Food Biofortification Technologies 1st Edition Agnieszka Saeid

Explore the full ebook collection and download it now at textbookfull.com
Food Biofortification Technologies 1st Edition
Agnieszka Saeid
https://textbookfull.com/product/food-biofortification-
technologies-1st-edition-agnieszka-saeid/
OR CLICK HERE
DOWLOAD EBOOK
Browse and Get More Ebook Downloads Instantly at https://textbookfull.com
Click here to visit textbookfull.com and download textbook now

Your digital treasures (PDF, ePub, MOBI) await
Download instantly and pick your perfect format...
Read anywhere, anytime, on any device!
Emerging Technologies For Promoting Food Security
Overcoming The World Food Crisis 1st Edition Chandra
Madramootoo
https://textbookfull.com/product/emerging-technologies-for-promoting-
food-security-overcoming-the-world-food-crisis-1st-edition-chandra-
madramootoo/
textbookfull.com
Evaluation Technologies For Food Quality Jian Zhong
https://textbookfull.com/product/evaluation-technologies-for-food-
quality-jian-zhong/
textbookfull.com
Advances in Food Traceability Techniques and Technologies
Improving Quality Throughout the Food Chain 1st Edition
Montserrat Espiñeira
https://textbookfull.com/product/advances-in-food-traceability-
techniques-and-technologies-improving-quality-throughout-the-food-
chain-1st-edition-montserrat-espineira/
textbookfull.com
Multistate System Reliability With Dependencies 1st
Edition Agnieszka Blokus
https://textbookfull.com/product/multistate-system-reliability-with-
dependencies-1st-edition-agnieszka-blokus/
textbookfull.com

Computational Nanotoxicology Challenges and Perspectives
1st Edition Agnieszka Gajewicz (Editor)
https://textbookfull.com/product/computational-nanotoxicology-
challenges-and-perspectives-1st-edition-agnieszka-gajewicz-editor/
textbookfull.com
Imaging Technologies and Data Processing for Food
Engineers Sozer
https://textbookfull.com/product/imaging-technologies-and-data-
processing-for-food-engineers-sozer/
textbookfull.com
Nanoencapsulation Technologies for the Food and
Nutraceutical Industries 1st Edition Seid Mahdi Jafari
https://textbookfull.com/product/nanoencapsulation-technologies-for-
the-food-and-nutraceutical-industries-1st-edition-seid-mahdi-jafari/
textbookfull.com
Developing Technologies in Food Science Status
Applications and Challenges 1st Edition Murlidhar Meghwal
https://textbookfull.com/product/developing-technologies-in-food-
science-status-applications-and-challenges-1st-edition-murlidhar-
meghwal/
textbookfull.com
The Water-Food-Energy Nexus: Processes, Technologies, and
Challenges 1st Edition I.M. Mujtaba
https://textbookfull.com/product/the-water-food-energy-nexus-
processes-technologies-and-challenges-1st-edition-i-m-mujtaba/
textbookfull.com

Food Biofortification
Technologies

Contemporary Food Engineering
Series Editor
Professor Da-Wen Sun, Director
Food Refrigeration & Computerized Food Technology
National University of Ireland, Dublin
(University College Dublin) Dublin, Ireland http://www.ucd.ie/sun/
Food Biofortification Technologies, edited by Agnieszka Agnieszka (2017)
Trends in Fish Processing Technologies, edited by Daniela Borda, Anca I. Nicolau,
and Peter Raspor (2017)
High Pressure Processing of Fruit and Vegetable Juices, edited by Milan Houška
and Filipa Vinagre Marques da Silva (2017)
Advances in Meat Processing Technology, by Alaa El-Din A. Bekhit (2017)
Advances in Postharvest Fruit and Vegetable Technology, edited by Ron B.H. Wills
and John Golding (2017)
Food Nanotechnology: Principles and Applications, edited by
C. Anandharamakrishnan and S. Parthasarathi (2017)
Engineering Aspects of Food Emulsification and Homogenization, edited by
Marilyn Rayner and Petr Dejmek (2017)
Engineering Aspects of Food Biotechnology, edited by Jose A. Teixeira and Antonio
A. Vicente (2017)
Edible Oils: Extraction, Processing, and Applications, edited by Smain Chemat
(2017)
Engineering Aspects of Membrane Separation and Application in Food
Processing, edited by Robert W. Field, Erika Bekassy-Molnar, Frank Lipnizki, and
Gyula Vatai (2017)
Advances in Fruit Processing Technologies, edited by Sueli Rodrigues and Fabiano
Andre Narciso Fernandes (2016)
Thermal Food Processing: New Technologies and Quality Issues, Second
Edition, edited by Da-Wen Sun (2016)
Enhancing Extraction Processes in the Food Industry, edited by Nikolai Lebovka,
Eugene Vorobiev, and Farid Chemat (2016)
Engineering Aspects of Cereal and Cereal-Based Products, edited by Raquel de
Pinho Ferreira Guine, and Paula Maria dos Reis Correia (2016)
Fermentation Processes Engineering in the Food Industry, edited by Carlos
Ricardo Soccol, Ashok Pandey, and Christian Larroche (2016)
Physical Properties of Foods: Novel Measurement Techniques and Applications,
edited by Ignacio Arana (2016)
Juice Processing: Quality, Safety and Value-Added Opportunities, edited by Victor
Falguera and Albert Ibarz (2016)
Modified Atmosphere and Active Packaging Technologies, edited by Ioannis
Arvanitoyannis (2016)
Advances in Food Extrusion Technology, edited by Medeni Maskan and Aylin Altan
(2016)
Operations in Food Refrigeration, edited by Rodolfo H. Mascheroni (2016)
Emerging Technologies for Food Quality and Food Safety Evaluation, edited by
Yong-Jin Cho and Sukwon Kang (2016)

Advances in Technologies for Producing Food-relevant Polyphenols, edited by Jose
Cuevas Valenzuela, Jose Rodrigo Vergara-Salinas, and Jose Ricardo Perez-Correa
(2016)
Advances in Heat Transfer Unit Operations: Baking and Freezing in Bread
Making, edited by Georgina Calderón-Domínguez, Gustavo F. Gutiérrez-López, and
Keshavan Niranjan (2016)
Innovative Processing Technologies for Foods with Bioactive Compounds, edited by
Jorge J. Moreno (2016)
Light Scattering Technology for Food Property, Quality and Safety Assessment,
edited by Renfu Lu (2016)
Edible Food Packaging: Materials and Processing Technologies, edited by Miquel
Angelo Parente Ribeiro Cerqueira, Ricardo Nuno Correia Pereira, Oscar Leandro da
Silva Ramos, Jose Antonio Couto Teixeira, and Antonio Augusto Vicente (2016)
Handbook of Food Processing: Food Preservation, edited by Theodoros Varzakas and
Constantina Tzia (2015)
Handbook of Food Processing: Food Safety, Quality, and Manufacturing Processes,
edited by Theodoros Varzakas and Constantina Tzia (2015)
Advances in Postharvest Fruit and Vegetable Technology, edited by Ron B. H. Wills
and John Golding (2015)
Engineering Aspects of Food Emulsification and Homogenization, edited by
Marilyn Rayner and Petr Dejmek (2015)
Handbook of Food Processing and Engineering, Volume II: Food Process
Engineering, edited by Theodoros Varzakas and Constantina Tzia (2014)
Handbook of Food Processing and Engineering, Volume I: Food Engineering
Fundamentals, edited by Theodoros Varzakas and Constantina Tzia (2014)
Juice Processing: Quality, Safety and Value-Added Opportunities, edited by Víctor
Falguera and Albert Ibarz (2014)
Engineering Aspects of Food Biotechnology, edited by José A. Teixeiraand António A.
Vicente (2013)
Engineering Aspects of Cereal and Cereal-Based Products, edited by Raquel de Pinho
Ferreira Guiné and Paula Maria dos Reis Correia (2013)
Fermentation Processes Engineering in the Food Industry, edited by Carlos Ricardo
Soccol, Ashok Pandey, and Christian Larroche (2013)
Modified Atmosphere and Active Packaging Technologies, edited by Ioannis
Arvanitoyannis (2012)
Advances in Fruit Processing Technologies, edited by Sueli Rodrigues and Fabiano
Andre Narciso Fernandes (2012)
Biopolymer Engineering in Food Processing, edited by Vânia Regina Nicoletti Telis
(2012)
Operations in Food Refrigeration, edited by Rodolfo H. Mascheroni (2012)
Thermal Food Processing: New Technologies and Quality Issues, Second Edition,
edited by Da-Wen Sun (2012)
Physical Properties of Foods: Novel Measurement Techniques and Applications,
edited by Ignacio Arana (2012)
Handbook of Frozen Food Processing and Packaging, Second Edition, edited by
Da-Wen Sun (2011)
Advances in Food Extrusion Technology, edited by Medeni Maskan and Aylin Altan
(2011)

Enhancing Extraction Processes in the Food Industry, edited by Nikolai Lebovka,
Eugene Vorobiev, and Farid Chemat (2011)
Emerging Technologies for Food Quality and Food Safety Evaluation, edited by
Yong-Jin Cho and Sukwon Kang (2011)
Food Process Engineering Operations, edited by George D. Saravacos and Zacharias B.
Maroulis (2011)
Biosensors in Food Processing, Safety, and Quality Control, edited by Mehmet Mutlu
(2011)
Physicochemical Aspects of Food Engineering and Processing, edited by Sakamon
Devahastin (2010)
Infrared Heating for Food and Agricultural Processing, edited by Zhongli Pan and
Griffiths Gregory Atungulu (2010)
Mathematical Modeling of Food Processing, edited by Mohammed M. Farid (2009)
Engineering Aspects of Milk and Dairy Products, edited by Jane Sélia dos Reis
Coimbra and José A. Teixeira (2009)
Innovation in Food Engineering: New Techniques and Products, edited by Maria
Laura Passos and Claudio P. Ribeiro (2009)
Processing Effects on Safety and Quality of Foods, edited by Enrique Ortega-Rivas
(2009)
Engineering Aspects of Thermal Food Processing, edited by Ricardo Simpson (2009)
Ultraviolet Light in Food Technology: Principles and Applications, Tatiana N.
Koutchma, Larry J. Forney, and Carmen I. Moraru (2009)
Advances in Deep-Fat Frying of Foods, edited by Serpil Sahin and Servet Gülüm
Sumnu (2009)
Extracting Bioactive Compounds for Food Products: Theory and Applications,
edited by M. Angela A. Meireles (2009)
Advances in Food Dehydration, edited by Cristina Ratti (2009)
Optimization in Food Engineering, edited by Ferruh Erdoˇgdu (2009)
Optical Monitoring of Fresh and Processed Agricultural Crops, edited by Manuela
Zude (2009)
Food Engineering Aspects of Baking Sweet Goods, edited by Servet Gülüm Sumnu
and Serpil Sahin (2008)
Computational Fluid Dynamics in Food Processing, edited by Da-Wen Sun (2007)

Food Biofortification
Technologies
Edited by
Agnieszka Saeid
Department of Chemistry
Department of Advanced Materials Technologies
Wrocław University of Science and Technology
Poland

CRC Press
Taylor & Francis Group
6000 Broken Sound Parkway NW, Suite 300
Boca Raton, FL 33487-2742
© 2018 by Taylor & Francis Group, LLC
CRC Press is an imprint of Taylor & Francis Group, an Informa business
No claim to original U.S. Government works
Printed on acid-free paper
International Standard Book Number-13: 978-1-4987-5659-4 (Hardback)
This book contains information obtained from authentic and highly regarded sources. Reasonable
efforts have been made to publish reliable data and information, but the author and publisher cannot
assume responsibility for the validity of all materials or the consequences of their use. The authors and
publishers have attempted to trace the copyright holders of all material reproduced in this publication
and apologize to copyright holders if permission to publish in this form has not been obtained. If any
copyright material has not been acknowledged please write and let us know so we may rectify in any
future reprint.
Except as permitted under U.S. Copyright Law, no part of this book may be reprinted, reproduced,
transmitted, or utilized in any form by any electronic, mechanical, or other means, now known or
hereafter invented, including photocopying, microfilming, and recording, or in any information storage
or retrieval system, without written permission from the publishers.
For permission to photocopy or use material electronically from this work, please access www.
copyright.com (http://www.copyright.com/) or contact the Copyright Clearance Center, Inc. (CCC),
222 Rosewood Drive, Danvers, MA 01923, 978-750-8400. CCC is a not-for-profit organization that
provides licenses and registration for a variety of users. For organizations that have been granted a
photocopy license by the CCC, a separate system of payment has been arranged.
Trademark Notice: Product or corporate names may be trademarks or registered trademarks, and are
used only for identification and explanation without intent to infringe.
Visit the Taylor & Francis Web site at
http://www.taylorandfrancis.com
and the CRC Press Web site at
http://www.crcpress.com

vii
Contents
Series preface .....................................................................................................ix
Preface.................................................................................................................xi
Series editor..................................................................................................... xiii
Contributors................................................................................................... xvii
Chapter 1 Agronomic biofortification as a key to plant/cereal
fortification in micronutrients .................................................1
Agnieszka Saeid and Magdalena Jastrzębska
Chapter 2 Advances in food fortification with vitamins and
co-vitamins................................................................................. 61
Malgorzata Korzeniowska, Aneta Wojdylo,
and Angel Antonio Carbonell Barrachina
Chapter 3 Advances in food fortification with essential
minerals ......................................................................................97
Izabela Michalak
fatty acids.................................................................................. 119
Bogusława Łęska and Grażyna Czyżak-Runowska
amino acids .............................................................................. 141
Ankit Goyal, Beenu Tanwar, Ami Patel, Nihir Shah,
and Manvesh Sihag
Chapter 6 Advances in food fortification with phytonutrients........ 161
D. Suresh Kumar
Chapter 7 Fortification of dietary fibers in foods................................245
Ami Patel, Ankit Goyal, Nihir Shah, and Manvesh Sihag

viii Contents
Chapter 8 Fortification of animal foodstuffs .......................................275
Mariusz Korczy΄
nski, Robert Kupczy΄
nski,
Marita ΄
Swiniarska, Damian Konkol, and Sebastian Opali΄
nski
Chapter 9 Fortification of plant foodstuffs........................................... 315
Łukasz Tuhy, Mateusz Samoraj, and Katarzyna Chojnacka
Index ................................................................................................................ 327

ix
Series Preface
Contemporary Food Engineering
Food engineering is the multidisciplinary field of applied physical sciences
combined with the knowledge of product properties. Food engineers pro-
vide the technological knowledge transfer essential to the cost-effective
production and commercialization of food products and services. In par-
ticular, food engineers develop and design processes and equipment to
convert raw agricultural materials and ingredients into safe, convenient,
and nutritious consumer food products. However, food engineering
topics are continuously undergoing changes to meet diverse consumer
demands, and the subject is developing rapidly to reflect market needs.
One of the many challenges in the development of food engineering
is to employ modern tools and knowledge, such as computational materi-
als science and nanotechnology, to develop new products and processes.
Simultaneously, improving food quality, safety, and security continue to
be critical issues in food engineering studies. New packaging materials
and techniques are being developed to provide more protection to foods,
and novel preservation technologies are emerging to enhance food secu-
rity and defense. In addition, process control and automation regularly
appear among the top priorities identified in food engineering. Advanced
monitoring and control systems are developed to facilitate automation
and flexible food manufacturing processes. Furthermore, energy-saving
and minimization of environmental problems continue to be important
food engineering issues, and significant progress is being made in waste
management, efficient utilization of energy, and reduction of effluents and
emissions in food production.
The Contemporary Food Engineering series, consisting of edited books,
attempts to address some of the recent developments in food engineer-
ing. The series covers advances in classical unit operations in engineer-
ing applied to food manufacturing as well as topics such as progress
in the transport and storage of liquid and solid foods; heating, chilling,
and freezing of foods; mass transfer in foods; chemical and biochemical
aspects of food engineering and the use of kinetic analysis; dehydration,

x Series Preface
thermal processing, non-thermal processing, extrusion, liquid food con-
centration, membrane processes, and applications of membranes in food
processing; shelf-life and electronic indicators in inventory management;
sustainable technologies in food processing; and packaging, cleaning, and
sanitation. These books are aimed at professional food scientists, academ-
ics researching food engineering problems, and graduate-level students.
The editors of these books are leading engineers and scientists from
different parts of the world. All the editors were asked to present their
books to address the market’s needs and pinpoint cutting-edge technolo-
gies in food engineering.
All contributions are written by internationally renowned experts
who have both academic and professional credentials. All authors have
attempted to provide critical, comprehensive, and readily accessible infor-
mation on the art and science of a relevant topic in each chapter, with
reference lists for further information.
Therefore, each book can serve as an essential reference source to stu-
dents and researchers in universities and research institutions.
Da-Wen Sun
Series Editor

xi
Preface
Malnutrition or hidden hunger can be a symptom of too low an intake of
nutrients, which is a common phenomenon in developed countries even if
the amount of digested food and delivered calories is more than required.
Some reports suggest that approximately 50% of the world’s population
are afflicted with micronutrient deficiency of iron, zinc, calcium, iodine,
and selenium. A proper balance of micronutrients is crucial to the proper
growth and development of crops, animals, and humans. The intensity
of agricultural production coupled with improper fertilization is causing
ever greater soil impoverishment with every vegetation season.
There are three ways to alleviate malnutrition resulting from the lack
of micronutrients:
1. Direct nutrient supplementation
2. Dietary modification and diversification
3. Indirect interventions, such as biofortification
For many decades, agricultural production has been facing the prob-
lem of low-quality plant and animal produce. Adding exogenous nutrients
to foodstuffs can increase the latter’s nutrient content, but such practices
are restricted due to the limited stability of additives and their negative
impact on food quality.
Dietary modification and diversification can barely be implemented
in developing countries and does not always bring the desired results.
Biofortification, which can be defined as the process of increasing the
content/density of essential nutrients and/or its bioavailability of food
with valuable compounds, is a promising means of increasing nutrient
intakes. The designer food with higher content of nutrients can be obtained
as a result of genetic modification, the classical breeding with modified
fodder, and by the agronomic pathway. Genetic biofortification involves
either genetic engineering or classical plant breeding. Modern plant
breeding has been oriented toward achieving high agricultural yields
rather than nutritional quality; additionally, this approach to overcoming

xii Preface
micronutrient deficiencies is related to certain ethical problems and hence
negative social attitudes.
The production of biofortified foodstuffs can be ensured through
the proper supplementation of nutrients in the animal diet as well as the
application of the designed fertilization in agriculture. The fastest and
simplest solution seems to be the combined fertilization strategy that will
ensure the proper level of phytoavailability of mineral micronutrients in
the soil. Products obtained with an increased amount of nutrients applied
in animal feeding will result in a higher density of microelements in the
animal products such as milk, meat, and eggs. Developing a new genera-
tion of feed additives with balanced fertilization could help in the elabora-
tion of new designer food products that will support the treatment of such
disorders as anemia or other nutrient deficiencies. This approach allows
for the production of food components (e.g., animal food products, such
as farmed fish, beef, pork, lamb, chicken, eggs, and milk fortified with
microelements, vitamins, or fatty acids, as well as plant products, such as
maize) that are rich in nutrients.
This book deals with fortification methods and agricultural treat-
ments that can improve the quality of food products or other agricultural
compounds, providing them with a higher density of valuable nutrients.
The utilization of novel products, such as feed additives and fertilizers,
can avert nutrient depletion in food products. We describe new and con-
ventional methods of introducing valuable compounds into food compo-
nents and present the application of biosorption, bioaccumulation, and
utilization of fertilizers in obtaining designer food. Attention is paid to
the use of biomass as a carrier of nutrients, such as microelements, into
the food components. The chapters are dedicated to specific food products
and their nutrient components. The first chapter discusses the agronomic
biofortification with micronutrients where the fertilization strategies are
pointed out as a key to plant/cereal fortification. Other chapters present
the fortification of animal foodstuffs such as meat, fish, milk, and eggs, in
addition to the fortification of plant foodstuffs such as vegetables, fruits,
and cereals. We also explore advances in food fortification with vitamins
and co-vitamins, essential minerals, essential fatty and amino acids, phy-
tonutrients, and enzymes.
Agnieszka Saeid
Wrocław University of Technology
Wrocław, Poland

xiii
Series Editor
Prof. Da-Wen Sun, born in southern China,
is a global authority in food engineering
research and education; he is a member of
the Royal Irish Academy (RIA), which is
the highest academic honor in Ireland; he
is also a member of Academia Europaea
(The Academy of Europe) and a fellow of
the International Academy of Food Science
and Technology. He has contributed signifi-
cantly to the field of food engineering as a
researcher, academic authority, and educator.
His main research activities include cooling, drying, and refrigera-
tion processes and systems, quality and safety of food products, biopro-
cess simulation and optimization, and computer vision/image processing
and hyperspectral imaging technologies. His many scholarly works have
become standard reference materials for researchers, especially in the
areas of computer vision, computational fluid dynamics modeling, vac-
uum cooling, and related subjects. Results of his work have been published
in over 800 papers, including more than 390 peer-reviewed journal-papers
(Web of Science h-index = 62). He has also edited 14 authoritative books.
According to Thomson Scientific’s Essential Science Indicators SM, based on
data derived over a period of 10 years from Web of Science, there are about
4,500 scientists who are among the top 1% of the most cited scientists in
the category of agriculture sciences; for many years, Professor Sun has
consistently been ranked among the top 50 scientists in the world (he was
at 25th position in March 2015, and at 1st position if ranking is based on
“Hot Papers,” and in 2nd position if ranking is based on “Top Papers” or
“Highly Cited Papers”).
He received a first class BSc honors and MSc in mechanical engi-
neering, and a PhD in chemical engineering in China before working in
various universities in Europe. He became the first Chinese national to
be permanently employed in an Irish university when he was appointed
college lecturer at the National University of Ireland, Dublin (University

xiv Series Editor
College Dublin, UCD), in 1995, and was then progressively promoted in
the shortest possible time to senior lecturer, associate professor, and full
professor. Dr. Sun is now a professor of food and biosystems engineering
and the director of the UCD Food Refrigeration and Computerized Food
Technology Research Group.
As a leading educator in food engineering, Professor Sun has trained
many PhD students, who have made their own contributions to the indus-
try and academia. He has also frequently delivered lectures on advances
in food engineering at academic institutions worldwide, and delivered
keynote speeches at international conferences. As a recognized author-
ity in food engineering, he has been conferred adjunct/visiting/consult-
ing professorships from 10 top universities in China, including Zhejiang
University, Shanghai Jiaotong University, Harbin Institute of Technology,
China Agricultural University, South China University of Technology,
and Jiangnan University. In recognition of his significant contribution
to food engineering worldwide and for his outstanding leadership in
the field, the International Commission of Agricultural and Biosystems
Engineering (CIGR) awarded him the “CIGR Merit Award” in 2000, and
again in 2006, the Institution of Mechanical Engineers based in the United
Kingdom named him “Food Engineer of the Year 2004.” In 2008, he was
awarded the “CIGR Recognition Award” in honor of his distinguished
achievements as one of the top 1% among agricultural engineering sci-
entists in the world. In 2007, he was presented with the only “AFST(I)
Fellow Award” given in that year by the Association of Food Scientists
and Technologists (India), and in 2010, he was presented with the “CIGR
Fellow Award”; the title of Fellow is the highest honor at CIGR and is
conferred to individuals who have made sustained, outstanding contribu-
tions worldwide. In March 2013, he was presented with the “You Bring
Charm to the World” Award by Hong Kong-based Phoenix Satellite
Television with other award recipients including the 2012 Nobel Laureate
in Literature and the Chinese Astronaut Team for Shenzhou IX Spaceship.
In July 2013, he received the “Frozen Food Foundation Freezing Research
Award” from the International Association for Food Protection (IAFP) for
his significant contributions to enhancing the field of food-freezing tech-
nologies. This is the first time that this prestigious award was presented
to a scientist outside the United States.
He is a fellow of the Institution of Agricultural Engineers and a fel-
low of Engineers Ireland (the Institution of Engineers of Ireland). He is
editor-in-chief of Food and Bioprocess Technology—An International Journal
(2012 Impact Factor = 4.115), former editor of Journal of Food Engineering
(Elsevier), and a member of the editorial boards for a number of interna-
tional journals, including the Journal of Food Process Engineering, Journal
of Food Measurement and Characterization, and Polish Journal of Food and
Nutritional Sciences. He is also a chartered engineer.

xv
Series Editor
On May 28, 2010, he was awarded membership in the RIA, which is
the highest honor that can be attained by scholars and scientists work-
ing in Ireland. At the 51st CIGR General Assembly held during the CIGR
World Congress in Quebec City, Canada, on June 13–17, 2010, he was
elected incoming president of CIGR, became CIGR president in 2013–2014,
and is now CIGR past president. On September 20, 2011, he was elected to
Academia Europaea (The Academy of Europe), which is functioning as
the European Academy of Humanities, Letters and Sciences, and is one
of the most prestigious academies in the world; election to the Academia
Europaea represents the highest academic distinction.

xvii
Contributors
Angel Antonio Carbonell
Barrachina
Department Agro-food
Technology
Universidad Miguel Hernandez
de Elche
Elche, Alicante, Spain
Katarzyna Chojnacka
Department of Advanced Material
Technologies
Faculty of Chemistry
Wrocław University of Science and
Technology
Wrocław, Poland
Grażyna Czyżak-Runowska
Poznan University of Life Sciences
Poznan, Poland
Ankit Goyal
Mansinhbhai Institute of Dairy
and Food Technology
Mehsana, Gujarat, India
Magdalena Jastrzębska
Department of Agroecosystems
Faculty of Environmental
Management and Agriculture
University of Warmia and Mazury
in Olsztyn
Olsztyn, Poland
Damian Konkol
Department of Environmental
Hygiene and Animal Welfare
Wrocław University of
Environmental and Life Sciences
Wrocław, Poland
Mariusz Korczyński
Wrocław, Poland
Malgorzata Korzeniowska
Department of Animal Products
Technology and Quality
Management
Wrocław, Poland
Robert Kupczyński
Wrocław, Poland
Bogusława Łęska
Adam Mickiewicz University
in Poznan
Poznan, Poland

xviii Contributors
Izabela Michalak
Technologies
Technology
Wrocław, Poland
Sebastian Opaliński
Wrocław, Poland
Ami Patel
and Food Technology
Agnieszka Saeid
Technologies
Wrocław University of Science
and Technology
Wrocław, Poland
Mateusz Samoraj
Department of Advanced
Material Technologies
Wrocław University of Science
and Technology
Wrocław, Poland
Nihir Shah
and Food Technology
Manvesh Sihag
and Food Technology
D. Suresh Kumar
Cymbio Pharma Private Limited
Industrial Suburb
Yeshwanthpur, Bangalore, India
Marita Świniarska
Wrocław, Poland
Beenu Tanwar
and Food Technology
Łukasz Tuhy
Technologies
Technology
Wrocław, Poland
Aneta Wojdylo
Department of Fruit and
Vegetables Technology and
Plant Nutraceuticals
Wrocław, Poland

1
chapter one
Agronomic biofortification
as a key to plant/cereal
fortification in micronutrients
Agnieszka Saeid and Magdalena Jastrzębska
Contents
1.1 Introduction...............................................................................................2
1.2 Forms of fertilizer.....................................................................................2
1.2.1 Inorganic fertilizers......................................................................4
1.2.2 Organic fertilizers.........................................................................7
1.2.3 Chelates ........................................................................................ 14
1.2.4 Biofertilizers ................................................................................ 16
1.3 Methods of application .......................................................................... 18
1.3.1 Fertigation.................................................................................... 19
1.3.2 Foliar............................................................................................. 21
1.3.3 Soil application/pre-sowing fertilization................................ 26
1.3.4 Seed treatment............................................................................. 31
1.4 Other agricultural practices affecting micronutrient
concentrations in crops .......................................................................... 33
1.4.1 Macronutrients application .......................................................34
1.4.2 Crop rotation ............................................................................... 35
1.4.3 Intercropping............................................................................... 35
1.4.4 Tillage ........................................................................................... 36
1.4.5 Water management..................................................................... 36
1.5 Obstacles and disadvantages ................................................................ 37
1.6 Prospects and challenges....................................................................... 39
1.7 Conclusions.............................................................................................. 40
Acknowledgments........................................................................................... 40
References.......................................................................................................... 41

2 Food Biofortification Technologies
1.1 Introduction
Agronomic biofortification through fertilization (its application to soils,
seeds, and/or leaves) helps to increase plant nutrient content without
changing the plant’s genetic makeup (Figure 1.1) (Almendros et al., 2015).
Agronomic biofortification provides an immediate and effective route to
enhancing micronutrient concentrations in edible crop products, although
genetic biofortification may be more cost effective in the long run (de
Valença et al., 2017).
Soil deficiency is reflected in the poor nutrients composition of crops.
This problem is aggravated by growing cereal crops on soils potentially
deficient in nutrients. Nutrient deficiency in humans is seen mainly in
regions where soils have this deficiency problem and cereals are a major
source of daily calorie intake (Bilski et al., 2012). Agricultural intervention to
improve production of micronutrient-rich foods is one of the priority areas
for research and an effective strategy compared to supplementation and
food diversification (Żuk-Gołaszewska et al., 2016; Pandey et al., 2016). The
agronomic biofortification of cereal crops appears to be a rapid and simple
solution to the deficiency of these elements in soils and plants. Care should
be exercised not to overfertilize crops with micronutrients because of con-
sequent toxicity and losses in quality and quantity of grain yield (Rengel
et al., 1999). The potential of agronomic fortification is strongly related with
micronutrient bioavailability at three stages: from soil to plant, form plant/
crop to food, and from food to humans. The losses of micronutrients occur
at many stages, for example as an effect of nutrient and other components
interaction in soil as well as in the plant or human body (de Valença et al.,
2017). Agronomic biofortification can increase both yields and the nutri-
tional quality of staple crops. Micronutrient fertilization is most effective
in combination with NPK, organic fertilizers, and improved crop varieties,
highlighting the importance of integrated soil fertility management.
The soil-plant system is instrumental to human nutrition and forms
the basis of the food chain in which there is micronutrient cycling, result-
ing in an ecologically sound and sustainable flow of micronutrients.
Developing special micronutrient fertilizers and integrated nutrient man-
agement technologies for increasing both the density of the micronutri-
ents in the edible parts of plants and their bioavailability to humans is
crucial (Yang et al., 2007).
1.2 Forms of fertilizer
The simplest way to increase the density of mineral elements in edible
crops is enhancement of the availability of nutrients delivered through
fertilization, so that plants can uptake the nutrient from soil in a more

3
Chapter one: Agronomic biofortification as a key to plant/cereal fortification
Figure
1.1
Three
strategies
for
biofortification.

efficient way (Almendros et al., 2015). The kind of nutrients source and
soil characteristics have a great influence on agronomic biofortification
in plants and therefore also on the quality and plant biomass of the crop.
Soils differ greatly in their mineral composition and nutrients’ phytoavail-
ability depends on several factors (Pinto and Ferreira, 2015) such as pH,
water holding capacity, cation exchange capacity of soil, specific surface
area, surface charge density, as well as cation-exchange capacity.
The bioavailability of micronutrients used in fertilization is mostly
defined by the form of delivered macronutrient, as the form of the nutri-
ents and interactions between them can have positive as well as neutral
or even negative effects on yields and nutrient use efficiencies (Saha et al.,
2015; Rietra et al., 2015).
By applying nutrients into the soil we can expect an increase of their
content in the plant tissues, but the size of this increase depends on the
fertilizers applied and their availability, which is essentially governed by
the adsorption–desorption characteristics of soils (Dai et al., 2009). Several
critical factors determine the availability of nutrients from fertilizers. A
large number of diverse materials can serve as sources of plant nutrients.
These can be natural, synthetic, recycled wastes, or a range of biologi-
cal products including microbial inoculants. Figure 1.2 presents the four
main groups of forms of nutrients that can be delivered into the soil dur-
ing fertilization.
1.2.1 Inorganic fertilizers
With rising expectations toward agricultural production, the importance
of micronutrient fertilization has increased over the years. Soil supplies
that are insufficient to meet increased crop requirements are especially
important for several microelements since they affect both crop yields
and produce quality. Increasingly, micronutrients have become yield-
limiting factors and are partly responsible for decreasing the efficiency of
NPK fertilizers. Therefore, standard NPK-based fertilization must often
be supplemented by the deficient micronutrients. Table 1.1 collects inor-
ganic form of nutrients that are commonly used if micronutrient fertiliza-
tion by adding to the NPK fertilizers.
Application of microelement fertilizers in the form of inorganic
salts is the most common procedure within the agronomic biofortifica-
tion practice. It brings good results that are strongly related to the kind
of supplemented micronutrient and the chemical properties of fertilized
soil. Zinc sulfate (ZnSO4·7H2O) and copper sulfate (CuSO4·5H2O) are the
most tested fertilizers, since Zn and Fe are of mainly deficiency concerns
(Rosado et al., 2009) among the others that are essential elements: Fe, Zn,
Se, I, Cu, Ca, and Mg (Zhao and McGrath, 2009). Their application results

5
Figure
1.2
Mechanism
of
uptake
of
micronutrient
ions
from
the
soil
by
plants.
(Modified
from
Tuhy,
L.
et
al.,
Open
Chemistry,
13,
1119–1126,
2012.)

(Continued)
Table 1.1 Inorganic form of nutrients used nowadays by adding to
NPK fertilizers
No. Nutrient Salt Form Content %
1. B Sodium tetraborate or
borax
Na2B4O7·10H2O 10.5
Boric acid H3BO3 17
Solubor Na2B4O7·5H2O +
Na2B10O16·10H2O
19
Boron frits Variable B
content
2. Cl Potassium chloride KCl 47
NP/NPK complexes
in which KCl
KCl
Sodium chloride NaCl 60
Ammonium chloride NH4Cl 66
3. Cu Copper sulfate CuSO4·5H2O 24
Copper sulfate CuSO4·H2O 35
Copper oxychloride
Metallic oxide and
silicate
4. Fe Ferrous sulfate FeSO4·7H2O 19–21
Ferrous ammonium
sulfate
(NH4)2SO4·
FeSO4·6H2O
16
Ferrous ammonium
phosphate
Fe(NH4)PO4·H2O 29
Ferric sulfate Fe(SO4)3·4H2O 23
5. Mn Manganese sulfate MnSO4·H2O 30.5
Manganese oxide MnO 41–68
Manganese frits 10–35
Manganese oxides Variable Mn
content
Manganese carbonate
Manganese
phosphate
6. Mo Sodium molybdate Na2MoO4·2H2O 40
Ammonium
molybdate
[(NH4)6
Mo7O24·4H2O]
54
Molybdenum oxide MoO3 66
Molybdenum frits

7
in higher density in harvested plants but lower than in the case of chelates
(Liu et al., 2015).
A modification that could improve the effectiveness of inorganic
microelement fertilizers would be their simultaneous use in soil and foliar
application. It was proven that Zn applied at 25.0 kg ZnSO4; 7H2O/ha
through soil and 2 foliar sprays of 0.5% solution of ZnSO4; 7H2O signifi-
cantly increased Zn content in the harvested grains and straws/stalks (Saha
et al., 2015). Similar findings were described also for field peas (Poblaciones
and Rengel, 2016) and B. oleracea (Barrameda-Medina et al., 2017). It can
be recognized that inorganic fertilizers yielded better results when foliar
was applied or used in the fertigation (Smoleń and Sady, 2012) as compared
to pre-sowing soil fertilization. The methods of application are described
in detail in this chapter (see Section 3.1 Methods of Application). Another
interesting approach for the biofortification is the use of inorganic salt to
obtain a new formulation, as in the case of Se-enriched peat. The peat was
enriched by thoroughly mixing it with a solution of sodium selenite and
then applied during the pre-transplanting stage (Businelli et al., 2015).
1.2.2 Organic fertilizers
Organic fertilizers were the source of micronutrient for plants long before
they began to be applied in their mineral form. In early agricultural societ-
ies, it was observed that crop yields could be increased by adding animal
manure or plant debris to soil. A new study reveals that Neolithic farm-
ers used livestock manure to enhance crop yields (Bogaard et al., 2013).
We continue this practice today with regular additions of organic matter
(from different sources), which is used mainly in organic and integrated
farming systems (Kizos et al., 2010).
Table 1.1 (Continued) Inorganic form of nutrients used nowadays by adding to
NPK fertilizers
No. Nutrient Salt Form Content %
7. Zn Zinc sulfates ZnSO4·7H2O
ZnSO4·zH2O
21
33
Chelate Zn-EDTA 12
Zinc oxide ZnO 55
Zinc frits Variable Zn
content
8. Co Cobalt sulfate CoSO4 21
Source: Jones, J. B., Plant Nutrition Manual, Boca Raton, CRC Press, 1997; Roy, R. N. et al., In:
Sources of Plant Nutrients and Soil Amendments. Ferilizer and Plant Nutrition Biuletin,
Italy, Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2006.

Organic fertilizers are materials whose basic ingredient is organic
matter (Adegoke et al., 2016). They traditionally derived from animal
excreta (livestock manure, slurry, poultry feces) and vegetable matter
(compost, straw, green manures). Naturally occurring organic fertilizers
include peat, seaweed, and guano (Hazra, 2016). Recently, municipal and
industrial wastes were taken into account as organic renewable resources
of plant nutrients (Schulz and Rornheld, 1997). The most important
organic materials that accumulate in industrial countries and which could
be used as secondary fertilizers are sewage sludge, and increasingly in
the last few years bio-compost and by-products from the food and food-
stuff industry. Organic waste from the food and luxury item industries
(i.e., by-products from the processing of agricultural products) can also
be utilized in agricultural production; for example, from breweries (yeast,
brewer’s grain, diatomaceous marl), from fruit and vegetable production,
from potato processing and the starch production industry, from wine
production (husk), and from slaughterhouses. In addition, organic waste
from forestry and pulp and paper industries (bark mulch and sawdust)
can also be used in agricultural production.
Organic matter is an important secondary source of micronutrients.
Most micronutrients are held tightly in complex organic compounds
and may not be readily available to plants (Das, 2014). However, they are
slowly released into a form available to plants as organic matter decom-
poses (Hazra, 2016). In general, micronutrients are present in very small
amounts in organic fertilizers and these products do not have a nutrient
guarantee (Das, 2014). On the other hand, organic fertilizers perform soil-
conditioning functions. The addition of organic matter also improves the
physical, chemical, and biological properties of soils (El Sayed Hameda
et al., 2012).
It is difficult for farmers to find precise information on the micronutri-
ent content of organic fertilizers, because more attention has been given to
determining the NPK content. This is unfortunate, because in our times,
with the availability of purified commercial fertilizers, the micronutri-
ents in organic residues may be more important than the major nutrients
(Jones and Jacobsen, 2009). Owing to the small amounts of micronutrients
present in organic materials, large fluctuations can exist. For example,
the nutrient content of manure may vary depending on animal type and
diet, type and amount of bedding, manure moisture content, and stor-
age method (Eghball et al., 2002). Green manure elemental composition
is mainly related to plant species and stage (Silva et al., 2008), and this of
sewage sludge depends on the source from which it has been generated,
such as industrial or residential facilities and the processes used in sew-
age treatment stations (da Silva et al., 2011). The values presented in Table
1.2 are useful only in showing the possible magnitude of the micronutri-
ent content.

9
Table
1.2
Micronutrient
contents
of
the
selected
organic
fertilizers,
mg/kg
Organic
fertilizers
Fe
Cu
Mn
Mo
Zn
B
Se
I
Cd
Cr
Pb
Source
Cattle
manure
1075
8.80
247
44
Uyanöz
(2007)
Cattle
manure
31
230
174
0.6
0.16
Hamnér
and
Kirchmann
(2015)
Pig
manure
1416
502
367
563
4.65
Li
et
al.
(2009)
Pig
manure
2158
156
355
286
Gondek
et
al.
(2013)
Pig
slurry
178
302
4.9
635
1.6
0.17
Hamnér
and
Kirchmann
(2015)
Chicken
manure
34
a
3.8
a
72
a
41
a
Shaban
et
al.
(2009)
Sheep
manure
compost
1248.9
4.0
45.6
68.9
0.7
8.9
15.8
Wang
et
al.
(2016)
Rice
straw
225
3.73
467
49.6
0.97
Li
et
al.
(2009)
Sewage
sludge
390
280
6.7
550
1.3
1.3
Hamnér
and
Kirchmann
(2015)
Sewage
sludge
5391
80
112
950
Gondek
et
al.
(2013)
Sewage
sludge
2275–3322
7–11
100–287
68–177
3–5
1–2
Tennakoon
and
Bandara
(2003)
Green
manure
red
clover
45.6
Aghili
et
al.
(2014)
Green
manure
sunflower
104.4
Aghili
et
al.
(2014)
Green
manure
Accacia
870–994
7–9
78–92
54–61
46–49
0.5–1
Tennakoon
and
Bandara
(2003)
Green
manure
Pueraria
117–280
4–6
82–120
64–70
20–24
0.5–1
Tennakoon
and
Bandara
(2003)
Seaweed
Laminaria
746–1862
Teas
et
al.
(2004)
a
DTPA
extractable

As organic fertilizers release nutrients over a fairly long period, their
potential drawback is that they may not release enough of their principal
nutrient at a time to give the plant what it needs for best growth. Because
organic fertilizers depend on soil organisms to mineralize, most of them
are effective only when soil is moist and soil temperature is sufficiently
warm for the soil organisms to be active (Jones and Jacobsen, 2009).
Much has been published which has considered the possibilities and
limitations of fertilizing with biodegradable organic wastes (Schulz and
Rornheld, 1997). There are various risks involved with the application of
those materials to agricultural lands. These are related to environmental
pollutants such as heavy metals and organic contaminants, over-applica-
tion of fertilizer due to the high level of management difficulties relative
to that of mineral fertilizers, hygienic aspects, contamination with extra-
neous materials, for example, glass, stones, plastic. (Schulz and Rornheld,
1997). However, application of manure from intensive livestock farms may
also result in significant increase in the content of toxic pollutants in crops
(Li et al., 2009).
The influence of organic soil fertilization on micronutrient content in
crops has been studied by many authors and different results have been
recorded.
Numerous reports have recommend organic fertilizer as a tool
of crop biofortification in macronutrients. Application of farmyard
manure in Egypt (El-Ghamry et al., 2009) gave a significant increase in
Fe, Mn, and Zn concentration in wheat grain as compared with the con-
trol treatment. In the same country, substantial increases in rice plants
concentrations of Fe, Mn, and Zn were noted under application of
chicken manure (Shaban et al., 2009). Fe and Zn concentrations in barley
grains increased through vermicompost application in Iran (Farahani
et al., 2011). Application of animal manure has been also proposed as a
method to increase crop Se content in deficient soils (e.g., Borowska and
Koper, 2006; Borowska et al., 2012; Kabata-Pendias, 2010). Experiments con-
ducted in Poland showed that Se content in potato tubers (Borowska and
Koper, 2006) increased with increasing doses of cattle manure (up to 80 t/
ha), but the highest Se concentrations in aboveground biomass of winter
wheat were observed when plots were treated with the doses of 20 and 40
Mg/ha, which was about 70% higher in comparison with the control plant
(Borowska et al., 2012). The application of manure in the dose of 80 Mg/
ha resulted in a decrease in the selenium content in aboveground wheat
biomass. By applying seaweed, which is known as an iodine-rich organic
material (Mouritsen, 2013), to soils, crops are able to increase the absorption
and accumulation of this trace element (Lawson et al., 2015). Aghili et al.
(2014) proved that the addition of green manure of red clover and sunflower
to a calcareous soil may increase grain Zn concentration in bread wheat.

Exploring the Variety of Random
Documents with Different Content

Alleen de ijlbotten hebben zelden of nooit beten. Ze schijnen door snelheid
aan de visschen, en door plat langs den bodem te fladderen, aan de
zeewolven te ontkomen.
Soms wordt een kabeljauw opgetrokken met een schelvisch in den bek, die
er slechts met den staart uitkomt. „Hij heeft zich door een schelvisch laten
bedotten!” zegt de visscher. Toen hij het dier ophapte, heeft het haakje, dat
de schelvisch vasthield, hem in den kop of onder de vinnen gepakt.
Van den schelvisch, welke in den bek van den kabeljauw geweest is, „zijn
we vies,” verklaart de visscher die den kabeljauw van de beug afneemt, en
den schelvisch, met een gebaar van afschuw, over boord werpt. Nauwelijks
slaat de visch op het water of de zeemeeuwen schieten toe, en betwisten
elkander den buit. Fladderend en met de vleugels slaande, cirkelen ze boven
den visch, en de gelukkige, die het eerste beet krijgt, wordt door de anderen
vervolgd en nagejaagd.
Intusschen wordt de eene kabeljauw na den ander opgehaald en op dek
geworpen aan de voeten van Leen Ketting, waar ze, spartelend en met den
staart slaande, op en neer springen en, na bevrijd te zijn van den in het
verhemelte vastzittenden hoek, en een kleine operatie te hebben ondergaan,
levend in de bun worden geworpen, waarin ze rusteloos rondzwemmen.
De kleine operatie wordt snel en vlug door Leen gedaan, ten einde den
visch in het leven te houden.
Door het snel inpalmen der grond- of beuglijn is de luchtblaas van den
kabeljauw dermate met lucht gevuld, dat het hem onmogelijk zou zijn
opnieuw naar de diepte te schieten, en hij, in de bun geworpen, zoo lang
boven op het water zou blijven ronddrijven, tot hij stierf.
De operatie van Leen Ketting heeft dus ten doel, de luchtblaas te ontlasten
van te overvloedige lucht, hetgeen hij doet door den visch vlak voor zich op
dek te leggen en met een scherp puntige naald achter de voorvin een gaatje
te prikken, dat in de luchtblaas uitkomt.

Met de hand langs den visch strijkende, drukt hij zoodoende de lucht uit het
lichaam, die door het geprikte gaatje hoorbaar ontsnapt, waarna de visch in
de bun wordt geworpen.
Naarmate de lijnen binnen boord worden gepalmd, worden zij weder klaar
opgeschoten, om ’s nachts gereed te zijn wanneer de hoeken van nieuw aas
worden voorzien.
Behalve kabeljauw, lengvisch en bot, komen schelvisschen in grooten
getale naar boven. De eerste drie soorten worden in de bun gedaan, doch de
schelvisschen worden in gereedstaande manden geworpen, en later in de
ijskamer weggeborgen.
Dit ijs is in groote massieve brokken aan boord, die eerst in den ijsmolen tot
fijne brokjes moeten gemalen worden, in welke (op grof zand gelijkende)
massa de visch geborgen en daardoor voor bederf behoed wordt.
De bun, midscheeps, waarin het zeewater in- en uitstroomt, ziet er vreemd
uit, als men een paar uur lang aan het ophalen geweest is.
In het midden hangt een bos lengvisch met den kop in het water, anders
„schavielt” hij zich dood tegen de wanden der bun. Langs de zijden is de
bun gegarneerd met ijlbot, die aan den staart hangt. Liet men de dieren vrij,
dan wrongen ze zich dood tegen de wanden, of ze gingen op de gaten
liggen, waardoor lucht en water binnendringen. De staarten van de blanke,
zilverwitte botten worden vuurrood, doch het dier blijft zes dagen lang in
het leven. In de bun zwemmen de kabeljauwen op en neer, allen gewond,
met gescheurde bekken, en velen sterven dan ook en worden in zout gepakt.
Om het inhalen van de lijn met al die zware visschen uit het fel bewogen
water, waarop het scheepje danst en huppelt, mogelijk te maken, moet de
schipper het dwingen langzaam over de beug te drijven, wat veel
oplettendheid, kennis en zeemanschap vordert.
Naarmate wind, stroom of weêr verandert, moeten ook de zeilen gewijzigd
worden.

Bij handzaam weêr gaat zulks vrij gemakkelijk, doch bij windstilte of storm
wordt het al spoedig zeer moeielijk.
Ieder oogenblik moet met het scheepje en met de zeilen gemanoeuvreerd
worden; er zijn geen handen genoeg aan boord, en als wind en zee
opsteken, en de schipper alle aandacht noodig heeft om het inhalen der beug
onafgebroken te kunnen doen voortgaan, zegt hij zegevierend: „Ja! ja! je
moet zoo’n draad naloopen als een ondeugend kind.”
Soms, bij stormweêr, kunnen de twee man, die de beuglijn inpalmen, het
niet alléén af en zijn drie, vier, ja soms vijf man noodig om de lijn binnen
boord te halen; met zooveel vaart drijft het scheepje dan nog over de lijn
heen, hoewel alle zeilen reeds geborgen zijn.
Wind, zee en stroom doen het vaartuigje snel voortdrijven en maken het
koude werk lastig en verbazend vermoeiend. Men stelle zich deze bezigheid
slechts voor.
Naarmate de zee toeneemt, slingert het scheepje meer en meer, zoodat men
op het bevroren glibberige dek zich slechts met groote moeite op de been
kan houden.
Sneeuw of hageljacht wisselen elkander met pijnlijke hinderlijkheid af, en
de strenge vorst verandert de wanten der visschers in klompen ijs.
„Kleine Jan” zorgt dat een groote ketel warm water steeds op dek gereed
staat, waarin van tijd tot tijd de visschers de wanten doopen, om ze te
bevrijden van al het ijs dat er zich aan vastzet.
Het binnen boord nemen der jonen vooral is te moeielijker, naarmate meer
zee staat, en als zij aanhoudend „onderklauwen,” is het bij nevel of
sneeuwjacht moeielijk te zien in welke richting zij liggen.
Waarlijk, men moet er niet licht over denken, om bij hooge zee en
stormweêr een beug van 15.000 meter lengte, verbazend zwaar gemaakt
door de visch die er aan hangt, uit eene diepte van 30 tot 50 vaâm op te
halen.

Loopt alles meê, dan heeft men ’s avonds om 7 uur, na ruim 11 uren
onafgebroken inpalmen, de beug weder binnen boord, doch als de grondlijn
breekt (wat meermalen voorkomt), of een of ander ongeval eenig
oponthoud veroorzaakt, loopt het al spoedig heel wat in den nacht.
Men moet dan „eten op stootgaren,” dat is, nu en dan inderhaast een beetje
eten naar binnen slaan, zonder dat het werk behoeft afgebroken te worden.
Onverschillig of men al dan niet tijd heeft gevonden om te slapen, begint
men ’s nachts om half twee weêr de lijnen te azen, want den volgenden
morgen om half drie moet de beug weêr geschoten worden.
Het is verbazend hoe zeer iedere visscher dit verlangt, en hoe moeite noch
ontbering hen afschrikt, om iederen dag (zooals zij zeggen) „een schot te
doen.”
Toch is dit niet altijd mogelijk, en er zijn voorbeelden dat men na 5 dagen
en nachten slaven en zwoegen, zonder ooit nachtrust te hebben genoten,
slechts twee schoten gedaan heeft.
Bij mist of ontijd durft de onverschrokken Albert zijn beug in 40 vaâm te
schieten, rekenende op de waarachtige visschers-geestdrift van zijne
stilzwijgende scheepsmakkers, en welke inspanningen ook gevorderd
mogen worden, zij blijven juist zoo lang doorwerken, totdat de beug weder
binnen boord is.
Meermalen, als de beuglijn gebroken is en de duisternis dreigt in te vallen,
moet de kleine jol over boord en het tweede gedeelte der beug door 4
mannen, die in de jol op zee gaan dobberen, gelicht en in de boot genomen
worden.
Koud werk, waarbij de geheele bemanning vol spanning is, uit vrees dat de
sloep met de bemanning bij de invallende duisternis zoek zal raken of
omslaan.
Gelijk ik in den beginne opmerkte, bestaat de verdienste onzer hollandsche
beugers voornamelijk hierin, dat zij zoo véél lijnen in één etmaal durven
schieten, en dat wel in zulk een diep water.

De Engelschen bijvoorbeeld schieten hunne beug, die nauwelijks 10.000
meter lang is, in 23 à 24, hoogstens in 30 vaâm diepte.
Hun vischwant, hunne jonen, alles is lichter en zwakker.
Albert van de C a s t o r is waarlijk geen grootspreker, en hij erkent, zoo
vaak als men ’t maar hooren wil, dat de Engelschen de Hollanders in vele
zaken te slim af zijn; maar in het beugen, neen, dan staan zij ver bij de
Hollanders ten achter. „’t Zijn me beugers, die Engelschen,” kan hij met
eigenaardigen spot uitroepen: „Je kunt hun beug met de hand uit zee
lichten, en één sloep der onzen brengt gewoonlijk in denzelfden tijd
evenveel visch aan, als drie of vier der hunnen.”
Misschien is dit wel de oorzaak dat zij zoo dikwerf van de veel talrijker
Engelschen te lijden hebben.
Het is natuurlijk onmogelijk om zelfs bij helder weêr het uiteinde der beug
te zien, en nu gebeurt het meermalen dat naijverige Engelschen de jonen
stelen, en de lijnen met de daaraan zittende visch binnen boord halen of
vernielen en weg doen drijven.
Schelden en met steenen gooien is een vaste aardigheid der ruwe
Engelschen, en wanneer onze visschers door aanhoudende oostenwinden
gedwongen worden te Grimsby binnen te loopen en aldaar hun visch te
verkoopen, worden zij niet alléén aan den wal, maar zelfs bij hunne schepen
„gemollesteerd,” gelijk onze visschers zeggen, die een even vinnigen haat
tegen „de gemeene Engelschen” voelen alsof wij nog in de dagen van
Tromp en De Ruyter leefden.
Zeker is het, dat zelfs de stilzwijgendste Pernisser visscher welsprekend
wordt, zoodra hij uit gaat weiden over de mishandelingen, die hij van de
Engelschen te lijden heeft.
Onder de vele verhalen trof mij ’t volgende:
Een Pernisser visscher moest het te Grimsby aanzien, hoe een nieuwe tros
van zijn schipper moedwillig zou doorgekapt worden.

Een dertigtal Engelschen poogden dit te doen, en hij alléén, met den rechter
arm gekwetst in een draagband, stond er bij om den tros te bewaken.
Al sarrend gingen de Engelschen te werk, tot opeens Hojel (zoo heette de
dappere Pernisser), bleek van woede, met de linkerhand drie of vier
Engelschen op zijde stoot, den arm op den tros legt en den met een bijl
toeschietenden Engelschman toeroept: „Kap dan maar eerst mijn arm af, jou
engelsche smeerlap!”
Onbeschaafd en ruw zijn vele engelsche visschers, wier zelfzucht
weergaloos is, maar ze weten, als alle echte Engelschen, moed te huldigen,
p l u c k te waardeeren. Hartelijk begonnen ze allen den Hollander toe te
juichen; ze gaven drie c h e e r s voor den gehaten mededinger, die hun de
visch voor den neus wegving, en ze lieten den nieuwen tros van zijn
schipper verder al dien tijd ongemoeid.
Het zijn ferme kerels, die hollandsche visschers! Er klopt een mannenhart
onder die boezeroenen. Van hun jeugd af is de Noordzee hun woning, en bij
mist of ontij zijn zij overal in de zee thuis, dank zij hun scherp geoefend
zeemansoog, dat werkelijk buitengewoon is. Zelfs bij mistig weêr zien zij
de jonen op een verbazenden afstand, en bij het langs de kust varen, toen ik
nauwelijks de torens van Egmond kon ontdekken, wist Albert al dadelijk op
te merken, dat er 30 bomscheepjes op ’t strand stonden, zoodat er blijkbaar
7 in zee waren.
Opmerkelijk is het, hoe weinig nachtrust zij behoeven. Wordt er niet
gevischt, dan kunnen zij de wijzers rondslapen, maar nauwelijks is ’t
visschen mogelijk, of met onverstoorbare toewijding kunnen zij dag en
nacht doorvisschen. Zij zijn gehard tegen weêr en wind, sterk, kloek,
arbeidzaam en eenvoudig.
Groote kinderen, die hun eigen krachten niet kennen, zijn ze aan wal, waar
de maatschappij hun vreemd is.
Vooral zijn ze gul, hartelijk en vroom, en zonder er zelfs bewust van te
wezen, zijn zij de bewaarders der deugden onzer „zeevaders.” In gedachten,
kleeding, wijze van voeding, opvatting van godsdienstige en

maatschappelijke toestanden, in alles komen zij volkomen overeen met ons
zeevolk van 200 jaren geleden, en dit is niet stelselmatig aangekweekt,
maar ze hebben van vader op zoon die begrippen en opvattingen geërfd,
waardoor de oude zeden en gewoonten voortleven.
Van de vaderlandsche geschiedenis weten zij bijna niets.
Zelfs De Ruyter en Tromp zijn bij hen onbekende grootheden; ze weten van
hun daden, maar niets van hun namen, en ik herdenk nog met verbazing het
gezegde van een hunner, toen wij over die groote zeevaarders spraken:
„Ja! ja! ’t waren vrome zeehelden in die dagen. Daar heb je die Erasmus,
die te Rotterdam staat.”
Maar al kennen ze de geschiedenis niet, de traditie leeft in hen.
Het zijn Geuzen, fijn gereformeerd en bijzonder godsdienstig. Uit tal van
legenden en zeemansverhalen blijkt echter hunne bijgeloovigheid.
Vooral Leen Ketting had er een onuitputtelijken voorraad van.
„Ik herinner mij onder anderen een verhaal van mijn vader,” zeide hij eens,
„die een reepschieter aan boord had, die zijn ziel aan den Böze had
verkocht.
„Op zekeren avond, ’t was een koude winteravond toen het vroor dat het
kraakte en want en scheepje een ijsklomp geleken, stond mijn vader aan het
roer, toen onverwachts de reepschieter aan dek kwam snellen en mijn vader
toeriep: „Neen, schipper! nu kan ik het beneden niet langer uithouden, want
de Böze zelf zit bij de kombuis en die wil me meênemen.”
„Mijn vader deed een kort gebed, en daardoor aangemoedigd, ging hij zelf
naar omlaag en zag in ’t rookerige logies, waarin de geheele bemanning lag
te slapen, den duivel zelf de handen boven de kombuis warmen.
„Toen mijn vader d i t zag, werd hij dan toch wel zoo kittig boos, dat hij
den Böze toeriep, wat hij bij hem aan boord kwam doen, en toen de duivel

zeide: „ik kom den reepschieter halen, die zijn ziel aan mij verkocht heeft
en die dus in mijn dienst is,” antwoordde mijn vader hem onbedeesd, „dat
hij zelf hem betaalde en hij dus in zijn dienst en van niemand anders was.”
Ja, hij sprak hem zoo flink aan, dat de duivel, toen hij van boord ging, den
reepschieter twee jaar uitstel schonk.
„En de Böze hield woord ook. Gedurende twee jaar werd de reepschieter
niets meer van hem gewaar en hij en mijn vader waren ’t geval schoon
vergeten: doch dit was bij Satan helaas niet het geval, want juist dien
zelfden dag, twee jaar later, lag mijn vader met zijn hoeker voor Maassluis,
waar de reepschieter hem in de jol naar den wal bracht, aan niets denkend.
„Eerst ’s avonds keerde mijn vader aan boord terug, waar hij tot zijn groote
droefheid vernam dat de reepschieter verdronken was en de jol zonder
iemand er in langszijde aan boord was gedreven.
„’t Was bijster duidelijk. De Böze had woord gehouden en had den
reepschieter, na twee jaar uitstel, weggehaald.”
Zoo leven er nog in Pernis wonderlijke verhalen van zekeren Mees Kroon,
die met een helm geboren was, en zich dan ook door bijzondere slimheid
onderscheidde.
Als scheepsjongen voer hij met zijn vader op een klein bezaantje (klein
vaartuig) en kwam hij eens met zulk een dikken mist voor ’t Bokkengat te
Hellevoet, dat zijn vader zelf er niet binnen dorst en juist gereed was weêr
in zee te steken, toen een groote koopvaarder, met rijke lading uit Indië
gekeerd, plotseling in den dikken nevel langs zijde schoot, en de kapitein,
die stormweêr verwachtte, riep: „Schipper, kunt ge mij ook
binnenloodsen?” De oude ervaren schipper durfde daaraan niet denken,
maar zijn zoon Mees Kroon praaide:—„jawel kapteintje, gooi me maar een
lijntje toe.”
In een oogwenk was Kroon aan boord; hij nam onmiddellijk het roer zelf in
handen en stuurde onverschrokken den wal in, tot eindelijk de kaptein
zeide: „Maar loods, waar zijn wij toch omtrent?”

„Laat hier gerust je anker maar vallen,” gaf onze jeugdige visscher ten
antwoord. „We zullen hier niet ver verwijderd zijn van ’t Hellevoetsche
havenhoofd.” En werkelijk, toen den volgenden morgen de mist voor ’t
eerst optrok, lag de koopvaarder veilig en wel vlak bij ’t Noorderhoofd, en
hadden zij de haven van Hellevoet open voor zich.
Een anderen keer wilde men beproeven Mees Kroon om den tuin te leiden
en zijne knapheid op de proef te stellen.
Toen men in de Noordzee voer, had men op Doggersbank grond gelood en
dien in stilte bewaard en weggeborgen.
Toen men nu dagen daarna in ’t Engelsche Kanaal voer, en lang door
tegenwind werd opgehouden, kwam men op zekeren dag met den grond van
Doggersbank naar Kroon toe, zeggend:
„Mees Kroon, we hebben zoo even deez’ grond gelood, kunt ge ook zeggen
waar we met het schip staan.”
„’t Is te donker om ’t goed te zien,” zei Kroon, die te kooi lag, „doch laat
het mij maar eens even proeven.”
Eerst rook hij er aan, proefde het zeer zorgvuldig, en zeî toen bedaard:
„O! fijne grond van ’t Doggerszand,
Hoe kom jij in ’t Kanaal te land?”
Deze verhalen werden na het avondeten gedaan, doch onder het werk wordt
niet gesproken.
Onze beugers zingen aan boord nooit (behalve psalmen bij het kerkhouden),
doch twisten op ’t zelfde vaartuig ook nimmer onderling.
Ieder weet precies zijn taak, en wat hij op zich genomen heeft te doen,
verricht hij met voorbeeldige stiptheid.

’t Is eene kleine republiek aan boord, waarin de bevelen van Albert met
meer dan militaire vlugheid worden uitgevoerd, wat evenwel niet belet dat
Harmens soms ongevraagd uit het pijpje van Albert zit te rooken, en kleine
Jan zonder eenig vertoon van ontzag naar omhoog praait, waar de schipper
slaapt: „Albert! Albert! thee is klaar!!!”
Straffen komen niet voor; Albert is baas aan boord; er is wel een stuurman,
maar hij heeft niets boven de overige matrozen vóór, dan dat hij bij den
schipper achter slaapt, en zoo noodig hem vervangt.
Wanneer de equipage voor eene nieuwe „teelt” of seizoen voltallig is, wordt
om de verschillende betrekkingen, als stuurmansmaat, kok, klimmer enz.,
met dobbelsteenen gegooid, welke betrekkingen dan ook min of meer
voordeelen afwerpen.
De beugers zijn weinig bespraakt, zeide ik reeds, maar zij denken veel:
„Aan hun vader, die nooit weer thuis kwam, aan zijn oudsten jongen, die
met een stuk water overboord spoelde, of aan de broers, die nimmer van de
reis terugkeerden.”
Arme, dappere, eenvoudige visschers, vroeg of laat wordt de Noordzee (dat
onmetelijke kerkhof) ook hun graf.
Zij weten het wel, die kloeke harten, maar van hun jeugd af zijn ze met dit
denkbeeld vertrouwd geraakt.
„Zoo lang ik vaar,” zegt Albert, „werden er maar drie visschers te Pernis
aan den wal begraven. De rest bleef op zee.”
Weten wij wel, dat de visch, die wij eten, zoo duur betaald is?
’s Winters blijft men gewoonlijk 10–14 dagen in zee, om na één dag
toevens opnieuw in zee te steken; maar ’s zomers blijft men 5 weken lang
uit; dan wordt de kabeljauw in tonnen zout opgeborgen en als laberdaan
naar Duitschland en de Middellandsche zee vervoerd.

Doch tegen Paschen keeren alle schepen naar Pernis terug en blijft de
geheele visschersbemanning zes weken aan den wal. Dan heerscht er
blijdschap en vreugde alom.
Als de witstengen in de Pernisser haven liggen, weet de heele omstreek het
onmiddellijk, en dan tooien de meisjes der omliggende dorpen zich, en
stroomen naar Pernis.
Met Paschen is het daar feest! Wie dan een visscher krijgt is wel af, want hij
heeft veel geld en weet koninklijk te onthalen en edelmoedig feest te vieren.
In de tien dagen dat wij uit waren, was de geheele opbrengst ruwweg ƒ
1500.—1 Ieder matroos of gewoon visscher kreeg ruim ƒ 71.—„Jelui zult
rijk worden!” zeide ik tot een mijner nieuwe vrienden, toen hij mij bij het
huiswaarts zeilen ’s nachts op dek vertelde wat hij met deze reis dacht te
verdienen.
„Ja mijnheer, dat is wel zoo! maar ziet u, het geld is eigenlijk voor vader en
moeder! Wij krijgen van hen van elken gulden een dubbeltje, maar als we
trouwen willen, dan waarschuwen we met Paschen een jaar te voren, en als
we dan met den volgenden Paschen trouwen, dan krijgen we van elken
gulden een kwartje. En dan helpen onze kinderen ons later ook weer. En
soms brengen we heel wat geld mee. Albert heeft zijne moeder eens ƒ 1000.
— medegebracht, en hij kreeg prompt zijn ƒ 100!”
Zijn dit geen mannen om te waardeeren en lief te krijgen!
En als men dan zelf zeeman is en met hen vaart en werkt, bidt en zingt, dan
leert men hen door en door kennen, en ik wensch ieder zulke makkers aan
boord, van wie hij zoo veel kan leeren.
Wij, van de marine, verwonderen ons wel eens hoe visschers zoo, zonder
sterrekundige waarnemingen te doen, den weg op zee kunnen vinden en de
kust kunnen aanloopen, waar ze maar willen. Maar ze kennen den grond
van de zee en voelen met het lood hun weg.

Bij het naar huis zeilen verkennen ze zich eerst aan de Doggersbank; het
hangt af van de diepte, welke zij looden, of zij Z. ten W., of Z. ten O. naar
wal sturen. Vooral bij Z. wind maken ze dat ze goed boven ’s winds van het
gat blijven, en loopen dan stoutweg juist zoo lang naar wal totdat ze land
zien.
Vooral bij mistig weder is het moeielijk om onze lage vlakke kust aan te
loopen, maar onze Pernissers doen het met alle zeilen bij, en ze hebben
geen vrees voor land voordat ze de koeten zien. Deze vogels—die men niet
met meeuwen verwarren moet—vliegen in alle seizoenen enkel in het
gezicht van de kust en l a a g bij het water; ze zijn onwaardeerbare bakens
voor de visschers, en behoorden door de wet beschermd te worden, want ze
zijn de vrienden, die den zeeman waarschuwen dat hij dicht bij den wal is.
Albert roept omlaag: „de koeten zijn gezien!” en onmiddellijk worden de
topzeilen ingenomen en loodt men den grond. Terwijl een visscher dit doet,
klinkt het „land!” en we zien het Wijkerduin, met het ronde koepeltje op de
noordzijde, flauw door den nevel heen schemeren. We stonden vlak onder
den wal in vijf vaâm water.
Iets later zagen we de twee torens van IJmuiden, en toen de twee torens van
Egmond.
Het bleef dik weer, doch onverschrokken liep Albert het Schulpengat bij
Den Helder binnen, het lood gaande houdend, en zich precies in vijf vaâm
water aan den wal vastklampend.
’s Avonds om half tien waren we binnen, en reeds om tien uur was de visch
opgeslagen, om per spoor naar Duitschland te worden vervoerd.
Straks, toen we in den kouden winternacht voor een killen wind naar huis
zeilden, hadden ze na het avondeten afscheid van mij genomen. Terwijl ik
weer in hun midden zat in het enge berookte scheepsruim, hadden zij allen
eerbiedig den ouden zuidwester van het hoofd genomen, want de oude
grijze visscher had hun voorgesteld, om met het oog op mijn aanstaand
vertrek naar Indië, een paar verzen uit Psalm 33 mij toe te zingen. Zonder

eenig vertoon deden ze dit, en de zware mannenstemmen hieven een „d e
p r o f u n d i s ” aan, dat mij ’t oog omhoog deed slaan.
’t Is God, aan tijd noch plaats verbonden,
Wiens toezicht over alles gaat;
Die ’t harte vormt en kan doorgronden,
Die aller werken gadeslaat.
Schilden, bogen, dolken,
Dappere oorlogswolken,
Wijsheid, moed noch kracht,
Kunnen ooit in ’t strijden
Eenig vorst bevrijden,
Zonder ’s Heeren macht.
Laat ons alom zijn lof ontvouwen:
In Hem verblijdt zich ons gemoed,
Omdat wij op zijn naam vertrouwen,
Dien naam zoo heilig, groot en goed.
Want de Heer der heeren
Doet ons triomfeeren,
Hij, geducht in macht,
Slaat elk gunstig gade,
Die op zijn genade
In benauwdheid wacht.
Mij had die psalm, door de trouwe kinderen der zee een nieuwen vriend
toegezongen, meer goed gedaan dan ik zeggen kan. Het moedgevend
lofgezang van hen die werken zal zegevieren op het doffe gebrom der
klagers die niets doen, dacht ik.
Toen de C a s t o r lag vastgemeerd, kwamen ze allen, van Albert tot en met
kleinen Jan, mij uitgeleide doen, en ik nam afscheid van deze vrienden, die
ik nooit vergeten zal. Albert beloofde, na zijn terugkeer van den volgenden
tocht, een dag te Voorburg bij mijn moeder aan huis te komen doorbrengen
—wat hij ook deed—en ik schudde hen allen de hand, terwijl ik de hoop

1
uitdrukte hen weder te zien, en nog eens zulk een heerlijken wintertocht met
hen te maken, als ik over enkele jaren uit Indië terugkwam.
„Dan kom ik er een paar van jelui pressen om meê te gaan naar de
Noordpool!” zeide ik lachend, doch ernstig klonk het antwoord: „Hoor
eens, luitenant, als er oorlog komt, en je hebt ons noodig, en jij wil ons
aanvoeren, dan gaan we met je meê op een kanonneerboot, net als vader in
1830 deed onder Overste de Raad!”
En ze gaven me nog eens de hand, en ik erken dat ik aangedaan was en mij
trotsch voelde op onze Hollandsche visschers, dat zeelui zijn naar het hart
van De Ruyter. God zegen’ u, moedige, eenvoudige mannen! Zoolang het
vaderland jongens heeft als gij, moet alles goed gaan!
De Castor, waarop ik de reis naar de vischgronden medemaakte, is een der
voortreffelijke schepen van de Maatschappij Neptunus, wier directie zoo vriendelijk was
mij de vergunning te geven mede te gaan.
Door het verdienstelijke initiatief van de heeren Ch. Bosch en P. E. Tegelberg werd op den
1sten October 1876 de Maatschappij tot Exploitatie van Zeevisscherij „Neptunus” te
Nieuwediep opgericht, onder directie van de heeren Den Dulk en Van Oosterenterp, terwijl
de heeren Bosch Reitz en Tegelberg als commissarissen optraden.
De directeuren hadden reeds van 1872 den groothandel in visch op binnen- en buitenland
gedreven, en deden dezen aan de Maatschappij over, zoodat reederij en vischhandel
vereenigd werden onder één naam.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt 120.000 gulden, zijnde 120 aandeelen à 1000
gulden, verdeeld in 2 seriën.
De Pollux en Castor kwamen in 1877 in de vaart, de Rhea en Saturnus in 1878.

Ongetwijfeld behooren deze sierlijke schoenertjes tot de schoonste vaartuigen onzer
Noordzee-vischvloot en verdienen de namen der bekwame schippers, door wie ze bestuurd
werden, gemeld te worden.
De Pollux wordt gestuurd door schipper A. Verschoor.
,,
Castor
,, ,, ,, ,,
A. Koster.
,,
Rhea
,, ,, ,, ,,
C. Noordzij.
,,
Saturnus
,, ,, ,, ,,
L. v. Veelen.
De bemanning bestaat bijna geheel uit Pernissers, moedige forsche visschers, zooals wij
gezien hebben, die zelfs bij stormweêr visschen.
De equipages varen uitsluitend „op zegen”, dat wil zeggen op deel, volgens eene regeling
tusschen kapitaal en arbeid, zooals van oudsher te Pernis in zwang was.
Deze belangwekkende regeling, door langdurige praktijk allerdoelmatigst bevonden, is
aldus:
Het schip krijgt 72 deelen of lijnen.
De schipper 16, 7 matrozen ieder 12 en de 5 jongens naar grootte van 10 tot 2, namelijk
van de netto besomming, dat wil zeggen van hetgeen overblijft na aftrek van de gemaakte
kosten: zijnde het huurgeld van de beug, de victualie, het ijs, het vischaas, het havengeld,
het sleeploon, fooien, steenkolen, enz. enz.
Als voorbeeld diene het volgende:
Van half October tot half December 1878 maakte de Castor 5 reizen (4 naar Grimsby en 1
naar Vlaardingen).
De bruto-besomming bij elkaar was ƒ 3640.00
De onkosten, die reederij en visschers hiervan eerst betaalden, bedroegen
,,
1269.39
Het deelgeld bleef dus ƒ 2370.61
Hiervan kreeg de maatschappij 72 deelen
,,
914.—
Albert de schipper 16 deelen
,,
203.—

7 matrozen ieder 12 deelen
,,
1064.28
Een jongen 7 deelen
,,
88.09
,, ,,
5 deelen
,,
63.05
Kleine Jan 2 deelen
,,
25.04
Hoe meer men vangt, hoe minder onkosten men maakt, of hoe geringer schade men
bekomt, des te grooter worden dus de aandeelen niet alleen van de reederij, maar van ieder
visscher.
De groote verdiensten der schoeners is hare groote bezeildheid, waardoor zij de visch
spoedig levend binnen brengen en in korten tijd van en naar de verste vischplaatsen kunnen
gaan.
’t Zijn keurige scheepjes, wel bezeild, goed zeehoudend, en onze bekwame schippers
kunnen er mee lezen en schrijven.
Het Nieuwediep, met zijn schoone, altijd stroomende haven, ligt voor de visscherij zeer
gunstig. Trekt men eene lijn van benoorden de Doggersbank, waar zij meest visschen, tot
naar Midden-Duitschland, waar ’t grootste débouchée is, dan loopt die lijn vlak over ’t
Nieuwediep. Moge ’t Nieuwediep eens worden wat Grimsby voor Engeland is!!
De Maatschappij „Neptunus” drijft een uitgebreiden vischhandel op binnen- en buitenland.
De puike hollandsche krimpvisch krijgt overal in Europa ingang. Zoowel naar het
buitenland als naar de steden en dorpen van ons vaderland zendt de maatschappij visch aan
particulieren wanneer men ze per telegraaf of post bestelt. ↑

K
LAATSTE MAANDEN.
ort na zijn terugkeer van de vischgronden vertrok Beynen
naar Indië. Ik deed hem uitgeleide tot Southampton. Te
Nieuwediep, waar hij afscheid nam van zijn vriend De
Bruyne en de officieren van het Wachtschip, ontving hij bij
het uitstoomen van de haven dien hartelijken afscheidsgroet
van schipper Albert Koster en zijn Pernissers, waarvan ik in de inleiding
gewag maakte. Te Southampton bleef de K o n i n g d e r
N e d e r l a n d e n twee dagen liggen, en Beynen ging met mij mede naar
het liefelijke Bournemouth, waar wij bij vrienden logeerden. Door de
dennenbosschen, die zich op de cliffs langs de zee uitstrekken, maakten we
heerlijke wandelingen. Met het uitzicht op de zee, welke hij lief had, stortte
hij zijn hart uit, en mijn geheele leven zal ik mij die laatste gesprekken met
hem herinneren, waarin hij zulke frissche, echt Nederlandsche idealen
voorhield aan hen wien zijn vertrek zeer ter harte ging, daar ze door de
aanraking met dien jeugdigen heldengeest steeds werden opgebeurd en
versterkt.
In ’t zicht van Kaap St. Vincent schreef hij aan boord van de K o n i n g
d e r N e d e r l a n d e n :
„’t Is de eerste rustige dag aan boord. De harde tegenwinden schijnen er nu
eindelijk in te willen berusten dat zoovele jonge menschen voor geruimen
tijd het geliefde vaderland vaarwel zeggen, en de wind doet thans zijn best
om hun leed zooveel mogelijk te verzachten, door zijn heerlijk versterkend
koeltje, dat hun toefluistert hoe de van licht tintelende Spaansche zee
slechts een flauw denkbeeld vermag te geven van de tinten in het land der
zon en der kleuren, dat gedurende eenige jaren hun het levensgeluk
verschaffen moet dat het vaderland hun ontzegde.
„Aan stuurboord hebben we een meeliggende bark, aan bakboord de eeuwig
gedenkwaardige kaap St. Vincent.

„’t Is nu tien uur ’s morgens en van zes uur af heb ik het reeds heerlijk
gehad. Toen ik op het dek kwam, kleurde de opkomende zon nog het
oostelijk luchtgewelf en bescheen de witgebleekte zeilen van een
tegenliggend schoenertje, dat als twee druppels water, op de W i l l e m
B a r e n t s geleek. Nimmer zag ik zulk een sprekende gelijkenis. Ik waande
te droomen. Hetzelfde kleine sierlijke zwartgeverwde scheepje met het
bekende roode lijstje. Hetzelfde tuig, dezelfde korte stengen, gaffel,
topzeilen en looze breêfok; inderdaad alleen de Hollandsche driekleur
ontbrak om de begoocheling volkomen te doen zijn.
„Het was een vriendelijke morgengroet, en ik besloot dadelijk dat deze dag
de eerste zou zijn, dat ik mij het genoegen ging verschaffen aan u te
schrijven. … Heden eindigde ik het mij door den heer Heemskerk
geschonken L i f e o f N e l s o n door Southey. De lezing heeft mij
buitengewoon veel genoegen gedaan en ik hoop er veel uit geleerd te
hebben. Ik kan mij nu Nelson voorstellen zoowel van zijn goede als van
zijn slechte zijde, en daarvan is het gevolg dat ik hem thans diep beklaag.
Die lauweren en eerbewijzen moeten hem zwaarder zijn gevallen, naarmate
hij zich zelf minder eerbiedwaardig gevoelde. Zijn gedrag met Lady
Hamilton moet al zijn levensvreugde vergald hebben. Voor geen geld ter
wereld wilde ik zulk een loopbaan beleven. Hoe vreemd dat Nelson met één
arm en één oog zoo hartstochtelijk bemind werd door zulk een schoone
vrouw. Wat mij het meeste trof, was te lezen hoe zwak zijn gestel altijd
geweest was, en hoe hij te kampen had met zijn „rotten carcass” (gelijk hij
zich uitdrukte) in dagen van rustelooze spanning en onovertroffen
moeielijkheden en teleurstellingen. Welk een grooten geest en heldere ziel
moet hij gehad hebben om Aboukir, Kopenhagen en Trafalgar te kunnen
beleven, met zulk een teedere, door tal van wonden geschokte gezondheid.
Het beminnelijkste in hem vind ik zijn zuivere vaderlandsliefde, welke hij
zoo herhaaldelijk bewees door in hachelijke omstandigheden alleen
zoodanig te handelen als hij geloofde dat in het waarachtig belang van
Engeland was, ook al waren zijn orders met zijn inzichten in strijd.
M e e r m a l e n —ik zou bijna zeggen m e e s t a l —heeft Nelson gehandeld
tegen de bevelen der admiraliteit! Bewonderenswaardig zijn ook zijn
doodsverachting en zijn vasthoudendheid aan een eenmaal genomen besluit.

„Gedurende de blokkade van Toulon in 1803 tot 1805, ging hij in twee jaar
nimmer van boord, en in twee en een half jaar zette hij den voet niet aan
wal. Ik weet nu wel wie niet mopperen zal, ook al moest hij acht maanden
voor Atjeh kruisen zonder ooit te Singapore aan wal te gaan!
„Ik ga nu S e r v i t u d e e t g r a n d e u r m i l i t a i r e van De Vigny
lezen.”
Te Batavia werd Beynen op het wachtschip Zr. Ms. fregat Z e e l a n d
geplaatst, met welk schip hij reeds zoo veel doorstaan had. Den 31sten Mei
schreef hij ons van boord: „Sedert mijn laatsten brief aan u heb ik trouw
hier aan boord gezeten, daar de overplaatsing van drie der luitenants mij
noodzaakte dubbelen dienst te doen, waarvoor men niet é é n
zeemanseigenschap behoeft te hebben, behalve oplettendheid, doch die mij
d r u k bezig hield. Ik wordt echter gesteund door de gedachte dat het
verblijf hier aan boord slechts een tijdelijke overgang is.
„Mijne pogingen om het mindere zeevolk te leeren kennen, door in hun
dagelijksche zijn en denken door te dringen, zijn niet gelukkig geslaagd.
Integendeel, meer en meer zie ik de moeielijkheden in om den stand—
waarmede ik geheel mijn leven hoop te arbeiden in ’t belang van het
vaderland—van nabij te leeren kennen. Bedenkelijk groot is de kloof, welke
officieren van minderen scheidt. Er wordt zoo weinig acht geslagen op de
denkwijze, de behoeften en opvattingen van hen die vóór den mast zijn.
Met wantrouwen worden de bevelen ontvangen en humane behandeling
wordt vaak aan zwakheid of eigenbelang toegeschreven.
„Nu is het echter waar dat men op een wachtschip, waar het personeel
steeds verandert, den toestand van de ongunstige zijde leert kennen, en ik
vertrouw betere gegevens te verzamelen, als ik maar eenmaal weer het dek
betreedt van een tenminste niet a l t i j d ten anker liggend schip.
„Inderdaad, sedert mijn vischtocht op de Noordzee met de Pernisser
beugvisschers van de C a s t o r heb ik niet meer gezeild, en ik begin een

onbestemd heimweê te gevoelen naar sierlijk zwellende zeilen, naar het
huilen van den wind door het tuig en het klotsen van het schuimend
boegwater tegen boord.
„Eén troost voor mij is het besef, dat ik een lotgenoot heb in het schip
waarop ik de eer heb te dienen, want telkens als ik dit edele fregat, bij het
doorkomen der zeebries, onrustig en gejaagd aan het anker voel rukken, dat
het voor de rest zijner dagen aan deze reede zal kluisteren, is het mij of wij
beiden bezield worden door hetzelfde smachtende verlangen, om weder
even als voorheen, den storm en den rukwind ten prijs, te zwalken over de
groote zee, langs kusten en stranden.
„Wij beiden—het heerlijke oude fregat en ik—zijn oude kennissen en
bleven trouwe vrienden. Bijna twee jaar lang doorleefden wij lief en leed in
belangrijke dagen. Ieder hoekje in het schip is mij bekend, ieder plekje
herinnert mij aan een of andere gebeurtenis tijdens ons varen in de
Middellandsche Zee of uit de maanden dat ik hier aan boord diende bij de
blokkade van Atjeh. Welk een vreugde heb ik hier aan boord doorleefd in de
onbezorgde dagen van ons verblijf te Gibraltar, Malta en Suez, welk een
ontberingen maanden lang lachend verdragen in den tijd van den kwaden
mousson op de kust van Atjeh! Wat heb ik er een verdriet gekend, toen ik,
door de moerasdampen van den vasten wal vergiftigd, langzaam aan boord
wegkwijnde, en hersenkoorts had terwijl er aan wal nog te vechten viel.
„Hier aan boord deed ik mijn eerste wacht als officier; hier aan boord bleef
ik dagen lang van de buitenwereld afgezonderd, toen de akelige cholera
haar zwarte banier ook aan onze masttoppen had geheschen! Het was hier
aan boord dat ik den 9den December 1873 de eer had om, op last van den
vlootvoogd, eigenhandig de roode vlag te hijschen, die door tal van scherpe
schoten begroet, het bloedig sein gaf tot den aanvang der 2de Atjehsche
expeditie.
„Wij hebben dus veel samen doorleefd en ik ben hartelijk aan dit schip
gehecht, en wanneer ik bedenk hoe het nimmer weer onder den druk zijner
zeilen, trillend van genot, de golven zal klieven als voorheen, dan bedroeft
het mij dat ik het niet hoopvol toe mag fluisteren:

Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade
Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.
Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and
personal growth!
textbookfull.com

Food Biofortification Technologies 1st Edition Agnieszka Saeid

More Related Content

Featured (20)

Food Biofortification Technologies 1st Edition Agnieszka Saeid