DÜNYADA E-FATURA
TARİHÇE
• 1960’lı yılların başında demiryolu sektöründe ilk
defa verinin bir noktadan tanımlanmış diğer bir
noktaya şifrelenerek transferine imkan veren EDI
(Electronic Data Interchange) ile kullanılmaya
başlanılmıştır.
• Perakendecilik sektörü EDI kullanımını takip
etmiştir.
• EDI standart bir forma ulaşması ise 1970’li yıllara
uzanır.
• EDI kullanan büyük tedarikçiler iş ortaklarını bu
sistemler aracılığı ile bilgi ve belge değişimi
konusunda zorlamışlar kendileri ile ticari ilişkisi
olan tarafları e-fatura sürecine dahil etmişlerdir.
TARİHÇE
• E-faturanın dünya ülkelerinde
kullanılmaya başlanması büyük
şirketlerin farklı coğrafi bölgelerde
kendi işletim sistemlerini kurarak
çalışması olarak gösterilebilir.
• Veri değişiminde semantik veri
modellerinin gelişimi ancak 1990’lı
yılların başlarında gerçekleşmiştir.
• Dünyada bilgi iletişim teknolojilerinde
yaşanan dönüşümler ve internet
ağlarının gelişimi ile elektronik fatura
değişiminde önemli gelişmeler
kaydedilmiştir.
Kaynak: B.Koch ,Billentis 2013
DÜNYADA E-FATURA
• Avrupa’da elektronik fatura çalışmalarının yasal
kaynağı 2001/115/EC KDV Direktifidir
• Kamu öncülüğünde geliştirilen uygulamaların
başarısı yüksek olmuştur
• Elektronik fatura paylaşımında lider ülkelerde
kamuya gönderilen faturaların e-fatura olması
zorunludur
• Latin Amerika ülkelerinde kayıt dışı ekonomi ile
mücadele ve kaçakçılığı önleme çalışmalarının
sonucu olarak e-fatura zorunlu tutulmuştur
• İş süreçlerinin tamamını (fatura, defter, ödeme,
vb) elektronik ortama taşıyanlar önemli maliyet
avantajı elde etmişlerdir
YASAL DAYANAK
• 1999/93/EC Avrupa Birliği Direktifi
Elektronik İmza Direktifi
• 2001/115/EC Avrupa Birliği Direktifi
KDV Direktifi
Üç temel yöntem belirlenmiştir
1-EDI
2-Elektronik İmza
3-Diğer yöntemler
• 2006/112/EC Avrupa Birliği Direktifi
• 2010/45/EU Avrupa Birliği Direktifi.
7
AB ÜLKELERİ DEĞERLENDİRME
• e-Fatura uygulamaları görece eski teknolojiye
dayanmaktadır.
– Gelişen teknolojilere açıklık ve uyum eksikliği
yaşanmaktadır.
– Potansiyel kullanıcıların e-fatura kullanımına
adaptasyonu ve güvenlik kaygıları devam etmektedir.
– Geniş ölçekli yapıların oluşturulamaması-KOBİ’lerin
katılımını güçleştirmiştir.
• Elektronik faturalamada birden fazla standart ve format
bulunmaktadır.
– Birlikte çalışabilirliğin sağlanamamıştır.
– Format dönüşümleri maliyeti arttırmıştır.
• Elektronik faturanın güvenlik, doğruluk ve bütünlük
kontrolünde birbiri ile uyumsuz ve farklı birçok yöntem
kullanılmaktadır.
• Lider ülkelerde kamu e-fatura projelerinin paydaşıdır ya
da zorunlu uygulamalar getirmiştir.
7
AMERİKA
8
• Tüketici odaklı B2C
• Sektör odaklı B2B
• B2B ve B2G segmentinde algı ve amaçlar diğer
ülkelerden açıkça farklıdır.
• Tedarik zincirinin ( siparişten-tahsilata& satın
almadan ödemeye) optimizasyonu e-fatura
piyasasında önemli bir faktördür.
• Faturalama maliyetleri Avrupa ülkelerine göre
görece düşüktür.
• Kamunun e-fatura gelişimine katkısı yoktur.
