Download to read offline
![¾T>gð’< ª“ `°f‹U:-
• ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹
• ¾wl ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¾}K¿ vI]Áƒ
• ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ òƒ“ p`î
• ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ´Óσ pÅU }Ÿ}KA‹
• ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ Å[Í
‹
• ¡ƒƒM](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-2-2048.jpg)
![• ]þ`ƒ ¾*Ç=ƒ ›W^` fe}—¨< ¡õM ’¨<:: ¾SËS]Á¨<“ G<K}—¨< ¡õKA‹
upÅU }Ÿ}M አጠቃላይ ደረጃ እና የ°pÉ/–L’>”Ó/“ U`S^” የSðçU “†
ደረጃ ¨<:: ¾T”—
¨<U *Ç=ƒ ª“ ›eðLÑ> ¡õM ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ c=J” ¾*Ç=ƒ ¨<Ö?ƒ ]þ`ƒ "M}Å[Ñ U”U
¯Ã’ƒ `Uƒ uÓ˜„‹ Là “ ThhÁ ¾TècÉ uSJ’< uU`S^ ¨pƒ Y^ Là ¾ªK¨< Gwƒ
ØpU dÁeј Ãk^M:: eK²=I ¾¨<eØ *Ç=}` uU`S^¨</*Ç=~/ SÚ[h ]þ`ƒ
Tp[u< }Ñu= ÃJ“M::
• ¾¨<eØ *Ç=}a‹ Ó˜„‰†¨<”“ ThhÁ
‰†¨<” ”Å}KSŨ< ]þ`ƒ TÉ[Ó ›Kv†¨<::
¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ¾*Ç=ƒ ¨<Ö?ƒ “†¨<:: ¾*Ç=ƒ ÖkT@ u*Ç=ƒ Ó˜„‹ Ø^ƒ' ›Óvw’ƒ'
¨p©’ƒ “ ›S’@ TdÅ` “ u*Ç=ƒ ¾SŸLŸM ¨<Ö?ƒ SðÖ` K=K"/K=¨c” ËLM::
7. yåÄþT GMg¥/¥«ÝlÃ](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-3-2048.jpg)
![• ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ŸkLM ›e}Á¾„‹ ¾uKÖ< “†¨<:: ¾*Ç=ƒ Y^ u×U ¾}K¾
S[Í” KTd¾ƒ Ñ>²?” ¾T>¨eÉ“ uØ”no ¾T>Ÿ“¨” H>Ń ’¨<:: u¨<Ö?~U
S[ͨ< }›T’>’ƒ“ ›Óvw’ƒ ÁK¨< J• }Ñu=/T>³“©/ TÖnKÁ Là KSÉ[e
¾T>ÁÓ´ ’¨<:: }Ñu=/T>³“©/ TÖnKÁ ¾T>vK¨< }Úvß “ S<K< uS<K<
uTe[Í ¾}ÅÑð ’¨<:: T”—¨<U *Ç=}` }Sddà ¾U`S^/*Ç=ƒ/ ²È }ÖpV
*Ç=~” ”ÅÑ“ u=W^ ›”É ¯Ã’ƒ ¨<Ö?ƒ Là ÃÅ`dM:: ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹
¾T>Ÿc~ƒ #SJ” ¾’u[uƒ”$ “ #J• ¾}Ñ–¨<”$ uT’íì` H>Ń ’¨<:: ÃI ¾¨<eØ
*Ç=} ]þ`~” ¾T>êõuƒ SW[ƒ ¾T>ðØ`Kƒ ’¨<:: ¾}Å[cv†¨< G<’@
‹
Seð`~” ›TEM}¨< uT>Ñ–<uƒ Ñ>²? u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ um ¾Y^ ›ðéçU
SŸ“¨’<” SØkc< U“Mvƒ }Ñu= ÃJ“M::
7.1 ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-4-2048.jpg)
![…
የቀጠለ
• ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹/¨<Ö?„‹/ - ›Óvw’ƒ ÁL†¨< ¾¨<’ƒ SÓKÝ “†¨<::
¾¨<eØ *Ç=}” TÖnKÁ
‹ “ ThhÁ
‹” ¾T>[Æ ¨ÃU ›KS[ǃ” KSŸLŸM
¾T>‹K< ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ uSÚ[h¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ S"}ƒ ›Kv†¨<::
• TÖnKÁ
‹/›e}Á¾„‹/ - *Ç=ƒ u}Å[Ñ< ”penc?
