเลือดไดเองแลวหรือไม • ไมแนะนำใหใช Atropine ในการรักษา PEA และ Asystole อีกตอไป • สำหรับการรักษาผูปวย Bradycardia ที่มีอาการและสัญญาณชีพผิดปกติ แนะนำวิธีใชยา chronotropic drug โดยหยดทาง หลอดเลือด เปนอีกาทางเลือกหนึ่งในการรักษา นอกเหนือจากการใช pacing • Adenosine สามารถใชไดอยางปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ทั้งในการใชเพื่อชวยวินิจฉัย และการรักษา undifferentiated regular monomorphic wide-complex tachycardia • ควรจัดใหมีการดูและรักษาผูปวยที่กลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเอง อยางเปฯระบบ และสงตอการรักษาไปยังหอผูปวยอาการ หนัก โดยมีผูเชี่ยวชาญจากสหสาขาเขารวมประเมินสภาวะทาง physiology และ neurology ของผูปวย ทั้งนี้ รวมถึงการทำการ รักษาดวยการควบคุมอุณหภูมิ (Therapeutic hypothermia) ดวย คำแนะนำสำหรับการใช Capnography สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 22
23.
2010 (ใหม) :
แนะนำใหใชเครื่อง Capnography ชนิด Quantitative waveform อยางตอเนื่องในผูปวยที่ใสทอหายใจตลอดชวง เวลาที่ไดรับการชวยชีวิต โดยกรณีผูปวยเปนผูใหญ แนะนำใหใชเพื่อ (1) ยืนยันตำแหนงทอหายใจ (2) ใชเฝาติดตามและประเมิน คุณภาพการ CPR อยางตอเนื่อง (3) ตรวจจับวาผูปวยกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเองแลวหรือไม โดยทั้งหมดนี้ ใชการดูคา end tidal carbon dioxide (PETCO2) (ภาพประกอบที่ 3) 2005 (เกา) : แนะนำใหใชเครื่องตรวจจับกาซ CO2 จากลมหายใจออกหรือใชอุปกรณตรวจจับการใสทอหายใจเขาหลอดอาหาร (esophageal detector device) เพื่อยีนยันตำแหนงทอหายใจ จาก AHA guideline ป ค.ศ. 2005 ระบุถึงการติดตามคา PET- CO2 วามีประโยชนในการใชเปนตัวชี้วัดชนิด noninvasive เพื่อดู cardiac output ที่เกิดขึ้นชวง CPR ได เหตุผล : การใช waveform capnography อยางตอเนื่อง เปนวิธียืนยันตำแหนงทอหายใจวาอยูในหลอดลมคอที่เชื่อถือไดมาก ที่สุดในขณะนี้ และ สามารถใชเฝาระวังวาทอหายใจยังอยูในตำแหนงที่ถูกตองตลอดการรักษา แมกอนหนานี้จะมีหลายวิธีที่ถูก นำมาใชเพื่อยืนยันตำแหนงทอหายใจ แตก็ยังไมมีวิธีใดที่มีหลักฐานความนาเชื่อถือเทียบเทา โดยสถานการณที่ผูปวยมีความ เสี่ยงตอการเลื่อนหลุดของทอหายใจ หรือทอหายใจขยับเปลี่ยนที่ คือชวงระหวางการเคลื่อนยายผูปวย บุคลากรทางการแพทยผู ใหการดูแลรักษาควรคอยสังเกตการหายใจของผูปวยควบคูไปกับการดู capnographic waveform เสมอตลอดชวงเวลาดังกลาว X จากการที่เลือดไหลเวียนสูปอดเพื่อแลกเปลี่ยนกาซ carbon dioxide และออกมาทางลมหายใจ ทำใหสามารถใช cap- nography เพื่อประเมินและเฝาติดตามสภาวะทางสรีรวิทยาของผูปวยไดดวย กลาวคือ สามารถดูประสิทธิภาพของการกด หนาอก และใชเพื่อตรวจดูวามีการกลับมาไหลเวียนเลือดไดเอง (ROSC) แลวหรือไม การกดหนาอกที่ประสิทธิภาพไมเพียงพอ (ไมวาจะเกิดจากปจจัยดานลักษณะของผูปวยเอง หรือจากสมรรถนะของผูชวยเหลือ) จะพบคา PETCO2 ต่ำ การที่ cardiac output ของผูปวยลดลง หรือ ผูปวยที่มีการกลับมาไหลเวียนเลือดไดเองแลวกลับไปหัวใจหยุดเตนซ้ำ สามารถทำใหคา PETCO2 ต่ำไดเชนกัน ในทางตรงกันขาม พบวาเมื่อมีการกลับมาไหลเวียนเลือดไดเอง (ROSC) จะพบวาคา PETCO2 สูงขึ้นอยางชัดเจน แผนปฏิบัติการชวยชีวิตที่ปรับปรุงใหเรียบงายขึ้น และ แผนภูมิใหมเพิ่มเติม 2010 (ใหม) : แผนปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นสูงถูกปรับปรุงจากเดิม ใหสามารถเขาจไดงายขึ้น และเพิ่มการใหความสำคัญของการ ทำ CPR อยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งประกอบดวย การกดหนาอกที่ถูกตอง , ลดการรบกวนการกดหนาอกใหนอยที่สุด และ หลีก เลี่ยงการชวยหายใจที่มากเกินไป นอกจากนี้ การชวยชีวิตขั้นสูงยังเปนการรักษาที่ควรไดรับการบริหารการทำงานอยางเปนระบบ และไมมีการหยุดรบกวนโดยไมจำเปนจนกวาจะครบรอบเวลาที่ประเมินผูปวยได ดังแผนภูมิ รูปภาพที่ 4 2005 (เกา) : แผนปฏิบัติการชวยชีวิตเดิมของป ค.ศ. 2005 ใชแผนภูมิที่ประกอบดวยลำดับการรักษาจัดตามควาสำคัญในการ ชวยชีวิต เหตุผล : ในการรักษาภาวะหัวใจหยุดนั้น การชวยชีวิตขั้นสูงที่ดีจะมีรากฐานมาจากการชวยชีวิตขั้นพื้นฐานอันประกอบดวยการ ทำ CPR อยางมีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มโอกาสการกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเอง (ROSC) X กอนป ค.ศ. 2005 การสอนการชวยชีวิตขั้นสูงในขณะนั้นถูกเชื่อวาไดทำการ CPR ไดอยางมีประสิทธิภาพดีเพียงพอแลว จึงไปใหความสำคัญกับการรักษาเพิ่มเติมในดานการช็อกไฟฟา (defibrillation) , การรักษาดวยยา และ การใชอุปกรณชวยดูแล ระบบทางเดินหายใจ เชนการสอดทอหายใจ รวมไปถึงทางเลือกการรักษาเพิ่มเติมในภาวะคุกคามชีวิตที่ตองดูแลเปนพิเศษ จน ในป ค.ศ. 2005 จึงไดกลับมาใหความสำคัญกับการรักษาพื้นฐานที่มีหลักฐานชัดเจนวาชวยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตไดดี นั่นคือ การทำ CPR อยางมีประสิทธิภาพ ( ไดแก การกดหนาอกที่ลึกและเร็วเพียงพอ , ปลอยใหทรวงอกขยายกลับใหสุดหลังจากการกดแตละ ครั้ง , ลดการรบกวนการกดหนาอกใหนอยที่สุด , และ หลีกเลี่ยงการชวยหายใจมากเกินจำเปน ) ควบคูไปกับการใหยาและการ รักษาดวยการสอดทอ สำหรับแผนปฏิบัติการชวยชีวิตขึ้นสูง ป ค.ศ.2010 นั้นยังใหความสำคัญในสวนนี้เชนกัน การ CPR ใน ทางอุดมคติควรจะมีการติดตามการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา , ติดตามดูวาผูปวยไดรับกาซ oxygen อยางเพียงพอ และรีบ ใหการรักษาดวยการช็อกไฟฟาเมื่อมีขอบงชี้ และในขณะเดียวกัน บุคลากรทางการแพทยที่ใหการรักษาควรทำการประเมิน คนหา และ รักษาสิ่งที่อาจเปนสาเหตุการเสียชีวิตไปพรอมๆกันดวย ในขณะนี้ยังไมมีหลักฐานทางคลินิกมากเพียงพอวาการรีบสอดทอ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 23
24.
หายใจ หรือการใชยากูชีวิตจะชวยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตจนถึงวันออกจากโรงพยาบาลโดยที่มีการทำงานของระบบประสาทที่ปกติ ได
รูปภาพที่ 4 : แผนภูมิวงกลม ACLS ลดความสำคัญของเครื่องมือ / อุปกรณ , ยา และการรักษาที่ไมจำเปนอื่นๆ X แผนปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นสูงถูกปรับเปลี่ยนใหเขาใจงายกวาเดิม เนนเฉพาะการรักษาที่จะใหผลลัพธที่ดีเปนสำคัญ ซึ่ง คือการทำ CPR อยางมีประสิทธิภาพ และ ใหการรักษาโดยการช็อกไฟฟาในผูปวย VF , pulseless VT สวนการรักษาอื่นๆอัน ไดแก การใหยาทางหลอดเลือด และการสอดทอหายใจนั้นยังแนะนำใหปฏิบัติอยู แตตองไมรบกวนทั้งการกดหนาอกและการ รักษาดวยการช็อกไฟฟา ปรับแผนภูมิการใชยา 2010 (ใหม) : ไมแนะนำใหใช Atropine สำหรับการรักษา PEA / Asystole อีกตอไป และไดถอดยา Atropine ออกจากแผน ปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นสูงแลวเชนกัน การรักษา PEA / Asystole แนะนำใหเปนไปแนวทางตามแผนปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นสูงแบบ ลาสุด สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 24
25.
X
สำหรับแผนการรักษา Tachycardia ที่มีชีพจรไดถูกปรับปรุงใหงายขึ้น มีการแนะนำใหใช Adenosine เพื่อชวยวินิจฉัย และรักษาผูปวย tachycardia ที่มีสัญญาณชีพปกติและ คลืนไฟฟาเปนแบบ regular monomorphic wide-complex tachycar- dia ได (ทั้งในแผนการชวยชีวิตสำหรับผูใหญและเด็ก) ขอควรระวังสำคัญคือ ไมควรใช Adenosine กับผูปวย irregular wide complex tachycardia เพราะอาจทำใหแยลงและเปน VF ได X สำหรับแผนการรักษา Bradycardia ในผูใหญที่มีอาการแสดงจากชีพจรชาและสัญญาณชีพผิดปกติ ไดแนะนำใหใช ยากลุม Chronotropic drug หยดเขาทางหลอดเลือดได ถือเปนการรักษาทางเลือกอีกทางนอกเหนือจากการ pacing. 2005 (เกา) : แนะนำใหใช Atropine ในแผนปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นสูงในผูปวย Asystole หรือ slow PEA ได สวนในแผน Tachycardia นั้นแนะนำใหใช Adenosine เฉพาะใน tachycardia กลุม regular narrow-complex reentry supraventricular tachycardia เทานั้น สำหรับแผน Bradycardia การใชยากลุม Chronotropic drug หยดทางหลอดเลือดดำ แนะนำใหใชหลัง จากที่ผูปวยไดยา Atropine แลวไมดีขึ้น หรือเพื่อรอจนกวาจะได pacing มาเทานั้น เหตุผล : เห็นไดวามีการเปลี่ยนแปลงหลายอยางในการรักษาผูปวย arrhythmias จากหลักฐานทางคลินิกในปจจุบัน พบ วาการใช Atropine ใน Asystole / PEA ดูเหมือนจะไมมีผลทางการรักษาใดๆ ดวยเหตุนี้จึงทำใหถอด Atropine ออกจากรายการ ยาในแผนปฏิบัติการชวยชีวิต X นอกจากนี้ยังมีหลักฐานใหมที่บงวา Adenosine สามารถใชในการประเมิน วิินิจฉัย และ รักษา Tachycardia ที่มี สัญญาณชีพปกติ และ คลืนไฟฟาเปนแบบ regular monomorphic wide-complex ไดอยางปลอดภัยและไดผลดี แตตองเปน คลื่นไฟฟาแบบ regular เทานั้น สำหรับแผน Bradycardia การใหยา Chronotropic drug ไดประสิทธิภาพทัดเทียมกับการใช external transcutaneous pacing) การดูแลหลังการชวยชีวิต 2010 (ใหม) : การดูแลหลังการชวยชีวิต ถูกแยกออกมาเปฯหัวเรื่องใหมในแนวปฏิบัติการชวยชีวิต AHA ค.ศ.2010 โดยมี วัตถุประสงคเพื่อเพิ่มอัตราการรอดชีวิตของผูปวย หลังจากกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเอง และไดรับไวรักษาตอในโรง พยาบาล โดยควรจัดใหมีการดูแลหลังการชวยชีวิตที่มีการทำงานเปนระบบอยางครอบคลุม , มีการวางโครงสรางการทำงานเพื่อ ดูแลรักษาผูปวยแบบบูรณาการโดยสหสาขาวิชาชีพ และทำใหแนวทางนี้ประสบความสำเร็จอยางยั่งยืน (กลองขอความ 3 ) !"#$%&'$()*+ 3 ),-./0123%(435(,6&$%!*1789":",%!*1;#)<;=)>- 1. !"#$%&$'()*+,-./01-23%1%'4('5607489:,-.;*<!':(2!<#%=;=+%($-1!*9-569>-(*<41?-,@A+B$'(,<4C9-9:,-.;*<!':(2!<#%==+'(D2!%1 2. !7<#$%2(+-(*.#%6$1D$%@A+B$'(;B(41*%%>EC-<@A+B$'('E,FD *.#% G.1"(-C-</:$9:H4,(>-"I<5.5CC)2,-.=AI<*<41,-.&$'(&:'ED 3. 6#C7+2I<5I,+;3>-'5 Acute coronary syndrome *.#%6-!*DJ,-.!6:(&:'ED%#$2/:$%-?.4,K-;=+ 4. 7'C7J9%JL*>A9E)*+!*9-569!"#$%.4,K-,-./01-23%1.5CCB.56-/)*+6-9-.MN#+2D4';=+ 5. B+%1,42I<5.5'41;9$)*+!,E= multiple organ dysfunction OP$1.'9MP1,-..5'41;9$)*+!,E= excessive ventilation I<5 hyperoxia กลองขอความ 3 การรักษาควรประกอบไปดวยการดูแลทั้งระบบ cardiopulmonary และ neurology การรักษาดวยการควบคุมอุณหภูมิ (Thera- peutic hypothermia) และการสวนหลอดเลือดหัวใจ (percutaneous coronary interventions, PCIs) นั้น ควรทำเมื่อมีขอบงชี้ (อานเพิ่มเติมในบท Acute coronary syndrome) นอกจากนี้ การชักยังพบไดบอยในผูปวยหวใจหยุดเตน จึงควรไดรับการตรวจ คลื่นไฟฟาสมอง (EEG) เพื่อชวยวินิจฉัยและตรวจซ้ำบอยๆ ในผูปวยที่กลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเองแลวแตยังคงไมรูสึกตัว 2005 (เกา) : การดูแลหลังจากการชวยชีวิตเดิมถูกรวมอยูในบทการชวยชีวิตขั้นสูงสำหรับผูใหญตามแนวปฏิบัติการชวยชีวิตป ค.ศ. 2005 การรักษาดวยการควบคุมอุณหภูมิ (Therapeutic hypothermia) ไดถูกแนะนำใหใชในผูปวยี่หัวใจหยุดจากนอกโรง สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 25
26.
