2
Most read
5
Most read
7
Most read
ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
3η Ενότητα
«Στη γη και στη θάλασσα»
ΟΝΟΜΑ:……………………………………………………………
1
ΑΠΟΣΤΡΟΦΟΣ
1. Υπογραμμίζω που έχει χαθεί κάποιο φωνήεν και το γράφω όπως
ήταν πριν «κοπούν» τα γράμματα και χωρίς απόστροφο:
Τι ΄ναι εκείνο που δεν ξέρεις και ν’ ακούσεις μου ζητάς;
Τι είναι ………………………………………………………………………..………………………….
Πάρ΄ τα και φέρ΄ τα στο δικό μου σπίτι.
……………….……………………………………………………………………
Μου ΄γραψε ένα συγκινητικό γράμμα και τον συγχώρησα.
……………….……………………………………………………………………
Πού ΄ναι τα χρόνια, ωραία χρόνια…
……………….……………………………………………………………………
Βουβό τ΄ αηδόνι στο κλαδί…
……………….……………………………………………………………………
2. Ξαναγράφω τις φράσεις, σημειώνοντας απόστροφο (’), όπως στα παραδείγματα :
θα ανοίξω  θ’ ανοίξω σου έδειξα σου ’δειξα
για άλλους  _______________ μου έφερε  ________________
του ουρανούω _______________ σου έδωσε _________________
από όλα  _______________ μου είπες  _______________
δώσε τα  δώσ’ τα κόψε το  ________________
διώξε τους  ________________ φέρε τον  ________________
3. Ξαναγράφω τις φράσεις, βάζοντας κι στη θέση του και :
και άλλος  _______________
και όμως  _______________
και ύστερα  _______________
Όταν μια λέξη τελειώνει σε φωνήεν (α, ε, η, ι, ο, υ, ω) και η επόμενη αρχίζει
από φωνήεν, τότε χάνεται :
* είτε το τελικό φωνήεν της πρώτης λέξης
* είτε το αρχικό φωνήεν της δεύτερη λέξης, ανάλογα με το ποιο από τα δυο
είναι πιο ασθενές (αδύναμο).
το άλογο τ΄άλογο (χάνεται το τελικό φωνήεν της πρώτης λέξης)
μου έριξε μου ΄ρίξε (χάνεται το αρχικό φωνήεν της δεύτερης λέξης)
Στη θέση του φωνήεντος που χάθηκε σημειώνουμε την απόστροφο.
2
Π. χ.
μέσα στο νερό  μες στο νερό
μέσα από το πηγάδι  μέσ’ από το πηγάδι
4. Ξαναγράφω τις φράσεις, χρησιμοποιώντας αντί για μέσα, μες ή μέσ’ :
μέσα στη θάλασσα  ________________________________
μέσα στο νερό  ________________________________
μέσα στο δρόμο  ________________________________
μέσα από τις πηγές  ________________________________
μέσα από το κουτί  ________________________________
μέσα από το σπίτι  ________________________________
5. Να γράψεις πιο σύντομα τις παρακάτω λέξεις σημειώνοντας την
απόστροφο όπου χρειάζεται.
που έχεις  που ‘χεις
στα άρματα  ________________
το άφησα  ________________
άσε τα  ________________
και εμένα  ________________
από όλα  ________________
πάρε το  ________________
το έκλεισα  ________________
6. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω λέξεις όπως ήταν πριν «κοπούν» τα
γράμματα και χωρίς απόστροφο.
σου ‘στρωσα  σου έστρωσα
σ’ άκουσα  ________________
μέσ’ από  ________________
ξύσ’ το  ________________
μου ΄λειψες  ________________
απ’ αύριο  ________________
στείλ’ το  ________________
το ‘να  ________________
μέσα μέσ’ ή μες ;
Όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από σ το
μέσα γίνεται μες ( χωρίς απόστροφο) ,
ενώ όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από
φωνήεν το μέσα γίνεται μέσ’
3
ΣΥΝΩΝΥΜΑ
7. Να αντιστοιχίσεις τις συνώνυμες λέξεις στις δύο παρακάτω στήλες.
συντροφιά   ισχυρός
οδός   βάζω
δυνατός   παρέα
αναχωρώ   λεωφόρος
πληγή   φεύγω
τοποθετώ   τραύμα
8. Να γράψεις για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις μια συνώνυμη.
αδύνατος_____________ δουλεύω_____________
φασαρία_______________ κατάστημα _____________
ωραίος ________________ ύστερα _____________
επιθυμώ________________ συζητώ______________
βαδίζω ________________ ταχύς ______________
εύθυμος________________ οίκος_______________
σελήνη________________ άνεμος_______________
πετεινός________________ βράδυ________________
9. Γράψε ένα ταιριαστό επίθετο για κάθε ουσιαστικό
………………………... σπίτι ………………………... ιστορία
………………………... ζωή ………………………... λουλούδι
………………………...θάλασσα …………………………. αλεπού
………………………...καρέκλα ………………………... κορίτσι
………………………...δέντρο ………………………... καράβι
Συνώνυμες είναι οι λέξεις που έχουν περίπου την ίδια σημασία.
πέτρα = λιθάρι
πουλί = πτηνό
4
Την παρομοίωση τη χρησιμοποιούμε για να δείξουμε ότι αυτό για το
οποίο μιλάμε, έχει κάποια ιδιότητα ή κάνει κάτι τόσο καλά, όσο και αυτό που
είναι κορυφαίο σ’ αυτό.
Π.χ. Ο Γιάννης κολυμπάει σαν ψάρι. (χρησιμοποιούμε το ψάρι γιατί αυτό
είναι ο καλύτερος κολυμβητής που υπάρχει)
Ο Νίκος βλέπει σαν αετός. (ο αετός φημίζεται για την πολύ καλή
όρασή του). Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε τη λέξη σαν, τη λέξη όπως
για να συνδέσουμε και να παρομοιάσουμε ή τις φράσεις μοιάζει με, λες και
10. Να κάνεις αντιστοίχιση στις λέξεις των παρακάτω στηλών ώστε να
γίνεται παρομοίωση, όπως στο παράδειγμα.
σκληρό   σαν το βελούδο
απαλό   σαν τον άνεμο
γρήγορο   σαν το γάλα
άσπρο   σαν την πέτρα
λαμπερό   σαν το παγάκι
κρύο   σαν τον ήλιο
χοντρό   σαν το μαχαίρι
ψηλό   σαν κλωστή
κοφτερό   σαν το γουρούνι
λεπτό   σαν το κυπαρίσσι
πονηρός   σαν το λιοντάρι
ατρόμητος   σαν την αλεπού
γλυκό   σαν το άγαλμα
επικίνδυνο   σαν την παπαρούνα
ακίνητος   σαν το μέλι
κόκκινο   σαν το φίδι
ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ
Προσοχή!!!
Μερικές φορές η λέξη σαν εννοεί όταν και δείχνει χρόνο
Π.χ. Σαν έρθει ώρα του διαλείμματος θα παίξουμε.
Τότε φυσικά δεν είναι παρομοίωση.
Για να είναι παρομοίωση πρέπει να ταιριάζει η φράση
μοιάζει με ή η λέξη όπως.
5
Άρθρα είναι οι μικρές λέξεις ο, η, το και ένας,μία (μια),ένα που
μπαίνουν μπροστά από τα ουσιαστικά.
Τα άρθρα τα χωρίζουμε σε δύο είδη: στα οριστικά και στα αόριστα.
