งานนำเสนอคอม2.1
- 1. อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น นาย นิพิฐพนธ์ คันธรส เลขที่ 6 นาย ปัฐวี สิริวงค์เครือ เลขที่ 30 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/2 โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย
- 2. ตัวเก็บประจุ Capacitor ไดโอด Diode ทรานซิสเตอร์ (Transistor) ตัวต้านทาน Resistor
- 4. ประเภทตัวต้านทาน 1. ตัวต้านทานคงที่ (Fixed Value Resistor) เป็นตัวต้านทานที่มี ค่าความต้านทานของการไหลของกระแสไฟฟ้าคงที่ สามารถอ่าน ค่าความต้านทานได้จากแถบสีที่คาดอยู่บนตัวความต้านทาน มี หน่วยเป็นโอห์ม Ω https://www.arduinohouse.org/c ategory/53/resistor https://sites.google.com/site /krupattaraporn
- 5. แถบสีที่อยู่บนตัวต้านทานโดยส่วนมากจะมี 4 แถบ และมีแถบสีที่ ชิดกันอยู่ 3 สี อีกสีหนึ่งจะอยู่ห่างออกไปที่ปลายข้างหนึ่ง การอ่านค่า จะเริ่มจากแถบสีที่อยู่ชิดกันก่อนโดยแถบที่อยู่ด้านนอกสุดให้เป็นแถบสี ที่ 1 และสีถัดไปเป็นสีที่ 2, 3 และ 4 ตามลาดับ สีแต่ละสีจะมีรหัส ประจาแต่ละสี ดังตาราง http://darbyteemo.blogspot.co m/2014_10_01_archive.html
- 6. 2.ตัวต้านทานที่เปลี่ยนค่าได้ (Variable Value Resistor)เป็นตัว ต้านทานที่เมื่อหมุนแกนของตัวต้านทาน แล้วค่าความต้านทานจะ เปลี่ยนแปลงไป นิยมใช้ในการควบคุมค่าความต่างศักย์ไฟฟ้า ในวงจร อิเล็กทรอนิกส์ เช่น การเพิ่ม – ลดเสียงในวิทยุหรือโทรทัศน์ เป็นต้น https://sites.google.com/site /krupattaraporn http://www.atom.rmutphysics .com
- 7. 3.ตัวต้านทานไวแสง หรือ แอลดีอาร์ ; LDR ย่อมาจาก Light Dependent Resistor เป็นตัวต้านทานปรับค่าได้ โดยค่าความต้านทาน ขึ้นอยู่กับปริมาณแสงที่ตกกระทบ ถ้าแสงที่ตกกระทบมีปริมาณ มาก LDR จะมีค่าความต้านทานต่า https://sites.google.com/site /krupattaraporn https://sites.google.com/site/velectr onic1/resistor
- 8. 4.ตัวต้านทานไวความร้อน (Thermistor) เป็นตัวต้านทานที่มีค่า ความต้านทานเปลี่ยนแปลงไปตามอุณหภูมิ ใช้เป็นอุปกรณ์ในเครื่อง เตือนอัคคีภัย ตู้อบอาหาร https://sites.google.com/site /krupattaraporn
- 10. ตัวเก็บประจุบางชนิดจะมีขั้ว คือขั้วบวก และขั้วลบ ดังนั้นการต่อ ตัวเก็บประจุในวงจร ต้องต่อให้ถูกขั้ว และต้องทราบค่าของตัวเก็บ ประจุด้วยว่าเหมาะสมกับวงจรอิเล็กทรอนิกส์นั้นๆ หรือไม่ ซึ่งค่าความ จุของตัวเก็บประจุจะมีหน่วยเป็นฟารัด ( Farad ) ใช้ตัวอักษรย่อคือ F แต่ตัวเก็บประจุที่ใช้กันทั่วไปมักมีหน่วยเป็นไมโครฟารัด ( µ F ) ตัวเก็บ ประจุมีด้วยกันหลายแบบหลายขนาด แต่ละแบบจะมีความเหมาะสม กับงานที่แตกต่างกัน https://www.arduinoall. com/product/452