‹ Là ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ }î°•
u¨<eØ *Ç=} ¾T>ÑSÑS<uƒ “†¨<:: u}KUÊ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹”
¾T>ÁekUÖ<ƒ ”ÅT>ÁeŸƒK<ƒ ”ÅU Hdw Là uSSe[ƒ ’¨<:: ¾*Ç=ƒ
TÖnKÁ u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ c=Ñv }KÄ SÑKê ›Kuƒ:: TÖnKÁ¨<U
U“Mvƒ ¾*Ç=~” S<K< ¨c” ¨ÃU ¾}K¿ G<’@
‹” ›ÖnKA K=ô ËLM::
• ThhÁ
‹- u¨<eØ *Ç=} ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹“ TÖnKÁ
‹ Là ¾T>SW[~ “†¨<::
¾}Å[cuƒ” G<’@ ¨ÃU ¾T>hhM ›ðéçU KTe}"ŸM ¾T>Òw²< “†¨<::
ThhÁ
‹ T’@ÏS”~/¾S/u?~ ¾uLà Lò/ Te}"ŸÁ ¨ÃU ¾Y^ ›ðéçU”
KTdÅÓ' ¾}ðKѨ<” ¨<Ö?ƒ KTÓ–ƒ ¾T>‹Muƒ” ²È
‹ ›p×Ý ÃÖlTK<::](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-10-2048.jpg)
![• ከዚህ በታች ¾}Ökc<ƒ SKÁ
‹ wnƒ ÁK¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ KSéõ
lMõ “†¨<:: wnƒ ÁK¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¾T>vK¨< ÑKM}—'
ÓMê' ›ß`/¾}SÖ’/ Ñ”u= “ ¨p© ¾J’ ’¨<::
• ÑKM}— ]þ`„‹ - ¨<’ƒ’ƒ
ን ¾Á²<' ›ÉM¾K?L†¨< “ ŸeI}ƒ ’í ¾J’<ƒ
“†¨<::
• ÓMê ]þ`„‹ - ukLK< ¾T>[Æ“ ¾Gdw }ª[É ÁL†¨< “†¨<::
ÓMê’ƒ ¾T>Sר< ›LeðLÑ> ¾J’< ‚¡’>"© nLƒ” uTek[ƒ“ um °Ñ³
¾T>cØ S[Í uSeÖƒ ’¨<::
• ¾}SÖ’</›ß`/ ]þ`„‹- ›LeðLÑ> ¾J’< ´`´` Ñ<ÇÄ‹” uTe¨ÑÉ ª“¨<”
’Øw ¾T>ÑMè “†¨<::
• Ñ”u= ]þ`„‹ - ”Šò†¨<“ ›vvL†¨< S/u?~ ›eðLÑ> J• c=ÁÑ–
¨< }Ñu=¨< ThhÁ ”Ç=¨cÉ ¾T>ÁÓ²< “†¨<::
• ¨p © ]þ`„‹
- ¾T>vK<ƒ ›e†"Dà “ wnƒ ÁK¨< `UÍ ”Ç=¨cÉ
¾T>Áe‹K< dòѿ ¾T>k`u< “†¨<::
7.2 ¾wl *Ç=ƒ ]þ`„‹ SKÁ
‹](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-11-2048.jpg)
![• ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ òƒ“ ö`T„‹ ¾}KÁ¿ K=J’< u=‹K<U
u=Á”e ¾*Ç=ƒ ¯LT' ¨c” “ ¨<Ö?„‹” ›"}¨< ¾Á²< SJ”
›Kv†¨<::
– ¾*Ç=ƒ U¡”Áƒ SÓKÝ - ¾*Ç=~” ¯LT
SÓKê ›Kuƒ:: U“MvƒU ›eðLÑ> c=J” *Ç=~ KU”
”Å}Ÿ“¨’ “ U” ¨<Ö?ƒ ”ÅT>Öup K]þ`~ }ÖnT>
‹
Td¨p ›Kuƒ::
– ¾*Ç=ƒ ¨c”/Scope/ SÓKÝ -
¾*Ç=ƒ ¡”¨<•‹” uSK¾ƒ “ ›eðLÑ> c=J”U }ÚT] S[Í
”Å *Ç=ƒ Ñ>²?” ¾T>ÑMê ’¨<::
7.3 ¾¨<eØ *Ç=ƒ ]þ`„‹ òƒ“ ö`Tƒ](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-12-2048.jpg)
![• ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ ´Óσ Ÿõ}— Ø”no“ ›e}dcw” ¾T>ÖÃp ’¨<::
– eKJ’U K´ÓÏ~ kØKA ¾}SKŸ~ƒ pÅU }Ÿ}KA‹ k`uªM::
1. ¾]þ`~” ¯LT T¨p'
2. ¾]þ`~” p`ê TkÉ /”Éñ” T²Ò˃/'
3. uS[Í ¾}ÅÑñ J’¨< u]þ`~ ¨<eØ ¾T>"}~ Hdx‹” Tcvcw'
4. S[ͨ<”/Ǩ<”/ u”Éñ
(Out line) ¨<eØ ”Ç=Ñv SK¾ƒ'
5. ¾SËS]Á¨<” [mp ]þ`ƒ Séõ'
6. u]þ`~ Là Ÿ}S`T]¨< ¾Y^ ¡õM Ò` S¨Á¾ƒ'
7. ¾SÚ[h¨<” ]þ`ƒ T[U'