Οριστικά άρθρα είναι τα άρθρα ο, η, το που μας μιλούν για κάτι ορισμένο.
Μας μιλούν για ένα συγκεκριμένο πρόσωπο , ζώο , πράγμα. Μας μιλούν για
αυτό και για κανένα άλλο.
Π.χ. Μου τηλεφώνησε ο Χάρης. ( όχι οποιοσδήποτε Χάρης, ο γνωστός μας)
Τα άρθρα δε μένουν πάντα ίδια σε όλες τις πτώσεις. Αλλάζουν και
παρουσιάζονται με διάφορες μορφές.
Κλίση οριστικού άρθρου
Πτώσεις Ενικός αριθμός
ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ
Πληθυντικός αριθμός
ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ
Ονομαστική ο η το οι οι τα
Γενική του της του των των των
Αιτιατική το(ν) τη(ν) το τους τις τα
Αόριστα άρθρα είναι τα άρθρα ένας, μία - (μια), ένα που μας μιλούν για
κάτι που δεν ξέρουμε (αόριστο). Δε μας λένε ποιο ακριβώς είναι. Θα
μπορούσε να είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, ζώο ή πράγμα.
Παράδειγμα
Μου τηλεφώνησε ένας φίλος. ( ποιος φίλος; Δε μας λέει συγκεκριμένα.)
Κλίση αόριστου άρθρου
 Προσοχή στα άρθρα η και οι που ακούγονται ίδια (είναι ομόηχα), αλλά
γράφονται διαφορετικά. Η γάτα (με ήτα για τη μία) , ενώ οι γάτες (με
όμικρον γιώτα για τους πολλούς, πολλές).
 Το ίδιο ισχύει και για το τον και των. Τον (με όμικρον για τον έναν) ενώ
των (με ωμέγα για τους πολλούς) .
 Επίσης της κλωστής( με ήτα για τη μία) , ενώ τις κλωστές ( με γιώτα για
τις πολλές).
Πτώσεις Ενικός αριθμός
ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ
Ονομαστική ένας μία ή μια ένα
Γενική ενός μιας ενός
Αιτιατική ένα(ν) μία ή μια ένα
ΤΑ ΑΡΘΡΑ
Το αόριστο
άρθρο δεν
έχει
πληθυντικό
αριθμό.
6
11. Βάζω η ή οι στα κενά των προτάσεων:
Πέρασαν ….. μέρες και ήρθε …… Κυριακή.
Έφυγε …… Άννα και μαζί της έφυγαν και ….. φίλες μου.
…… καλοκαιρινές διακοπές είναι …..καλύτερες.
…… μαθητές πήγαν στο γυμναστήριο που είναι ….... μεγαλύτερη αίθουσα.
…... μπλούζα σου, ….. τσάντα σου και …… μπότες είναι στο σαλόνι.
12. Βάζω τον ή των στα παρακάτω κενά:
…… Αύγουστο θα πάμε στο χωριό ……... γονιών μου.
Κοίταζε τις βιτρίνες ………. μαγαζιών.
Ήπιε …..….. καφέ του και έφυγε γρήγορα.
13. Βάζω της ή τις στα κενά των παρακάτω προτάσεων:
Γύριζε …….. σελίδες ………. εφημερίδας.
Το κύμα …….… θάλασσας κουνούσε …..…. βάρκες.
Η φίλη ………. Γιώτας μάζεψε …….κούκλες.
Οι σταγόνες ………. βροχής πότιζαν ……… πλάκες ………. αυλής.
οριστικά: ο, η, το
Άρθρα αόριστα: ένας, μία, ένα
14. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του οριστικού
άρθρου:
…….. προηγούμενο Σαββατοκύριακο πήγαμε στο χωριό.
…….. Ζωή βγήκε βόλτα με …….. φίλες της.
…….. χρώμα …….ουρανού είναι γαλάζιο.
…….. γλάροι πετούσαν πάνω από…….. ψαράδες.
Όλες ….... καρέκλες ……. κήπου είναι καινούριες.
Έφτιαξαν όλους …….. δρόμους …….. περιοχής.
……. στολές ……. ναυτικών είναι άσπρες.
7
15. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του
αόριστου άρθρου:
…….γάτα είδε …….. σκύλο και φοβήθηκε.
Η αδερφή …….. φίλου μου ξέρει να παίζει πιάνο.
Ήρθε …….. κοπέλα και έκατσε δίπλα μου.
Η μπάλα είναι ……… παιδιού από την άλλη τάξη.
Πέρασε …….. κύριος και άφησε …….. γράμμα.
Έσπασαν τα γυαλιά ……… κυρίας.
16. Υπογραμμίζω τα οριστικά άρθρα και τα αόριστα
στο παρακάτω κείμενο :
Μια μέρα ο πατέρας μου έφερε στο σπίτι μας ένα μικρό σκυλάκι,
που του χάρισε ένας φίλος του από την Κρήτη. Η αδελφή μου και εγώ
χαρήκαμε πολύ. Μαζί με τον παππού μου αναλάβαμε την περιποίησή του.
17. Κλίνω τα ουσιαστικά : ο χορός, η ουρά, το μετάξι
Ενικός αριθμός
Ονομαστική ο χορός η ουρά το μετάξι
Γενική
Αιτιατική
Κλητική
Πληθυντικός αριθμός
18. Συμπληρώνω με το άρθρο της, τις, τον ή των :
* Καθώς φεύγεις, πρόσεξε τον σκύλο ….. γειτόνισσας.
* Η δασκάλα διορθώνει τα τετράδια …… μαθητών.
* Το καλοκαίρι μ’ αρέσει να κάθομαι στο μπαλκόνι και ν’ ακούω …. ήχο
…. κυμάτων.
* Να έχετε λύσει ….. ασκήσεις ως το τέλος ….. ώρας.
* Συχνά φέρνω στο μυαλό μου ….. ωραίες στιγμές ….. διακοπών.
* Η Τροχαία αφαίρεσε ….. πινακίδες ….. αυτοκινήτων που είχαν
παρκάρει παράνομα.
Ονομαστική οι χοροί
Γενική
Αιτιατική
Κλητική
κυκλώνω
8
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ – ΚΛΗΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ
19. Γράφω μαζί με το άρθρο τους τα παρακάτω ουσιαστικά σε όλες
τις πτώσεις του αριθμού που βρίσκονται: (τον άρχοντα, τις γυναίκες,
το δοχείο, οι τοίχοι, τους αθλητές, της γιορτής, την άσκηση)
ονομαστική γενική αιτιατική κλητική
ο ψαράς του ψαρά τον ψαρά ψαρά
20. Αντιστοιχίζω τα ουσιαστικά με την πτώση στην οποία βρίσκονται :
ο γιατρός   της χαράς
τον αγώνα   Ονομαστική   δάσκαλε
της πατρίδας   την κόρη
ο παππούς   Γενική   αδερφέ
του γιατρού   τις πηγές
τους λαγούς `  Αιτιατική   των ποταμών
οι μαθητές   τα σχολεία
την αλεπού   Κλητική   των αλόγων
του μολυβιού   των λουλουδιών
 Για να βρούμε την αιτιατική πτώση, ρωτάμε «ποιον» ή «τι;»
 Η κλητική είναι η τελευταία πτώση των ονομάτων. Τη χρησιμοποιούμε
για να φωνάξουμε κάποιον ή όταν προσφωνούμε. Η κλητική δεν έχει
άρθρο.
