Download to read offline
Open Vlacc en FRBR
- 1. FRBR en OpenVlacc Voor Open Vlacc catalografen [email protected] Brussel, 27 november 2014
- 2. Programma 1.Voormiddag •FRBR:wat, waarom en hoe? •FRBR in aquabrowser •FRBR in Aleph 2.Namiddag •Workflow catalogiseren en rubriceren 11/28/2014 2
- 3. Documentatie FRBR •Iflapublicatie 1998 (herz. ed. 2009) http://www.ifla.org/files/assets/cataloguing/frbr/frbr.pdf •http://www.loc.gov/cds/downloads/FRBR.PDF 11/28/2014 3
- 4. Documentatie Nederlands OpenVlacc regelgeving FRBR theorie en invoerafspraken 11/28/2014 4
- 5. 5 Wat isFRBR? Functional Requirements for Bibliographic Records Internationaal catalogiseerniveau voor alle materialen •Entiteiten-relatie model Entiteiten Attributen van entiteiten Relaties tussen entiteiten •Gebruikersdoelen Find Identify Select Obtain 11/28/2014
- 6. Werk Expressie Manifestatie Item Is gerealiseerd door is verwezenlijkt in Bestaat uit 1 of meerdere exemplaren één veel Groep1 11/28/2014 6
- 7. To her sonthese words conveyed an extraordinary joy, as if it were settled, the expedition were bound to take place, and the wonder to which he had looked forward, for years and years it seemed, was, after a night’s darkness and a day’s sail, within touch. = Werk Time passes Mrs Ramsey Stream of consciousness painting Lily Briscoe
- 8. ISBN 2 =manifestatie 2 ISBN 1 =manifestatie 1 Engels origineel = expressie 2 Nederlandse vertaling = expressie 1
- 9. Attributen van groep1 •Werk –oorspr. titel –datum –ID vb. Viaf workid –Vorm vb roman, toneel, film… –enz. •Expressie –ID vb. ISTC, NSTC, M4Bwork –Vorm vb. tekst, audio, … –Taal –Datum –enz. •Manifestatie –ID vb. ISBN –Titel –verantwoordelijkheidsvermelding –Editie –Impressum –Materiaaldrager –Collatie –enz. •Item –barcode –leverancier –Locatie/sublocatie –Prijs –signatuur –enz. 11/28/2014 9
- 10. Work Expression Manifestation Item Groep 2 many is owned by is produced by is realized by is created by Person Corporate Body Family 11/28/2014 10
- 11. Attributen van groep2 (authority data) FRAD Personen •Voorkeurvorm •Titel van de persoon •Geboorte- en sterfdatum •Identifier vb. ISNI, VIAF, lokaal authority id.,… •Beroep of bezigheid •Land van activiteit •Taal van de persoon •Niet-voorkeurvormen •… 11/28/2014 11
- 12. Werk Groep 3 has as subject Expression Manifestation Item Person Corporate Body Work Concept Object Event Place has as subject has as subject Family 11/28/2014 12
- 13. 3 FR’s vanIFLA Groep 1: Werk Expressie Manifestatie Item Groep 2: Persoon Corporatie Familie Groep 3: Plaats Gebeurtenis Object Concept FRBR FRAD FRSAD
- 14. Geïntegreerd in RDA 11/28/2014 14
- 15. Open Vlacc vandaag Werk Expressie Manifestatie Groep 2 Groep 3 11/28/2014 15
- 16. Waarom FRBR? •Beterepresentatie van metadata: opslag # presentatie •De gebruiker kan informatie “op maat” vinden en reserveren •Goedkoper en eenvoudiger catalografie door hergebruik van metadata •Metadata creëren voor een webomgeving 11/28/2014 16
- 17. Hoe presenteren? •Amazon •Worldcat Groep 1 werk Expressies/manifestaties werk Expressies/manifestatie 11/28/2014 17
- 18. Hoe presenteren? Googleknowledge graph Groep 2 Groep 1 werk 11/28/2014 18
- 19. FRBR in aquabrowser “werk” manifestatie 19 expressies/manifestaties expressie manifestatie Groep 2 Groep 3 11/28/2014 19
- 20. Recordverrijking voor FRBR + FRBR work key + FRBR words + FRBR link 11/28/2014 20
