C5- KE TOAN NO PHAI TRjdjdjdjdjjdkdmdjdjdjdjjdjdj
- 1. CHƯƠNG 5 KẾ TOÁN NỢ PHẢI TRẢ TS HỒ XUÂN THỦY
- 2. NỘI DUNG CHƯƠNG 5 STT SLIDE NỘI DUNG STT CHƯƠNG 5.1 Giới thiệu các văn bản pháp quy có liên quan Những vấn đề chung về nợ phải trả Kế toán các khoản đi vay Kế toán phải trả cho người bán Kế toán các khoản phải trả cho Nhà nước 1 2 3 4 5 CHƯƠNG 5.2 Kế toán phải trả người lao động 6 CHƯƠNG 5.3 Kế toán các khoản phải trả khác Kế toán nhận ký cược, ký quỹ Kế toán quỹ khen thưởng phúc lợi, quỹ phát triển khoa học và công nghệ, quỹ bình ổn giá Trình bày thông tin trên báo cáo tài chính 7 8 9 10 2
- 3. KẾ TOÁN PHẢI TRẢ PHẢI NỘP KHÁC Khoản phải trả phải nộp khác bao gồm: Giá trị tài sản thừa chưa xác định rõ nguyên nhân, còn chờ xử lý; Giá trị tài sản thừa phải trả cho cá nhân, tập thể theo quyết định ghi trong biên bản xử lý; Số tiền trích và thanh toán BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ; Các khoản khấu trừ vào tiền lương của công nhân viên theo quyết định của toà án; Các khoản lợi nhuận, cổ tức, phải trả cho các chủ sở hữu; Vật tư, hàng hóa vay, mượn có tính chất tạm thời, các khoản nhận vốn góp hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) không hình thành pháp nhân mới. Các khoản thu hộ bên thứ ba phải trả lại, các khoản tiền bên nhận ủy thác nhận từ bên giao uỷ thác để nộp các loại thuế xuất, nhập khẩu, thuế GTGT hàng nhập khẩu và để thanh toán hộ cho bên giao ủy thác; 3
- 4. KẾ TOÁN PHẢI TRẢ PHẢI NỘP KHÁC Số tiền thu trước của khách hàng trong nhiều kỳ kế toán về cho thuê tài sản, cơ sở hạ tầng, khoản lãi nhận trước khi cho vay vốn hoặc mua các công cụ nợ (gọi là doanh thu nhận trước); Các khoản doanh thu, thu nhập chưa thực hiện. Khoản chênh lệch giữa giá bán trả góp với giá bán trả ngay. Số phải trả về tiền thu bán cổ phần thuộc vốn Nhà nước, khi cổ phần hoá doanh nghiệp có 100% vốn nhà nước. Khoản chênh lệch giá bán cao hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại là thuê tài chính; Khoản chênh lệch giá bán cao hơn giá trị hợp lý của TSCĐ bán và thuê lại là thuê hoạt động. Các khoản phải trả, phải nộp khác, như phải trả để mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ và các khoản hỗ trợ khác (ngoài lương) cho người lao động... 4
- 5. NỘI DUNG VÀ KẾT CẤU CỦA TK 338 Bên Nợ: - Kết chuyển giá trị tài sản thừa vào các TK liên quan theo quyết định ghi trong biên bản xử lý; - Kinh phí công đoàn chi tại đơn vị; - Số BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ đã nộp cho cơ quan quản lý quỹ BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ ; - Doanh thu chưa thực hiện tính cho từng kỳ kế toán; trả lại tiền nhận trước cho khách hàng khi không tiếp tục thực hiện việc cho thuê tài sản; - Số phân bổ khoản chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp theo cam kết với giá bán trả tiền ngay (lãi trả chậm) vào chi phí tài chính; - Nộp vào Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp số tiền thu từ cổ phần hoá doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước; - Kết chuyển chi phí cổ phần hoá trừ (-) vào số tiền Nhà nước thu được từ cổ phần hoá công ty Nhà nước; - Các khoản đã trả và đã nộp khác. 5