Φίλοι μου, ακούστε με!
 Το άρθρο της χρησιμοποιείται στη γενική του ενικού και το άρθρο τις
στην αιτιατική του πληθυντικού των θηλυκών ονομάτων.
της φωνής (γενική ενικού) τις φωνές (αιτιατική πληθυντικού)
 Το άρθρο τον χρησιμοποιείται στην αιτιατική ενικού των αρσενικών
ονομάτων και το άρθρο των στη γενική πληθυντικού των ονομάτων.
τον άνθρωπο (αιτιατική ενικού) των ανθρώπων (γενική πληθυντικού)
9
Παροιμία είναι ένα σύντομο δίστιχο απόφθεγμα που εκφράζει
ισχυρισμούς που αποτελούν το απόσταγμα της μακράς πείρας πολλών
ανθρώπων (λαϊκή σοφία ) . Πολλές φορές έχουν διδακτική σημασία.
Μία παροιμία μπορεί να προέρχεται
από κάποιο λαϊκό μύθο
Π.χ. Ό,τι δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια ( μύθος του Αισώπου)
από κάποια φράση ενός ιστορικού προσώπου
να σχετίζεται με κάποιο ιστορικό γεγονός ή
π.χ. Έχουσιν γνώσιν οι φύλακες
να αντλείται από τους στίχους ενός λαϊκού τραγουδιού .
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ
Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει.
Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
Αποσιωπητικά … Τα χρησιμοποιούμε για να δείξουμε ότι η φράση
έμεινε ανολοκλήρωτη είτε γιατί δεν ξέρουμε να την ολοκληρώσουμε είτε
επειδή δεν μπορούμε καθώς είμαστε πολύ φορτισμένοι συναισθηματικά.
Πχ. Ήθελα να σου ζητήσω μια χάρη… Πόσο χαίρομαι που σε ξαναβλέπω!...
Κόμμα , Το βάζουμε για να χωρίσουμε:
 λέξεις ή φράσεις που είναι στη σειρά:
π.χ. Αγόρασα ψωμί, τυρί, τομάτες, πατάτες και μήλα.
(Αν υπάρχει η λέξη και δε βάζουμε κόμμα.)
 την προσφώνηση με κλητική πτώση
π.χ. Ειρήνη, έλα εδώ.
 προτάσεις που εξηγούν η μια την άλλη
π.χ. Φεύγω, γιατί έχω αργήσει.
Όταν διαβάζουμε, στο κόμμα σταματάμε λίγο τη φωνή μας.
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ
ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΚΟΜΜΑ ΚΑΙ
ΠΟΤΕ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΑ ;
10
21. Να βάλεις κόμμα, τελεία , ερωτηματικό ή αποσιωπητικά όπου
χρειάζεται:
Πριν από έναν χρόνο επισκεφτήκαμε με το σχολείο το Αττικό Ζωολογικό
Πάρκο Εκεί είδαμε τίγρεις ελέφαντες αρκούδες λιοντάρια και άλλα ζώα
- Πώς περάσατε στην επίσκεψη με ρώτησαν οι γονείς μου
- Πολύ ωραία αλλά συνέβη κάτι αστείο
- Τι εννοείς
- Εκεί που παρατηρούσαμε τα ζώα ένας πίθηκος άπλωσε το χέρι του και
άρπαξε την μπανάνα της Κωνσταντίνας Όλοι γελάσαμε με την ψυχή μας
-Τι να πει κανείς
ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ – ΜΕΤΑΦΟΡΑ
22. Γράφω δίπλα Κ αν είναι κυριολεξία, ή Μ αν είναι μεταφορά :
…… καθαρό μυαλό …… καθαρό δωμάτιο
…… πληγωμένη καρδιά …… πληγωμένο ζώο
…… φωτεινή μέρα …… φωτεινό πρόσωπο
…… τρυφερά φύλλα …… τρυφερά λόγια
…… πικρή αλήθεια …… πικρό φάρμακο
…… βαρύς ύπνος …… βαρύ φορτίο
Το τρένο τρέχει. Κ
Έβαλε τις φωνές. __
Ταξιδεύει με πλοίο. __
Μου έσπασε τα νεύρα. __
Πού ταξιδεύει ο νους σου; __
Έφαγα μια φάπα. Μ
Φόρεσα την μπλούζα __
Έχει σιδερένια θέληση. __
Τι άρωμα φοράς; __
Θα έρθεις στο γήπεδο; __
Κυριολεξία έχουμε όταν χρησιμοποιούμε μια λέξη με την πραγματική της
σημασία. (γλυκό πεπόνι)
Μεταφορά έχουμε όταν χρησιμοποιούμε μια λέξη όχι με την πραγματική της
σημασία (γλυκό πρόσωπο)
11
23. Συμπληρώνω τις παρακάτω μεταφορές με τις λέξεις της παρένθεσης :
(λαχείο, χειμώνα, ύπνο, συζήτηση, συμφωνία, μάθηση)
Πιάστηκε στον ………………… Άναψε η …………………….…………..…..
Διψάει για …………………….….. Έκλεισε μια ……………………………....
Του έπεσε το …………….……. Η καρδιά του έχει …………………..….
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
24. Αντιστοιχίζω τις παρακάτω συνώνυμες λέξεις:
θόρυβος   θάρρος
αέρας   παρακολουθώ
κουράγιο   σκαρφαλώνω
αμέτρητα   άνεμος
βλέπω   φασαρία
ανεβαίνω   πάρα πολλά
25. Αντιστοιχίζω κάθε ουσιαστικό με το επίθετο που του ταιριάζει:
δάσος   βαθιά
θάλασσα   πυκνό
ουρανός   πλατύ
ποτάμι   καθαρός
τραγούδι   αξέχαστη
εκδρομή   ωραίο
δρόμος   δροσερός
αέρας   καταπράσινη
πεδιάδα   ανηφορικός
26. Υπογραμμίζω τα επίθετα στο παρακάτω κείμενο:
Το θέαμα γύρω ήταν ωραίο. Κάτω απλωνόταν ο καταπράσινος κάμπος.
Ανάμεσά του περνούσε ένα μακρύ και πλατύ ποτάμι. Τα άφθονα νερά του
πότιζαν τα χωράφια και τα έκαναν να δίνουν πλούσιους καρπούς. Στην
άκρη του κάμπου φαινόταν ένα μεγάλο χωριό με κάτασπρα σπίτια.
12
27. Γράφω τα ουσιαστικά στη γενική και αιτιατική του ενικού αριθμού:
ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ
ο πάγος
ο ξυλοκόπος
ο μαντρότοιχος
η ελπίδα
το δάχτυλο
η εφημερίδα
το θρανίο
η φλογέρα
ο φούρνος
το ανθοδοχείο
το ξερόχορτο
ο μονόδρομος
28. Γράφω τα ονόματα στη γενική και αιτιατική του πληθυντικού
αριθμού:
ΓΕΝΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ
οι πάγοι
οι ξυλοκόποι
οι ελπίδες
τα δάχτυλα
οι εφημερίδες
τα θρανία
οι φλογέρες
οι φούρνοι
τα ανθοδοχεία
το ξερόχορτα
13
29. Δίπλα σε κάθε ουσιαστικό γράφω ένα επίθετο που να του ταιριάζει:
φάλαινα …………………… φίλος ……………….…….
