Bs. Nhữ Thu Hà , profile picture
Uploaded byBs. Nhữ Thu Hà
PDF, PPTX4,327 views

Tăng huyết áp ở trẻ em

Tài liệu này tập trung vào tăng huyết áp ở trẻ em từ 1-17 tuổi, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi huyết áp định kỳ và xác định nguyên nhân bệnh lý nền. Tăng huyết áp ở trẻ em có thể là tiên phát liên quan đến béo phì hoặc tiền sử gia đình, hoặc thứ phát do các bệnh lý như bệnh thận. Quản lý cần thiết cho trường hợp khẩn cấp bao gồm theo dõi và điều trị thích hợp, với mục tiêu cá nhân hóa dựa trên tình trạng lâm sàng.

Embed presentation

Download as PDF, PPTX
TĂNG HUYẾT ÁP Ở TRẺ EM ❖https://www.rch.org.au/clinicalguide/guideline_index/hypertension/ ❖www.aafp.org/afp ❖https://www.uptodate.com/contents/initial-management-of- hypertensive-emergencies-and-urgencies-in- children?source=history_widget ❖Phác đồ BV nhi đồng 1 TP.HCM BS NHỮ THU HÀ 27/09/2021 1
Key points • THA nặng đòi hỏi hội chẩn và quản lý khẩn cấp. THA kèm bệnh lý não là một cấp cứu nội khoa. • Tất cả TH THA ở trẻ em đòi hỏi theo dõi và tái khám (follow- up) • HA nên được đo hàng năm ở trẻ khoẻ mạnh • Đo HA bằng máy bất thường nên được xác định, ưa dùng đo HA bằng tay , đảm bảo kích thích băng cuốn phù hợp. 27/09/2021 2
Background • Hướng dẫn này tập trung ở trẻ từ 1-17 tuổi ( không dành cho nhũ nhi) • THA thời niên thiếu là một chỉ số tiên đoán quan trọng cho THA, bệnh tim mạch và tổn thương cơ quan đích trong tuổi trưởng thành • THA tiên phát giải thích cho phần lớn THA ở trẻ >6 tuổi và thường liên quan đến béo phì (obesity) hoặc tiền sử gia đình THA • THA thứ phát phổ biến hơn ở trẻ nhỏ <6 tuổi có bệnh thận là nguyên nhân xảy ra thường xuyên nhất. Trong nhóm này có nguy cơ cao THA cấp cứu do 1 bệnh nền. 27/09/2021 3
Đánh giá ❑ YTNC: • Thừa cân/ béo phì (Overweight/obesity) • Bé trai (Male sex) • Tiền sử gia đình THA • Cân nặng lúc sinh thấp/thai chậm phát triển trong tử cung(Low birth weight/intrauterine growth restriction) • Sinh non (Prematurity) • Ăn quá nhiều muối ,không hoạt động thể chất • Những vấn đề bệnh mạn tính : bệnh thận mạn, ĐTĐ 27/09/2021 4
NGUYÊN NHÂN CAO HUYẾT ÁP 27/09/2021 5
Bệnh sử (History) • Đau đầu/nôn (Headache/vomiting) • Nhìn mờ (Blurred vision) • Thay đổi ý thức (change in mental state) • Co giật(Seizures) • Đau ngực/hồi hộp (Chest pain/palpitations) • Khó thở (Shortness of breath) • Suy tim (Cardiac failure) • Tiền sử tổn thương thận cấp(Past history of Acute Kidney Injury ) 27/09/2021 6
Thăm khám (Examination) • Xác nhận THA • Dấu hiệu sống: nhịp tim nhanh (tachycardia),chênh lệch HA hai tay, hai chân • Chiều cao & cân nặng : béo phì ,chậm tăng trưởng Dấu hiệu tổn thương cơ quan đích : • Soi đáy mắt(Fundoscopy):bệnh lý võng mạc tăng huyết áp • Tim mạch :mỏm tim nhô, gan lách lớn, phù • Bệnh thận mạn: thận lớn có thể sờ thấy • Thần kinh định vị : liệt tk mặt 27/09/2021 7
Các dấu hiệu của nguyên nhân nền • Biểu hiện chung:Cushing, mắt lồi(proptosis), bướu giáp (goiter), cổ ngắn (Turner syndrome), Gương mặt người lùn (William syndrome) • Da: Cafe-au-lait spots, u xơ thần kinh (neurofibromas), Bệnh gai đen, Chứng rậm lông, Rạn , rash (vasculitis) • Tim mạch : thổi +/- lan, mỏm tim nhô cao apical heave, pulses đùi giảm,phù, gan lách lớn (CCF) • Bụng: masses, thận lớn có thể sờ, flank bruits • Sinh dục tiết niệu : giới tính mơ hồ (eg CAH) 27/09/2021 8
Xét nghiệm khảo sát: • Các đánh giá đầu tiên: • Ure và Creatinine, Bilan chuyển hóa (CMP), phân tích nước tiểu +/- siêu âm thận • Cân nhắc xn chức năng gan (LFT), HbA1c, mỡ máu lúc đói đặc biệt ở trẻ có BMI >95th centile Đánh giá thêm chỉ nên xem xét khi tham khảo với một bác sĩ nhi thận hoặc đa khoa: Cân nhắc xn thêm nếu trẻ có một trong những tiêu chuẩn dưới đây: • <6 tuổi • Lo ngại các nguyên nhân thứ phát khi thăm khám/khai thác bệnh sử • Các đánh giá đầu tiên bất thường • Các xn khảo sát thêm :Further Investigations • Máu : Kiểm tra máu toàn diện ,Bicarbonate, tỉ lệ renin/aldosterone, xn chức năng tuyến giáp (TFTs), metanephrins huyết tương, cortisol, glucose đói. • Nước tiểu : soi KHV, tỉ protein/creatinine,catecholamines,drug screen • Hình ảnh học: Siêu âm doppler thận, DMSA, CTA/MRA • Khác : ECG, xn giấc ngủ. 27/09/2021 9
• Khi nào trẻ cần đo huyết áp? ❖Đo HA hàng năm bắt đầu khi trẻ được 3 tuổi( AAP 2017) ❖Đo HA nên thực hiện ở mỗi lần thăm khám ở trẻ có nguy cơ cao (béo phì, có bệnh thận, hẹp eo ĐMC,ĐTĐ, đang dùng thuốc làm tăng HA) ❖Trẻ <3 tuổi đo HA nếu trẻ có YTNC THA như trẻ lớn , sinh non, tiền sử gđ bệnh thận bẩm sinh, ghép tạng, tuỷ xương, bệnh ác tính, tăng áp lực nội sọ , bệnh hệ thống gây THA. 27/09/2021 10
