«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 1
∫∑§«“¡«‘™“°“√
∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
™—™«“≈ «ß§å “√’* ·≈–∏π—πμåπ‘¿“ ¿—§»ÿ¢π‘∏‘«—≤πå**
§≥–欓∫“≈»“ μ√å °“≠®π∫ÿ√’ ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ ‡≈¢∑’Ë 600 μ. √–≈߇√◊Õ Õ.À⫬°√–‡®“ ®.°“≠®π∫ÿ√’ 71170
∫∑§—¥¬àÕ
Õÿ∫—쑇Àμÿ„π√–À«à“ß°“√μ—Èß§√√¿å ‡ªì𠓇ÀμÿÕ—π¥—∫·√°¢Õß “‡Àμÿ∑’ˉ¡à‡°’ˬ«¢âÕß°—∫ Ÿμ‘°√√¡∑’Ë∑”„Àâ
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ ’¬™’«‘μ À≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ß√à“ß°“¬À≈“¬Õ¬à“ß §«“¡‡¢â“„®Õ¬à“ß≈÷°´÷Èß
μàÕ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߥ—ß°≈à“«π’È®– à߇ √‘¡°“√™à«¬‡À≈◊Õ„Àâ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“楒∑’Ë ÿ¥μàÕ¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å
°“√™à«¬‡À≈◊ÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘πμâÕß∑”ß“π√à«¡°—π‡ªìπ∑’¡ ‚¥¬æ¬“∫“≈μâÕß√Ÿâ®—°
∫∑∫“∑∑’Ëμπ‡Õß “¡“√∂ªØ‘∫—쑉¥â∑—Èß„π∫∑∫“∑Õ‘ √–·≈–°÷ËßÕ‘ √–¿“¬„μâ¢Õ∫‡¢μ°ÆÀ¡“¬·≈–®√√¬“
∫√√≥«‘™“™’æ°”Àπ¥ ∫∑§«“¡π’È®÷ß¡ÿà߇ πÕ∫∑∫“∑¢Õßæ¬“∫“≈„π°“√®—¥°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π‚¥¬√«¡ 4 ∫∑∫“∑À≈—° ¥—ßπ’È 1) ∫∑∫“∑°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–
∑“√°„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π2)∫∑∫“∑°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡∫◊ÈÕßμâπ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
3) ∫∑∫“∑°“√™à«¬°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ·≈– 4) ∫∑∫“∑°“√
ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
§” ”§—≠: ∫∑∫“∑欓∫“≈/À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ/Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
* Õ“®“√¬å  “¢“°“√欓∫“≈ºŸâ„À≠à·≈–ºŸâ ŸßÕ“¬ÿ §≥–欓∫“≈»“ μ√å °“≠®π∫ÿ√’ ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ
**§≥∫¥’ §≥–欓∫“≈»“ μ√å ∫ÿ√’√—¡¬å ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ 2559; 28(1): 1-11
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20162
∫∑π”
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ¡’§«“¡‡ ’ˬßμàÕ
°“√‡ ’¬™’«‘μ∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å ´÷Ëß°“√
μ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß ∑—Èß∑“ߥâ“𰓬¿“æ
·≈–∑“ß √’√«‘∑¬“ ‰¡à‡À¡◊Õπ∫ÿ§§≈∑—Ë«‰ª ¥—ßπ—Èπ
®÷ß¡’§«“¡·μ°μà“ß°—π„π°“√ª√–‡¡‘π·≈–°“√®—¥°“√
°“√™à«¬™’«‘μ ªí®®ÿ∫—πÕÿ∫—쑇Àμÿ‡ªì𠓇Àμÿ°“√‡ ’¬
™’«‘μ¢Õß μ√’μ—Èß§√√¿å∑’ˉ¡à‰¥â‡°’ˬ«¢âÕß°—∫ Ÿμ‘»“ μ√å∑’Ë
æ∫¡“°∑’Ë ÿ¥ («√ÿ≥ ‘√‘ Àß å≈¥“√¡¿å ·≈–‡øóòÕß≈¥“
∑Õߪ√–‡ √‘∞, 2551; Mendez, Dahlke, & Rouse,
2013) Õÿ∫—쑇Àμÿ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åæ∫ª√–¡“≥
√âÕ¬≈– 7 ¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å „πμà“ߪ√–‡∑»¡’√“¬ß“π
«à“Õÿ∫—쑇Àμÿ‡ªì𠓇Àμÿ°“√쓬¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å Ÿß
∂÷ß√âÕ¬≈– 46.7-51.4 ¢Õß°“√쓬¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
∑—ÈßÀ¡¥ (Jacob, Bloebaum, Shah, & Varner, 1998;
Mendez et al., 2013)
ª√–‡∑»‰∑¬æ∫¢âÕ¡Ÿ≈°“√‡ ’¬™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß
§√√¿å∑’ˇ°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π„πªï 2550, 2551 ·≈–
2552 ‡∑à“°—∫ 185, 257 ·≈– 269 §π μ“¡≈”¥—∫
´÷Ëßæ∫«à“®”π«πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ ’¬™’«‘μ®“°Õÿ∫—쑇Àμÿ Ÿß
¢÷ÈπÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß∑ÿ°ªï  à«π„À≠àæ∫„πæ◊Èπ∑’˰√ÿ߇∑æ-
¡À“π§√√âÕ¬≈–25-37( ”π—°π‚¬∫“¬·≈–¬ÿ∑∏»“ μ√å,
 ”π—° à߇ √‘¡ ÿ¢¿“æ °√¡Õπ“¡—¬, °√–∑√«ß
 “∏“√≥ ÿ¢,2552) “‡Àμÿ¢ÕßÕÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ëæ∫∫àÕ¬∑’Ë ÿ¥
‰¥â·°à Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°¬“πæ“Àπ– æ∫ª√–¡“≥ 2 „π
3 ¢ÕßÕÿ∫—쑇Àμÿ∑—ÈßÀ¡¥ √Õß≈ß¡“ ‰¥â·°à Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë
‡°‘¥®“°§«“¡√ÿπ·√ß¿“¬„π§√Õ∫§√—« °“√∂Ÿ°∑”√⓬
·≈–°“√À°≈â¡ (Horstmann, Larsen, & Grønborg,
2014) ‡¡◊ËÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑”„Àâ¡’
‚Õ°“ ‡°‘¥°“√·∑âß °“√§≈Õ¥°àÕπ°”Àπ¥ ∂ÿßπÈ”
§√Ë”·μ°°àÕπ°”Àπ¥ √°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥ ¡¥≈Ÿ°
·μ° ∑“√°‰¥â√—∫∫“¥‡®Á∫·≈–‡ ’¬™’«‘μ„π§√√¿å ´÷Ëß
 “¡“√∂‡°‘¥¢÷Èπ‰¥â„πºŸâ∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ√ÿπ·√ß(∏“√“ß-
√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550)  √’√«‘∑¬“¢ÕßÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿å¡’§«“¡·μ°μà“ß®“°À≠‘ß∑’ˇ°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ
∑—Ë«‰ª‡π◊ËÕß®“°°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ߌÕ√å‚¡π ¥—ßπ—Èπ
°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ®”‡ªìπμâÕß¡’
∑’¡ À “¢“«‘™“™’æ√à«¡°—π¥Ÿ·≈ ‡™àπ  Ÿμ‘·æ∑¬å
«‘ —≠≠’·æ∑¬å »—≈¬·æ∑¬å ·æ∑¬åª√–®”ÀâÕß©ÿ°‡©‘π
欓∫“≈«‘™“™’æ∑’ˇ™’ˬ«™“≠„π°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬«‘°ƒμ‘
·≈–©ÿ°‡©‘π
1. °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√à“ß°“¬∑’Ë —¡æ—π∏å
°—∫°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√à“ß°“¬
·≈–¿“«– ÿ¢¿“æÀ≈“¬¥â“𠇙àπ πÈ”Àπ—°√à“ß°“¬
‡æ‘Ë¡¢÷Èπ ¢π“¥¢Õß¡¥≈Ÿ°¢¬“¬„À≠à °“√‡ª≈’ˬπ
·ª≈ߢÕ߇≈◊Õ¥·≈–√–∫∫‰À≈‡«’¬π √–∫∫∑“߇¥‘π
À“¬„® √–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√ √–∫∫°≈â“¡‡π◊ÈÕ·≈–
ª√– “∑ πÕ°®“°π’È °“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢ÕߌÕ√å‚¡π∑”„Àâ
Õ“√¡≥凪≈’ˬπ·ª≈ßßà“¬ „π‰μ√¡“  2-3 ∑“√°„π
§√√¿å®–‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ¡“°¢÷ÈπμâÕß°“√ “√Õ“À“√¡“°
¢÷Èπ¥â«¬ ‡ªìπμâπ ´÷Ëß°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß ”§—≠∑’Ë àߺ≈
„À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ‰¥âßà“¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ( ÿæ√ ·°â«»‘√‘
«√√≥, 2556; ∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550;
Grossman, 2004) ¡’¥—ßπ’È
1.1 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ß°“¬«‘¿“§ °“√
¢¬“¬¢π“¥¢Õß¡¥≈Ÿ° ‡¡◊ËÕ¡¥≈Ÿ°¡’¢π“¥ª√–¡“≥
√–¥—∫ –¥◊ÕÀ√◊Õ‡∑’¬∫°—∫°“√μ—Èß§√√¿å 20  —ª¥“Àå
¡¥≈Ÿ°®–¡’¢π“¥„À≠à¡“°‡æ’¬ßæÕ∑’Ë®–°¥À≈Õ¥
‡≈◊Õ¥¥”„À≠à„π™àÕß∑âÕß ‡¡◊ËÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åÕ¬Ÿà„π∑à“
πÕπ√“∫®–¡’°“√°¥∑—∫¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥”„À≠à∑”„Àâ
‡≈◊Õ¥¥”°≈—∫ ŸàÀ—«„®ÀâÕß∫π¢«“≈¥≈ß π”‰ª Ÿà°“√≈¥
≈ߢÕß stroke volume ∂÷ß√âÕ¬≈– 30 „π∫“ß
Õ‘√‘¬“∫∂Õ“®∑”„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√
‡ª≈’ˬπ·ª≈ßπ’ȉ¥â ¥—ßπ—Èπ °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ §«√®—¥∑à“ºŸâªÉ«¬„ÀâπÕπμ–·§ß¢â“ß
‰ª∑“ߥâ“π´â“¬ª√–¡“≥ 30 Õß»“ ‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡°“√‰À≈
‡«’¬π‚≈À‘쉪 ŸàÕ«—¬«–∑’Ë ”§—≠√«¡∑—Èß¡¥≈Ÿ°
1.2 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫À“¬„® °“√
‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕߪ√‘¡“μ√ªÕ¥„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡√‘Ë¡
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 3
μ—Èß·μàÕ“¬ÿ§√√¿åª√–¡“≥ 20  —ª¥“Àå æ∫«à“æ◊Èπ∑’Ë
ª√‘¡“μ√°“√·≈°‡ª≈’ˬπÕ“°“»®–≈¥≈ß ∑”„ÀâÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿åÀ“¬„®‡√Á«¢÷Èπ·≈–‡°‘¥¿“«–‡≈◊Õ¥‡ªìπ°√¥
√à“ß°“¬®–ª√—∫ ¡¥ÿ≈¥â«¬¥à“ß®“°°“√‡º“º≈“≠ ∑”„Àâ
‡°‘¥°“√≈¥μË”≈ߢÕß√–¥—∫§“√å∫Õπ‰¥ÕÕ°‰´¥å·≈–
√–¥—∫¢Õ߉∫§“√å∫Õπ‡πμ„π°√–· ‡≈◊Õ¥ °“√
‡ª≈’ˬπ·ª≈ߥ—ß°≈à“«¡’º≈„Àâ§«“¡¥—π‚≈À‘μ≈¥μË”≈ß
®÷ßπ”¡“ Ÿà°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ‰¥â(Cunningham,Leveno,
& Bloom, 2005; Marshall, Lindheimer, Sandra,
& Cunningham, 2009)
1.3 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫À—«„®·≈–
°“√‰À≈‡«’¬π‚≈À‘μ Õ—μ√“°“√‡μâπ¢ÕßÀ—«„®„πÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿å‡æ‘Ë¡¢÷Èπª√–¡“≥√âÕ¬≈– 17 ‚¥¬°“√‡ª≈’ˬπ
·ª≈ߥ—ß°≈à“«‡√‘Ë¡μ—Èß·μà‰μ√¡“ ·√°¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å
„π¢≥–∑’˧«“¡¥—π‚≈À‘μ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–≈¥≈ß
‡π◊ËÕß®“°°“√≈¥≈ߢÕß·√ßμâ“π‡≈◊Õ¥¢ÕßÀ≈Õ¥
‡≈◊Õ¥ à«πª≈“¬ ‚¥¬§à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ systolic ®–
≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑ §à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ
diastolic ®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑
À≈Õ¥‡≈◊Õ¥ à«πª≈“¬ ‚¥¬§à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ systolic
®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡¡.ª√Õ∑ §à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ
diastolic ®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑ ®÷ß
π”¡“ Ÿà°“√‡°‘¥§«“¡¥—π‚≈À‘μμË”„π¢≥–‡ª≈’ˬπ∑à“
‰¥âßà“¬
1.4 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫‚≈À‘μ«‘∑¬“
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢Õߪ√‘¡“μ√‡≈◊Õ¥ª√–¡“≥
√âÕ¬≈– 40-45 ¢Õߪ√‘¡“≥‡≈◊Õ¥„πÀ≠‘ß∑’ˉ¡à‰¥âμ—Èß
§√√¿å ‡√‘Ë¡μ—Èß·μàÕ“¬ÿ§√√¿å 6-8  —ª¥“Àå °“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ
¢Õߪ√‘¡“≥¥—ß°≈à“«‡ªìπ —¥ à«π∑’Ë¡“°°«à“°“√‡æ‘Ë¡
ª√‘¡“μ√¢Õ߇¡Á¥‡≈◊Õ¥ ∑”„Àâ§à“§«“¡‡¢â¡¢âπ‡≈◊Õ¥
¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–≈¥≈ß„π™à«ß‰μ√¡“ ∑’Ë 2 ¢Õß
°“√μ—Èß§√√¿å (Cunningham et al., 2005) ª√‘¡“≥
‡¡Á¥‡≈◊Õ¥¢“«Õ“®‡æ‘Ë¡¢÷Èπ‰¥â‚¥¬¡’§à“‡©≈’ˬª√–¡“≥