พยาบาลแบบที่มีผูเห็นเหตุการณและคลื่นไฟฟาหัวใจแรกเปนแบบ VF เทานั้น
นอกจากนี้ ยังแนะนำให (1) ชวยการทำงานของ ระบบ hemodynamic , respiratory , และ neurology (2) คนหาและรักษาสาเหตุของหัวใจหยุดที่จะสามารถรักษาได (3) ติดตามดูอุณหภูมิกายของผูปวยและใหการรักษา อยางไรก็ตาม หลักฐานที่สนับสนุนในขณะนั้นยังไมเพียงพอ เหตุผล : นับจากป ค.ศ. 2005 มีการศึกษาแบบไมสุมตัวอยาง 2 งานวิจัยที่เปนแบบ concurrent control และ อีกหลายงานวิจัย ที่เปนแบบ historical control ไดมีขอมูลบงชี้วา การทำ therapeutic hypothermia ในผูปวยที่เสียชีวิตในโรงพยาบาล (in- hospital cardiac arrest) และ ผูที่เสียชีวิตจากนอกโรงพยาบาล (out-of-hospital cardiac arrest) ที่คลื่นไฟฟาหัวใจแรกเปน PEA / Asystole นั้น อาจไดประโยชนดวยเชนกัน การจัดการระบบการดูแลภายหลังการชวยชีวิตแบบบูรณาการโดยสหสาขา วิชาชีพ เพื่อชวยสนับสนุนการทำงานของระบบ hemodynamic , neurology และ การควบคุมเมตาโบลิสม (รวมถึงการควบคุม อุณหภูมิ therapeutic hypothermia) ดวยนั้น จะชวยใหเพิ่มโอกาสรอดชียิตจนกลับบานไดมากขึ้น ทั้งในผูปวยประเภทหัวใจหยุด เตนจากนอกและในรพ. แมในขณะนี้จะยังไมสามารถระบุไดวาเปนจากผลการรักษาอื่นๆดวยหรือไมเนื่องจากมีหลายปจจัย แต อยางนอยการดูแลดังกลาวนี้ก็ชวยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตจนกลับบานไดมากขึ้น ผลของการควบคุมอุณหภูมิตอปจจัยพยากรณผลลัพธ X มีการศึกษาวิจัยจำนวนมากพยายามคนหาปจจัยที่ชวยพยากรณผลลัพธที่ไมไดจากผูปวยกลมที่ไมกลับมาตื่นรูสึกตัว หลังมีการไหลเวียนเลือดไดเอง แตการศึกษาดังกลาวสวนใหญเกิดขึ้นในชวงที่ยังไมมีการรักษาดวย therapeutic hypothermia ตอมามีการศึกษาที่พบวาผูปวยที่ไดรับ therapeutic hypothermia บางสวนมีผลการรักษาดีแมจากการประเมินดวยวิธีมาตรฐาน แบบเดิม คือการประเมินดวย neuroelectrophysiology และการตรวจรางกายทางระบบประสาทในวันที่ 3 นั้นจะบงชี้วาผูปวย ไมมีการตอบสนองและมีพยากรณโรคที่ไมดีก็ตาม จากหลักฐานดังกลาวทำใหพบวาการประเมินเพื่อพยากรณผลลัพธทางระบบ ประสาทตามวิธีเดิม อาจไมสามารถนำมาใชพยากรณโรคในผูปวยที่ไดรับการรักษาดวย therapeutic hypothermia ได X ความพยายามในการหาปจจัยพยากรณผลลัพธที่ไมดีทางระบบประสาทในผูปวยที่ยังไมรูสึกตัวหลังกลับมามีการไหล เวียนเลือดเปนปกติแลว เปนสิ่งที่ทาทายและยังตองการการศึกษาวิจัยเพิ่มเติม การพิจารณาหยุดยาหรือจำกัดการรักษาตอเนื่อง โดยเฉพาะในชวงแรกหลังจากที่ผูปวยกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเองใหมๆควรทำดวยความระมัดระวังอยางยิ่ง X ในปจจุบัน มีการผาตัดปลูกถายอวัยวะและเนื้อเยื่อตางๆมากขึ้นในขณะที่ผูบริจาคยังมีไมเพียงพอ บุคลากรทางการ แพทยผูใหการรักษาอาจใหคำแนะนำกับครอบครัวของผูปวยเรื่องการบริจาคอวัยวะอยางเหมาะสม โดยขึ้นกับความประสงคของ ผูปวยและครอบครัวเปนหลัก การพิจารณาปรับลดความเขมขนกาซ oxygen ในการรักษาหลังจากมีการไหลเวียนเลือดไดเอง โดย พิจารณาจากคาความอิ่มตัวของ oxyhemoglobin 2010 (ใหม) : หลังจากผูปวยกลับมามีการไหลเวียนเลือดไดเองแลวควรทำการตรวจและติดตามวัดคาความอิ่มตัวของ oxyhe- moglobin หากมีอุปกรณที่สามารถทำไดในสถานพยาบาลนั้น ควรทำการปรับการรักษาโดยการให oxygen ตามคาความอิ่มตัว ของ oxyhemoglobin โดยใหมีคาความอิ่มตัวมากกวาหรือเทากับ 94% โดยใช Fraction of inspired O2 (FIO2) นอยที่สุด เพื่อ หลีกเลี่ยงภาวะ Hyperoxia แตในขณะเดียวกับก็ตองไดรับ oxygen มากเพียงพอ 2005 (เกา) : ไมมีขอมูลจำเพาะที่กลาวถึงการปรับการชวยหายใจ (weaning) เหตุผล : ควรพยายามรักษาระดับคาความอิ่มตัว oxyhemoglobin ใหอยูที่ 94% - 99% เทาที่จะทำไดเพื่อใหผลการรักษาที่ดี แมจากคำแนะนำการรักษาของ ACLS task force of the international consensus on CPR and ECC ป ค.ศ. 2010 2,3 จะยัง ไมมีหลักฐานมากเพียงพอที่จะแนะนำแนวทางการปรับหรือการหยาเครื่องชวยหายใจได แตจากการศึกษาลาสุด5 มีขอมูลถึงผล เสียจากภาวะ Hyperoxia ในการรักษาผูปวยมีกลับมามีการไหลเวียนเลือดเอง โดยเมื่อวัดคาอิ่มตัวของกาซ oxygen ได 100% อาจหมายถึงคา PaO2 ระหวาง 80 ถึง 500 มม.ปรอทได จึงมีมติคำแนะนำจากผูเชี่ยวชาญทั้ง ACLS และ PALS วาหากมีอุปกรณ ในสถานพยาบาลนั้น ควรทำการติดตามคาความอิ่มตัวของ oxyhemoglobin และปรับปริมาณ oxygen ที่ใชในการรักษา โดยให คาความอิ่มตัวอยูที่ 94% ขึ้นไปแตไมถึง 100% ภาวะคุกคามตอชีวิตที่ตองดูแลเปนพิเศษ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 26
27.
2010 (ใหม) :
เพิ่มคำแนะนำและแนวทางการรักษาภาวะคุกคามตอชีวิตที่ตองดูแลเปนพิเศษเปน 15 สถานการณ ประกอบดวย หอบหืด , anaphylaxis , หัวใจหยุดเตนในหญิงตั้งครรภ , ความผิดปกติของ electrolyte ที่เปนอันตรายตอชีวิต , หัวใจหยุดเตน จากการไดรับสารพิษ , หัวใจหยุดเตนที่เกี่ยวเนื่องจากการบาดเจ็บ , accidental hypothermia และเพิ่มหัวขอใหม คือ โรคอวน รุนแรง (morbid obesity) , ภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด (pulmonary embolism) , การเสียชีวิตจากอุบัติภัยหิมะถลม (ava- lanche) , การเสียชีวิตระหวางการสวนหัวใจ PCI , ภาวะหัวใจถูกบีบรัด (cardiac tamponade) , และการเสียชีวิตระหวางการ ผาตัดหัวใจ (cardiac surgery) 2005 (เกา) : มี 10 สถานการณ เหตุผล : ภาวะหัวใจหยุดในบางสถานการณตองการการรักษาหรือการทำหัตถการบางอยางเพิ่มเปนพิเศษนอกเหนือไปจากใน แผนปฏิบัติการชวยชีวิตขั้นพื้นฐานและขั้นสูง สถานการณเหลานี้มักพบไมบอยนัก จึงยากที่จะทำการศึกษาวิจัยแบบสุมตัวอยาง เพื่อเปรียบเทียบวิธีการรักษาหลายๆแบบได การรักษาในสถานการณจำเพาะเชนนี้จึงมีหลักฐานคอนขางจำกัด และสวนใหญเปน มติคำแนะนำการรักษาจากคณะผูเชี่ยวชาญที่มีประสบการณในดานนั้นๆ หัวขอดังกลาวจะรวมถึงการรักษาเพื่อปองกันไมใหเกิด ภาวะหัวใจหยุดเตน ที่จำเปนตองมีรายละเอียดเพิ่มเติมมากกวาการรักษาตามแนวทางชวยชีวิตปกติดวย สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 27
28.
บทที่ 7 ภาวะหลอดเลือดหัวใจเกิดการอุดตันหรือตีบแคบเฉียบพลัน
(ACUTE CORONARY SYNDROMES) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก X แนวทางการวินิจฉัยและดูแลภาวะที่เกิดจากการอุดตันหรือตีบแคบของหลอดเลือดหัวใจอยางฉับพลัน (ACS) ไดรับการ ปรับปรุง เพื่อกำหนดขอบเขตการรักษาใหกับบุคลากรทางการแพทยที่ใหการดูแลผูปวยที่คาดวา หรือยืนยันวาเปน ACS ภายใน หนึ่งชั่วโมงแรกหลังจากมีอาการ เปาหมายแรกในการรักษาผูปวยที่มี ACS สอดคลองกับแนวทางการดูแลรักษาจาก ECC and AHA/American College of Cardiology Guidelines ฉบับกอน ซึ่งมีจุดประสงคดังนี้ • !"#$%&'(&)*+,-'.%/!.0,&123!4#1%5-67*028 %-4!4#$%932*2,:26),&123!4#1%5-67*028;-/"&-4 (AMI) <=$9*)>$68?@)A%9,2@B+924.%95-67*51%9&$29<128, ?1%9,-4:26)5-67*&13!5&6 (&)*+,-',2@!,C'D&.129!AE89B295-67*(&)5&%'!&#%'BE$%2*!,C'.=14:285&-9 • !"#$%?1%9,-4!50FG3$"=9?@)H9AI5&-,B295-67* Major Cardiac Adverse Events (MACE) A#% ,2@!HE8>E6C0, :26),&123!4#1%5-67*028(0$G3$J=9,-/!HE8>E6C0 (&):26)BE$*+!?K401%9B+,2@J$29.8285&%'!&#%'%8$29 @E/'$64 • !"#$%751H232@J@-,L2:26);F,!;C4!@$9'$64BE$!?K4D&.129!AE89*2,,2@%F'0-45@#%0E/(A/.%95&%'!&#%' 5-67*%8$29;-/"&-4 0-6%8$29!>$4 ventricular fibrillation, pulseless ventricular tachycardia, unstable tachycardia, symptomatic bradycardia !"#$%&"'()*+%, -'*./-0*0/1234/.567!$8090:$%;<;'5+ ระบบการดูแลรักษาผูปวยที่มีภาวะกลามเนื้อหัวใจขาดเลือดชนิดที่มีการยกของ ST-Segment F การดูแลรักษา STEMI อยางเปนระบบ ตองอาศัยการทำงานรวมกันอยางเปนโครงขายตั้งแตชุมชน , ระบบบริการการ แพทยฉุกเฉิน, แพทย และโรงพยาบาล ซึ่งรวมไปถึงการจัดโครงการใหความรูแกชุมชน เพื่อใหสามารถ ทราบถึงอาการ ACS ตั้งแตเริ่มแรก, การพัฒนาระบบรับแจงและสั่งการ EMS ใหสามารถใหคำแนะนำและการรักษา ไดตั้งแตระดับกอนเขามาถึงโรง พยาบาล, การนำสงมายังหองฉุกเฉิน รวมไปถึงการจัดการภายในทั้งระดับระหวางแผนก และระหวางโรงพยาบาล เพื่อใหไดรับ การดูแลรักษาที่เหมาะสม Out-of-Hospital 12-Lead ECGs X กุญแจสำคัญอยางหนึ่งในการดูแลรักษา STEMI คือการทำ 12 lead-ECG และสงผลหรืออานผล รวมกับการแจงให โรง พยาบาลปลายทางที่จะนำสง ไดเตรียมพรอมในการดูแลผูปวย แนวทางการดูแลของ AHA และ ECC ที่ออกมาในป 2000 ไดแนะนำใหทำการตรวจคลื่นไฟฟาหัวใจ 12 leads ตั้งแตกอนมาถึง โรงพยาบาล และมีหลักฐานรับรองวาสามารถลดระยะเวลาทำ reperfusion with fibrinolytic therapy ได ยิ่งไปกวานั้น เมื่อไมนาน มานี้ยังพบวาสามารถลดระยะเวลากอนทำ Primary PCI และยังชวยในการคัดกรองผูปวย ในการตัดสินใจนำสงไปยังโรงพยาบาล ที่เหมาะสมได เมื่อ EMS หรือแพทยที่หองฉุกเฉินแจงไดแจงใหแผนกหัวใจ และทีม cardiac catheterization laboratory พบวาสามารถลดระยะ เวลา reperfusion times ไดอยางมีนัยสำคัญ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 28
29.
การคัดกรองผูปวยเพื่อนำสงไปยังโรงพยาบาลที่มีศักยภาพในการทำ PCI F
ดู Criteria ในการคัดกรองผูปวยหลังมีภาวะหัวใจวายไปยัง PCI Center ไดในเอกสารคำแนะนำ การดูแลครอบคลุมสำหรับผูปวยหลังหัวใจวายที่ไดรับการยืนยันวาเปน STEMI หรือคาดวาเปน ACS X การทำ PCI ในผูปวที่ไดรับการกูชีวิตหลังภาวะหัวใจวายในผูใหญ มีความสัมพันธกับผลการรักษาที่นาพอใจ จึงมีเหตุผล เพียงพอที่จะรวมการทำ Cardiac catheterization เขาใน post-cardiac arrest protocol เพื่อเปนสวนหนึ่งของกระบวนการ ทั้งหมด เพื่อเพิ่ม neurologically intact survival ในผูปวยกลุมนี้ X ในผูปวยที่มีภาวะ out-of-hospital cardiac arrest เนื่องจาก VF, แนะนำใหทำการฉีดสีรวมกับการถางขยาย หลอดเลือด แดงที่ตีบอยางรีบดวน แมวาคลื่นไฟฟาหัวใจภายหลังการเกิดหัวใจวายอาจไมชัดเจน หรือแปลผลไดยาก การทำการฉีดสีหลอด เลือดโคโรนารี ในผูปวยที่สงสัยวาหัวใจวายดวยสาเหตุของหัวใจขาดเลือดยังสมเหตุสมผล แมวาจะไมชัดเจนวาเปน STEMI หรือ ไมก็ตาม นอกจากนี้การที่ผูปวยยังอยูในภาวะโคมาหลังภาวะหัวใจวาย นอกโรงพยาบาลซึ่งพบไดบอย ไมควรเปนขอหามในการ พิจารณาทำการฉีดสีรวมกับการถางขยายหลอดเลือดแดง (อานเพิ่มเติมในหัวขอการดูแลผูปวยภายหลังหัวใจวาย). การเปลี่ยนแปลงคำแนะนำในการรักษาในสวน immediate general treatment (รวมถึงการใหออกซิเจน และมอรฟน) 2010 (ใหม) : ไมจำเปนตองใหออกซิเจนในผูปวยที่ไมมีภาวะหายใจผิดปกติ หากมีระดับ oxyhemoglobin saturation ≥ 94% และควรระมัดระวังการใหมอรฟนในผูปวย Unstable Angina 2005 (เดิม) : แนะนำใหออกซิเจนในผูปวยทุกรายที่มีภาวะน้ำทวมปอดที่ชัดเจน หรือมี arterial oxyhemoglobin saturation ≤ 90% และสมเหตุผลที่จะใหออกซิเจนในผูปวย ACS ทุกราย ในชวง 6 ชัวโมงแรกหลังมีอาการ. มอรฟนเปนยาแกปวดแนะนำในผู ปวยที่ไมตอบสนองตอการรักษาดวยไนเตรท แตไมแนะนำใหใชในผูปวยที่มีอาจจะ มีภาวะขาดน้ำ. เหตุผล : ผูในบริการทางการแพทยฉุกเฉินสามารถใหออกซิเจน ในชวงแรกที่เริ่มประเมินผูปวยที่อาจเปน ACS ได แตยังไมมีหลัก ฐานยืนยันเพียงพอถึงการใหเปนประจำในผูปวย Uncomplicated ACS หากผูปวยมีภาวะหายใจลำบาก หรือมีภาวะขาดออกซิเจนในเลือด หรือมีหัวใจลมเหลวชัดเจน ผูใหการดูแลควรปรับให ออกซิเจนเทาที่จำเปนเพื่อใหได Oxyhemoglobin saturation ≥ 94%, และควรใชมอรฟนอยางระมัดระวังในผูปวย unstable an- gina/ non-STEMI เนื่องจากพบวามีความสัมพันธกับอัตราตายที่สูงขึ้น. สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 29
30.
บทที่ 8 โรคหลอดเลือดสมอง
(STROKE) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก X เปาหมายในการดูแลรักษาโรคหลอดเลือดสมอง คือเพื่อลดการบาดเจ็บของสมองใหนอยที่สุด และเพื่อใหฟนสภาพ ให ไดมากที่สุด เนื่องจากเวลาเปนปจจัยสำคัญตอความสำเร็จในการรักษาโรค จึงยังคงใช “D’s of Stroke Care” เพื่อแบงลำดับขั้น ตอนการดูแล (รวมถึงบางขั้นตอน ที่อาจมีสวนทำใหการรักษาชาลง) นอกจากนี้เมือประสาน การใหคำแนำนำและความรูแก ่ ชุมชน, การสั่งการรถพยาบาล, การคนหาและคัดกรองสงโรงพยาบาลที่เหมาะสม ของระบบการแพทยฉุกเฉิน, การเตรียมพัฒนา ระบบการดูแลผูปวย โรคหลอดเลือดสมอง ในระดับโรงพยาบาล และการจัดใหมีหนวยโรคหลอดเลือดสมองโดยเฉพาะ ทำใหผล การรักษา โรคหลอดเลือดสมองในปจจุบัน ดีขึ้นอยางมีนัยสำคัญ. สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 30
31.
• !"#$%&&'()*+,-.*/#0&1 2#3)24564/77/$89:'91#)';<1/=-$:).$+:.
7>.'91#)'7<245689:*"-.'91#)'&:#''?-@3A4&A;)6.)6B/6&AC#:).0&.D$)E)3&A!/E FG6$HB)&@D8$HB/E0&.D$)E)3(I'(6 @6#1+!JC"'“stroke-prepared” hospital 9 7>.2B+!,>"6 0!$'924")C')$JC";)')&K!G@3&/BL)0&1C3-!23?-!;'-. */".@*:(:#.@&B89:'9-)B)& 76K>.B)&!G@3J6&A$A*:-')-$:).2456&AEEJ6,-E2,* 0!$-)F/$B)&8<.)6;6/E;6I6-$:).245601&.,:)$ 2D?:-JC";)')&K,$)$,-E2,*B)&!G@3 M!"')B,>"6 • B)&E&+B)&!")6B)&@D8$HNIB2N+6 1#&8<.)64&A;)6B/E&AEEB)&!G@30&1C3-!23?-! ;'-.89:'9-$GJ6,-E,:)$ 2D?:-JC";)')&K1/!B&-.@3A6<;:.OG"4:#$M4$/.0&.D$)E)3 : 89:'9F/B$P)DJ6B)&!G@3&/BL)0&1C3-!23?-!;'-.M!"-$:).2C')A;'@3A8/68:#.89 • @'"#:)B)&1#E1I'1#)'!/603C+*7A2456;:#6C6>:.J6B)&!G@3OG"4:#$ 0&1C3-!23?-!;'-. 89:C"-.NIB2N+6 $B2#"6J6B&Q989:'91#)'!/603C+**:< (1#)'!/6R+;083+B < 90 mmHg) $/.M':@6A6<JC"'9B)&3!1#)'!/603C+*B:-6')0&.D$)E)3 • C3/BS)689:2D+:'')B,>"6&/E&-.#:) '9B)&2D+:',>"6,-. -/*&)&-!89: 1 49C3/.2B+!-)B)&, 1#)';)')&K @3A1IQP)D(9#+* 2'?:-OG"4:#$M!"&/EB)&!G@3J6;K)E/689:'9C6:#$ 0&1C3-!23?-!;'-. @3A89';C#+()(9D89:'94&A;4B)&QHJ6B)&!G@3OG"4:#$ 0&1C3-!23?-!;'-.0!$2ND)A • '9B)&4&/E4&I.@6#8).;<C&/E,"-E:.(9," ,"-C")' @3A,"-1#&&A#/. 2'?:-D+7)&Q)JC" recombination tissue plasminogen activator (rtPA) 0!$ American Stroke Association/ AHA recommendations. • @'"O3B)&&/BL)7A'9@6#06"'89:;G.,>"6J6OG"4:#$0&1C3-!23?-!;'-.(6+!*9EC&?--I!*/6N/E D3/6 89:M!"&/E rtPA P)$J6 3 (/:#0'.@&BC3/.7)B'9-)B)&, B)&D+7)&Q)-$:).&-E1-E J6B)&JC" rtPA 8).C3-!23?-!!<@B:OG"4:#$J6(:#.2#3) 3-4.5 (/:#0'.C3/.2&+:''9-)B)& @;!.JC"2C56K>.O3B)&&/BL)89:!9,>"6 @*:-$:).M&B5*)'$/.M':!9289$E28:)B/EB)&JC"B)&&/BL) P)$J6 3 (/:#0'.@&B. !"##$%"&'()*+,-',.,-/012,3'(4.-"5'67-8+, (FDA) 2"(97:-"%-'(+,-;.< rtPA =,(.0'>60?'>>@/+:AB<!:C2 ;&D:C(6C0, 3-4.5 D":CE7(.0"(6-8:77F',+,- • 3<'7B0#,++,-GH+I,C8#"267?:'97:&,&7,&F< /4>(;.<6.J&C:, stroke unit team 7F)C,74,7,-K;&+,->B/0>F+C:, ward =":C9! /012"(7FA0><,&%C+L:'9!'F+.0,2!F. )C,74@)"M3'(!-1E2D&*;&+,->B/0E>2 stroke unit 6=F2%6=:,9><+"%!-1E2D&*3'(+,-;.< rtPA =,(.0'>60?'>>@. • 7F+,-!-"%!-$(L,-,(+,->B/0-"+I,)C,7>"&E0.8L4B(;&AB!:C2E-).0'>60?'>47'(. สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 31
32.
บทที่ 9 การกูชีพขั้นพื้นฐานในเด็ก
(PEDIATRIC BASIC LIFE SUPPORT) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก K หลายหัวขอในการกูชีพขั้นพื้นฐานในเด็กคลายคลึงกับในผูใหญ รวมถึงหัวขอดังตอไปนี้ • !"#$#%&'CPR ()*!"#!)+,-".! /0,!"#1&2*+"*34 (C-A-B /0,05A-B-C) :$#%&'!"# & !)+,-"/!/0,!"#1&2*+"*34,6789:&!"#;)#<*<$2;"05&4<7)-#=> !"#!)+,-".!?#=-@/#! 3+-9=-,;@ • *=@?@3+-?2"'96?=AB&.!"#06 CPR 05&'58#<9%0C%D"E • '5!"#8#=>$8;5&*,?6/,<,6$!5&*2!=>?2"';F!05&$+'"<9'3,!"#!)+,-".! $8G,.*&"@,-.* 1/3 H.@ AP diameter H.@+,-".! IF&@$0&"!=>8#<'"J 1 K ,%-2 (4 cm)3,$)G!0"#!9&2,3+A& /;<$0&"!=> 2,%-2 (5cm) 3,$)G!(B • H=-,B., “B"):,+:L=@,/!-'9='M=9” N:!,6..!784"!H=-,B.,!"#CPR • 3+-?2"'96?=A,-.*;@ !=>!"#B#2415E4#H.@>O?;"!#0"@!"#/E0*P : '5H-.':;9,=>9,O,2&">O?;"!#0"@!"#/E0*P 7'&9"'"#NB#24E>15E4#7)-.*&"@#2)$#G2 /;<$1Q&.NQ.7)- 96+#=>$)G!05&7'&B.>9,.@B&.!"#!#<BO-, /;<7'&+"*34 +"!7'&9"'"#NB#24E>15E4#7)-D"*3, 10 2%,"05 >O?;"!#0"@!"#/E0*P?2#$#%&'3+-!"#CPR • !"#31- $?#Q&.@1G.?+=234/>>.=B(,'=B% (AED ) 3,$)G!0"#! : 96+#=>$)G!0"#! ?2#$;Q.!31-$?#Q&.@HG.?+=234/>>manual '"!!2&" $?#Q&.@/>>.=B(,'=B% 3,!#J505&7'&9"'"#N+"$?#Q&.@/>>manual 7)- $?#Q&.@1G.?+=234/>>.=B(,'=B% (AED )05&'5.O8!#JP8#=>E;=@@",7LL-"$EQ&.31-!=>$)G! ."431-7)-$1&,!=, การเปลี่ยนแปลงขั้นตอนการ CPR (C-A-B แทนที่A-B-C ) 2010 (ใหม) : ใหเริ่มการ CPR ในเด็กทารก และเด็กโตดวยการกดหนาแกแทนการชวยหายใจ การCPR เริ่มตนดวยการกดหนา แก 30 ครั้ง (สำหรับผูชวยเหลือคนเดียวทั่วไป) หรือกดหนาอก 15 ครั้ง ( สำหรับการชวยทารกและเด็กโต โดยผูชวยเหลือที่เปน บุคลากรทางการแพทย 2 คน) กอนการชวยหายใจ 2 ครั้ง สำหรับการชวยเหลือเด็กทารกแรกเกิด ใหอานในบทของการชวยชีวิต ทารกแรกเกิด 2005 (เกา) : ขั้นตอนการทำ CPR เริ่มตนโดยการเปดทางเดินหายใจ และชวยหายใจ 2 ครั้ง ตอดวยการกดหนาอก เหตุผล: การเปลี่ยนแปลงลำดับการ CPR เปนการกดหนาอกกอนการชวยหายใจ เปนการเปลี่ยนแปลงที่นำไปสูการโตเถียงอยาง มากในกลุมผูเชียวชาญการกูชีพเด็ก เนื่องจากสาเหตุสวนใหญของภาวะหัวใจหยุดเตนในเด็กมักเกิดจากภาวะขาดอากาศหายใจ มากกวาสาเหตุจากหัวใจเอง และขอมูลสนับสนุนความจำเปนของการใหทั้งการกดหนาอก และการชวยหายใจสำหรับการ CPR ในเด็ก เนื่องจากในเด็กที่หัวใจหยุดเตนสวนใหญ ไมไดรับการกดหนาอกจากคนทั่วไปที่พบเห็นเหตุการณ ดังนั้นวิธีใดก็ตามที่ สามารถเพิ่มการกดหนาอกโดยผูพบเหตุ อาจจะสามารถชวยชีวิตเด็กได ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงขั้นตอนเปน C-A-B สำหรับทุกอายุ จึงถูกนำมาใช โดยหวังวาจะสามารถเพิ่มโอกาสของการCPR โดยผูพบเหตุ โดยทางทฤษฎีระดับขั้นตอนใหมจะทำใหการชวย หายใจชาลงไปเพียง 18 วินาทีเทานั้น (เวลาที่ใชสำหรับการกดหนาอก 30 ครั้ง) หรือนอยกวานั้น (ในผูชวยเหลือ 2 คน) ความลึกในการกดหนาอก 2010 (ใหม): ในการกดหนาอกอยางมีประสิทธิภาพ ผูชวยเหลือควรกดอยางนอย 1/3 ของ AP diameter ของหนาอก สัมพันธกับ การกดลึกอยางนอย 1½ นิ้ว ( 4 cm) ในเด็กทารกสวนใหญ และเทากับ 2นิ้ว (5cm) ในเด็กโต สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 32
33.
2005 (เกา): กดหนาอกดวยแรงที่มากพอที่จะทำใหหนาอกยุบลงประมาณ
½ หรือ หนึ่งในสามของ AP diameter ของหนาอก เหตุผล: จากหลักฐานการศึกษาภาพถายรังสีทรวงอกในเด็ก สนับสนุนวาการกดหนาลึก ½ ของ AP diameter ของหนาอกอาจทำ ไมสามารถทำไดสำเร็จ อยางไรก็ตาม การกดหนาอกที่มีประสิทธิภาพที่แนะนำ คือการกดหนาอกใหแรงพอ ,ไดความลึกประมาณ 1½ นิ้ว ( 4 cm) ในเด็กทารก และประมาณ 2นิ้ว (5cm) ในเด็กโต การนำขั้นตอน “ตาดู,หูฟง,แกมสัมผัส” ออกไปจากขั้นตอนการCPR 2010 (ใหม): “ตาดู,หูฟง,แกมสัมผัส” ถูกตัดออกไปจากขั้นตอนการประเมินการหายใจ และการเปดทางเดินหายใจ 2005 (เกา): “ตาดู,หูฟง,แกมสัมผัส” ถูกใชในขั้นตอนการประเมินการหายใจ และเปดทางเดินหายใจ เหตุผล: ในลำดับขั้นตอนใหม การกดหนาอก เปนขั้นตอนแรก การทำ CPR จะเริ่มทันทีเมื่อพบเด็กทารก หรือเด็กโตที่ไมตอบ สนองตอการกระตุน หรือ ไมหายใจ ( หรือหายใจเฮือก ) และเริ่มตนดวยการกดหนาอกกอน ( C-A-B ) การตรวจชีพจร – ลดความสำคัญลง 2010 (ใหม ): หากพบเด็กทารก หรือเด็กโตที่ไมตอบสนองตอการกระตุน และไมหายใจ หรือหายใจเฮือกก็ตาม บุคลากรทางการ แพทยอาจใชเวลาไมเกิน 10 วินาที ในการตรวจหาชีพจร (brachial ในเด็กทารก และ carotid และ femoral ในเด็กโต ) ถาตรวจ ไมพบภายใน 10 วินาที หรือไมแนใจวามีชีพจรหรือไม ใหเริ่มทำการกดหนาอกทันที 2005 (เกา ): หากเปนบุคลากรทางการแพทย ใหพยายามคลำชีพจร โดยใชเวลาไมเกิน 10 วินาที เหตุผล: คำแนะนำยังคงเหมือนเดิม มีหลักฐานสนับสนุนวาบุคลากรทางการแพทยไมสามารถตรวจชีพจรอยารวดเร็ว และเชื่อถือ ไดในเด็ก เมื่อเปรียบเทียบผลเสียของการไมใหการกดหนาอกในภาวะหัวใจหยุดเตน และผลเสียที่นอยกวาเมื่อทำการกดหนาอก ในคนที่ยังมีชีพจรอยู AHA guideline ป 2010 จึงแนะนำใหกดหนาอกหากผูชวยเหลือไมแนใจวามีชีพจรหรือไม การช็อกไฟฟา และการใชเครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติ (AED ) ในเด็กทารก 2010(ใหม): สำหรับเด็ก การใชเครื่องช็อกหัวใจแบบ manual เปนสิ่งที่ควรเลือกใชมากวาการใชเครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติ หากไมมี การใชเครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติ (AED )ที่มีอุปกรณปรับพลังงานไฟฟาเพื่อใชกับเด็ก อาจใชไดเชนกัน แตหากไม สามารถหาไดทั้งสองอยาง อาจใชเครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติทั่วไป 2005(เกา): จากขอมูลพบวา เครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติ (AED ) สามารถใชไดอยางปลอดภัย และมีประสิทธิภาพ ในเด็กอายุ 1-8 ป อยางไรก็ตามยังมีขอมูลไมเพียงพอ ที่จะแนะนำใหใชในเด็กทารกอายุนอยกวา 1 ป เหตุผล: จากรายงานการศึกษาใหมในผูปวย แนะนำวาการใชเครื่องช็อกหัวใจแบบอัตโนมัติ (AED )อาจปลอดภัย และมี ประสิทธิภาพในเด็กทารก เนื่องจากอัตราการรอดชีวิตขึ้นกับการไดรับการช็อกไฟฟาเมื่อเกิดคลื่นไฟฟาหัวใจที่ตองการการช็อก (shockable rhythm) ระหวางหัวใจหยุดเตน ดุงนั้นการใหพลังงานไฟฟาสูงดีกวาไมไดรับการช็อกเลย อยางไรก็ตามยังหลักฐาน ไมมากที่จะสนับสนุนการใชเครื่องช็อคหัวใจแบบอัตโนมัติ (AED )ในเด็กทารก สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 33
34.
