Pangngalan


Credits to: Alyssa Bometivo ☺
Ano ang pangngalan?
 Ang pangngalan ay salita o
 bahagi ng pangungusap na
 tumutukoy sa ngalan
 ng tao, bagay, pook, hayop, at
 pangyayari. Maaari din na
 ipakilala ng pangngalan ang isang
 kaisipan o konsepto.
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Ayon sa katangian
 Nauukol ang pangngalan ayon sa
  kaurian sa pagpapangalan sa tao,
  bagay o pangyayari. Maaari itong
  pambalana o pantangi.
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Pantangi - mga pangngalang
    nagsisimula sa malaking titik na
    tumutukoy sa o tiyak na ngalan ng tao,
    hayop, bagay, lugar, kathang-isip, o
    pangyayari na ibinubukod sa kauri
    nito. Tinitiyak ng pangngalang
    pantangi na hindi maipagkamali ang
    tinutukoy sa iba. Halimbawa: Rusty
    Lopez,Manuel,Selecta
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Pambalana - mga pangngalang
    nagsisimula sa maliit na titik na
    tumutukoy sa pangkalahatang ngalan
    ng tao, hayop, bagay, lugar,
    pangyayari at iba pa. Kasama rin ang
    kabuuan ng mga basal na salita.
    Halimbawa: bayani, aso,pagdiriwang,
    pusa
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Uri ng pambalana
 Konkreto - mga pambalana na nakikita
  o nahihipo. Halimbawa: bundok

   Di-konkreto - mga pambalana na
    nararamdaman lamang at hindi
    nahihipo.
    Halimbawa: pagtanda, pagmamahal
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Ayon sa kayarian
 Naayon sa sakop o uri ng katuturan ang
  mga pangalan. Maaari itong tahas,
  basal, hango, lansak o patalinghaga.
 Tahas - pangngalang nararanasan ng isa
  sa mga limang pandamdam (paningin,
  pandinig, panlasa, pakiramdam at pang-
  amoy) at may katangiang pisikal.
  Halimbawa: tubig, bundok, pagkain
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Basal - pangngalang tumutukoy sa
    mga kaisipan o konsepto na hindi
    nararanasan ng limang pandamdam
    at walang pisikal na katangian. Nasa
    anyong payak ang lahat ng
    pangngalan basal. Halimbawa: wika,
    yaman, buhay
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Lansak - pangngalang tumutukoy sa
  isang kalipunan o karamihan.
  Maaaring maylapi ito o wala.
  Halimbawa:
  madla, sangkatauhan, kapuluan
 Hango - pangngalang nakabatay sa
  isang salitang basal.
  Halimbawa: kaisipan, salawikain, kata
  pangan
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Patalinghaga - pangalang hindi
    tuwirang patungkol sa bagay na
    pinangangalanan sa halip
    inihahambing lamang sa bagay na
    kamukha o katulad lamang.
    Halimbawa: buwaya (imbis na
    kurakot), langit (imbis na ligaya),
    kababuyan (imbis na kasalaulaan)
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Ayon sa kasarian
 Masasabing walang partikular
  na babae o lalaki sa mga pangngalan.
  Ngunit matutukoy ang kasarian ng
  pangngalan kapag nilalagyan ng
  salitang "lalaki" o "babae" bago o
  pagkatapos ng salitang kinauukulan.
  Halimbawa: batang babae, batang
  lalaki, lalaking aso, babaing pusa
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Mayroon din namang mga salitang
    hindi na kailangang lagyan ng mga
    salitang "lalaki" o "babae" kung likas
    na matutukoy ang kasarian ng isang
    pangngalan. Kadalasang matutukoy
    din ang kasarian sa pangngalan o
    palayaw.
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Panlalaki -
  pari, hari, tatay, kuya, manong, tandan
  g (lalaking manok), kalaykan (lalaking
  kalabaw)
 Pambabae -
  madre, reyna, nanay, ate, libay (usang
  babae)
 Di tiyak - tumutukoy sa ngalang
  maaring babae o lalaki
 Walang Kasarian - ngalang tumutukoy
Pagkahati-hati ng pangngalan
 Ayon sa kailanan
 Tungkol naman sa bilang kung isahan,
  maramihan, o lansakan ang kailanan ng
  pangngalan.
 Isahan - pangngalang gumagamit ng
  pantukoy na si, ni, o kay kapag mga tao
  ang tinutukoy, at ang, ng (nang),
  o sa kapag mga pangngalang
  pambalana. Ginagamit din ang
  pamilang isang o sang, sam, na mga
  hangong salita nito. Halimbawa:
  Ang burol ay isang anyong lupa.
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Dalawahan - pangngalang gumagamit
    ng pantukoy na sina, nina, kina, at
    ang mga (ng mga, sa mga) at
    gumagamit din ng mga pamilang
    nagmula sa dalawa. Halimbawa: Sina
    Roberto at Rowena ang bumato
    sa mga ibong lumilipad.
Pagkahati-hati ng pangngalan
   Maramihan - pangngalan na
    pinagsama-sama ang mga bagay na
    magkakatulad. Kadalasang may
    magkabilang panlapi itong "ka" at "an"
    o "han". Halimbawa: kabahayan,
    kabukiran, Kabisayaan
Tapos na





Pangnagalan

  • 1.
  • 2.
    Ano ang pangngalan? Ang pangngalan ay salita o bahagi ng pangungusap na tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, pook, hayop, at pangyayari. Maaari din na ipakilala ng pangngalan ang isang kaisipan o konsepto.
  • 3.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Ayon sa katangian  Nauukol ang pangngalan ayon sa kaurian sa pagpapangalan sa tao, bagay o pangyayari. Maaari itong pambalana o pantangi.
  • 4.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Pantangi - mga pangngalang nagsisimula sa malaking titik na tumutukoy sa o tiyak na ngalan ng tao, hayop, bagay, lugar, kathang-isip, o pangyayari na ibinubukod sa kauri nito. Tinitiyak ng pangngalang pantangi na hindi maipagkamali ang tinutukoy sa iba. Halimbawa: Rusty Lopez,Manuel,Selecta
  • 5.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Pambalana - mga pangngalang nagsisimula sa maliit na titik na tumutukoy sa pangkalahatang ngalan ng tao, hayop, bagay, lugar, pangyayari at iba pa. Kasama rin ang kabuuan ng mga basal na salita. Halimbawa: bayani, aso,pagdiriwang, pusa
  • 6.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Uri ng pambalana  Konkreto - mga pambalana na nakikita o nahihipo. Halimbawa: bundok  Di-konkreto - mga pambalana na nararamdaman lamang at hindi nahihipo. Halimbawa: pagtanda, pagmamahal
  • 7.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Ayon sa kayarian  Naayon sa sakop o uri ng katuturan ang mga pangalan. Maaari itong tahas, basal, hango, lansak o patalinghaga.  Tahas - pangngalang nararanasan ng isa sa mga limang pandamdam (paningin, pandinig, panlasa, pakiramdam at pang- amoy) at may katangiang pisikal. Halimbawa: tubig, bundok, pagkain
  • 8.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Basal - pangngalang tumutukoy sa mga kaisipan o konsepto na hindi nararanasan ng limang pandamdam at walang pisikal na katangian. Nasa anyong payak ang lahat ng pangngalan basal. Halimbawa: wika, yaman, buhay
  • 9.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Lansak - pangngalang tumutukoy sa isang kalipunan o karamihan. Maaaring maylapi ito o wala. Halimbawa: madla, sangkatauhan, kapuluan  Hango - pangngalang nakabatay sa isang salitang basal. Halimbawa: kaisipan, salawikain, kata pangan
  • 10.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Patalinghaga - pangalang hindi tuwirang patungkol sa bagay na pinangangalanan sa halip inihahambing lamang sa bagay na kamukha o katulad lamang. Halimbawa: buwaya (imbis na kurakot), langit (imbis na ligaya), kababuyan (imbis na kasalaulaan)
  • 11.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Ayon sa kasarian  Masasabing walang partikular na babae o lalaki sa mga pangngalan. Ngunit matutukoy ang kasarian ng pangngalan kapag nilalagyan ng salitang "lalaki" o "babae" bago o pagkatapos ng salitang kinauukulan. Halimbawa: batang babae, batang lalaki, lalaking aso, babaing pusa
  • 12.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Mayroon din namang mga salitang hindi na kailangang lagyan ng mga salitang "lalaki" o "babae" kung likas na matutukoy ang kasarian ng isang pangngalan. Kadalasang matutukoy din ang kasarian sa pangngalan o palayaw.
  • 13.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Panlalaki - pari, hari, tatay, kuya, manong, tandan g (lalaking manok), kalaykan (lalaking kalabaw)  Pambabae - madre, reyna, nanay, ate, libay (usang babae)  Di tiyak - tumutukoy sa ngalang maaring babae o lalaki  Walang Kasarian - ngalang tumutukoy
  • 14.
    Pagkahati-hati ng pangngalan Ayon sa kailanan  Tungkol naman sa bilang kung isahan, maramihan, o lansakan ang kailanan ng pangngalan.  Isahan - pangngalang gumagamit ng pantukoy na si, ni, o kay kapag mga tao ang tinutukoy, at ang, ng (nang), o sa kapag mga pangngalang pambalana. Ginagamit din ang pamilang isang o sang, sam, na mga hangong salita nito. Halimbawa: Ang burol ay isang anyong lupa.
  • 15.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Dalawahan - pangngalang gumagamit ng pantukoy na sina, nina, kina, at ang mga (ng mga, sa mga) at gumagamit din ng mga pamilang nagmula sa dalawa. Halimbawa: Sina Roberto at Rowena ang bumato sa mga ibong lumilipad.
  • 16.
    Pagkahati-hati ng pangngalan  Maramihan - pangngalan na pinagsama-sama ang mga bagay na magkakatulad. Kadalasang may magkabilang panlapi itong "ka" at "an" o "han". Halimbawa: kabahayan, kabukiran, Kabisayaan
  • 17.