5,000-25,000 μàÕ≈Ÿ°∫“»°å¡‘≈≈‘≈‘μ√ ‚¥¬‡©æ“–„π
‰μ√¡“ ∑’Ë “¡¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’
°“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢Õß√–¥—∫ fibrinogen clotting factor II
VII VIII IX X ·≈–¡’°“√≈¥≈ߢÕß√–¥—∫ plasminogen
activator ∑”„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’§«“¡‡ ’ˬß∑’Ë®–‡°‘¥
°“√·¢Áßμ—«¢Õ߇≈◊Õ¥„πÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥” °“√¥Ÿ·≈À≠‘ß
μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ·≈–μâÕßπÕππ‘Ëß∫π‡μ’¬ß
π“πÊ ®÷ßμâÕß√–¡—¥√–«—ß°“√‡°‘¥≈‘Ë¡‡≈◊Õ¥Õÿ¥μ—π
(Sugrue & Connor, 2004)
1.5 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫ª√– “∑
·≈–°≈â“¡‡π◊ÈÕ º≈®“°°“√°¥∑—∫À≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥”„À≠à
inferior vena cava ¢Õß¡¥≈Ÿ°∑”„Àâ‡≈◊Õ¥‰À≈°≈—∫
‡¢â“À—«„®‰¡à –¥«° ®÷ßμâÕ߉À≈ºà“π‰ª∑“ßÀ≈Õ¥
‡≈◊Õ¥¥” paravertebral ´÷Ëß®–∑”„ÀâÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥”
¥—ß°≈à“«¢¬“¬ ∑”„Àâ epidural space ·≈– spinal
canal ·§∫≈ß√à«¡°—∫°“√¬◊¥Àà“ßÕÕ°¢ÕߢâÕμàÕ
∫√‘‡«≥ symphysis pubis ·≈– sacroiliac joint
„π‰μ√¡“ ∑’Ë 2 ®π∂÷ß√–¬–§≈Õ¥∑”„Àâ°“√‡¥‘π·≈–
°“√∑√ßμ—«¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åº‘¥‰ª®“°∑à“∑’ˇ§¬‡¥‘π
‰¥âμ“¡ª°μ‘ À“°‡°‘¥°“√‡§≈◊ËÕπ‰À«√à“ß°“¬·∫∫‰¡à
√–«—ßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’‚Õ°“ ‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√
À°≈⡉¥â¡“° (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550)
2. ≈—°…≥–°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π„πÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿å
°“√ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’ˇ°‘¥¢÷Èπ°–∑—πÀ—π·≈–¡’
º≈°√–∑∫μàÕ™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π
§√√¿å∑’Ëæ∫∫àÕ¬Ê ¡’ 2 ≈—°…≥– ¥—ßπ’È
2.1 Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√°√–·∑°∫√‘‡«≥∑âÕß
 “‡Àμÿ∑’Ë∑”„À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥°√–·∑°∑’Ëæ∫∫àÕ¬∑’Ë ÿ¥
§◊Õ Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√¢—∫¢’ˬ“πæ“Àπ– √Õß≈ß¡“ §◊Õ
°“√∂Ÿ°∑”√⓬ °“√À°≈â¡ μ“¡≈”¥—∫ ªí®®—¬∑’Ëæ∫«à“
 —¡æ—π∏å°—∫°“√쓬¢Õß∑“√°„π§√√¿å·≈–À≠‘ß
μ—Èß§√√¿å®“°°“√¢—∫¢’ˬ“πæ“Àπ– ‰¥â·°à °“√‰¡à§“¥
‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬ ·≈–°“√°√–‡¥ÁπÀ≈ÿ¥ÕÕ°®“°¬“π
æ“Àπ–¢≥–‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ (Grossman, 2004) „π
∑“ß°“¬¿“æºπ—ßÀπâ“∑âÕß¡¥≈Ÿ°·≈–πÈ”§√Ë”®–™à«¬
≈¥·√ß°√–·∑°‰ª Ÿà∑“√°„π§√√¿å ·μà∑“√°Õ“®‰¥â
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20164
√—∫º≈°√–∑∫®“°√°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥ °“√§“¥
‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬∑—È߉À≈à·≈– –‚氙૬≈¥Õ—πμ√“¬μàÕ
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å ‰¡à„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
æÿàßÕÕ°πÕ°√∂®π‡ªìπÕ—πμ√“¬ ·μà°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥„π
μ”·Àπàß –‚æ°∑’Ë Ÿß‡°‘π‰ªÕ“®°¥√—¥®π¡¥≈Ÿ°©’°
¢“¥‰¥â À√◊Õ°“√§“¥‡©æ“–‡Õ«°ÁÕ“®°¥√—¥¡¥≈Ÿ°
‚¥¬μ√ß®π∑”„Àâ¡¥≈Ÿ°©’°¢“¥À√◊Õ√°≈Õ°μ—«‰¥â
(Rush, 2009)
2.2 °“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√·∑ߢÕß
«—μ∂ÿ‡¢â“„π√à“ß°“¬ ¢≥–μ—Èß§√√¿å¡¥≈Ÿ°∑’Ë¢¬“¬
¢π“¥‡¢â“„π™àÕß∑âÕß®–¥—π≈”‰ â¢÷Èπ‡Àπ◊Õ¡¥≈Ÿ°
¥—ßπ—Èπ °“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë¡’°“√·∑ߢÕß«—μ∂ÿ‡¢â“
∫√‘‡«≥¥â“π∫π¢Õß™àÕß∑âÕ߉¡à«à“®–‡ªìπ°“√·∑ß
¥â«¬¡’¥À√◊Õ°“√∂Ÿ°¬‘ߥ⫬ªóπ ¡—°®– —¡æ—π∏å°—∫°“√
∫“¥‡®Á∫¢ÕßÕ«—¬«–√–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√À≈“¬μ”·Àπàß
„π‰μ√¡“  ÿ¥∑⓬¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å °“√‡°‘¥
Õÿ∫—쑇Àμÿ≈—°…≥–π’È∑’Ë∫√‘‡«≥™àÕß∑âÕߥâ“π≈à“ß¡¥≈Ÿ°
®–‡ªìπÕ«—¬«–∑’˪ÑÕß°—π°“√∫“¥‡®Á∫μàÕÕ«—¬«–Õ◊Ëπ ·μà
°“√∫“¥‡®Á∫¢Õß¡¥≈Ÿ°®–¡’Õ—μ√“°“√쓬¢Õß¡“√¥“
ª√–¡“≥√âÕ¬≈– 7-9 ∑”„À⇰‘¥°“√∫“¥‡®Á∫¢Õß
∑“√°„π§√√¿å‰¥â Ÿß∂÷ß√âÕ¬≈– 60-90 ‚¥¬Õ—μ√“°“√
쓬¢Õß∑“√°π’È®–¡“°¢÷Èπ∂â“Õ“¬ÿ§√√¿å¢≥–‡°‘¥
Õÿ∫—쑇ÀμÿπâÕ¬°«à“ 37  —ª¥“Àå ®”‡ªìπμâÕß∑”§≈Õ¥
„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„π‰μ√¡“ ∑’Ë “¡∑’ˉ¥â√—∫Õÿ∫—쑇Àμÿ
™π‘¥π’ȉ¥â§≈Õ¥∑—π∑’ (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å,
2550; Petrone et al., 2011)
°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√
∑”‡ªìπ¢—ÈπμÕπ √Õ∫§Õ∫ √«¥‡√Á« ·≈–¡’°“√ª√÷°…“
°—πÕ¬à“߇À¡“– ¡√–À«à“ß∑’¡·æ∑¬åºŸâ‡™’ˬ«™“≠„π
 “¢“μà“ßÊ ‡æ◊ËÕ„À≥â¢âÕ¡Ÿ≈§√∫∂â«π·≈–‡À¡“– ¡
π”¡“´÷Ëß°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬Õ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ ©–π—Èπ
欓∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë„Àâ∫√‘°“√°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘πÀ√◊ÕÕÕ°„Àâ
∫√‘°“√À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≥ ®ÿ¥‡°‘¥‡Àμÿ ®÷ßμâÕß¡’§«“¡√Ÿâ
‡°’ˬ«°—∫°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß„π√–∫∫μà“ßÊ ¢Õß√à“ß°“¬
„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√ à߇ √‘¡¿“«– ÿ¢¿“æ
ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ √«¡∑—Èߪ√–‡¡‘π·≈–®—¥°“√
¥Ÿ·≈‰¥âμ“¡∫∑∫“∑¢Õßμπ‡¡◊ËÕμâÕߥŸ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å
∑’Ë®ÿ¥‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π°√≥’μà“ßÊ
3. ∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å
∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
欓∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë∑”ß“π°—∫√∂°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘π
∑”ß“π„π·ºπ°©ÿ°‡©‘π·≈–ÀÕºŸâªÉ«¬Àπ—° À√◊Õ
欓∫“≈«‘™“™’æ∑—Ë«‰ª∑’Ë¡’‚Õ°“ æ∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ®”‡ªìπμâÕß„Àâ°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡√àߥà«π
∂Ÿ°μâÕßμ“¡À≈—°°“√·æ∑¬å¿“¬„μâ∫∑∫“∑欓∫“≈
´÷Ëß∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π·∫àßÕÕ°‡ªìπ 4 ∫∑∫“∑À≈—°
§√Õ∫§≈ÿ¡∑—Èß°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ °“√√à«¡¥Ÿ·≈√—°…“
°“√™à«¬™’«‘μ·≈–°“√ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ ¥—ßπ’È
3.1 ∫∑∫“∑°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß-
§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ‡¡◊ËÕ
欓∫“≈«‘™“™’懪ìπºŸâ™à«¬‡À≈◊ÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫‡Àμÿ®”‡ªìπμâÕß√ŸâÀ≈—°°“√ª√–‡¡‘π ¿“æÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ´÷Ë߇ªìπ∫∑∫“∑∑’ˇªìπ
∫∑∫“∑Õ‘ √–·≈–°÷ËßÕ‘ √–·∫à߇ªìπ 2 ¢—ÈπμÕπ (Õÿ∫≈
¬’ˇŒß, 2552) ¥—ßπ’È
1) Primary survey ‡ªìπ∫∑∫“∑∑’ËÕ‘ √–´÷Ëß
°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ„π‡∫◊ÈÕßμâπ
‰¡à·μ°μà“ß®“°°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇ÀμÿÕ◊Ëπ
´÷ËßμâÕߪ√–‡¡‘π®“°Õ“°“√∑’˪√“°Øæ√âÕ¡„Àâ°“√™à«¬
‡À≈◊ÕÕ¬à“ß√«¥‡√Á« ¥—ßπ’È
A: Airway/cervical spine control ‡ªìπ°“√
ª√–‡¡‘π∑“߇¥‘πÀ“¬„® À“°æ∫Õ“°“√º‘¥ª°μ‘ ‡™àπ
À¬ÿ¥À“¬„® À√◊ÕÀ“¬„®μ‘¥¢—¥ §«√™à«¬À“¬„®„Àâ·°à
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å°àÕπ‡æ√“–¡“√¥“¡’‚Õ°“  Ÿ¥ ”≈—°
Õ“À“√‡¢â“ªÕ¥‰¥âßà“¬ Õ—π‡π◊ËÕß®“°ÀŸ√Ÿ¥¢Õß
À≈Õ¥Õ“À“√À≈«¡·≈–°√–‡æ“–Õ“À“√¬àÕ¬‰¥â™â“
®π∑”„Àâ¡’Õ“À“√§â“ßÕ¬Ÿà„π°√–‡æ“–‰¥âπ“π „π¢—ÈπμÕππ’È
§«√√–«—ß°“√‡§≈◊ËÕπÀ√◊Õ°“√∫“¥‡®Á∫‡æ‘Ë¡¢Õß
°√–¥Ÿ°μâπ§Õ (C-spine injury)
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 5
B: Breathing ‡ªìπ°“√ª√–‡¡‘π°“√À“¬„®
´÷ËßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’‚Õ°“ ‡°‘¥¿“«–¢“¥ÕÕ°´‘‡®π‰¥âßà“¬
∑—Èßπ’È ‡æ√“–¢≥–μ—Èß§√√¿å¡¥≈Ÿ°®–‚μ®π¡“‡∫’¬¥∫—ß
‡π◊ÈÕªÕ¥∑’Ë„™â„π°“√·≈°‡ª≈’ˬπÕÕ°´‘‡®π (functional
residual capacity) „Àâ≈¥≈ß Õ’°∑—ÈßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡—°
¡’§«“¡μâÕß°“√„™âÕÕ°´‘‡®π Ÿß‡æ◊ËÕ √â“ßæ≈—ßß“π„Àâ
·°àμπ‡Õß·≈–∑“√°„π§√√¿åÕ’°¥â«¬ À“°ª√–‡¡‘π
·≈â«æ∫«à“À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’Õ“°“√À“¬„®ÀÕ∫À√◊Õ
ª≈“¬¡◊Õª≈“¬‡∑Ⓡ¢’¬« §«√„ÀâÕÕ°´‘‡®π∫”∫—¥
‡ªìπ°“√¥à«π
C: Circulation, contraction (uterine) ‡ªìπ
°“√ª√–‡¡‘π™’æ®√‡æ◊ËÕ‡ªìπ°“√∑”π“¬√–¥—∫§«“¡¥—π‚≈À‘μ
≥ ®ÿ¥‡°‘¥‡Àμÿ À“°§≈”‰¡àæ∫™’æ®√§«√‡√‘Ë¡μâπ™à«¬
øóôπ§◊π™’æ æ√âÕ¡√à«¡°—∫·æ∑¬å„π°“√™à«¬‡æ‘Ë¡§«“¡
¥—π‚≈À‘μ¥â«¬°“√„™â¬“ Vasopressor agents ‡™àπ
epinephrine, vasopressin ·≈– dopamine ¡—°
∑”„Àâ≈¥ª√‘¡“≥‡≈◊Õ¥‰ª Ÿà¡¥≈Ÿ° ‡æ◊ËÕπ”‡≈◊Õ¥‰ª
‡≈’ȬßÕ«—¬«– ”§—≠¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπÀ≈—°
欓∫“≈μâÕߪ√–‡¡‘πÀ“ “‡Àμÿ·≈–„Àâ°“√·°â‰¢√à«¡
°—∫·æ∑¬åμ“¡À≈—° 5T6H ¥—ßπ’È 5T ‰¥â·°à Toxins,
Tamponade, Tension pneumothorax, Trauma,
Thrombosis ·≈– 6H ‰¥â·°à Hypovolemia,
Hypoxia, Hydrogen ion, Hypo/hyperkalemia,
Hypoglycemia, Hypothermia ‡æ◊ËÕ∑’Ë®–‰¥â·°â‰¢
‰¥âμ√ß “‡Àμÿ (√æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß, ¡.ª.æ.) „π
¢—ÈπμÕππ’ÈÀ“°¡’μ”·ÀπàߢÕ߇≈◊Õ¥Õհ欓∫“≈μâÕß
™à«¬Àâ“¡‡≈◊Õ¥Õ¬à“߇√àߥà«π¥â«¬
D: Disability ‡ªìπ°“√ª√–‡¡‘π°“√μÕ∫ πÕß
¢Õß√–∫∫ª√– “∑ „π√–¬–·√°®–μ√«®‡æ’¬ß§«“¡
√Ÿâ ÷° ·≈–√Ÿ¡à“π쓇∑à“π—Èπ‚¥¬„™â AVPU method
(A : alert, V : vocal stimuli, P : pain stimuli, U :
unresponsive) ¡“ª√–‡¡‘πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫
Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ·μà∂â“Õ“°“√‰¡à©ÿ°‡©‘π¡“§«√
ª√–‡¡‘πÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥‚¥¬„™â Glasgow coma score
°“√√—°…“À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ´÷Ëß
