ponemang supra.pptx tinatalakay ang 4 na uri ng

ponemang supra.pptx tinatalakay ang 4 na uri ng

• 1.
  Ahhhhhh….
• 2.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL
• 3.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Ang ponemaay anumang yunit ng mga tunog o pagbigkas na taglay ang kahulugan.
• 4.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Sa paggamitng suprasegmental, malinaw na naipahahayag ang damdamin, saloobin, at kaisipang nais ipahayag ng nagsasalita. Sa pakikipagtalastasan, matutukoy natin ang kahulugan, layunin o intension ng pahayag o ng nagsasalita sa pamamagitan ng diin, tono o intonasyon, at antala o hinto sa pagbibigkas at pagsasalita.
• 5.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL 1. Diin-lakas, bigat, o bahagyang pagtaas ng tinig sa pagbigkas ng isang pantig sa salita. Ang diin ay isang ponema sapagkat sa mga salitang may iisang tunog o baybay, ang pagbabago ng diin ay nakapagpapabago ng kahulugan nito.
• 6.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Halimbawa: a.) /BU:hay/=kapalaran ng tao /bu:HAY / = humihinga pa lamang
• 7.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Halimbawa: b.) /LA:mang/=natatangi /la:MANG / = nakahihigit
• 8.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Halimbawa b.) /BA:ga/=hot coal /ba:GA / = lungs
• 9.
  Nahulog ang mga tala.
• 10.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL 2. Tono/Intonasyon– Ang pagtaas at pagbaba ng tinig na maaaring makapagpasigla, makapagpahayag ng iba’t ibang damdamin, makapgbigay-kahulugan, at makapagpahina ng usapan upang higit na maging mabisa ang ating pakikipag-usap sa kapwa. Maaaring gamitin ang bilang 1 sa mababa 2 sa katamtaman 3 sa mataas.
• 11.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL Halimbawa: 1. Kahapon-213 (pag-aalinlangan) Kahapon- 231 (pagpapatibay) Talaga- 213 (pag-aalinlangan) Talaga- pagpapatibay, pagpapahayag
• 12.
  PONEMANG SUPRASEGMENTAL 3.Antala/ Hinto-Bahagyang pagtigil sa pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensaheng ibig ipahatid sa kausap. Maaaring gumamit ng simbolong kuwit ( , ), dalawang guhit na pahilis (//), o gitling ( - ). Mga Halimbawa: a. Hindi/ ako si Joshua. (Pagbigkas ito na ang hinto ay pagkatapos ng HINDI. Nagbibigay ito ng kahulugan na ang nagsasalita ay nagsasabing siya si Joshua na maaaring siya’y napagkamalan lamang na si Arvyl.) b. Hindi ako, si Joshua. (Pagbigkas ito na ang hinto ay nasa AKO. Pagpapahiwatig ito na ang kausap ay maaaring napagbintangan ng isang bagay na hindi ginawa. Kaya sinasabi niyang hindi siya ang gumawa kundi si Joshua.) c. Hindi ako si Joshua. (Pagbigkas ito na nasa hulihan ang hinto. Nagpapahayag ito na ang nagsasalita ay nagsasabing hindi siya si Joshua.)
• 14.
  Gawain 1: Ibigayang kahulugan ayon sa diin ng salita. 1. /BU:kas/= / bu:KAS/ = 2./LI:gaw/= / li:GAW/ = 3./pu:NO/= / PU:no /= •4./TA.la/= / ta.LA/ = •5./BU:koh/= / bu:KOH/ =
• 15.
  Gawain 2: Tukuyinang wastong tono ng bawat pahayag sa layunin nito.Maaaring gamitin ang bilang 1 sa mababa, bilang 2 sa katamtaman, at bilang 3 sa mataas. Isulat sa sagutang papel. 1. Kanina kanina 2. mayaman mayaman 3. magaling magaling 4. kumusta kumusta 5. Ayaw mo Ayaw mo = , pag-aalinlangan = , pagpapatibay, pagpapahayag = , pagtatanong = , pagpapahayag = , pagpupuri = , pag-aalinlangan = , pagtatanong na masaya = , pag-aalala = , paghamon = , pagtatanong
• 16.
  Gawain 4: Isulatsa papel ang tamang diin ng salita ayon sa gamit nito sa pangungusap. Pumunta ako sa palengke dala ang tala ng aking bibilhin. Namangha ako dahil kahit umaga may tala ang kalangitan. Nang papasok na ako, nakakita ako ng puno ng mangga sa palengke na puno ng tao. Akala ko bukas na ako makakabili ng paborito ko. Laking pasasalamat ko na makitang bukas ang bilihan ng buko. Hindi ko alintana ang init na parang baga, amoy ng tao at usok na tila nagpapahina sa aking baga.