- 6. NỘI DUNG VÀ KẾT CẤU CỦA TK 338 Bên Có: - Giá trị tài sản thừa chờ xử lý (chưa xác định rõ nguyên nhân); Giá trị tài sản thừa phải trả cho cá nhân, tập thể ghi trong biên bản xử lý do xác định ngay được nguyên nhân; - Trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ vào CPSXKD hoặc khấu trừ lương; - Các khoản thanh toán với CNV về tiền nhà, điện, nước ở tập thể; - Kinh phí công đoàn vượt chi được cấp bù; - Số BHXH đã chi trả CNV khi được cơ quan BHXH thanh toán; - Doanh thu chưa thực hiện phát sinh trong kỳ; - Số chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp với giá bán trả ngay; - Phản ánh tổng số tiền thu từ bán cổ phần thuộc vốn Nhà nước; - Vật tư, hàng hóa vay, mượn tạm thời, các khoản nhận vốn góp hợp đồng hợp tác kinh doanh không thành lập pháp nhân; - Các khoản thu hộ đơn vị khác phải trả lại; - Các khoản phải trả khác. 6
- 7. NỘI DUNG VÀ KẾT CẤU CỦA TK 338 Số dư bên Có: - BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ đã trích chưa nộp cho cơ quan quản lý hoặc kinh phí công đoàn được để lại cho đơn vị chưa chi hết; - Giá trị tài sản phát hiện thừa còn chờ giải quyết; - Doanh thu chưa thực hiện ở thời điểm cuối kỳ kế toán; - Số chênh lệch giá bán cao hơn giá trị hợp lý hoặc giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại chưa kết chuyển; - Phản ánh số tiền thu về bán cổ phần thuộc vốn Nhà nước; - Các khoản còn phải trả, còn phải nộp khác. TK này có thể có số dư bên Nợ: Số dư bên Nợ phản ánh số đã trả, đã nộp nhiều hơn số phải trả, phải nộp hoặc số bảo hiểm xã hội đã chi trả công nhân viên chưa được thanh toán và kinh phí công đoàn vượt chi chưa được cấp bù. 7
- 8. NỘI DUNG VÀ KẾT CẤU CỦA TK 338 Phải trả, phải nộp khác 338 Tài sản thừa chờ giải quyết 3381 Kinh phí công đoàn 3382 Bảo hiểm xã hội 3383 Bảo hiểm y tế 3384 Phải trả về cổ phần hoá 3385 Bảo hiểm thất nghiệp 3386 Doanh thu chưa thực hiện 3387 Phải trả, phải nộp khác 3388 8
- 9. KẾ TOÁN BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ 622, 627,642 TK 338 (2,3,4,6) Trích BHXH, BHYT, KPCĐ vào CP 334 Trích BHXH, BHYT, BHTN phần NLĐ chịu TK 111,112 Nhận tiền do BHXH cấp xuống để thanh toán trợ cấp cho NLĐ TK 334 BHXH phải trả trợ cấp cho NLĐ TK 111,112 Nộp BHXH, BHYT, KPCĐ Chi tiêu KPCĐ tại đơn vị 9
- 10. KẾ TOÁN KHOẢN PHẢI TRẢ PHẢI NỘP KHÁC 111,112 3388, 711, … 111, 112, 211, … TS thừa chưa rõ NN nhâ Xử lý TS thừa Các khoản đã trả đã nộp khác 111, 156 Các khoản phải trả phải nộp khác 3381 511 Phân bổ dần vào doanh thu trong kỳ Doanh thu nhận trước 3387 111,112 3388 1385, 11x 111,112 3385 Thu tiền từ bán cổ phần thuộc vốn Nhà nước Bù trừ với số thu CPH và nộp số CL cho NN 10
- 11. Trích tài liệu kế toán của Công ty cổ phần KLC trong tháng 6 như sau: (đơn vị tính: 1.000 đồng) 1) Giấy báo có ngân hàng ACM 20/06: vay ông Nguyễn Văn Nam số tiền 1.000.000 (lãi suất 1%/ tháng) 2) Nhận tiền góp vốn của Công ty TM về việc kinh doanh theo hợp đồng số 08, trị giá hợp đồng: 1.500.000 (công ty TM góp 50%), tiền đã nhận đủ vào ngân hàng ACM 3) Xuất kho bán trả góp 500 cái hàng hóa A có giá xuất kho là: 500/cái, giá bán 880/cái, giá bán trả góp: 932,8/cái được trả góp trong vòng 3 tháng cho công ty KY 4) Vay 100 cái nguyên vật liệu C của Công ty ML, trị giá: 200.000 để phục vụ sản xuất sản phẩm 5) Trả lại 200 cái nguyên vật liệu A của công ty KT (do mượn từ tháng 3) trị giá: 500.000 6) Phát hiện số hàng hóa B thừa (do người bán giao thừa) trị giá 10.000 đã gọi điện cho người bán nhưng người bán không nhận lại số hàng thừa này. 7) Tiền hàng trả góp của lô hàng bán ở tháng 5 cho công ty BM (gồm tiền gốc: 50.000, lãi 3.000) đã vào tài khoản tại ngân hàng SCB. 8) Hội đồng kiểm kê công ty quyết định ghi nhận số hàng thừa này vào thu nhập khác. Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh 11 VÍ DỤ 1
- 12. KẾ TOÁN NHẬN CẦM CỐ, KÝ CƯỢC, KÝ QUỸ Theo dõi chi tiết từng khoản tiền nhận ký quỹ, ký cược của từng khách hàng theo kỳ hạn và loại nguyên tệ. Các trường hợp nhận ký quỹ, ký cược bằng hiện vật không phản ánh trên TK 344 mà theo dõi trên thuyết minh BCTC. Nếu các khoản nhận ký quỹ, ký cược bằng tiền hoặc tương đương tiền có nghĩa vụ hoàn trả lại bằng ngoại tệ thì phải đánh giá lại tại thời điểm lập BCTC. 12
- 13. 13 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG Tài khoản 344- Nhận ký quỹ, ký cược Bên Có Bên Nợ • Nhận ký quỹ, ký cược bằng tiền • Hoàn trà tiền nhận ký quỹ, ký cược Dư Có • Số tiền nhận ký cược, ký quỹ chưa trả
- 14. 111,112,131.. 344 111,112 Nhận(1) Hoàn trả (2) 711 Thu phạt (3) KẾ TOÁN NHẬN KÝ CƯỢC, KÝ QUỸ 14
- 15. Trích tài liệu kế toán vào tháng 7/ N tại Công ty Nam Hồng hoạt động thương mại, hiện công ty có một số xe ô tô phục vụ cho các hoạt động của công ty. Để tăng thêm thu nhập Công ty Nam Hồng cho thuê xe ô tô như sau (đơn ị tính: 1000đ): 1) Khách hàng Nguyễn Hoàng Nam thuê xe ô tô 7 chỗ Land Rover trong vòng 3 ngày với giá thuê đã có thuế GTGT 8% là: 3.000/ngày. Công ty Nam Hồng có thu tiền ký cược xe là: 30.000 2) Khách hàng Trần Hồng Minh thuê xe Camry 4 chỗ trong vòng 5 ngày với giá thuê đã có thuế GTGT 8% là: 2.000/ ngày. Khách hàng Trần Hồng Minh đặt tiền ký cược là: 50.000 bằng tiền mặt 3) Khách hàng Nguyễn Hoàng Nam trả lại xe, tuy nhiên xe có bị trầy xước và khách hàng chịu phạt là 5.000. Công ty Nam Hồng trả lại tiền còn lại cho khách hàng 4) Khách hàng Trần Hồng Minh trả lại xe, tuy nhiên trong quá trình sử dụng chiếc xe đã bị lấy trộm bộ gương xe trị giá 20.000. Khách hàng đồng ý trừ vào tiền ký quỹ . Công ty trả lại tiền cho khách hàng bằng tiền gửi ngân hàng. Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh 15 VÍ DỤ 2
- 16. KẾ TOÁN QUỸ KHEN THƯỞNG, PHÚC LỢI Quỹ khen thưởng, phúc lợi được trích lập từ lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp, dùng để chi cho công tác khen thưởng, khuyến khích lợi ích vật chất, phục vụ nhu cầu phúc lợi, cải thiện nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người lao động. 16
- 17. 17 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG Tài khoản 353- Quỹ khen thưởng – phúc lợi Bên Có Bên Nợ Trích lập quỹ KTPL, quỹ thưởng ban quản lý điều hành công ty -Tăng quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ do đầu tư, mua sắm TSCĐ bằng quỹ phúc lợi -Nhận quỹ KTPL được cấp trên cấp Chi tiêu quỹ KTPL, quỹ thưởng ban quản lý điều hành công ty - Giảm quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ khi tính hao mòn TSCĐ hoặc do giảm TSCĐ - Đầu tư, mua sắm TSCĐ bằng quỹ phúc lợi -Cấp quỹ KTPL cho cấp dưới Dư Có • Quỹ KTPL hiện còn của DN
- 18. KẾ TOÁN QUỸ KHEN THƯỞNG, PHÚC LỢI Ti Ti Ti Tiền n n n th th th thưởng ng ng ng ph ph ph phải i i i tr tr tr trả Trích Trích Trích Trích l l l lập p p p qu qu qu quỹ Chi Chi Chi Chi tr tr tr trợ c c c cấp p p p khó khó khó khó kh kh kh khăn n n n, , , , chi chi chi chi ngh ngh ngh nghỉ mát mát mát mát… … … … 18
- 19. KẾ TOÁN QUỸ KHEN THƯỞNG, PHÚC LỢI Cu Cu Cu Cuối i i i niên niên niên niên độ k k k kế toán toán toán toán, , , , tính tính tính tính hao hao hao hao mòn mòn mòn mòn Ngu Ngu Ngu Nguồn n n n hình hình hình hình thành thành thành thành Mua Mua Mua Mua TSC TSC TSC TSCĐ 19
- 20. KẾ TOÁN QUỸ KHEN THƯỞNG, PHÚC LỢI Các Các Các Các kho kho kho khoản n n n thu thu thu thu Các Các Các Các kho kho kho khoản n n n chi chi chi chi Giá Giá Giá Giá tr tr tr trị còn còn còn còn l l l lại i i i 20
- 21. Trích tài liệu tại Công ty Hiền Hòa và tháng 6 năm N như sau: (đơn vị tính: 1000 đồng) Dư đầu kỳ TK 353: 1.000.000 1) Tập đoàn cấp quỹ phúc lợi: 100.000 bằng tiền gửi ngân hàng 2) Chi tham quan, nghỉ mát cho CBCNV 330.000 bằng tiền gửi ngân hàng. Khoản chi này trích từ quỹ phúc lợi 3) Tặng CBCNV mỗi người 1 chiếc xe gắn máy do công ty sản xuất, tổng số lượng là 300 chiếc, giá bán có thuế GTGT 5.500/chiếc chi bằng quỹ khen thưởng 4) Nhượng bán 1 xe ô tô 30 chỗ (nguồn gốc từ quỹ phúc lợi) có nguyên giá: 500.000 đã hao mòn 450.000, bán được với giá 108.000 (trong đó thuế GTGT 8% ) bằng TGNH. 5) Chi thưởng quý 2/ N cho CBCNV: 500.000 bằng tiền gửi ngân hàng, trích từ quỹ khen thưởng 6) Trích lập quỹ khen thưởng, phúc lợi quí 2/N từ lợi nhuận: 500.000 Yêu cầu: định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh 21 VÍ DỤ 3
- 22. KẾ TOÁN QUĨ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 275 Mục đích: DN thành lập quĩ này để tạo nguồn tài chính đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và phát triển, đổi mới công nghệ, đổi mới sản phẩm, hợp lý hoá sản xuất nhằm nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
- 23. KẾ TOÁN QUĨ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Nguyên tắc kế toán Quỹ PTKH&CN được hạch toán vào CPQLDN. Việc trích lập và sử dụng Quỹ PTKH&CN phải tuân thủ theo các quy định của pháp luật. (xem thông tư số 15/2011/TT- BTC) Trường hợp DN sử dụng Quỹ PTKH&CN để tài trợ cho việc nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, số tiền thu được khi bán sản phẩm sản xuất thử được bù trừ với chi phí sản xuất thử được ghi tăng/giảm Quỹ PTKH&CN; Định kỳ, doanh nghiệp lập Báo cáo về mức trích, sử dụng, quyết toán Quỹ PTKH&CN và nộp cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. 23