- 11. ชนิดตัวเก็บประจุ 1.ตัวเก็บประจุชนิดค่าคงที่ ( Fixed Value Capacitor ) เป็นตัว เก็บประจุที่ได้รับการผลิตให้มีค่าคงที่ ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงค่า ความจุได้ แต่จะปรับค่าความจุให้เหมาะสมกับวงจรได้โดยนาตัวเก็บ ประจุหลายๆ ตัวมาต่อกันแบบขนานหรืออนุกรม http://kpp.ac.th/elearning/elear ning3/book-03.html
- 12. 2 ) ตัวเก็บประจุเปลี่ยนค่าได้ ( Variable Value Capacitor ) เป็น ตัวเก็บประจุที่สามารถปรับค่าความจุได้ โดยทั่วไปมักใช้ในวงจร ปรับแต่งสัญญาณทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือพบในเครื่องรับวิทยุซึ่งใช้ เป็นตัวเลือกหาสถานีวิทยุ ตัวเก็บประจุชนิดนี้ส่วนมากเป็นตัวเก็บประจุ ชนิดใช้อากาศเป็นสาร ไดอิเล็กทริกและการปรับค่าจะทาได้โดยการ หมุนแกน ซึ่งมีโลหะหลายๆ แผ่นอยู่บนแกนนั้น เมื่อหมุนแกนแผ่น โลหะจะเลื่อนเข้าหากันทาให้ค่าประจุเปลี่ยนแปลง http://kpp.ac.th/elearning/elearning3/book-03.html
- 13. 3. ตัวเก็บประจุแบบเลือกค่าได้ ( select capacitor) คือตัวเก็บ ประจุในตัวถังเดียว แต่มีค่าให้เลือกใช้งานมากกว่าหนึ่งค่า http://kpp.ac.th/elearning/elearning3/book-03.html
- 14. ไดโอด (DIODE) ไดโอด เป็นอุปกรณ์ที่ทาจากสารกึ่งตัวนา p-n สามารถควบคุม ให้กระแสไฟฟ้าจากภายนอกไหลผ่านตัวมันได้ทิศทางเดียว ไดโอดประกอบด้วยขั้ว 2 ขั้ว คือ แอโนด (Anode ; A) ซึ่งต่อ อยู่กับสารกึ่งตัวนาชนิด p และ แคโธด (Cathode ; K) ซึ่งต่ออยู่กับ สารกึ่งตัวนาชนิด n http://eazyelec.com/
- 15. การนาไปใช้งาน 1.การป้องกันการต่อแบตเตอรี่ผิดขั้ว ปกติในการสร้างวงจรอิเล็กทรอนิกส์ทั่วไปที่ใช้แบตเตอรี่เป็น ไฟเลี้ยงวงจร อาจเกิดปัญหาการต่อแบตเตอรี่ผิดขั้วทาให้วงจร อิเล็กทรอนิกส์เสียหาย ดังนั้นเราจึงนาคุณลักษณะการนากระแสทางเดียว ของไดโอดมาป้องกันปัญหาดังกล่าวได้ โดยถ้าหากต่อแบตเตอรี่ถูกต้อง ไดโอดจะได้รับไบอัสตรง ทาให้มีกระแสไหลจ่ายให้วงจรทางานปกติ แต่ถ้า ต่อผิดขั้ว ไดโอดจะได้รับไบอัสกลับ ไดโอดก็จะไม่นากระแสเสมือนสวิตซ์ไฟ ที่เปิดวงจรออก ทาให้วงจรใช้งานไม่ได้รับความเสียหาย
- 16. 2.การสร้างวงจรแปลงไฟสลับเป็นไฟตรง จากวงจร เราจะใช้หม้อแปลง แปลงแรงดันไฟสลับ 220 V เป็นไฟ สลับ 25 V แล้วต่อเข้าวงจรไดโอด เพื่อแปลงจากไฟสลับเป็นไฟตรง โดย ไดโอดจะได้รับการไบอัสตรง ทาให้มีกระแสไหลผ่านวงจร เกิด แรงดันตกคร่อมขึ้นที่ตัวต้านทาน ทาให้ไดโอดได้รับไบอัสกลับ จึงไม่มี การนากระแส ทาให้ไม่มีแรงดันตกคร่อมตัวต้านทานดังนั้น แรงดันที่ ตัวต้านทานจึงมีสถานะเป็นช่วงไฟตรงที่มีช่วงบวกเพียงอย่างเดียว https://sukasuksa.wikispaces.com