PHƯƠNG PHÁP ĐO HA • Trẻ nằm nghỉ 15 phút trước đo • Đo 3 lần, mỗi lần cách nhau 10 phút ??? • Đo HA hai tay, nếu có cao HA phải đo HA tứ chi • Chiều rộng của brassard phải che phủ 2/3 chiều dài cành tay. • Đo bằng ống nghe, HATTr lấy tiếng Korotkoff thứ 4 (K4) trẻ 1-13 tuổi,K5 cho trẻ >13 tuổi. 27/09/2021 11
Yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác khi đo HA ở trẻ em? KT băng cuốn, lo lắng, caffeine, thời gian trong ngày, tư thế của bệnh nhân. ✓ Ngồi nghỉ ít nhất 3-5 mins có chỗ dựa lưng ✓ bàn chân không bắt chéo, và đặt lên sàn nhà ✓ Kích thước băng cuốn thích hợp được sử dụng. ✓ HA được đo khi tay được nâng ngang mức tim ✓ Nên đo HA tay phải vì CoA có thể dẫn đến những chỉ số sai lệch ở tay trái./ ✓ Sử dụng thiết bị “thính chẩn” (auscultation) hoặc điện tử đo bằng dao động (oscillometric) (những thiết bị oscillometric đánh giá quá cao cả HATT và HATTr ✓ Khi chỉ số HA tăng ở lần đo đầu tiên, nên đo lại ít nhất 2 lần (cách nhau 15 phút) bằng ống nghe. 27/09/2021 12
Mỏm quạ Mỏm khuỷu 27/09/2021 13
ĐỊNH NGHĨA: • Cao huyết áp (CHA) được xác định khi HATT và/hoặc HATTr> mức HA( tâm thu và/hoặc tâm trương) ở bách phân vị 90th theo tuổi, chiều cao và giới tính. 27/09/2021 14
*90th centile for a child at average height Bảng xác định mức HA đòi hỏi đánh giá thêm 27/09/2021 15
Phân loại và các giai đoạn HA 27/09/2021 16
27/09/2021 17
Vd 1: Trẻ nam, sinh ngày 18/3/2018- 8/9/2021, CC: 90cm, HA :90/60 mmHg Note: THA gđ 1 trẻ nam 3.5 T khi HATT 105-117 và/hoặc HATTr 60-72 mmHg https://www.mdcalc.com/aap-pediatric- hypertension-guidelines#evidence 27/09/2021 18
Truy cập phần mềm Pedz-> blood pressure-> điền thông tin bn sẽ ra được blood pressure percentiles => so vs HA thực của bệnh nhân 27/09/2021 19
VD2: Trẻ nam , 8T, CC 150 cm, HA: 140/80 mmHA đánh giá HA của bệnh nhân này? THA gđ 2 27/09/2021 20
PHÂN LOẠI THUỐC HẠ ÁP 27/09/2021 21
PHÂN LOẠI THUỐC HẠ ÁP 27/09/2021 22
• Quản lý ban đầu trẻ THA cấp cứu (emergencies ) và THA khẩn cấp (urgencies). 27/09/2021 23
Ổn định ban đầu (6) • Theo dõi tim phổi liên tục, bao gồm pulse oximetry. • Xác định và theo dõi HA (blood pressure) đồng thời, hỗ trợ đường thở và hô hấp khi cần. Các thuốc gây tăng HA (ketamine) nên tránh trong lúc đặt NKQ nối tiếp nhanh . • Bệnh nhân THA cấp cứu (THA triệu chứng nặng cấp có bằng chứng triệu chứng đe dọa tính mạng( life-threatening ) hoặc tổn thương cơ quan đích, thiết lập hai đường TM, khi có thể . • Đảm bảo đo HA thường xuyên: đo HA điện tử hoặc bằng ống nghe mỗi 1-2 phút hoặc đo HA động mạch xâm lấn (intra- arterial BP ) nếu có thể . • Co giật, được điều trị bằng thuốc chống co giật (anticonvulsants) : Lozazepam (0.05-0.1 mg/kg) cho đến khi dừng co giật. • BN phù gai thị (palilledema), trạng thái tâm thần thay đổi , co giật, hoặc thiếu hụt thần kinh khi thăm khám thực thể (physical examination) nên chụp hình ảnh TK cấp cứu. 27/09/2021 24
THA cấp cứu: • Mục tiêu kiểm soát huyết áp • Điều trị ban đầu • Thất bại với liệu pháp ban đầu 27/09/2021 25
Blood pressure goal • Mục tiêu HA? : hạ tới HATT 95th percentile theo tuổi, giới , cân nặng cho trẻ <13 tuổi và HA <130/80 cho trẻ thanh thiếu niên. ❖ Mục tiêu nên được cá nhân hóa (individualized) cho mỗi bệnh nhân dựa trên việc đáp ứng với điều trị, nguyên nhân nền nều biết. • Tốc độ giảm ? THA cấp cứu, dùng thuốc đường TM, qua 8h đầu tiên điều trị, giảm HATT một cách có kiểm soát (controlled fashion) không quá 25 % giá trị chênh lệch giữa HATT hiện tại và HATT mục tiêu. ❖ Sự giảm nhanh quá mức >25 % trong 8h đầu tiên điều trị ở những bệnh nhân bị THA mạn tính có thể gây tổn thương cơ quan đích không hồi phục :di chứng thần kinh lâu dài,khiếm khuyết thị lực, nhồi máu cơ tim,suy giảm chức năng thận do những đáp ứng tự điều hòa (autoregulatory responses) trong các giường mao mạch then chốt như não, thận. 27/09/2021 26
Điều trị ban đầu (initial treatment) • Trước khi điều trị , cần xác định các tình trạng như : 1. Tổn thương nội sọ cấp tính 2. Tổn thương khối nội sọ 3. Hẹp eo động mạch chủ không được sửa chữa 4. Tiền sản giật/sản giật ( ở những bé gái mang thai) 5. Đau nghiêm trọng 6. Tăng hoạt giao cảm (sympathetic overactivity) => Điều trị hạ áp (antihypertensive ) CCĐ hoặc có thể cần thay đổi 27/09/2021 27
Các thuốc được lựa chọn ? • Lựa chọn Labetalol / Nicardipine IV hơn hydralazine /sodium nitroprusside • Nicardipine là thuốc được ưa dùng trong điều trị THA có triệu chứng nặng ở trẻ nhũ nhi <1 tuổi . • Labetalol có thể gây co thắt phế quản (bronchoconstriction) và nên tránh dùng cho trẻ nhũ nhi bị bệnh phổi mạn hoặc hen (asthma), suy tim ( làm phù phổi xấu hơn ở trẻ suy tim). • Cả Nicardipine và Labetalol cho phép điều chỉnh nhanh chóng dựa trên đáp ứng của bệnh nhân. 27/09/2021 28
