20 JAAR SURF ONDERWIJS EN ICT
Reflectie op Vernieuwing
Tom Dousma, Bas Cordewener, vier ervaren
onderwijsvernieuwers en een expert onderwijsconsument
Reflectie op vernieuwing, waarom?
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
• Onderwijsvernieuwing na twintig jaar nog steeds relevant
• Leren van terugblik op verwachtingen en resultaten
• Hoop en verwachtingen van toen toetsen aan het heden
• Wat is er terechtgekomen van trends en hypes, van
projectplannen en innovatie ambities?
• Kunnen we daaruit conclusies trekken en lessen leren?
- Voorstellingsvermogen hoe verbetering/vernieuwing eruit ziet
- Maakbaarheid van de toekomst
- Verwachtingsmanagement bij vernieuwing
2
Twintig jaar inzet op vernieuwing
SURF Educatie<F> start in 1999
• Forum-functie: kennisdeling en samenwerking bij onderwijsvernieuwing
- Special Interest Groups, Netwerktafels
- Onderwijsdagen, Workshops
- Studiereizen
- EduSite, publicaties
• Fonds-functie: SURF coördineert vernieuwing en verdeelt subsidiegelden
- 69 Onderwijsvernieuwingsprojecten (1999-2009)
- 16 miljoen euro subsidie van OCW
- 16 miljoen euro matching vanuit aan projecten deelnemende instellingen
- 3 tot 5 deelnemende instellingen per project
- Looptijd ca 2 jaar
Majeure inspanning die het waard is om op terug te kijken!
3
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Terugkijken op vernieuwing – drie invalshoeken
Terugkijken – dus geen wetenschappelijke evaluatie of ROI analyse!
Drie invalshoeken:
1. Wat denken ‘derden’ ervan? (essays, blogs, videopresentaties)
2. OVP projecten en OWDs 1999-2009 (thema’s, resultaten, samenwerking)
3. Ervaringen van vernieuwers over toen (ambities, succes, tegenvallers)
Gerard Baars (Erasmus Universiteit)
Peter Bloemendaal (LUMC)
Pierre Gorissen (HAN)
Marja Verstelle (Universiteit Leiden)
Plus: Commentaar van een consument van nu
Stan van de Sanden (oud-LSVB)
4
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Derden over leren van terugkijken op innovatie
John O’Brien
President, CEO van Educause
Essay ‘Back to the Future of Edtech’
in Educause Review
(http://er.educause.edu/~/media/files/articles/2017/3/erm1723.pdf
• Plaatst visies en verwachtingen in langere termijn ( heden in traject plaatsen)
• Leren van wat we wel, respectievelijk niet hebben bereikt ( Failure is an option)
• Sceptische beschouwingen serieus nemen, voorkom hypes in de toekomst
• Optimisme over het aanpassingsvermogen van docent en organisatie
5
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Derden over leren van terugkijken op innovatie (2a)
6
Wilfred Rubens
Adviseur en blogger
verwijst naar:
Rethinking teaching and learning
in the digital age
Rapport van
Contact North in Canada
Bespreekt maatschappelijke en
technologische ontwikkelingen die
druk zetten en kansen bieden
Bron: www.contactnorth.ca
Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Derden over leren van terugkijken op innovatie (2b)
7
Teaching and Learning: het gaat
erom dat docenten en de organisatie
de kansen pakken .... maar het
tempo ligt laag.
Bron: www.contactnorth.ca
Rethinking teaching and
learning in the digital age
Rapport van
Contact North in Canada
Derden over leren van terugkijken op innovatie (3)
Sake Jager
projectleider en innovator RUG
• Veel innovatieve toepassingen hebben nog steeds potentie maar: worden beperkt gebruikt, niet
volledig benut en worden traag ingevoerd
• Usual suspects melden zich voor vernieuwing, anderen vaak niet
• Oude thema’s (digitaal toetsen, ELO en VR/AI/3D) bieden volop kans op inpassing binnen de
beroepspraktijk
• Grote vraag blijft: hoe krijgen we brede implementatie van vernieuwing voor elkaar en hoe raken
meer mensen betrokken bij de voorgaande vernieuwing?