- 17. ไดโอดดีเท็คเตอร์ (DETECTOR DIODE) ไดโอดประเภทนี้จะใช้วงจรเครื่องรับ-ส่งวิทยุ โดยใช้เป็นตัวแยก สัญญาณวิทยุ หรือ ลดสัญญาณรบกวน https://www.arduinoall.com
- 18. ไดโอดเร็กติฟาย (Retector Diode) ไดโอดประเภทนี้จะใช้ในวงจรเรียงกระแส (Rectifier) หรือวงจรแปลงไป สลับเป็นไฟตรงนั่นเอง โดยไดโอดที่พบเห็นกันส่วนใหญ่จะเป็นไดโอด ประเภทนี้ ไดโอดกาลัง (Power Diode) ไดโอดประเภทนี้จะมีลักษณะเป็นโลหะขนาดใหญ่ เพื่อช่วยในการ ระบายความร้อนภายในตัว ส่วนใหญ่จะใช้ในงานแหล่งจ่ายกาลัง ซึ่งมีกระแส สูง http://phanita10aoo1.blogspot.com/2011/01/bl og-post_08.html
- 19. ซีเนอร์ไดโอด (Zener Diode) เป็นไดโอดที่ออกมาแบบพิเศษโดยจะทางานในสภาวะไบอัสกลับ และมีคุณสมบัติในการรักษาระดับแรงดันไฟฟ้าที่ตกคร่อมตัวมันให้มี ค่าคงที่จึงนิยมใช้ในวงจรรักษาระดับแรงดันไฟฟ้า ไดโอดโปร่งแสง (Light Emitting Diode) มักเรียกว่า LED เป็นไดโอดที่ออกแบบมาเป็นพิเศษโดยเมื่อได้รับ แรงดันไบอัสตรง จะเปล่งแสงออกมาได้ มักใช้เป็นการแสดงผลในวงจร อิเล็กทรอนิกส์ https://www.youtube.com/watch?v=h3q6NQ0ITXQ http://www.skpenergy.com/single-post/2015/05/20/LED-
- 20. ไดโอดรับแสง (Photo Diode) ไดโอดที่ออกแบบมาเพื่อปรับเปลี่ยนค่าตามความเข้มของแสงที่เข้า มา โดยจะมีลักษณะเป็นช่องหน้าต่างเล็กๆไว้ใช้ในการรับเเสง ซึ่งอาจ เป็นแสงสว่างธรรมดา หรือ แสงอินฟาเรด มักใช้กับวงจรตรวจจับ สัญญาณ หรือ ในวงจรควบคุมระยะไกล http://www.cpn1.go.th/media/thonburi/lesson/20_Electric Device/content.html
- 21. ข้อควรระวังในการใช้งานไดโอด 1.ในการใช้งานไบอัสตรงจะต้องมีตัวต้านทานจากัดกระแสไว้ เสมอ มิฉะนั้นไดโอดอาจจะไหม้ได้ เพราะมีการกระแสสูงเกินไป 2.การใช้งานในสภาวะไบอัสกลับจะต้องระวังไม่ให้ไดโอดได้รับ แรงดันไบอัสกลับเกินกว่าค่าแรงดันไบอัสกลับสุงสุดที่ทนได้ เพราะ อาจจะทาให้ไดโอดระเบิดได้ http://www.bangkok.go.th
- 22. ทรานซิสเตอร์ (TRANSISTOR) ทรานซิสเตอร์เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ประเภทแอคทีฟ (Active Device) ชนิดหนึ่งมีหลักการทางานโดยอาศัยกระแสไฟฟ้า จากวงจรภายนอกไปควบคุมตัวกาเนิดกระแสไฟฟ้าภายในให้ เปลี่ยนแปลงตาม ทรานซิสเตอร์มี 3 ขา คือ ขาเบส ขาอิมิตเตอร์ และขาคอลเลคเตอร์ http://www.neutron.rmutphysics.com
- 23. การสร้างทรานซิสเตอร์ แบ่งตามโครงสร้างได้ 2 ชนิด คือ NPN และ PNP แบ่งตามสารได้สองชนิดเช่นกันคือเยอรมันเนียม และ ซิลิคอน การจัดแรงไฟไบอัสทรานซิสเตอร์จะจัดให้อยู่สองแบบคือให้ ฟอร์เวิร์ดไบอัสระหว่างขาเบสกับขาอิมิตเตอร์ และให้รีเวิร์สไบอัส ระหว่างขาเบสกับขาคอลเลคเตอร์ ทรานซิสเตอร์สามารถประยุกต์ใช้ งานได้หลายอย่างเช่น ขยายสัญญาณ สวิตซิ่ง กาเนิดสัญญาณ เป็น ต้น http://www.star-circuit.com/article/Transistor/Transistor.html
- 24. ทรานซิสเตอร์ชนิด NPN เป็นทรานซิสเตอร์ที่สร้างจากสารกึ่งตัวนาชนิด N ชนิด P และชนิด N มา ต่อเรียงกันตามลาดับ แล้วต่อสายออกมา 3 สาย เพื่อเป็นขาต่อกับวงจรสาร กึ่งตัวนาชนิด P ซึ่งอยู่ตรงกลางจะเป็นจุดร่วม สารกึ่งตัวนาชนิด N จะทา หน้าที่จ่ายอิเล็กตรอนซึ่งจะไหลเป็นกระแสในวงจรส่วนนี้เราเรียกว่า อิมิตเตอร์ อิเล็กตรอนจะเคลื่อนที่ผ่านสารกึ่งตัวนาชนิด P ซึ่งเราเรียกว่าเบส ส่วนเบสนี้จะเป็นตัวคอยควบคุมอิเล็กตรอนให้ไหลไปยังสารกึ่งตัวนาชนิด N ถัดไปได้มากหรือน้อยอิเล็กตรอนส่วนที่ผ่านเบสมาก็จะเคลื่อนที่มายังสารกึ่ง ตัวนาชนิด N ซึ่งเราเรียกว่า คอลเลคเตอร์ และกลายเป็นกระแสไหลในวงจร ภายนอกต่อไป
- 26. ทรานซิสเตอร์ชนิด PNP คือทรานซิสเตอร์ที่สร้างจากสารกึ่งตัวนาชนิดพี ชนิดเอ็น และ ชนิดพี มาเรียงกันตามลาดับแล้วต่อสายจากแต่ละชิ้นส่วนออกมา เป็น 3 สายเพื่อต่อกับวงจรสารกึ่งตัวนาเอ็นจะเป็นจุดร่วม • โครงสร้างและสัญลักษณ์ของทรานซิสเตอร์ชนิด PNP http://www.star-circuit.com/article/Transistor/Transistor.html
- 27. การนาทรานซิสเตอร์ไปใช้ในวงจร 1. การใช้งานทาหน้าที่ในการขยายสัญญาณ สัญญาณ อิเล็กทรอนิกส์ขนาดเล็ก สามารถขยายให้ใหญ่ขึ้นได้โดยใช้ ทรานซิสเตอร์ทาหน้าที่ ขยายสัญญาณให้ใหญ่ขึ้น เช่น เครื่อง ขยายเสียง เครื่องส่งวิทยุ เป็นต้น http://sound-system.tarad.com/product.detail_656445_th_3104629
- 28. 2. การใช้งานเป็นสวิตช์อิเล็กทรอนิกส์ เราใช้ทรานซิสเตอร์ทางานแทน สวิตช์ได้ เพราะทรานซิสเตอร์จะถูกควบคุมด้วยกระแส ไฟฟ้าจานวน น้อยมาก และการใช้งานแทนสวิตช์นี้จะไม่ทาให้เกิดเสียงดังเวลา เปิด/ ปิด สวิตช์ https://thai.alibaba.com/product-detail
- 29. ทรานซิสเตอร์,(2560).(ออนไลน์).เข้าถึงได้จาก : http://www.star-circuit.com/article/Transistor/Transistor.html บุญสืบ โพธิ์ศรี โกมล ศิริสมบูรณเวช และกิตติภพ ปานคณิน,งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น. กรุงเทพมหานครฯ : สานักพิมพ์ ศูนย์ส่งเสริมอาชีวะ,2546 อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น,(2560).(ออนไลน์).เข้าถึงได้จาก : http://darbyteemo.blogspot.com/2014_10_01_archive.html อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น,(2560).(ออนไลน์).เข้าถึงได้จาก : https://sites.google.com/site/krupattaraporn/ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น,(2560).(ออนไลน์).เข้าถึงได้จาก : http://darbyteemo.blogspot.com/2014_10_01_archive.html อ้างอิง