የቀጠለ . . .](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-13-2048.jpg)
![• ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ Séõ ¾SËS]Á [mp T²Ò˃' ”ÅÑ“ Séõ' S¨Á¾ƒ'
›LeðLÑ> ¾J’<ƒ” S[Í
‹” Te¨ÑÉ ¨²} H>Ń” ¾"ƒ M::
– ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ u}KÁ¿ Å[Í
‹ ¨<eØ ÁMóK< ፡፡እነሱም:-
• *Ç=} eK*Ç=~ ¾TÖnKÁ ]þ`ƒ Ák`vM/Ñ>²?Á©/'
• u¨<eØ *Ç=ƒ Lò¨< [mp ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ]þ`ƒ KS/u?~
¾uLà Lò K¨<ÃÃ Ãk`vM/Ñ>²?Á©/'
• ¾SÚ[h¨< ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ]þ`ƒ uÅwÇu? KS/u?~ ¾uLà Lò
Ãk`vM::
7.4 ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ Å[Í
‹](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-14-2048.jpg)
![• ¾¨<eØ *Ç=} ¾SÚ[h ]þ`ƒ ŸT¨<×~ uòƒ u]þ`ƒ TÖnKÁ Hdx‹“ ThhÁ
‹ LÃ
u¾Å[ͨ< ŸT>SKŸ}¨< ¾Y^ Lò Ò` ¾*Ç=ƒ S¨<Ý /TÖnKÁ/ ¨<Ãà TÉ[Ó
›Kuƒ::
• ¨<ÃÃ~U ›KSÓvv„‹ ›KSðÖ^†¨<” ¨ÃU ¨<’
‹” ¾T¨p °ÉM K}S`T]¨< uSeÖƒ ´`´`
Ñ<ÇÄ‹” ÓMê KTÉ[Ó “ uÓ˜„‹' uTÖnKÁ
‹“ uThhÁ
‹ Là ÁK¨<” ›SK"Ÿƒ
KT[ÒÑØ Ã[ÇM:: u=J”U ¾¨<ÃÃ~ }dò
‹ Å[Í ”žS/u?~ “ ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¯Ã’ƒ
ÃKÁÁM:: u›ÖnLÃ }dò K=J’< ¾T>‹K<ƒ ¾}S[S[¨<” ´`´` Y^
‹” ¾T>Á¨<l ÓKcx‹
“ ¾`Uƒ `Uͨ<” Y^ Là ”Ç=¨<M ¾T²´ YM×” ÁL†¨< Lò
‹ “†¨<::
• ¾¨<eØ *Ç=ƒ ]þ`„‹ KS/u?~ T’@ÏS”ƒ KT>Ÿ}K<ƒ U¡”Á„‹ Ãk`vK<:-
• T’@ÏS”~ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹” ”Ç=Á¨<n†¨< KTÉ[Ó'
• T’@ÏS”~ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹” ŸT’@ÏS”ƒ ¢T>‚¨< UeÖ=` ›É`ÑA
”ÇÁekUØ KSŸLŸM'
• u*Ç=~ ¾}Ñ–< ƒ`Ñ<U ÁL†¨< ¨<Ö?„‹ ›ÖnLà ¾T’@ÏS”~”
ƒŸ<[ƒ TÓ– †¨<” KT[ÒÑØ'
የቀጠለ . . .](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-15-2048.jpg)
![• ¾¨<eØ *Ç=ተሩ ¾T’@ÏS”~ ¨<d’@
‹ uwnƒ }Óv^© SÅ[Ò†¨<”
¨ÃU ¾S/u?~ ¾uLà Lò `Uƒ ÁKS¨<cÉ ¾T>Sר<” ›ÅÒ
SkuK<” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M ¾¡ƒƒM Y`¯ƒ SSY[ƒ ›Kuƒ:: eK²=I
u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ uk[u<ƒ ThhÁ
‹ SW[ƒ }Ñu=¨< ¾`Uƒ `UÍ
S¨cÆ” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M ¾¡ƒƒM Y`¯ƒ SSe[ƒ ¾¨<eØ
*Ç=}a‹ Lò’ƒ
ነው::
7.5 ¡ƒƒM](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-16-2048.jpg)
![12/08/2002
ለቢሮ ኃላፊ ጽ/ቤት
ትምህርት ቢሮ
ባህርዳር
¯S © ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ
ዓላማ
በወቅታዊ የኦዲት ዕቅዳችን መሰረት የመ/ቤቱን የቋሚ ንብረት አያያዝ በቂ የውስጥ ቁጥጥር ስርዓት መኖሩንና በተግባር
መገለጹን ለማረጋገጥ ነው፡፡
የኦዲቱ ወሰን
በዚህም መሰረት የቋሚ ንብረቶች አመዘጋገብና በአካል መኖራቸውን በመረጋገጥ የመ/ቤቱ የቋሚ ንብረቶች በሙሉ የተመዘገቡ