• Labetalol cho bolus -> TTM liên tục (ưu tiên) hoặc lặp lại liều bolus mỗi 10 phút. • Nicardipine TTM liên tục. Bolus liều 30 mcg/kg (tối đa 2mg) nicardipine mặc dù không được nghiên cứu ở trẻ em, hiệu quả ở người trưởng thành và có thể dùng khi tham khảo chuyên gia thần kinh nhi. • Khoảng liều rộng TTM của labetalol hoặc nircardipine. Thường bắt đầu với liều thấp nhất (lowest dose) và hiệu chỉnh tốc độ truyền dựa trên đáp ứng HA. 27/09/2021 29
• Hydralazine và sodium nitroprusside có nhiều tác dụng phụ do đó ít thích hợp cho quản lý ban đầu THA nặng ở trẻ em • Hydralazine là chất giãn mạch trực tiếp cơ trơn mạch máu, khởi phát hoạt động chậm hơn nicardipine hoặc labetalol,thời gian hoạt động kéo dài hơn. Hydralazine có nhiều khả năng làm hạ áp quá mức gây nhồi máu cơ quan đích. • Sodium nitroprusside nguy cơ ngộ độc cyanide. • Bệnh nhân có bệnh thận mạn (CKD) và quá tải thể tích cần điều trị lợi tiểu như furosemide TM hoặc bumetanide, không bao giờ sử dụng đơn độc lợi tiểu ở những bệnh nhân này. • Lợi tiểu có thể cũng được chỉ định ở những bệnh nhân THA cấp cứu liên quan tới suy tim và phù phổi. 27/09/2021 30
Thất bại với điều trị ban đầu : • Điều trị ban đầu với labetalol /nicardipine TTM liên tục thất bại để giảm HA trong 30 phút, đề nghị điều trị leo thang (escalation) • Labetalol+ nicardipine • Labetalol+ nicardipine+ sodium nitroprusside/hydralazine( ưu tiên sodium nitroprusside) (tránh tích tụ quá nhiều cyanide máu, bệnh nhân bệnh thận mạn nên được điều trị với hydralazine) • Labetalol+ nicardipine+ sodium nitroprusside+ hydralazine • Ngoài ra thuốc TM có thể được sd để quản lý THA cấp cứu bao gồm : esmolol và fenoldopam 27/09/2021 31
Tăng huyết áp khẩn cấp • Sau khi ổn định ban đầu và loại trừ các tình huống làm thay đổi điều trị ban đầu, mục tiêu điều trị cho trẻ THA khẩn cấp phụ thuộc vào tình huống lâm sàng. • Mục tiêu cuối cùng HATT <90th percentile theo tuổi, giới, chiều cao ở trẻ <13 tuổi hoặc <130/80 ở thanh thiếu niên >=13 tuổi. • Tuy nhiên một mục tiêu cao hơn như 95th percentile theo tuổi, giới, chiều cao có thể phù hợp, đặc biệt ở trẻ không biết THA trước kia và vẫn đang đánh giá chẩn đoán. 27/09/2021 32
• Trẻ mới THA khẩn cấp cần đánh giá cẩn thận để xác định nguyên nhân nền, THA mạn hay cấp nếu có thể. • Khởi phát cấp tính (acute onset): thay đổi nhanh huyết áp trung bình (MAP) : viêm cầu thận cấp , can thiệp nhanh chóng ( trong vài giờ), bolus TM labetalol, trẻ nhũ nhi < 1 tuổi hoặc trẻ bị hen, bolus TM hydralazine hoặc nicardipine. • Trường hợp mạn tính : Trẻ THA mạn tính do một tình trạng đã biết (bệnh thận mạn) HA tăng từ từ theo thời gian, giảm qua 1- 2 ngày hoặc nhiều hơn. 27/09/2021 33
• Bệnh nhân có thể dùng thuốc đường uống (oral medication) : isradipine hoặc clonidine, nếu không có sẵn , các thuốc khác như hydralazine và minoxidil đường uống. • Nifedipine giải phóng tức thì (short-acting) không khuyến cáo ở trẻ em do khó cho liều, hoạt động kéo dài, không ổn định (unpredictable), nguy cơ hạ áp, THA rebound.Khởi phát hoạt động các chẹn kênh canxi khác thì quá chậm để khuyến cáo sd THA khẩn cấp ở trẻ em. • Nếu không thể uống: bolus labetalol TM, trẻ <1 tuổi, hen phế quản bolus hydralazine hoặc nicardipine. 27/09/2021 34
Những tình trạng thay đổi điều trị ban đầu: 1. Tăng áp lực nội sọ (intracranial hypertension) 2. Hẹp eo ĐMC 3. Đau nghiêm trọng 4. Tiền sản giật/sản giật 5. Tăng hoạt giao cảm ❑ Cocaine, amphetamine… ❑ U tủy thượng thận (pheochromocytomas) và u tế bào cận hạch (paragangliomas) ❑ Hội chứng Irukandji ❑ Bọ cạp cắn 27/09/2021 35
• Tăng áp lực nội sọ : Giảm HA là chống chỉ định ở những bệnh nhân tăng áp lực nội sọ, trẻ tổn thương nội sọ nghiêm trọng, những tổn thương não choán chỗ (space-occupying) hoặc stroke.Nếu nghi ngờ có tổn thương hệ thống TKTW hoặc không thể loại trừ dựa trên những phát hiện lâm sàng, chụp hình ảnh tk cấp cứu trước khi điều trị hạ áp. 27/09/2021 36
• Hẹp eo ĐMC (Coarctation of the aorta): Những dấu hiệu kinh điển của hẹp eo ĐMC là tăng HATT tay phải hoặc cả hai tay, mạch đùi bắt yếu, HA thấp hoặc khó đo ở chi dưới. Bệnh nhân này cần nong động mạch (angioplasty) hoặc phẫu thuật sửa chữa. 27/09/2021 37
