Сэрэмтгий эдийн
физиологи
АСБД-208 Н.Буянжаргал
Цочруулын нөлөөгөөр эсийн мембраны
потенциал өөрчлөгдөж, хариу үзүүлж
сэрэх чанартай эдийг сэрэмтгий эд
гэх ба мэдрэлийн эд, булчингийн эд,
булчирхайн эд багтана.
Сэрэмтгий эдийн физиологи
Мэдрэлийн тогтолцоо
Нейрон Нейроглий
Мэдрэлийн
тогтолцооны үйл
ажиллагааны нэгж.
Нейроны үйл
ажиллагааг дэмжих,
хамгаалах.
Нейроны бүтэц
Зураг №1. Нейроны бүтэц.
Нейрон нь их бие, аксон
дентрит гэсэн хэсгүүдтэй.
Дентрит нь мэдээллийг
хүлээн авах
Аксон нь дамжуулах
Их бие нь нэгтгэн дүгнэх
үүрэгтэй.
Нейроны Ангилал
Сэртэнгийн тоогоор нь Үүргээр нь
Зураг №2. Ихэнх нейронууд мультиполяр,
мэдрэхүйн эрхтэнүүдэд биполяр,
псевдоуниполяр нь нугасны зангилаанд
тохиолдоно.
Зураг №3. хөдөлгөөны нейрон нь булчингийн ширхэг, гадаад
болон дотоод шүүрлийн булчирхайг, Афферент нейрон нь
гадаад дотоод орчноос цочролыг, интернейрон нь бусад
нейронуудыг холбоно.
Нейроглий
Зураг №4. Нейроглий
эсийн төрлүүд.
Эпиндимоцит эс:
тархины ховдлуудын
ханыг хучина.
Олигдентроцит:
Миелин бүрхэвчийг
үүсгэнэ.
Астроцит эс: цус
тархины хоригийг
бүрдүүлнэ.
Микроглий эс:
макрофагийн үүрэгтэй
ижил.
Мэдрэлийн ширхэгээр сэрэл дамжих
Хүснэгт №1. Мэдрэлийн ширхэгийн ангилал
Хэлбэр Үүрэг
Диаметр
мкм
Сэрэл
дамжуулах
хурд мс
Аα Булчингийн ээрүүлийн анхдагч афферент ширхэг, их
биеийн булчингийн хөдөлгөөний ширхэг
15 100 70-120
Аβ Арьсны шүргэлцэх, даралт мэдрэх афферент ширхэг 8 50 30-70
Аγ булчингийн ээрүүлийн хөдөлгөөний ширхэг 5 20 15-30
Аδ Арьсны температур, өвдөлт мэдрэх афферент ширхэг <3 15 12-20
В Симпатик мэдрэлийн зангилааны өмнөх ширхэг 3 7 3-15
С Арьсны өвдөлтийн афферент ширхэг, симпатик
мэдрэлийн зангилааны дараах ширхэг
1
миелэнгүй
1 0.5-2
Мэдрэлийн ширхэгийн бүтэц
Зураг №5. Мэдрэлийн
ширхэгийн бүтэц. Мэдрэлийн
ширхэгийг шванны эс гадуур
нь бүрхэж миелин бүрхүүл
үүсгэнэ. Миелинээр хучигдсан
хэсэгт натрийн ионы цахилгаан
зохицуулагатай түргэн сувгууд
бараг байдаггүй учир сэрэх
чадваргүй. Харин миелин
бүрхэвчин сегментүүдийн
хооронд 0,5мкм орчим
хэмжээтэй миелинээр
хучигдаагүй завсар натрийн
ионы цахилгаан
зохицууллалтай түргэн сувгаар
баялаг байдаг. Үүнийг
раньвегийн барим гэнэ.
Синапс
Химийн синапс Цахилгаан синапс
Мэдрэлийн эсийн
аксоны төгсөл нь
булчин, булчирхай
нейроны
мембрантай
харилцан
үйлчилсэн
холбоос
Зэргэлдээ орших эсүүдийн
мембран нь коннексин
уургаар холбогдсон байдаг
ба энэхүү сувгаар
дамжуулан сэрэл дамжихыг
цахилгаан синапс гэнэ.