መሆናቸውንና በአካልም መገኘታቸውን ለማረጋገጥ ነው፡፡
ግኝት
1. በቀጣይ ስራችን መሰረት የቋሚ ንብረቶች አመዘጋገብና ከዚህም ጋር ተያያዥነት ያላቸው የንብረት መለያ ቁጥር፣የሚገኙበት ቦታ
የተገዙበት ቀን ተፈላጊ መረጃን አስመልክቶ ማጣራ ተደርጎ ቋሚ ንብረቶቹ የመለያ ቁጥር ያልተሰጣቸው መሆኑ ተረጋግጧል፡፡
2. ------------------------------------
3. ------------------------------------
4. -----------------------------------
መጠቃለያ
ከላይ በተገለጸው አሰራር ሁኔታ የቋሚ ንብረቶችን በአካል መገኘት ለማጣራት አልተቻለም ይህም የሚያመለክተው በአጠቃላይ
የውስጥ ቁጥጥር ስርአቱ ድክመት እንዳለበት ነው፡፡
የማሻሻያ ሃሳብ
አስፈላጊ የሆኑ ዝርዝር መረጃዎች ማለት የንብረት መለያ ቁጥር የሚገኝበት ቦታና ሌሎች አስፈላጊ መረጃዎች በተሟላ ሁኔታ
የቋሚ ንብረት መመዝገቢያ መዝገብና ለሁሉም የመ/ቤቱ የቋሚ ንብረቶች የመለያ ቁጥር መሰጠት አለበት በማለት
አስተያየታችን እናቀርባለን፡፡
ፊርማ
የውስጥ ኦዲተር
ቀን](https://image.slidesharecdn.com/9-250303062613-94174863/75/Audit-Report-in-Auditing-principle-and-Practice-1-18-2048.jpg)
![Mekelle Institute Of Technology[1].pptx.](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/mekelleinstituteoftechnology1-240129140233-131ddcf2-thumbnail.jpg?width=640&height=640&fit=bounds)
Audit Report in Auditing principle and Practice 1
- 1. ክፍል - 8 የኦዲትመጠቃለያ
- 2. ¾T>gð’< ª“ `°f‹U:- •¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ • ¾wl ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¾}K¿ vI]Áƒ • ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ òƒ“ p`î • ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ´Óσ pÅU }Ÿ}KA‹ • ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ Å[Í ‹ • ¡ƒƒM
- 3. • ]þ`ƒ ¾*Ç=ƒ›W^` fe}—¨< ¡õM ’¨<:: ¾SËS]Á¨<“ G<K}—¨< ¡õKA‹ upÅU }Ÿ}M አጠቃላይ ደረጃ እና የ°pÉ/–L’>”Ó/“ U`S^” የSðçU “† ደረጃ ¨<:: ¾T”— ¨<U *Ç=ƒ ª“ ›eðLÑ> ¡õM ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ c=J” ¾*Ç=ƒ ¨<Ö?ƒ ]þ`ƒ "M}Å[Ñ U”U ¯Ã’ƒ `Uƒ uÓ˜„‹ Là “ ThhÁ ¾TècÉ uSJ’< uU`S^ ¨pƒ Y^ Là ¾ªK¨< Gwƒ ØpU dÁeј Ãk^M:: eK²=I ¾¨<eØ *Ç=}` uU`S^¨</*Ç=~/ SÚ[h ]þ`ƒ Tp[u< }Ñu= ÃJ“M:: • ¾¨<eØ *Ç=}a‹ Ó˜„‰†¨<”“ ThhÁ ‰†¨<” ”Å}KSŨ< ]þ`ƒ TÉ[Ó ›Kv†¨<:: ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ¾*Ç=ƒ ¨<Ö?ƒ “†¨<:: ¾*Ç=ƒ ÖkT@ u*Ç=ƒ Ó˜„‹ Ø^ƒ' ›Óvw’ƒ' ¨p©’ƒ “ ›S’@ TdÅ` “ u*Ç=ƒ ¾SŸLŸM ¨<Ö?ƒ SðÖ` K=K"/K=¨c” ËLM:: 7. yåÄþT GMg¥/¥«ÝlÃ