Đo HA hàng năm bắt đầu lúc 3 T, mỗi lần thăm khám nếu có YTNC, sd thiết bị đo điện tử hoặc ống nghe Bình thường, đo lại ở các lần thăm khám tiếp theo, hàng năm hoặc thường xuyên hơn dựa trên nguy cơ <13T :>=90th percentile theo tuổi, chiều cao, giới tính >=13T :HATT≥120 mm Hg hoặc HATTr ≥ 80 mm Hg Đo lại 2 lần (cách nhau 15 phút) sử dụng thiết bị auscultation và tính giá trị TB Đo lại 2 lần (cách nhau 15 phút) sử dụng thiết bị auscultation và tính giá trị TB LƯU ĐỒ ĐÁNH GIÁ HA 27/09/2021 38
Tiền tăng HA (evelated blood pressure) Tiền tăng HA (evelated blood pressure) Thay đổi lối sống Thay đổi lối sống Đo HA lại sau 6 tháng, nếu vẫn tăng, đó HA chi trên & dưới để loại trừ CoA Đo HA lại sau 6 tháng, nếu vẫn tăng, đó HA chi trên & dưới để loại trừ CoA Nếu 12 tháng vẫn tăng, theo dõi HA liên tục đánh giá chẩn đoán ban đầu và cân nhắc giới thiệu tới chuyên khoa Nếu 12 tháng vẫn tăng, theo dõi HA liên tục đánh giá chẩn đoán ban đầu và cân nhắc giới thiệu tới chuyên khoa 27/09/2021 39
THA giai đoạn 1 Thay đổi lifestyle Recheck 1-2 tuần Nếu vẫn tăng, đo HA chi trên & dưới, cho xn thường quy, xem xét giới thiệu tới chuyên gia để quản lý dinh dưỡng và cân nặng Recheck lúc 3 tháng nếu vẫn tăng, đo HA liên tục, đánh giá nguyên nhân tiên phát & thứ phát và bệnh nền , điều trị ban đầu và cân nhắc giới thiệu chuyên khoa 27/09/2021 40
THA giai đoạn 2 Đo HA chi trên và dưới, xn cls thường quy, thay đổi lối sống Chuyển bs chuyên khoa hoặc recheck HA trong 1 tuần Nếu vẫn tăng sau 1 tuần, theo dõi HA liên tục, đánh giá nguyên nhân tiên phát vs thứ phát, bệnh nền, điều trị ban đầu, chuyển bs chuyên khoa 27/09/2021 41
• LIFESTYLE MODIFICATIONS 27/09/2021 42
Khi nào cần sử dụng thuốc hạ áp ? • Trẻ có triệu chứng THA( đau đầu, thay đổi nhận thức) • THA giai đoạn 2 mà không có YTNC có thể thay đổi(modifiable factor) như béo phì, bằng chứng của phì đại thất trái trên ECG. • Bất kì giai đoạn THA nào kèm bệnh thận mạn hoặc ĐTĐ • THA giai dẳng mặc dù đã thay đổi lối sống 27/09/2021 43
Những thuốc hạ áp nào được ưu tiên dùng ở trẻ em? • Ức chế men chuyển (ACEi), chẹn receptor AT, chẹn kênh canxi, lợi tiểu thiazide thì hiệu quả, an toàn và dung nạp tốt ở trẻ em • Chẹn beta không còn được coi là liệu pháp đầu tay trong điều trị THA ở trẻ em 27/09/2021 44
Những lưu ý khi sử dụng thuốc hạ áp ở trẻ em? • Ức chế men chuyển, chẹn receptor AT được khuyến cáo như thuốc khởi đầu cho trẻ THA và bệnh thận mạn, protein niệu hoặc ĐTĐ. • Vì những trẻ da đen có thể ít đáp ứng với ức chế men chuyển , liều khởi đầu cao hơn hoặc một nhóm thuốc khác có thể được cân nhắc khởi đầu ở những trẻ này. • Chẹn canxi hoặc hydrochlorothiazide có thể được chọn cho trẻ thanh thiếu niên nữ có nguy cơ mang thai để tránh các nguy cơ tiềm ẩn cho thai từ các nhóm thuốc khác. • Trẻ nên được bắt đầu với liều khuyến cáo thấp nhất, và có thể được chỉnh liều mỗi 2-4 tuần cho đến khi đạt HA mục tiêu. • Nếu HA mục tiêu không đạt được với liều max, một thuốc thứ hai có tác động bổ sung nên được thêm vào. 27/09/2021 45
CÁC BƯỚC TRONG ĐIỀU TRỊ CHA( Phác đồ nhi đồng 1, 2020) Bước 1 : dùng 1 thuốc ▪ Lợi tiểu Thiazides/ ức chế giao cảm beta( propranolol, methydopa, prazosine) Bước 2: nếu HA chưa được kiểm soát tốt sau 1-2 tuần điều trị ▪ Đáp ứng 1 phần-> phối hợp thêm 1 thuốc + Lợi tiểu + ức chế beta giao cảm /ức chế canxi/ức chế men chuyển +Ức chế beta giao cảm+ ức chế kênh canxi ▪ Không đáp ứng => thay thuốc +Ức chế kênh canxi+ ức chế men chuyển Bước 3:Nếu HA vẫn duy trì cao, kết hợp thêm thuốc thứ 3 Bước 4: Nếu HA vẫn cao> trị số bình thường cao : điều trị như CHA kháng trị 27/09/2021 46
Điều trị thuốc AAP(2017) 27/09/2021 47
Điều trị thuốc AAP(2017) • 1st line -Ức chế men chuyển hoặc ức chế thụ thê ̉ angiotensin -Chẹn kênh canxi tác dụng kéo dài -Lợi tiểu thiazides • Bệnh thận mạn (CKD) hoặc ĐTĐ -Ức chế men chuyển hoặc ức chế thụ thê ̉ angiotensin 27/09/2021 48
27/09/2021 49
▪ Chống chỉ định: mang thai, phù mạch ▪ Các tác dụng phụ thường gặp : ho, đau đầu, chóng mặt, suy nhược ▪ Tác dụng phụ nghiêm trọng :Tăng Kali máu, tổn thương thận cấp, phù mạch, độc cho thai 27/09/2021 50
▪ CCĐ: mang thai ▪ Tác dụng phụ thường gặp: đau đầu, chóng mặt ▪ Tác dụng phụ nghiêm trọng: tăng kali máu, tổn thương thận cấp, độc thai 27/09/2021 51
▪ CCĐ: vô niệu (anuria) ▪ Td phụ thường gặp: chóng mặt, hạ kali máu ▪ Td phụ nghiêm trọng : RL nhịp tim, vàng da ứ mật , khởi phát ĐTĐ, viêm tuỵ 27/09/2021 52
▪ CCĐ: Tăng mẫn cảm với CCBs ▪ Td phụ thường gặp: bừng mặt, phù ngoại vi, chóng mặt ▪ Td phụ nghiêm trọng: phù mạch 27/09/2021 53
Những thuốc lựa chọn thứ hai điều trị THA ở trẻ em và thanh thiếu niên 27/09/2021 54
Copyrights apply
Copyrights apply
Copyrights apply

