Panuto: Bilugan ang
larawanng mga poultry
animals na kaniwang
nakikita sa komunidad at
isulat ang pangalan nito
sa patlang.
MAIKLING
BALIK-ARAL
5.
PANUTO: ISULAT ANGTAMA KUNG
ITO AY NAGSASABI NG
KATOTOHANAN AT MALI NAMAN
KUNG HINDI. ISULAT ANG IYONG
SAGOT BAGO ANG BILANG.
6.
1. Ang mgamanok ay hindi ibon.
2. Ang mga ibon at nagkakaroon din ng
bulutong.
3. Ang mga manok sa bakuran ay maaring
mahawaan ng sakit.
7.
4. Ang mgaay hindi nagkakasipon dahil
matibay ang resistensiya nila sa init ng araw
at ulan.
5. Ang mga inaalagaang manok sa bakuran
ay hindi nangangailangan ng bitamina.
8.
6. Ang mgaibon na namatay sa sakit ay
maaring ulamin dahil hindi ito nakahahawa
sa tao.
7. Ang pag-aalaga ng manok o ano mang
klase ng ibon ay maaring pagkuhanan ng
pinansiyal na pangangailangan.
9.
8. Ang mgaibon ay kagaya rin ng tao na
kailangang gamutin pag nagkaroon ng sakit.
Poultry
Ang poltri aytumuturing sa mga
ibong inaalagaan sa bukirin, na
karaniwang pinalalaki para ibenta,
lutuin at kainin ang kanilang karne at
itlog.
Lunas
Ito ay araniwang tumutukoy sa
gamot sa mga karamdaman.
Bitamina
Ito ang mga sustansiyang kailangan
para sa kalusugan ng katawan.
12.
Natural
Ito ay nanggalingsa kalikasan, tunay
at walang halong artipisyal o
pagbabago ng tao.
Antimicrobi
al
Ito ay gamot na binibigay sa mga
alagang manok upang mapuksa ang
mga mikrobyo gaya ng bacteria.
13.
KAUGNAY
NA PAKSA 1
MgaKaraniwang
Sakit, Sanhi,
Palatandaan,
Pamaraan sa Pag-
iwas at Panlunas sa
mga Sakit ng Poultry
Animals
14.
Panuto: Suriin angdalawang larawan. Paghambingin
ang dalawang larawan gamit ang Venn Diagram. Isulat
ang pagkakaiba sa magkabilang bilog at ang
pagkakapareho naman sa gitna.
Sakit Avian Flu
Sanhi
Itoay nakakahawang sakit
ng mga ibon dulot ng avian
influenza type A virus ng mga
ibong inaalagaan at nasa
ilang.
17.
• Kakulangan ngenerhiya, gana, at koordina
• Pagkakaroon ng kulay na lila sa iba't
ibang bahagi ng katawan
• Pamamaga ng iba't ibang bahagi ng kataw
PALATANDAA
N
18.
• Pag-ubo atpagbahin
• Nabawasan o abnormal na
produksyon ng itlog
• Biglaang pagkamatay nang walang
anumang klinikal na palatandaan
• Matubig o berdeng pagtatae
19.
• Huwag hawakanang mga ligaw na ibon na
may sakit o patay.
• Tumutok sa mahusay na biosecurity (ibig
sabihin, huwag hayaang makapasok ang mga
bagay sa labas ng iyong kulungan gaya ng
mga ligaw na ibon at daga sa iyong kulungan).
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
20.
• Maghugas ngkamay bago at pagkatapos
hawakan ang mga ibon.
• Hugasan at linisin nang husto ang
mga feeder, kulungan, hawla,
mangkok ng tubig, o anumang bagay
na regular nilang ginagamit ng mga
ibon.
21.
• Kung magdadalaka ng mga
bagong ibon sa iyong kulungan,
i-quarantine sila sa loob ng 10 araw sa
isang hiwalay na lugar upang
makumpirma na sila ay malusog at
hindi nagpapakita ng anumang mga
palatandaan ng sakit.
22.