Conclusies op basis van derden:
• Reflecteer vanuit het besef dat wat je ziet altijd een moment opname is in een langer lopende
ontwikkeling.
• Innovatie/ vernieuwing is onafwendbaar en een voortschrijdend proces. Het is altijd gaande,
vraagt veel inspanning, en kent geen eindresultaat.
• De docent en de instelling zijn vooralsnog de sleutel om meer mensen bij de vernieuwing te
betrekken.
8
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Het beeld van de OVPs 1999-2008
Opbrengsten Projecten Tenders tussen 1999 en 2006, looptijd projecten tot en met 2009
• Inhoud projecten, in volgorde van meest voorkomende thematiek
1. Samenwerkend leren en communities 13 projecten
2. Digitaal portfolio en competenties 10 projecten
3. Interactief Lesmateriaal en Toetsen 17 projecten
4. Games – leren en simulaties 8 projecten
5. Draadloos en mobiel leren 7 projecten
(waarvan 4 in 2006, het laatste tender jaar gestart)
6. Video 7 projecten
7. Leer- en werkomgeving 7 projecten
Bron: ‘Onderwijsvernieuwingsprojecten, 10 jaar innovatie in de praktijk, Surf foundation, april 2010.
Ook te vinden op www.surf.nl/kennisbank/2010
9
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Het beeld van de Onderwijsdagen 1999-2009
Onderwijsdagen zijn jaarlijks hoogtepunt van de Forum-functie, verbinden de SIGs, de
Netwerktafels, SURF academy, Internationale reizen, professionalisering, en de e-learning
thema-site. Ook sterke link naar innovatie projecten.
Thema’s in die jaren: DLWO, Docentprofessionalisering, E-Learning, Gebruik nieuwe media,
Gaming, Implementatie, Learning Analytics, MOOCs, Standaarden, Toetsen, Trends, Video.
Weblectures. Deze onderwerpen zijn ook nu nog steeds actueel, zie OWD 2018
Doelgroepen divers maar meestal innovators, early adapters (docent matig vertegenwoordigd)
Groei en verbreding: samenwerking met Kennisnet, MBO, SURFnet
10
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Vernieuwers over toen
11
(In alfabetische volgorde)
Gerard Baars (Erasmus Universiteit)
Peter Bloemendaal (LUMC)
Pierre Gorissen (HAN)
Marja Verstelle (Universiteit Leiden)
Ervaringen van vernieuwers – Gerard Baars (1/3)
Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena?
• Vanaf ca. 2000: Implementatie LMS-systemen.
• Thema blended onderwijs / digitale didactiek op de kaart.
• De vraag: hoe kun je de didactiek en organisatie van leren in het LMS/ online leren (icm ftf
onderwijs) vormgeven?
Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt?
• Gezamenlijk expertise over digitale / online / blended didactiek ontwikkelen.
Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door
samenwerking in het SURF programma?
• Iedereen had dezelfde uitdaging.
• Gezamenlijk heb je meer expertise dan alleen.
12
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaringen van vernieuwers – Gerard Baars (2/3)
Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en
waardoor?
Op korte termijn:
• Veel gebruikte website met praktische kennis over digitale / online didactiek:
www.digitaledidactiek.nl
• Achterliggende doel: online / blended leren (destijds in het LMS) verder vormgeven
• Uit onderzoek:
- Veel docenten gebruiken LMS alleen als content- en mededelingen-systeem.
- Ca. 20% gebruikt het LMS ook voor andere onderwijsfuncties
Op lange termijn:
• Online / blended leren is nog steeds een zeer actueel onderwerp
• Belangrijkste om echt impact & grootschalige implementatie te creëren is visie/ (academisch)
eigenaarschap / beleid binnen de instellingen!
13
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaringen van vernieuwers – Gerard Baars (3/3)
Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat?
• Thema online / blended leren is nog steeds zeer actueel
(in het kader van succesvol studeren, onderwijs-op-maat/ gepersonalisiseerd onderwijs, etc)
• Nog veel kennisontwikkeling nodig om tot nieuwe online en blended vormen van onderwijs te
komen
• Visie(s) nodig:
- Online onderwijs in de toekomst voor kennisverwerving/ overdracht en on-campus onderwijs
voor hoogwaardige activiteiten (samen evidence-based oplossingen bedenken voor actuele
vraagstukken, samen onderzoek doen, etc)?
- Online onderwijs als stand alone activiteit
Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu?
• Betrek belangrijkste stakeholders vanaf de start!
• Zorg voor eigenaarschap bij onderwijs(kundig) academisch leiders!
14
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaringen van vernieuwers – Peter Bloemendaal (1/2)
Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena?
• 2001 Interfacultaire Communicatie Training (ICT)
• 2003 Klinisch Redeneren in Universitair Lijnonderwijs (KRUL)
• 2005 Study Coach And Learning Environment (SCALE)
• 2007 Professionele Accreditatie en Schaalvergroting van Toepassing van Elektronische
Leerobjecten (PASTEL)
Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt?
• ICT – Samenwerking in overdracht tussen geneeskunde studenten
• KRUL – Computer ondersteuning hogere cognitieve leer niveau (klinisch redeneren)
• SCALE – Uitwisseling van content tussen WO en HO instellingen via https://MedischOnderwijs.nl
• PASTEL – Accreditatie e-Learning
Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door
samenwerking in het SURF programma?
• ICT – Samenwerking tussen verschillende academische ziekenhuizen
• KRUL – Implementeren klinisch redeneer model vanuit Nijmegen
• SCALE – Gebruik en hergebruik van elkaar materiaal
• PASTEL – Content Curation
15
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaringen van vernieuwers – Peter Bloemendaal (2/2)
Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en
waardoor?
• ICT en KRUL: Dynamische Patiënt Simulaties: 20 ICT, 25 KRUL totaal 165 DPS casussen
Bij elkaar meer dan 200.000 keer gebruikt
• SCALE en PASTEL: MedischOnderwijs.nl: Ruim 100.000 gebruikers, 2.000 e-learning
modules met zo’n 4.5 miljoen onderwijssessies totaal
Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat?
• Het lukt niet altijd resultaten te delen buiten de partners in een project
• Gebruik https://MedischOnderwijs.nl is gestabiliseerd rond 400.000 onderwijssessies per jaar
• Het blijft lastig om hoger onderwijs aan te laten haken
Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu?
• Versnelling van projecten
• Samenwerking - Zoek draagvlak
• Denk vooraf na over de periode na een project
16
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
2015-
2002-2009
Leertechnologie
standaarden
• Standaarden zijn noodzakelijk voor open internet / onderwijs
• Eenvoudige standaarden kunnen leiden tot grote innovaties
• Inhoudelijke leertechnologie standaarden zijn (bijna?) onmogelijk
• Mediabedrijven / leveranciers zijn (meestal) niet je vriend!
Ervaringen van vernieuwers – Marja Verstelle (1/3)
Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena?
• Onderwijskundig adviseur, Universiteit Leiden en
• Hoofdredacteur SURF e-learning themasite
Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt?
• Opkomst social media
Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door
samenwerking in het SURF programma?
• Dit nieuwe fenomeen onderzoeken en kennis daarover delen
19
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Een greep uit artikelen van toen
20
YouTube: interessante nieuwe trend of zoveelste buzzword? (01/09/2006)
Social bookmarking in het onderwijs: mogelijkheden en schaduwkanten
(03/04/2006)
Social software: fascinerend maar niet zonder risico's (01/02/2006)
Folksonomy: metadatering door de massa (11/07/2005)
Open netwerken: lerenden kiezen zelf voor medespelers en instrumenten
(01/06/2005)
Podcasting in het hoger onderwijs: nieuwe hype of echte aanwinst? (02/05/2005)
WikiWiki: Anarchie in het hoger onderwijs (01/06/2004)
Weblogs in het hoger onderwijs (03/05/2004)
Ervaringen van vernieuwers – Marja Verstelle (3/3)
• Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en waardoor?
• Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat?
• Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu?
21
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
• Van binnen uit: incrementele verandering.
• De grootste innovaties en transformaties
vinden buiten het onderwijs plaats.
• Gebruik je verbeelding: Wat is het grootst
mogelijke doemscenario? En wat zijn de
best denkbare scenario’s waar we aan
willen werken?
Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
De consument van nu
22
Stan van de Sanden (oud-LSVB)
Ervaring als consument van vernieuwing – Stan van de Sanden
Oude en huidige situatie (geframed)
23
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaring als consument van vernieuwing – Stan van de Sanden
Wat het kan zijn
24
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Ervaring als consument van vernieuwing – Stan van de Sanden
Het resultaat?
25
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Vloggen
Engels = beter
• Blended Learning
• Presure cooker
• 21st century skills
• MOOC’s
• Flipping the classroom
‘Proffessioneel’
Digitaal = hip
Reflectie op vernieuwing, wat kun je ermee?
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Conclusies en bevindingen:
• De resultaten van de projecten zijn vaak bemoedigend, maar nooit af
• Sommige projectresultaten zijn op grote schaal ingezet
• Het is inderdaad goed om uit te gaan van een doorgaand proces
• Legitimatie van vernieuwing op zich is niet nodig; er is wel visie en framework nodig
• Draagvlak voor implementatie omgeving is van groot belang: instelling, vakgenoten, studenten
• Samenwerking is een voorwaarde
• Relatie tussen onderwijsvernieuwing en het doel van onderwijs kan sterker
Vernieuwing vraagt veel en is complex:
• Organiseer de Forum-functie / Coördinatie / Visie / Standaarden / Afspraken / Regie
Vernieuwing geeft veel en moet ruimte krijgen:
• Optimism is an energy!
26
En wat denkt het publiek? Deel je reflecties!
Kun je iets met de ideeën over, deze reflectie op vernieuwing?
• Voorstellingsvermogen
• Maakbaarheid
• Verwachtingsmanagement
• Heb je iets aan de gedeelde ervaringen?
• Alle stakeholders betrekken (onderwijskudig eigenaarschap)
• Zorg voor versnelling, draagvlak en plan voo na het vernieuwingsproject
• Standaarden zijn zin essentieel, bedrijven zijn niet je vriend
• Gebruik de kracht van verbeelding o m nieuwe technologie te laten bijdragen aan een betere wereld
• Wat voor jou de belangrijkste uitkomsten van wat 20 jaar geleden is ingezet?
• Het grootste succes?
• De grootste teleurstelling?
• Belangrijkste misvatting?
27
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
Trends en innovatie, een continu gevecht 
SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
The best way to predict a future is to make it.
(Richard Katz, former president Educause)
Resultaten van vernieuwing in het verleden zijn geen garantie
voor resultaten van vernieuwing in de toekomst.
(Bas Cordewener en Tom Dousma, former SURF Onderwijs managers)
28

'Reflectie op vernieuwing, 20 jaar SURF Onderwijsdagen in perspectief'- Bas Cordewener & Tom Dousma - OWD18

  • 1.
    20 JAAR SURFONDERWIJS EN ICT Reflectie op Vernieuwing Tom Dousma, Bas Cordewener, vier ervaren onderwijsvernieuwers en een expert onderwijsconsument
  • 2.
    Reflectie op vernieuwing,waarom? SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch • Onderwijsvernieuwing na twintig jaar nog steeds relevant • Leren van terugblik op verwachtingen en resultaten • Hoop en verwachtingen van toen toetsen aan het heden • Wat is er terechtgekomen van trends en hypes, van projectplannen en innovatie ambities? • Kunnen we daaruit conclusies trekken en lessen leren? - Voorstellingsvermogen hoe verbetering/vernieuwing eruit ziet - Maakbaarheid van de toekomst - Verwachtingsmanagement bij vernieuwing 2
  • 3.
    Twintig jaar inzetop vernieuwing SURF Educatie<F> start in 1999 • Forum-functie: kennisdeling en samenwerking bij onderwijsvernieuwing - Special Interest Groups, Netwerktafels - Onderwijsdagen, Workshops - Studiereizen - EduSite, publicaties • Fonds-functie: SURF coördineert vernieuwing en verdeelt subsidiegelden - 69 Onderwijsvernieuwingsprojecten (1999-2009) - 16 miljoen euro subsidie van OCW - 16 miljoen euro matching vanuit aan projecten deelnemende instellingen - 3 tot 5 deelnemende instellingen per project - Looptijd ca 2 jaar Majeure inspanning die het waard is om op terug te kijken! 3 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 4.
    Terugkijken op vernieuwing– drie invalshoeken Terugkijken – dus geen wetenschappelijke evaluatie of ROI analyse! Drie invalshoeken: 1. Wat denken ‘derden’ ervan? (essays, blogs, videopresentaties) 2. OVP projecten en OWDs 1999-2009 (thema’s, resultaten, samenwerking) 3. Ervaringen van vernieuwers over toen (ambities, succes, tegenvallers) Gerard Baars (Erasmus Universiteit) Peter Bloemendaal (LUMC) Pierre Gorissen (HAN) Marja Verstelle (Universiteit Leiden) Plus: Commentaar van een consument van nu Stan van de Sanden (oud-LSVB) 4 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 5.
    Derden over lerenvan terugkijken op innovatie John O’Brien President, CEO van Educause Essay ‘Back to the Future of Edtech’ in Educause Review (http://er.educause.edu/~/media/files/articles/2017/3/erm1723.pdf • Plaatst visies en verwachtingen in langere termijn ( heden in traject plaatsen) • Leren van wat we wel, respectievelijk niet hebben bereikt ( Failure is an option) • Sceptische beschouwingen serieus nemen, voorkom hypes in de toekomst • Optimisme over het aanpassingsvermogen van docent en organisatie 5 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 6.
    Onderwijsdagen 6-7 November2018, Den Bosch Derden over leren van terugkijken op innovatie (2a) 6 Wilfred Rubens Adviseur en blogger verwijst naar: Rethinking teaching and learning in the digital age Rapport van Contact North in Canada Bespreekt maatschappelijke en technologische ontwikkelingen die druk zetten en kansen bieden Bron: www.contactnorth.ca
  • 7.
    Onderwijsdagen 6-7 November2018, Den Bosch Derden over leren van terugkijken op innovatie (2b) 7 Teaching and Learning: het gaat erom dat docenten en de organisatie de kansen pakken .... maar het tempo ligt laag. Bron: www.contactnorth.ca Rethinking teaching and learning in the digital age Rapport van Contact North in Canada
  • 8.
    Derden over lerenvan terugkijken op innovatie (3) Sake Jager projectleider en innovator RUG • Veel innovatieve toepassingen hebben nog steeds potentie maar: worden beperkt gebruikt, niet volledig benut en worden traag ingevoerd • Usual suspects melden zich voor vernieuwing, anderen vaak niet • Oude thema’s (digitaal toetsen, ELO en VR/AI/3D) bieden volop kans op inpassing binnen de beroepspraktijk • Grote vraag blijft: hoe krijgen we brede implementatie van vernieuwing voor elkaar en hoe raken meer mensen betrokken bij de voorgaande vernieuwing? Conclusies op basis van derden: • Reflecteer vanuit het besef dat wat je ziet altijd een moment opname is in een langer lopende ontwikkeling. • Innovatie/ vernieuwing is onafwendbaar en een voortschrijdend proces. Het is altijd gaande, vraagt veel inspanning, en kent geen eindresultaat. • De docent en de instelling zijn vooralsnog de sleutel om meer mensen bij de vernieuwing te betrekken. 8 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 9.
    Het beeld vande OVPs 1999-2008 Opbrengsten Projecten Tenders tussen 1999 en 2006, looptijd projecten tot en met 2009 • Inhoud projecten, in volgorde van meest voorkomende thematiek 1. Samenwerkend leren en communities 13 projecten 2. Digitaal portfolio en competenties 10 projecten 3. Interactief Lesmateriaal en Toetsen 17 projecten 4. Games – leren en simulaties 8 projecten 5. Draadloos en mobiel leren 7 projecten (waarvan 4 in 2006, het laatste tender jaar gestart) 6. Video 7 projecten 7. Leer- en werkomgeving 7 projecten Bron: ‘Onderwijsvernieuwingsprojecten, 10 jaar innovatie in de praktijk, Surf foundation, april 2010. Ook te vinden op www.surf.nl/kennisbank/2010 9 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 10.
    Het beeld vande Onderwijsdagen 1999-2009 Onderwijsdagen zijn jaarlijks hoogtepunt van de Forum-functie, verbinden de SIGs, de Netwerktafels, SURF academy, Internationale reizen, professionalisering, en de e-learning thema-site. Ook sterke link naar innovatie projecten. Thema’s in die jaren: DLWO, Docentprofessionalisering, E-Learning, Gebruik nieuwe media, Gaming, Implementatie, Learning Analytics, MOOCs, Standaarden, Toetsen, Trends, Video. Weblectures. Deze onderwerpen zijn ook nu nog steeds actueel, zie OWD 2018 Doelgroepen divers maar meestal innovators, early adapters (docent matig vertegenwoordigd) Groei en verbreding: samenwerking met Kennisnet, MBO, SURFnet 10 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 11.
    Onderwijsdagen 6-7 November2018, Den Bosch Vernieuwers over toen 11 (In alfabetische volgorde) Gerard Baars (Erasmus Universiteit) Peter Bloemendaal (LUMC) Pierre Gorissen (HAN) Marja Verstelle (Universiteit Leiden)
  • 12.
    Ervaringen van vernieuwers– Gerard Baars (1/3) Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena? • Vanaf ca. 2000: Implementatie LMS-systemen. • Thema blended onderwijs / digitale didactiek op de kaart. • De vraag: hoe kun je de didactiek en organisatie van leren in het LMS/ online leren (icm ftf onderwijs) vormgeven? Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt? • Gezamenlijk expertise over digitale / online / blended didactiek ontwikkelen. Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door samenwerking in het SURF programma? • Iedereen had dezelfde uitdaging. • Gezamenlijk heb je meer expertise dan alleen. 12 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 13.
    Ervaringen van vernieuwers– Gerard Baars (2/3) Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en waardoor? Op korte termijn: • Veel gebruikte website met praktische kennis over digitale / online didactiek: www.digitaledidactiek.nl • Achterliggende doel: online / blended leren (destijds in het LMS) verder vormgeven • Uit onderzoek: - Veel docenten gebruiken LMS alleen als content- en mededelingen-systeem. - Ca. 20% gebruikt het LMS ook voor andere onderwijsfuncties Op lange termijn: • Online / blended leren is nog steeds een zeer actueel onderwerp • Belangrijkste om echt impact & grootschalige implementatie te creëren is visie/ (academisch) eigenaarschap / beleid binnen de instellingen! 13 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 14.
    Ervaringen van vernieuwers– Gerard Baars (3/3) Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat? • Thema online / blended leren is nog steeds zeer actueel (in het kader van succesvol studeren, onderwijs-op-maat/ gepersonalisiseerd onderwijs, etc) • Nog veel kennisontwikkeling nodig om tot nieuwe online en blended vormen van onderwijs te komen • Visie(s) nodig: - Online onderwijs in de toekomst voor kennisverwerving/ overdracht en on-campus onderwijs voor hoogwaardige activiteiten (samen evidence-based oplossingen bedenken voor actuele vraagstukken, samen onderzoek doen, etc)? - Online onderwijs als stand alone activiteit Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu? • Betrek belangrijkste stakeholders vanaf de start! • Zorg voor eigenaarschap bij onderwijs(kundig) academisch leiders! 14 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 15.
    Ervaringen van vernieuwers– Peter Bloemendaal (1/2) Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena? • 2001 Interfacultaire Communicatie Training (ICT) • 2003 Klinisch Redeneren in Universitair Lijnonderwijs (KRUL) • 2005 Study Coach And Learning Environment (SCALE) • 2007 Professionele Accreditatie en Schaalvergroting van Toepassing van Elektronische Leerobjecten (PASTEL) Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt? • ICT – Samenwerking in overdracht tussen geneeskunde studenten • KRUL – Computer ondersteuning hogere cognitieve leer niveau (klinisch redeneren) • SCALE – Uitwisseling van content tussen WO en HO instellingen via https://MedischOnderwijs.nl • PASTEL – Accreditatie e-Learning Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door samenwerking in het SURF programma? • ICT – Samenwerking tussen verschillende academische ziekenhuizen • KRUL – Implementeren klinisch redeneer model vanuit Nijmegen • SCALE – Gebruik en hergebruik van elkaar materiaal • PASTEL – Content Curation 15 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 16.
    Ervaringen van vernieuwers– Peter Bloemendaal (2/2) Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en waardoor? • ICT en KRUL: Dynamische Patiënt Simulaties: 20 ICT, 25 KRUL totaal 165 DPS casussen Bij elkaar meer dan 200.000 keer gebruikt • SCALE en PASTEL: MedischOnderwijs.nl: Ruim 100.000 gebruikers, 2.000 e-learning modules met zo’n 4.5 miljoen onderwijssessies totaal Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat? • Het lukt niet altijd resultaten te delen buiten de partners in een project • Gebruik https://MedischOnderwijs.nl is gestabiliseerd rond 400.000 onderwijssessies per jaar • Het blijft lastig om hoger onderwijs aan te laten haken Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu? • Versnelling van projecten • Samenwerking - Zoek draagvlak • Denk vooraf na over de periode na een project 16 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 17.
  • 18.
    • Standaarden zijnnoodzakelijk voor open internet / onderwijs • Eenvoudige standaarden kunnen leiden tot grote innovaties • Inhoudelijke leertechnologie standaarden zijn (bijna?) onmogelijk • Mediabedrijven / leveranciers zijn (meestal) niet je vriend!
  • 19.
    Ervaringen van vernieuwers– Marja Verstelle (1/3) Vanuit welke context stond je in de onderwijsvernieuwing arena? • Onderwijskundig adviseur, Universiteit Leiden en • Hoofdredacteur SURF e-learning themasite Aan welke onderwijsvernieuwingsambitie heb je binnen het SURF programma gewerkt? • Opkomst social media Waarom ging je de uitdaging aan om innovatie binnen je instelling te realiseren door samenwerking in het SURF programma? • Dit nieuwe fenomeen onderzoeken en kennis daarover delen 19 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 20.
    Onderwijsdagen 6-7 November2018, Den Bosch Een greep uit artikelen van toen 20 YouTube: interessante nieuwe trend of zoveelste buzzword? (01/09/2006) Social bookmarking in het onderwijs: mogelijkheden en schaduwkanten (03/04/2006) Social software: fascinerend maar niet zonder risico's (01/02/2006) Folksonomy: metadatering door de massa (11/07/2005) Open netwerken: lerenden kiezen zelf voor medespelers en instrumenten (01/06/2005) Podcasting in het hoger onderwijs: nieuwe hype of echte aanwinst? (02/05/2005) WikiWiki: Anarchie in het hoger onderwijs (01/06/2004) Weblogs in het hoger onderwijs (03/05/2004)
  • 21.
    Ervaringen van vernieuwers– Marja Verstelle (3/3) • Wat is het resultaat op korte en langere termijn, wat is goed gegaan, wat niet en waardoor? • Wat kun je zeggen over voorspellingen, verwachtingen en uiteindelijk resultaat? • Wat is de belangrijkste les/ervaring die je wilt delen met vernieuwers van nu? 21 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch • Van binnen uit: incrementele verandering. • De grootste innovaties en transformaties vinden buiten het onderwijs plaats. • Gebruik je verbeelding: Wat is het grootst mogelijke doemscenario? En wat zijn de best denkbare scenario’s waar we aan willen werken?
  • 22.
    Onderwijsdagen 6-7 November2018, Den Bosch De consument van nu 22 Stan van de Sanden (oud-LSVB)
  • 23.
    Ervaring als consumentvan vernieuwing – Stan van de Sanden Oude en huidige situatie (geframed) 23 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 24.
    Ervaring als consumentvan vernieuwing – Stan van de Sanden Wat het kan zijn 24 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 25.
    Ervaring als consumentvan vernieuwing – Stan van de Sanden Het resultaat? 25 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch Vloggen Engels = beter • Blended Learning • Presure cooker • 21st century skills • MOOC’s • Flipping the classroom ‘Proffessioneel’ Digitaal = hip
  • 26.
    Reflectie op vernieuwing,wat kun je ermee? SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch Conclusies en bevindingen: • De resultaten van de projecten zijn vaak bemoedigend, maar nooit af • Sommige projectresultaten zijn op grote schaal ingezet • Het is inderdaad goed om uit te gaan van een doorgaand proces • Legitimatie van vernieuwing op zich is niet nodig; er is wel visie en framework nodig • Draagvlak voor implementatie omgeving is van groot belang: instelling, vakgenoten, studenten • Samenwerking is een voorwaarde • Relatie tussen onderwijsvernieuwing en het doel van onderwijs kan sterker Vernieuwing vraagt veel en is complex: • Organiseer de Forum-functie / Coördinatie / Visie / Standaarden / Afspraken / Regie Vernieuwing geeft veel en moet ruimte krijgen: • Optimism is an energy! 26
  • 27.
    En wat denkthet publiek? Deel je reflecties! Kun je iets met de ideeën over, deze reflectie op vernieuwing? • Voorstellingsvermogen • Maakbaarheid • Verwachtingsmanagement • Heb je iets aan de gedeelde ervaringen? • Alle stakeholders betrekken (onderwijskudig eigenaarschap) • Zorg voor versnelling, draagvlak en plan voo na het vernieuwingsproject • Standaarden zijn zin essentieel, bedrijven zijn niet je vriend • Gebruik de kracht van verbeelding o m nieuwe technologie te laten bijdragen aan een betere wereld • Wat voor jou de belangrijkste uitkomsten van wat 20 jaar geleden is ingezet? • Het grootste succes? • De grootste teleurstelling? • Belangrijkste misvatting? 27 SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch
  • 28.
    Trends en innovatie,een continu gevecht  SURF Onderwijsdagen 6-7 November 2018, Den Bosch The best way to predict a future is to make it. (Richard Katz, former president Educause) Resultaten van vernieuwing in het verleden zijn geen garantie voor resultaten van vernieuwing in de toekomst. (Bas Cordewener en Tom Dousma, former SURF Onderwijs managers) 28