More Related Content

PPTX
5.1 viêm phổi cộng đồng .pptx thầy vũ
byKietluntunho
 
PDF
TĂNG ÁP PHỔI TRẺ EM
bySoM
 
PPTX
Tiếp cận bệnh nhân ngất tại khoa cấp cứu
bylong le xuan
 
PDF
ĐIỆN TÂM ĐỒ Ở TRẺ EM BÌNH THƯỜNG VÀ MỘT SỐ BỆNH LÝ
bySoM
 
PDF
MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẤT BÙ CÂP
bySoM
 
DOCX
Suy hô hấp sơ sinh
byMartin Dr
 
PPT
Tổng quân về bệnh tim bẩm sinh
byvinhvd12
 
PDF
tóm tắt điều trị thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch
bySoM
 
5.1 viêm phổi cộng đồng .pptx thầy vũ
byKietluntunho
 
TĂNG ÁP PHỔI TRẺ EM
bySoM
 
Tiếp cận bệnh nhân ngất tại khoa cấp cứu
bylong le xuan
 
ĐIỆN TÂM ĐỒ Ở TRẺ EM BÌNH THƯỜNG VÀ MỘT SỐ BỆNH LÝ
bySoM
 
MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẤT BÙ CÂP
bySoM
 
Suy hô hấp sơ sinh
byMartin Dr
 
Tổng quân về bệnh tim bẩm sinh
byvinhvd12
 
tóm tắt điều trị thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch
bySoM
 

What's hot

PDF
HEN TRẺ EM
bySoM
 
PDF
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
bySoM
 
PDF
TIẾP CẬN SỐT TRẺ EM
bySoM
 
DOC
Lách to_Trần Khuê Tú_Y09B
bySinh viên Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
 
PDF
BỆNH ÁN SỐT XUẤT HUYẾT - LƯU Ý
bySoM
 
PDF
TIẾP CẬN HỘI CHỨNG XUẤT HUYẾT
bySoM
 
PDF
Viêm tụy cấp
byYen Ha
 
PDF
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN VỚI CƠN ĐAU THẮT NGỰC
bySoM
 
PDF
X QUANG TIM BẨM SINH
bySoM
 
PDF
Sốt ở trẻ em
byThanh Liem Vo
 
PDF
BỆNH KAWASAKI
bySoM
 
PDF
TBMMN
byNgọc Thái Trương
 
PDF
CƠN TÍM THIẾU OXY
bySoM
 
PDF
BỆNH ÁN MẪU NHIỄM TRÙNG TIỂU
bySoM
 
PDF
Hội chứng khó thở
byBệnh Hô Hấp Mãn Tính
 
PDF
Tiep can chan doan va danh gia benh nhan suy tim cap 2019
byLuanvanyhoc.com-Zalo 0927.007.596
 
PPT
SUY HÔ HẤP
bySoM
 
DOCX
Bệnh màng trong
byMartin Dr
 
PDF
BỆNH ÁN THẬN
bySoM
 
DOCX
Mẫu bệnh án nhi khoa
byMartin Dr
 
HEN TRẺ EM
bySoM
 
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
bySoM
 
TIẾP CẬN SỐT TRẺ EM
bySoM
 
Lách to_Trần Khuê Tú_Y09B
bySinh viên Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
 
BỆNH ÁN SỐT XUẤT HUYẾT - LƯU Ý
bySoM
 
TIẾP CẬN HỘI CHỨNG XUẤT HUYẾT
bySoM
 
Viêm tụy cấp
byYen Ha
 
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN VỚI CƠN ĐAU THẮT NGỰC
bySoM
 
X QUANG TIM BẨM SINH
bySoM
 
Sốt ở trẻ em
byThanh Liem Vo
 
BỆNH KAWASAKI
bySoM
 
TBMMN
byNgọc Thái Trương
 
CƠN TÍM THIẾU OXY
bySoM
 
BỆNH ÁN MẪU NHIỄM TRÙNG TIỂU
bySoM
 
Hội chứng khó thở
byBệnh Hô Hấp Mãn Tính
 
Tiep can chan doan va danh gia benh nhan suy tim cap 2019
byLuanvanyhoc.com-Zalo 0927.007.596
 