‡ªìπ∫∑∫“∑∑’ËμâÕß∑”ß“π¿“¬„μâ·ºπ°“√√—°…“¢Õß
·æ∑¬åÕ¬à“߇√àߥà«π 欓∫“≈μâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡
ª≈Õ¥¿—¬¢Õß™’«‘μ¡“√¥“‡ªìπ ”§—≠ ´÷Ë߬÷¥À≈—°°“√
∑’Ë«à“„Àâ™à«¬‡À≈◊Õ™’«‘μÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„Àâª≈Õ¥¿—¬°àÕπ
·≈â«√’∫™à«¬‡À≈◊Õ∑“√°„π§√√¿å‡ªìπ≈”¥—∫∂—¥‰ª
(∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550) 欓∫“≈
μâÕߪ√–‡¡‘π°“√∫“¥‡®Á∫®“°»’√…–®√¥‡∑â“Õ¬à“ß
√«¥‡√Á«·≈–„Àâ°“√™à«¬‡À≈◊Õ¥Ÿ·≈¡ÿàß√—°…“™’«‘쇪ìπ
 ”§—≠ æ√âÕ¡μ√«®°“√À¥√—¥μ—«¢Õß¡¥≈Ÿ° ª√–‡¡‘π
°“√¡’‡≈◊Õ¥ÕÕ°∑“ß™àÕß§≈Õ¥·≈–øí߇ ’¬ßÀ—«„®
∑“√°„π§√√¿å√à«¡¥â«¬‡ ¡Õ·≈–„Àâ°“√‡§≈◊ËÕπ¬â“¬
À≠‘ßμ—Èß§√√¿åÕ¬à“ß∂Ÿ°«‘∏’ π” àß‚√ßæ¬“∫“≈Õ¬à“߇√àß
¥à«π·≈–ª≈Õ¥¿—¬
2) Secondary survey À≈—ß®“°°“√¥Ÿ·≈
‡∫◊ÈÕßμâπ·≈–π” àß‚√ßæ¬“∫“≈·≈â« °“√¥Ÿ·≈μàÕ¡“
ª√–°Õ∫¥â«¬°“√´—°ª√–«—쑇°’ˬ«°—∫°≈‰°°“√‡°‘¥
Õÿ∫—쑇ÀμÿÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ °“√´—°ª√–«—쑇°’ˬ«°—∫°“√
μ—Èß§√√¿å °“√μ√«®√à“ß°“¬Õ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ °“√μ√«®
ª√–‡¡‘π ÿ¢¿“æ∑“√°„π§√√¿åÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ „π
¢—ÈπμÕππ’Èæ¬“∫“≈μâÕß∑”ß“π¿“¬„μâ§” —Ëß°“√√—°…“
¢Õß·æ∑¬å√à«¡¥â«¬ °≈à“«‚¥¬√«¡∫∑∫“∑¢Õß
欓∫“≈„π¢—ÈπμÕππ’È §◊Õ °“√‡μ√’¬¡À≠‘ßμ—Èß§√√¿å
 ”À√—∫°“√μ√«®√à“ß°“¬·≈–°“√μ√«®‡©æ“–∑’ˇ°’ˬ«
¢âÕß ‡™àπ °“√μ√«®Õ—≈μ√â“´“«πå °“√μ√«®∑“ß√—ß ’
°“√μ√«®∑“ßÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√ °“√„Àâ¬“μ“¡·ºπ°“√
√—°…“¢Õß·æ∑¬å ‡ªìπμâπ ¢≥–‡¥’¬«°—π∫∑∫“∑Õ‘ √–
∑’Ëæ¬“∫“≈μâÕߪؑ∫—μ‘ ‰¥â·°à °“√«—¥ —≠≠“≥™’æ
°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ∑“√°„π§√√¿å·≈–°“√À¥√—¥μ—«
¢Õß¡¥≈Ÿ° °“√¥Ÿ·≈ ¿“æ®‘μ„® ‡ªìπμâπ
3.2 ∫∑∫“∑°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡∫◊ÈÕßμâπ„πÀ≠‘ß
μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π °“√„Àâ°“√¥Ÿ·≈
®”‡æ“–‡ªìπæ‘‡»…„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë
·μ°μà“ß®“°ºŸâªÉ«¬Õ◊Ëπ (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å,
2550; ¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈, ¡.ª.æ.) ¡’¥—ßπ’È
1) °“√„ÀâÕÕ°´‘‡®π∑¥·∑π ‡æ◊ËÕªÑÕß°—π°“√
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20166
¢“¥ÕÕ°´‘‡®π∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√°
2) 欓∫“≈æ÷ß√–«—ß«à“„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ√ÿπ·√ß ®–°√–μÿâπ„Àâ¡’°“√À≈—Ëß “√
catecholamine „π¡“√¥“ ∑”„À⇰‘¥°“√À¥√—¥μ—«
¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥ ∑”„Àâ‡≈◊Õ¥‰ª‡≈’Ȭß∑“√°≈¥≈ß
(uteroplacenta insufficiency) ¥â«¬ 欓∫“≈μâÕß
ªØ‘∫—μ‘μ“¡·ºπ°“√√—°…“¢Õß·æ∑¬åÕ¬à“߇§√àß§√—¥
3) °“√ªÑÕß°—π°“√°¥À≈Õ¥‡≈◊Õ¥„À≠à∫√‘‡«≥
∑âÕß‚¥¬°“√μ–·§ßμ—«¡“√¥“‰ª∑“ߥâ“π´â“¬ª√–¡“≥
30 Õß»“ ‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡°“√‰À≈‡«’¬π‡≈◊Õ¥‰ª∑’Ë¡¥≈Ÿ°
°“√ªÑÕß°—π¥—ß°≈à“«π’ȧ«√∑”„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑ÿ°√“¬∑’Ë¡’Õ“¬ÿ§√√¿å‡°‘π°«à“ 20
 —ª¥“Àå
4) „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√„Àâ
 “√πÈ”∑¥·∑πºà“π‡¢Á¡¢π“¥„À≠à ‡™àπ ‡∫Õ√å 14
À√◊Õ‡∫Õ√å 16 ·≈–‡ΩÑ“√–«—ß¿“«–™ÁÕ°®“°°“√μ°
‡≈◊Õ¥¿“¬„πÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß
5) À“°°“√ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ¥—ß°≈à“«∑”„Àâ
À≠‘ßμ—Èß§√√¿åμâÕß§≈Õ¥°àÕπ∂÷ß‚√ßæ¬“∫“≈ „ÀâªØ‘∫—μ‘
¥—ßπ’È
5.1)ª√– “πß“π¢Õ§«“¡™à«¬‡À≈◊Õ∑’¡ Ÿμ‘·æ∑¬å
∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â ∂“π∑’Ë√–À«à“ß°“√‡¥‘π∑“ß(°√≥’¬—߉¡à§≈Õ¥)
√–À«à“ßπ—Èπ‡μ√’¬¡ ∂“π∑’Ë„Àâ –Õ“¥
5.2) ´—°ª√–«—μ‘°“√μ—Èß§√√¿å ª√–«—μ‘‚√§
ª√–®”μ—«
5.3) μ√«® Õ∫∑à“¢Õß∑“√°«à“‡ªìπ∑à“´â“¬
À√◊Õ∑à“¢«“  à«π𔇪ìπ»’√…–À√◊Õ°âπ
5.4) §–‡π¢π“¥¢Õß∑“√° μ√«®°“√‡§≈◊ËÕπ
μË”¢Õß à«ππ”·≈–μ—¥ΩÁ∫
5.5) ™à«¬§≈Õ¥μ“¡À≈—°°“√™à«¬§≈Õ¥ Flex
and Safe
5.6) ∑“√°§≈Õ¥·≈â« clear air way μ—¥ “¬
 –¥◊Õ·≈–„Àâ§«“¡Õ∫Õÿàπ¥â«¬ºâ“À√◊Õ∂ÿß§√Õ∫≈”μ—«∑’Ë
 –Õ“¥∑’Ë ÿ¥
5.7) „π°√≥’∑’ˉ¡à¡’‡§√◊ËÕß¡◊Õ„π°“√μ—¥ΩÁ∫
À√◊Õμ—¥ “¬ –¥◊Õ ·π–π”«à“‰¡àμâÕßμ—¥„Àâ√’∫π”
¡“√¥“·≈–∑“√°À≈—ß§≈Õ¥ àß‚√ßæ¬“∫“≈∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â
∑’Ë ÿ¥‡æ◊ËÕ„Àâ°“√¥Ÿ·≈™à«¬‡À≈◊ÕμàÕ‰ª
„π∫“ß°√≥’∑’ËÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ
·≈⫉¥â√—∫Õ—πμ√“¬∑’ËÕ“®‡ªìπ‡Àμÿ„À⇰‘¥°“√ Ÿ≠‡ ’¬
À√◊Õ„°≈â ‘Èπ™’«‘μ„π∑’ˇ°‘¥‡Àμÿ μ“¡À≈—°°“√·æ∑¬å„Àâ
¬÷¥°“√™à«¬™’«‘μÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπ ”§—≠°«à“°“√™à«¬
™’«‘μ∑“√°„π§√√¿å·≈–欓∫“≈μâÕß∑”∫∑∫“∑™à«¬°Ÿâ™’æ
„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ
©ÿ°‡©‘πÕ¬à“߇√àߥà«π
3.3 ∫∑∫“∑°“√™à«¬°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë
À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π
°“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å§àÕπ¢â“ß∑”‰¥â¬“°
‡π◊ËÕß®“°°“√¥Ÿ·≈μâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡ª≈Õ¥¿—¬∑—Èß
¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å ·μà„π√“¬∑’ˇ¢â“ Ÿà√–¬–«‘°ƒμ
欓∫“≈∑’Ë√—∫ºŸâªÉ«¬„π∑’ˇ°‘¥‡ÀμÿμâÕߪ√– “πß“π°—∫
∑“ß‚√ßæ¬“∫“≈ √“¬ß“πÕ“°“√∑’Ë«‘°ƒμ™’«‘μμàÕ
·æ∑¬å·≈–∑’¡‡æ◊ËÕ‡μ√’¬¡°“√√—°…“‰¥âÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß
¢≥–‡¥’¬«°—πμâÕ߬◊ÈÕ™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‰«â„Àâ∂÷ß
∑’Ë ÿ¥ ‡¡◊ËÕºŸâªÉ«¬∂÷ß‚√ßæ¬“∫“≈·æ∑¬åÕ“®∑”°“√
ºà“μ—¥§≈Õ¥∑“ßÀπâ“∑âÕßÕ¬à“߇√àߥà«π∑’ËÀâÕß©ÿ°‡©‘π
¿“¬„π 5 π“∑’ À≈—ß¡“√¥“Õ¬Ÿà„π¿“«–À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ
(√æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß, ¡.ª.æ.) °“√™à«¬°Ÿâ™’æ„π
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ
©ÿ°‡©‘π °“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åμâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡
ª≈Õ¥¿—¬∑—ÈßμàÕ¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å À≈—°°“√∑’Ë
 ”§—≠ §◊Õ μâÕß„Àâ°“√√—°…“‡æ◊ËÕ„Àâ¡“√¥“√Õ¥™’«‘μ
°àÕπ‡ ¡Õ ‚¥¬¡’À≈—°°“√ 2 ¢—ÈπμÕπ (√æ’æ√ ‚√®πå
· ß‡√◊Õß, ¡.ª.æ.; ¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈, ¡.ª.æ.; Pak, &
Hardasmalani, 2015; American Heart Association
Emergency Cardiovascular Care Committee,
2015) ¥—ßπ’È
¢—Èπ∑’Ë 1 °“√‡μ√’¬¡À≠‘ßμ—Èß§√√¿å°àÕπ°“√
™à«¬øóôπ§◊π™’æ
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 7
1) ®—¥„À⺟âªÉ«¬Õ¬Ÿà„π ¿“æ·«¥≈âÕ¡∑’˪≈Õ¥¿—¬
‡™à𠇧≈◊ËÕπ¬â“¬ÕÕ°®“°°≈“ß∂ππ Õ¬à“ß√«¥‡√Á«πÿà¡
π«≈ ·≈–∂Ÿ°μâÕßμ“¡À≈—°°“√
2) ®—¥∑à“„À⺟âªÉ«¬πÕπμ–·§ß∑—∫´â“¬ §«√„Àâ
πÕπ„π∑à“μ–·§ß´â“¬‡Õ’¬ß 15°-30° æ√âÕ¡ª√–‡¡‘π
 ¿“æμ“¡À≈—° çC-A-B-Dé
3) ®—¥„À⺟âªÉ«¬Õ¬Ÿà∫πæ◊Èπ·¢Áß·≈–¥Ÿ·≈ÕÕ°´‘‡®π
§«“¡‡¢â¡¢âπ Ÿß100%·≈–„Àâ “√πÈ”·°àÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
¥â«¬‡¢Á¡∑’ˇ∫Õ√å 14 À√◊Õ 16 (∂â“¡’)
4) °√≥’∑’Ë¡’ºŸâ™à«¬øóôπ§◊π™’æ¡“°°«à“ 1 §π
„Àâ‚∑√·®âß 1669 ‡æ◊ËÕ¢Õ§«“¡™à«¬‡À≈◊ÕÕ¬à“√«¥‡√Á«
‚¥¬∫Õ°μ”·Àπàß∑’ˇ°‘¥‡Àμÿ Õ“°“√ºŸâªÉ«¬„πªí®®ÿ∫—π
Õ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥·≈–√«¥‡√Á« ·μà°√≥’∑’Ëæ¬“∫“≈
«‘™“™’æμâÕߙ૬øóôπ§◊π™’æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å§π‡¥’¬«„Àâ
√âÕߢէ«“¡™à«¬‡À≈◊Õ®“°æ≈‡¡◊Õߥ’∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â°àÕπ
·≈–„Àâ§π∑’˙૬‚∑√·®âß 1669 ¥â«¬¢âÕ¡Ÿ≈‡¥’¬«°—π
¢—Èπ∑’Ë 2 °“√≈ß¡◊ՙ૬øóôπ§◊π™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß-
§√√¿å
„Àâ™à«¬øóôπ§◊π™’æ‡À¡◊ÕπºŸâªÉ«¬ºŸâ„À≠à∑’˪√– ∫
‡Àμÿμ“¡ª°μ‘μ“¡À≈—°°“√™à«¬øóôπ§◊π™’æ¢Õß
 ¡“§¡‚√§À—«„® §.». 2015 „Àâ‡√‘Ë¡®“°°“√°¥Àπâ“Õ°
(C) ‡ªî¥∑“߇¥‘πÀ“¬„® (A) ·≈–™à«¬À“¬„® (B) ·≈–
À“°À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ‡°‘¥Õ“°“√À—«„®
À¬ÿ¥‡μâπ∑’Ë‚√ßæ¬“∫“≈ 欓∫“≈Õ“®μâÕߙ૬™ÁÕ°
‰øøÑ“(D)´÷Ëß„π·μà≈–¢—ÈπμÕπæ¬“∫“≈μâÕߪؑ∫—μ‘¥—ßπ’È
C: Circulation μ”·Àπàß°¥Àπâ“Õ°¡—°Õ¬Ÿà Ÿß
°«à“μ”·Àπàߪ°μ‘¢÷Èπ‰ª‡≈Á°πâÕ¬Õ—π‡°‘¥®“°¡¥≈Ÿ°‚μ
¡“°μâÕ߇™Á§μ”·Àπàß«“ß¡◊Õ„À⥒°àÕπ∑”°“√°¥Àπâ“Õ°
·π–π”„Àâ°¥Àπâ“Õ°„πÕ—μ√“ 100-120 §√—ÈßμàÕπ“∑’
≈÷°Õ¬à“ßπâÕ¬ 2 π‘È« (5 ‡´π쑇¡μ√) ·μà‰¡à‡°‘π 2.4
π‘È« (6 ‡´π쑇¡μ√) °√≥’¡’ºŸâ™à«¬‡À≈◊Õ„Àâ°¥Àπâ“Õ° 30
§√—Èß  ≈—∫°—∫°“√™à«¬À“¬„® 2 §√—Èß ·μà„π°√≥’‰¡à¡’
§π™à«¬‡À≈◊Õ ·π–π”„Àâ°¥Àπâ“Õ°„πÕ—μ√“‡¥’¬«°—π
®π°«à“∑’¡°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘π®–¡“∂÷ß
A: Air way ‚¥¬°“√‡ªî¥∑“߇¥‘πÀ“¬„®„Àâ‚≈àß
¥â«¬«‘∏’ head tilt chin lift À√◊Õ∂â“ ß —¬«à“¡’°“√À—°
¢Õß°√–¥Ÿ° —πÀ≈—ß à«π§Õ„À⇪î¥∑“߇¥‘πÀ“¬„®¥â«¬
¡◊ե⫬«‘∏’ jaw thrust maneuver
√Ÿª∑’Ë 1 head tilt chin lift
∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles
√Ÿª∑’Ë 2 jaw thrust maneuver
∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles
B : Breathing†§◊Õ °“√™à«¬À“¬„® ‡π◊ËÕß®“°
°“√À“¬„®À¬ÿ¥ √à“ß°“¬®–¡’ÕÕ°´‘‡®π§ßÕ¬Ÿà„πªÕ¥
·≈–°√–· ‡≈◊Õ¥ ·μà‰¡à¡’ ”√Õ߉«â„™â ¥—ßπ—Èπ ‡¡◊ËÕ
À¬ÿ¥À“¬„®®÷ßμâÕߙ૬À“¬„® ‡ªìπ«‘∏’∑’Ë®–™à«¬„Àâ
ÕÕ°´‘‡®π‡¢â“ ŸàªÕ¥ºŸâªÉ«¬‰¥â ´÷ËßÕÕ°´‘‡®π∑’ˇªÉ“ÕÕ°
‰ªπ—Èπ¡’ÕÕ°´‘‡®πª√–¡“≥ 16-17% ´÷Ëß‡æ’¬ßæÕ
 ”À√—∫„™â„π√à“ß°“¬  “¡“√∂∑”‰¥âÀ≈“¬«‘∏’ §◊Õ
¥â«¬°“√‡ªÉ“ª“° (mouth to mouth) ‡ªÉ“®¡Ÿ° (mouth
to nose) ·≈–«‘∏’°“√°¥À≈—߬°·¢π¢Õß‚Œ≈‡°Õ√å-
π‘≈ —π (back pressure arm lift or Holger-Nielson
method) ∑”‰¥â¥—ßπ’È ∫’∫®¡Ÿ°¢ÕߺŸâªÉ«¬ ºŸâ™à«¬‡À≈◊Õ
À“¬„®‡¢â“ªÕ¥≈÷°Ê ´—° 2-3 §√—Èß À“¬„®‡¢â“‡μÁ¡∑’Ë
·≈⫪√–°∫ª“°„Àâ·π∫ π‘∑°—∫ª“°¢ÕߺŸâªÉ«¬ ·≈â«
‡ªÉ“≈¡À“¬„®‡¢â“‰ª„πªÕ¥„Àâ‡μÁ¡∑’Ë
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20168
√Ÿª∑’Ë 3 °“√º“¬ªÕ¥¥â«¬«‘∏’ Mouth to Mouth
∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles.
