استراتژی در شرایط عدم قطعیت

‫استراتژی‬‫در‬‫شرایط‬‫عدم‬‫قطعیت‬
‫حسین‬،‫نوریان‬‫مشاور‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬
‫نشریه‬‫صبح‬‫اندیشه‬‫شماره‬011
www.hosseinnourian.com
‫فر‬‫ض‬‫روش‬‫های‬‫سنتی‬‫استراتژی‬‫گذاری‬‫بر‬‫این‬‫استوار‬‫است‬‫که‬‫تحلیل‬‫گران‬‫می‬‫توانند‬‫با‬‫دقت‬‫قاب‬‫ل‬‫قبولی‬‫آینده‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬
‫کنند‬‫و‬‫جهت‬‫گیری‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫خ‬‫و‬‫د‬‫را‬‫بر‬‫مبنا‬‫ی‬‫آن‬‫مشخص‬‫نماین‬‫د‬.‫ب‬‫ا‬‫این‬‫پیش‬‫فرض‬‫معموال‬‫عدم‬‫قطعی‬‫ت‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫نادیده‬‫گرفته‬‫می‬‫شو‬‫د‬‫یا‬‫حداقل‬‫تاثیر‬‫آن‬‫کمتر‬‫از‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫قابل‬‫پذیرش‬‫براورد‬‫می‬‫گرد‬‫د‬.‫گویی‬‫باور‬‫غالب‬‫در‬‫روش‬
‫های‬‫پیشین‬‫آ‬‫ن‬‫است‬‫که‬‫وقوع‬‫رخدادهای‬‫آینده‬‫تا‬‫حدود‬‫زیادی‬‫قطعیت‬‫دارد‬‫و‬‫پیش‬‫بینی‬‫صحیح‬‫آنها‬‫بستگی‬‫به‬‫کارامدی‬‫ف‬‫ر‬‫ایند‬
‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫یعنی‬‫رصد‬‫تغییرات‬‫محیطی‬‫اثر‬‫گذاز‬‫کامال‬‫ممکن‬‫است‬‫و‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬
‫باید‬‫از‬‫آن‬‫درجه‬‫از‬‫بینش‬‫برخوردار‬‫باشند‬‫که‬‫بتوانند‬‫آنه‬‫ا‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬‫نماین‬‫د‬.‫اما‬‫در‬‫واقع‬‫اینگونه‬‫نیس‬‫ت‬.‫بررسی‬‫تحوالت‬‫محیطی‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫دهه‬‫گذشته‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫بسیاری‬‫از‬‫اتفاقات‬‫حادث‬‫شده‬‫به‬‫سختی‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫بوده‬‫است‬‫و‬‫یا‬‫حداقل‬
‫درک‬‫روشنی‬‫از‬‫میزان‬‫احتمال‬‫رخداد‬‫و‬‫شدت‬‫اثر‬‫گذاری‬‫آن‬‫وجود‬‫نداشته‬‫اس‬‫ت‬.‫در‬‫نظر‬‫نگرفتن‬‫ع‬‫دم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫موجب‬
‫می‬‫شو‬‫د‬‫ک‬‫ه‬‫سازمان‬‫نتواند‬‫چالش‬‫های‬‫آسیب‬‫زای‬‫محیط‬‫را‬‫رصد‬‫نما‬‫ی‬‫د‬‫ضمن‬‫اینکه‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫به‬‫صورت‬‫بالقوه‬
‫می‬‫تواند‬‫منشا‬‫فرصت‬‫های‬‫ارزش‬‫افزای‬‫زیادی‬‫برای‬‫سازمان‬‫باشد‬‫زیرا‬‫این‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫تعادل‬‫بازار‬‫را‬‫به‬‫هم‬‫می‬‫زند‬‫که‬‫این‬