κύμα ……………………..…. φύλλο ………………..……
βουνό ………………….…..… κοχύλι …………….………
πέτρα …………………….…… αυλή ……………….……
αέρας ……………….…….….. γριά ……………….………
30. Γράφω παρομοιώσεις:
(χρυσάφι, κυπαρίσσι, δυο σταγόνες νερό, μωρό, ατσάλι, μέλισσα)
Δουλεύει σαν …………………..……… Ψηλός σαν …………………….……….
Όμοιοι σαν ……………………..……... Κλαίει σαν ……………………….………
Λαμπερό σαν …………..…………….. Σκληρός σαν …………………………..
31. Συμπληρώνω τις προτάσεις, γράφοντας τα ουσιαστικά που είναι στις
παρενθέσεις, στην κατάλληλη πτώση:
(φίλος) Συνάντησα έναν ……………….. στο πάρκο.
(τεχνίτης) Φώναξα ………………… να φτιάξει τη βρύση.
(βιβλίο) Μετρώ τις σελίδες ………………….. .
(σταφίδα) Έβαλα …………………. στο γλυκό.
(ξεροπόταμος) Στέρεψαν τα νερά ………………………….
(λαχανόκηπος) Άρχισε το πότισμα …………………………
14
Μελετώ για την επανάληψη της 3ης Ενότητας πολύ καλά
Πότε και πώς χρησιμοποιούμε την απόστροφο
Ποιες λέξεις λέγονται συνώνυμες
Τι είναι η παρομοίωση
Το αόριστο άρθρο
Την Αιτιατική και Κλητική πτώση
Να γράφω σωστά τα άρθρα η-οι, της-τις και τον –των
Πότε χρησιμοποιούμε αποσιωπητικά και πότε κόμμα
Τι είναι η κυριολεξία και τι η μεταφορά
Τι είναι οι παροιμίες
Να βρίσκω σε ένα κείμενο τα επίθετα
Την ορθογραφία των λέξεων του Β.Μ. της σελίδας 62
Καλό διάβασμα!!!!

More Related Content

PPTX
Αφίσες γραμματικής, ορθογραφίας, μαθηματικών για παιδιά του δημοτικού (https:...
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 1η Ενότητα: ¨¨Πάλι μαζί¨¨
PPTX
Παίζω, ζωγραφίζω και μαθαίνω για το ουσιαστικό. Για τις μικρές τάξεις του δημ...
PPTX
Φύλλα εργασίας για τα μαθηματικά της α΄ δημοτικού
PDF
ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 2η ενότητα γλώσσας_Στο σπίτι και στη γειτονιά
PPTX
Κατανοώ,ζωγραφίζω, γράφω κείμενα. Για παιδιά της α΄, β΄ & γ΄ δημοτικού και γι...
PPTX
Το λεξιλόγιο της γλώσσας της γ΄ δημοτικού α΄, β΄ γ΄ τεύχος (https://blogs.sch...
PDF
3ο Επαναληπτικό στα Μαθηματικά, Δ΄ τάξη: Κεφ. 15 - 20
Αφίσες γραμματικής, ορθογραφίας, μαθηματικών για παιδιά του δημοτικού (https:...
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 1η Ενότητα: ¨¨Πάλι μαζί¨¨
Παίζω, ζωγραφίζω και μαθαίνω για το ουσιαστικό. Για τις μικρές τάξεις του δημ...
Φύλλα εργασίας για τα μαθηματικά της α΄ δημοτικού
ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 2η ενότητα γλώσσας_Στο σπίτι και στη γειτονιά
Κατανοώ,ζωγραφίζω, γράφω κείμενα. Για παιδιά της α΄, β΄ & γ΄ δημοτικού και γι...
Το λεξιλόγιο της γλώσσας της γ΄ δημοτικού α΄, β΄ γ΄ τεύχος (https://blogs.sch...
3ο Επαναληπτικό στα Μαθηματικά, Δ΄ τάξη: Κεφ. 15 - 20

What's hot (20)

PDF
γλώσσα γ΄ δημοτικού α΄τεύχος
PDF
γλώσσα γ΄δημοτικού β΄τεύχος
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθηματικών Γ΄ τάξη, 4η Ενότητα: Κεφ. 22-26
PDF
μαθηματικά β΄δημοτικού α΄τεύχος
PDF
Μαθηματικά Δ΄ 3. 19-20. ΄΄Προσθέτω και αφαιρώ δεκαδικούς αριθμούς΄΄
DOCX
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας, Γ' τάξη, 7η Ενότητα: Ιστορίες του χειμώνα
PDF
μαθηματικά δ΄ δημοτικού α΄τεύχος
PDF
γλώσσα ε΄ δημοτικού α΄τεύχος
PDF
Μαθηματικά Δ΄ 7. 45. ΄΄Διαχειρίζομαι σύνθετα προβλήματα΄΄
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 2η Ενότητα: Στο σπίτι και στη γειτονιά.
PDF
γλώσσα β΄δημοτικού β΄τεύχος
PDF
Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 6η Ενότητα: "Πολιτείες ντυμένες στα...
PDF
Γλώσσα Δ΄ 7. 4. ΄΄Μαγειρεύουμε με ελαιόλαδο΄΄
PDF
1η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
PDF
γ΄ δημοτικού γλώσσα γ΄ τεύχος
PDF
γ΄ δημοτικού μαθηματικά γ΄ τεύχος
PDF
γ΄ δημοτικού μαθηματικά β΄ τεύχος
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθηματικών Γ΄ τάξη, 6η Ενότητα (κεφ. 33-38)
PDF
Σκέφτομαι και γράφω Α Δημοτικού
γλώσσα γ΄ δημοτικού α΄τεύχος
γλώσσα γ΄δημοτικού β΄τεύχος
Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθηματικών Γ΄ τάξη, 4η Ενότητα: Κεφ. 22-26
μαθηματικά β΄δημοτικού α΄τεύχος
Μαθηματικά Δ΄ 3. 19-20. ΄΄Προσθέτω και αφαιρώ δεκαδικούς αριθμούς΄΄
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας, Γ' τάξη, 7η Ενότητα: Ιστορίες του χειμώνα
μαθηματικά δ΄ δημοτικού α΄τεύχος
γλώσσα ε΄ δημοτικού α΄τεύχος
Μαθηματικά Δ΄ 7. 45. ΄΄Διαχειρίζομαι σύνθετα προβλήματα΄΄
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 2η Ενότητα: Στο σπίτι και στη γειτονιά.
γλώσσα β΄δημοτικού β΄τεύχος
Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας Γ' τάξη - 6η Ενότητα: "Πολιτείες ντυμένες στα...
Γλώσσα Δ΄ 7. 4. ΄΄Μαγειρεύουμε με ελαιόλαδο΄΄
1η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
γ΄ δημοτικού γλώσσα γ΄ τεύχος
γ΄ δημοτικού μαθηματικά γ΄ τεύχος
γ΄ δημοτικού μαθηματικά β΄ τεύχος
Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθηματικών Γ΄ τάξη, 6η Ενότητα (κεφ. 33-38)
Σκέφτομαι και γράφω Α Δημοτικού
Ad

Similar to ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 3η_ΣΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ (20)

PDF
Γλώσσα Δ΄- Ενότητα 1 - Μάθημα 2:΄΄Αναμνήσεις του καλοκαιριού΄΄
PDF
Ενότητα 10η Λέξεις φτερουγίζουν πέρα ΓΛΩΣΣΑ Δ' ΤΑΞΗΣ .pdf
PDF
5η ενοτητα γλωσσας δ΄ταξης ασφαλως κυκλοφορω
PDF
Γλωσσικές ασκήσεις στ΄ δημοτικού α΄τεύχος
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 13ης Ενότητας: "Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι"
PDF
6η ενοτητα γλωσσας δ΄δημοτικου ιστοριες παιδιων
PDF
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ «Η ελιά».pdf
PDF
Γλώσσα Ε΄ 6.1. ΄΄Φίλοι από άλλες χώρες΄΄
PDF
Γλώσσα Γ΄ - Επανάληψη 1ης ενότητας: ΄΄Πάλι μαζί΄΄
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 11ης Ενότητας: "Γελάσαμε με την ψυχή μας"
PDF
Επαναληπτικες συνολικά
PDF
γλώσσα στ΄ δημοτικού α΄τεύχος
PDF
11η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ
DOC
Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ , ΓΛΩΣΣΆ, Ενότητα 1
PDF
Γλώσσα Δ΄. 2.2. ΄΄ Το ποτάμι τρέχει να συναντήσει τη θάλασσα΄΄
PDF
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 6ης Ενότητας: «Ιστορίες παιδιών»
PDF
Γλώσσα Δ΄. 4. 1. ΄΄Στάση βροχοσταλίδων΄΄
PDF
Γλώσσα Δ΄ 16. 4. ΄΄ Άνοιξα του Αιγαίου τη θύρα ΄΄
PDF
Γλώσσα ΣΤ΄. Επανάληψη 15ης ενότητας: ΄΄ Κινηματογράφος - Θέατρο ΄΄
PDF
ο εγωιστής γίγαντας
Γλώσσα Δ΄- Ενότητα 1 - Μάθημα 2:΄΄Αναμνήσεις του καλοκαιριού΄΄
Ενότητα 10η Λέξεις φτερουγίζουν πέρα ΓΛΩΣΣΑ Δ' ΤΑΞΗΣ .pdf
5η ενοτητα γλωσσας δ΄ταξης ασφαλως κυκλοφορω
Γλωσσικές ασκήσεις στ΄ δημοτικού α΄τεύχος
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 13ης Ενότητας: "Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι"
6η ενοτητα γλωσσας δ΄δημοτικου ιστοριες παιδιων
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ «Η ελιά».pdf
Γλώσσα Ε΄ 6.1. ΄΄Φίλοι από άλλες χώρες΄΄
Γλώσσα Γ΄ - Επανάληψη 1ης ενότητας: ΄΄Πάλι μαζί΄΄
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 11ης Ενότητας: "Γελάσαμε με την ψυχή μας"
Επαναληπτικες συνολικά
γλώσσα στ΄ δημοτικού α΄τεύχος
11η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ
Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ , ΓΛΩΣΣΆ, Ενότητα 1
Γλώσσα Δ΄. 2.2. ΄΄ Το ποτάμι τρέχει να συναντήσει τη θάλασσα΄΄
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 6ης Ενότητας: «Ιστορίες παιδιών»
Γλώσσα Δ΄. 4. 1. ΄΄Στάση βροχοσταλίδων΄΄
Γλώσσα Δ΄ 16. 4. ΄΄ Άνοιξα του Αιγαίου τη θύρα ΄΄
Γλώσσα ΣΤ΄. Επανάληψη 15ης ενότητας: ΄΄ Κινηματογράφος - Θέατρο ΄΄
ο εγωιστής γίγαντας
Ad

More from Maria Koufopoulou (20)

PDF
1η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗΣ_ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ.pdf
PDF
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
PDF
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
PDF
ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΚΑΔΙΚΩΝ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 33.pdf
PDF
ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΔΕΚΑΔΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 2).pdf
PDF
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΔΕΚΑΔΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 1.pdf
DOCX
2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.docx
PDF
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ _ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΜΕ 10_100_1000.pdf
PDF
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΟΡΙΣΤΟ.pdf
PDF
4η ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Γ ΤΑΞΗ_ ΚΛΑΣΜΑΤΑ.pdf
PDF
ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ΚΕΦ.10-14.pdf
PDF
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ 10-14 ΑΡΧΑΊΚΑ ΧΡΟΝΙΑ.pdf
DOCX
ΤΕΣΤ ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ 5-9.docx
PDF
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 2η ΑΡΧΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ.pdf
DOC
Επαναληπτικό στα γεωμετρικά χρόνια ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ .doc
PDF
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ_ΕΝΟΤΗΤΑ 1_ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ_ 1_4.pdf
PDF
Επαναληπτικό στην 9η Ενότητα ΓΛΩΣΣΑ Δ΄ ΤΑΞΗΣ.pdf
PDF
Επαναληπτικές ασκήσεις 9ης Ενότητας Γλώσσας_Δ΄τάξη.pdf
PDF
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ_2.pdf
PDF
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ_1.pdf
1η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗΣ_ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ.pdf
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΚΑΔΙΚΩΝ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 33.pdf
ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΔΕΚΑΔΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 2).pdf
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΔΕΚΑΔΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 1.pdf
2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.docx
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ _ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΜΕ 10_100_1000.pdf
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΟΡΙΣΤΟ.pdf
4η ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Γ ΤΑΞΗ_ ΚΛΑΣΜΑΤΑ.pdf
ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ΚΕΦ.10-14.pdf
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ 10-14 ΑΡΧΑΊΚΑ ΧΡΟΝΙΑ.pdf
ΤΕΣΤ ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ 5-9.docx
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 2η ΑΡΧΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ.pdf
Επαναληπτικό στα γεωμετρικά χρόνια ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ .doc
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ ΤΑΞΗΣ_ΕΝΟΤΗΤΑ 1_ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ_ 1_4.pdf
Επαναληπτικό στην 9η Ενότητα ΓΛΩΣΣΑ Δ΄ ΤΑΞΗΣ.pdf
Επαναληπτικές ασκήσεις 9ης Ενότητας Γλώσσας_Δ΄τάξη.pdf
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ_2.pdf
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ_1.pdf

ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 3η_ΣΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

  • 1. ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 3η Ενότητα «Στη γη και στη θάλασσα» ΟΝΟΜΑ:……………………………………………………………
  • 2. 1 ΑΠΟΣΤΡΟΦΟΣ 1. Υπογραμμίζω που έχει χαθεί κάποιο φωνήεν και το γράφω όπως ήταν πριν «κοπούν» τα γράμματα και χωρίς απόστροφο: Τι ΄ναι εκείνο που δεν ξέρεις και ν’ ακούσεις μου ζητάς; Τι είναι ………………………………………………………………………..…………………………. Πάρ΄ τα και φέρ΄ τα στο δικό μου σπίτι. ……………….…………………………………………………………………… Μου ΄γραψε ένα συγκινητικό γράμμα και τον συγχώρησα. ……………….…………………………………………………………………… Πού ΄ναι τα χρόνια, ωραία χρόνια… ……………….…………………………………………………………………… Βουβό τ΄ αηδόνι στο κλαδί… ……………….…………………………………………………………………… 2. Ξαναγράφω τις φράσεις, σημειώνοντας απόστροφο (’), όπως στα παραδείγματα : θα ανοίξω  θ’ ανοίξω σου έδειξα σου ’δειξα για άλλους  _______________ μου έφερε  ________________ του ουρανούω _______________ σου έδωσε _________________ από όλα  _______________ μου είπες  _______________ δώσε τα  δώσ’ τα κόψε το  ________________ διώξε τους  ________________ φέρε τον  ________________ 3. Ξαναγράφω τις φράσεις, βάζοντας κι στη θέση του και : και άλλος  _______________ και όμως  _______________ και ύστερα  _______________ Όταν μια λέξη τελειώνει σε φωνήεν (α, ε, η, ι, ο, υ, ω) και η επόμενη αρχίζει από φωνήεν, τότε χάνεται : * είτε το τελικό φωνήεν της πρώτης λέξης * είτε το αρχικό φωνήεν της δεύτερη λέξης, ανάλογα με το ποιο από τα δυο είναι πιο ασθενές (αδύναμο). το άλογο τ΄άλογο (χάνεται το τελικό φωνήεν της πρώτης λέξης) μου έριξε μου ΄ρίξε (χάνεται το αρχικό φωνήεν της δεύτερης λέξης) Στη θέση του φωνήεντος που χάθηκε σημειώνουμε την απόστροφο.