- 4. • ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ŸkLM ›e}Á¾„‹ ¾uKÖ< “†¨<:: ¾*Ç=ƒ Y^ u×U ¾}K¾ S[Í” KTd¾ƒ Ñ>²?” ¾T>¨eÉ“ uØ”no ¾T>Ÿ“¨” H>Ń ’¨<:: u¨<Ö?~U S[ͨ< }›T’>’ƒ“ ›Óvw’ƒ ÁK¨< J• }Ñu=/T>³“©/ TÖnKÁ Là KSÉ[e ¾T>ÁÓ´ ’¨<:: }Ñu=/T>³“©/ TÖnKÁ ¾T>vK¨< }Úvß “ S<K< uS<K< uTe[Í ¾}ÅÑð ’¨<:: T”—¨<U *Ç=}` }Sddà ¾U`S^/*Ç=ƒ/ ²È }ÖpV *Ç=~” ”ÅÑ“ u=W^ ›”É ¯Ã’ƒ ¨<Ö?ƒ Là ÃÅ`dM:: ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ¾T>Ÿc~ƒ #SJ” ¾’u[uƒ”$ “ #J• ¾}Ñ–¨<”$ uT’íì` H>Ń ’¨<:: ÃI ¾¨<eØ *Ç=} ]þ`~” ¾T>êõuƒ SW[ƒ ¾T>ðØ`Kƒ ’¨<:: ¾}Å[cv†¨< G<’@ ‹ Seð`~” ›TEM}¨< uT>Ñ–<uƒ Ñ>²? u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ um ¾Y^ ›ðéçU SŸ“¨’<” SØkc< U“Mvƒ }Ñu= ÃJ“M:: 7.1 ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹
- 5. የሪፖርት ዓላማዎች • የኦዲትሪፖርቶች ዓላማ የመ/ቤቱን የበላይ ኃላፊ ሰለመ/ቤቱ አጠቃላይ የውስጥ ቁጥጥር ሥርዓት የፋይናንስና የሥራ አፈፃፀም በቂ ግንዛቤ ማስጨበጥ ሆኖ ቀጥሎ የተመለከቱት ዋና ዋና ጠቀማታዎች ይኖሯቸዋል፡፡ • በኦዲት የተደረሰበትን ድምዳሜ ያመለክታል • የሥራ አፈፃፀም ሁኔታዎች ያስረዳል/ያብራራል • ለሥራ አመራር ለእርምጃ አወሳሰድ የሚረዳ ሃሳብ ይይዛል • የኦዲት ተደራጊዎችን አመለካከት ይገልፃል
- 6. የሪፖርት ዓይነቶች 1. የቃልሪፖርት 2. ኦዲቱ ሳይጠናቀቅ የሚቀርብ ጊዜያዊ ሪፖርት 3. መደበኛ የፅሑፍ ሪፖርት 4. የተጠቃለለ የፅሑፍ ሪፖርት የሪፖርት ዝግጅት ቅደም ተከተሎች የሪፖርቱ ዓላማ ማወቅ ሪፖርቱን ለመፃፍ የሚያስችል ቅደም ተከተል ማዘጋጀት በመረጃ የተደገፋ ሆነው በሪፖርት ውስጥ የሚካተቱ ሃሳቦችን ማሰባሰብ መረጃውን በቅደም ተከተል መሠረት መለየት የመጀመሪያ ረቂቅ ሪፖርት መፃፍ በረቂቅ ሪፖርት ላይ ከኦዲት ተደራጊው የሥራ ክፍል እና ከሥራ አመራሩ ጋር መወያየት የመጨረሻውን ሪፖርት አስተካክሎ መፃፍ
- 7. የሪፖርት ጥራት የሚወሰንባቸውነጥቦች • ለማኔጅመንቱ እርምጃ አወሳሰድ የሚረዳ ጥራትና ብቃት ያለው ሪፖርት ማቅረብ ከውስጥ ኦዲት የሚጠበቅ ተግባር ነው፡፡ የውስጥ ኦዲት ሪፖርት ጥራትና ብቃት የሚወሰንባቸው ነጥቦች ቀጥሎ የተመለከቱት ናቸው፣ • በሪፖርቱ ውስጥ የተካተቱ ግኝቶች ተአማኒነት፣ • የሪፖርቱ አቀራረቡ ብቃት፣ • የግኝቶች ዋና ወይም ጉልህ መሆን፣ • የግኝቶች በማስረጃ ተደግፎ መገኘት፤ • የሚሰጠው ማሻሻያ ተግባራዊ ሊደረግ የሚችል መሆን፣ • ማሻሻያው የሚያስወጣው ወጪ ከሚያስገኘው ጥቅም ጋር የተገናዘበ መሆን፣ • የሚሰጡት ሃሳቦች ፣ አስተያየቶችና ማሻሻያዎች ግለፅና ገንቢ መሆን፣
- 8. የሪፖርት ባህርያት ገለልተኛ/እውነተኛሃሳብ የያዘ መሆኑ በውስጥ ኦዲት የሚቀርብ ሪፖርት ሙሉ በሙሉ ጥንቃቄ በተሞላበትና በእውነተኛ ሃሳብ ላይ የተመሠረተ መሆን አለበት፡፡ ግልጽ/ተነባቢ መሆን የውስጥ ኦዲት ሪፖርት ሲቀርብ ሪፖርቱ በኦዲተሩ አእምሮ ውስጥ ምን ለማስተላለፍ እንደታሰበ ለአንባቢው/ሪፖርቱን ለሚያዳምጥ በትክክልና በግልጽ ማስቀመጥ መቻል አለበት፡፡ በአጭሩ የሚፈለገውን ነጥብ ማስተላለፍ መቻል የውስጥ ኣዲት ሪፖርት አላስፈላጊ የሆኑትን ሃሳቦች፣ ግኝቶች፣ ቃላት፣ አረፍተነገሮች፣ መያዝ የለበትም፡፡ የግለሰብን/የሥራ ክፍልን ስህተት አጉልቶ የሚያሳይ አገላለጽን አለመጠቀም ወቅታዊ መሆን
- 9. የኦዲት ግኝቶች አቀራረብ •ኦዲት ወቅት የሚደረስባቸው ግኝቶች ሪፖርት መቅረብ የሚገባው በተለመደው አቀራረብ ሳይሆን የግኝቱ መለኪያ/መመዘኛ/፣ የተደረሰበት ሁኔታ፣ መነሻ ምክንያት፣ ያስከተለው ውጤት እና የመፍትሔ ሃሳብ በሚገልጽ መንገድ መሆን ይኖርበታል፡፡ መለኪያ/መመዘኛ • በኦዲት ወቅት ጠንካራ መለኪ/መመዘኛ/ ከሌለ ግኝት ሊኖር አይችልም፡፡ በመሆኑም መለኪያውን/መመዘኛን በሚከተለው መልኩ ማውጣት ይችላል፡፡ – አዋጆች፣ ደንቦችና መመሪዎች – የሂሳብ ሥራ መርሆዎች – የባለሙያ ነፃ አስተያየት -የተመርማሪው አጠቃላይ ዓላማዎች ወዘተ
- 10. … የቀጠለ • ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹/¨<Ö?„‹/- ›Óvw’ƒ ÁL†¨< ¾¨<’ƒ SÓKÝ “†¨<:: ¾¨<eØ *Ç=}” TÖnKÁ ‹ “ ThhÁ ‹” ¾T>[Æ ¨ÃU ›KS[ǃ” KSŸLŸM ¾T>‹K< ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ uSÚ[h¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ S"}ƒ ›Kv†¨<:: • TÖnKÁ ‹/›e}Á¾„‹/ - *Ç=ƒ u}Å[Ñ< ”penc? ‹ Là ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ }î°• u¨<eØ *Ç=} ¾T>ÑSÑS<uƒ “†¨<:: u}KUÊ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹” ¾T>ÁekUÖ<ƒ ”ÅT>ÁeŸƒK<ƒ ”ÅU Hdw Là uSSe[ƒ ’¨<:: ¾*Ç=ƒ TÖnKÁ u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ c=Ñv }KÄ SÑKê ›Kuƒ:: TÖnKÁ¨<U U“Mvƒ ¾*Ç=~” S<K< ¨c” ¨ÃU ¾}K¿ G<’@ ‹” ›ÖnKA K=ô ËLM:: • ThhÁ ‹- u¨<eØ *Ç=} ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹“ TÖnKÁ ‹ Là ¾T>SW[~ “†¨<:: ¾}Å[cuƒ” G<’@ ¨ÃU ¾T>hhM ›ðéçU KTe}"ŸM ¾T>Òw²< “†¨<:: ThhÁ ‹ T’@ÏS”~/¾S/u?~ ¾uLà Lò/ Te}"ŸÁ ¨ÃU ¾Y^ ›ðéçU” KTdÅÓ' ¾}ðKѨ<” ¨<Ö?ƒ KTÓ–ƒ ¾T>‹Muƒ” ²È ‹ ›p×Ý ÃÖlTK<::
- 11. • ከዚህ በታች¾}Ökc<ƒ SKÁ ‹ wnƒ ÁK¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ KSéõ lMõ “†¨<:: wnƒ ÁK¨< ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¾T>vK¨< ÑKM}—' ÓMê' ›ß`/¾}SÖ’/ Ñ”u= “ ¨p© ¾J’ ’¨<:: • ÑKM}— ]þ`„‹ - ¨<’ƒ’ƒ ን ¾Á²<' ›ÉM¾K?L†¨< “ ŸeI}ƒ ’í ¾J’<ƒ “†¨<:: • ÓMê ]þ`„‹ - ukLK< ¾T>[Æ“ ¾Gdw }ª[É ÁL†¨< “†¨<:: ÓMê’ƒ ¾T>Sר< ›LeðLÑ> ¾J’< ‚¡’>"© nLƒ” uTek[ƒ“ um °Ñ³ ¾T>cØ S[Í uSeÖƒ ’¨<:: • ¾}SÖ’</›ß`/ ]þ`„‹- ›LeðLÑ> ¾J’< ´`´` Ñ<ÇÄ‹” uTe¨ÑÉ ª“¨<” ’Øw ¾T>ÑMè “†¨<:: • Ñ”u= ]þ`„‹ - ”Šò†¨<“ ›vvL†¨< S/u?~ ›eðLÑ> J• c=ÁÑ– ¨< }Ñu=¨< ThhÁ ”Ç=¨cÉ ¾T>ÁÓ²< “†¨<:: • ¨p © ]þ`„‹ - ¾T>vK<ƒ ›e†"Dà “ wnƒ ÁK¨< `UÍ ”Ç=¨cÉ ¾T>Áe‹K< dòѿ ¾T>k`u< “†¨<:: 7.2 ¾wl *Ç=ƒ ]þ`„‹ SKÁ ‹
- 12. • ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹Ã²ƒ“ ö`T„‹ ¾}KÁ¿ K=J’< u=‹K<U u=Á”e ¾*Ç=ƒ ¯LT' ¨c” “ ¨<Ö?„‹” ›"}¨< ¾Á²< SJ” ›Kv†¨<:: – ¾*Ç=ƒ U¡”Áƒ SÓKÝ - ¾*Ç=~” ¯LT SÓKê ›Kuƒ:: U“MvƒU ›eðLÑ> c=J” *Ç=~ KU” ”Å}Ÿ“¨’ “ U” ¨<Ö?ƒ ”ÅT>Öup K]þ`~ }ÖnT> ‹ Td¨p ›Kuƒ:: – ¾*Ç=ƒ ¨c”/Scope/ SÓKÝ - ¾*Ç=ƒ ¡”¨<•‹” uSK¾ƒ “ ›eðLÑ> c=J”U }ÚT] S[Í ”Å *Ç=ƒ Ñ>²?” ¾T>ÑMê ’¨<:: 7.3 ¾¨<eØ *Ç=ƒ ]þ`„‹ òƒ“ ö`Tƒ
- 13. • ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹´Óσ Ÿõ}— Ø”no“ ›e}dcw” ¾T>ÖÃp ’¨<:: – eKJ’U K´ÓÏ~ kØKA ¾}SKŸ~ƒ pÅU }Ÿ}KA‹ k`uªM:: 1. ¾]þ`~” ¯LT T¨p' 2. ¾]þ`~” p`ê TkÉ /”Éñ” T²Ò˃/' 3. uS[Í ¾}ÅÑñ J’¨< u]þ`~ ¨<eØ ¾T>"}~ Hdx‹” Tcvcw' 4. S[ͨ<”/Ǩ<”/ u”Éñ (Out line) ¨<eØ ”Ç=Ñv SK¾ƒ' 5. ¾SËS]Á¨<” [mp ]þ`ƒ Séõ' 6. u]þ`~ Là Ÿ}S`T]¨< ¾Y^ ¡õM Ò` S¨Á¾ƒ' 7. ¾SÚ[h¨<” ]þ`ƒ T[U' የቀጠለ . . .
- 14. • ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒSéõ ¾SËS]Á [mp T²Ò˃' ”ÅÑ“ Séõ' S¨Á¾ƒ' ›LeðLÑ> ¾J’<ƒ” S[Í ‹” Te¨ÑÉ ¨²} H>Ń” ¾"ƒ M:: – ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ u}KÁ¿ Å[Í ‹ ¨<eØ ÁMóK< ፡፡እነሱም:- • *Ç=} eK*Ç=~ ¾TÖnKÁ ]þ`ƒ Ák`vM/Ñ>²?Á©/' • u¨<eØ *Ç=ƒ Lò¨< [mp ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ]þ`ƒ KS/u?~ ¾uLà Lò K¨<Ãà Ãk`vM/Ñ>²?Á©/' • ¾SÚ[h¨< ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹ ]þ`ƒ uÅwÇu? KS/u?~ ¾uLà Lò Ãk`vM:: 7.4 ¾*Ç=ƒ ]þ`„‹ Å[Í ‹
- 15. • ¾¨<eØ *Ç=}¾SÚ[h ]þ`ƒ ŸT¨<×~ uòƒ u]þ`ƒ TÖnKÁ Hdx‹“ ThhÁ ‹ Là u¾Å[ͨ< ŸT>SKŸ}¨< ¾Y^ Lò Ò` ¾*Ç=ƒ S¨<Ý /TÖnKÁ/ ¨<Ãà TÉ[Ó ›Kuƒ:: • ¨<ÃÃ~U ›KSÓvv„‹ ›KSðÖ^†¨<” ¨ÃU ¨<’ ‹” ¾T¨p °ÉM K}S`T]¨< uSeÖƒ ´`´` Ñ<ÇÄ‹” ÓMê KTÉ[Ó “ uÓ˜„‹' uTÖnKÁ ‹“ uThhÁ ‹ Là ÁK¨<” ›SK"Ÿƒ KT[ÒÑØ Ã[ÇM:: u=J”U ¾¨<ÃÃ~ }dò ‹ Å[Í ”žS/u?~ “ ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¯Ã’ƒ ÃKÁÁM:: u›ÖnLà }dò K=J’< ¾T>‹K<ƒ ¾}S[S[¨<” ´`´` Y^ ‹” ¾T>Á¨<l ÓKcx‹ “ ¾`Uƒ `Uͨ<” Y^ Là ”Ç=¨<M ¾T²´ YM×” ÁL†¨< Lò ‹ “†¨<:: • ¾¨<eØ *Ç=ƒ ]þ`„‹ KS/u?~ T’@ÏS”ƒ KT>Ÿ}K<ƒ U¡”Á„‹ Ãk`vK<:- • T’@ÏS”~ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹” ”Ç=Á¨<n†¨< KTÉ[Ó' • T’@ÏS”~ ¾*Ç=ƒ Ó˜„‹” ŸT’@ÏS”ƒ ¢T>‚¨< UeÖ=` ›É`ÑA ”ÇÁekUØ KSŸLŸM' • u*Ç=~ ¾}Ñ–< ƒ`Ñ<U ÁL†¨< ¨<Ö?„‹ ›ÖnLà ¾T’@ÏS”~” ƒŸ<[ƒ TÓ– †¨<” KT[ÒÑØ' የቀጠለ . . .