- 21. FRBR Werksleutel <frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulischHarryA</frbr_key> <frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulischHarryA</frbr_key> <frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulischHarryA</frbr_key> 11/28/2014 21
- 22. MARC21 Werk algoritme 1. 130|a|m|n|r|f|g|p|k|o –Uniforme titel anonieme werken frbr_key=BeatrijsA 2. 240|a|m|n|r|f|g|p|k|o + 100|a/110|a –Uniforme titel + uniforme naamingang van de hoofdauteur frbr_key=StabatMaterVivaldiAntonioS 3. 534|a + 100|a/110|a –Originele titel + uniforme naamingang van de hoofdauteur –Voor vertalingen –non-fictie : 534|a volledig –fictie: 534|a tot voor dubbele punt frbr_key=CienañosdesoledadGarcíaMárquezGabrielA 4. 245|a(|b)|n|p + 100|a/110|a –Fictie: publicatietitel zonder ondertitel + uniforme naamingang van de hoofdauteur frbr_key=DeontdekkingvandehemelMulischHarryA - voor non-fictie ook ondertitel 245|b + uniforme naamingang van de hoofdauteur frbr_key=InEuropareizendoordetwintigsteeeuwMakGeertA 11/28/2014 22
- 23. Materiaalaanduiding In eenaantal gevallen is er een bijkomende rol voor • 245|h • LDR pos 6 record type 11/28/2014 23
- 24. Deel & geheelrelaties <frbr key>TrueblueMadonnaS <frbr key> <frbr_key> TrueblueMadonnaM</frbr_key> 11/28/2014 24
- 25. frbr_key=NemequittepasBrelJacquesS frbr_key=NemequittepasBrelJacquesA frbr_key=NemequittepasBrelJacquesM Geen groepering muziek cd, track en boek
- 26. Geen FRBR-key bij •Records zonder 100/110 of 130-veld •245$h ARTIKEL •245$h TIJDSCHRIFT •245$h KRANT •245$h DOCUMENTATIEMAP •245$h KIT 11/28/2014 26
- 27. FRBR Words Leggeneen relatie tussen verschillende “gekende” titels van een werk <frbr_words>De ontdekking van hemel Die Entdeckung des Himmels El descubrimiento del cielo The discovery of heaven La découverte du ciel scoperta Odkrycie nieba</frbr_words> <frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulischHarryA</frbr_key> 11/28/2014 27
- 28. FRBR Link legteen relatie tussen een werk en publicaties ‘over’ het werk 11/28/2014 28
- 29. FRBR-key opzoeken inAquabrowser http://zoeken.bibliotheek.be/?c_librarian=true&c_debugdata=true&c_field=frbr_key http://limburg.bibliotheek.be/?c_field=frbr_key&c_librarian=true Enz. 11/28/2014 29
- 30.
- 31. Keuzes en aandachtspunten •Bepalen wanneer nieuw werk? •Bepalen hoofdauteur 100/110 •Bij vertalingen altijd 534 oorspronkelijke titel •Ondertitel bij 245 en 534? # fictie en non- fictie •Soms 240 uniforme titel toevoegen •Vorm trefwoord = ‘werk-sleutel’ 11/28/2014 31
- 32. Wanneer nieuw werk? Roman vs verstripping 2 werken Roman vs luisterboek 1 werk Roman vs hoorspel(bewerking) 1 werk, bij bewerking 2 werken Roman vs toneelbewerking 2 werken Roman vs verfilming 2 werken Roman vs makkelijk lezen editie 1 werk Roman vs bewerking voor de jeugd 2 werken … 11/28/2014 32
- 33. Original Work -Same Expression Same Work – New Expression New Work Cataloging Rules Cut-Off Point Derivative Equivalent Descriptive Facsimile Reprint Exact Reproduction Copy Microform Reproduction Variations or Versions Translation Simultaneous “Publication” Edition Revision Slight Modification Expurgated Edition Illustrated Edition Abridged Edition Arrangement Summary Abstract Digest Change of Genre Adaptation Dramatization Novelization Screenplay Libretto Free Translation Same Style or Thematic Content Parody Imitation Review Criticism Annotated Edition Casebook Evaluation Commentary Een familie van werken 11/28/2014 33