‫شرایط‬‫بهترین‬‫ف‬‫رصت‬‫برای‬‫سازمان‬‫جهت‬‫بهره‬‫برداری‬‫و‬‫درامد‬‫زایی‬‫اس‬‫ت‬.‫ویژگی‬‫تعامالت‬‫در‬‫بازار‬‫محصوالت‬‫و‬‫خدمات‬‫به‬
‫گونه‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫ساختار‬‫بازار‬‫باید‬‫بر‬‫عدم‬‫تعادل‬‫غلبه‬‫کند‬‫و‬‫به‬‫سرعت‬‫تعادل‬‫اولیه‬‫را‬،‫بازیابد‬‫حا‬‫ل‬‫آ‬‫ن‬‫بنگاه‬‫اقتصادی‬‫که‬‫بتواند‬
‫این‬‫بی‬‫تعادلی‬‫را‬‫زودتر‬‫از‬‫بق‬‫ی‬‫ه‬‫تشخیص‬‫ده‬‫د‬،‫می‬‫تواند‬‫با‬‫ارائه‬‫محصول‬‫یا‬‫خدمت‬‫جدید‬‫یا‬‫تغیی‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫ارزش‬‫پیشنهادی‬‫برای‬
‫مشتر‬‫ی‬،‫ضمن‬‫بازگرداندن‬‫تعادل‬‫د‬‫ر‬‫وضعیت‬‫بازا‬‫ر‬‫به‬‫نفع‬‫خو‬‫د‬،‫سود‬‫چشمگی‬‫ر‬‫ی‬‫را‬‫برای‬‫سازمان‬‫خود‬‫رقم‬‫زن‬‫د‬.‫تحقیقات‬
‫سازما‬‫ن‬CAPQ‫در‬‫سال‬۴۱۰۲‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫در‬‫نمودار‬‫زیر‬‫مشخص‬،‫است‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫درصد‬‫قابل‬‫توجهی‬‫از‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫بنگاه‬‫های‬،‫اقتصادی‬‫وضعیتی‬‫غیر‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫دار‬‫د‬.

‫این‬‫واقعیت‬‫ها‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫رویکردهای‬‫سنتی‬‫به‬‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫برای‬‫مواجهه‬‫با‬‫بازارهای‬‫جدید‬‫کارائی‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬
‫داده‬‫است‬‫و‬‫تحلیل‬‫گران‬‫استراتژیک‬‫باید‬‫از‬‫الگوهای‬‫جدیدی‬‫برای‬‫بررسی‬‫وضعیت‬‫بازار‬‫و‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫استفاده‬
‫کنن‬‫د‬.‫مشکل‬‫مدیران‬‫با‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫محدود‬‫به‬‫دو‬‫خاصیت‬‫ذکر‬‫شده‬‫نیست‬‫بلکه‬‫این‬‫ویژگی‬‫بر‬‫شکست‬‫یا‬‫موفقیت‬
‫احتمالی‬‫سازمان‬‫در‬‫دستیابی‬‫به‬‫استراتژی‬‫هایش‬‫نیز‬‫بسیار‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫اس‬‫ت‬.‫زیرا‬‫اگر‬‫استراتژی‬‫های‬‫سازمان‬‫با‬‫فرض‬‫عدم‬‫تغییر‬‫در‬
‫شرایط‬‫محیطی‬‫وضع‬‫شده‬،‫باشد‬‫در‬‫هنگام‬‫بروز‬‫تغییر‬‫پیش‬‫بینی‬،‫نشده‬‫مدیران‬‫عمال‬‫برای‬‫واکنش‬‫مناسب‬‫به‬‫شرایط‬‫جدید‬‫منفعل‬