Sakit Pneumonia
Sanhi
Sa sakitna ito, ang bacteria na
Mycoplasma gallisepticum ang nakaka-
apekto sa iyong mga alaga. Mas laganap
ito kapag stressed ang mga alaga. Ang
bacteria na sanhi ng sakit na ito ay
naipapasa sa pamamagitan ng mga itlog,
sa hangin, mga lagayan na ginagamit sa
paglipat ng mga ibon, o sa pagsasama ng
mga nahawaang ibon sa mga malulusog
23.
Ang mga sintomasng Pneumonia ay:
• Paghahaching (sneezing)
• Pagsisinghot (sniffing)
• Pag-ubo (coughing)
• Senyales ng respiratory disease
• Mabagal na paglaki (slow growth)
• Basang ilong
PALATANDAA
N
24.
• Regular napagpapainom ng bitamina
• Kumunsulta ta beterinaryo para sa
antibiotics o lunas.
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
25.
• Kung magdadalaka ng mga bagong ibon
sa iyong kulungan, i-quarantine sila sa loob
ng 10 araw sa isang hiwalay na lugar upang
makumpirma na sila ay malusog at hindi
nagpapakita ng anumang mga palatandaan
ng sakit.
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
26.
Sakit Fowl pox
Sanhi
AngBulutong o Fowl pox ay sanhi ng
Fowlpox Virus, tulad ng lahat ng
virus ay walang gamot dito 'pag ito
ay umatake na, ang mabisang
pangontra dito ay "prevention",
magbakuna ng Fowlpox Vaccine sa
mga sisiw para hindi na tamaan ng
bulutong.
27.
• Kabilang samga pangkalahatang
sintomas ng fowl pox ang:
• Scabs sa mga lugar na walang balahibo
• Pamamaga sa mata na may crusting o
discharge
PALATANDAA
N
28.
• Pangangati opaghagod ng mukha
• Pagsugat (paa / binti)
• Pagbaba ng timbang
• Anorexia (hindi kumakain)
• Hirap sa paghinga (open mouth
breathing)
29.
• Pagbabakuna =edad atleast 14 days up
- tusok sa wingweb, kailangan after 3
days magbakuna nito ay may makita
kang scub or parang bulutong para
siguradong tumalab ang bakuna mo.
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
30.
Sakit Enteritis
Sanhi
Ang necroticenteritis ay sanhi ng
paglaki ng bituka ng Clostridium
perfringens Type A at C sa mga
batang broiler at kung minsan ay
inahing manok.
31.
Ang mga klinikalna palatandaan ay
kadalasang napakaikli ang buhay, at
kadalasan ang tanging senyales ay isang
matinding depresyon na sinusundan ng
biglaang pagtaas ng dami ng namamatay sa
kawan.
PALATANDAA
N
32.
• Ang paggamotay sa pamamagitan ng
inuming tubig na may gamot na
antimicrobial.
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
33.
Sakit Pullorosis
Sanhi
Ang putingpagtatae sa manok ay
isang palatandaan ng pullorosis na
sanhi ng mga mikroorganismo ng
genus na Salmonella.
34.
Ang mga pangunahingsintomas ay ang
sumusunod:
• Ibinaba ang mga pakpak
• Pangkalahatang kahinaan
• Walang gana
• Mahinang balahibo
• Likidong puting dumi
PALATANDAA
N
35.
• Sa mgabroiler, ang mga kasukasuan ng
mga binti ay namamaga.
PALATANDAA
N
36.
• Ang mgamanok ay binibigyan ng mga
antibiotics ng grupo ng tetracycline at
mga gamot na antimicrobial na may
feed.
• Hinihiwalay ang manok na may sakin
upang hindi makahawa sa iba.
Paraan ng Pag-iwas at
Panlunas
37.
Tukuyin ang sakit
ngbawat poultry
animals na
nakalagay sa
ibaba. Basahin ang
mga sintomas
bilang patnubay
sa iyong pagsagot.
Sintomas Sakit
• Kakulanganng
enerhiya, gana, at
koordinasyon
• Purplish discoloration ng
iba't ibang bahagi ng
katawan
42.
Panuto: Bumuo ngtatlong miyembro bawat
group. Ang bawat grupo ay magsasaliksik sa
kanilang komunidad tungkol sa mga
sumusunod na mga tanong. Maaring
kumonsulta sa mga nakakatanda o Kagawad
na nakatalagang Tagapangulo sa Komite ng
Agrikultura. Isulat ang iyong sagot sa
talahanayan.
43.
Anong poultry animalang karaniwang inaalagaan
sa inyong komunidad?
Ano ang mga karaniwang sakit ng mga poultry
animals sa inyong komunidad?
Anu-ano ang mga ginagawang hakbang para
maiwasan ang paglaganap ng sakit sa mga poultry
animals?
Anu-ano ang mganatural na gamot na pinakita sa
video?
Makikita ba sa inyong komunidad ang mga
nabanggit na natural na gamot? Tukuyin ang mga
ito.
Naranasan niyo na ba sa inyong tahanan ang
paggamit ng natural na gamot? Anong gamot ito?
51.
Listahan ng mga
HalamangGamot
para sa mga
Karaniwang Sakit ng
mga Poultry
Animals at iba pang
Hayop
52.
Halamang Gamot LUYANG
DILAW
Sakito Karamdaman
Kabag, lagnat, pagtatae,
sipon, ubo, tamlay sa
pagkain
Parte ng Halaman Ugat o buong halaman
53.
Paraan ng Paghahanda
Pakuluansa tubig at ang
sabaw ang ipainom sa
hayop
Dami ng Gamot
1 litro sa isang araw sa loob
ng tatlong araw para sa
hayop na may buhay na
timbang na 60-90 kilo
Paraan ng Paghahanda
Pakuluansa tubig at
ipainom; kung
mga sugat ay
dikdikan at itapal ito.
Dami ng Gamot
1-2 baso, 2-3 beses sa isang
araw sa loob ng 1-2 araw;
kung ipanglalanggas sa
sugat ay 3 beses sa isang
araw hanggang matuyo ang
sugat.
Paraan ng PaghahandaIsama sa pagkain;
dikdikin at ipahid
sa mga sugat.
Dami ng Gamot
1 kilo, 3 beses sa isang araw
sa loob ng 2 araw ; 1 beses
kung pagkain.
60.
Panuto: Bumuo ng3-4 na miyembro
bawat grupo. Ang bawat grupo ay
gagawa ng 3-4 na minutong bidyo na
nagpapakita ng mga paghahanda ng
iba’t-ibang gamot o lunas para sa mga
karaniwang sakit ng poultry animals.
61.
Panuto: Tukuyin ang
mgakaraniwang sakit
ng mga poultry
animals, ibigay ang
karaniwang
palatandaan ng mga
sakit na ito.
Panuto: Punan ang
bawatkahon. Isulat
ang mga bagay na
nagawa mo na, hindi
pa nagagawa at nais
mo pang gawin upang
mapangalagaan ang
mga poultry animals.
1.Ang puting pagtataesa manok ay isang
palatandaan.
2. Mas laganap ito kapag stressed ang mga alaga.
3. Ang necrotic enteritis ay sanhi ng paglaki ng
bituka ng Clostridium perfringens.
4. Ito ay nakakahawang sakit ng mga ibon dulot ng
avian influenza type A virus.
5. Ang paggamot ay sa pamamagitan ng inuming
tubig na may gamot na antimicrobial.
HANAY A
69.
6. Ang bacteriana sanhi ng sakit na ito ay
naipapasa sa pamamagitan ng mga itlog at mga
bagay na ginagamit sa pag-aalaga.
7. Epekto ito ng bacteria na Mycoplasma
gallisepticum
8. Isa sa mga palatandaan nito ay ang
pagkakaroon ng purplish discoloration ng iba't
ibang bahagi ng katawan.
HANAY A
70.
KOLUM B
a. AvianFlu
b. Pneumonia
c. Fowl pox
d. Enteritis
e. Pullorosis
71.
Panuto: Panoorin angbidyo para sa talakayan sa
susunod na aralin at sagutin ang mga sumusunod na
mga tanong.
TAKDANG-ARALIN
73.
Ayon sa bidyo,ano ang tamang pag-aalaga sa
itlog ng manok?
Gagawin niyo rin ba sa inyong tahanan ang
tamang pag-aalaga sa itlog ng manok kung kayo
ay nag-aalaga? Bakit?
Mga Tanong: