" Hamleti"

" Hamleti"

• 1.
  "Hamleti" i Shakespeare, Modeli analizës së veprës #MesueseAurela Ese Dhe Projekte Per Studentet
• 2.
  Fusha: Gjuhët dhekomunikimi Lënda: Letërsi Shkalla: V Klasa: X Tematika: Rilindja dhe Humanizmi Evropian 5 orë Situata e të nxënit: Nxënësi kupton se si përvojat letrare ndikojnë duke ndërtuar përvoja personale, vlera dhe qëndrime që vlejnë më vonë në perceptimin e botës.Tema mësimore: Analizë “Hamleti” (ora 3) Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç: Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit: Kompetenca e të menduarit: Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/-ja: • diskuton në grup në mënyrë konstruktive duke dhënë dhe marrë informacion. • Njeh dhe vlerëson veprën e Shekspirit për kontributin e saj si gur themeli i letërsisë së mëvonshme • Aftësohet në analiza letrare për të kuptuar teknikat e shkrimit • diskuton rreth vlerave, strukturës, filozofisë dhe rëndësisë së “Hamletit” Fjalë kyç: Shekspiriane Hamleti Tradhti Intriga Lakmi Viktimë Hero Hamletizëm Pikëpyetje hamletiane Dramë brenda dramës Burimet : teksti i letërsisë, fjalor i shqipes, enciklopedi, foto, kompjuter, tabelë , shkumës, fletore etj... Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhë shqipe dhe gjuhë e huaj, arte, histori, Tik Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve Metoda e bashkëbisedimit, një pyetje-shumë përgjigje, pema e mendimeve, lexim i drejtuar, ritregim, harta e koncepteve, diskutim i drejtuar, puna me skeda
• 3.
  Organizimi i orëssë mësimit a. Lidhja e temës me njohuritë e mëparshme (metoda e bashkëbisedimit, një pyetje- shumë përgjigje) Në fillim të kësaj ore mësimi vjelim nga nxënësit nëpërmjet bashkëbisedimit informacionet që kanë marrë në lidhje me vlerësimet që i janë bërë Shekspirit dhe veprave të tij . • Figurës së Hamletit dhe mesazhit që përcjell vepra i janë kushtuar gati 25.000 studime kritiko- letrare Personaliteti i shquar shqiptar, Fan Noli, ka pohuar: “Hamleti është piktura më e pasur dhe më e thellë që ka dalë nga penda e Shekspirit, i cili në fytyrën e tij ka pikturuar vetveten... Hamleti është dushku më i lartë dhe më i bukur i pyllit shekspirian, po nuk e shohim veç pasi u copëtua prej rrufesë. Si ka qenë para katastrofës mund ta imagjinojmë nga gërmadhat e tij madhështore, misterioze dhe tragjike.” Një pyetje – shumë përgjigje për të ngacmuar imagjinatën e nxënësve Pse veprat e Shekspirit përgjithësisht kanë si tituj emrat e personazheve kyç të tyre? Përpiquni të kujtoni disa prej këtyre veprave. a. Ndërtimi i njohurive të reja (metoda e bashkëbisedimit, e Kllasterit, ritregimi, lexim i drejtuar, harta e koncepteve) Në këtë moment të mësimit iu kërkohet nxënësve që kanë lexuar tragjedinë të ritregojnë ngjarjen duke ndërtuar subjektin dhe fabulën e saj. Tragjedia “Hamleti” i përket periudhës së tretë të krijimtarisë së Shekspirit dhe mendohet të jetë shkruar rreth viteve 1602-1610. Kjo periudhë kur Shekspiri krijoi dhe tragjeditë e tij më të famshme, njihet dhe me emrin vitet e pesimizmit. Hamleti shquhet për madhështinë e motiveve të mëdha. Konflikti ngrihet mbi dy situata kryesore: • Krimi i antagonistit Hakmarrja e protagonistit
• 5.
  Në vepër rrëfehetpër: spiunimin tradhëtinë (inçestin) Lakminë dhe intrigën dashurinë e madhe që pëfundon keq xhelozinë çmendurinë vetjake dhe logjike
• 6.