D: Defibrillation ¬—߉¡à¡’À≈—°∞“π«à“ °√–· 
‰ø®“°‡§√◊ËÕß defibrillator „π°“√™ÁÕ°‰øøÑ“‡æ◊ËÕ°Ÿâ™’æ
·°àÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë¡’¿“«–À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ®–¡’º≈
°√–∑∫„¥Ê μàÕ∑“√°„π§√√¿å ¥—ßπ—Èπ ·π«∑“ß°“√
°Ÿâ™’æμ“¡ ¡“§¡·æ∑¬å‚√§À—«„®¢Õߪ√–‡∑»
Õ‡¡√‘°“„πªï §.». 2005 ‰¥â·π–π”„Àâ∑”°“√™ÁÕ°
‰øøÑ“‰¥â„π°√≥’∑’Ë®”‡ªìπ Õ¬à“߉√°Áμ“¡ °àÕπ∑”°“√
™ÁÕ°‰øøÑ“π—Èπ°Á§«√∂Õ¥‡§√◊ËÕ߇ΩÑ“μ‘¥μ“¡ —≠≠“≥
™’æ∑—ÈߢÕß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿åÕÕ°°àÕπ‡æ◊ËÕ
ªÑÕß°—π‡§√◊ËÕß¡◊Õ‡À≈à“π—Èπ‰¥â√—∫§«“¡‡ ’¬À“¬®“°
°“√™ÁÕ°‰øøÑ“∫∑∫“∑π’ȇªìπ∫∑∫“∑°÷ËßÕ‘ √–欓∫“≈
μâÕß∑”μ“¡§” —ËߢÕß·æ∑¬å‡∑à“π—Èπ
À≈—ß∑”°“√™à«¬øóôπ§◊π™’æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‰¥â ”‡√Á®
欓∫“≈μâÕ߇ΩÑ“¥Ÿ·≈Õ“°“√¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„πÀÕ
ºŸâªÉ«¬Àπ—°À√◊ÕÀÕºŸâªÉ«¬«‘°ƒμÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß ‚¥¬
μâÕߪ√–‡¡‘π ¿“æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å
μ≈Õ¥‡«≈“®π°«à“®–¡—Ëπ„®«à“ª≈Õ¥¿—¬∑—ÈßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
·≈–∑“√°„π§√√¿å ´÷Ëß„π√–¬–π’ÈμâÕߪؑ∫—μ‘μ“¡
·ºπ°“√√—°…“¢Õß·æ∑¬åÕ¬à“߇§√àß§√—¥ √“¬ß“π
Õ“°“√º‘¥ª°μ‘ ‡™àπ ¡’‡≈◊Õ¥ÕÕ°∑“ß™àÕß§≈Õ¥ À√◊Õ
¡¥≈Ÿ°À¥√—¥μ—«¡“° À√◊Õ∑“√°„π§√√¿å¥‘ÈππâÕ¬≈ß
À√◊Õ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ßÕ◊ËπÊ ∑’Ë ◊ËÕ∂÷ß«à“®–‡°‘¥Õ—πμ√“¬
°—∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å 欓∫“≈μâÕß
√“¬ß“π„Àâ·æ∑¬å∑√“∫æ√âÕ¡„Àâ°“√®—¥°“√Õ“°“√
μ“¡·ºπ°“√√—°…“Õ¬à“ß∑—π∑à«ß∑’
3.4 ∫∑∫“∑°“√ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å „π°√≥’°“√¢—∫¢’Ë√∂¬πμå °“√π—Ëß
√∂¬πμå (Hyde, Cook, & Olson, 2003) 欓∫“≈
§«√·π–π”À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑ÿ°√“¬„Àâ§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬
∑ÿ°§√—Èß∑’Ë„™â¬“πæ“Àπ– ‡π◊ËÕß®“°¡’À≈—°∞“πÕ¬à“ß
™—¥‡®π«à“°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬ “¡“√∂≈¥Õ—πμ√“¬
§«“¡√ÿπ·√ßμàÕ∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å °“√
§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬∑’ˇÀ¡“– ¡ §◊Õ·∫∫ three points
‚¥¬ “¬‡¢Á¡¢—¥‡ âπ≈à“ß«“ß≈à“ßμàÕÀπâ“∑âÕß  “¬
‡¢Á¡¢—¥‡ âπ∫π«“ß√–À«à“߇μâ“π¡∑—Èß Õߢâ“ß ·≈–
«“߇Àπ◊Õ°÷Ëß°≈“ߢÕß°√–¥Ÿ°‰Àª≈“√â“ °“√«“ß “¬
‡¢Á¡¢—¥‰«â∫π¡¥≈Ÿ°®–‡ªìπÕ—πμ√“¬μàÕ∑“√°„π§√√¿å‰¥â
·≈–æ÷߇¢â“„®«à“∂ÿ߬“ßπ‘√¿—¬∑’ËæÕßÕÕ°¢≥–√∂‡°‘¥
Õÿ∫—쑇Àμÿ‡æ◊ËÕ°—π°√–·∑√°π—Èπ®–‰¡à™à«¬„π°“√°—π
°√–·∑√°„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
√Ÿª∑’Ë 4 «‘∏’°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
∑’Ë¡“ ∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550
„π°√≥’°“√∫“¥‡®Á∫∑’ˇ°‘¥®“°°“√∂Ÿ°·∑ß·≈–
°“√∂Ÿ°¬‘ß∑’ˇ°‘¥®“°°“√‡®μπ“∑”√⓬√à“ß°“¬À≠‘ß
μ—Èß§√√¿å ‡ªìπ‡Àμÿ∑’ˇ°‘π°«à“®–ªÑÕß°—π‰¥â欓∫“≈μâÕß
∑”Àπâ“∑’ˇ¢â“∂÷ß∑’ˇ°‘¥‡ÀμÿÕ¬à“ß√«¥‡√Á«·≈–„Àâ°“√
™à«¬‡À≈◊Õμ“¡À≈—°°“√¢â“ßμâπÕ¬à“߇√àߥà«π ‚¥¬
ª√– “πß“π°—∫∑’¡ À “¢“«‘™“™’æ‡æ◊ËÕ√à«¡¡◊Õ°—π
∑”ß“π‡ ¡Õ
Õπ÷Ëß°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π¿“¬„π∫â“πæ—°¢Õß
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπ ‘Ëß∑’˪ÑÕß°—π‰¥â ‚¥¬°“√·π–π”
æƒμ‘°√√¡∑’ˇÀ¡“– ¡„π°“√¥”‡π‘π™’«‘μª√–®”«—π„Àâ
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 9
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑√“∫·≈–·π–π”°“√®—¥ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
‡æ◊ËÕ √â“ß§«“¡ª≈Õ¥¿—¬ ‡æ◊ËÕ≈¥°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ
Õ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß æ¬“∫“≈μâÕßμ√–Àπ—°„π∫∑∫“∑π’È
‚¥¬„Àâ§”·π–π”Õ¬à“ß√Õ∫§Õ∫
 √ÿª·≈–¢âÕ‡ πÕ·π–
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑—Èß√à“ß°“¬
®‘μ„® Õ“√¡≥å ·≈–§«“¡μâÕß°“√‡≈◊Õ¥·≈– “√
Õ“À“√∑’ˇæ‘Ë¡¡“°¢÷Èπ¢Õß∑“√° ∑—ÈßÀ¡¥≈â«π à߇ √‘¡
„À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ¢÷Èπ°—∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≈—°…≥–¢Õß
Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π∑’Ëæ∫∫àÕ¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ¡’ 2 ™π‘¥
§◊Õ Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√°√–·∑°∫√‘‡«≥∑âÕß ·≈–
°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√·∑ߢÕß«—μ∂ÿ‡¢â“„π√à“ß°“¬
º≈°√–∑∫∑’Ë√ÿπ·√ß®“°Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π∑’ËÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å
‰¥â√—∫ §◊Õ √°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥´÷Ëßπ”¡“ Ÿà°“√‡ ’¬
™’«‘μ¢Õß∑“√° °“√∫“¥‡®Á∫¢Õß¡¥≈Ÿ° À√◊Õ°“√∫“¥
‡®Á∫√–∫∫Õ◊Ëπ∑’Ë√ÿπ·√ßπ”¡“ Ÿà°“√‡ ’¬™’«‘μ∑—Èß¡“√¥“
·≈–∑“√°„π§√√¿å °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫
Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√∑”‡ªìπ¢—ÈπμÕπ √Õ∫§Õ∫ √«¥‡√Á« ·≈–
¡’°“√ª√÷°…“°—πÕ¬à“߇À¡“– ¡√–À«à“ß∑’¡·æ∑¬å
ºŸâ‡™’ˬ«™“≠„π “¢“μà“ßÊ ‡æ◊ËÕ„À≥â¢âÕ¡Ÿ≈§√∫∂â«π
·≈–‡À¡“– ¡π”¡“´÷Ëß°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬Õ¬à“ß¡’
ª√– ‘∑∏‘¿“æ ©–π—Èπ æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë„Àâ∫√‘°“√°Ÿâ™’æ
©ÿ°‡©‘πÀ√◊ÕÕÕ°„Àâ∫√‘°“√À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≥ ®ÿ¥
‡°‘¥‡Àμÿ ®÷ßμâÕß¡’§«“¡√Ÿâ‡°’ˬ«°—∫°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß
√–∫∫μà“ßÊ ¢Õß√à“ß°“¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√
 à߇ √‘¡¿“«– ÿ¢¿“æ ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ√«¡
∑—Èߪ√–‡¡‘π·≈–®—¥°“√¥Ÿ·≈‰¥âμ“¡∫∑∫“∑¢Õßμπ
‡¡◊ËÕμâÕߥŸ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë®ÿ¥‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π°√≥’
μà“ßÊ ‚¥¬¡ÿàßÀ«—ß„Àâ¡“√¥“·≈–∑“√°ª≈Õ¥¿—¬§◊Õ
‡ªÑ“À¡“¬ Ÿß ÿ¥
‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß
¿“…“‰∑¬
∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å. (2550). Õÿ∫—쑇Àμÿ„π
À≠‘ßμ—Èß§√√¿å.  ß¢≈“π§√‘π∑√凫™ “√, 25 (5),
437-445.
¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈. (¡.ª.æ.). ‡Õ° “√ª√–°Õ∫°“√ Õπ:
°“√欓∫“≈¡“√¥“μ—Èß§√√¿å„π¿“«–©ÿ°‡©‘π.
¿“§«‘™“°“√欓∫“≈¡“√¥“∑“√°·≈–°“√
º¥ÿß§√√¿å «‘∑¬“≈—¬æ¬“∫“≈∫√¡√“™™ππ’
°√ÿ߇∑æ. (Õ—¥ ”‡π“).
√æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß. (¡.ª.æ.). ‡Õ° “√ª√–°Õ∫
°“√ Õπ: °“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å. ¿“§«‘™“
‡«™»“ μ√å©ÿ°‡©‘π §≥–·æ∑¬»“ μ√å ‚√ß
欓∫“≈√“¡“∏‘∫¥’. (Õ—¥ ”‡π“).
«√ÿ≥ ‘√‘ Àß å≈¥“√¡¿å ·≈–‡øóòÕß≈¥“ ∑Õߪ√–‡ √‘∞.
(2556). Trauma in pregnancy. ¿“§«‘™“ Ÿμ‘-
»“ μ√å·≈–π√’‡«™«‘∑¬“ §≥–·æ∑¬»“ μ√å
¡À“«‘∑¬“≈—¬‡™’¬ß„À¡à. ◊∫§âπ‡¡◊ËÕ«—π∑’Ë 25
惻®‘°“¬π2558http://www.med.cmu.ac.th/
dept/obgyn.
 ÿæ√ ·°â«»‘√‘«√√≥. (2556). °“√欓∫“≈„π√–¬–
μ—Èß§√√¿å.  ”π—°æ‘¡æå·Ààß®ÿÓ≈ß°√≥å-
¡À“«‘∑¬“≈—¬.
 ”π—°π‚¬∫“¬·≈–¬ÿ∑∏»“ μ√å ·≈– ”π—° à߇ √‘¡
 ÿ¢¿“æ °√¡Õπ“¡—¬ °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢.
(2552). Õ—μ√“°“√쓬¢Õß¡“√¥“.  ◊∫§âπ‡¡◊ËÕ
«—π∑’Ë 25 惻®‘°“¬π 2558. ®“° http://
healthdata.moph.go.th/mdg/report.
Õÿ∫≈ ¬’ˇŒß. (2552). °“√ª√–‡¡‘πºŸâªÉ«¬‡®Á∫ ≥ ®ÿ¥
‡°‘¥‡Àμÿ. ‡Õ° “√ª√–°Õ∫°“√∫√√¬“¬æ‘‡»…∑’Ë
‚√߇√’¬π欓∫“≈ °Õß°“√»÷°…“ °√¡·æ∑¬å
∑À“√‡√◊Õ. (Õ—¥ ”‡π“).
.........................
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 201610
¿“…“Õ—ß°ƒ…
American Heart Association Emergency
Cardiovascular Care Committee. (2015).
Cardiac arrest in pregnancy: A scientific
statement from the American Heart
Association. CINAHL Plus.
Cunningham, F.G., Leveno, K.L., & Bloom, S.L.
(2005). Williams Obstetrics, (22nd ed.). New
York: McGraw-Hill.
Grossman, N.B. (2004). Blunt trauma in
pregnancy. Am Fam Physician, 70(7),
1303-1310.
Horstmann, P., Larsen, C.F., & Grønborg, H.
(2014). Adherence to protocol in
pregnant trauma patients? A 12-year
retrospective study. Eur J Trauma Emerg
Surg, 40, 561›566.
Hyde, L.K., Cook, L.J., & Olson, L.M. (2003).
Effect of motor vehicle crashes on
adverse fetal outcomes. Obstet Gynecol,
102, 279-286.
Jacob, S.,†Bloebaum, L.,†Shah, G., &†Varner,
M.W. (1998). Mortality in Utah. Obstet
Gynecol, 91, 187-191.
Marshall, D., Lindheimer, S.J.T. & Cunningham,
F.G. (2009). ASH position paper: Hyper-
tension in pregnancy. The Journal of
Clinical Hypertension, 11(4), 214-225.
Mendez-Figueroa, H., Dahlke, J.D., & Rouse, D.J.
(2013). Trauma in pregnancy: An updated
systematic review. Inc. Mosby.
Pak, K.M., & Hardasmalani, M. (2015). A
Multidisciplinary obstetric trauma
resuscitation using In Situ High-Fidelity
Simulation. CINAHL Plus.
Petrone, P., Talving, P.,†Browder, T.,†Teixeira,
P.G.,†Fisher, O.,†Lozornio, A.,†& Chan, L.S.
(2011). Abdominal injuries†in†pregnancy:
A 155-month study at two level 1 trauma
centers. Division of Acute Care Surgery.
CINAHL Plus.
Rush, C. (2009). Book review:†Advanced†
trauma†life†support†for†doctors: ATLS
student course manual, (8th ed.). Spring,
32(1), 14.
Sugrue, M.E., & Connor, M.C.D. (2004). Amours
S. trauma during pregnancy. J ADF Health,
(5), 24-28.
«“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï 28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 11
Abstract
Accidental trauma is the most common cause of non obstetric death among pregnant
women. Many physiologic changes have occurred during pregnancy, therefore, a comprehen-
sive understanding of these changes is important in pregnant trauma care because it enables
the best outcome for both mother and fetus. Helping pregnant women who have an emer-
gency accident requires team work. The nurse must recognize their roles in both independent
and semi- independent roles under the ethics and nursing law. This article aimed at describing
nursesû roles in caring for pregnant women with emergency accident. These roles are: First,
assessment of pregnant women and fetus. Second, first aid for emergency accident pregnant
women. Third, cardiac arrest resuscitation. Fourth, accidental prevention.
Keywords: Nursesû role/Trauma pregnant women/Emergency accident.