‫و‬‫بالتکلیف‬‫خواهند‬‫بو‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫طبیعتا‬‫استراتژی‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫شده‬‫فراموش‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫عمال‬‫نظام‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬
‫سازمان‬‫تاثیر‬‫گذاری‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬‫می‬‫دهد‬‫و‬‫ثبات‬‫در‬‫مقاصد‬‫و‬‫اهداف‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫از‬‫بین‬‫می‬‫رو‬‫د‬.‫حال‬‫اگر‬‫در‬‫شرکت‬
‫روشی‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫بتواند‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیط‬‫را‬‫قب‬‫ل‬‫از‬‫وقوع‬‫پیش‬‫بینی‬،‫کند‬‫مدیران‬‫می‬‫توانند‬‫تاکتیک‬‫های‬
‫مناسب‬‫برای‬‫مواجهه‬‫با‬‫آن‬‫شرایط‬‫را‬‫از‬‫پیش‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫و‬‫تمرین‬‫نماین‬‫د‬.‫میزان‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫به‬‫مق‬‫د‬‫ار‬‫در‬‫اختیار‬
‫داشت‬‫ن‬‫اطالعات‬‫بازار‬‫مانند‬‫نرخ‬‫تقاضا‬‫برای‬‫یک‬‫مح‬‫ص‬‫ول‬‫خاص‬‫یا‬‫مشخصات‬‫دموگرافیک‬‫بازا‬‫ر‬‫یا‬‫رفتار‬‫مص‬‫رف‬‫کننده‬‫بستگی‬
‫دار‬‫د‬.‫هرچه‬‫از‬‫این‬‫قیبل‬‫اطالعات‬‫بیشتر‬‫فراهم‬،‫باشد‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫فضا‬‫کمتر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.‫از‬‫سوی‬‫دیگر‬‫برخی‬‫از‬‫تغییرات‬‫در‬
‫محیط‬‫به‬‫صورت‬‫تدریجی‬‫اثر‬‫می‬‫کند‬‫مثال‬‫مدیران‬‫سازمان‬‫هم‬‫اکنون‬‫تغییرات‬‫تکنولوژیکی‬‫که‬‫می‬‫تواند‬‫در‬‫آ‬‫ینده‬‫بر‬‫بازار‬‫اثرگذار‬
‫باشد‬‫ر‬‫ا‬‫مشاهده‬‫می‬‫کند‬‫و‬‫اگرچه‬‫این‬‫تغییرات‬‫هنوز‬‫اثر‬‫خود‬‫را‬‫نگذاشته‬‫است‬‫اما‬‫م‬‫ی‬‫توانند‬‫تاثیر‬‫آن‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬‫نماین‬‫د‬.‫اما‬‫اثر‬
‫برخی‬‫دیگر‬‫از‬‫تغییرات‬‫و‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫ناگهانی‬‫و‬‫دفعی‬‫است‬‫و‬‫قبل‬‫از‬‫وقوع‬‫بینش‬‫دقیقی‬‫از‬‫حیطه‬‫و‬‫نحوه‬‫تاثیر‬‫گذاری‬‫آنها‬
‫و‬‫جود‬‫ندارد‬‫که‬‫طبیعتا‬‫در‬‫حالت‬‫دوم‬‫دشواری‬‫استراتژی‬‫گذاری‬‫به‬‫مراتب‬‫بیشتر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.
‫به‬‫منظور‬‫شناخت‬‫روش‬‫پیش‬‫بینی‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬،‫محیطی‬‫الزم‬‫است‬‫که‬‫در‬‫ابتدا‬‫انواع‬‫محیط‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫بر‬‫اساس‬‫میزان‬
‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫آن‬‫بررسی‬‫گرد‬‫د‬.‫به‬‫این‬‫منظور‬‫گروه‬‫مشاوران‬‫مکنزی‬‫چارچوبی‬‫را‬‫پیشنهاد‬‫داده‬‫است‬‫که‬‫بر‬‫مبنای‬‫آن‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫سازمان‬‫ها‬‫به‬‫چهار‬‫الیه‬‫به‬‫شرح‬‫زیر‬‫تقسیم‬‫می‬‫گردن‬‫د‬:
‫الیه‬‫او‬‫ل‬:‫وضعیت‬‫آینده‬‫کامال‬‫روشن‬‫و‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫اس‬‫ت‬:
‫در‬‫این‬‫فضای‬‫متعادل‬‫کسب‬‫و‬،‫کار‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫چندانی‬‫وجود‬‫ندارد‬‫و‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬‫بر‬‫این‬‫باورند‬‫که‬‫با‬‫انجام‬
‫تحلیل‬‫های‬‫متداول‬‫مانند‬‫تحلیل‬‫داخل‬‫ی‬–،‫محیطی‬‫تحلیل‬‫رقابت‬‫بر‬‫اساس‬‫پنج‬‫نیروی‬‫رقابتی‬‫مایکل‬،‫پورتر‬‫انجام‬‫تحقیقات‬،‫بازار‬
‫تحلیل‬‫های‬‫هزینه‬‫و‬‫ظرفیت‬‫و‬…‫می‬‫توانند‬‫آینده‬‫را‬‫به‬‫خوبی‬‫و‬‫با‬‫دقت‬‫مناسب‬‫پیش‬‫بینی‬‫کنن‬‫د‬.‫طبیعتا‬‫در‬‫چنین‬‫شرایطی‬–
‫که‬‫برای‬‫اغلب‬‫بازارها‬‫در‬‫زمان‬‫حاضر‬‫مصداق‬‫ندارد‬–‫استراتژی‬‫گذاری‬‫سازمان‬‫بلند‬‫مدت‬‫خواهد‬‫بود‬‫تا‬‫با‬‫ایجاد‬‫ثبات‬‫در‬‫مقاصد‬
‫استراتژی‬‫ک‬،‫اهداف‬‫سازمان‬‫را‬‫پیگیری‬‫کنند‬‫و‬‫منابع‬‫سازمان‬‫را‬‫با‬‫اطمینان‬‫زیادی‬‫به‬‫استراتژی‬‫های‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شده‬‫تخصیص‬
‫دهن‬‫د‬.‫در‬‫چنین‬‫وضعیتی‬‫استراتژی‬‫سازمان‬‫ها‬‫معموال‬‫به‬‫نگرش‬‫انطباق‬‫بخشی‬‫خود‬‫با‬‫وض‬‫عیت‬‫آینده‬‫بازار‬‫گرایش‬‫خواهد‬
‫داش‬‫ت‬(gAdaptin).‫به‬‫این‬‫صورت‬‫که‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬‫با‬‫پیش‬‫بینی‬‫دقیق‬،‫آینده‬‫بهترین‬‫وضعیت‬‫ارزش‬‫افزا‬‫برای‬
‫سازمان‬‫را‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫توسعه‬‫مزیت‬‫های‬‫رقابتی‬‫سازمان‬‫را‬‫منطبق‬‫با‬‫آن‬‫وضعیت‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫می‬‫نماین‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬‫مدیران‬
‫سازمان‬‫کامال‬‫می‬‫دانند‬‫که‬‫در‬‫کجای‬‫بازار‬‫و‬‫چگونه‬‫و‬‫با‬‫چه‬‫کسی‬‫باید‬‫رقابت‬‫کنند‬‫پس‬‫بر‬‫ایجاد‬‫تمایزات‬‫الزم‬‫با‬‫سایر‬‫رقبا‬‫تمرکز‬
‫می‬‫کنن‬‫د‬.

‫الیه‬‫دو‬‫م‬:‫وضعیت‬‫آینده‬‫نا‬‫مشخص‬‫است‬‫اما‬‫ع‬‫د‬‫م‬‫قطعیت‬‫های‬‫آن‬‫قابل‬‫شناسائی‬‫اس‬‫ت‬
‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫الیه‬‫دوم‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫در‬‫محیط‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫وجود‬‫دارد‬‫و‬‫آینده‬‫را‬‫نمی‬‫توان‬‫با‬
‫دقت‬‫کامل‬‫ارزیابی‬‫کرد‬‫اما‬‫تعداد‬‫این‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫محدود‬‫است‬‫و‬‫نحوه‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫آنها‬‫نیز‬‫مشخص‬‫اس‬‫ت‬.‫این‬‫عدم‬
‫قطعیت‬‫ها‬‫را‬‫می‬‫توان‬‫در‬‫قالب‬‫چند‬‫سن‬‫اریو‬‫مدل‬‫کرد‬‫و‬‫تحلیل‬‫گران‬‫سازمان‬‫می‬‫توانند‬‫میزان‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫آن‬‫سناریوها‬
‫را‬‫تحلیل‬‫کنن‬‫د‬.‫میزان‬‫قابل‬‫توجهی‬‫از‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫کنونی‬‫اینگونه‬‫است‬‫و‬‫قانون‬‫گذاری‬‫های‬‫ملی‬‫و‬‫جهانی‬‫می‬‫تواند‬
‫اینگونه‬‫از‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫را‬‫برای‬‫سازمان‬‫ها‬‫ایجاد‬‫کند‬‫مثال‬‫افزایش‬‫قیمت‬‫حامل‬‫های‬‫انرژی‬‫اگر‬‫اتفاق‬‫بیافتد‬‫بر‬‫ارزش‬‫آفرینی‬
‫گونه‬‫های‬‫زیادی‬‫از‬‫محصوالت‬‫اثر‬‫مثبت‬‫و‬‫بر‬‫گونه‬‫های‬‫فراوان‬‫دیگری‬‫اثر‬‫مخرب‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫به‬‫عنوان‬‫نمونه‬‫برخالف‬‫اغلب‬
‫خودرو‬‫سازهای‬‫مطرح‬،‫جهان‬‫شرکت‬‫تویوتا‬‫به‬‫موقع‬‫توانست‬‫اثرات‬‫افزایش‬‫قیمت‬‫نفت‬‫در‬‫دهه‬‫اول‬‫قرن‬‫بیست‬‫و‬‫یکم‬‫را‬‫به‬‫همراه‬
‫اثرات‬‫فعالیت‬‫پویشگران‬‫زیست‬‫محیطی‬‫را‬‫رصد‬‫نماید‬‫و‬‫بر‬‫روی‬‫خودروهای‬‫هیبریدی‬‫سرمایه‬‫گذاری‬‫کند‬‫که‬‫این‬‫استراتژی‬‫که‬
‫محصول‬‫یک‬‫تحلیل‬‫سنا‬‫ر‬‫یو‬‫در‬‫شرایط‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫بود‬،‫برای‬‫آن‬‫بنگاه‬‫بازدهی‬‫مالی‬‫فراوانی‬‫را‬‫به‬‫همراه‬‫آور‬‫د‬.‫استراتژیست‬‫هایی‬
‫که‬‫با‬‫این‬‫گونه‬‫از‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫مواجه‬،‫هستند‬‫مدل‬‫های‬‫تحلیلی‬‫خود‬‫را‬–‫مخصوصا‬‫در‬‫حوزه‬‫تحلیل‬‫محیط‬–‫بر‬‫روش‬
‫های‬‫مبتنی‬‫بر‬‫سناریو‬‫استوار‬‫می‬‫کنن‬‫د‬.‫آنها‬‫ریسک‬‫پذیری‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫را‬‫در‬‫صورت‬‫وقوع‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫این‬‫سناریو‬‫ها‬
‫تخمین‬‫می‬‫زنند‬‫و‬‫سبد‬‫منعطفی‬‫از‬‫استراتژی‬‫ها‬‫و‬‫اقداماتی‬‫که‬‫می‬‫توانند‬‫حسب‬‫شرایط‬‫جایگزین‬‫ه‬‫م‬‫دیگ‬‫ر‬‫شوند‬‫را‬‫فراهم‬‫می‬
‫آورن‬‫د‬.‫گونه‬‫مناسب‬‫استراتژی‬‫در‬‫این‬‫الیه‬‫می‬‫تواند‬‫مبتنی‬‫بر‬‫راهبردهای‬‫شکل‬‫دهی‬‫بازار‬(gShapin)‫باشد‬‫یعنی‬‫بنگاه‬‫بتواند‬
‫با‬‫ایجاد‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫جدید‬‫در‬‫بازار‬‫یا‬‫بهره‬‫برداری‬‫از‬‫آنها‬‫ساخت‬‫ار‬‫بازار‬‫را‬‫متناسب‬‫با‬‫منفعت‬‫خود‬‫شکل‬‫ده‬‫د‬.