SUY HÔ HẤP
bySoM
 
Bệnh màng trong
byMartin Dr
 
BỆNH ÁN THẬN
bySoM
 
Mẫu bệnh án nhi khoa
byMartin Dr
 

Similar to Tăng huyết áp ở trẻ em

PDF
Truong thanh-huong-cd-dt-tha-tre-em
bynguyenngat88
 
PPTX
BÀI-GIẢNG-THA cua Dai Hoc Duy Tan top 500 tgioi.pptx
byletgiaminh
 
PDF
khuyen_cao_vsh_2021_-_ban_edit_21dec21_da_chinh_lai.pdf
byphambang8
 
PDF
Bệnh án THA LT.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PPTX
Tiếp cận chẩn đoán và xử trí cơn tăng huyết áp - THA khẩn cấp - THA cấp cứu
byTBFTTH
 
PDF
THA cấp cứu.pdf
byTinNguyen104631
 
PPTX
Bài giảng THA -Dr Cầm.pptx
byTrần Cầm
 
PPTX
Bài giảng THA -Dr Cầm.pptx
byTrần Cầm
 
PDF
B1. TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN TĂNG HUYẾT ÁP.pdf
byGia Tâm
 
PDF
khuyen_cao_vsh_2021_-_ban_edit_21dec21_da_chinh_lai.pdf
byQuang Tran
 
PPTX
CẬP NHẬT XỬ TRÍ TĂNG HUYẾT ÁP CẤP CỨU
bySoM
 
PDF
Cập nhật chẩn đoán và điều trị THA cấp cứu
bySỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG
 
PPT
THAjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj - Y3.ppt
byxiutruong17299
 
PPTX
Cập nhật guideline tăng huyết áp 2018
bykhacleson
 
PPTX
CĐ CơnTHA BSGĐ CĐ CơnTHA BSGĐ CĐ CơnTHA BSGĐ
byTuấn Vũ Nguyễn
 
PDF
TĂNG HUYẾT ÁP
bySoM
 
PDF
cập nhật khuyến cáo về xử trí huyết áp trong đột quỵ cấp
bySoM
 
PPTX
Hypertension diabetes
bykhacleson
 
PDF
Update THA cấp cứu 2015
bySỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG
 
PDF
THA-Y6-2019-2000000000000000000000020F.pdf
byxiutruong17299
 
Truong thanh-huong-cd-dt-tha-tre-em
bynguyenngat88
 
BÀI-GIẢNG-THA cua Dai Hoc Duy Tan top 500 tgioi.pptx
byletgiaminh
 
khuyen_cao_vsh_2021_-_ban_edit_21dec21_da_chinh_lai.pdf
byphambang8
 
Bệnh án THA LT.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
Tiếp cận chẩn đoán và xử trí cơn tăng huyết áp - THA khẩn cấp - THA cấp cứu
byTBFTTH
 
THA cấp cứu.pdf
byTinNguyen104631
 
Bài giảng THA -Dr Cầm.pptx
byTrần Cầm
 
Bài giảng THA -Dr Cầm.pptx
byTrần Cầm
 
B1. TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN TĂNG HUYẾT ÁP.pdf
byGia Tâm
 
khuyen_cao_vsh_2021_-_ban_edit_21dec21_da_chinh_lai.pdf
byQuang Tran
 
CẬP NHẬT XỬ TRÍ TĂNG HUYẾT ÁP CẤP CỨU
bySoM
 
Cập nhật chẩn đoán và điều trị THA cấp cứu
bySỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG
 
THAjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj - Y3.ppt
byxiutruong17299
 
Cập nhật guideline tăng huyết áp 2018
bykhacleson
 
CĐ CơnTHA BSGĐ CĐ CơnTHA BSGĐ CĐ CơnTHA BSGĐ
byTuấn Vũ Nguyễn
 
TĂNG HUYẾT ÁP
bySoM
 
cập nhật khuyến cáo về xử trí huyết áp trong đột quỵ cấp
bySoM
 
Hypertension diabetes
bykhacleson
 
Update THA cấp cứu 2015
bySỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG
 
THA-Y6-2019-2000000000000000000000020F.pdf
byxiutruong17299
 

More from Bs. Nhữ Thu Hà

PDF
Tăng huyết áp cấp cứu và khẩn cấp ở trẻ em .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
Giả tắc ruột ở trẻ em - PIPO final -NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
Tổng quan về Melanonychia ở trẻ em NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
Ho mạn tính - thuốc giảm ho final NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
TRÌNH CHUYÊN ĐỀ TẮC RUỘT SƠ SINH NTH.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
KST.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
VMDU.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
cấp cứu ung thư ntha.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
hcth KHÁNG COR.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
TBS nặng sơ sinh.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
SA.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
UTI Pedi.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
DÍNH MÔI SINH DỤC.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
montelukast.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
TCM trình.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
DPHEN.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
SJS.TEN .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
NGỘ ĐỘC CẤP AMPHETAMINE VÀ CATHINONE TỔNG HỢP.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
ITP ĐIỀU TRỊ.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PDF
PAS.LN (1).pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
Tăng huyết áp cấp cứu và khẩn cấp ở trẻ em .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
Giả tắc ruột ở trẻ em - PIPO final -NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
Tổng quan về Melanonychia ở trẻ em NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
Ho mạn tính - thuốc giảm ho final NTH .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
TRÌNH CHUYÊN ĐỀ TẮC RUỘT SƠ SINH NTH.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
KST.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
VMDU.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
cấp cứu ung thư ntha.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
hcth KHÁNG COR.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
TBS nặng sơ sinh.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
SA.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
UTI Pedi.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
DÍNH MÔI SINH DỤC.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
montelukast.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
TCM trình.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
DPHEN.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
SJS.TEN .pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
NGỘ ĐỘC CẤP AMPHETAMINE VÀ CATHINONE TỔNG HỢP.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
ITP ĐIỀU TRỊ.pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 
PAS.LN (1).pdf
byBs. Nhữ Thu Hà
 

Recently uploaded

PPTX
sieu am Doppler Ver2.0- Nguyen Hoang Thuan.pptx
bytqmhhmu
 
PPTX
Báo cáo chi tiết Cập nhật GINA 2025.pptx
byThunPhm43
 
PPTX
sieu am Doppler Ver2.0- Nguyen Hoang Thuan.pptx
bytqmhhmu
 
PPTX
MSK Ultrasound 2021fafasfaffasfsffs.pptx
bytqmhhmu
 
PDF
NƯỚU RĂNG - MÔ PHÔI RĂNG MIỆNG - BT NHÓM
bynhuynguyenngoc2309
 
PDF
4. Sinh lý tuần hoàn _ Bai giang 2023 - Thầy Nho.pdf
bydthn313
 
PPTX
MMR driven structure based discovery by unveiling molecular interactions
bynguyenhoaingoc122004
 