Nurseûs Role in Caring for Pregnant Women with
Emergency Accident
Chutchavarn Wongsaree* and Thanannipha Phuksuknithiwat**
* Instructor Faculty of Nursing Western University, 600 Salongrua, Huai Krachao, Kanchanaburi 71170
Thailand. Email: nutt.chut@gmail.com
**Dean Faculty of Nursing Western University, 123 Liangmaung Rd., Maung, Burirum 31000, Thailand.
Journal of Nursing Science Chulalongkorn University 2016; 28(1): 1-11

บทบาทพยาบาลในการดูแลหญิงตั้งครรภ์ที่ประสบอุบัติเหตุฉุกเฉิน

  • 1.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 1 ∫∑§«“¡«‘™“°“√ ∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ™—™«“≈ «ß§å “√’* ·≈–∏π—πμåπ‘¿“ ¿—§»ÿ¢π‘∏‘«—≤πå** §≥–欓∫“≈»“ μ√å °“≠®π∫ÿ√’ ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ ‡≈¢∑’Ë 600 μ. √–≈߇√◊Õ Õ.À⫬°√–‡®“ ®.°“≠®π∫ÿ√’ 71170 ∫∑§—¥¬àÕ Õÿ∫—쑇Àμÿ„π√–À«à“ß°“√μ—Èß§√√¿å ‡ªì𠓇ÀμÿÕ—π¥—∫·√°¢Õß “‡Àμÿ∑’ˉ¡à‡°’ˬ«¢âÕß°—∫ Ÿμ‘°√√¡∑’Ë∑”„Àâ À≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ ’¬™’«‘μ À≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ß√à“ß°“¬À≈“¬Õ¬à“ß §«“¡‡¢â“„®Õ¬à“ß≈÷°´÷Èß μàÕ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߥ—ß°≈à“«π’È®– à߇ √‘¡°“√™à«¬‡À≈◊Õ„Àâ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“楒∑’Ë ÿ¥μàÕ¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å °“√™à«¬‡À≈◊ÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘πμâÕß∑”ß“π√à«¡°—π‡ªìπ∑’¡ ‚¥¬æ¬“∫“≈μâÕß√Ÿâ®—° ∫∑∫“∑∑’Ëμπ‡Õß “¡“√∂ªØ‘∫—쑉¥â∑—Èß„π∫∑∫“∑Õ‘ √–·≈–°÷ËßÕ‘ √–¿“¬„μâ¢Õ∫‡¢μ°ÆÀ¡“¬·≈–®√√¬“ ∫√√≥«‘™“™’æ°”Àπ¥ ∫∑§«“¡π’È®÷ß¡ÿà߇ πÕ∫∑∫“∑¢Õßæ¬“∫“≈„π°“√®—¥°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π‚¥¬√«¡ 4 ∫∑∫“∑À≈—° ¥—ßπ’È 1) ∫∑∫“∑°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈– ∑“√°„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π2)∫∑∫“∑°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡∫◊ÈÕßμâπ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π 3) ∫∑∫“∑°“√™à«¬°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ·≈– 4) ∫∑∫“∑°“√ ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å §” ”§—≠: ∫∑∫“∑欓∫“≈/À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ/Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π * Õ“®“√¬å  “¢“°“√欓∫“≈ºŸâ„À≠à·≈–ºŸâ ŸßÕ“¬ÿ §≥–欓∫“≈»“ μ√å °“≠®π∫ÿ√’ ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ **§≥∫¥’ §≥–欓∫“≈»“ μ√å ∫ÿ√’√—¡¬å ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡« ‡∑‘√åπ «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ 2559; 28(1): 1-11
  • 2.
    Journal of NursingScience Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20162 ∫∑π” À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ¡’§«“¡‡ ’ˬßμàÕ °“√‡ ’¬™’«‘μ∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å ´÷Ëß°“√ μ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß ∑—Èß∑“ߥâ“𰓬¿“æ ·≈–∑“ß √’√«‘∑¬“ ‰¡à‡À¡◊Õπ∫ÿ§§≈∑—Ë«‰ª ¥—ßπ—Èπ ®÷ß¡’§«“¡·μ°μà“ß°—π„π°“√ª√–‡¡‘π·≈–°“√®—¥°“√ °“√™à«¬™’«‘μ ªí®®ÿ∫—πÕÿ∫—쑇Àμÿ‡ªì𠓇Àμÿ°“√‡ ’¬ ™’«‘μ¢Õß μ√’μ—Èß§√√¿å∑’ˉ¡à‰¥â‡°’ˬ«¢âÕß°—∫ Ÿμ‘»“ μ√å∑’Ë æ∫¡“°∑’Ë ÿ¥ («√ÿ≥ ‘√‘ Àß å≈¥“√¡¿å ·≈–‡øóòÕß≈¥“ ∑Õߪ√–‡ √‘∞, 2551; Mendez, Dahlke, & Rouse, 2013) Õÿ∫—쑇Àμÿ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åæ∫ª√–¡“≥ √âÕ¬≈– 7 ¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å „πμà“ߪ√–‡∑»¡’√“¬ß“π «à“Õÿ∫—쑇Àμÿ‡ªì𠓇Àμÿ°“√쓬¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å Ÿß ∂÷ß√âÕ¬≈– 46.7-51.4 ¢Õß°“√쓬¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ∑—ÈßÀ¡¥ (Jacob, Bloebaum, Shah, & Varner, 1998; Mendez et al., 2013) ª√–‡∑»‰∑¬æ∫¢âÕ¡Ÿ≈°“√‡ ’¬™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß §√√¿å∑’ˇ°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π„πªï 2550, 2551 ·≈– 2552 ‡∑à“°—∫ 185, 257 ·≈– 269 §π μ“¡≈”¥—∫ ´÷Ëßæ∫«à“®”π«πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ ’¬™’«‘μ®“°Õÿ∫—쑇Àμÿ Ÿß ¢÷ÈπÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß∑ÿ°ªï  à«π„À≠àæ∫„πæ◊Èπ∑’˰√ÿ߇∑æ- ¡À“π§√√âÕ¬≈–25-37( ”π—°π‚¬∫“¬·≈–¬ÿ∑∏»“ μ√å,  ”π—° à߇ √‘¡ ÿ¢¿“æ °√¡Õπ“¡—¬, °√–∑√«ß  “∏“√≥ ÿ¢,2552) “‡Àμÿ¢ÕßÕÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ëæ∫∫àÕ¬∑’Ë ÿ¥ ‰¥â·°à Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°¬“πæ“Àπ– æ∫ª√–¡“≥ 2 „π 3 ¢ÕßÕÿ∫—쑇Àμÿ∑—ÈßÀ¡¥ √Õß≈ß¡“ ‰¥â·°à Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë ‡°‘¥®“°§«“¡√ÿπ·√ß¿“¬„π§√Õ∫§√—« °“√∂Ÿ°∑”√⓬ ·≈–°“√À°≈â¡ (Horstmann, Larsen, & Grønborg, 2014) ‡¡◊ËÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑”„Àâ¡’ ‚Õ°“ ‡°‘¥°“√·∑âß °“√§≈Õ¥°àÕπ°”Àπ¥ ∂ÿßπÈ” §√Ë”·μ°°àÕπ°”Àπ¥ √°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥ ¡¥≈Ÿ° ·μ° ∑“√°‰¥â√—∫∫“¥‡®Á∫·≈–‡ ’¬™’«‘μ„π§√√¿å ´÷Ëß  “¡“√∂‡°‘¥¢÷Èπ‰¥â„πºŸâ∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ√ÿπ·√ß(∏“√“ß- √—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550)  √’√«‘∑¬“¢ÕßÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿å¡’§«“¡·μ°μà“ß®“°À≠‘ß∑’ˇ°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ ∑—Ë«‰ª‡π◊ËÕß®“°°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ߌÕ√å‚¡π ¥—ßπ—Èπ °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ®”‡ªìπμâÕß¡’ ∑’¡ À “¢“«‘™“™’æ√à«¡°—π¥Ÿ·≈ ‡™àπ  Ÿμ‘·æ∑¬å «‘ —≠≠’·æ∑¬å »—≈¬·æ∑¬å ·æ∑¬åª√–®”ÀâÕß©ÿ°‡©‘π æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑’ˇ™’ˬ«™“≠„π°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬«‘°ƒμ‘ ·≈–©ÿ°‡©‘π 1. °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√à“ß°“¬∑’Ë —¡æ—π∏å °—∫°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√à“ß°“¬ ·≈–¿“«– ÿ¢¿“æÀ≈“¬¥â“𠇙àπ πÈ”Àπ—°√à“ß°“¬ ‡æ‘Ë¡¢÷Èπ ¢π“¥¢Õß¡¥≈Ÿ°¢¬“¬„À≠à °“√‡ª≈’Ë¬π ·ª≈ߢÕ߇≈◊Õ¥·≈–√–∫∫‰À≈‡«’¬π √–∫∫∑“߇¥‘π À“¬„® √–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√ √–∫∫°≈â“¡‡π◊ÈÕ·≈– ª√– “∑ πÕ°®“°π’È °“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢ÕߌÕ√å‚¡π∑”„Àâ Õ“√¡≥凪≈’ˬπ·ª≈ßßà“¬ „π‰μ√¡“  2-3 ∑“√°„π §√√¿å®–‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ¡“°¢÷ÈπμâÕß°“√ “√Õ“À“√¡“° ¢÷Èπ¥â«¬ ‡ªìπμâπ ´÷Ëß°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß ”§—≠∑’Ë àߺ≈ „À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ‰¥âßà“¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ( ÿæ√ ·°â«»‘√‘ «√√≥, 2556; ∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550; Grossman, 2004) ¡’¥—ßπ’È 1.1 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑“ß°“¬«‘¿“§ °“√ ¢¬“¬¢π“¥¢Õß¡¥≈Ÿ° ‡¡◊ËÕ¡¥≈Ÿ°¡’¢π“¥ª√–¡“≥ √–¥—∫ –¥◊ÕÀ√◊Õ‡∑’¬∫°—∫°“√μ—Èß§√√¿å 20  —ª¥“Àå ¡¥≈Ÿ°®–¡’¢π“¥„À≠à¡“°‡æ’¬ßæÕ∑’Ë®–°¥À≈Õ¥ ‡≈◊Õ¥¥”„À≠à„π™àÕß∑âÕß ‡¡◊ËÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åÕ¬Ÿà„π∑à“ πÕπ√“∫®–¡’°“√°¥∑—∫¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥”„À≠à∑”„Àâ ‡≈◊Õ¥¥”°≈—∫ ŸàÀ—«„®ÀâÕß∫π¢«“≈¥≈ß π”‰ª Ÿà°“√≈¥ ≈ߢÕß stroke volume ∂÷ß√âÕ¬≈– 30 „π∫“ß Õ‘√‘¬“∫∂Õ“®∑”„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√ ‡ª≈’ˬπ·ª≈ßπ’ȉ¥â ¥—ßπ—Èπ °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ §«√®—¥∑à“ºŸâªÉ«¬„ÀâπÕπμ–·§ß¢â“ß ‰ª∑“ߥâ“π´â“¬ª√–¡“≥ 30 Õß»“ ‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡°“√‰À≈ ‡«’¬π‚≈À‘쉪 ŸàÕ«—¬«–∑’Ë ”§—≠√«¡∑—Èß¡¥≈Ÿ° 1.2 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫À“¬„® °“√ ‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕߪ√‘¡“μ√ªÕ¥„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡√‘Ë¡
  • 3.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 3 μ—Èß·μàÕ“¬ÿ§√√¿åª√–¡“≥ 20  —ª¥“Àå æ∫«à“æ◊Èπ∑’Ë ª√‘¡“μ√°“√·≈°‡ª≈’ˬπÕ“°“»®–≈¥≈ß ∑”„ÀâÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿åÀ“¬„®‡√Á«¢÷Èπ·≈–‡°‘¥¿“«–‡≈◊Õ¥‡ªìπ°√¥ √à“ß°“¬®–ª√—∫ ¡¥ÿ≈¥â«¬¥à“ß®“°°“√‡º“º≈“≠ ∑”„Àâ ‡°‘¥°“√≈¥μË”≈ߢÕß√–¥—∫§“√å∫Õπ‰¥ÕÕ°‰´¥å·≈– √–¥—∫¢Õ߉∫§“√å∫Õπ‡πμ„π°√–· ‡≈◊Õ¥ °“√ ‡ª≈’ˬπ·ª≈ߥ—ß°≈à“«¡’º≈„Àâ§«“¡¥—π‚≈À‘μ≈¥μË”≈ß ®÷ßπ”¡“ Ÿà°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ‰¥â(Cunningham,Leveno, & Bloom, 2005; Marshall, Lindheimer, Sandra, & Cunningham, 2009) 1.3 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫À—«„®·≈– °“√‰À≈‡«’¬π‚≈À‘μ Õ—μ√“°“√‡μâπ¢ÕßÀ—«„®„πÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿å‡æ‘Ë¡¢÷Èπª√–¡“≥√âÕ¬≈– 17 ‚¥¬°“√‡ª≈’Ë¬π ·ª≈ߥ—ß°≈à“«‡√‘Ë¡μ—Èß·μà‰μ√¡“ ·√°¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å „π¢≥–∑’˧«“¡¥—π‚≈À‘μ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–≈¥≈ß ‡π◊ËÕß®“°°“√≈¥≈ߢÕß·√ßμâ“π‡≈◊Õ¥¢ÕßÀ≈Õ¥ ‡≈◊Õ¥ à«πª≈“¬ ‚¥¬§à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ systolic ®– ≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑ §à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ diastolic ®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑ À≈Õ¥‡≈◊Õ¥ à«πª≈“¬ ‚¥¬§à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ systolic ®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡¡.ª√Õ∑ §à“§«“¡¥—π‚≈À‘μ diastolic ®–≈¥≈߇©≈’ˬ 5-15 ¡‘≈≈‘‡¡μ√ª√Õ∑ ®÷ß π”¡“ Ÿà°“√‡°‘¥§«“¡¥—π‚≈À‘μμË”„π¢≥–‡ª≈’ˬπ∑à“ ‰¥âßà“¬ 1.4 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫‚≈À‘μ«‘∑¬“ À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢Õߪ√‘¡“μ√‡≈◊Õ¥ª√–¡“≥ √âÕ¬≈– 40-45 ¢Õߪ√‘¡“≥‡≈◊Õ¥„πÀ≠‘ß∑’ˉ¡à‰¥âμ—Èß §√√¿å ‡√‘Ë¡μ—Èß·μàÕ“¬ÿ§√√¿å 6-8  —ª¥“Àå °“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ ¢Õߪ√‘¡“≥¥—ß°≈à“«‡ªìπ —¥ à«π∑’Ë¡“°°«à“°“√‡æ‘Ë¡ ª√‘¡“μ√¢Õ߇¡Á¥‡≈◊Õ¥ ∑”„Àâ§à“§«“¡‡¢â¡¢âπ‡≈◊Õ¥ ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–≈¥≈ß„π™à«ß‰μ√¡“ ∑’Ë 2 ¢Õß °“√μ—Èß§√√¿å (Cunningham et al., 2005) ª√‘¡“≥ ‡¡Á¥‡≈◊Õ¥¢“«Õ“®‡æ‘Ë¡¢÷Èπ‰¥â‚¥¬¡’§à“‡©≈’ˬª√–¡“≥ 5,000-25,000 μàÕ≈Ÿ°∫“»°å¡‘≈≈‘≈‘μ√ ‚¥¬‡©æ“–„π ‰μ√¡“ ∑’Ë “¡¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’ °“√‡æ‘Ë¡¢÷Èπ¢Õß√–¥—∫ fibrinogen clotting factor II VII VIII IX X ·≈–¡’°“√≈¥≈ߢÕß√–¥—∫ plasminogen activator ∑”„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’§«“¡‡ ’ˬß∑’Ë®–‡°‘¥ °“√·¢Áßμ—«¢Õ߇≈◊Õ¥„πÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥” °“√¥Ÿ·≈À≠‘ß μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ·≈–μâÕßπÕππ‘Ëß∫π‡μ’¬ß π“πÊ ®÷ßμâÕß√–¡—¥√–«—ß°“√‡°‘¥≈‘Ë¡‡≈◊Õ¥Õÿ¥μ—π (Sugrue & Connor, 2004) 1.5 °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß√–∫∫ª√– “∑ ·≈–°≈â“¡‡π◊ÈÕ º≈®“°°“√°¥∑—∫À≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥”„À≠à inferior vena cava ¢Õß¡¥≈Ÿ°∑”„Àâ‡≈◊Õ¥‰À≈°≈—∫ ‡¢â“À—«„®‰¡à –¥«° ®÷ßμâÕ߉À≈ºà“π‰ª∑“ßÀ≈Õ¥ ‡≈◊Õ¥¥” paravertebral ´÷Ëß®–∑”„ÀâÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥¥” ¥—ß°≈à“«¢¬“¬ ∑”„Àâ epidural space ·≈– spinal canal ·§∫≈ß√à«¡°—∫°“√¬◊¥Àà“ßÕÕ°¢ÕߢâÕμàÕ ∫√‘‡«≥ symphysis pubis ·≈– sacroiliac joint „π‰μ√¡“ ∑’Ë 2 ®π∂÷ß√–¬–§≈Õ¥∑”„Àâ°“√‡¥‘π·≈– °“√∑√ßμ—«¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åº‘¥‰ª®“°∑à“∑’ˇ§¬‡¥‘𠉥âμ“¡ª°μ‘ À“°‡°‘¥°“√‡§≈◊ËÕπ‰À«√à“ß°“¬·∫∫‰¡à √–«—ßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å®–¡’‚Õ°“ ‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√ À°≈⡉¥â¡“° (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550) 2. ≈—°…≥–°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π„πÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿å °“√ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’ˇ°‘¥¢÷Èπ°–∑—πÀ—π·≈–¡’ º≈°√–∑∫μàÕ™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π §√√¿å∑’Ëæ∫∫àÕ¬Ê ¡’ 2 ≈—°…≥– ¥—ßπ’È 2.1 Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√°√–·∑°∫√‘‡«≥∑âÕß  “‡Àμÿ∑’Ë∑”„À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥°√–·∑°∑’Ëæ∫∫àÕ¬∑’Ë ÿ¥ §◊Õ Õÿ∫—쑇Àμÿ®“°°“√¢—∫¢’ˬ“πæ“Àπ– √Õß≈ß¡“ §◊Õ °“√∂Ÿ°∑”√⓬ °“√À°≈â¡ μ“¡≈”¥—∫ ªí®®—¬∑’Ëæ∫«à“  —¡æ—π∏å°—∫°“√쓬¢Õß∑“√°„π§√√¿å·≈–À≠‘ß μ—Èß§√√¿å®“°°“√¢—∫¢’ˬ“πæ“Àπ– ‰¥â·°à °“√‰¡à§“¥ ‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬ ·≈–°“√°√–‡¥ÁπÀ≈ÿ¥ÕÕ°®“°¬“π æ“Àπ–¢≥–‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ (Grossman, 2004) „π ∑“ß°“¬¿“æºπ—ßÀπâ“∑âÕß¡¥≈Ÿ°·≈–πÈ”§√Ë”®–™à«¬ ≈¥·√ß°√–·∑°‰ª Ÿà∑“√°„π§√√¿å ·μà∑“√°Õ“®‰¥â
  • 4.
    Journal of NursingScience Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20164 √—∫º≈°√–∑∫®“°√°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥ °“√§“¥ ‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬∑—È߉À≈à·≈– –‚氙૬≈¥Õ—πμ√“¬μàÕ À≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å ‰¡à„ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å æÿàßÕÕ°πÕ°√∂®π‡ªìπÕ—πμ√“¬ ·μà°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥„π μ”·Àπàß –‚æ°∑’Ë Ÿß‡°‘π‰ªÕ“®°¥√—¥®π¡¥≈Ÿ°©’° ¢“¥‰¥â À√◊Õ°“√§“¥‡©æ“–‡Õ«°ÁÕ“®°¥√—¥¡¥≈Ÿ° ‚¥¬μ√ß®π∑”„Àâ¡¥≈Ÿ°©’°¢“¥À√◊Õ√°≈Õ°μ—«‰¥â (Rush, 2009) 2.2 °“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√·∑ߢÕß «—μ∂ÿ‡¢â“„π√à“ß°“¬ ¢≥–μ—Èß§√√¿å¡¥≈Ÿ°∑’Ë¢¬“¬ ¢π“¥‡¢â“„π™àÕß∑âÕß®–¥—π≈”‰ â¢÷Èπ‡Àπ◊Õ¡¥≈Ÿ° ¥—ßπ—Èπ °“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë¡’°“√·∑ߢÕß«—μ∂ÿ‡¢â“ ∫√‘‡«≥¥â“π∫π¢Õß™àÕß∑âÕ߉¡à«à“®–‡ªìπ°“√·∑ß ¥â«¬¡’¥À√◊Õ°“√∂Ÿ°¬‘ߥ⫬ªóπ ¡—°®– —¡æ—π∏å°—∫°“√ ∫“¥‡®Á∫¢ÕßÕ«—¬«–√–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√À≈“¬μ”·Àπàß „π‰μ√¡“  ÿ¥∑⓬¢Õß°“√μ—Èß§√√¿å °“√‡°‘¥ Õÿ∫—쑇Àμÿ≈—°…≥–π’È∑’Ë∫√‘‡«≥™àÕß∑âÕߥâ“π≈à“ß¡¥≈Ÿ° ®–‡ªìπÕ«—¬«–∑’˪ÑÕß°—π°“√∫“¥‡®Á∫μàÕÕ«—¬«–Õ◊Ëπ ·μà °“√∫“¥‡®Á∫¢Õß¡¥≈Ÿ°®–¡’Õ—μ√“°“√쓬¢Õß¡“√¥“ ª√–¡“≥√âÕ¬≈– 7-9 ∑”„À⇰‘¥°“√∫“¥‡®Á∫¢Õß ∑“√°„π§√√¿å‰¥â Ÿß∂÷ß√âÕ¬≈– 60-90 ‚¥¬Õ—μ√“°“√ 쓬¢Õß∑“√°π’È®–¡“°¢÷Èπ∂â“Õ“¬ÿ§√√¿å¢≥–‡°‘¥ Õÿ∫—쑇ÀμÿπâÕ¬°«à“ 37  —ª¥“Àå ®”‡ªìπμâÕß∑”§≈Õ¥ „ÀâÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„π‰μ√¡“ ∑’Ë “¡∑’ˉ¥â√—∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ™π‘¥π’ȉ¥â§≈Õ¥∑—π∑’ (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550; Petrone et al., 2011) °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√ ∑”‡ªìπ¢—ÈπμÕπ √Õ∫§Õ∫ √«¥‡√Á« ·≈–¡’°“√ª√÷°…“ °—πÕ¬à“߇À¡“– ¡√–À«à“ß∑’¡·æ∑¬åºŸâ‡™’ˬ«™“≠„π  “¢“μà“ßÊ ‡æ◊ËÕ„À≥â¢âÕ¡Ÿ≈§√∫∂â«π·≈–‡À¡“– ¡ π”¡“´÷Ëß°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬Õ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ ©–π—Èπ æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë„Àâ∫√‘°“√°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘πÀ√◊ÕÕÕ°„Àâ ∫√‘°“√À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≥ ®ÿ¥‡°‘¥‡Àμÿ ®÷ßμâÕß¡’§«“¡√Ÿâ ‡°’ˬ«°—∫°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß„π√–∫∫μà“ßÊ ¢Õß√à“ß°“¬ „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√ à߇ √‘¡¿“«– ÿ¢¿“æ ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ √«¡∑—Èߪ√–‡¡‘π·≈–®—¥°“√ ¥Ÿ·≈‰¥âμ“¡∫∑∫“∑¢Õßμπ‡¡◊ËÕμâÕߥŸ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ∑’Ë®ÿ¥‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π°√≥’μà“ßÊ 3. ∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë∑”ß“π°—∫√∂°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘π ∑”ß“π„π·ºπ°©ÿ°‡©‘π·≈–ÀÕºŸâªÉ«¬Àπ—° À√◊Õ æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑—Ë«‰ª∑’Ë¡’‚Õ°“ æ∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ®”‡ªìπμâÕß„Àâ°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡√àߥà«π ∂Ÿ°μâÕßμ“¡À≈—°°“√·æ∑¬å¿“¬„μâ∫∑∫“∑欓∫“≈ ´÷Ëß∫∑∫“∑欓∫“≈„π°“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π·∫àßÕÕ°‡ªìπ 4 ∫∑∫“∑À≈—° §√Õ∫§≈ÿ¡∑—Èß°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ °“√√à«¡¥Ÿ·≈√—°…“ °“√™à«¬™’«‘μ·≈–°“√ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ ¥—ßπ’È 3.1 ∫∑∫“∑°“√ª√–‡¡‘π ¿“æ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß- §√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ‡¡◊ËÕ æ¬“∫“≈«‘™“™’懪ìπºŸâ™à«¬‡À≈◊ÕÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫‡Àμÿ®”‡ªìπμâÕß√ŸâÀ≈—°°“√ª√–‡¡‘π ¿“æÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ´÷Ë߇ªìπ∫∑∫“∑∑’ˇªìπ ∫∑∫“∑Õ‘ √–·≈–°÷ËßÕ‘ √–·∫à߇ªìπ 2 ¢—ÈπμÕπ (Õÿ∫≈ ¬’ˇŒß, 2552) ¥—ßπ’È 1) Primary survey ‡ªìπ∫∑∫“∑∑’ËÕ‘ √–´÷Ëß °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ„π‡∫◊ÈÕßμâπ ‰¡à·μ°μà“ß®“°°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇ÀμÿÕ◊Ëπ ´÷ËßμâÕߪ√–‡¡‘π®“°Õ“°“√∑’˪√“°Øæ√âÕ¡„Àâ°“√™à«¬ ‡À≈◊ÕÕ¬à“ß√«¥‡√Á« ¥—ßπ’È A: Airway/cervical spine control ‡ªìπ°“√ ª√–‡¡‘π∑“߇¥‘πÀ“¬„® À“°æ∫Õ“°“√º‘¥ª°μ‘ ‡™àπ À¬ÿ¥À“¬„® À√◊ÕÀ“¬„®μ‘¥¢—¥ §«√™à«¬À“¬„®„Àâ·°à À≠‘ßμ—Èß§√√¿å°àÕπ‡æ√“–¡“√¥“¡’‚Õ°“  Ÿ¥ ”≈—° Õ“À“√‡¢â“ªÕ¥‰¥âßà“¬ Õ—π‡π◊ËÕß®“°ÀŸ√Ÿ¥¢Õß À≈Õ¥Õ“À“√À≈«¡·≈–°√–‡æ“–Õ“À“√¬àÕ¬‰¥â™â“ ®π∑”„Àâ¡’Õ“À“√§â“ßÕ¬Ÿà„π°√–‡æ“–‰¥âπ“π „π¢—ÈπμÕππ’È §«√√–«—ß°“√‡§≈◊ËÕπÀ√◊Õ°“√∫“¥‡®Á∫‡æ‘Ë¡¢Õß °√–¥Ÿ°μâπ§Õ (C-spine injury)
  • 5.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 5 B: Breathing ‡ªìπ°“√ª√–‡¡‘π°“√À“¬„® ´÷ËßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’‚Õ°“ ‡°‘¥¿“«–¢“¥ÕÕ°´‘‡®π‰¥âßà“¬ ∑—Èßπ’È ‡æ√“–¢≥–μ—Èß§√√¿å¡¥≈Ÿ°®–‚μ®π¡“‡∫’¬¥∫—ß ‡π◊ÈÕªÕ¥∑’Ë„™â„π°“√·≈°‡ª≈’ˬπÕÕ°´‘‡®π (functional residual capacity) „Àâ≈¥≈ß Õ’°∑—ÈßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡—° ¡’§«“¡μâÕß°“√„™âÕÕ°´‘‡®π Ÿß‡æ◊ËÕ √â“ßæ≈—ßß“π„Àâ ·°àμπ‡Õß·≈–∑“√°„π§√√¿åÕ’°¥â«¬ À“°ª√–‡¡‘π ·≈â«æ∫«à“À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’Õ“°“√À“¬„®ÀÕ∫À√◊Õ ª≈“¬¡◊Õª≈“¬‡∑Ⓡ¢’¬« §«√„ÀâÕÕ°´‘‡®π∫”∫—¥ ‡ªìπ°“√¥à«π C: Circulation, contraction (uterine) ‡ªìπ °“√ª√–‡¡‘π™’æ®√‡æ◊ËÕ‡ªìπ°“√∑”π“¬√–¥—∫§«“¡¥—π‚≈À‘μ ≥ ®ÿ¥‡°‘¥‡Àμÿ À“°§≈”‰¡àæ∫™’æ®√§«√‡√‘Ë¡μâπ™à«¬ øóôπ§◊π™’æ æ√âÕ¡√à«¡°—∫·æ∑¬å„π°“√™à«¬‡æ‘Ë¡§«“¡ ¥—π‚≈À‘μ¥â«¬°“√„™â¬“ Vasopressor agents ‡™àπ epinephrine, vasopressin ·≈– dopamine ¡—° ∑”„Àâ≈¥ª√‘¡“≥‡≈◊Õ¥‰ª Ÿà¡¥≈Ÿ° ‡æ◊ËÕπ”‡≈◊Õ¥‰ª ‡≈’ȬßÕ«—¬«– ”§—≠¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπÀ≈—° 欓∫“≈μâÕߪ√–‡¡‘πÀ“ “‡Àμÿ·≈–„Àâ°“√·°â‰¢√à«¡ °—∫·æ∑¬åμ“¡À≈—° 5T6H ¥—ßπ’È 5T ‰¥â·°à Toxins, Tamponade, Tension pneumothorax, Trauma, Thrombosis ·≈– 6H ‰¥â·°à Hypovolemia, Hypoxia, Hydrogen ion, Hypo/hyperkalemia, Hypoglycemia, Hypothermia ‡æ◊ËÕ∑’Ë®–‰¥â·°â‰¢ ‰¥âμ√ß “‡Àμÿ (√æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß, ¡.ª.æ.) „π ¢—ÈπμÕππ’ÈÀ“°¡’μ”·ÀπàߢÕ߇≈◊Õ¥Õհ欓∫“≈μâÕß ™à«¬Àâ“¡‡≈◊Õ¥Õ¬à“߇√àߥà«π¥â«¬ D: Disability ‡ªìπ°“√ª√–‡¡‘π°“√μÕ∫ πÕß ¢Õß√–∫∫ª√– “∑ „π√–¬–·√°®–μ√«®‡æ’¬ß§«“¡ √Ÿâ ÷° ·≈–√Ÿ¡à“π쓇∑à“π—Èπ‚¥¬„™â AVPU method (A : alert, V : vocal stimuli, P : pain stimuli, U : unresponsive) ¡“ª√–‡¡‘πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫ Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π ·μà∂â“Õ“°“√‰¡à©ÿ°‡©‘π¡“§«√ ª√–‡¡‘πÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥‚¥¬„™â Glasgow coma score °“√√—°…“À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ´÷Ëß ‡ªìπ∫∑∫“∑∑’ËμâÕß∑”ß“π¿“¬„μâ·ºπ°“√√—°…“¢Õß ·æ∑¬åÕ¬à“߇√àߥà«π 欓∫“≈μâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡ ª≈Õ¥¿—¬¢Õß™’«‘μ¡“√¥“‡ªìπ ”§—≠ ´÷Ë߬÷¥À≈—°°“√ ∑’Ë«à“„Àâ™à«¬‡À≈◊Õ™’«‘μÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„Àâª≈Õ¥¿—¬°àÕπ ·≈â«√’∫™à«¬‡À≈◊Õ∑“√°„π§√√¿å‡ªìπ≈”¥—∫∂—¥‰ª (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550) 欓∫“≈ μâÕߪ√–‡¡‘π°“√∫“¥‡®Á∫®“°»’√…–®√¥‡∑â“Õ¬à“ß √«¥‡√Á«·≈–„Àâ°“√™à«¬‡À≈◊Õ¥Ÿ·≈¡ÿàß√—°…“™’«‘쇪ìπ  ”§—≠ æ√âÕ¡μ√«®°“√À¥√—¥μ—«¢Õß¡¥≈Ÿ° ª√–‡¡‘π °“√¡’‡≈◊Õ¥ÕÕ°∑“ß™àÕß§≈Õ¥·≈–øí߇ ’¬ßÀ—«„® ∑“√°„π§√√¿å√à«¡¥â«¬‡ ¡Õ·≈–„Àâ°“√‡§≈◊ËÕπ¬â“¬ À≠‘ßμ—Èß§√√¿åÕ¬à“ß∂Ÿ°«‘∏’ π” àß‚√ßæ¬“∫“≈Õ¬à“߇√àß ¥à«π·≈–ª≈Õ¥¿—¬ 2) Secondary survey À≈—ß®“°°“√¥Ÿ·≈ ‡∫◊ÈÕßμâπ·≈–π” àß‚√ßæ¬“∫“≈·≈â« °“√¥Ÿ·≈μàÕ¡“ ª√–°Õ∫¥â«¬°“√´—°ª√–«—쑇°’ˬ«°—∫°≈‰°°“√‡°‘¥ Õÿ∫—쑇ÀμÿÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ °“√´—°ª√–«—쑇°’ˬ«°—∫°“√ μ—Èß§√√¿å °“√μ√«®√à“ß°“¬Õ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ °“√μ√«® ª√–‡¡‘π ÿ¢¿“æ∑“√°„π§√√¿åÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥ „π ¢—ÈπμÕππ’Èæ¬“∫“≈μâÕß∑”ß“π¿“¬„μâ§” —Ëß°“√√—°…“ ¢Õß·æ∑¬å√à«¡¥â«¬ °≈à“«‚¥¬√«¡∫∑∫“∑¢Õß æ¬“∫“≈„π¢—ÈπμÕππ’È §◊Õ °“√‡μ√’¬¡À≠‘ßμ—Èß§√√¿å  ”À√—∫°“√μ√«®√à“ß°“¬·≈–°“√μ√«®‡©æ“–∑’ˇ°’ˬ« ¢âÕß ‡™àπ °“√μ√«®Õ—≈μ√â“´“«πå °“√μ√«®∑“ß√—ß ’ °“√μ√«®∑“ßÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√ °“√„Àâ¬“μ“¡·ºπ°“√ √—°…“¢Õß·æ∑¬å ‡ªìπμâπ ¢≥–‡¥’¬«°—π∫∑∫“∑Õ‘ √– ∑’Ëæ¬“∫“≈μâÕߪؑ∫—μ‘ ‰¥â·°à °“√«—¥ —≠≠“≥™’æ °“√ª√–‡¡‘π ¿“æ∑“√°„π§√√¿å·≈–°“√À¥√—¥μ—« ¢Õß¡¥≈Ÿ° °“√¥Ÿ·≈ ¿“æ®‘μ„® ‡ªìπμâπ 3.2 ∫∑∫“∑°“√™à«¬‡À≈◊Õ‡∫◊ÈÕßμâπ„πÀ≠‘ß μ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π °“√„Àâ°“√¥Ÿ·≈ ®”‡æ“–‡ªìπæ‘‡»…„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑’Ë ·μ°μà“ß®“°ºŸâªÉ«¬Õ◊Ëπ (∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550; ¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈, ¡.ª.æ.) ¡’¥—ßπ’È 1) °“√„ÀâÕÕ°´‘‡®π∑¥·∑π ‡æ◊ËÕªÑÕß°—π°“√
  • 6.
    Journal of NursingScience Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20166 ¢“¥ÕÕ°´‘‡®π∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√° 2) 欓∫“≈æ÷ß√–«—ß«à“„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ√ÿπ·√ß ®–°√–μÿâπ„Àâ¡’°“√À≈—Ëß “√ catecholamine „π¡“√¥“ ∑”„À⇰‘¥°“√À¥√—¥μ—« ¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊Õ¥ ∑”„Àâ‡≈◊Õ¥‰ª‡≈’Ȭß∑“√°≈¥≈ß (uteroplacenta insufficiency) ¥â«¬ 欓∫“≈μâÕß ªØ‘∫—μ‘μ“¡·ºπ°“√√—°…“¢Õß·æ∑¬åÕ¬à“߇§√àß§√—¥ 3) °“√ªÑÕß°—π°“√°¥À≈Õ¥‡≈◊Õ¥„À≠à∫√‘‡«≥ ∑âÕß‚¥¬°“√μ–·§ßμ—«¡“√¥“‰ª∑“ߥâ“π´â“¬ª√–¡“≥ 30 Õß»“ ‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡°“√‰À≈‡«’¬π‡≈◊Õ¥‰ª∑’Ë¡¥≈Ÿ° °“√ªÑÕß°—π¥—ß°≈à“«π’ȧ«√∑”„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ∑ÿ°√“¬∑’Ë¡’Õ“¬ÿ§√√¿å‡°‘π°«à“ 20  —ª¥“Àå 4) „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√„Àâ  “√πÈ”∑¥·∑πºà“π‡¢Á¡¢π“¥„À≠à ‡™àπ ‡∫Õ√å 14 À√◊Õ‡∫Õ√å 16 ·≈–‡ΩÑ“√–«—ß¿“«–™ÁÕ°®“°°“√μ° ‡≈◊Õ¥¿“¬„πÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß 5) À“°°“√ª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ¥—ß°≈à“«∑”„Àâ À≠‘ßμ—Èß§√√¿åμâÕß§≈Õ¥°àÕπ∂÷ß‚√ßæ¬“∫“≈ „ÀâªØ‘∫—μ‘ ¥—ßπ’È 5.1)ª√– “πß“π¢Õ§«“¡™à«¬‡À≈◊Õ∑’¡ Ÿμ‘·æ∑¬å ∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â ∂“π∑’Ë√–À«à“ß°“√‡¥‘π∑“ß(°√≥’¬—߉¡à§≈Õ¥) √–À«à“ßπ—Èπ‡μ√’¬¡ ∂“π∑’Ë„Àâ –Õ“¥ 5.2) ´—°ª√–«—μ‘°“√μ—Èß§√√¿å ª√–«—μ‘‚√§ ª√–®”μ—« 5.3) μ√«® Õ∫∑à“¢Õß∑“√°«à“‡ªìπ∑à“´â“¬ À√◊Õ∑à“¢«“  à«π𔇪ìπ»’√…–À√◊Õ°âπ 5.4) §–‡π¢π“¥¢Õß∑“√° μ√«®°“√‡§≈◊ËÕπ μË”¢Õß à«ππ”·≈–μ—¥ΩÁ∫ 5.5) ™à«¬§≈Õ¥μ“¡À≈—°°“√™à«¬§≈Õ¥ Flex and Safe 5.6) ∑“√°§≈Õ¥·≈â« clear air way μ—¥ “¬  –¥◊Õ·≈–„Àâ§«“¡Õ∫Õÿàπ¥â«¬ºâ“À√◊Õ∂ÿß§√Õ∫≈”μ—«∑’Ë  –Õ“¥∑’Ë ÿ¥ 5.7) „π°√≥’∑’ˉ¡à¡’‡§√◊ËÕß¡◊Õ„π°“√μ—¥ΩÁ∫ À√◊Õμ—¥ “¬ –¥◊Õ ·π–π”«à“‰¡àμâÕßμ—¥„Àâ√’∫π” ¡“√¥“·≈–∑“√°À≈—ß§≈Õ¥ àß‚√ßæ¬“∫“≈∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â ∑’Ë ÿ¥‡æ◊ËÕ„Àâ°“√¥Ÿ·≈™à«¬‡À≈◊ÕμàÕ‰ª „π∫“ß°√≥’∑’ËÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åª√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ·≈⫉¥â√—∫Õ—πμ√“¬∑’ËÕ“®‡ªìπ‡Àμÿ„À⇰‘¥°“√ Ÿ≠‡ ’¬ À√◊Õ„°≈â ‘Èπ™’«‘μ„π∑’ˇ°‘¥‡Àμÿ μ“¡À≈—°°“√·æ∑¬å„Àâ ¬÷¥°“√™à«¬™’«‘μÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπ ”§—≠°«à“°“√™à«¬ ™’«‘μ∑“√°„π§√√¿å·≈–欓∫“≈μâÕß∑”∫∑∫“∑™à«¬°Ÿâ™’æ „πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ©ÿ°‡©‘πÕ¬à“߇√àߥà«π 3.3 ∫∑∫“∑°“√™à«¬°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π °“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å§àÕπ¢â“ß∑”‰¥â¬“° ‡π◊ËÕß®“°°“√¥Ÿ·≈μâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡ª≈Õ¥¿—¬∑—Èß ¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å ·μà„π√“¬∑’ˇ¢â“ Ÿà√–¬–«‘°ƒμ 欓∫“≈∑’Ë√—∫ºŸâªÉ«¬„π∑’ˇ°‘¥‡ÀμÿμâÕߪ√– “πß“π°—∫ ∑“ß‚√ßæ¬“∫“≈ √“¬ß“πÕ“°“√∑’Ë«‘°ƒμ™’«‘μμàÕ ·æ∑¬å·≈–∑’¡‡æ◊ËÕ‡μ√’¬¡°“√√—°…“‰¥âÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß ¢≥–‡¥’¬«°—πμâÕ߬◊ÈÕ™’«‘μ¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‰«â„Àâ∂÷ß ∑’Ë ÿ¥ ‡¡◊ËÕºŸâªÉ«¬∂÷ß‚√ßæ¬“∫“≈·æ∑¬åÕ“®∑”°“√ ºà“μ—¥§≈Õ¥∑“ßÀπâ“∑âÕßÕ¬à“߇√àߥà«π∑’ËÀâÕß©ÿ°‡©‘π ¿“¬„π 5 π“∑’ À≈—ß¡“√¥“Õ¬Ÿà„π¿“«–À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ (√æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß, ¡.ª.æ.) °“√™à«¬°Ÿâ™’æ„π À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’ËÀ—«„®À¬ÿ¥‡μâπ„π∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ ©ÿ°‡©‘π °“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿åμâÕß§”π÷ß∂÷ß§«“¡ ª≈Õ¥¿—¬∑—ÈßμàÕ¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å À≈—°°“√∑’Ë  ”§—≠ §◊Õ μâÕß„Àâ°“√√—°…“‡æ◊ËÕ„Àâ¡“√¥“√Õ¥™’«‘μ °àÕπ‡ ¡Õ ‚¥¬¡’À≈—°°“√ 2 ¢—ÈπμÕπ (√æ’æ√ ‚√®πå · ß‡√◊Õß, ¡.ª.æ.; ¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈, ¡.ª.æ.; Pak, & Hardasmalani, 2015; American Heart Association Emergency Cardiovascular Care Committee, 2015) ¥—ßπ’È ¢—Èπ∑’Ë 1 °“√‡μ√’¬¡À≠‘ßμ—Èß§√√¿å°àÕπ°“√ ™à«¬øóôπ§◊π™’æ
  • 7.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 7 1) ®—¥„À⺟âªÉ«¬Õ¬Ÿà„π ¿“æ·«¥≈âÕ¡∑’˪≈Õ¥¿—¬ ‡™à𠇧≈◊ËÕπ¬â“¬ÕÕ°®“°°≈“ß∂ππ Õ¬à“ß√«¥‡√Á«πÿà¡ π«≈ ·≈–∂Ÿ°μâÕßμ“¡À≈—°°“√ 2) ®—¥∑à“„À⺟âªÉ«¬πÕπμ–·§ß∑—∫´â“¬ §«√„Àâ πÕπ„π∑à“μ–·§ß´â“¬‡Õ’¬ß 15°-30° æ√âÕ¡ª√–‡¡‘π  ¿“æμ“¡À≈—° çC-A-B-Dé 3) ®—¥„À⺟âªÉ«¬Õ¬Ÿà∫πæ◊Èπ·¢Áß·≈–¥Ÿ·≈ÕÕ°´‘‡®π §«“¡‡¢â¡¢âπ Ÿß100%·≈–„Àâ “√πÈ”·°àÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ¥â«¬‡¢Á¡∑’ˇ∫Õ√å 14 À√◊Õ 16 (∂â“¡’) 4) °√≥’∑’Ë¡’ºŸâ™à«¬øóôπ§◊π™’æ¡“°°«à“ 1 §π „Àâ‚∑√·®âß 1669 ‡æ◊ËÕ¢Õ§«“¡™à«¬‡À≈◊ÕÕ¬à“√«¥‡√Á« ‚¥¬∫Õ°μ”·Àπàß∑’ˇ°‘¥‡Àμÿ Õ“°“√ºŸâªÉ«¬„πªí®®ÿ∫—π Õ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥·≈–√«¥‡√Á« ·μà°√≥’∑’Ëæ¬“∫“≈ «‘™“™’æμâÕߙ૬øóôπ§◊π™’æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å§π‡¥’¬«„Àâ √âÕߢէ«“¡™à«¬‡À≈◊Õ®“°æ≈‡¡◊Õߥ’∑’ËÕ¬Ÿà„°≈â°àÕπ ·≈–„Àâ§π∑’˙૬‚∑√·®âß 1669 ¥â«¬¢âÕ¡Ÿ≈‡¥’¬«°—π ¢—Èπ∑’Ë 2 °“√≈ß¡◊ՙ૬øóôπ§◊π™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß- §√√¿å „Àâ™à«¬øóôπ§◊π™’æ‡À¡◊ÕπºŸâªÉ«¬ºŸâ„À≠à∑’˪√– ∫ ‡Àμÿμ“¡ª°μ‘μ“¡À≈—°°“√™à«¬øóôπ§◊π™’æ¢Õß  ¡“§¡‚√§À—«„® §.». 2015 „Àâ‡√‘Ë¡®“°°“√°¥Àπâ“Õ° (C) ‡ªî¥∑“߇¥‘πÀ“¬„® (A) ·≈–™à«¬À“¬„® (B) ·≈– À“°À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫Õÿ∫—쑇Àμÿ‡°‘¥Õ“°“√À—«„® À¬ÿ¥‡μâπ∑’Ë‚√ßæ¬“∫“≈ 欓∫“≈Õ“®μâÕߙ૬™ÁÕ° ‰øøÑ“(D)´÷Ëß„π·μà≈–¢—ÈπμÕπæ¬“∫“≈μâÕߪؑ∫—μ‘¥—ßπ’È C: Circulation μ”·Àπàß°¥Àπâ“Õ°¡—°Õ¬Ÿà Ÿß °«à“μ”·Àπàߪ°μ‘¢÷Èπ‰ª‡≈Á°πâÕ¬Õ—π‡°‘¥®“°¡¥≈Ÿ°‚μ ¡“°μâÕ߇™Á§μ”·Àπàß«“ß¡◊Õ„À⥒°àÕπ∑”°“√°¥Àπâ“Õ° ·π–π”„Àâ°¥Àπâ“Õ°„πÕ—μ√“ 100-120 §√—ÈßμàÕπ“∑’ ≈÷°Õ¬à“ßπâÕ¬ 2 π‘È« (5 ‡´π쑇¡μ√) ·μà‰¡à‡°‘π 2.4 π‘È« (6 ‡´π쑇¡μ√) °√≥’¡’ºŸâ™à«¬‡À≈◊Õ„Àâ°¥Àπâ“Õ° 30 §√—Èß  ≈—∫°—∫°“√™à«¬À“¬„® 2 §√—Èß ·μà„π°√≥’‰¡à¡’ §π™à«¬‡À≈◊Õ ·π–π”„Àâ°¥Àπâ“Õ°„πÕ—μ√“‡¥’¬«°—π ®π°«à“∑’¡°Ÿâ™’æ©ÿ°‡©‘π®–¡“∂÷ß A: Air way ‚¥¬°“√‡ªî¥∑“߇¥‘πÀ“¬„®„Àâ‚≈àß ¥â«¬«‘∏’ head tilt chin lift À√◊Õ∂â“ ß —¬«à“¡’°“√À—° ¢Õß°√–¥Ÿ° —πÀ≈—ß à«π§Õ„À⇪î¥∑“߇¥‘πÀ“¬„®¥â«¬ ¡◊ե⫬«‘∏’ jaw thrust maneuver √Ÿª∑’Ë 1 head tilt chin lift ∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles √Ÿª∑’Ë 2 jaw thrust maneuver ∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles B : Breathing†§◊Õ °“√™à«¬À“¬„® ‡π◊ËÕß®“° °“√À“¬„®À¬ÿ¥ √à“ß°“¬®–¡’ÕÕ°´‘‡®π§ßÕ¬Ÿà„πªÕ¥ ·≈–°√–· ‡≈◊Õ¥ ·μà‰¡à¡’ ”√Õ߉«â„™â ¥—ßπ—Èπ ‡¡◊ËÕ À¬ÿ¥À“¬„®®÷ßμâÕߙ૬À“¬„® ‡ªìπ«‘∏’∑’Ë®–™à«¬„Àâ ÕÕ°´‘‡®π‡¢â“ ŸàªÕ¥ºŸâªÉ«¬‰¥â ´÷ËßÕÕ°´‘‡®π∑’ˇªÉ“ÕÕ° ‰ªπ—Èπ¡’ÕÕ°´‘‡®πª√–¡“≥ 16-17% ´÷Ëß‡æ’¬ßæÕ  ”À√—∫„™â„π√à“ß°“¬  “¡“√∂∑”‰¥âÀ≈“¬«‘∏’ §◊Õ ¥â«¬°“√‡ªÉ“ª“° (mouth to mouth) ‡ªÉ“®¡Ÿ° (mouth to nose) ·≈–«‘∏’°“√°¥À≈—߬°·¢π¢Õß‚Œ≈‡°Õ√å- π‘≈ —π (back pressure arm lift or Holger-Nielson method) ∑”‰¥â¥—ßπ’È ∫’∫®¡Ÿ°¢ÕߺŸâªÉ«¬ ºŸâ™à«¬‡À≈◊Õ À“¬„®‡¢â“ªÕ¥≈÷°Ê ´—° 2-3 §√—Èß À“¬„®‡¢â“‡μÁ¡∑’Ë ·≈⫪√–°∫ª“°„Àâ·π∫ π‘∑°—∫ª“°¢ÕߺŸâªÉ«¬ ·≈â« ‡ªÉ“≈¡À“¬„®‡¢â“‰ª„πªÕ¥„Àâ‡μÁ¡∑’Ë
  • 8.
