#ChangeDay2014 
“Veranderverhalen in de spotlight!”
De Kunst van 
Veranderen 
Interveniëren op de 
onderstroom 
Marco de Witte 
Mob: 0650523977, email: dewitte@hgrv.nl
Centrale vraag: Wat werkt wel, wat niet
Visie op Veranderen
Waarom organisatieveranderingen 
mislukken? 
Ze struikelen precies over datgene wat 
veranderd moet worden, de attitudes en 
het gedrag van medewerkers en
Ik! de veranderaar in het midden
De rotonde 
Veranderen: de afslag vinden op je rotonde! 
13
Ochtendritueel … 
14
Oefening 
Armen over elkaar!
Gedragsverandering 
• Gedrag toont zich in relaties 
• Het is sociaal, wederzijds op elkaar 
betrokken gedrag 
• Ik heb er goed over nagedacht, het moet 
hier veranderen 
• Impliciet zeg ik: jij moet veranderen !! 
• Maar, … 
• ik ga niet over de verandering van de ander 
• Veranderen eindigt op anderen, begint bij 
mijzelf … 
• Is een uitnodiging aan de ander ook te 
17
Stelling: 
It is easier to act yourself in new ways 
of thinking, 
than think yourself in new ways of 
action’ 
20 
EXPERIE 
NCE 
CHANGE 
! 
ACT 
Think
Hoe maak je een switch? 
• Stuur de berijder aan 
– Wat weerstand lijkt is vaak een gebrek aan duidelijkheid 
– Geef kristalheldere (gedrags)instructies 
– Berijder heeft richting nodig; eindbestemming 
• Motiveer de olifant 
– De berijder probeert op kracht de olifant te sturen. 
– Hou je niet vol. Wat luiheid lijkt, is vaak oververmoeidheid. 
– Zorg ervoor dat olifant zelf in beweging komt en meewerkt 
– De olifant heeft motivatie nodig 
– Verklein de verandering: zo krijg je de olifant in beweging! 
• Effen het pad 
– Wat een mensenprobleem lijkt, is vaak een situatieprobleem. 
– Als je het pad effent maak je de verandering waarschijnlijker
Padoplossingen 
• Veiligheid: 
– Middenstreep, wegbewijzering, verkeerslichten, verlichting snelwegen, automatisch 
schakelen, ABS, gordels, airbags, alcoholslot 
– Kinderveilige stopcontacten, kinderveilige sluitingen op (medicijn)flessen 
Opzomeren 
– Automatische back ups tegen crashen 
• Afvallen? 
– kleinere borden, (wijn)glazen, schalen, bekers ….. 
– chips niet uit de zak, maar in een schaaltje 
• Winkelinrichting 
– Plaats melkkoeling achterin, klanten besteden dan meer tijd in winkel , 
Schapinrichting 
– Verplichte wandelroutes in IKEA 
– Assortiment keuze in kantines (op scholen?!) 
Geur maakt orderlijker 
– Frisdrankautomaten of watermachines? 
• Kantoorinrichting 
– Plaats kantoormeubilair zodat je direct oogcontact maakt met gesprekspartners (en
Padoplossingen 
• Gokverslaving internet: 
– Creditcard invriezen 
• Sporten bevorderen: 
NUDGES 
– Abonnement kost E. 100,- maar je betaalt E. 150,- (iedere komst E. 
5,- retour tot E. 100) 
– Leg hardloopschoenen en sportuitrusting klaar voordat je gaat 
slapen 
• Opstaan bevorderen: 
– Koffiezetautomaat met timer (koffiegeur haalt je uit bed), 
wandelende wekker Steriele cockpit: 
– gesprekken onder 3000 mtr. verbieden, alle info direct relevant voor 
vliegen 
• Stilte-uren op kantoor 
– Tussen 11 en 12 uur niet mailen, telefoneren, koffiegesprekken; 
geen afleiding, concentratie om te werken 
• Klantgerichtheid bevorderen 
– Automatische voice-response systemen uitzetten, direct 
klantcontact bejaarden vertragen het tempo
Kern van de zaak 
• Rationele analyse + emotionele betekenis 
– Analyseren, Denken en Veranderen is minder 
krachtig dan Zien, Voelen en Veranderen 
• Sense-making 
– Niet de zender, maar de ontvanger bepaalt de 
betekenis 
– De verandering landt in een mix van betekenissen en 
ervaringen 
– Alleen als de ontvanger zelf, in interactie, door 
herijking en herschikking daarvan zin geeft aan de 
verandering, verandert hij zijn gedragspatronen
Stelling: 
It is easier to act yourself in new ways 
of thinking, 
than think yourself in new ways of 
action’ 
28 
EXPERIE 
NCE 
CHANGE 
! 
ACT 
Think
#ChangeDay2014 
“Veranderverhalen in de spotlight!”