  Subjekti i veprës Klaudika vrarë në gjumë vëllanë e tij, mbretin Hamlet të Danimarkës dhe është martuar me gruan e tij, duke ia rrëmbyer fronin princit Hamlet. Ky i fundit ndërpret studimet dhe kthehet në shtëpi plot pikëllim dhe dyshime për vdekjen e të atit. Atij i është shfaqur si vegim fantazma e babait të vdekur, që i tregon të vërtetën për helmimin e tij. Hamleti zbulon anë të atilla të jetës, që deri më atëherë nuk i kishte menduar kurrë: xhaxhai vrasës i babait, nëna e paqëndrueshme, e cila hidhet në krahët e tij dhe degjenerimi i gjithë oborrit danez. Edhe e dashura e tij Ofelia ndonëse ka një dashuri të sinqertë dhe të pastër për të është moralisht e pafuqishme për ta ndihmuar, pasi beson gjithçka i thotë babai i saj intrigant. Pas gjithë këtyre situatave, Hamleti arrin ta kuptojë vrasësin e vërtetë të të atit, por për ta vërtetuar të gjithë këtë dyshim vendos të shfaqë një dramë me subjekt të ngjashëm me rrëfimin e fantazmës. Pasi vërteton të gjithë të vërtetën e dhimbshme shtiret si i çmendur. Falë gjithë dinakërisë dhe intelektit, kurtheve dhe intrigave, tmerreve dhe tragjedive, tradhtive dhe pabesive, Hamleti arrin ta vrasë Klaudin dhe më pas vret edhe veten. Mësuesi/ja mund të paraqesë tek nxënësit nëpërmjet një diagrame hallkat e subjektit. Më poshtë po paraqesim një model.
• 7.
  Në vazhdim tëmësimit mes teknikës së leximit të drejtuar nxitim nxënësit të lexojnë informacionin e dhënë në tekstin e nxënësit në lidhje me kompleksitetin e personazhit të Hamletit. Natyrë me shumë fytyra brenda të cilit gjejmë njeriun antik, mesjetar dhe modern. Hamleti është njëkohësisht i dobët dhe i fortë, plot besim dhe njëkohësisht dyshues, plot dije dhe njëkohësisht i verbër, kontradiktor, i zhgënjyer, i dëshpëruar, plot ankth ..... Më poshtë është prezantuar një model se si mund ta shohim Hamletin këtë figurë komplekse
• 8.
  Personazhi kompleks intelektual viktimë dhe hero shpejtësinë veprim hakmarrës dhe i patundur në vendimet e tij cinik (kur e koncepton jetën si një detyrë) dyshues i matur dhe gjakftohtë hipokrit dhe i shtirur (kur do të arrijë qëllimet) impulsiv dhe gjaknxehtë Hamleti • antik • mesjetar • modern
• 9.
  Prezantimi dhe demonstrimii rezultateve të arritura ( diskutim i drejtuar, lexim i drejtuar ) Në këtë moment të orës së mësimit mes diskutimit të drejtuar ndërtojmë së bashku me nxënësit konceptin e hamletizmit. Ç’ju ngacmon ky term? Më herët gjatë programit jemi njohur me termin Donkishotizëm (rikujtoni) Lexim i drejtuar – lexojmë në tekst informacionin e dhënë në lidhje me këtë koncept dhe ngrejmë në klasë rrjete diskutimi “Hamletizmi” Kritika ka përkufizuar me termin hamletizëm ato veti të karakterit e të temperamentit që lidhen ngushtë me emrin e Hamletit dhe që shprehin esencën e përpjekjeve të mundimshme të heroit shekspirian për të gjetur një përgjigje të arsyeshme për pyetjet kaotike që ia brejnë shpirtin dhe që e bëjnë të dyshojë, të hetojë, të shoshitë e të gjejë prova, përpara se të vendosë të hidhet në veprim. Tani kuptohet më mirë vlerësimi i Fan Nolit, kur thotë se Hamleti është “vepra teatrale më popullore dhe më e thellë që luhet në skenë”, po edhe pohimi i shekspirologut Antoni Bërxhes, i cili shkruan se “roli i Hamletit është më i larti e më madhështori nga të gjitha rolet kryesore që janë sajuar deri më sot”. Mundet që vetë Shekspiri këtë rol ta ketë preferuar mbi gjithë të tjerët, përderisa Hamletit i ka vënë, me fare pak ndryshim, emrin e të birit Hamnet, të vdekur para kohe. Të rrosh për të marrë hak, për të marrë kurorën dhe për të mbajturOfelinë Tërrosh apo të mos rrosh, kjo është çështja. Tëmos rrosh Për poshtërsitë e bëra, humbjen e kurorës dhe për njerëzit e liq që e rrethonin Kjo është çështja Jetën: ta mbash apo ta humbësh
• 10.
  Vlerësimi : Përgjatë kësajore mësimi, mësuesi/ja mund të bëjë një vlerësim të vazhdueshëm me gojë mbi progresin e nxënësve, me qëllim identifikimin e njohurive, interesave, aftësive apo shkathtësive që kanë fituar nxënësit në lidhje me tematikën e trajtuar gjatë mësimit. Ky vlerësim mund të shoqërohet edhe me shënime specifike për nivelet e të nxënit. Detyrat dhe puna e pavarur Lexoni me kujdes fragmentin e shkëputur nga vepra • Ndërtoni skedën e kësaj tragjedie sipas modelit të dhënë
• 11.
  Titulli i tragjedisë:“Hamleti” Lloji i tragjedisë: tragjedi hakmarrjeje Pikënisja: Strukt ra: Zhvillimi i ngjarjeve: Tragjedia e pasionit: Efektet e kontrasteve: Roli i dialogut: Roli i monologut: