TARİHÇE
• 1960’lı yıllarınbaşında demiryolu sektöründe ilk
defa verinin bir noktadan tanımlanmış diğer bir
noktaya şifrelenerek transferine imkan veren EDI
(Electronic Data Interchange) ile kullanılmaya
başlanılmıştır.
• Perakendecilik sektörü EDI kullanımını takip
etmiştir.
• EDI standart bir forma ulaşması ise 1970’li yıllara
uzanır.
• EDI kullanan büyük tedarikçiler iş ortaklarını bu
sistemler aracılığı ile bilgi ve belge değişimi
konusunda zorlamışlar kendileri ile ticari ilişkisi
olan tarafları e-fatura sürecine dahil etmişlerdir.
3.
TARİHÇE
• E-faturanın dünyaülkelerinde
kullanılmaya başlanması büyük
şirketlerin farklı coğrafi bölgelerde
kendi işletim sistemlerini kurarak
çalışması olarak gösterilebilir.
• Veri değişiminde semantik veri
modellerinin gelişimi ancak 1990’lı
yılların başlarında gerçekleşmiştir.
• Dünyada bilgi iletişim teknolojilerinde
yaşanan dönüşümler ve internet
ağlarının gelişimi ile elektronik fatura
değişiminde önemli gelişmeler
kaydedilmiştir.
DÜNYADA E-FATURA
• Avrupa’daelektronik fatura çalışmalarının yasal
kaynağı 2001/115/EC KDV Direktifidir
• Kamu öncülüğünde geliştirilen uygulamaların
başarısı yüksek olmuştur
• Elektronik fatura paylaşımında lider ülkelerde
kamuya gönderilen faturaların e-fatura olması
zorunludur
• Latin Amerika ülkelerinde kayıt dışı ekonomi ile
mücadele ve kaçakçılığı önleme çalışmalarının
sonucu olarak e-fatura zorunlu tutulmuştur
• İş süreçlerinin tamamını (fatura, defter, ödeme,
vb) elektronik ortama taşıyanlar önemli maliyet
avantajı elde etmişlerdir
6.
YASAL DAYANAK
• 1999/93/ECAvrupa Birliği Direktifi
Elektronik İmza Direktifi
• 2001/115/EC Avrupa Birliği Direktifi
KDV Direktifi
Üç temel yöntem belirlenmiştir
1-EDI
2-Elektronik İmza
3-Diğer yöntemler
• 2006/112/EC Avrupa Birliği Direktifi
• 2010/45/EU Avrupa Birliği Direktifi.
7.
7
AB ÜLKELERİ DEĞERLENDİRME
•e-Fatura uygulamaları görece eski teknolojiye
dayanmaktadır.
– Gelişen teknolojilere açıklık ve uyum eksikliği
yaşanmaktadır.
– Potansiyel kullanıcıların e-fatura kullanımına
adaptasyonu ve güvenlik kaygıları devam etmektedir.
– Geniş ölçekli yapıların oluşturulamaması-KOBİ’lerin
katılımını güçleştirmiştir.
• Elektronik faturalamada birden fazla standart ve format
bulunmaktadır.
– Birlikte çalışabilirliğin sağlanamamıştır.
– Format dönüşümleri maliyeti arttırmıştır.
• Elektronik faturanın güvenlik, doğruluk ve bütünlük
kontrolünde birbiri ile uyumsuz ve farklı birçok yöntem
kullanılmaktadır.
• Lider ülkelerde kamu e-fatura projelerinin paydaşıdır ya
da zorunlu uygulamalar getirmiştir.
7
8.
AMERİKA
8
• Tüketici odaklıB2C
• Sektör odaklı B2B
• B2B ve B2G segmentinde algı ve amaçlar diğer
ülkelerden açıkça farklıdır.
• Tedarik zincirinin ( siparişten-tahsilata& satın
almadan ödemeye) optimizasyonu e-fatura
piyasasında önemli bir faktördür.
• Faturalama maliyetleri Avrupa ülkelerine göre
görece düşüktür.
• Kamunun e-fatura gelişimine katkısı yoktur.
9.
LATİN AMERİKA
• E-faturaçalışmalarının dayanağı vergi kayıp ve
kaçağı ile mücadele programları
• E-fatura kullanımına katı zorunluluklar
getirilmiştir
• Vergi otoriteleri tarafından gerçek zamanlı
kontrol süreçleri işletilmektedir
• Servis sağlayıcılar anahtar rol oynarlar
• E-fatura kullanımı zorunlu hale getirilmiştir
9
10.
ASYA
• Çoğu Asyaülkesi e-Fatura değişimi
konusunda yasal hazırlıklarını
tamamlama aşamasındadır
• e-Fatura çalışmalarında temel hedef
vergi kayıp ve kaçağını engellemek
• Büyük ölçekli fatura sağlayıcıları
kurum portalı ya da internet
bankacılığı üzerinden fatura
gönderimiyle işe başladılar
• Bazı büyük kurumlar hali hazırda kağıt
faturaya paralel olarak fatura sürecinin
etkinliğini artırmak için elektronik
fatura değişimi yapmakta olduğu
gözlemlenmiştir.
10
11.
ÇİN ve HİNDİSTAN
11
•Vergi kaçağının azaltılması
• Çin “Altın Vergi Projesi
(GTP:Golden Tax Project)”
• Çin KDV kanunlarına
uyumu geliştirecek bilgi
teknolojilerinin
kullanılmasını zorunlu
tutulmaktadır
• GTP projesinde e-
faturanın bir gereği olarak
bilgi teknolojilerinin
kullanılması gerekliliğinden
bahsedilmiştir.
• Hindistanda e-fatura
çalışmaları halen gelişme
aşamasındadır.
• Da ha çok kağıt faturanın
PDF dönüştürülüp e-posta
vasıtasıyla iletilmesini
içeriyor.
• Faturanın portaldan
sunum aşamasındalar
neredeyse B2B
segmentinde hiç fatura
değişimi
gerçekleşmemiştir.
12.
AFRİKA
• Satıcı DirektModelleri
PDF faturaların e-posta
aracılığıyla veya
portalden müşteriye
sunulması
• Mısır ve Tunusta
Elektronik Fatura
Sağlama ve Ödeme
sistemleri
kullanılmaktadır.
12
13.
AVUSTURALYA
• Elektronik ticaretolgusunu
kapsayan ve B2B elektronik
işlemlerinde giderek güvenli
bir duruma ulaşmıştır.
• Faturalaşmanın çoğunluğu
internet sayesinde doğrudan
veya kullanıcıya online
indirip yazdırabilmesi için
sunulmaktadır.
• Vergi Kanunu elektronik
faturayı desteklemektedir.
• e-Fatura ticari tarafların
sorumluluğunda
gelişmektedir.
13