- 24. 24 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG Tài khoản 356- Quỹ phát triển khoa học công nghệ Bên Có Bên Nợ - Trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ vào chi phí quản lý doanh nghiệp. - Số thu từ việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ hình thành từ Quỹ phát triển khoa học và công nghệ đã hình thành TSCĐ. - Các khoản chi tiêu từ QuỹPTKH&CN; -Giảm Quỹ PTKH&CN đã hình thành tài sản cố định (TSCĐ) khi tính hao mòn TSCĐ; khi thanh lý, nhượng bán TSCĐ hình thành từ Quỹ PTKH&CN. -Giảm Quỹ PTKH&CN đã hình thành TSCĐ khi TSCĐ hình thành từ Quỹ PTKH&CN chuyển sang phục vụ mục đích SXKD. Dư Có Số quỹ phát triển khoa học và công nghệ hiện còn của DN
- 25. KẾ TOÁN QUĨ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TK 642 TK 11x, 331 TK 3561 (1) Trích quỹ PTKH&CN TK 11x (4) Chi quỹ PTKH&CN TK 3331 TK 11x (2) Nhận quỹ PTKH&CN do cấp trên cấp xuống hoặc cấp dưới nộp lên (3) Thu do bán TSCĐ mua bằng quỹ PTKH&CN TK 133 TK211 (5a) Mua TSCĐ bằng quỹ PTKH&CN TK 3562 (5a) Đồng thời TK 3562 TK214 TK211 (6) Hao mòn TSCĐ (7) Giảm TSCĐ trước đây mua bằng quỹ PTKH&CN 25
- 26. Trích tài liệu tại Công ty công nghệ Nano như sau: (đơn vị tính: 1000 đồng) 1) Trích lập quỹ phát triển khoa học và công nghệ: 500.000 2) Chi mua văn phòng phẩm cho Ban PTKH&CN 32.400 (trong đó thuế GTGT 8%) bằng tiền gửi ngân hàng 3) Chi mua vật liệu để phục vụ hoạt động thử nghiệm trong tháng 6:10.800 (trong đó thuế GTGT 8%) thanh toán bằng tiền mặt. 4) Mua 1 TSCĐ phục vụ phòng thí nghiệm 108.000 (trong đó thuế GTGT 8%) chưa thanh toán 5) Thanh lý 1 TSCĐ dùng trong phòng thí nghiệm có nguyên giá là 300.000 đã hao mòn 200.000, bán được với giá 220.000 (trong đó thuế GTGT 10%) thu bằng tiền gửi ngân hàng 6) Xuất kho nguyên vật liệu phục vụ cho hoạt động nghiên cứu sản phẩm, trị giá 300.000 7) Tạm ứng lương cho nhân viên bộ phận nghiên cứu sản phẩm: 50.000 8) Thanh toán cho nhà cung cấp tiền mua TSCĐ ở nv 4 bằng tiền gửi ngân hàng sau khi đã trừ đi 5% chiết khấu được hưởng do thanh toán đúng hạn. Yêu cầu: định khoản các nghiệp vụ trên 26 VÍ DỤ 4
- 27. TRÌNH BÀY THÔNG TIN TRÊN BCTC Trình bày thông tin Nợ phải trả trên Bảng cân đối kế toán VAS 21 - Trình bày báo cáo tài chính quy định: - Bảng cân đối kế toán phải trình bày riêng biệt nợ phải trả thành ngắn hạn và dài hạn. - Không được phép bù trừ giữa tài sản và nợ phải trả trên Bảng cân đối kế toán. Do vậy, Khi lập Bảng cân đối kế toán phần nợ phải trả phải căn cứ vào số liệu trên sổ tổng hợp và sổ chi tiết, cụ thể: Chi tiết dư Nợ của các tài khoản nợ phải trả được trình bày ở phần Tài sản của Bảng cân đối kế toán theo các chỉ tiêu tương ứng. Chi tiết dư Có của các tài khoản nợ phải trả được trình bày ở phần Nợ phải trả của Bảng cân đối kế toán theo các chỉ tiêu tương ứng. 27