- 16. • ¾¨<eØ *Ç=ተሩ¾T’@ÏS”~ ¨<d’@ ‹ uwnƒ }Óv^© SÅ[Ò†¨<” ¨ÃU ¾S/u?~ ¾uLà Lò `Uƒ ÁKS¨<cÉ ¾T>Sר<” ›ÅÒ SkuK<” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M ¾¡ƒƒM Y`¯ƒ SSY[ƒ ›Kuƒ:: eK²=I u*Ç=ƒ ]þ`ƒ ¨<eØ uk[u<ƒ ThhÁ ‹ SW[ƒ }Ñu=¨< ¾`Uƒ `UÍ S¨cÆ” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M ¾¡ƒƒM Y`¯ƒ SSe[ƒ ¾¨<eØ *Ç=}a‹ Lò’ƒ ነው:: 7.5 ¡ƒƒM
- 17. • የኦዲት Ó˜„‹¾T>Ÿc~ƒ በምን ሁኔታ ነው? • አንድ የኦዲት ሪፖርት ብቁ መሆኑን እንዴት ያረጋግጣሉ? የመወያይያ ሀሳብ የመወያይያ ሀሳብ
- 18. 12/08/2002 ለቢሮ ኃላፊ ጽ/ቤት ትምህርትቢሮ ባህርዳር ¯S © ¾*Ç=ƒ ]þ`ƒ ዓላማ በወቅታዊ የኦዲት ዕቅዳችን መሰረት የመ/ቤቱን የቋሚ ንብረት አያያዝ በቂ የውስጥ ቁጥጥር ስርዓት መኖሩንና በተግባር መገለጹን ለማረጋገጥ ነው፡፡ የኦዲቱ ወሰን በዚህም መሰረት የቋሚ ንብረቶች አመዘጋገብና በአካል መኖራቸውን በመረጋገጥ የመ/ቤቱ የቋሚ ንብረቶች በሙሉ የተመዘገቡ መሆናቸውንና በአካልም መገኘታቸውን ለማረጋገጥ ነው፡፡ ግኝት 1. በቀጣይ ስራችን መሰረት የቋሚ ንብረቶች አመዘጋገብና ከዚህም ጋር ተያያዥነት ያላቸው የንብረት መለያ ቁጥር፣የሚገኙበት ቦታ የተገዙበት ቀን ተፈላጊ መረጃን አስመልክቶ ማጣራ ተደርጎ ቋሚ ንብረቶቹ የመለያ ቁጥር ያልተሰጣቸው መሆኑ ተረጋግጧል፡፡ 2. ------------------------------------ 3. ------------------------------------ 4. ----------------------------------- መጠቃለያ ከላይ በተገለጸው አሰራር ሁኔታ የቋሚ ንብረቶችን በአካል መገኘት ለማጣራት አልተቻለም ይህም የሚያመለክተው በአጠቃላይ የውስጥ ቁጥጥር ስርአቱ ድክመት እንዳለበት ነው፡፡ የማሻሻያ ሃሳብ አስፈላጊ የሆኑ ዝርዝር መረጃዎች ማለት የንብረት መለያ ቁጥር የሚገኝበት ቦታና ሌሎች አስፈላጊ መረጃዎች በተሟላ ሁኔታ የቋሚ ንብረት መመዝገቢያ መዝገብና ለሁሉም የመ/ቤቱ የቋሚ ንብረቶች የመለያ ቁጥር መሰጠት አለበት በማለት አስተያየታችን እናቀርባለን፡፡ ፊርማ የውስጥ ኦዲተር ቀን
- 19. የበጀት ሂሳብ ማመዛዘኛመግለጫ ኦዲት ተደራጊው መ/ቤት፡- ----------------------------------------- ኦዲት የተደረገው ሂሣብ በጀት ዓመት --------------- ቀን --------------- ተ . ቁ . የሂሣብ መደብ የተፈቀደ በጀት የተጨመረ በጀት የተቀነሰ በጀት የተስተ ካከለ በጀት የበጀት ዓመቱ ወጪ ልዩነት ከበጀት በላይ በታች 1 2 3 4 5 6 7 8 ድምር የውስጥ ኦዲተሮች ስም የፋይናንስ ኦፊሰር ----------------------- ስም------------------- ----------------------- ፊርማ----------------
- 20. መተማመኛ ቁጥር -------------- ቀን---------------- የባንክሒሳብ ማስታረቂያ መግለጫ የ መ/ቤት ኦዲት ተደራጊው ሂሳብ በጀት ዓመት የ ባንክ ሂሳብ ቁጥር 1. ሚዛን በባንክ ሲሳብ መግለጫ መሠረት ------------------------------------------------------------------ - *** ሲደመር በጉዞ ላይ ያለ ገቢ ብር ----------------------------------------- *** በስህተት የተቀነሰባቸው ---------------------------------------- *** *** ድምር *** ሲቀነስ ባንክ ያልደረሱ ቼኮች ቼክ ቁጥር ------------------ ብር ----------------------------- *** ቼክ ቁጥር ------------------ ብር ----------------------------- *** *** የተስተካከለ የባንክ ሚዛን ----------------------------------------------------------------------------*** ሚዛኑ በአጠቃላይ በሂሳብ ሌጀር መሠረት ብር -------------------------------------------------------- *** ሲደመር የባንክ የተሰበሰበ ገቢ ------------------------------------------*** የገቢ ስህተት -------------------------------------------------*** *** ድምር *** ሲቀነስ የባንክ አገልግሎት ክፍያ --------------------------------------- *** ስንቅ የሌለው ቼክ --------------------------------------------- *** *** በ ቀን የተስተካከለ የባንክ ሂሳብ ከወጪ ቀሪ ---------------------------------------------------------- *** ከላይ የተመለከተው የ ወር /አመት/ የባንክ ባላንሱ ሲመዛዘን የታየው ብር ትክክለኛ መሆኑን እናረጋግጣለን። የመንግስት ፋ/አ/የሥራ ሂደት /የሂሳብ ኦፊሰር የኦዲት ኦፊሰሮች ስም ስም ፊርማ ፊርማ ቀን ቀን
- 21.