PPTX
Tuoi thai - ngay du sinh ver 2.0qưe.pptx
bytqmhhmu
 
PPTX
SA TLT TUI TINH 2013 ver2.0sadaddsf.pptx
byThnQuangMinhHiu
 
PPTX
Benh An Sieu Amsdsadsafdfdfdfdfdfdf.pptx
bytqmhhmu
 
PDF
5. Hình ảnh học cột sống bình thường.pdf.pdf
byduykhangpr2019
 
sieu am Doppler Ver2.0- Nguyen Hoang Thuan.pptx
bytqmhhmu
 
Báo cáo chi tiết Cập nhật GINA 2025.pptx
byThunPhm43
 
sieu am Doppler Ver2.0- Nguyen Hoang Thuan.pptx
bytqmhhmu
 
MSK Ultrasound 2021fafasfaffasfsffs.pptx
bytqmhhmu
 
NƯỚU RĂNG - MÔ PHÔI RĂNG MIỆNG - BT NHÓM
bynhuynguyenngoc2309
 
4. Sinh lý tuần hoàn _ Bai giang 2023 - Thầy Nho.pdf
bydthn313
 
MMR driven structure based discovery by unveiling molecular interactions
bynguyenhoaingoc122004
 
Tuoi thai - ngay du sinh ver 2.0qưe.pptx
bytqmhhmu
 
SA TLT TUI TINH 2013 ver2.0sadaddsf.pptx
byThnQuangMinhHiu
 
Benh An Sieu Amsdsadsafdfdfdfdfdfdf.pptx
bytqmhhmu
 
5. Hình ảnh học cột sống bình thường.pdf.pdf
byduykhangpr2019
 

Tăng huyết áp ở trẻ em

  • 1.
    TĂNG HUYẾT ÁPỞ TRẺ EM ❖https://www.rch.org.au/clinicalguide/guideline_index/hypertension/ ❖www.aafp.org/afp ❖https://www.uptodate.com/contents/initial-management-of- hypertensive-emergencies-and-urgencies-in- children?source=history_widget ❖Phác đồ BV nhi đồng 1 TP.HCM BS NHỮ THU HÀ 27/09/2021 1
  • 2.
    Key points • THAnặng đòi hỏi hội chẩn và quản lý khẩn cấp. THA kèm bệnh lý não là một cấp cứu nội khoa. • Tất cả TH THA ở trẻ em đòi hỏi theo dõi và tái khám (follow- up) • HA nên được đo hàng năm ở trẻ khoẻ mạnh • Đo HA bằng máy bất thường nên được xác định, ưa dùng đo HA bằng tay , đảm bảo kích thích băng cuốn phù hợp. 27/09/2021 2
  • 3.
    Background • Hướng dẫnnày tập trung ở trẻ từ 1-17 tuổi ( không dành cho nhũ nhi) • THA thời niên thiếu là một chỉ số tiên đoán quan trọng cho THA, bệnh tim mạch và tổn thương cơ quan đích trong tuổi trưởng thành • THA tiên phát giải thích cho phần lớn THA ở trẻ >6 tuổi và thường liên quan đến béo phì (obesity) hoặc tiền sử gia đình THA • THA thứ phát phổ biến hơn ở trẻ nhỏ <6 tuổi có bệnh thận là nguyên nhân xảy ra thường xuyên nhất. Trong nhóm này có nguy cơ cao THA cấp cứu do 1 bệnh nền. 27/09/2021 3
  • 4.
    Đánh giá ❑ YTNC: •Thừa cân/ béo phì (Overweight/obesity) • Bé trai (Male sex) • Tiền sử gia đình THA • Cân nặng lúc sinh thấp/thai chậm phát triển trong tử cung(Low birth weight/intrauterine growth restriction) • Sinh non (Prematurity) • Ăn quá nhiều muối ,không hoạt động thể chất • Những vấn đề bệnh mạn tính : bệnh thận mạn, ĐTĐ 27/09/2021 4
  • 5.
    NGUYÊN NHÂN CAOHUYẾT ÁP 27/09/2021 5
  • 6.
    Bệnh sử (History) •Đau đầu/nôn (Headache/vomiting) • Nhìn mờ (Blurred vision) • Thay đổi ý thức (change in mental state) • Co giật(Seizures) • Đau ngực/hồi hộp (Chest pain/palpitations) • Khó thở (Shortness of breath) • Suy tim (Cardiac failure) • Tiền sử tổn thương thận cấp(Past history of Acute Kidney Injury ) 27/09/2021 6
  • 7.
    Thăm khám (Examination) •Xác nhận THA • Dấu hiệu sống: nhịp tim nhanh (tachycardia),chênh lệch HA hai tay, hai chân • Chiều cao & cân nặng : béo phì ,chậm tăng trưởng Dấu hiệu tổn thương cơ quan đích : • Soi đáy mắt(Fundoscopy):bệnh lý võng mạc tăng huyết áp • Tim mạch :mỏm tim nhô, gan lách lớn, phù • Bệnh thận mạn: thận lớn có thể sờ thấy • Thần kinh định vị : liệt tk mặt 27/09/2021 7
  • 8.
    Các dấu hiệucủa nguyên nhân nền • Biểu hiện chung:Cushing, mắt lồi(proptosis), bướu giáp (goiter), cổ ngắn (Turner syndrome), Gương mặt người lùn (William syndrome) • Da: Cafe-au-lait spots, u xơ thần kinh (neurofibromas), Bệnh gai đen, Chứng rậm lông, Rạn , rash (vasculitis) • Tim mạch : thổi +/- lan, mỏm tim nhô cao apical heave, pulses đùi giảm,phù, gan lách lớn (CCF) • Bụng: masses, thận lớn có thể sờ, flank bruits • Sinh dục tiết niệu : giới tính mơ hồ (eg CAH) 27/09/2021 8
  • 9.