Химийн бодисын
оролцоотойгоор мембранаас
мембраны хоорондын
рецепторт үйлчилэх замаар
сэрэл үүсэхыг химийн
синапс гэнэ.
Химийн синапсын бүтэц
Зураг №6. Синапсийн бүтэц.
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
SNAREs бүрдэл
Зураг №7. Аксоноор үйлийн
потенциал дамжиж аксоны
төгсгөлд ирнэ.
Үйлийн потенциал
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №8. Аксоноор дамжиж
аксоны төгсгөлд ирсэн
үйлийн потенциал Кальцийн
ионы сувгийг нээснээр эсийн
дотор кальцийн ион орно.
Са++ ионы суваг
Са++ ион
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №9. Эсийн дотор орж
ирсэн Са++ ион синапсын
цэврүүний синаптотагмин
мемраны уурагтай
холбогдоно.
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №10. Эсийн дотор орж
ирсэн Са++ ион синапсын
цэврүүний синаптотагмин
мемраны уурагтай
холбогдсоноор синапсын
цэврүү мембранруу ойртож
ингэснээр цэврүүний болон
аксоны мембраны SNAREs
бүрдлүүд холбогдоно.
SNAREs бүрдэл
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №11. Цэврүүний болон
аксоны мембраны SNAREs
бүрдлүүд холбогдсоноор
цэврүүний болон аксоны
мембран нар хайлж
цэврүүнээс медиатор
синапсын завсарт орж ирнэ.
Медиатор
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Рецептор
Зураг №12. Чөлөөлөгдсөн
медиатор синапсын дараах
мембран дээрх рецептортой
холбогдож ингэснээр ямар
төрлийн рецептортой
холбогдсоноос нь шалтгаалж
мембраны потенциал үүснэ.
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №13. Чөлөөлөгдсөн
медиатор синапсын дараах
мембран дээрх рецептортой
холбогдож Na+ ионы суваг
нээгдэснээр эсийн дотор Na+
ион орж ирж үйлийн
потенциал үүснэ.
Үйлийн
потенциал
Үйлийн
потенциал
Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм
Зураг №14. Чөлөөлөгдсөн медиатор өөрийн задлагч ферментийн нөлөөгөөр амархан
задрна. Жишээ нь Ацетилхолин медиатор нь холинэстераза ферментээр задарна.
Холинэстераза
Медиатор
Нейроны их биед нийлэгждэг
Цочруулын нөлөөгөөр аксоны
төгсгөлөөс чөлөөлөгддөг
Синапсын дараах мембраны
потенциалыг үүсгэдэг
Биологийн идэхт бодис юм.
Химийн бүтцээр нь
Ацетилхолины бүлэг:
Ацетилхолин
Катехоламины бүлэг:
Адерналин,
норадерналин, дофамин
Аминхүчлийн бүлэг:
ГАТХ, глицин, глютамат,
аспаратат
Медиатор төст
үйлчилгээтэй бодисууд:
П бодис, гистамин
Үүсгэж байгаа
потенциалаар нь
Сэрээгч медиатор:
Ацетилхолин,
норадераналин, глютамат,
аспаратат
Саатуулагч медиатор:
ГАТХ, глицин
Ацетилхолин медиатор
Зураг №15. Ацетилхолин
медиатор нь симпатикийн
өмнөх болон
парасимпатикийн өмнөх,
дараах ширхэгүүдээс
ялгарна.
Ацетилхолин рецептор
Никотинд мэдрэг
Н-холинорецептор
Мускаринд мэдрэг
М-холинорецептор
H1 H2
Мэдрэл
булчинд
Ургал
мэдрэлийн
зангилаа
M1 M2 M3 M4 M5
ТМТ Зүрх Гөлгөр
булчин
ТМТ ТМТ
Катехоламин медиатор
Адерналин Норадерналин Допамин
α адренарецепторβ адренарецептор
Норадерналинд,
адерналин ба
изопротеренолоос
илүү мэдрэг
рецептор
Изопроеренолд
адреналин ба
норадерналинаас
илүү мэдрэг
рецептор
Сэрэмтгий эдийн физиологи
Булчингийн эд
Хөндлөн судлалт
булчин
Гөлгөр булчин Зүрхний булчин
Сэрэх Сэрлийг дамжуулах Агших
Миофибриллын бичил бүтэц
Зураг №16. Миофибрилын
бичил бүтэц.
Миофибриллын үндсэн нэгж
нь саркомер бөгөөд 2,2-
2,5мкм урттай. Нэг саркомерт
хоёр I , нэг А судал
агуулагдана. I диск болгоны
дундуур хөндлөн бараан
зурвасыг Z шугам гэнэ. Z
шугамуудын хоорондох дэд
нэгжийг саркомер гэнэ.
Миофибриллын бичил бүтэц
Зураг №17. Саркомерийн
бүтэц. Саркомер нь нарийн
болон бүдүүн филаментаас
тогтох бөгөөд нарийн
филаментийг актин,
тропомиозин, тропонин
уургууд бүрдүүлдэг. Бүдүүн
филаментийг миозин уураг
бүрдүүлнэ.
Миофибриллын бичил бүтэц
Зураг №17. Саркомерийн хөнгөн
филаментийн бүтэц. Хөнгөн филаментийг
актин+тропомиозин+тропонин үүсгэнэ.
Тропонин уураг нь I, C, T гэсэн 3 хэсэгтэй
ба С нь кальцийн ионтой холбогдох, Т нь
тропомиозин уурагтай холбогдох, харин I
нь нарийн бүдүүн филаментийн холбох
гүүр болж өгдөг. Зураг№17б.
Миофибриллын бичил бүтэц
Зураг №18. Саркомерийн хүнд
филаментийн бүтэц. Миозин уураг нь
толгой хүзүү сүүл гэсэн хэсгээс тогтох
бөгөөд миоозин хүзүүвч хэсгээрээ
хөдөлгөөнтэй ба толгой нь актинтай
холбогдож гулсах хөдөлгөөн хийх
боломжийг олгоно.
Хөндлөн судалт булчингийн агших механизм
Булчин суларна.
Тропонин I нь
актинтай холбогдсон
Миозины толгой
актинтай
холбогдоход саад
болж байдаг.
Үйлийн потенциал
Цитоплазмд
кальцийн ион
чөлөөлөгдөнө
Кальци тропонин С-
тай холбогдоно.
Тропонин I актинаас
салж Тропомиозин
уургийг актины гүн
ховилруу түлхэнэ.
Миозины толгой
актинд бэхлэгдэн
актины хоорондуур
миозин гулсах
хөдөлгөөн хийнэ
Булчин агшина.
Гөлгөр булчингийн агшилт
Са++ Са++ -кальмодулинКальмодулин
Идэвхгүй киназа
Идэвхтэй киназа
Гөлгөр булчин
агшина.
Гөлгөр
булчингийн
агшилт
Гөлгөр булчингийн агшилт
АгшилтСулрах
Миозин 2
Зураг №19. Гөлгөр булчингий
агшилт. Гөлгөр булчингийн
эсийн рецептортой лиганд
холбогдсоноор Gq уураг
идэвхжиж, энэ нь фосфолипаза
С идэвхжүүлнэ. Энэ нь цаашаа
инозитолфосфолипидийг
инозитол-3-фосфат,
диацилглицерол болгон
задална. Инозитол-3фосфат нь
эндоплазмын торлогын
кальцийн ионы сувгийг
идэвхжүүлсэнээр цитоплазмд
кальцийн ион ихсэж,
кальмодулин уурагтай
нэгдэснээр гөлгөр булчин
агшина.