LATİN AMERİKA
• E-fatura çalışmalarının dayanağı vergi kayıp ve
kaçağı ile mücadele programları
• E-fatura kullanımına katı zorunluluklar
getirilmiştir
• Vergi otoriteleri tarafından gerçek zamanlı
kontrol süreçleri işletilmektedir
• Servis sağlayıcılar anahtar rol oynarlar
• E-fatura kullanımı zorunlu hale getirilmiştir
9
ASYA
• Çoğu Asya ülkesi e-Fatura değişimi
konusunda yasal hazırlıklarını
tamamlama aşamasındadır
• e-Fatura çalışmalarında temel hedef
vergi kayıp ve kaçağını engellemek
• Büyük ölçekli fatura sağlayıcıları
kurum portalı ya da internet
bankacılığı üzerinden fatura
gönderimiyle işe başladılar
• Bazı büyük kurumlar hali hazırda kağıt
faturaya paralel olarak fatura sürecinin
etkinliğini artırmak için elektronik
fatura değişimi yapmakta olduğu
gözlemlenmiştir.
10
ÇİN ve HİNDİSTAN
11
• Vergi kaçağının azaltılması
• Çin “Altın Vergi Projesi
(GTP:Golden Tax Project)”
• Çin KDV kanunlarına
uyumu geliştirecek bilgi
teknolojilerinin
kullanılmasını zorunlu
tutulmaktadır
• GTP projesinde e-
faturanın bir gereği olarak
bilgi teknolojilerinin
kullanılması gerekliliğinden
bahsedilmiştir.
• Hindistanda e-fatura
çalışmaları halen gelişme
aşamasındadır.
• Da ha çok kağıt faturanın
PDF dönüştürülüp e-posta
vasıtasıyla iletilmesini
içeriyor.
• Faturanın portaldan
sunum aşamasındalar
neredeyse B2B
segmentinde hiç fatura
değişimi
gerçekleşmemiştir.
AFRİKA
• Satıcı Direkt Modelleri
PDF faturaların e-posta
aracılığıyla veya
portalden müşteriye
sunulması
• Mısır ve Tunusta
Elektronik Fatura
Sağlama ve Ödeme
sistemleri
kullanılmaktadır.
12
AVUSTURALYA
• Elektronik ticaret olgusunu
kapsayan ve B2B elektronik
işlemlerinde giderek güvenli
bir duruma ulaşmıştır.
• Faturalaşmanın çoğunluğu
internet sayesinde doğrudan
veya kullanıcıya online
indirip yazdırabilmesi için
sunulmaktadır.
• Vergi Kanunu elektronik
faturayı desteklemektedir.
• e-Fatura ticari tarafların
sorumluluğunda
gelişmektedir.
13
TEŞEKKÜRLER
cbagriyanik@gelirler.gov.tr
Canan BAĞRIYANIK
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Dunyada e-fatura

  • 1.
  • 2.
    TARİHÇE • 1960’lı yıllarınbaşında demiryolu sektöründe ilk defa verinin bir noktadan tanımlanmış diğer bir noktaya şifrelenerek transferine imkan veren EDI (Electronic Data Interchange) ile kullanılmaya başlanılmıştır. • Perakendecilik sektörü EDI kullanımını takip etmiştir. • EDI standart bir forma ulaşması ise 1970’li yıllara uzanır. • EDI kullanan büyük tedarikçiler iş ortaklarını bu sistemler aracılığı ile bilgi ve belge değişimi konusunda zorlamışlar kendileri ile ticari ilişkisi olan tarafları e-fatura sürecine dahil etmişlerdir.
  • 3.
    TARİHÇE • E-faturanın dünyaülkelerinde kullanılmaya başlanması büyük şirketlerin farklı coğrafi bölgelerde kendi işletim sistemlerini kurarak çalışması olarak gösterilebilir. • Veri değişiminde semantik veri modellerinin gelişimi ancak 1990’lı yılların başlarında gerçekleşmiştir. • Dünyada bilgi iletişim teknolojilerinde yaşanan dönüşümler ve internet ağlarının gelişimi ile elektronik fatura değişiminde önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
  • 4.
  • 5.
    DÜNYADA E-FATURA • Avrupa’daelektronik fatura çalışmalarının yasal kaynağı 2001/115/EC KDV Direktifidir • Kamu öncülüğünde geliştirilen uygulamaların başarısı yüksek olmuştur • Elektronik fatura paylaşımında lider ülkelerde kamuya gönderilen faturaların e-fatura olması zorunludur • Latin Amerika ülkelerinde kayıt dışı ekonomi ile mücadele ve kaçakçılığı önleme çalışmalarının sonucu olarak e-fatura zorunlu tutulmuştur • İş süreçlerinin tamamını (fatura, defter, ödeme, vb) elektronik ortama taşıyanlar önemli maliyet avantajı elde etmişlerdir
  • 6.