Change.day.hrc.2014

  • 1.
  • 2.
    De Kunst van Veranderen Interveniëren op de onderstroom Marco de Witte Mob: 0650523977, email: [email protected]
  • 4.
    Centrale vraag: Watwerkt wel, wat niet
  • 5.
  • 11.
    Waarom organisatieveranderingen mislukken? Ze struikelen precies over datgene wat veranderd moet worden, de attitudes en het gedrag van medewerkers en
  • 12.
    Ik! de veranderaarin het midden
  • 13.
    De rotonde Veranderen:de afslag vinden op je rotonde! 13
  • 14.
  • 15.
  • 17.
    Gedragsverandering • Gedragtoont zich in relaties • Het is sociaal, wederzijds op elkaar betrokken gedrag • Ik heb er goed over nagedacht, het moet hier veranderen • Impliciet zeg ik: jij moet veranderen !! • Maar, … • ik ga niet over de verandering van de ander • Veranderen eindigt op anderen, begint bij mijzelf … • Is een uitnodiging aan de ander ook te 17
  • 20.
    Stelling: It iseasier to act yourself in new ways of thinking, than think yourself in new ways of action’ 20 EXPERIE NCE CHANGE ! ACT Think
  • 23.
    Hoe maak jeeen switch? • Stuur de berijder aan – Wat weerstand lijkt is vaak een gebrek aan duidelijkheid – Geef kristalheldere (gedrags)instructies – Berijder heeft richting nodig; eindbestemming • Motiveer de olifant – De berijder probeert op kracht de olifant te sturen. – Hou je niet vol. Wat luiheid lijkt, is vaak oververmoeidheid. – Zorg ervoor dat olifant zelf in beweging komt en meewerkt – De olifant heeft motivatie nodig – Verklein de verandering: zo krijg je de olifant in beweging! • Effen het pad – Wat een mensenprobleem lijkt, is vaak een situatieprobleem. – Als je het pad effent maak je de verandering waarschijnlijker
  • 24.
    Padoplossingen • Veiligheid: – Middenstreep, wegbewijzering, verkeerslichten, verlichting snelwegen, automatisch schakelen, ABS, gordels, airbags, alcoholslot – Kinderveilige stopcontacten, kinderveilige sluitingen op (medicijn)flessen Opzomeren – Automatische back ups tegen crashen • Afvallen? – kleinere borden, (wijn)glazen, schalen, bekers ….. – chips niet uit de zak, maar in een schaaltje • Winkelinrichting – Plaats melkkoeling achterin, klanten besteden dan meer tijd in winkel , Schapinrichting – Verplichte wandelroutes in IKEA – Assortiment keuze in kantines (op scholen?!) Geur maakt orderlijker – Frisdrankautomaten of watermachines? • Kantoorinrichting – Plaats kantoormeubilair zodat je direct oogcontact maakt met gesprekspartners (en
  • 25.
    Padoplossingen • Gokverslavinginternet: – Creditcard invriezen • Sporten bevorderen: NUDGES – Abonnement kost E. 100,- maar je betaalt E. 150,- (iedere komst E. 5,- retour tot E. 100) – Leg hardloopschoenen en sportuitrusting klaar voordat je gaat slapen • Opstaan bevorderen: – Koffiezetautomaat met timer (koffiegeur haalt je uit bed), wandelende wekker Steriele cockpit: – gesprekken onder 3000 mtr. verbieden, alle info direct relevant voor vliegen • Stilte-uren op kantoor – Tussen 11 en 12 uur niet mailen, telefoneren, koffiegesprekken; geen afleiding, concentratie om te werken • Klantgerichtheid bevorderen – Automatische voice-response systemen uitzetten, direct klantcontact bejaarden vertragen het tempo
  • 27.
    Kern van dezaak • Rationele analyse + emotionele betekenis – Analyseren, Denken en Veranderen is minder krachtig dan Zien, Voelen en Veranderen • Sense-making – Niet de zender, maar de ontvanger bepaalt de betekenis – De verandering landt in een mix van betekenissen en ervaringen – Alleen als de ontvanger zelf, in interactie, door herijking en herschikking daarvan zin geeft aan de verandering, verandert hij zijn gedragspatronen
  • 28.
    Stelling: It iseasier to act yourself in new ways of thinking, than think yourself in new ways of action’ 28 EXPERIE NCE CHANGE ! ACT Think
  • 29.

Editor's Notes

  • #6 Afronden: DKVV Samen of Jan Het dilemma ratio en emotie laat zien dat we wat rationeel naar ons vak kijken. Verandermanagement, misschein in eerste orde vraagstukken, Maar tweede en derde orde is zeker niet te managen. Dan gebruiken we vaak de term veranderkunde, maar ook die klinkt ons nog te intentioneel in de orden. Vandaar de Kunst van veranderen. Als je echt de comfortzone moet verlaten. Krijg je gedoe. Dan spelen allerlei emoties die we maar al te vaak wegstoppen. Kijk eens naar dit filmpje It is easier to act yourdelf in new ways of thinkung, than think yourself into new ways of action Daar wensen we u veel leg bij. Hebreeuws voor ‘hart’!
  • #7 Het vier-ballenmodel = [The four-ball model] Waarom? De belofte = [Why? The proposition] Wie? Ik! De veranderaar = [Who? Me? The change agent] Wat? Organisatiekundig ontwerp = [What? Organisational design] Hoe? Veranderkundig proces vormgeven = [How? Shaping the organisational process]