digitaal lezen
de toekomst?
13 okt.2015
Jan de Waal
@digibieb
http://onsonderwijs2032.nl
http://onsonderwijs2032.nl
http://onsonderwijs2032.nl/wp-content/uploads/2015/09/Hoofdlijn-advies-Een-voorstel-Onderwijs2032.pdf
Volkskrant 10 okt. 2015
“ Kennis zit niet meer in je hersenen"
Digitale prentenboeken vergroten taalbegrip en woordenschat meer
dan gewone prentenboeken
Een van de eerste onderzoeken door de Universiteit Leiden (Marian
Verhallen, Jeanet Bus, Maria de Jong) naar digitale prentenboeken laat
zien dat het effect ervan op de taalontwikkeling groot is.
Uit het onderzoek blijkt:
• Kinderen met een zwakke taalontwikkeling profiteren meer van digitale prentenboeken dan van
gewone prentenboeken.
• Als filmische beelden en geluiden aan prentenboeken worden toegevoegd, begrijpen deze kinderen
aanzienlijk meer van de complexere lagen van het verhaal. Ook leren ze meer nieuwe woorden en
zinsstructuren bij.
• De kinderen leren m.b.v. digitale prentenboeken in een half uur tijd 5 à 6 nieuwe woorden (terwijl dit
gemiddeld 2 à 3 woorden per dag is).
Elektronische boeken in de vroegschoolse educatie. Amsterdam: Stichting
lezen, 2004.)
http://www.bereslim.nl/pdf/Elektronische_boeken_in_de_vroegschoolse_educatie.pdf
Veel informatie over digitaal lezen op www.bereslim.nl
digitale boeken
jeugdboeken
verfilmde boeken
digitale prentenboeken
Bereslim
iPad
computer
YouTube
verfilmde boeken
www.jeugdbieb.nl/rubriek.php?rID=224
digitale prentenboeken
http://www.bibliotheek.nl/prentenboeken.html
eigenlijk alle filmpjes van
www.schooltv.nl
Ik maak je Weer beter,
Zei Beer
door Janosch (Auteur
en Illustrator),
Stanneke Wagenaar
(Translator) 1986
digitale prentenboekenwww.schooltv.nl
https://www.youtube.com/watch?v=12QzbkUDYLw
www.bereslim.nl
Rian Visser 

Books2download.nl
Veel informatie
voor onderwijs en
bibliotheken
Rian Visser 

Books2download.nl
Demo van deze app op de iPad
digitaal lezen
Prentenboek
Leesboek
voorlees of audioboek
iPad / Android boeken
e-books op ereader
iPad /Android / ePUB 3
Wat is Karaokelezen?
Bij Karaokelezen krijg je op verschillende
manieren ondersteuning bij het lezen. Dat is
erg handig als je dyslexie hebt. De
ondersteuning bestaat uit een karaokebalkje
dat meeloopt met de tekst en uit auditieve
ondersteuning door een menselijke stem. Je
kunt dus zien waar je op de bladzijde bent en
het boek wordt voorgelezen. Ook kun je de
snelheid en de lettergrootte aanpassen aan
je eigen wensen.
Wij vergelijken Karaokelezen weleens met
fietsen op een E-bike: je krijgt een duwtje in
je rug en daardoor gaat het fietsen (hier
lezen) makkelijker. Onze lezers zeggen dat
ze de rode draad van een verhaal veel beter
kunnen volgen en dat ze minder moe
worden.
Op dit moment vooral boeken vanaf 12 jaar
www.karaokelezen.nl
yoleo
www.dedicon.nl/yoleo
http://www.youtube.com/watch?v=i8vTfYkM5Fk
Meer spelletje dan een boek
3D kleuren met Quiver
QuiverVision.com
https://www.youtube.com/watch?t=82&v=tBYm53L79YY
http://www.youtube.com/watch?t=108&v=bPymZnMOp94
www.aangepastlezen.nl
Veel boeken /tijdschriften
voor mensen met beperking
www.superboek.nl
www.dedicon.nl/audioboeken
www.bibliotheek.nl/luisterboeken.html
http://www.bibliotheek.nl/content/dam/landelijk/bnl/luisterboek/content-lijst-luisterbieb-22-juni-2015.pdf
Jeugdboeken bij luisterbieb vooral klassiekers
Zoeken „Luisterbieb” in App Store bij iPhone
Zoeken „luisterbieb” in Play Store
Vereist iOS 5.1 of hoger
Kies iPhone
www.luisterboeken.nl
Aantal gratis audioboeken
http://www.librivox.nl/
Vrijwillers lezen klassiekers voor
http://www.archive.org/download/zoon_dik_trom_0908_librivox/trom2_01_kieviet.mp3
https://www.youtube.com/results?search_query=prentenboek
Veel “eigen” voorgelezen prentenboeken op YouTube
Prentenboek zoeken in apps op iPad
Prentenboek zoeken in iBooks op iPad
http://vakantiebieb.nl/
Zomereditie 2016 loopt (waarschijnlijk) van 1 juli t/m 31 augustus 2016
Hierna allerlei praktische zaken van het e-bookplatform
doorgenomen www.bibliotheek.nl/ebooks
www.bibliotheek.nl/ebooks 774 e-books voor tablet
11 okt. 2015
297 e-books voor ereader
11 okt. 2015
Meer informatie
www.digibieb.nl
www.youtube.com/digibieb
www.slideshare.net/digibieb
www.twitter.com/digibieb
Bibliotheek Oss
Jan de Waal
jandewaal@gmail.com
Privé cursus of workshop
neem contact op
BereslimmeBoeken stimuleert verhaalbegrip en expressieve woordenschat
Digitale prentenboeken kunnen een significante bijdrage leveren aan
verhaalbegrip en expressieve woordenschat. Dat concludeert Marian Verhallen
van de Universiteit Leiden in haar proefschrift over het onderzoek naar
Bereslimme Boeken. Ze deed onderzoek naar het effect van multimediale
toevoegingen aan prentenboeken op de leesontwikkeling van jonge kinderen
voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Ze stelt dat kinderen met een
taalachterstand hun woordenschat met 600 woorden per jaar kunnen uitbreiden
wanneer ze twee keer per week een digitaal prentenboek 'lezen'. De kans op
leerproblemen kan daardoor aanzienlijk worden verminderd. Enkele opvallende
uitkomsten van het onderzoek:
• Video, muziek en geluidseffecten leiden in combinatie met de gesproken
tekst tot een beter begrip van het verhaal en een toename in woordenschat
en syntaxis.
• Video had vooral een positief effect op begrip van de diepere lagen in een
verhaal. De kinderen begrepen meer van doelen en motieven van
hoofdfiguren. Effect op taal trad vooral op nadat het verhaal meerdere keren
was herhaald.
• Kinderen die moeite hebben het verhaal te begrijpen, haken bij een tweede
of derde keer lezen snel af. Bij het digitaal prentenboek neemt de aandacht
van de kinderen echter niet af. Ook niet bij de kinderen die de tekst maar
gedeeltelijk begrijpen. Zij bleven tijdens het onderzoek gemotiveerd om het
verhaal meerdere malen opnieuw te horen.
Een samenvatting van het proefschrift vindt u hier (bron: Verhallen, M.J.A.J.
Video storybooks as a bridge to literacy. Universiteit Leiden, 2009).

Digitaal lezen de toekomst?