บทที่ 10 การกูชีพขั้นสูงในเด็ก
(PEDIATRIC ADVANCED LIFE SUPPORT) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก o !"##"$%&%'('$$)#$$* +,"-.+/'012+,/#3(#"$#415670/1(8493(:;<#*6#"$=$/&=$>9?@A(B(@%6C*62-4C:;D* *"##'C"*6?@A(B(@3+*C 012*4,%6C:7DC*:ED*0F1(*"8@+$/&#"$5C'-56'DE:;<#%"$# A,B:;<#GE?H23(I"'B+/'3!%6C*6?'"*JD;=#EDAEC#@:(D; A,BI"'B?'"*;/(G,+DE8493(=2; o :?$HC29E$'!ED;E"* capnography/capnometry -/9?9A(B(@3+1351:7HC2-H(-/(E@A+(C9%C2+"-3! A,B2"!*6=$BG-5(K$B+'C"9#"$%@CPR:7HC2=$B:*D( A,B=$/&=$>9=$B8D%LDI"7029#"$#;+(1"2# o AJ(J/9#"$5C'-:+,H2I"'B+/'3!+->;:E1( 8@+$/&:;<# M4#%@3+19C"-0F1( %/19(61:7HC2:(1(#"$;4A,A&&29?K$'* 3($B+'C"9 2 ("%6029#"$#;+(1"2#%6CN*CM4#$&#'( o 7,/99"(029#"$5<2?NOO1" :$DC*!"# 2-4 !4,/##.N*C'C"!B351 monophasic +$H2 biphasic :7HC23+19C"-EC2#"$82( 2 !4,/##.2"!351N;1:5C(#/( (=$D*"):%C":;D*3(?@A(B(@029=62005 ) 8@+$/&#"$5<2??$/19%6C829 A,B?$/19EC2.N=3+13512-C"9(12- 4!4,/##. 7,/99"(NOO1"%6C849#'C" 4 !4,/##.(N*C:#D( 10 !4,/##. +$H2=$D*")NOO1"8498>;%6C351N;13(J413+PC) 2"!351N;12-C"9*6=$B8D%LDI"7A,B=,2;I/-:5C(#/( G;-:Q7"B#"$351JC"(:?$HC295<2?+/'3!A&& biphasic o !"#+,/#R"(%6CA8;9MF9J,:86-!"##"$%6CN;1$/&22#SD:!(849 ?@A(B(@3+*C!F9N;1:7DC*:ED*:$HC29#"$=$/&$B;/& ?'"*:01*01(02922#SD:!(%6C351 G;-%/(%6%6C*6#"$#,/&*"N+,:'6-(:,H2;:=<(=#ED !BE129?'&?>*$B;/&oxyhemoglobin3+1 T94% AEC< 100% :7HC2=129#/(2/(E$"-!"##"$N;1$/&I"'B22#SD:!(3(:,H2;849:#D(N= o :7DC*:ED*E2(3+*C :$HC29#"$5C'-56'DE3(%"$#A,B:;<#%6C*6?'"*JD;=#ED029+/'3!AEC#@:(D; N;1A#C G$?+/'3!:'(E$D:?D,+129:;6-' I"'B+,/9JC"E/;&$$:%"?'"*JD;=#ED029+/'3!:'(E$D:?D,+129:;6-' A,BI"'B?'"*;/(G,+DE8493(=2; o ?@A(B(@+,"-2-C"9:#6C-'#/&-"*6#"$:=,6C-(A=,9 $'*N=MF9#"$3+1A?,:S6C-*%6CM4#!@#/;N'1:Q7"B3(&"9#$)6 A,B#"$!@#/;#"$3+1etomidate 3(?(N01%6C*6I"'B5<2?!"##"$ED;:5H123(#$BA8:,H2; o 012&C95613(#"$%@#"$,;2>)+I4*D$C"9#"-:7HC2#"$$/#U" (Therapeutic hypothermia)M4##,C"'MF93(&"9#$)6 o *60127D!"$)"3+*C3(#"$'D(D!Q/-#"$:86-56'DE!"#+/'3!+->;:E1(#$B%/(+/( (sudden cardiac death) M4#:7DC*:ED*0F1(*"3+*C o &>?,"#$J41=VD&/ED N;1$/&?@A(B(@3+1=$F#U"J41:56C-'5"P3(%6C%6C%@N;1 #C2(#"$3+1 amiodarone +$H2 procainamide 3(?(N01+/'3!:E1(JD;!/9+'B %6C*6#"$N+,:'6-(:=<(=#ED (hemodynamic stable) คำแนะนำเกี่ยวกับการติดตามระดับกาซคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออก 2010 (ใหม): เครื่องตรวจวัดระดับกาซคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออก (capnography/capnometry) ถูกแนะนำใหใชใน การประเมินทางคลินิก เพื่อยืนยันตำแหนงทอหายใจในเด็กทารกแรกเกิด เด็กทารก และเด็กโต ที่มีการเตนของหัวใจในทุก สถานการณ (เชน นอกโรงพยาบาล หองฉุกเฉิน หอผูปวยวิกต หอผูปวย และหองผาตัด) และระหวางการนำสงในโรงพยาบาล และระหวางโรงพยาบาล (รูป 3A หนา 13) การติดตามcapnography และcapnometry อยางตอเนื่องถาทำได อาจมีประโยชนใน ระหวางการทำ CPR ชวยบอกการรักษา โดยเฉพาะอยางยิ่งประสิทธิภาพของการกดหนาอก (รูป 3A หนา 13) สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 34
35.
2005 (เกา): ในเด็กทารก
และเด็กโต ที่มีชีพจร การใชเครื่องตรวจวัดระดับกาซคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออก ใชเพื่อยืนยัน ตำแหนงทอหายใจ นอกโรงพยาบาล ในโรงพยาบาล และระหวางการนำสงผูปวย เหตุผล: การติดตามระดับกาซคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออก (capnography/capnometry)โดยทั่วไปใชเพื่อยืนยัน ตำแหนงทอหายใจในทางเดินหายใจ และอาจชวยบอกในกรณีที่ทอหายใจเลื่อนหลุดไดรวดเร็วมากกวาการตรวจติดตามระดับ ความเขมขนออกซิเจนในเลือดเนื่องจากการเคลื่อนยายผูปวย เพิ่มความเสี่ยงในการเลื่อนหลุดของทอหายใจ การติดตามระดับ กาซคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกตลอดเวลามีความสำคัญยิ่งในสถานการณเชนนี้ การศึกษาในสัตวทดลอง และในผูใหญพบวามีความสัมพันธกันอยางยิ่งระหวางระดับ PETCO2 และการรักษาที่ เพิ่มcardiac output ระหวางการทำCPR ระดับ PETCO2ที่ <10-15 mmhg บอกวาการรักษาควรใหความสนใจกับการกด หนาอกใหดียิ่งขึ้น และตองแนใจวาไมชวยหายใจมากจนเกินไป และการเพิ่มขึ้นอยางทันทีและตอเนื่องของระดับ PETCO2 จะ สังเกตไดไมนาน กอนจะสามารถตรวจพบการไหลเวียนกลับมา(ROSC) ไดทางคลินิก ดังนั้นการใชเครื่องตรวจติดตามระดับ PETCO2อาจชวยลดความจำเปนในการรบกวนการกดหนาอกเพื่อตรวจชีพจรได ระดับพลังงานไฟฟาที่ใชในการช็อค 2010 (ใหม ): ยอมรับการใชระดับพลังงานไฟฟา 2-4 จูล/กก.ในการช็อคครั้งแรก แตเพื่อใหงายตอการสอน การให 2 จูล/กก.อาจ ใชไดเชนกัน สำหรับ VF ที่ดื้อตอการรักษาดวยไฟฟา เปนการสมควรที่จะใชพลังงานไฟฟาที่สูงขึ้น พลังงานไฟฟาที่ใชในขั้นตอไป ควรเปนอยางนอย 4 จูล/กก. และสูงกวานั้น แตไมเกิน 10จูล/กก. หรือพลังงานสูงสุดที่ใชในผูใหญ 2005(เกา ): ดวยเครื่องข็อคหัวใจแบบmanual (monophasic หรือ biphasic) ใชพลังงานไฟฟา 2 จูล/กก.สำหรับการช็อคครั้ง แรก และ 4จูล/กก.สำหรับการช็อคครั้งตอๆไป เหตุผล: จำเปนตองมีขอมูลเพิ่มเติมอีก ในการสรุปวาพลังงานไฟฟาที่เหมาะสมสำหรับการช็อคหัวใจในเด็กควรเปนเทาไร ยังมี หลักฐานจำกัดเกี่ยวกับพลังงานไฟฟาที่มีประสิทธิภาพ และระดับพลังงานสูงสุดที่ใชไดในเด็ก แตก็มีขอมูลบางอยางสนับสนุนการ ใชระดับพลังงานที่สูงกวานาจะปลอดภัย และมีประสิทธิภาพมากกวา จากหลักฐานที่มีอยูจำกัดที่จะสนับสนุนการเปลี่ยนแปลง คำแนะนำใหมจึงเปนเพียงการปรับเปลี่ยนเล็กนอย ที่อนุญาตใหใชพลังงานไฟฟาที่สูงกวาเดิมได จนถึงระดับสูงสุดที่ผูเชี่ยวชาญ เชื่อวายังปลอดภัย จำกัดออกซิเจนใหอยูในระดับปกติหลังการชวยฟนคืนชีพ 2010(ใหม) : เมื่อมีการไหลเวียนกลับมาอีกครั้ง ตองทำการติดตามระดับ oxyhemoglobin ในเลือด โดยหากมีอุปกรณทำได ให ควบคุมระดับ oxyhemoglobin ในเลือดให≥94% หากสามารถจัดหาอุปกรณที่เหมาะสมได หลังมีการไหลเวียนกลับคืนมา ให ปรับระดับ FiO2 ใหต่ำสุดที่จะทำให oxyhemoglobin ในเลือด ≥94% จุดประสงคเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะขาดออกซิเจน และแนใจวา ไดรับออกซิเจนมากเพียงพอ เนื่องจาก oxyhemoglobin ที่100% สัมพันธกับระดับ PaO2 ประมาณ 80-500 mmhg โดยทั่วไป จึง เปนการสมควรที่จะลด FiO2 ลง ขณะที่คาอิ่มตัวของออกซิเจนเทากับ100% โดยใหอยูที่ระดับ≥94% 2005(เกา): ภาวะออกซิเจนสูงเกินไป และการเกิดreperfusion injury มีการกลาวถึงตั้งแต AHA guideline ป 2005 แตยังไมมีคำ แนะนำที่เฉพาะเจาะจงในการปรับระดับออกซิเจนที่ใช เหตุผล: หากมีอุปกรณทำได ใหควบคุมระดับ oxyhemoglobin ในเลือดใหอยูที่ 94%-99% จากขอมูลที่สนับสนุนวาภาวะ ออกซิเจนที่สูงเกินไป (ระดับ PaO2 ที่สูง) ทำใหเกิด oxidative injury หลังจากมีการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงเซลลที่ขาดเลือด เชนที่ เกิดภายหลังการชวยฟนคืนชีพจากภาวะหัวใจหยุดเตน ความเสี่ยงในการเกิด oxidative injuryอาจลดลงได โดยการปรับระดับ FiO2ใหต่ำลงเพื่อลด PaO2 (ทำไดโดยการติดตามระดับ oxyhemoglobin ในเลือด) โดยในขณะเดียวกันตองแนใจวามีออกซิเจน มากเพียงพอ จากขอมูลการศึกษาในผูใหญเมื่อเร็วๆนี้5 แสดงใหเห็นถึงผลการรักษาที่แยกวาจากการใหออกซิเจนมากเกินไป หลังการชวยฟนคืนชีพจากภาวะหัวใจหยุดเตน การชวยชีวิตในทารกและเด็กที่มีความผิดปกติของหัวใจแตกำเนิด 2010(ใหม ): คำแนะนำเฉพาะถูกเพิ่มเติมขึ้นมาเพื่อใชรักษาภาวะหัวใจหยุดเตนในเด็กทารกและเด็กโตที่ความผิดปกติของหัวใจ ไดแก หัวใจเวนตริเคิลหองเดียว(single ventricle),Fontan or hemi-Fontan/bidirectional Glenn physiology และภาวะความดัน โลหิตสูงในปอด สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 35
36.
2005(เกา): หัวขอเหลานี้ไมไดถูกกลาวถึงใน AHA
guideline ป 2005 เหตุผล: ลักษณะกายวิภาคที่จำเพาะแตกตางออกไปในกลุมที่มีความผิดปกติของหัวใจแตกำเนิด ทำใหเกิดความทาทายในการ ชวยชีวิต จากเคาโครงของป2010 มีคำแนะนำเฉพาะสำหรับการชวยฟนคืนชีพในแตละสถานการณ แตสำหรับทุกๆสถานการณมี แนวโนมที่จะใช extracorporeal membrane oxygenationตั้งแตเริ่มตน ในการรักษาเพื่อชวยชีวิตสำหรับสถานพยาบาลที่มี ศักยภาพสูง การรักษาภาวะหัวใจเตนเร็วผิดปกติ 2010(ใหม): หัวใจเตนเร็วชนิด QRS กวาง หมายถึง ความกวางของ QRS> 0.09 วินาที 2005 (เกา): หัวใจเตนเร็วชนิด QRS กวาง หมายถึง ความกวางของ QRS > 0.08 วินาที เหตุผล: ขอมูลดานวิทยาศาสตรลาสุด พบวา QRS ที่กวางผิดปกติ คือ > 0.09 วินาทีในเด็กอายุต่ำกวา 4 ปและ ≥0.1 วินาที ใน เด็กอายุระหวาง 4-16 ป ดวยเหตุนี้ กลุมผูเขียน PALS guideline จึงสรุปวาความกวางที่เหมาะสมสำหรับ QRS ที่กวางผิดปกติ คือ >0.09 วินาที อยางไรก็ตามสำหรับความสามารถของสายตามนุษยไมสามารถแยกความแตกตางที่ 0.01 วินาทีได ดังนั้นจึง ตองเครื่องตรวจคลื่นไฟฟาหัวใจที่สามารถอานผลโดยคอมพิวเตอร เพื่อคำนวณความกวางของ QRS ออกมาไดเปน millisecond ยาในภาวะหัวใจหยุดเตน และภาวะช็อค 2010 (ใหม ): คำแนะนำเกี่ยวกับการใหแคลเซียมถูกกลาวถึงมากขึ้นกวา guideline ฉบับกอน โดยไมแนะนำใหใชแคลเซียมใน ภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไมมีหลักฐานสนับสนุนวามีภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ ไดยากลุม Calcium channel blockerเกินขนาด ภาวะแมกนีเซียมสูงในเลือด หรือภาวะโปแตสเซียมสูงในเลือดมากอน การใหแคลเซียมเปนประจำในภาวะหัวใจหยุดเตนไมมี ประโยชน และอาจเปนอันตราย Etomidate ถูกนำมาใชในการชวยการใสทอหายใจ ในเด็กทารก และเด็กโต โดยมีผลตอการ ไหลเวียนนอย แตไมแนะนำใหใชเปนประจำสำหรับผูปวยเด็กที่มีหลักฐานสงสัยภาวะช็อคจากการติดเชื้อในกระแสเลือด 2005 (เกา): ถึงแมวา AHA guideline ป2005 จะระบุวาการใหแคลเซียมเปนประจำไมชวยเพิ่มความสำเร็จในการแกไขภาวะ หัวใจหยุดเตน แตคำวา “ไมแนะนำใหใช” ที่ถูกระบุใน AHA guideline ป 2010 เปนคำที่ชัดเจนมากวาและบงถึงวาอาจมีอันตราย ได Etomidate ไมไดถูกกลาวถึงใน AHA guideline ป2005 เหตุผล: มีหลักฐานสนับสนุนชัดเจนมากกวาคัดคานการใชแคลเซียมในระหวางหัวใจหยุดเตน ทำใหมีการเนนย้ำถึงการหลีกเลี่ยง การใหแคลเซียม ยกเวน ในกรณีที่มีหลักฐานสนับสนุนวามีภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ ไดยา กลุม Calcium channel block- erเกินขนาด ภาวะแมกนีเซียมสูงในเลือด หรือภาวะโปแตสเซียมสูงในเลือด มีหลักฐานสนับสนุนวา มีอันตรายจากการใช etomidate ในผูใหญและเด็กที่มีภาวะช็อคจากการติดเชื้อในกระแสเลือด นำไปสูคำแนะนำที่ใหหลีกเลี่ยงการให etomidate ในภาวะนี้ Etodmidate ทำใหเกิดการกดการทำงานของตอมหมวกไต และ ยับยั้งการหลั่งของ endogenous steroid ซึ่งเปนสิ่งสำคัญในผูปวยที่มีภาวะช็อคจากการติดเชื้อในกระแสเลือด การดูแลภายหลังภาวะหัวใจหยุดเตน 2010 (ใหม ): ถึงแมวายังไมมีการตีพิมพผลการทดลองแบบ prospective randomized trial ในเด็กถึงการรักษาโดยการลด อุณหภูมิ (therapeutic hypothermia) แตหลักฐานสนับสนุนในผูใหญ พบวาการลดอุณหภูมิลง (32-34 องศาเซลเซียส) อาจมี ประโยชนในเด็กวัยรุน ที่ยังคงไมรูสึกตัวภายหลังการชวยฟนคืนชีพ จากภาวะหัวใจหยุดเตน นอกโรงพยาบาล ที่เปน VF และไดรับ การชวยCPRโดยผูพบเหตุ การรักษาโดยการลดอุณหภูมิ(32-34องศาเซลเซียส) อาจพิจารณาใชในเด็กทารก และเด็กโตดวยเชน กัน ในกรณีที่ยังคงไมรูสึกตัวภายหลังการชวยฟนคืนชีพ 2005 (เกา ): จากการคาดการณจากการศึกษาในผูใหญ และเด็กทารกแรกเกิด เมื่อผูปวยเด็กยังคงไมรูสึกตัวภายหลังการชวยฟน คืนชีพ ใหพิจารณาทำการลดอุณหภูมิลงเหลือ32 -34 องศาเซลเซียส เปนเวลา 12-24 ชั่วโมง เหตุผล: มีการศึกษาเพิ่มเติมในผูใหญ ที่ยังคงแสดงใหเห็นถึงประโยชนของการทำการรักษาดวยการลดอุณหภูมิในผูปวยที่ยังคง ไมรูสึกตัว ภายหลังการชวยฟนคืนชีพ ซึ่งรวมไปถึงคลื่นฟาหัวใจแบบอื่นๆนอกเหนือไปจาก VF ดวย สวนขอมูลในเด็กยังคงตองรอ การศึกษา การประเมินการเสียชีวิตจากหัวใจหยุดเตนกระทันหัน (sudden cardiac death) 2010 (หัวขอใหม ) : เมื่อการเสียชีวิตจากหัวใจหยุดเตนกระทันหัน โดยไมสามารถอธิบายสาเหตุไดในเด็กโต หรือวัยหนุมสาว ให ซักประวัติความเจ็บปวยในอดีต ประวัติสมาชิกในครอบครัว (ไดแก ประวัติเปนลมหมดสติ ชัก อุบัติเหตุที่ไมสามารถอธิบายได จม สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 36
37.
น้ำ หรือการเสียชีวิตกระทันหันโดยไมสามารถอธิบายไดในอายุนอยกวา50ป) และทบทวนคลื่นไฟฟาหัวใจที่เคยตรวจไวกอนหนา นี้
สำหรับเด็กทารกทุกคน เด็กโต หรือวัยรุนที่มีการเสียชีวิตจากหัวใจหยุดเตนกระทันหัน โดยไมสามารถอธิบายสาเหตุได หากเปนไปได ควรไดรับการตรวจชันสูตรอยางสมบูรณ โดยพยาธิแพทยที่เชี่ยวชาญและมีประสบการณดานความผิดปกติของ หัวใจและหลอดเลือดโดยเฉพาะ เนื้อเยื่อควรเก็บเพื่อสงตรวจวิเคราะหดานพันธุกรรม เพื่อหาวามีความผิดปกติจองการทำงาน ของChannel หรือไม (channelopathy) เหตุผล : มีหลักฐานมากขึ้นเรื่อยๆวาในบางรายที่มีการเสียชีวิตอยางกระทันหันในเด็กทารก เด็กโต และวัยหนุมสาวอาจมีความ เกี่ยวของกับการกลายพันธุทางพันธุกรรม ที่นำไปสูความผิดปกติของการไหลเขาออกของประจุไฟฟาของหัวใจ ซึ่งรูจักกันในชื่อวา channelopathy ซึ่งสิ่งเหลานี้นำไปสูการเตนหัวใจผิดปกติอยางรุนแรงจนทำใหเสียชีวิต การใหการวินิจฉัยอยางถูกตองอาจ เปนการชวยชีวิตสมาชิกคนอื่นๆในครอบครัวที่ยังมีชีวิตอยู สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 37
38.
บทที่ 11 การกูชีพทารก
(NEONATAL RESUSCITATION) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก ในทารกที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนโดยสาเหตุหลัก เกิดจากภาวะ asphyxia ดังนั้นลำดับการชวยกูชีวิตยังคงเปน A-B-C โดย อัตราสวนการกดหนาอก : การชวยหายใจเปน 3:1 ยกเวนในกรณีที่สาเหตุของภาวะหัวใจหยุดเตนเกิดจากหัวใจที่ผิดปกติ ราย ละเอียดของหัวขอหลักที่เปลี่ยนไปในป 2010 มีดังตอไปนี้ · เมื่อมีการใหการรักษา positive pressure ventilation หรือ การให oxygen ควรตองมีการติดตามประเมินอาการหลัง จากใหการรักษา โดยประเมินจาก 3 อยางดังนี้ : อัตราการเตนของหัวใจ, อัตราการหายใจ,การประเมินถึง สภาวะ oxy- gen ในรางกาย (ควรประเมินจากการใชเครื่อง pulse oximetry มากกวาการใชดูลักษณะสีภายนอก) · ในทารกที่คลอดโดยการผาคลอดทางหนาทอง มักมีโอกาสที่จะตองไดรับการกูชีวิต · ควรมีการประเมินติดตามการรักษาอยางตอเนื่อง · การรักษาโดยการให oxygen · การดูดเสมหะและสารคัดหลั่ง · เทคนิคการชวยหายใจ (ไมเปลี่ยนจากป 2005) · แนะนำใหมีการใช exhale co2 ในการประเมินเพื่อดูตำแหนงของทอชวยหายใจ · อัตราการกดหนาอกตอการชวยหายใจ · การควบคุมอุณหภูมิ( thermoregulation)ในทารกแรกเกิดที่คลอดกอนกำหนด(ไมเปลี่ยนจากป 2005) · การรักษาดวยการควบคุมอุณหภูมิ therapeutic hypothermia ในชวง post resuscitation care · การผูกมัดสายสะดือสามารถรอได · การระงับหรือยุติการชวยกูชีวิต(ไมเปลี่ยนจากป 2005) ในทารกที่คลอดโดยการผาคลอดทางหนาทองมักมีโอกาสที่จะไดรับการกูชีวิต 2010(ใหม) : ในทารกแรกเกิด ที่เกิดจากมาดาที่ไมมีปจจัยเสี่ยงระหวางการตั้งครรภ ที่คลอดโดยวิธีผาตัดคลอดทางหนาทอง โดย วิธีการระงับความรูสึกเฉพาะสวนในมารดาที่ตั้งครรภในชวง 37-39 สัปดาห พบวา โอกาสที่ตองใสทอชวยหายใจลดลง แตพบวามี ความตองการการชวยหายใจแบบ mask ventilation ที่สูงขึ้น เมื่อเทียบกับทารกที่คลอดวิธีปกติทางชองคลอด ดังนั้นในการคลอด จึงตองมีผูที่คอยชวยเหลือทารกที่มีความสามารถทำ mask ventilation ไดก็เพียงพอ ไมจำเปนตองสามารถใสทอชวยหายใจได การประเมิน อัตราการเตนของหัวใจ ,อัตราการหายใจ,และ oxygenation 2010(ใหม) : เมื่อมีการใหการชวยหายใจโดยใช positive pressure หรือ การให oxygen หลังจากนั้นควรตองมีการประเมินผล การรักษา โดยตองประเมินจาก 3 ลักษณะดังตอไปนี้: อัตราการเตนของหัวใจ,อัตราการหายใจ,ภาวะ oxygenation โดยควร ประเมินจากเครื่องวัด pulse oximeter มากกวาการดูลักษณะสีภายนอก 2005(เกา) : ในป 2005 ใหประเมินผลการติดตามจาก อัตราการเตนของหัวใจ,อัตราการหายใจ, ลักษณะสีภายนอก สาเหตุที่เปลี่ยน เนื่องจากการประเมินลักษณะสีภายนอกนั้น ขึ้นกับการประเมินของแตละบุคคล อาจทำใหมีการประเมินที่ไมตรง กันได และจากขอมูลในปจจุบันที่มีพบวาการดู ภาวะ oxygenation สามารถติดตามประเมินดูไดโดยใช เครื่องวัด pulse oximeter การรักษาโดยการให oxygen 2010(ใหม) : เครื่องวัด pulse oximeter วัดโดยการใช probe ติดที่แขนดานขวา ซึ่งควรจะตองใชเพื่อนำมาประเมินความ ตองการในการไดรับ oxygen สำหรับทารกแรกเกิดที่คลอดครบกำหนดควรเริ่มตนการกูชีวิตดวยการใชอากาศปกติมากกวาการให oxygen 100% หากจำเปนตองให oxygen ควรจะใชแบบ อากาศปกติ ผสมกับ ออกซิเจน ซึ่งปริมาณการใหสามารถใชเตรื่องวัด pulse oximeter ในการประเมินผล โดยติด probe ที่แขนดานขวา บริเวณ ขอมือ หรือ ฝามือ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 38
39.
2005(เกา) : หากมีภาวะ
cyanosis , bradycardia หรือมีอาการผิดปกติทางการหายใจอื่นๆของทารก การชวยเหลือจะให oxy- gen 100% ทันที เหตุผล : จากการวิจัยมีหลักฐานชัดเจนวา ในทารกแรกเกิดที่คลอดครบกำหนดและแข็งแรงดีพบวา หลังคลอดออกมาจะมี ate- rial oxyhemoglobin<60% และตองการเวลามากกวา 10 นาที ระดับ aterial oxyhemoglobin ถึงจะ >90% และยังพบวา hy- peroxia ยังทำใหเกิดภาวะเปนพิษ โดยเฉพาะในทารกที่คลอดกอนกำหนด การดูดเสมหะและสารคัดหลั่ง 2010(ใหม) : การ suction ในแรกคลอดทันที(รวมถึงการใชลูกยางแดง)ควรใชเฉพาะในรายที่เห็นชัดเจนวามีสารคัดหลั่งอุดตันจน ทำใหลำบากตอการหายใจเอง หรือ ใชเมื่อมีการเริ่มใชการชวยหายใจแบบ positive pressure ventilation เทานั้น สำหรับกรณี ทารกแรกเกิดที่ไมคอยตอบสนองตอการกระตุนและมีประวัติน้ำคร่ำมารดามีขี้เทาปน (meconium stain amniotic fluid) ยังคง รักษาตามเดิมคือใสทอชวยหายใจเพื่อทำการดูดเสมหะ (endotracheal suctioning) ในขณะนี้ยังไมมีหลักฐานการวิจัยที่เพียง พอที่จะเปลี่ยนคำแนะนำในการรักษา 2005(เกา) : แพทย/พยาบาล/เจาหนาที่ผดุงครรภ ผูทำการคลอดทารก จะตองทำการดูดเสมหะโดยใชลูกยางแดงดูดในปากและ จมูกในชวงที่เริ่มคลอดไหลแตตองกอนที่คลอดสวนหนาอกออกมา สำหรับในทารกที่แข็งแรง รองดัง มีการเคลื่อนไหวเองไดดีอาจ ไมจำเปนที่ตองดูดเสมหะหลังจากคลอดออกมาแลว สำหรับในกรณีที่น้ำคร่ำมีขี้เทาปน ควรดูดเสมหะในชองปาก ลำคอ และจมูก ทันทีที่ศีรษะคลอดออกออกมา(ยังไมคลอดไหลและลำตัว) ไมวาจะเปนน้ำคร่ำที่มีขี้เทามากหรือนอย (thin และ thick meco- nium) หากทารกที่คลอดในครรภที่มีน้ำคร่ำปนเปอนขี้เทา และพบวาทารกมีปญหาทางการหายใจ ไดแกไมหายใจหรือหายใจนอยลง ตัว ออนไมมีการเคลื่อนไหวแขนขาเอง , อัตราการเตนของหัวใจ < 100 ครั้ง/นาที ควรตองทำ direct laryngoscope ทันทีเพื่อทำการ ดูดขี้เทาที่เหลือออกมาจาก hypopharynx โดยการใสทอชวยหายใจพรอมอุปกรณ meconium suction และดูดเสมหะออกทางทอ ชวยหายใจ เหตุผล : ไมมีหลักฐานยืนยันชัดเจนวาในทารกที่แข็งแรงจะไดประโยชนจากการทำดูดเสมหะในทางเดินหายใจเสมอ ดังนั้นจึงยัง ไมแนะนำใหทำในทุกกรณี (หรือแมวาจะมีขี้เทาปนเปอนก็ตาม) และในขณะเดียวกันยังพบวามีขอเสียที่เกิดขึ้นจากการดูดเสมหะ เชนกัน สำหรับกรณีทารกแรกเกิดที่มีขี้เทาปนเปอนมาในน้ำคร่ำนั้น ยังไมมีหลักฐานที่เพียงพอที่จะแนะนำใหทำ / หรือ ไมให ทำการใสทอชวยหายใจเพื่อทำการดูดเสมหะในหลอดลมในทุกกรณี ยังใหเปนไปตามการพิจารณาของผูดูแลผูปวยตอไป เทคนิคการชวยหายใจ 2010(ไมเปลี่ยนจากป 2005) : การชวยหายใจดวยแรงดันบวก หรือ positive pressure ventilation นั้นควรกระทำดวยความ ระมัดระวัง และควรชวยดวยแรงดันที่เหมาะสมเพียงพอ ซึ่งจะชวยใหอัตราการเตนของหัวใจที่เพิ่มขึ้น หรือ ทำใหทรวงอกขยาย ตัวดีขึ้น หากใชความดันที่สูงเกินไปจะทำอันตรายตอปอดไดในทารกที่คลอดกอนกำหนด อยางไรก็ตาม ยังไมสามารถระบุชัดไดวา คาใดเปนคาที่เหมาะสมของ inflation time ,tidal volume, positive end expiratory pressure ที่ทำใหเกิด functional residual capacity ที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุด การชวยหายใจดวยแรงดันบวกอยางตอเนื่องนั้นพบวามีประโยชนมากในทารกที่คลอดกอน กำหนด ในสวนของการใช LMA นั้น ควรจะพิจารณาใชเมื่อการทำ face mask ventilation ไมประสบผลสำเร็จและยังไมสามารถ ใสทอชวยหายใจได คำแนะนำในการติดตามวัด Exhaled CO2 2010(ใหม) : การวัด Exhaled CO2 แนะนำใหใชเพื่อยืนยันตำแหนงทอชวยหายใจวาอยูในหลอดลมหรือไม อาจพบผลลบลวง ได หากมีภาวะ cardiac output ที่ไมเพียงพอ หรือ อาจพบผลบวกลวงได หากเครื่องมือมีการปนเปอน 2005(เกา) : การวัด Exhaled CO2 สามารถชวยดูตำแหนงทอชวยหายใจได เหตุผล : มีหลักฐานจากงานวิจัยเพิ่มมากขึ้นเรื่อยที่บงชี้วาการใชเครื่องติดตามคา Exhaled CO2 มีประโยชนเพื่อการ monitor ทอชวยหายใจมากพอๆ กับประโยชนดานการยืนยันตำแหนงทอชวยหายใจเชนกัน อัตราสวนการกดหนาอกตอการชวยหายใจ สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 39
40.
2010(ใหม) : แนะนำใหทำการกดหนาอกตอการชวยหายใจดวยอัตรา
3:1 หากสาเหตุของการเกิดหัวใจหยุดเตนนั้นคาดวาเกิด จากที่หัวใจผิดปกติใหพิจารณาเพิ่มอัตราการกดหนาอกตอการชวยหายใจเปน 15:2 2005(เกา) : ทำการกดหนาอกตอการชวยหายใจในอัตราสวน 3:1 โดยทำการกดหนาอก 90ครั้ง ชวยหายใจ 30ครั้ง เพื่อใหไดผล รวมของการกดหนาอกและชวยหายใจ 120 ครั้ง/นาที เหตุผล : อัตราการกดหนาอกตอการชวยหายใจในทารกนั้น ยังไมทราบคาที่เหมาะสมแนชัด แตพบวาอัตราการกดหนาอกตอการ ชวยหายใจ ที่ 3:1 สามารถเพียงพอตอการชวยหายใจในทารกที่หัวใจหยุดเตนโดยมีสาเหตุจากภาวะการหายใจผิดปกติ (as- phyxia) ได สำหรับในกรณีของทารกที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนโดยสันนิษฐานวามีสาเหตุจากพยาธิสภาพของหัวใจ ควรพิจารณา ทำการกดหนาอกตอการชวยหายใจ ที่ 15:2(กรณีที่มีผูทำการชวยชีวิต 2 คน) จะไดประโยชนกวาเนื่องจากมีอัตราการกดหนาอก ตอการชวยหายใจสูงกวา Post Resuscitation Therapeutic Hypothermia 2010(ใหม) : แนะนำใหในทารกที่คลอดออกมาที่มีอายุครรภมากกวาหรือเทากับ 36 สัปดาหที่มีภาวะ hypoxic ischemic en- cephalopathy ที่ระดับความรุนแรงตั้งแตปานกลางจนถึงวิกฤติ ควรไดรับการรักษาดวยภาวะ hypothermia ควรมีการเก็บขอมูล และติดตามผลการรักษาในระยะยาว 2005(เกา) : มีการศึกษาวิจัยทั้งใน คนและในสัตวพบวา การทำใหสมองอยูในภาวะ hypothermia ในทารกที่มีปญหาหายใจ ติดขัด (asphyxia) ซึ่งพบวาลดการบาดเจ็บตอเนื้อสมองได แตยังไมแนะนำใหนำไปใชจนกวาจะมีการศึกษาในคนและในสัตว อยางเพียงพอ เหตุผล : จากงานวิจัยแบบสุมในสหสถาบัน (Randomized controlled multicenter trial) หลายงานวิจัยที่พบวาการทำใหเกิด ภาวะ hypothermia (33.5°c-34.5°c)ในทารกที่มีอายุครรภคลอดที่มากกวาหรือเทากับ 36 สัปดาห ที่มีภาวะ hypoxic ischemic encephalopathy ที่ระดับความรุนแรงตั้งแตปานกลางจนถึงวิกฤติ จะชวยลดอัตราการเสียชีวิต และภาวะทุพพลภาพได โดยมีการ ติดตามผลจนทารกอายุ 18เดือน การผูกมัดสายสะดือที่ชาลง 2010(ใหม) : มีหลักฐานงานวิจัยมากขึ้นที่พบวาการผูกมัดสายสะดือที่ชาลงอยางนอย 1 นาที จะเกิดประโยชนตอทารกแรกเกิด ทั้งที่คลอดไมครบและครบกำหนด ที่ไมตองการการชวยกูชีวิต และยังไมมีหลักฐานอางอิงที่พอเพียงที่จะสนับสนุนหรือ ปฏิเสธ การ ผูกมัดสายสะดือที่ชาลงในทารกที่ตองการการชวยกูชีวิต การยุติการชวยกูชีวิต 2010(ยืนยันคำแนะนำจากป 2005 ) : ในทารกแรกเกิดที่คลอดออกมาแลวไมพบวามีการเตนของหัวใจ หลังจากการใหการชวย เหลือกูชีวิตไป 10 นาที ก็ยังไมมีการเตนของหัวใจที่กลับคืนมา ถือวาเพียงพอตอการตัดสินใจที่ยุติการชวยกูชีวิต ในกรณีที่จะ ตัดสินใจใหทำการกูชีวิตตอไปแมวา 10 นาทีผานไปแลวก็ตามขึ้นกับ สาเหตุของภาวะหัวใจหยุดเตน อายุคครภที่คลอด ภาวะ แทรกซอน บทบาทการรักษาในสภาวะ hypothermia และความรูสึกของผูปกครองในการยอมรับตอการเสียชีวิต เมื่อพบวาอายุ ครรภ น้ำหนักแรกคลอด ภาวะพิการตั้งแตแรกเกิด ซึ่งมีโอกาสในการรอดชีวิตมีนอยมาก ดังนั้นในกรณีนี้ไมตองทำการกูชีวิต สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 40
41.
บทที่ 12 ประเด็นทางจริยธรรม
(ETHICAL ISSUES) สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก K ประเด็นทางจริยธรรมที่เกี่ยวของการการกูชีพมีความซับซอน เกิดขึ้นในหลายๆสถานการณ (ทั้งใน และนอกโรงพยาบาล) และเกิดขึ้นกับผูชวยเหลือหลายระดับ (ทั้งผูชวยเหลือเบื้องตน จนถึงบุคลากรทางการแพทย) และเกิดขึ้นทั้งระหวางทำการกูชีพขั้น พื้นฐาน และขั้นสูง บุคลากรทางการแพทยทุกคน ควรพิจารณาปจจัยทางจริยธรรม กฎหมาย และ ทางวัฒนธรรม ที่เกี่ยวของใน การใหการชวยเหลือผูปวยที่จำเปนตองไดรับการกูชีพ ถึงแมวาตองกระทำการตัดสินใจระหวางการทำการกูชีพ แตการตัดสินใจ ตองกระทำบนหลักการทางวิทยาศาสตร ความตองการของผูปวยหรือตัวแทน และ หลักการทางกฎหมายของแตละพื้นที่ การยุติความพยายามกูชีพในผูใหญ ที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล 2010 (ใหม): สำหรับผูใหญที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล และไดรับการเฉพาะการกูชีพระดับพื้นฐาน ไดมีการจัดทำ ”ขอกำหนดเพื่อยุติการกูชีพขั้นพื้นฐาน (BLS termination resuscitation rule)” โดยพิจารณาสิ้นสุดการกูชีพขั้นพื้นฐานตั้งแตกอน การขนสงดวยรถพยาบาล เมื่อสภาวะของผูปวยตรงตามขอกำหนด ดังตอไปนี้ทุกขอ - มีสภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไมมีเจาหนาที่ระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน หรือ เจาพนักงานกูชีพขั้นตน - ไมมีการกลับมาของสัญญาณชีพ(ROSC) หลังจากใหการกดหนาอกผายปอดกูชีพ และการวิเคราะหจากเครื่องกระตุน หัวใจอัตโนมัติ ครบ 3 รอบ - ไมมีการปลอยกระแสไฟฟาออกจากเครื่องกระตุนหัวใจ สำหรับสถานการณที่หนวยกูชีพขั้นสูงออกปฏิบัติการชวยเหลือผูใหญที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาล ไดมีการจัดทำ ”ขอ กำหนดเพื่อการยุติการกูชีพขั้นสูง (ALS termination resuscitation rule)” โดยพิจารณายุติการกูชีพ เมื่อสภาวะของผูปวยตรงตาม ขอกำหนด ดังตอไปนีทุกขอ ้ - เปนการเสียชีวิตโดยไมมีผูพบเห็น - ไมมีการนวดผายปอดกูชีพโดยผูเห็นเหตุการณ - ไมมีการกลับมาของสัญญาณชีพ(ROSC) หลังจากใหการกูชีพขั้นสูงเสร็จสิ้น ณ ที่เกิดเหตุ - ไมมีคลื่นไฟฟาหัวใจแบบที่จะไดรับการรักษาดวยเครื่อง Defibrillator หรือ AED (no shock delivered) การใชงานขอกำหนดดังกลาว รวมถึง กระบวนการติดตอผูควบคุมทางการแพทยเมื่อมีขอบงชี้ เจาหนาที่ระบบบริการการแพทย ฉุกเฉินควรไดรับการฝกอบรม เกี่ยวกับการแจงขอมูลที่มีความละเอียดออนกับครอบครัวของผูปวยเกี่ยวกับผลลัพธของการกูชีพ ควรมีความรวมมือระหวางหนวยงานตางๆ เชน แผนกฉุกเฉินของโรงพยาบาล หนวยชันสูตรพลิกศพ แพทยผูควบคุมระบบการ แพทยฉุกเฉิน และ เจาหนาที่ตำรวจ หากจะใหยุติการกูชีพจากภายนอกโรงพยาบาลดังกลาว 2005 (เกา): ไมมีการจัดทำขอกำหนดมากอนหนานี้ เหตุผล : กฎการสิ้นสุดการกูชีพขั้นสูงของทั้งหนวยกูชีพขั้นพื้นฐานและหนวยกูชีพขั้นสูง ไดรับการยอมรับอยางแพรหลายในระบบ การแพทยฉุกเฉินของประเทศสหรัฐอเมริกา แคนาดา รวมถึงในยุโรป การนำกฎดังกลาวไปใชงานสามารถลดอัตราการขนสงผูปวย สูโรงพยาบาลที่ไมมีความจำเปนลงได รอยละ 40 ถึง 60 ซึ่งสงผลใหชวยลดความอันตรายบนทองถนน ที่ทำใหเจาที่ผูชวยเหลือผู ปวยและสาธารณชนมีความเสี่ยง ลดการละเลยตอความเสี่ยงของเจาหนาที่หนวยบริการการแพทยฉุกเฉิน และ ลดปริมาณการ รณรงคของแผนกฉุกเฉินซึ่งมีราคาแพง หมายเหตุ: แนวทางการตัดสินใจนี้ ไมมีการจัดทำสำหรับผูปวยเด็ก(ทารกแรกคลอด เด็ก เล็ก หรือ เด็กโต) ที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนกอนถึงโรงพยาบาล เนื่องจาก ไมเคยมีการศึกษาที่เชื่อถือได เกี่ยวกับปจจัยที่สัมพันธกับ ผลของการกูชีพในภาวะหัวใจหยุดเตนนอกโรงพยาบาลในผูปวยกลุมนี้ ตัวชี้วัดการพยากรณโรคในผูปวยหลังภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไดรับการรักษาดวยควบคุมอุณหภูมิกายใหต่ำ ลง (Therapeutic Hypothermia) 2010 (ใหม): ในผูใหญที่รอดชีวิตหลังเกิดภาวะหัวใจหยุดเตนและไดรับการรักษาดวยวิธีควบคุมอุณหภูมิกายใหต่ำลง (Thera- peutic Hypothermia) มีคำแนะนำใหประเมิน อาการทางระบบประสาท การตรวจคลื่นไฟฟาสรีระวิทยาของสมอง (Electro- สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 41
42.
physiology) การตรวจวิเคราะห Biomarker
และการตรวจทางรังสีของสมอง ซึ่งทำการประเมินในอีก 3 วันหลังผูปวยรอดจาก ภาวะหัวใจหยุดเตน ในปจจุบัน หลักฐานทางวิทยาศาสตรที่ชวยในการตัดสินใจยุติความพยายามในการยื้อชีวิต (withdrawal of life support) ยังมีขอจำกัด แพทยควรจดบันทึกขอมูลตัวชี้วัดทุกประเภทอยางนอย 72 ชั่วโมงหลังรอดจากภาวะหัวใจหยุดเตน และไดรับการรักษาดวยภาวะอุณหภูมิกายต่ำ และใชการตัดสินใจที่ดีที่สุดโดยตั้งอยูบนขอมูลตัวชี้วัดขางตน ในการตัดสินใจวาจะ สิ้นสุดการชวยกูชีพหรือไมตามความเหมาะสม 2005 (เกา): ไมมีการกำหนดตัวชี้วัดการพยากรณโรคในผูปวยหลังภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไดรับการรักษาดวยวิธีควบคุมอุณหภูมิ กาย Therapeutic Hypothermia สำหรับผูปวยที่ไมไดรับการรักษาดวยวิธีควบคุมอุณหภูมิกาย Therapeutic Hypothermia นั้น จากการวิเคราะหอภิมาน(Meta- analysis) ในการศึกษาวิจัย 33 เรื่อง เกี่ยวกับ ผลลัพธของภาวะโคมาจากสมองขาดออกซิเจนและขาดเลือด (anoxic-ischemic coma) พบวา ปจจัยที่สงผลตอผลลัพธที่ไมดี่ มี 3 ปจจัย คือ - ตรวจไมพบปฏิกิริยาของรูมานตาในวันที่สาม - ตรวจไมพบการตอบสนองทาง motor ตอสิ่งกระตุน / ความเจ็บปวด ในวันที่สาม - ตรวจไมพบการตอบสนองของเสนประสาทมีเดียนทั้งสองขาง จากการกระตุนทางกระแสไฟฟาที่สมอง (Somatosensory-evoked potentials) ในสภาวะที่อุณหภูมิปกติและมีภาวะโคมาอยางนอย 72 ชั่วโมง หลังมีภาวะ สมองขาดออกซิเจนและขาดเลือด การยุติความพยายามในการชวยกูชีพสามารถกระทำไดอยางถูกตองทางจริยธรรมในกรณีนี้ เหตุผล : บนพื้นฐานของหลักฐานทางการแพทยที่จำกัด ปจจัยที่สงผลตอผลลัพธที่ไมดีของผูปวยหลังภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไดรับ การรักษาดวยภาวะอุณหภูมิกายต่ำ ไดแก การตรวจไมพบการตอบสนองแบบ N20 peak จากสมองทั้งสองขาง จากการกระตุน ทางกระแสไฟฟาที่สมอง (Somatosensory-evoked potentials) ในเวลา ≥ 24 ชั่วโมง และ การตรวจไมพบทั้งปฏิกิริยาของ กระจกตา และรูมานตา ในเวลา ≥ 3 วัน หลังจากภาวะหัวใจหยุดเตน ยังมีหลักฐานทางการแพทยแนะนำอีกวา การตรวจ Glas- gow Coma Scale โดยดูคะแนนของการสั่งการของสมองที่มีคา ≤ 2 ในเวลา 3 วันหลังจากพบภาวะหัวใจกลับมาเตนเอง(ROSC) และการตรวจพบภาวะชักไมหยุด(Status epilepticus) ไมไดบงถึงผลลัพธที่แยของผูปวยหลังภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไดรับการรักษา ดวยภาวะอุณหภูมิกายต่ำ (แตยังมีการศึกษาวิจัยคอนขางจำกัด) ในขณะเดียวกัน อาจมีโอกาสพบการกลับมาของความรูสึกตัว และการรับรูของผูปวยหลังภาวะหัวใจหยุดเตนที่ไดรับการรักษาดวยภาวะอุณหภูมิกายต่ำ แมวาจากการตรวจจะไมพบการตอบ สนอง N20 ทั้งสองขาง หรือมีการตอบสนองเพียงเล็กนอยจากเสนประสาทมีเดียนดวยการกระตุนโดยใชกระแสไฟฟา (Somatosensory-evoked potentials)ก็ตาม (แตพบยังพบรายงานกรณีผูปวยนอยมาก) แสดงใหเห็นวาปจจัยดังกลาวก็อาจยัง เชื่อถือไมไดเชนกัน ความนาเชื่อถือของสารเคมีที่บงสภาวะมีชีวิต (Biomarker) ที่บงบอกถึงพยากรณโรคก็ยังถูกจำกัดโดยจำนวน ผูปวยที่ถูกศึกษายังมีจำนวนนอยเกินไป สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 42
43.
บทที่ 13 การฝกอบรม
การประยุกตใชในทางปฏิบัติ และการทำงานรวมกันเปนทีม (EDUCATION, IMPLEMENTATION, AND TEAMS) K การฝกอบรม การประยุกตใช และการทำงานเปนทีม เปนหัวขอใหมใน แนวปฏิบัติการกดหนาอกฝายปอดกูชีพ ป 2010 ของ AHA และ ECC เพื่อตอบสนองการเพิ่มขึ้นของหลักฐานทางการแพทยที่ดีที่สุด เกี่ยวกับการฝกอบรมทักษะการกูชีพ การ ประยุกตหวงโซของการรอดชีวิต (Chain of survival) มาสูการปฏิบัติไดจริง และการพัฒนาสูแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดในดานการ ทำงานรวมกันเปนทีม และระบบการดูแลรักษาผูปวยครบวงจร เนื่องจาก ขอมูลดังกลาวมีผลกระทบตอเนื้อหาและรูปแบบที่จะใช เปนหลักสูตรในการนำมาฝกอบรม จึงไดมีคำแนะนำกลาวไวในประเด็นนี้ดวยเชนกัน สรุปใจความสำคัญ คำแนะนำหลักและจุดเนนย้ำในหัวขอนี้ไดแก : - หลักสูตรกูชีพขั้นพื้นฐานและขั้นสูง (ที่มีอายุใบอนุญาต 2 ป ตามแบบของ American Heart Association certificates) ควรประกอบดวยการประเมินความรูและทักษะในการกูชีพเปนระยะ รวมไปถึงการสนับสนุน หรือ ฟนฟูวิชาการใหทัน สมัยตามความจำเปน ปจจุบัน ยังไมมีขอสรุปในเรื่องการกำหนดระยะเวลาและวิธีการที่เหมาะสมในการประเมินความรู ซ้ำ หรือฟนฟูวิชาการดังกลาว และยังตองการการศึกษาเพิ่มเติมตอไป - หลักสูตรการเรียนการสอน CPR ไดจัดใหมีประเด็นการสนับสนุนใหมีการทำ bystander CPR ใหมากขึ้น - ควรมีการฝกสอนการชวยชีวิตโดยใชการกดหนาอกเพียงอยางเดียว (compression-only CPR) แกผูที่อาจไมอยาก ทำการ CPR แบบเต็มรูปแบบ (คือมีการกดหนาอกและชวยหายใจ) เพื่อใหผูประสบเหตุ ลดความลังเลที่จะทำการชวยกู ชีพ (เชน ความกลัว หรือหวั่นใจ เวลาที่ตองพบกับผูปวยที่มีภาวะหัวใจหยุดเตนจริงๆ) และทำการชวยชีวิตพื้นฐานได - เจาหนาที่สั่งการในระบบการแพทยฉุกเฉิน ควรสามารถใหคำแนะนำทางโทรศัพทเพื่อชวยใหผูประสบเหตุประเมินไดวา ผูปวยมีภาวะหัวใจหยุดเตนหรือไม เชน ผูปวยที่อาจยังหายใจแตไมใชการหายใจปกติ หรือหายใจเฮือก(Gasping) เปนตน และชวยกระตุนใหผูประสบเหตุ ตัดสินใจทำการ CPR ทันที ถาสงสัยวาผูปวยมีภาวะหัวใจหยุดเตน เจาหนาที่สั่ง การในระบบการแพทยฉุกเฉินอาจสามารถให คำแนะนำทางโทรศัพทในการปฏิบัติ เพื่อชวยใหผูประสบเหตุที่ไมเคยได รับการฝกอบรมการกูชีพมากอน สามารถทำการชวยชีวิตโดยใชการกดหนาอกเพียงอยางเดียว (compression-only CPR) ได - ทักษะการกูชีพขั้นตน สามารถเรียนรูไดจากการดูวีดีทัศนสื่อการสอน โดยมีผลลัพธเทียบเทากับการฝกโดยวิธีปกติตาม หลักสูตรเดิม - เพื่อลดระยะเวลาที่ผูปวยจะไดรับการทำการกระตุนหัวใจดวยไฟฟา การใชเครื่องกระตุนหัวใจอัตโนมัติหรือ AED ไมควร จำกัดเฉพาะผูไดรับการฝกอบรมการใชงานมากอนแลวเทานั้น อยางไรก็ตาม การเขารับการอบรมการใชเครื่องกระตุน หัวใจอัตโนมัตินั้น ชวยพัฒนาความสามารถของผูใชไดดีขึ้น (จากการทดสอบในสถานการณจำลอง) มากกวาผูไมเคย อบรมอยางชัดเจน และยังแนะนำใหมีการจัดการเรียนการสอนในเรื่องนี้ตอไป - การทำงานเปนทีม และทักษะความเปนผูนำ ยังเปนสิ่งที่ควรมีในการฝกอบรมอยางตอเนื่องทั้งในหลักสูตรกูชีพขั้นสูง สำหรับผูใหญ และการกูชีพขั้นสูงในเด็ก - หุนจำลองที่มีลักษณะเหมือนจริง เชน มีความสามารถในการแสดงการขยายของทรวงอก หรือมีเสียงปอด สามารถสราง ชีพจร รวมถึงความดันโลหิต และ สามารถพูดได อาจมีประโยชนสำหรับการบูรณาการความรู ทักษะ และ เจตคติ ที่ จำเปนในการฝกการกูชีพขั้นสูง และการกูชีพขั้นสูงในเด็ก อยางไรก็ตาม ขอมูลที่ไดยังไมเพียงพอในการแนะนำหรือตอ ตานการใชงานหุนดังกลาวในหลักสูตรฝกอบรม - ไมควรมีการใชขอสอบแบบเขียนเพียงอยางเดียวในการประเมินสมรรถนะของผูเขาฝกอบรมในหลักสูตรกูชีพขั้นสูง ทั้งใน เด็กและในผูใหญ ควรจัดใหมีการประเมินดานทักษะปฏิบัติการ (Performance assessment) ดวย - การประเมินผลควรทำเปนกิจลักษณะอยางจริงจัง ทั้งเพื่อประเมินวาผูเขาอบรมไดบรรลุวัตถุประสงคการเรียนรูหรือไม และยังรวมถึงประสิทธิผลของหลักสูตรดวย สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 43
44.
-
อุปกรณบันทึกการนวดหนาอกฝายปอดกูชีพ และแสดงผลการปฏิบัติ อาจมีประโยชนในการฝกอบรมผูใหการชวยเหลือ และอาจมีประโยชนในตรวจดูความกาวหนาในการปฏิบัติการนวดหนาอกฝายปอดกูชีพในผูปวยจริง - การทบทวนและสรุปหลังจบการเรียนการสอน หรือ Debriefing เปนกระบวนการที่เนนผูเรียนเปนศูนยกลาง (learner- focused) โดยเปนกลวิธีละมุนละมอมที่สามารถชวยใหทั้งผูเรียนและทีม สามารถพัฒนาการเรียนรูรวมกันโดยหลีกเลี่ยง วิธีการตำหนิได การ Debriefing ควรมีการรวมอยูในหลักสูตรกูชีพขั้นสูง เพื่อชวยใหเกิดการเรียนรูและสามารถใชในการ ทบทวนวิธีการในการปฏิบัติจริง ทำใหเกิดการพัฒนากระบวนการกูชีพได หลังจบกระบวนการ - ควรมีการจัดการอยางเปนระบบ(Systems-based approaches) เพื่อพัฒนาทักษะการกูชีพในวงกวาง เชน ระบบดูแลผู ปวยสวนทองถิ่น และ ทีมกูชีวิตในโรงพยาบาล หรือพื้นที่ตางๆ (Medical Emergency Team) เพื่อชวยใหเกิดประโยชน ในการลดความแตกตางในทางปฏิบัติ และทำใหโอกาสของการรอดชีวิตจากภาวะหัวใจหยุดเตน ในแตละทองที่ ดีขึ้น อยางเปนระบบได 2 ป นานเกินไป ในการประเมินทักษะการกูชีพซ้ำ 2010 (ใหม): อายุของเอกสารรับรองทักษะการกูชีพตาม American Heart Association คือ 2 ป แตแนะนำใหควรมีการประเมิน ซ้ำในระหวางรอบ 2 ป โดยมีการฟนฟูวิชาการตามความจำเปน แตปจจุบัน ยังไมมีขอมูลเพียงพอเพื่อกำหนดระยะเวลาและวิธีการ ที่เหมาะสมในการประเมินความรูซ้ำ เหตุผล : คุณภาพของการฝกอบรมและความถี่ในการฝกอบรมซ้ำเปนปจจัยสำคัญในการพัฒนาประสิทธิภาพของการกูชีพ ใน ทางอุดมคตินั้น การฝกอบรมซ้ำไมควรมีการจำกัดที่ระยะเวลา 2 ป การฝกซ้ำบอยๆเปนสิ่งที่มีความจำเปนในการรักษาระดับ คุณภาพของการกูชีพ โดยมีเปาหมายเพื่อการรักษาระดับคุณภาพของการกูชีพ ทั้งผูฝกสอนและผูเขารับการอบรมควรตระหนักวา การผานการฝกอบรมกูชีพตามหลักสูตรของ AHA และ ECC นั้น เปนเพียงกาวแรกเทานั้น การฝกอบรมของ American Heart Association และ ECC ควรเปนสวนหนึ่งที่ชวยใหมีการศึกษาและการพัฒนาคุณภาพการกูชีพอยางตอเนื่อง ซึ่งสะทอนความ ตองการและการฝกฝนของทั้งตัวบุคคลและระบบ แตในปจจุบันนี้ยังไมพบวิธีการใดที่ไดรับการยืนยันวาที่ดีที่สุดในการรักษาระดับ ความรูและคุณภาพของการกูชีพ การเรียนรูเพื่อความเชี่ยวชาญ 2010 (ใหม): อุปกรณบันทึกการนวดหนาอกฝายปอดกูชีพ และแสดงผลการปฏิบัติรุนใหมๆ อาจมีประโยชนในการฝกอบรมผู ใหการชวยเหลือ และเปนสวนหนึ่งของยุทธศาสตรทั้งหมดในการพัฒนาคุณภาพของการกูชีพในผูปวยในสถานการณจริง การฝก เพื่อใหมีทักษะในการดูแลผูปวยที่มีการบูรณาการและซับซอน ที่จำเปนในการปฏิบัติการนวดหนาอกที่เพียงพอนั้น ตองมีเปาหมาย ที่ผูเขารับการฝกอบรมวาตองฝกปฏิบัติจนมีความเชี่ยวชาญและสามารถแสดงใหเห็นวาปฏิบัติไดจริง เหตุผล : การประเมินผลการกดหนาอกโดยหลักแลว จะเนนใหมีทักษะปฏิบัติที่แมนยำใน 3 องคประกอบ ไดแก ความถี่ในการกด ความลึกในการกด และการปลอยใหมีการขยายกลับของทรวงอก(recoil) รวมถึงหามมิใหมีการขัดขวางการกดหนาอก เปนความ ทาทายอยางสูง แมกระทั่งผูที่เปนผูเชี่ยวชาญที่ไดรับการฝกมาอยางดีก็ตาม ดังนั้น ผูเขาฝกอบรมจะตองไดรับการใหความสนใจ ในการระหวางการฝกกดหนาอกเปนอยางดี คำแนะนำในการกูชีพป 2010 ของ AHA และ EEC ไดใหความสำคัญกับการทำให มั่นใจวาผูฝกอบรม สามารถทำการกดหนาอกไดอยางถูกตอง การฝกพื้นฐานอยางการ “กดใหแรง และ กดใหเร็ว” อาจไมเพียง พอที่จะทำใหแนใจวา การกดหนาอกทำไดอยางยอดเยี่ยม การใชอุปกรณบันทึกการกดหนาอกฝายปอดกูชีพ และแสดงผลการ ปฏิบัติ ระหวางการฝกกดหนาอกนั้น จะชวยเพิ่มการเรียนรูและการจดจำได การพิชิตกำแพงที่ทำใหละเลยการชวยกูชีพ 2010 (ใหม): การฝกอบรมควรมีการพูดถึงอุปสรรคที่สงผลตอการตัดสินใจเขาของผูประสบเหตุคนแรกในการชวยเหลือผูปวยดวย การนวดหนาอกฝายปอดกูชีพ เหตุผล : ความกลัวของผูชวยเหลือผูปวย สามารถทำใหลดลงไดดวยการใหความรูเกี่ยวกับความเสี่ยงที่แทจริงที่อาจเกิดขึ้นตอผู ชวยเหลือ และตัวผูปวยเอง การใหความรูอาจชวยใหประชาชนทั่วไปที่เคยผานการฝกอบรมการกูชีพขั้นพื้นฐานใหสามารถชวย เหลือผูปวยไดดีขึ้น จากการศึกษาพบวาคำตอบที่พบบอยๆ จากผูประสบเหตุนั้นคือจริงๆ แลวทุกคนตางกังวล รูสึกไมมั่นใจและ ตื่นตระหนก หลักสูตรการฝกอบรมควรสอนวิธีการลดอาการดังกลาว เจาหนาที่สั่งการในระบบการแพทยฉุกเฉินควรรูจัก สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 44
45.
วิเคราะหสภาวะอารมณของผูประสบเหตุ และชวยแนะนำใหผูประสบเหตุสามารถทำการชวยเหลือผูปวยไดอยางถูกตองและมี ประสิทธิภาพได การเรียนรูเรื่องทักษะการทำงานเปนทีมในการกูชีพขั้นสูงสำหรับผูใหญและการกูชีพขั้นสูงในเด็ก 2010 (ใหม):
การฝกอบรมการกูชีพขั้นสูงควรมีการฝกการทำงานเปนทีมดวย เหตุผล : ทักษะการกูชีพมักมีการทำหลายๆสิ่งไปพรอมๆกัน และผูใหบริการทางการแพทยจะตองสามารถทำงานรวมกันเปนหมู คณะไดเพื่อลดกระบวนการขัดขวางการนวดหนาอก พบวาการทำงานเปนทีม และภาวะความเปนผูนำทวีความสำคัญอยางมาก โดยเฉพาะอยางยิ่งในหลักสูตรขั้นสูงทั้งในเด็กและผูใหญ ไมมีความจำเปนตองฝกการใชงานเครื่องกระตุนหัวใจอัตโนมัติ 2010 (New): ไมมีความจำเปนตองฝกการใชเครื่องกระตุนหัวใจอัตโนมัติ แมวาการฝกจะชวยเพิ่มความสามารถในการใชงาน เครื่องก็ตาม เหตุผล : ในการศึกษาที่ใชหุนจำลอง พบวา ผูใชงานสามารถใชเครื่องกระตุนหัวใจอัตโนมัติไดอยางถูกตองโดยไมตองผานการฝก มากอน การใชเครื่องกระตุนหัวใจอัตโนมัติโดยผูประสบเหตุคนแรกที่แมไมเคยไดฝกอบรมมากอนก็มีประโยชนและอาจชวยใหผู ปวยรอดชีวิตได จากการศึกษาแสดงใหเห็นวาการฝกอบรมเพียงเล็กนอยก็สามารถเพิ่มความสามารถในการใชงานเครื่องในหุน จำลองได ทั้งนี้ควรมีการสงเสริมใหมีการฝกอบรมอยางกวางขวาง เพื่อเพิ่มโอกาสการฝกอบรมใหกับผูประสบเหตุคนแรกไดมาก ขึ้น การพัฒนาคุณภาพของระบบกูชีพอยางตอเนื่อง 2010 (ใหม): ระบบการกูชีพควรมีระบบการประเมินผลและพัฒนาอยางตอเนื่อง เหตุผล : มีหลักฐานที่พบวา ในแตละพื้นที่ของประเทศสหรัฐอเมริกามีการรายงานอุบัติการณภาวะหัวใจหยุดเตน และผลลัพธ ของการกูชีพที่แตกตางกันไปในแตละชุมชน ความแตกตางนี้เองเปนหลักฐานที่ยืนยันวาในแตละชุมชนและระบบการกูชีพมี ความจำเปนตองจำแนกและวิเคราะหการใหความชวยเหลือภาวะหัวใจหยุดเตนอยางทันทวงทีและวัดผลลัพธอยางแมนยำ ทั้งยัง ชวยใหเห็นโอกาสในการเพิ่มอัตราการรอดชีวิตในหลายๆพื้นที่ไดอีกดวย ควรมีการประเมินและติดตามผลของระบบการกูชีพใน ชุมชนและในโรงพยาบาล ภาวะหัวใจหยุดเตน ระดับของการชวยเหลือ และ ผลลัพธของการชวยเหลือ อยางเปนระบบ การพัฒนา คุณภาพอยางตอเนื่องรวมถึงการประเมินผลและเปรียบเทียบกับชุมชน / สถาบันอื่น และพยายามปรับปรุงการกูชีพใหมีความ เหมาะสมอยางตอเนื่อง จะชวยพัฒนาการกูชีพใหเขาใกลอุดมคติไดมากยิ่งขึ้นได สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 45
46.