Ашигласан материал
1. Нүүрний зургийг: https://yourswallpapers.com/wp-
content/uploads/2016/06/09/Synapses-Neuronal-Blue.jpg?x78545
2. Текст: Хүний физиологи. Г.Сүхбат. УБ 2011
3. https://usercontent2.hubstatic.com/7624067_f496.jpg
4. http://jonlieffmd.com/wp content/uploads/2014/10/bigstock-types-of-
neurons-43968688.jpg
5. https://pmgbiology.files.wordpress.com/2015/02/neuron_types135546078929
8.png
6. https://en.wikipedia.org/wiki/Neuroglia#/media/File:Blausen_0870_TypesofNe
uroglia.png
7. https://protoplasmix.files.wordpress.com/2012/08/paralysis-cures-schwann-
cell.gif

More Related Content

PPT
сэрэмтгий эсийн физиологи
PPTX
эдийн физиологи
PPTX
Лекц №4-2. Дотоод шүүрлийн эрхтний гистологи
PPT
сэрэмтгий эсийн физиологи
PPTX
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
PPTX
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
POT
Neurophysiology мэдрэлийн физиологи
ODP
дотоод шүүрлийн булчирхай
сэрэмтгий эсийн физиологи
эдийн физиологи
Лекц №4-2. Дотоод шүүрлийн эрхтний гистологи
сэрэмтгий эсийн физиологи
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
Neurophysiology мэдрэлийн физиологи
дотоод шүүрлийн булчирхай

What's hot (20)

PPTX
Бодис болон энергийн солилцоо
PPTX
амьд биеийн үржлийн хэлбэр
PPTX
зүрх судасны физиологи
ODP
эукариот ба прокариот эс
PPT
амьтны ангилал
PPT
Амьсгал
ODP
цахилгаан сөрөг чанар
PPT
Biochemistry l 3
PPT
Biochemistry l 8
PPTX
бэлгийн хромосомын эмгэгүүд
DOCX
физиологи
PPTX
Эсийн хуваагдал
PPTX
химийн урвал, түүний төрөл
PPTX
хөврөлийн хөгжил ба хөврөлийн дараа хөгжил
PPTX
хүний генетикийн аргууд
PPTX
нарийн гэдсэнд хоол боловсрох
DOC
Бие даалтын стандарт
PDF
Эрүүл мэндийн байгууллагын санхүүгийн менежмент
Бодис болон энергийн солилцоо
амьд биеийн үржлийн хэлбэр
зүрх судасны физиологи
эукариот ба прокариот эс
амьтны ангилал
Амьсгал
цахилгаан сөрөг чанар
Biochemistry l 3
Biochemistry l 8
бэлгийн хромосомын эмгэгүүд
физиологи
Эсийн хуваагдал
химийн урвал, түүний төрөл
хөврөлийн хөгжил ба хөврөлийн дараа хөгжил
хүний генетикийн аргууд
нарийн гэдсэнд хоол боловсрох
Бие даалтын стандарт
Эрүүл мэндийн байгууллагын санхүүгийн менежмент
Ad

Similar to Сэрэмтгий эдийн физиологи (20)

PPTX
Физиологий судалгааны аргууд Lkhagva
PPTX
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
DOCX
12 r angi biologi angiin daalgavar
PPTX
мэдрэхүй
PPTX
эрүү нүүрний физиологи 201
PPTX
ТМТ
DOCX
Бие даалт Нурка.docx
PPTX
цусны физиологи
PPTX
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
PPTX
лекц-3
PPTX
Lec esiin butets
PPTX
Lec esiin butets
PPTX
Zaah hicheel
PPTX
Zaah hicheel
PPTX
Medreliin togtoltsoo
PPT
PТОN111-Хичээл 1/2
PPTX
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
PPTX
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
PPTX
Lich hichel 1
Физиологий судалгааны аргууд Lkhagva
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
12 r angi biologi angiin daalgavar
мэдрэхүй
эрүү нүүрний физиологи 201
ТМТ
Бие даалт Нурка.docx
цусны физиологи
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
лекц-3
Lec esiin butets
Lec esiin butets
Zaah hicheel
Zaah hicheel
Medreliin togtoltsoo
PТОN111-Хичээл 1/2
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
Lich hichel 1
Ad

More from night owl (18)

PPTX
Surgical Hand Scrub.pptx
PPTX
Covid 19
PPTX
Metabolism
PPTX
цусны физиологи
PPTX
баасны шинжилгээ зассан
PPTX
Арьсан доторх тарилга
PDF
архины болон-архины-бус-шалтгаант-элэгний-өөрчлөлт
PPTX
Гель электрофорез
PPT
эмийн эмчилгээний-үр-нөлөө
PPTX
Эмнэлгийн хог хаягдалын менежмент
PPTX
Эритроцит
PPTX
дотоод шүүрлийн физиологи
PPT
Дээд мэдрэл
PPTX
Cd8 т эсийн тэвчил
PPTX
аутоиммун өвчин
PPTX
Бөөрний физиологи
PPT
PPTX
Төмөр
Surgical Hand Scrub.pptx
Covid 19
Metabolism
цусны физиологи
баасны шинжилгээ зассан
Арьсан доторх тарилга
архины болон-архины-бус-шалтгаант-элэгний-өөрчлөлт
Гель электрофорез
эмийн эмчилгээний-үр-нөлөө
Эмнэлгийн хог хаягдалын менежмент
Эритроцит
дотоод шүүрлийн физиологи
Дээд мэдрэл
Cd8 т эсийн тэвчил
аутоиммун өвчин
Бөөрний физиологи
Төмөр

Сэрэмтгий эдийн физиологи

  • 1. Сэрэмтгий эдийн физиологи АСБД-208 Н.Буянжаргал Цочруулын нөлөөгөөр эсийн мембраны потенциал өөрчлөгдөж, хариу үзүүлж сэрэх чанартай эдийг сэрэмтгий эд гэх ба мэдрэлийн эд, булчингийн эд, булчирхайн эд багтана.
  • 3. Мэдрэлийн тогтолцоо Нейрон Нейроглий Мэдрэлийн тогтолцооны үйл ажиллагааны нэгж. Нейроны үйл ажиллагааг дэмжих, хамгаалах.
  • 4. Нейроны бүтэц Зураг №1. Нейроны бүтэц. Нейрон нь их бие, аксон дентрит гэсэн хэсгүүдтэй. Дентрит нь мэдээллийг хүлээн авах Аксон нь дамжуулах Их бие нь нэгтгэн дүгнэх үүрэгтэй.
  • 5. Нейроны Ангилал Сэртэнгийн тоогоор нь Үүргээр нь Зураг №2. Ихэнх нейронууд мультиполяр, мэдрэхүйн эрхтэнүүдэд биполяр, псевдоуниполяр нь нугасны зангилаанд тохиолдоно. Зураг №3. хөдөлгөөны нейрон нь булчингийн ширхэг, гадаад болон дотоод шүүрлийн булчирхайг, Афферент нейрон нь гадаад дотоод орчноос цочролыг, интернейрон нь бусад нейронуудыг холбоно.
  • 6. Нейроглий Зураг №4. Нейроглий эсийн төрлүүд. Эпиндимоцит эс: тархины ховдлуудын ханыг хучина. Олигдентроцит: Миелин бүрхэвчийг үүсгэнэ. Астроцит эс: цус тархины хоригийг бүрдүүлнэ. Микроглий эс: макрофагийн үүрэгтэй ижил.
  • 7. Мэдрэлийн ширхэгээр сэрэл дамжих Хүснэгт №1. Мэдрэлийн ширхэгийн ангилал Хэлбэр Үүрэг Диаметр мкм Сэрэл дамжуулах хурд мс Аα Булчингийн ээрүүлийн анхдагч афферент ширхэг, их биеийн булчингийн хөдөлгөөний ширхэг 15 100 70-120 Аβ Арьсны шүргэлцэх, даралт мэдрэх афферент ширхэг 8 50 30-70 Аγ булчингийн ээрүүлийн хөдөлгөөний ширхэг 5 20 15-30 Аδ Арьсны температур, өвдөлт мэдрэх афферент ширхэг <3 15 12-20 В Симпатик мэдрэлийн зангилааны өмнөх ширхэг 3 7 3-15 С Арьсны өвдөлтийн афферент ширхэг, симпатик мэдрэлийн зангилааны дараах ширхэг 1 миелэнгүй 1 0.5-2
  • 8. Мэдрэлийн ширхэгийн бүтэц Зураг №5. Мэдрэлийн ширхэгийн бүтэц. Мэдрэлийн ширхэгийг шванны эс гадуур нь бүрхэж миелин бүрхүүл үүсгэнэ. Миелинээр хучигдсан хэсэгт натрийн ионы цахилгаан зохицуулагатай түргэн сувгууд бараг байдаггүй учир сэрэх чадваргүй. Харин миелин бүрхэвчин сегментүүдийн хооронд 0,5мкм орчим хэмжээтэй миелинээр хучигдаагүй завсар натрийн ионы цахилгаан зохицууллалтай түргэн сувгаар баялаг байдаг. Үүнийг раньвегийн барим гэнэ.
  • 9. Синапс Химийн синапс Цахилгаан синапс Мэдрэлийн эсийн аксоны төгсөл нь булчин, булчирхай нейроны мембрантай харилцан үйлчилсэн холбоос Зэргэлдээ орших эсүүдийн мембран нь коннексин уургаар холбогдсон байдаг ба энэхүү сувгаар дамжуулан сэрэл дамжихыг цахилгаан синапс гэнэ. Химийн бодисын оролцоотойгоор мембранаас мембраны хоорондын рецепторт үйлчилэх замаар сэрэл үүсэхыг химийн синапс гэнэ.
  • 10. Химийн синапсын бүтэц Зураг №6. Синапсийн бүтэц.
  • 11. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм SNAREs бүрдэл Зураг №7. Аксоноор үйлийн потенциал дамжиж аксоны төгсгөлд ирнэ. Үйлийн потенциал
  • 12. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №8. Аксоноор дамжиж аксоны төгсгөлд ирсэн үйлийн потенциал Кальцийн ионы сувгийг нээснээр эсийн дотор кальцийн ион орно. Са++ ионы суваг Са++ ион
  • 13. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №9. Эсийн дотор орж ирсэн Са++ ион синапсын цэврүүний синаптотагмин мемраны уурагтай холбогдоно.
  • 14. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №10. Эсийн дотор орж ирсэн Са++ ион синапсын цэврүүний синаптотагмин мемраны уурагтай холбогдсоноор синапсын цэврүү мембранруу ойртож ингэснээр цэврүүний болон аксоны мембраны SNAREs бүрдлүүд холбогдоно. SNAREs бүрдэл
  • 15. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №11. Цэврүүний болон аксоны мембраны SNAREs бүрдлүүд холбогдсоноор цэврүүний болон аксоны мембран нар хайлж цэврүүнээс медиатор синапсын завсарт орж ирнэ. Медиатор
  • 16. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Рецептор Зураг №12. Чөлөөлөгдсөн медиатор синапсын дараах мембран дээрх рецептортой холбогдож ингэснээр ямар төрлийн рецептортой холбогдсоноос нь шалтгаалж мембраны потенциал үүснэ.
  • 17. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №13. Чөлөөлөгдсөн медиатор синапсын дараах мембран дээрх рецептортой холбогдож Na+ ионы суваг нээгдэснээр эсийн дотор Na+ ион орж ирж үйлийн потенциал үүснэ. Үйлийн потенциал Үйлийн потенциал
  • 18. Химийн синапсаар мэдээлэл дамжих механизм Зураг №14. Чөлөөлөгдсөн медиатор өөрийн задлагч ферментийн нөлөөгөөр амархан задрна. Жишээ нь Ацетилхолин медиатор нь холинэстераза ферментээр задарна. Холинэстераза
  • 19. Медиатор Нейроны их биед нийлэгждэг Цочруулын нөлөөгөөр аксоны төгсгөлөөс чөлөөлөгддөг Синапсын дараах мембраны потенциалыг үүсгэдэг Биологийн идэхт бодис юм. Химийн бүтцээр нь Ацетилхолины бүлэг: Ацетилхолин Катехоламины бүлэг: Адерналин, норадерналин, дофамин Аминхүчлийн бүлэг: ГАТХ, глицин, глютамат, аспаратат Медиатор төст үйлчилгээтэй бодисууд: П бодис, гистамин Үүсгэж байгаа потенциалаар нь Сэрээгч медиатор: Ацетилхолин, норадераналин, глютамат, аспаратат Саатуулагч медиатор: ГАТХ, глицин
  • 20. Ацетилхолин медиатор Зураг №15. Ацетилхолин медиатор нь симпатикийн өмнөх болон парасимпатикийн өмнөх, дараах ширхэгүүдээс ялгарна.
  • 21. Ацетилхолин рецептор Никотинд мэдрэг Н-холинорецептор Мускаринд мэдрэг М-холинорецептор H1 H2 Мэдрэл булчинд Ургал мэдрэлийн зангилаа M1 M2 M3 M4 M5 ТМТ Зүрх Гөлгөр булчин ТМТ ТМТ
  • 22. Катехоламин медиатор Адерналин Норадерналин Допамин α адренарецепторβ адренарецептор Норадерналинд, адерналин ба изопротеренолоос илүү мэдрэг рецептор Изопроеренолд адреналин ба норадерналинаас илүү мэдрэг рецептор
  • 24. Булчингийн эд Хөндлөн судлалт булчин Гөлгөр булчин Зүрхний булчин Сэрэх Сэрлийг дамжуулах Агших
  • 25. Миофибриллын бичил бүтэц Зураг №16. Миофибрилын бичил бүтэц. Миофибриллын үндсэн нэгж нь саркомер бөгөөд 2,2- 2,5мкм урттай. Нэг саркомерт хоёр I , нэг А судал агуулагдана. I диск болгоны дундуур хөндлөн бараан зурвасыг Z шугам гэнэ. Z шугамуудын хоорондох дэд нэгжийг саркомер гэнэ.
  • 26. Миофибриллын бичил бүтэц Зураг №17. Саркомерийн бүтэц. Саркомер нь нарийн болон бүдүүн филаментаас тогтох бөгөөд нарийн филаментийг актин, тропомиозин, тропонин уургууд бүрдүүлдэг. Бүдүүн филаментийг миозин уураг бүрдүүлнэ.
  • 27. Миофибриллын бичил бүтэц Зураг №17. Саркомерийн хөнгөн филаментийн бүтэц. Хөнгөн филаментийг актин+тропомиозин+тропонин үүсгэнэ. Тропонин уураг нь I, C, T гэсэн 3 хэсэгтэй ба С нь кальцийн ионтой холбогдох, Т нь тропомиозин уурагтай холбогдох, харин I нь нарийн бүдүүн филаментийн холбох гүүр болж өгдөг. Зураг№17б.
  • 28. Миофибриллын бичил бүтэц Зураг №18. Саркомерийн хүнд филаментийн бүтэц. Миозин уураг нь толгой хүзүү сүүл гэсэн хэсгээс тогтох бөгөөд миоозин хүзүүвч хэсгээрээ хөдөлгөөнтэй ба толгой нь актинтай холбогдож гулсах хөдөлгөөн хийх боломжийг олгоно.
  • 29. Хөндлөн судалт булчингийн агших механизм Булчин суларна. Тропонин I нь актинтай холбогдсон Миозины толгой актинтай холбогдоход саад болж байдаг. Үйлийн потенциал Цитоплазмд кальцийн ион чөлөөлөгдөнө Кальци тропонин С- тай холбогдоно. Тропонин I актинаас салж Тропомиозин уургийг актины гүн ховилруу түлхэнэ. Миозины толгой актинд бэхлэгдэн актины хоорондуур миозин гулсах хөдөлгөөн хийнэ Булчин агшина.
  • 30. Гөлгөр булчингийн агшилт Са++ Са++ -кальмодулинКальмодулин Идэвхгүй киназа Идэвхтэй киназа Гөлгөр булчин агшина.
  • 32. Гөлгөр булчингийн агшилт АгшилтСулрах Миозин 2 Зураг №19. Гөлгөр булчингий агшилт. Гөлгөр булчингийн эсийн рецептортой лиганд холбогдсоноор Gq уураг идэвхжиж, энэ нь фосфолипаза С идэвхжүүлнэ. Энэ нь цаашаа инозитолфосфолипидийг инозитол-3-фосфат, диацилглицерол болгон задална. Инозитол-3фосфат нь эндоплазмын торлогын кальцийн ионы сувгийг идэвхжүүлсэнээр цитоплазмд кальцийн ион ихсэж, кальмодулин уурагтай нэгдэснээр гөлгөр булчин агшина.
  • 33. Ашигласан материал 1. Нүүрний зургийг: https://yourswallpapers.com/wp- content/uploads/2016/06/09/Synapses-Neuronal-Blue.jpg?x78545 2. Текст: Хүний физиологи. Г.Сүхбат. УБ 2011 3. https://usercontent2.hubstatic.com/7624067_f496.jpg 4. http://jonlieffmd.com/wp content/uploads/2014/10/bigstock-types-of- neurons-43968688.jpg 5. https://pmgbiology.files.wordpress.com/2015/02/neuron_types135546078929 8.png 6. https://en.wikipedia.org/wiki/Neuroglia#/media/File:Blausen_0870_TypesofNe uroglia.png 7. https://protoplasmix.files.wordpress.com/2012/08/paralysis-cures-schwann- cell.gif