  • 3. 2 Π. χ. μέσα στο νερό  μες στο νερό μέσα από το πηγάδι  μέσ’ από το πηγάδι 4. Ξαναγράφω τις φράσεις, χρησιμοποιώντας αντί για μέσα, μες ή μέσ’ : μέσα στη θάλασσα  ________________________________ μέσα στο νερό  ________________________________ μέσα στο δρόμο  ________________________________ μέσα από τις πηγές  ________________________________ μέσα από το κουτί  ________________________________ μέσα από το σπίτι  ________________________________ 5. Να γράψεις πιο σύντομα τις παρακάτω λέξεις σημειώνοντας την απόστροφο όπου χρειάζεται. που έχεις  που ‘χεις στα άρματα  ________________ το άφησα  ________________ άσε τα  ________________ και εμένα  ________________ από όλα  ________________ πάρε το  ________________ το έκλεισα  ________________ 6. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω λέξεις όπως ήταν πριν «κοπούν» τα γράμματα και χωρίς απόστροφο. σου ‘στρωσα  σου έστρωσα σ’ άκουσα  ________________ μέσ’ από  ________________ ξύσ’ το  ________________ μου ΄λειψες  ________________ απ’ αύριο  ________________ στείλ’ το  ________________ το ‘να  ________________ μέσα μέσ’ ή μες ; Όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από σ το μέσα γίνεται μες ( χωρίς απόστροφο) , ενώ όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν το μέσα γίνεται μέσ’
  • 4. 3 ΣΥΝΩΝΥΜΑ 7. Να αντιστοιχίσεις τις συνώνυμες λέξεις στις δύο παρακάτω στήλες. συντροφιά   ισχυρός οδός   βάζω δυνατός   παρέα αναχωρώ   λεωφόρος πληγή   φεύγω τοποθετώ   τραύμα 8. Να γράψεις για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις μια συνώνυμη. αδύνατος_____________ δουλεύω_____________ φασαρία_______________ κατάστημα _____________ ωραίος ________________ ύστερα _____________ επιθυμώ________________ συζητώ______________ βαδίζω ________________ ταχύς ______________ εύθυμος________________ οίκος_______________ σελήνη________________ άνεμος_______________ πετεινός________________ βράδυ________________ 9. Γράψε ένα ταιριαστό επίθετο για κάθε ουσιαστικό ………………………... σπίτι ………………………... ιστορία ………………………... ζωή ………………………... λουλούδι ………………………...θάλασσα …………………………. αλεπού ………………………...καρέκλα ………………………... κορίτσι ………………………...δέντρο ………………………... καράβι Συνώνυμες είναι οι λέξεις που έχουν περίπου την ίδια σημασία. πέτρα = λιθάρι πουλί = πτηνό
  • 5. 4 Την παρομοίωση τη χρησιμοποιούμε για να δείξουμε ότι αυτό για το οποίο μιλάμε, έχει κάποια ιδιότητα ή κάνει κάτι τόσο καλά, όσο και αυτό που είναι κορυφαίο σ’ αυτό. Π.χ. Ο Γιάννης κολυμπάει σαν ψάρι. (χρησιμοποιούμε το ψάρι γιατί αυτό είναι ο καλύτερος κολυμβητής που υπάρχει) Ο Νίκος βλέπει σαν αετός. (ο αετός φημίζεται για την πολύ καλή όρασή του). Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε τη λέξη σαν, τη λέξη όπως για να συνδέσουμε και να παρομοιάσουμε ή τις φράσεις μοιάζει με, λες και 10. Να κάνεις αντιστοίχιση στις λέξεις των παρακάτω στηλών ώστε να γίνεται παρομοίωση, όπως στο παράδειγμα. σκληρό   σαν το βελούδο απαλό   σαν τον άνεμο γρήγορο   σαν το γάλα άσπρο   σαν την πέτρα λαμπερό   σαν το παγάκι κρύο   σαν τον ήλιο χοντρό   σαν το μαχαίρι ψηλό   σαν κλωστή κοφτερό   σαν το γουρούνι λεπτό   σαν το κυπαρίσσι πονηρός   σαν το λιοντάρι ατρόμητος   σαν την αλεπού γλυκό   σαν το άγαλμα επικίνδυνο   σαν την παπαρούνα ακίνητος   σαν το μέλι κόκκινο   σαν το φίδι ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ Προσοχή!!! Μερικές φορές η λέξη σαν εννοεί όταν και δείχνει χρόνο Π.χ. Σαν έρθει ώρα του διαλείμματος θα παίξουμε. Τότε φυσικά δεν είναι παρομοίωση. Για να είναι παρομοίωση πρέπει να ταιριάζει η φράση μοιάζει με ή η λέξη όπως.
  • 6. 5 Άρθρα είναι οι μικρές λέξεις ο, η, το και ένας,μία (μια),ένα που μπαίνουν μπροστά από τα ουσιαστικά. Τα άρθρα τα χωρίζουμε σε δύο είδη: στα οριστικά και στα αόριστα. Οριστικά άρθρα είναι τα άρθρα ο, η, το που μας μιλούν για κάτι ορισμένο. Μας μιλούν για ένα συγκεκριμένο πρόσωπο , ζώο , πράγμα. Μας μιλούν για αυτό και για κανένα άλλο. Π.χ. Μου τηλεφώνησε ο Χάρης. ( όχι οποιοσδήποτε Χάρης, ο γνωστός μας) Τα άρθρα δε μένουν πάντα ίδια σε όλες τις πτώσεις. Αλλάζουν και παρουσιάζονται με διάφορες μορφές. Κλίση οριστικού άρθρου Πτώσεις Ενικός αριθμός ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Πληθυντικός αριθμός ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Ονομαστική ο η το οι οι τα Γενική του της του των των των Αιτιατική το(ν) τη(ν) το τους τις τα Αόριστα άρθρα είναι τα άρθρα ένας, μία - (μια), ένα που μας μιλούν για κάτι που δεν ξέρουμε (αόριστο). Δε μας λένε ποιο ακριβώς είναι. Θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, ζώο ή πράγμα. Παράδειγμα Μου τηλεφώνησε ένας φίλος. ( ποιος φίλος; Δε μας λέει συγκεκριμένα.) Κλίση αόριστου άρθρου  Προσοχή στα άρθρα η και οι που ακούγονται ίδια (είναι ομόηχα), αλλά γράφονται διαφορετικά. Η γάτα (με ήτα για τη μία) , ενώ οι γάτες (με όμικρον γιώτα για τους πολλούς, πολλές).  Το ίδιο ισχύει και για το τον και των. Τον (με όμικρον για τον έναν) ενώ των (με ωμέγα για τους πολλούς) .  Επίσης της κλωστής( με ήτα για τη μία) , ενώ τις κλωστές ( με γιώτα για τις πολλές). Πτώσεις Ενικός αριθμός ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Ονομαστική ένας μία ή μια ένα Γενική ενός μιας ενός Αιτιατική ένα(ν) μία ή μια ένα ΤΑ ΑΡΘΡΑ Το αόριστο άρθρο δεν έχει πληθυντικό αριθμό.