- 34. Auteur 100/110 •Bepalenhoofdauteur 100/110 (bewerkingen!) •Gedeelde verantwoordelijkheid: zelfde keuze eerste auteur voor alle expressies/manifestatie vb. strips •Zelfde werk verschijnt onder afwijkende auteursnaam (pseudoniem) vb. Barbara Vine – Ruth Rendell http://zoeken.bibliotheek.be/?q=labyrint%20ruth&c_debugdata=true&c_field=frbr_key&c_librarian=true 11/28/2014 34
- 35. Geen groepering omwillevan geen 100 11/28/2014 35
- 36. 534 groepeersleutel bijvertalingen 11/28/2014 36
- 37. + 534: Lapetite robe de Paul 534 uit externe bron / Open Vlacc 11/28/2014 37
- 38. Specifieke oorspronkelijke titel 11/28/2014 38
- 39. 534 overnemen uitindex 11/28/2014 39
- 40. F3 > indexTIOR 534 Ctrl F3 > index TIT 245 Aleph index F3 of Ctrl F3 11/28/2014 40
- 41. 534: Souviens-toi d'EnolaGay Geen 534: Souviens-toi d'Enola Gay 534: La maison du Dr Zack Geen 534: La maison du Dr Zack 534: La maison du Docteur Zack Voorbeelden 534 groepeersleutel 11/28/2014 41
- 42. http://zoeken.bibliotheek.be/?q=stem%20van%20de%20roos 041$h en534: oorspronkelijke taal en titel 500: de titel waaruit vertaald is Vertaling van een vertaling 11/28/2014 42
- 43. Werken in niet-Latijnsschrift •245 mag in niet-Latijns schrift •Altijd 240 of 534 toevoegen in Latijns schrift voor FRBR-sleutel •Bij werken in de oorspronkelijke taal en niet-Latijns schrift + getranslitereerde 240 •Bij vertalingen + getranslitereerde titel in 534 (overnemen uit index F3/Ctrl F3) 11/28/2014 43 http://zoeken.bibliotheek.be/?q=dostojevski%20dubbelganger&c_debugdata=true&c_field=frbr_key&c_librarian=true
- 44. Hoofdtitel 245 /Fictie http://zoeken.bibliotheek.be/?q=mieke%20maaike%27s%20jeugd%20boon& c_debugdata=true&c_field=frbr_key&c_librarian=true •Ondertitel geen deel van FRBR-sleutel •Ook groepering met analytische records •Geen groepering met 505 titels (bevat- annotatie) 11/28/2014 44
- 45. Fictie met significanteondertitel> Uniforme titel
- 46.
- 47. Oplossing: uniforme titelmet ondertitel
- 48. Hoofdtitel 245 /Non-fictie •Ondertitel is deel van FRBR-sleutel •Uniforme titel http://zoeken.bibliotheek.be/?q=pleidooi%20david&c_debugdata=true&c_field=frbr_key&c_librarian=true 11/28/2014 48
- 49. 240 Uniforme titel Bij verschillende oorspronkelijke titels > Uniforme titel bepalen http://zoeken.bibliotheek.be/?q=alice%20in%20wonderland&c_debugdata=true&c_field=frbr_key&c_librarian=true + Authority: 130 Alice’s adventures in wonderland 430 Alice in wonderland 11/28/2014 49
- 50. 240 bij speelfilms •http://zoeken.bibliotheek.be/?q=a%20bout%20de%20souffle 11/28/2014 50
- 51. Trefwoord bij FRBR-link •Een “werk” over “een werk” •Trefwoordvorm = frbr-sleutel •Afspraken voor persoonsnamen als onderwerp die een subveld t bevatten (IN: Inventaris trefwoordenafspraken) –Ondertitel –8 basistalen –Meerdere auteurs –… 11/28/2014 51
- 52. Conclusie? •Vandaag manifestatiebeschrijvingenmet elementen van “werk” en “expressie” •Publiekscatalogus: “FRBR-achtige presentatie” op basis van een algoritme •Bij catalogiseren top down denken: wat is het “werk” ? •Alle expressies en manifestaties op dezelfde wijze ontsluiten 11/28/2014 52
- 53. Toekomst? •RDA brengtFRBR-logica in catalogiseersystemen •Data architectuur gebaseerd op entiteiten •Werk, expressie, namen en onderwerpen •Identifiers /URI’s •Linked data model 11/28/2014 53
- 54.