‫الیه‬‫سو‬‫م‬:‫دامنه‬‫ای‬‫از‬‫اینده‬‫ه‬‫ا‬
‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫الیه‬‫سوم‬‫نسبت‬‫به‬‫الیه‬‫قبل‬‫از‬‫آن‬‫از‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫بیشتری‬‫برخوردار‬‫است‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫تعداد‬‫دگرگونی‬
‫های‬‫محتمل‬‫و‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫از‬‫سوی‬‫محیط‬‫بر‬‫سازمان‬‫زیاد‬‫است‬‫و‬‫البته‬‫نحوه‬‫تاثیر‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫این‬‫سناریو‬‫ها‬‫هم‬‫ک‬‫امال‬‫قطعی‬‫و‬‫قابل‬
‫پیش‬‫بینی‬‫نیست‬‫و‬‫در‬‫این‬،‫فضا‬‫سناریوهای‬‫متفاوت‬‫پی‬‫در‬‫پی‬‫ظهور‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫نحوه‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هریک‬‫بستگی‬‫به‬‫سناریو‬
‫قبلی‬‫و‬‫بعدی‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫این‬‫نوع‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫برای‬‫بنگاه‬‫هایی‬‫که‬‫ورود‬‫به‬‫یک‬‫بازا‬‫ر‬‫یا‬‫صنع‬‫ت‬‫کامال‬‫جدید‬‫و‬‫ناشناخته‬
‫را‬‫تجربه‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫یا‬‫یک‬‫محصول‬‫کامال‬‫جدید‬‫را‬‫به‬‫بازار‬‫عرضه‬‫کرده‬‫ان‬‫د‬‫مصداق‬‫فراوان‬‫می‬‫یاب‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬‫استراتژیست‬‫ها‬
‫ناگزیراند‬‫که‬‫اینده‬‫بنگاه‬‫را‬‫به‬‫صورت‬‫طیفی‬‫از‬‫وقایع‬‫و‬‫حالت‬‫های‬‫گوناگون‬‫در‬‫نظر‬‫گیرند‬‫که‬‫در‬‫یک‬‫سوی‬‫آ‬‫ن‬‫طیف‬‫عدم‬‫قطعیت‬
‫ها‬‫موجب‬‫بازدهی‬‫زیاد‬‫می‬‫شوند‬‫و‬‫در‬‫سوی‬‫دیگ‬‫ر‬،‫اثرگ‬‫ذ‬‫اری‬‫آنها‬‫به‬‫شدت‬‫مخرب‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.‫ورود‬‫به‬‫این‬‫گونه‬‫از‬‫بازار‬‫ریسک‬
‫فراوانی‬‫را‬‫به‬‫همراه‬‫خواهد‬‫داشت‬‫و‬‫چاره‬‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫در‬‫این‬‫حالت‬‫در‬‫آن‬‫است‬‫که‬‫مدیران‬‫این‬‫طیف‬‫مبهم‬‫را‬‫با‬‫تعداد‬
‫انگشت‬‫شماری‬‫از‬‫سناریوها‬‫توصیف‬‫کرده‬‫و‬‫روش‬‫تحلیلی‬‫مشابه‬‫با‬‫الیه‬‫قبلی‬‫و‬‫مبتنی‬‫بر‬‫بررسی‬‫های‬‫ریسک‬‫پذیری‬‫استراتژی‬‫را‬
‫به‬‫کار‬‫بندند‬‫طبیعتا‬‫استراتژی‬‫هایی‬‫که‬‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫وضع‬‫می‬‫گردند‬‫کوتاه‬‫مدت‬‫تر‬‫خواهند‬‫بود‬‫و‬‫متناوبا‬‫و‬‫در‬‫فاصله‬‫زما‬‫ن‬‫ی‬‫بسیار‬
‫کوتاه‬‫بازنگری‬‫می‬‫گردند‬‫در‬‫این‬‫الیه‬‫نیز‬‫مانند‬‫الیه‬‫قبل‬‫تالش‬‫برای‬‫شکل‬‫دهی‬‫بازار‬‫متناسب‬‫با‬‫مزیت‬‫های‬‫رقابتی‬‫بنگاه‬‫از‬
‫تالش‬‫برای‬‫منطبق‬‫کردن‬‫بنگاه‬‫با‬‫ویژگی‬‫های‬،‫بازار‬‫سودمند‬‫تر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.
‫الیه‬‫چهار‬‫م‬:‫آینده‬‫کامال‬‫مبه‬‫م‬
‫وجود‬‫چنین‬‫فضایی‬‫برای‬‫استراتژیست‬‫های‬‫یک‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫به‬‫مثابه‬‫فاجعه‬‫خواهد‬‫بود‬‫زیرا‬‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫تقریبا‬‫تمامی‬‫مولفه‬
‫های‬‫اثر‬‫گذار‬‫محیطی‬‫از‬‫قبیل‬‫قانون‬،‫گذاری‬‫وضعیت‬‫تغییرات‬،‫تکنولوژی‬‫وضعیت‬‫هزینه‬‫های‬،‫تولید‬‫نحوه‬‫مواجهه‬،‫رقبا‬‫میزان‬
‫تقاضا‬‫برای‬،‫محصول‬‫رفتار‬‫مصرف‬‫کننده‬‫و‬‫غیره‬‫با‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫کامل‬‫مواجه‬‫است‬‫و‬‫تاثیر‬‫هر‬‫یک‬‫نیز‬‫می‬‫تواند‬‫بسیار‬‫چشمگیر‬
‫باش‬‫د‬.‫این‬‫نوع‬‫از‬‫محیط‬‫معموال‬‫نادر‬‫است‬‫و‬‫در‬‫صورت‬‫وقوع‬‫نیز‬‫نمی‬‫تواند‬‫چندان‬‫طوالنی‬‫مدت‬‫باش‬‫د‬.‫در‬‫چنین‬‫وضعیتی‬‫راهبرد‬
‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫طبیعتا‬‫کاستن‬‫از‬‫پیچیدگی‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫تاکتیک‬‫های‬‫کوتاه‬‫مدت‬‫مواجهه‬‫با‬‫محیط‬‫به‬‫جای‬‫استراتژی‬‫گذاری‬
‫خواهد‬‫بود‬‫تا‬‫زمانی‬‫که‬‫شرایط‬‫آن‬‫به‬‫ثبات‬‫بیشتری‬‫برس‬‫د‬.
‫مناب‬‫ع‬:

4201,C,APQPLANNINGSTRATEGICANDAGILITYORGANIZATIONAL
,KirklandJaneCourtney,G.Hugh,yuncertaintunderStrategynPublicatioyMckiens
‫استفاده‬‫از‬‫مطالب‬‫فوق‬‫با‬‫ذکر‬‫منبع‬‫مجاز‬‫اس‬‫ت‬
‫برای‬‫دریافت‬‫اطالعات‬‫بیشتر‬‫یا‬‫مشاوره‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬‫با‬‫ایمیل‬h.nourian@irisaco.com‫تماس‬‫حاصل‬‫فرمایید‬.

استراتژی در شرایط عدم قطعیت

More Related Content

What's hot (6)

Viewers also liked (20)

Similar to استراتژی در شرایط عدم قطعیت (10)

More from Hossein Nourian, DBA (20)

استراتژی در شرایط عدم قطعیت