  • 7. 6 11. Βάζω η ή οι στα κενά των προτάσεων: Πέρασαν ….. μέρες και ήρθε …… Κυριακή. Έφυγε …… Άννα και μαζί της έφυγαν και ….. φίλες μου. …… καλοκαιρινές διακοπές είναι …..καλύτερες. …… μαθητές πήγαν στο γυμναστήριο που είναι ….... μεγαλύτερη αίθουσα. …... μπλούζα σου, ….. τσάντα σου και …… μπότες είναι στο σαλόνι. 12. Βάζω τον ή των στα παρακάτω κενά: …… Αύγουστο θα πάμε στο χωριό ……... γονιών μου. Κοίταζε τις βιτρίνες ………. μαγαζιών. Ήπιε …..….. καφέ του και έφυγε γρήγορα. 13. Βάζω της ή τις στα κενά των παρακάτω προτάσεων: Γύριζε …….. σελίδες ………. εφημερίδας. Το κύμα …….… θάλασσας κουνούσε …..…. βάρκες. Η φίλη ………. Γιώτας μάζεψε …….κούκλες. Οι σταγόνες ………. βροχής πότιζαν ……… πλάκες ………. αυλής. οριστικά: ο, η, το Άρθρα αόριστα: ένας, μία, ένα 14. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του οριστικού άρθρου: …….. προηγούμενο Σαββατοκύριακο πήγαμε στο χωριό. …….. Ζωή βγήκε βόλτα με …….. φίλες της. …….. χρώμα …….ουρανού είναι γαλάζιο. …….. γλάροι πετούσαν πάνω από…….. ψαράδες. Όλες ….... καρέκλες ……. κήπου είναι καινούριες. Έφτιαξαν όλους …….. δρόμους …….. περιοχής. ……. στολές ……. ναυτικών είναι άσπρες.
  • 8. 7 15. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του αόριστου άρθρου: …….γάτα είδε …….. σκύλο και φοβήθηκε. Η αδερφή …….. φίλου μου ξέρει να παίζει πιάνο. Ήρθε …….. κοπέλα και έκατσε δίπλα μου. Η μπάλα είναι ……… παιδιού από την άλλη τάξη. Πέρασε …….. κύριος και άφησε …….. γράμμα. Έσπασαν τα γυαλιά ……… κυρίας. 16. Υπογραμμίζω τα οριστικά άρθρα και τα αόριστα στο παρακάτω κείμενο : Μια μέρα ο πατέρας μου έφερε στο σπίτι μας ένα μικρό σκυλάκι, που του χάρισε ένας φίλος του από την Κρήτη. Η αδελφή μου και εγώ χαρήκαμε πολύ. Μαζί με τον παππού μου αναλάβαμε την περιποίησή του. 17. Κλίνω τα ουσιαστικά : ο χορός, η ουρά, το μετάξι Ενικός αριθμός Ονομαστική ο χορός η ουρά το μετάξι Γενική Αιτιατική Κλητική Πληθυντικός αριθμός 18. Συμπληρώνω με το άρθρο της, τις, τον ή των : * Καθώς φεύγεις, πρόσεξε τον σκύλο ….. γειτόνισσας. * Η δασκάλα διορθώνει τα τετράδια …… μαθητών. * Το καλοκαίρι μ’ αρέσει να κάθομαι στο μπαλκόνι και ν’ ακούω …. ήχο …. κυμάτων. * Να έχετε λύσει ….. ασκήσεις ως το τέλος ….. ώρας. * Συχνά φέρνω στο μυαλό μου ….. ωραίες στιγμές ….. διακοπών. * Η Τροχαία αφαίρεσε ….. πινακίδες ….. αυτοκινήτων που είχαν παρκάρει παράνομα. Ονομαστική οι χοροί Γενική Αιτιατική Κλητική κυκλώνω
  • 9. 8 ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ – ΚΛΗΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ 19. Γράφω μαζί με το άρθρο τους τα παρακάτω ουσιαστικά σε όλες τις πτώσεις του αριθμού που βρίσκονται: (τον άρχοντα, τις γυναίκες, το δοχείο, οι τοίχοι, τους αθλητές, της γιορτής, την άσκηση) ονομαστική γενική αιτιατική κλητική ο ψαράς του ψαρά τον ψαρά ψαρά 20. Αντιστοιχίζω τα ουσιαστικά με την πτώση στην οποία βρίσκονται : ο γιατρός   της χαράς τον αγώνα   Ονομαστική   δάσκαλε της πατρίδας   την κόρη ο παππούς   Γενική   αδερφέ του γιατρού   τις πηγές τους λαγούς `  Αιτιατική   των ποταμών οι μαθητές   τα σχολεία την αλεπού   Κλητική   των αλόγων του μολυβιού   των λουλουδιών  Για να βρούμε την αιτιατική πτώση, ρωτάμε «ποιον» ή «τι;»  Η κλητική είναι η τελευταία πτώση των ονομάτων. Τη χρησιμοποιούμε για να φωνάξουμε κάποιον ή όταν προσφωνούμε. Η κλητική δεν έχει άρθρο. Φίλοι μου, ακούστε με!  Το άρθρο της χρησιμοποιείται στη γενική του ενικού και το άρθρο τις στην αιτιατική του πληθυντικού των θηλυκών ονομάτων. της φωνής (γενική ενικού) τις φωνές (αιτιατική πληθυντικού)  Το άρθρο τον χρησιμοποιείται στην αιτιατική ενικού των αρσενικών ονομάτων και το άρθρο των στη γενική πληθυντικού των ονομάτων. τον άνθρωπο (αιτιατική ενικού) των ανθρώπων (γενική πληθυντικού)
  • 10. 9 Παροιμία είναι ένα σύντομο δίστιχο απόφθεγμα που εκφράζει ισχυρισμούς που αποτελούν το απόσταγμα της μακράς πείρας πολλών ανθρώπων (λαϊκή σοφία ) . Πολλές φορές έχουν διδακτική σημασία. Μία παροιμία μπορεί να προέρχεται από κάποιο λαϊκό μύθο Π.χ. Ό,τι δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια ( μύθος του Αισώπου) από κάποια φράση ενός ιστορικού προσώπου να σχετίζεται με κάποιο ιστορικό γεγονός ή π.χ. Έχουσιν γνώσιν οι φύλακες να αντλείται από τους στίχους ενός λαϊκού τραγουδιού . ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει. Όποιος βιάζεται σκοντάφτει. Αποσιωπητικά … Τα χρησιμοποιούμε για να δείξουμε ότι η φράση έμεινε ανολοκλήρωτη είτε γιατί δεν ξέρουμε να την ολοκληρώσουμε είτε επειδή δεν μπορούμε καθώς είμαστε πολύ φορτισμένοι συναισθηματικά. Πχ. Ήθελα να σου ζητήσω μια χάρη… Πόσο χαίρομαι που σε ξαναβλέπω!... Κόμμα , Το βάζουμε για να χωρίσουμε:  λέξεις ή φράσεις που είναι στη σειρά: π.χ. Αγόρασα ψωμί, τυρί, τομάτες, πατάτες και μήλα. (Αν υπάρχει η λέξη και δε βάζουμε κόμμα.)  την προσφώνηση με κλητική πτώση π.χ. Ειρήνη, έλα εδώ.  προτάσεις που εξηγούν η μια την άλλη π.χ. Φεύγω, γιατί έχω αργήσει. Όταν διαβάζουμε, στο κόμμα σταματάμε λίγο τη φωνή μας. ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΚΟΜΜΑ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΑ ;