    Journal of NursingScience Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 20168 √Ÿª∑’Ë 3 °“√º“¬ªÕ¥¥â«¬«‘∏’ Mouth to Mouth ∑’Ë¡“ http://www.fire2fight.com/articles. D: Defibrillation ¬—߉¡à¡’À≈—°∞“π«à“ °√–·  ‰ø®“°‡§√◊ËÕß defibrillator „π°“√™ÁÕ°‰øøÑ“‡æ◊ËÕ°Ÿâ™’æ ·°àÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë¡’¿“«–À—«„®À¬ÿ¥‡μâπ®–¡’º≈ °√–∑∫„¥Ê μàÕ∑“√°„π§√√¿å ¥—ßπ—Èπ ·π«∑“ß°“√ °Ÿâ™’æμ“¡ ¡“§¡·æ∑¬å‚√§À—«„®¢Õߪ√–‡∑» Õ‡¡√‘°“„πªï §.». 2005 ‰¥â·π–π”„Àâ∑”°“√™ÁÕ° ‰øøÑ“‰¥â„π°√≥’∑’Ë®”‡ªìπ Õ¬à“߉√°Áμ“¡ °àÕπ∑”°“√ ™ÁÕ°‰øøÑ“π—Èπ°Á§«√∂Õ¥‡§√◊ËÕ߇ΩÑ“μ‘¥μ“¡ —≠≠“≥ ™’æ∑—ÈߢÕß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿åÕÕ°°àÕπ‡æ◊ËÕ ªÑÕß°—π‡§√◊ËÕß¡◊Õ‡À≈à“π—Èπ‰¥â√—∫§«“¡‡ ’¬À“¬®“° °“√™ÁÕ°‰øøÑ“∫∑∫“∑π’ȇªìπ∫∑∫“∑°÷ËßÕ‘ √–欓∫“≈ μâÕß∑”μ“¡§” —ËߢÕß·æ∑¬å‡∑à“π—Èπ À≈—ß∑”°“√™à«¬øóôπ§◊π™’æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å‰¥â ”‡√Á® 欓∫“≈μâÕ߇ΩÑ“¥Ÿ·≈Õ“°“√¢ÕßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å„πÀÕ ºŸâªÉ«¬Àπ—°À√◊ÕÀÕºŸâªÉ«¬«‘°ƒμÕ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß ‚¥¬ μâÕߪ√–‡¡‘π ¿“æÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å μ≈Õ¥‡«≈“®π°«à“®–¡—Ëπ„®«à“ª≈Õ¥¿—¬∑—ÈßÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ·≈–∑“√°„π§√√¿å ´÷Ëß„π√–¬–π’ÈμâÕߪؑ∫—μ‘μ“¡ ·ºπ°“√√—°…“¢Õß·æ∑¬åÕ¬à“߇§√àß§√—¥ √“¬ß“π Õ“°“√º‘¥ª°μ‘ ‡™àπ ¡’‡≈◊Õ¥ÕÕ°∑“ß™àÕß§≈Õ¥ À√◊Õ ¡¥≈Ÿ°À¥√—¥μ—«¡“° À√◊Õ∑“√°„π§√√¿å¥‘ÈππâÕ¬≈ß À√◊Õ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ßÕ◊ËπÊ ∑’Ë ◊ËÕ∂÷ß«à“®–‡°‘¥Õ—πμ√“¬ °—∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å·≈–∑“√°„π§√√¿å 欓∫“≈μâÕß √“¬ß“π„Àâ·æ∑¬å∑√“∫æ√âÕ¡„Àâ°“√®—¥°“√Õ“°“√ μ“¡·ºπ°“√√—°…“Õ¬à“ß∑—π∑à«ß∑’ 3.4 ∫∑∫“∑°“√ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π À≠‘ßμ—Èß§√√¿å „π°√≥’°“√¢—∫¢’Ë√∂¬πμå °“√π—Ëß √∂¬πμå (Hyde, Cook, & Olson, 2003) 欓∫“≈ §«√·π–π”À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑ÿ°√“¬„Àâ§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬ ∑ÿ°§√—Èß∑’Ë„™â¬“πæ“Àπ– ‡π◊ËÕß®“°¡’À≈—°∞“πÕ¬à“ß ™—¥‡®π«à“°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬ “¡“√∂≈¥Õ—πμ√“¬ §«“¡√ÿπ·√ßμàÕ∑—Èß¡“√¥“·≈–∑“√°„π§√√¿å °“√ §“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬∑’ˇÀ¡“– ¡ §◊Õ·∫∫ three points ‚¥¬ “¬‡¢Á¡¢—¥‡ âπ≈à“ß«“ß≈à“ßμàÕÀπâ“∑âÕß  “¬ ‡¢Á¡¢—¥‡ âπ∫π«“ß√–À«à“߇μâ“π¡∑—Èß Õߢâ“ß ·≈– «“߇Àπ◊Õ°÷Ëß°≈“ߢÕß°√–¥Ÿ°‰Àª≈“√â“ °“√«“ß “¬ ‡¢Á¡¢—¥‰«â∫π¡¥≈Ÿ°®–‡ªìπÕ—πμ√“¬μàÕ∑“√°„π§√√¿å‰¥â ·≈–æ÷߇¢â“„®«à“∂ÿ߬“ßπ‘√¿—¬∑’ËæÕßÕÕ°¢≥–√∂‡°‘¥ Õÿ∫—쑇Àμÿ‡æ◊ËÕ°—π°√–·∑√°π—Èπ®–‰¡à™à«¬„π°“√°—π °√–·∑√°„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å √Ÿª∑’Ë 4 «‘∏’°“√§“¥‡¢Á¡¢—¥π‘√¿—¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ∑’Ë¡“ ∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å, 2550 „π°√≥’°“√∫“¥‡®Á∫∑’ˇ°‘¥®“°°“√∂Ÿ°·∑ß·≈– °“√∂Ÿ°¬‘ß∑’ˇ°‘¥®“°°“√‡®μπ“∑”√⓬√à“ß°“¬À≠‘ß μ—Èß§√√¿å ‡ªìπ‡Àμÿ∑’ˇ°‘π°«à“®–ªÑÕß°—π‰¥â欓∫“≈μâÕß ∑”Àπâ“∑’ˇ¢â“∂÷ß∑’ˇ°‘¥‡ÀμÿÕ¬à“ß√«¥‡√Á«·≈–„Àâ°“√ ™à«¬‡À≈◊Õμ“¡À≈—°°“√¢â“ßμâπÕ¬à“߇√àߥà«π ‚¥¬ ª√– “πß“π°—∫∑’¡ À “¢“«‘™“™’æ‡æ◊ËÕ√à«¡¡◊Õ°—π ∑”ß“π‡ ¡Õ Õπ÷Ëß°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π¿“¬„π∫â“πæ—°¢Õß À≠‘ßμ—Èß§√√¿å‡ªìπ ‘Ëß∑’˪ÑÕß°—π‰¥â ‚¥¬°“√·π–π” æƒμ‘°√√¡∑’ˇÀ¡“– ¡„π°“√¥”‡π‘π™’«‘μª√–®”«—π„Àâ
  • 9.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 9 À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑√“∫·≈–·π–π”°“√®—¥ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ ‡æ◊ËÕ √â“ß§«“¡ª≈Õ¥¿—¬ ‡æ◊ËÕ≈¥°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ Õ¬à“ßμàÕ‡π◊ËÕß æ¬“∫“≈μâÕßμ√–Àπ—°„π∫∑∫“∑π’È ‚¥¬„Àâ§”·π–π”Õ¬à“ß√Õ∫§Õ∫  √ÿª·≈–¢âÕ‡ πÕ·π– À≠‘ßμ—Èß§√√¿å¡’°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑—Èß√à“ß°“¬ ®‘μ„® Õ“√¡≥å ·≈–§«“¡μâÕß°“√‡≈◊Õ¥·≈– “√ Õ“À“√∑’ˇæ‘Ë¡¡“°¢÷Èπ¢Õß∑“√° ∑—ÈßÀ¡¥≈â«π à߇ √‘¡ „À⇰‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ¢÷Èπ°—∫À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≈—°…≥–¢Õß Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π∑’Ëæ∫∫àÕ¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ¡’ 2 ™π‘¥ §◊Õ Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√°√–·∑°∫√‘‡«≥∑âÕß ·≈– °“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ™π‘¥¡’°“√·∑ߢÕß«—μ∂ÿ‡¢â“„π√à“ß°“¬ º≈°√–∑∫∑’Ë√ÿπ·√ß®“°Õÿ∫—쑇Àμÿ©ÿ°‡©‘π∑’ËÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ‰¥â√—∫ §◊Õ √°≈Õ°μ—«°àÕπ°”Àπ¥´÷Ëßπ”¡“ Ÿà°“√‡ ’¬ ™’«‘μ¢Õß∑“√° °“√∫“¥‡®Á∫¢Õß¡¥≈Ÿ° À√◊Õ°“√∫“¥ ‡®Á∫√–∫∫Õ◊Ëπ∑’Ë√ÿπ·√ßπ”¡“ Ÿà°“√‡ ’¬™’«‘μ∑—Èß¡“√¥“ ·≈–∑“√°„π§√√¿å °“√¥Ÿ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’˪√– ∫ Õÿ∫—쑇Àμÿ§«√∑”‡ªìπ¢—ÈπμÕπ √Õ∫§Õ∫ √«¥‡√Á« ·≈– ¡’°“√ª√÷°…“°—πÕ¬à“߇À¡“– ¡√–À«à“ß∑’¡·æ∑¬å ºŸâ‡™’ˬ«™“≠„π “¢“μà“ßÊ ‡æ◊ËÕ„À≥â¢âÕ¡Ÿ≈§√∫∂â«π ·≈–‡À¡“– ¡π”¡“´÷Ëß°“√¥Ÿ·≈ºŸâªÉ«¬Õ¬à“ß¡’ ª√– ‘∑∏‘¿“æ ©–π—Èπ æ¬“∫“≈«‘™“™’æ∑’Ë„Àâ∫√‘°“√°Ÿâ™’æ ©ÿ°‡©‘πÀ√◊ÕÕÕ°„Àâ∫√‘°“√À≠‘ßμ—Èß§√√¿å ≥ ®ÿ¥ ‡°‘¥‡Àμÿ ®÷ßμâÕß¡’§«“¡√Ÿâ‡°’ˬ«°—∫°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß √–∫∫μà“ßÊ ¢Õß√à“ß°“¬„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√  à߇ √‘¡¿“«– ÿ¢¿“æ ªÑÕß°—π°“√‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ√«¡ ∑—Èߪ√–‡¡‘π·≈–®—¥°“√¥Ÿ·≈‰¥âμ“¡∫∑∫“∑¢Õßμπ ‡¡◊ËÕμâÕߥŸ·≈À≠‘ßμ—Èß§√√¿å∑’Ë®ÿ¥‡°‘¥Õÿ∫—쑇Àμÿ„π°√≥’ μà“ßÊ ‚¥¬¡ÿàßÀ«—ß„Àâ¡“√¥“·≈–∑“√°ª≈Õ¥¿—¬§◊Õ ‡ªÑ“À¡“¬ Ÿß ÿ¥ ‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß ¿“…“‰∑¬ ∏“√“ß√—μπå À“≠ª√–‡ √‘∞æß…å. (2550). Õÿ∫—쑇Àμÿ„π À≠‘ßμ—Èß§√√¿å.  ß¢≈“π§√‘π∑√凫™ “√, 25 (5), 437-445. ¡“≈’ ‡°◊ÈÕπæ°ÿ≈. (¡.ª.æ.). ‡Õ° “√ª√–°Õ∫°“√ Õπ: °“√欓∫“≈¡“√¥“μ—Èß§√√¿å„π¿“«–©ÿ°‡©‘π. ¿“§«‘™“°“√欓∫“≈¡“√¥“∑“√°·≈–°“√ º¥ÿß§√√¿å «‘∑¬“≈—¬æ¬“∫“≈∫√¡√“™™ππ’ °√ÿ߇∑æ. (Õ—¥ ”‡π“). √æ’æ√ ‚√®π巠߇√◊Õß. (¡.ª.æ.). ‡Õ° “√ª√–°Õ∫ °“√ Õπ: °“√°Ÿâ™’æ„πÀ≠‘ßμ—Èß§√√¿å. ¿“§«‘™“ ‡«™»“ μ√å©ÿ°‡©‘π §≥–·æ∑¬»“ μ√å ‚√ß æ¬“∫“≈√“¡“∏‘∫¥’. (Õ—¥ ”‡π“). «√ÿ≥ ‘√‘ Àß å≈¥“√¡¿å ·≈–‡øóòÕß≈¥“ ∑Õߪ√–‡ √‘∞. (2556). Trauma in pregnancy. ¿“§«‘™“ Ÿμ‘- »“ μ√å·≈–π√’‡«™«‘∑¬“ §≥–·æ∑¬»“ μ√å ¡À“«‘∑¬“≈—¬‡™’¬ß„À¡à. ◊∫§âπ‡¡◊ËÕ«—π∑’Ë 25 惻®‘°“¬π2558http://www.med.cmu.ac.th/ dept/obgyn.  ÿæ√ ·°â«»‘√‘«√√≥. (2556). °“√欓∫“≈„π√–¬– μ—Èß§√√¿å.  ”π—°æ‘¡æå·Ààß®ÿÓ≈ß°√≥å- ¡À“«‘∑¬“≈—¬.  ”π—°π‚¬∫“¬·≈–¬ÿ∑∏»“ μ√å ·≈– ”π—° à߇ √‘¡  ÿ¢¿“æ °√¡Õπ“¡—¬ °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢. (2552). Õ—μ√“°“√쓬¢Õß¡“√¥“.  ◊∫§âπ‡¡◊ËÕ «—π∑’Ë 25 惻®‘°“¬π 2558. ®“° http:// healthdata.moph.go.th/mdg/report. Õÿ∫≈ ¬’ˇŒß. (2552). °“√ª√–‡¡‘πºŸâªÉ«¬‡®Á∫ ≥ ®ÿ¥ ‡°‘¥‡Àμÿ. ‡Õ° “√ª√–°Õ∫°“√∫√√¬“¬æ‘‡»…∑’Ë ‚√߇√’¬π欓∫“≈ °Õß°“√»÷°…“ °√¡·æ∑¬å ∑À“√‡√◊Õ. (Õ—¥ ”‡π“). .........................
  • 10.
    Journal of NursingScience Chulalongkorn University Vol. 28 No. 1 January-April 201610 ¿“…“Õ—ß°ƒ… American Heart Association Emergency Cardiovascular Care Committee. (2015). Cardiac arrest in pregnancy: A scientific statement from the American Heart Association. CINAHL Plus. Cunningham, F.G., Leveno, K.L., & Bloom, S.L. (2005). Williams Obstetrics, (22nd ed.). New York: McGraw-Hill. Grossman, N.B. (2004). Blunt trauma in pregnancy. Am Fam Physician, 70(7), 1303-1310. Horstmann, P., Larsen, C.F., & Grønborg, H. (2014). Adherence to protocol in pregnant trauma patients? A 12-year retrospective study. Eur J Trauma Emerg Surg, 40, 561›566. Hyde, L.K., Cook, L.J., & Olson, L.M. (2003). Effect of motor vehicle crashes on adverse fetal outcomes. Obstet Gynecol, 102, 279-286. Jacob, S.,†Bloebaum, L.,†Shah, G., &†Varner, M.W. (1998). Mortality in Utah. Obstet Gynecol, 91, 187-191. Marshall, D., Lindheimer, S.J.T. & Cunningham, F.G. (2009). ASH position paper: Hyper- tension in pregnancy. The Journal of Clinical Hypertension, 11(4), 214-225. Mendez-Figueroa, H., Dahlke, J.D., & Rouse, D.J. (2013). Trauma in pregnancy: An updated systematic review. Inc. Mosby. Pak, K.M., & Hardasmalani, M. (2015). A Multidisciplinary obstetric trauma resuscitation using In Situ High-Fidelity Simulation. CINAHL Plus. Petrone, P., Talving, P.,†Browder, T.,†Teixeira, P.G.,†Fisher, O.,†Lozornio, A.,†& Chan, L.S. (2011). Abdominal injuries†in†pregnancy: A 155-month study at two level 1 trauma centers. Division of Acute Care Surgery. CINAHL Plus. Rush, C. (2009). Book review:†Advanced† trauma†life†support†for†doctors: ATLS student course manual, (8th ed.). Spring, 32(1), 14. Sugrue, M.E., & Connor, M.C.D. (2004). Amours S. trauma during pregnancy. J ADF Health, (5), 24-28.
  • 11.
    «“√ “√欓∫“≈»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ªï28 ©∫—∫∑’Ë 1 ¡°√“§¡-‡¡…“¬π 2559 11 Abstract Accidental trauma is the most common cause of non obstetric death among pregnant women. Many physiologic changes have occurred during pregnancy, therefore, a comprehen- sive understanding of these changes is important in pregnant trauma care because it enables the best outcome for both mother and fetus. Helping pregnant women who have an emer- gency accident requires team work. The nurse must recognize their roles in both independent and semi- independent roles under the ethics and nursing law. This article aimed at describing nursesû roles in caring for pregnant women with emergency accident. These roles are: First, assessment of pregnant women and fetus. Second, first aid for emergency accident pregnant women. Third, cardiac arrest resuscitation. Fourth, accidental prevention. Keywords: Nursesû role/Trauma pregnant women/Emergency accident. Nurseûs Role in Caring for Pregnant Women with Emergency Accident Chutchavarn Wongsaree* and Thanannipha Phuksuknithiwat** * Instructor Faculty of Nursing Western University, 600 Salongrua, Huai Krachao, Kanchanaburi 71170 Thailand. Email: [email protected] **Dean Faculty of Nursing Western University, 123 Liangmaung Rd., Maung, Burirum 31000, Thailand. Journal of Nursing Science Chulalongkorn University 2016; 28(1): 1-11