    YASAL DAYANAK • 1999/93/ECAvrupa Birliği Direktifi Elektronik İmza Direktifi • 2001/115/EC Avrupa Birliği Direktifi KDV Direktifi Üç temel yöntem belirlenmiştir 1-EDI 2-Elektronik İmza 3-Diğer yöntemler • 2006/112/EC Avrupa Birliği Direktifi • 2010/45/EU Avrupa Birliği Direktifi.
  • 7.
    7 AB ÜLKELERİ DEĞERLENDİRME •e-Fatura uygulamaları görece eski teknolojiye dayanmaktadır. – Gelişen teknolojilere açıklık ve uyum eksikliği yaşanmaktadır. – Potansiyel kullanıcıların e-fatura kullanımına adaptasyonu ve güvenlik kaygıları devam etmektedir. – Geniş ölçekli yapıların oluşturulamaması-KOBİ’lerin katılımını güçleştirmiştir. • Elektronik faturalamada birden fazla standart ve format bulunmaktadır. – Birlikte çalışabilirliğin sağlanamamıştır. – Format dönüşümleri maliyeti arttırmıştır. • Elektronik faturanın güvenlik, doğruluk ve bütünlük kontrolünde birbiri ile uyumsuz ve farklı birçok yöntem kullanılmaktadır. • Lider ülkelerde kamu e-fatura projelerinin paydaşıdır ya da zorunlu uygulamalar getirmiştir. 7
  • 8.
    AMERİKA 8 • Tüketici odaklıB2C • Sektör odaklı B2B • B2B ve B2G segmentinde algı ve amaçlar diğer ülkelerden açıkça farklıdır. • Tedarik zincirinin ( siparişten-tahsilata& satın almadan ödemeye) optimizasyonu e-fatura piyasasında önemli bir faktördür. • Faturalama maliyetleri Avrupa ülkelerine göre görece düşüktür. • Kamunun e-fatura gelişimine katkısı yoktur.
  • 9.
    LATİN AMERİKA • E-faturaçalışmalarının dayanağı vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele programları • E-fatura kullanımına katı zorunluluklar getirilmiştir • Vergi otoriteleri tarafından gerçek zamanlı kontrol süreçleri işletilmektedir • Servis sağlayıcılar anahtar rol oynarlar • E-fatura kullanımı zorunlu hale getirilmiştir 9
  • 10.
    ASYA • Çoğu Asyaülkesi e-Fatura değişimi konusunda yasal hazırlıklarını tamamlama aşamasındadır • e-Fatura çalışmalarında temel hedef vergi kayıp ve kaçağını engellemek • Büyük ölçekli fatura sağlayıcıları kurum portalı ya da internet bankacılığı üzerinden fatura gönderimiyle işe başladılar • Bazı büyük kurumlar hali hazırda kağıt faturaya paralel olarak fatura sürecinin etkinliğini artırmak için elektronik fatura değişimi yapmakta olduğu gözlemlenmiştir. 10
  • 11.
    ÇİN ve HİNDİSTAN 11 •Vergi kaçağının azaltılması • Çin “Altın Vergi Projesi (GTP:Golden Tax Project)” • Çin KDV kanunlarına uyumu geliştirecek bilgi teknolojilerinin kullanılmasını zorunlu tutulmaktadır • GTP projesinde e- faturanın bir gereği olarak bilgi teknolojilerinin kullanılması gerekliliğinden bahsedilmiştir. • Hindistanda e-fatura çalışmaları halen gelişme aşamasındadır. • Da ha çok kağıt faturanın PDF dönüştürülüp e-posta vasıtasıyla iletilmesini içeriyor. • Faturanın portaldan sunum aşamasındalar neredeyse B2B segmentinde hiç fatura değişimi gerçekleşmemiştir.
  • 12.
    AFRİKA • Satıcı DirektModelleri PDF faturaların e-posta aracılığıyla veya portalden müşteriye sunulması • Mısır ve Tunusta Elektronik Fatura Sağlama ve Ödeme sistemleri kullanılmaktadır. 12
  • 13.
    AVUSTURALYA • Elektronik ticaretolgusunu kapsayan ve B2B elektronik işlemlerinde giderek güvenli bir duruma ulaşmıştır. • Faturalaşmanın çoğunluğu internet sayesinde doğrudan veya kullanıcıya online indirip yazdırabilmesi için sunulmaktadır. • Vergi Kanunu elektronik faturayı desteklemektedir. • e-Fatura ticari tarafların sorumluluğunda gelişmektedir. 13
  • 14.