  • 11. 10 21. Να βάλεις κόμμα, τελεία , ερωτηματικό ή αποσιωπητικά όπου χρειάζεται: Πριν από έναν χρόνο επισκεφτήκαμε με το σχολείο το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο Εκεί είδαμε τίγρεις ελέφαντες αρκούδες λιοντάρια και άλλα ζώα - Πώς περάσατε στην επίσκεψη με ρώτησαν οι γονείς μου - Πολύ ωραία αλλά συνέβη κάτι αστείο - Τι εννοείς - Εκεί που παρατηρούσαμε τα ζώα ένας πίθηκος άπλωσε το χέρι του και άρπαξε την μπανάνα της Κωνσταντίνας Όλοι γελάσαμε με την ψυχή μας -Τι να πει κανείς ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ – ΜΕΤΑΦΟΡΑ 22. Γράφω δίπλα Κ αν είναι κυριολεξία, ή Μ αν είναι μεταφορά : …… καθαρό μυαλό …… καθαρό δωμάτιο …… πληγωμένη καρδιά …… πληγωμένο ζώο …… φωτεινή μέρα …… φωτεινό πρόσωπο …… τρυφερά φύλλα …… τρυφερά λόγια …… πικρή αλήθεια …… πικρό φάρμακο …… βαρύς ύπνος …… βαρύ φορτίο Το τρένο τρέχει. Κ Έβαλε τις φωνές. __ Ταξιδεύει με πλοίο. __ Μου έσπασε τα νεύρα. __ Πού ταξιδεύει ο νους σου; __ Έφαγα μια φάπα. Μ Φόρεσα την μπλούζα __ Έχει σιδερένια θέληση. __ Τι άρωμα φοράς; __ Θα έρθεις στο γήπεδο; __ Κυριολεξία έχουμε όταν χρησιμοποιούμε μια λέξη με την πραγματική της σημασία. (γλυκό πεπόνι) Μεταφορά έχουμε όταν χρησιμοποιούμε μια λέξη όχι με την πραγματική της σημασία (γλυκό πρόσωπο)
  • 12. 11 23. Συμπληρώνω τις παρακάτω μεταφορές με τις λέξεις της παρένθεσης : (λαχείο, χειμώνα, ύπνο, συζήτηση, συμφωνία, μάθηση) Πιάστηκε στον ………………… Άναψε η …………………….…………..….. Διψάει για …………………….….. Έκλεισε μια …………………………….... Του έπεσε το …………….……. Η καρδιά του έχει …………………..…. ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 24. Αντιστοιχίζω τις παρακάτω συνώνυμες λέξεις: θόρυβος   θάρρος αέρας   παρακολουθώ κουράγιο   σκαρφαλώνω αμέτρητα   άνεμος βλέπω   φασαρία ανεβαίνω   πάρα πολλά 25. Αντιστοιχίζω κάθε ουσιαστικό με το επίθετο που του ταιριάζει: δάσος   βαθιά θάλασσα   πυκνό ουρανός   πλατύ ποτάμι   καθαρός τραγούδι   αξέχαστη εκδρομή   ωραίο δρόμος   δροσερός αέρας   καταπράσινη πεδιάδα   ανηφορικός 26. Υπογραμμίζω τα επίθετα στο παρακάτω κείμενο: Το θέαμα γύρω ήταν ωραίο. Κάτω απλωνόταν ο καταπράσινος κάμπος. Ανάμεσά του περνούσε ένα μακρύ και πλατύ ποτάμι. Τα άφθονα νερά του πότιζαν τα χωράφια και τα έκαναν να δίνουν πλούσιους καρπούς. Στην άκρη του κάμπου φαινόταν ένα μεγάλο χωριό με κάτασπρα σπίτια.
  • 13. 12 27. Γράφω τα ουσιαστικά στη γενική και αιτιατική του ενικού αριθμού: ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ο πάγος ο ξυλοκόπος ο μαντρότοιχος η ελπίδα το δάχτυλο η εφημερίδα το θρανίο η φλογέρα ο φούρνος το ανθοδοχείο το ξερόχορτο ο μονόδρομος 28. Γράφω τα ονόματα στη γενική και αιτιατική του πληθυντικού αριθμού: ΓΕΝΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ οι πάγοι οι ξυλοκόποι οι ελπίδες τα δάχτυλα οι εφημερίδες τα θρανία οι φλογέρες οι φούρνοι τα ανθοδοχεία το ξερόχορτα
  • 14. 13 29. Δίπλα σε κάθε ουσιαστικό γράφω ένα επίθετο που να του ταιριάζει: φάλαινα …………………… φίλος ……………….……. κύμα ……………………..…. φύλλο ………………..…… βουνό ………………….…..… κοχύλι …………….……… πέτρα …………………….…… αυλή ……………….…… αέρας ……………….…….….. γριά ……………….……… 30. Γράφω παρομοιώσεις: (χρυσάφι, κυπαρίσσι, δυο σταγόνες νερό, μωρό, ατσάλι, μέλισσα) Δουλεύει σαν …………………..……… Ψηλός σαν …………………….………. Όμοιοι σαν ……………………..……... Κλαίει σαν ……………………….……… Λαμπερό σαν …………..…………….. Σκληρός σαν ………………………….. 31. Συμπληρώνω τις προτάσεις, γράφοντας τα ουσιαστικά που είναι στις παρενθέσεις, στην κατάλληλη πτώση: (φίλος) Συνάντησα έναν ……………….. στο πάρκο. (τεχνίτης) Φώναξα ………………… να φτιάξει τη βρύση. (βιβλίο) Μετρώ τις σελίδες ………………….. . (σταφίδα) Έβαλα …………………. στο γλυκό. (ξεροπόταμος) Στέρεψαν τα νερά …………………………. (λαχανόκηπος) Άρχισε το πότισμα …………………………
  • 15. 14 Μελετώ για την επανάληψη της 3ης Ενότητας πολύ καλά Πότε και πώς χρησιμοποιούμε την απόστροφο Ποιες λέξεις λέγονται συνώνυμες Τι είναι η παρομοίωση Το αόριστο άρθρο Την Αιτιατική και Κλητική πτώση Να γράφω σωστά τα άρθρα η-οι, της-τις και τον –των Πότε χρησιμοποιούμε αποσιωπητικά και πότε κόμμα Τι είναι η κυριολεξία και τι η μεταφορά Τι είναι οι παροιμίες Να βρίσκω σε ένα κείμενο τα επίθετα Την ορθογραφία των λέξεων του Β.Μ. της σελίδας 62 Καλό διάβασμα!!!!