บทที่ 14 การปฐมพยาบาล
AHA Guidelines for CPR and ECC 2010 ไดรับการพัฒนาโดย AHA และสภากาชาดอเมริกัน (American Red Cross: ARC) โดย 2010 AHA/ARC Guidelines for First Aid มีพื้นฐานมาจากการทบทวนวรรณกรรม ในหัวขอที่สำคัญตางๆ โดยอาศัย International First Aid Advisory Board ซึ่งมีตัวแทนจากองคกรปฐมพยาบาลจาก 30 ประเทศ เขารวม ขั้นตอนดำเนิน การจะตางจากของ ILCOR International Consensus on CPR and ECC Science with Treatment Recommendations และ ไมไดเปนสวนหนึ่งของ ILCOR X การปฐมพยาบาลคือการประเมินและการรักษาใดๆ ที่สามารถทำไดโดยผูที่พบเห็นเหตุการณ (หรือโดยผูปวยเอง) โดย ปราศจากอุปกรณทางการแพทย หรือมีใชเพียงเล็กนอย ผูทำการปฐมพยาบาล ไดแกผูที่ไดรับการฝกอบรมการปฐมพยาบาล การ ดูแลผูปวยฉุกเฉิน หรือการแพทยฉุกเฉิน ที่ใหการปฐมพยาบาลผูปวยนั่นเอง สรุปใจความสำคัญและการเปลี่ยนแปลงหลัก หัวขอสำคัญใน 2010 AHA/ARC Guidelines for First Aid ไดแก - การใหออกซิเจนเสริม (supplementary oxygen administration) - Epinephrine (adrenaline) กับ anaphylaxis - การใหแอสไพรินในผูปวยแนนหนาอก (ใหม) - การขันชะเนาะ (Tourniquets) และการหามเลือด - Hemostatic agents - งูกัด - พิษแมงกะพรุน (jellyfish stings) - ภาวะฉุกเฉินจากความรอน (heat emergencies) หัวขอที่มีใน 2010 Guidelines แตยังคงเดิมของเหมือนในป ค.ศ. 2005 ไดแก การใช inhalers ในผูที่หายใจติดขัด, ลมชัก, บาดแผล และแผลถลอก, ไฟไหม น้ำรอนลวก, spine stabilization, การบาดเจ็บของกลามเนื้อและกระดูก, การบาดเจ็บของฟน, ภาวะฉุกเฉินจากความเย็น (Cold emergencies) และ ภาวะฉุกเฉินจากพิษ (poison emergencies) การใหออกซิเจน (supplementary oxygen) 2010 (ไมตางจากของป 2005) : ไมแนะนำให ใหออกซิเจนเสริมเปนการปฐมพยาบาล ในผูปวยทุกรายที่มีการหายใจขัด (short- ness of breath) หรือแนนหนาอก (chest discomfort) 2010 (ใหม) : ควรพิจารณาใหออกซิเจนเสริม เปนสวนหนึ่งของการปฐมพยาบาล นักดำน้ำที่มี decompression injury เหตุผล: ดังปรากฎในป ค.ศ. 2005 ยังไมมีหลักฐานที่แสดงถึงประโยชนจากการใหออกซิเจนเสริม ในผูปวยที่มีการหายใจขัด (shortness of breath) หรือแนนหนาอก (chest discomfort) แตมีหลักฐานที่แสดงถึงประโยชนของการใหออกซิเจนเสริม แกนัก ดำน้ำที่มี decompression injury Epinephrine (adrenaline) กับ anaphylaxis 2010 (ใหม) : หากอาการของ anaphylaxis ยังคงมีอยูหลังให epinephrine แลว ผูทำการปฐมพยาบาลควรหาความชวยเหลือ ทางการแพทยกอนที่จะให epinephrine ครั้งที่สอง 2005 (เกา) : ดังปรากฎในป ค.ศ. 2005, 2010 AHA/ARC Guidelines for First Aid แนะนำใหผูทำการปฐมพยาบาลเรียนรูถึง อาการ และอาการแสดงของ anaphylaxis และการใช epinephrine แบบฉีดดวยตนเอง เพื่อใหชวยผูปวยเบื้องตนได เหตุผล: Epinephrine สามารถชวยชีวิตผูปวยที่มี anaphylaxis ได แตประมาณ 18%-35% ของผูปวยที่มีอาการ และอาการ แสดงของ anaphylaxis ตองไดรับ epinephrine เปนครั้งที่สอง การวินิจฉัย anaphylaxis อาจทำไดยาก ถึงแมจะเปนผูประกอบ วิชาชีพทางการแพทยก็ตาม และการให epinephrine มากเกินไปก็จะกอใหเกิดภาวะแทรกซอนได (เชน ภาวะกลามเนื้อหัวใจขาด เลือดแยลง หรือเกิดหัวใจเตนผิดจังหวะ) หากใหในผูปวยที่มิไดมี anaphylaxis (เชน ใหในผูปวยที่เปนโรคหลอดเลือดหัวใจ) ดังนั้น ผูทำการปฐมพยาบาลจึงควรเรียกขอความชวยเหลือฉุกเฉิน กอนให epinephrine ครั้งที่สอง สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 46
47.
การใหแอสไพรินในผูปวยแนนหนาอก 2010 (ใหม) :
ผูทำการปฐมพยาบาลควรแจงระบบบริการการแพทยฉุกเฉินเมื่อพบผูปวยแนนหนาอก ขณะที่รอรถพยาบาลมารับ ควรแนะนำใหผูปวยเคี้ยวยาแอสไพริน (ชนิดเม็ด ไมเคลือบ) ขนาดของผูใหญ 1 เม็ด หรือขนาดของเด็ก 2 เม็ด หากผูปวยไมมี ประวัติแพยาแอสไพริน และไมมีภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารกอนหนานี้ไมนาน เหตุผล: แอสไพรินเปนยาที่มีประโยชน ตอผูปวยที่แนนหนาอกจากโรคหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งอาการแนนหนาอกนั้น ตอใหเปนผู ประกอบวิชาชีพแพทยก็ยังบอกไดยาก วาอาการเกิดจากหัวใจหรือไม การใหแอสไพรินนั้นไมควรทำใหการแจงระบบบริการการ แพทยฉุกเฉินลาชาไป การขันชะเนาะ (Tourniquets) และการหามเลือด 2010 (ไมตางจากของป 2005) : เนื่องจากการขันชะเนาะอาจทำไดไมเหมาะสม หรือเกิดผลขางเคียงที่อาจเปนอันตรายได ฉะนั้น จึงแนะนำใหทำการขันชะเนาะเฉพาะในผูปวยที่ไมสามารถกดโดยตรงที่บาดแผล หรือการกดนั้นไมสามารถหยุดเลือดได และผูทำการปฐมพยาบาลควรฝกฝนการขันชะเนาะมาเปนอยางดีแลว เหตุผล: การหามเลือดดวยวิธีขันชะเนาะดังกลาว มีประโยชนอยางยิ่งในสถานการณจำเพาะ เชน ในสนามรบ และทำโดยผูที่ผาน การฝกฝนมากอน อยางไรก็ดี ไมมีขอมูลรองรับการขันชะเนาะที่ทำโดยผูทำการปฐมพยาบาลแตอยางใด สวนผลขางเคียงที่อาจ เปนอันตราย เชน การขาดเลือดและมีเนื้อตาย (ischemia and gangrene) ของแขนขา ภาวะช็อกหรือถึงแกชีวิต สัมพันธกับเวลา ที่คงการบีบรัดเอาไว และประสิทธิภาพของการทำขึ้นกับชนิดของการขันชะเนาะแบบตางๆ โดยทั่วไปแลว แนะนำใหใชอุปกรณที่ ออกแบบมาโดยเฉพาะดีกวาการประยุกตใช Hemostatic agents 2010 (ใหม) ไมแนะนำใหใช hemostatic agents เพื่อหยุดเลือดในการปฐมพยาบาล เหตุผล: แมวาจะมี hemostatic agents หลายตัวที่ใชหยุดเลือดไดผล แตก็ไมแนะนำใหใชในการปฐมพยาบาลเนื่องจากมีความ หลากหลายของประสิทธิภาพการหยุดเลือด และผลขางเคียงที่อาจเปนอันตรายได เชน เนื้อเยื่อถูกทำลาย รวมกับการเกิด pro- embolic state และอาจเกิดอันตรายจากความรอนได (thermal injury) งูกัด 2010 (ใหม) การพันรัดแผลใหอยูนิ่ง (pressure immobilization bandage) โดยใชความดันระหวาง 40-70 มม.ปรอท สำหรับ แขน และระหวาง 55-70 มม.ปรอท สำหรับขา พันตลอดความยาวของแขนหรือขาที่โดนกัด นับเปนวิธีที่ปลอดภัยและไดผลในการ ลดการไหลเวียนของน้ำเหลือง (lymph flow) เพื่อลดการกระจายของพิษงู 2005 (เกา) ในฉบับปค.ศ. 2005 นั้น แนะนำใหใช การพันรัดแผลใหอยูนิ่ง (pressure immobilization bandage) ดังกลาว เฉพาะ กับผูปวยที่ถูกงูที่มีพิษตอระบบประสาท (neurotoxic venom) กัดเทานั้น เหตุผล: มีการรายงานถึงผลดีที่เกิดจากการพันรัดแผลดังกลาวขางตน ในผูปวยที่ถูกงูพิษชนิดอื่นๆ (ในอเมริกา) กัดดวย พิษแมงกะพรุน (jellyfish stings) 2010 (ใหม) เพื่อลดฤทธิ์ของเข็มพิษและปองกันการออกฤทธิ์เพิ่มของพิษ ควรลางบริเวณที่สัมผัสกับแมงกะพรุนดวยน้ำสมสายชู (สารละลายกรดอะซิติก 4-6%) โดยเร็วที่สุด และลางนานอยางนอย 30 วินาที หลังจากนั้นจึงลดอาการแสบรอนดวยการจุม หรือ ประคบบริเวณดังกลาวของรางกายดวยน้ำรอน เหตุผล: การรักษาพิษแมงกะพรุน จำเปนตองมี 2 สิ่งนี้ ไดแก การปองกันไมใหเข็มพิษออกฤทธิ์ และการลดอาการแสบรอน มีการ ทดลองใชสารหลายชนิดเพื่อรักษา แตพบวาน้ำสมสายชูไดผลดีที่สุดในการยับยั้งพิษ สวนอาการแสบรอนนั้น รักษาไดโดยการจุม หรือประคบน้ำรอนที่สุดเทาที่ทนได ประมาณ 20 นาทีเปนวิธีการที่ดีที่สุด ภาวะฉุกเฉินจากความรอน (heat emergencies) 2010 (ไมตางจากของป 2005) การปฐมพยาบาลผูปวยที่เปนตะคริวจากความรอน (heat cramps) ประกอบไปดวยการพัก, ทำ รางกายใหเย็นลง, และใหดื่มเครื่องดื่มเกลือแร-คารโบไฮเดรต เชน น้ำผลไม, นม หรือเครื่องดื่มเกลือแรที่วางขายตามทองตลาด การยืดคลายกลามเนื้อ, ประคบดวยน้ำแข็ง, และบีบนวดบริเวณที่ปวดจะชวยลดอาการได อาการหอบแดด (heat exhaustion) ควรรักษาโดยการใหผูปวยนอนราบในที่เย็น ถอดเสื้อผาออกใหมากที่สุด แลวใหความเย็น ซึ่งแนะนำใหแชตัวผูปวยลงในน้ำเย็น สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 47
48.
รวมกับแจงระบบบริการการแพทยฉุกเฉิน การเปนลมแดด (heat
stroke) ตองไดรับการดูแลจากบุคคลากรการแพทยฉุกเฉิน (EMS providers) ซึ่งมีการใหสารน้ำทางหลอดเลือดดำรวมดวย ผูทำการปฐมพยาบาลไมควรพยายามใหผูปวยจากลมแดดดื่มน้ำ เหตุผล: ตาม 2010 AHA/ARC Guidelines for First Aid มีการแบงภาวะฉุกเฉินจากความรอน (heat emergencies) ออกเปน 3 ประเภท ตามความรุนแรง ไดแก ตะคริวจากความรอน (heat cramps), หอบแดด (heat exhaustion) และที่รุนแรงที่สุดคือ เปน ลมแดด (heat stroke) อาการแสดงของการเปนลมแดด ประกอบไปดวยอาการของหอบแดด รวมกับอาการแสดงของระบบ ประสาทสวนกลาง (central nervous system) ฉะนั้นแลวการเปนลมแดดตองไดรับการดูแลฉุกเฉินรวมถึงการใหสารน้ำทางหลอด เลือดดำดวย สรุป K หลังจากการตีพิมพ 2005 AHA Guidelines for CPR and ECC มีการรายงานถึงอัตรารอดชีวิตของผูปวยหัวใจหยุดเตน มากขึ้น จากแหลงขอมูลระบบการชวยกูชีวิตจากที่ตางๆ อยางไรก็ดี ยังมีจำนวนผูปวยที่ไดรับการชวยกูชีวิตโดยผูพบเห็นเหตุการณ เพียงเล็กนอยเทานั้น และนอยเกินกวาที่ควร X เปนที่ทราบกันดีวา การชวยกูชีวิตนั้นควรมีคุณภาพอยางสูง และผูปวยที่รอดชีวิตตองไดรับการดูแลหลังการชวยกูชีวิต สำเร็จ (post-cardiac arrest care) เปนอยางดี จากทีมผูรักษาที่สมาชิกในทีมทำหนาที่ของตนเอง และประสานกับผูอื่นไดเปน อยางดี การเรียนการสอน รวมถึงการฝกฝนอยูสม่ำเสมอ เปนกุญแจนำไปสูการชวยกูชีวิตที่มีประสิทธิภาพ ในวาระครบรอบ 50 ป ตั้งแต Kouwenhoven, Jude, and Knickerbocker ไดตีพิมพการคนพบนี้ในวารสารการแพทยถึงความ สำเร็จในการชวยชีวิตดวยการกดหนาอกจากภายนอก เรายังคงตองทุมเท สนับสนุนใหมีการชวยกูชีวิตโดยผูพบเห็นเหตุการณให มากขึ้น และพัฒนาคุณภาพการชวยกูชีวิตและการดูแลหลังการชวยกูชีวิตสำเร็จใหดีขึ้นตอไป สรุปแนวทางปฏิบัติการชวยชีวิต ป ค.ศ.20108 48
Download