    Xét nghiệm khảosát: • Các đánh giá đầu tiên: • Ure và Creatinine, Bilan chuyển hóa (CMP), phân tích nước tiểu +/- siêu âm thận • Cân nhắc xn chức năng gan (LFT), HbA1c, mỡ máu lúc đói đặc biệt ở trẻ có BMI >95th centile Đánh giá thêm chỉ nên xem xét khi tham khảo với một bác sĩ nhi thận hoặc đa khoa: Cân nhắc xn thêm nếu trẻ có một trong những tiêu chuẩn dưới đây: • <6 tuổi • Lo ngại các nguyên nhân thứ phát khi thăm khám/khai thác bệnh sử • Các đánh giá đầu tiên bất thường • Các xn khảo sát thêm :Further Investigations • Máu : Kiểm tra máu toàn diện ,Bicarbonate, tỉ lệ renin/aldosterone, xn chức năng tuyến giáp (TFTs), metanephrins huyết tương, cortisol, glucose đói. • Nước tiểu : soi KHV, tỉ protein/creatinine,catecholamines,drug screen • Hình ảnh học: Siêu âm doppler thận, DMSA, CTA/MRA • Khác : ECG, xn giấc ngủ. 27/09/2021 9
  • 10.
    • Khi nàotrẻ cần đo huyết áp? ❖Đo HA hàng năm bắt đầu khi trẻ được 3 tuổi( AAP 2017) ❖Đo HA nên thực hiện ở mỗi lần thăm khám ở trẻ có nguy cơ cao (béo phì, có bệnh thận, hẹp eo ĐMC,ĐTĐ, đang dùng thuốc làm tăng HA) ❖Trẻ <3 tuổi đo HA nếu trẻ có YTNC THA như trẻ lớn , sinh non, tiền sử gđ bệnh thận bẩm sinh, ghép tạng, tuỷ xương, bệnh ác tính, tăng áp lực nội sọ , bệnh hệ thống gây THA. 27/09/2021 10
  • 11.
    PHƯƠNG PHÁP ĐOHA • Trẻ nằm nghỉ 15 phút trước đo • Đo 3 lần, mỗi lần cách nhau 10 phút ??? • Đo HA hai tay, nếu có cao HA phải đo HA tứ chi • Chiều rộng của brassard phải che phủ 2/3 chiều dài cành tay. • Đo bằng ống nghe, HATTr lấy tiếng Korotkoff thứ 4 (K4) trẻ 1-13 tuổi,K5 cho trẻ >13 tuổi. 27/09/2021 11
  • 12.
    Yếu tố ảnhhưởng đến độ chính xác khi đo HA ở trẻ em? KT băng cuốn, lo lắng, caffeine, thời gian trong ngày, tư thế của bệnh nhân. ✓ Ngồi nghỉ ít nhất 3-5 mins có chỗ dựa lưng ✓ bàn chân không bắt chéo, và đặt lên sàn nhà ✓ Kích thước băng cuốn thích hợp được sử dụng. ✓ HA được đo khi tay được nâng ngang mức tim ✓ Nên đo HA tay phải vì CoA có thể dẫn đến những chỉ số sai lệch ở tay trái./ ✓ Sử dụng thiết bị “thính chẩn” (auscultation) hoặc điện tử đo bằng dao động (oscillometric) (những thiết bị oscillometric đánh giá quá cao cả HATT và HATTr ✓ Khi chỉ số HA tăng ở lần đo đầu tiên, nên đo lại ít nhất 2 lần (cách nhau 15 phút) bằng ống nghe. 27/09/2021 12
  • 13.
  • 14.
    ĐỊNH NGHĨA: • Caohuyết áp (CHA) được xác định khi HATT và/hoặc HATTr> mức HA( tâm thu và/hoặc tâm trương) ở bách phân vị 90th theo tuổi, chiều cao và giới tính. 27/09/2021 14
  • 15.
    *90th centile fora child at average height Bảng xác định mức HA đòi hỏi đánh giá thêm 27/09/2021 15
  • 16.
    Phân loại vàcác giai đoạn HA 27/09/2021 16
  • 17.
  • 18.
    Vd 1: Trẻnam, sinh ngày 18/3/2018- 8/9/2021, CC: 90cm, HA :90/60 mmHg Note: THA gđ 1 trẻ nam 3.5 T khi HATT 105-117 và/hoặc HATTr 60-72 mmHg https://www.mdcalc.com/aap-pediatric- hypertension-guidelines#evidence 27/09/2021 18
  • 19.
    Truy cập phầnmềm Pedz-> blood pressure-> điền thông tin bn sẽ ra được blood pressure percentiles => so vs HA thực của bệnh nhân 27/09/2021 19
  • 20.
    VD2: Trẻ nam, 8T, CC 150 cm, HA: 140/80 mmHA đánh giá HA của bệnh nhân này? THA gđ 2 27/09/2021 20
  • 21.
    PHÂN LOẠI THUỐCHẠ ÁP 27/09/2021 21
  • 22.
    PHÂN LOẠI THUỐCHẠ ÁP 27/09/2021 22
  • 23.
    • Quản lýban đầu trẻ THA cấp cứu (emergencies ) và THA khẩn cấp (urgencies). 27/09/2021 23
  • 24.
    Ổn định banđầu (6) • Theo dõi tim phổi liên tục, bao gồm pulse oximetry. • Xác định và theo dõi HA (blood pressure) đồng thời, hỗ trợ đường thở và hô hấp khi cần. Các thuốc gây tăng HA (ketamine) nên tránh trong lúc đặt NKQ nối tiếp nhanh . • Bệnh nhân THA cấp cứu (THA triệu chứng nặng cấp có bằng chứng triệu chứng đe dọa tính mạng( life-threatening ) hoặc tổn thương cơ quan đích, thiết lập hai đường TM, khi có thể . • Đảm bảo đo HA thường xuyên: đo HA điện tử hoặc bằng ống nghe mỗi 1-2 phút hoặc đo HA động mạch xâm lấn (intra- arterial BP ) nếu có thể . • Co giật, được điều trị bằng thuốc chống co giật (anticonvulsants) : Lozazepam (0.05-0.1 mg/kg) cho đến khi dừng co giật. • BN phù gai thị (palilledema), trạng thái tâm thần thay đổi , co giật, hoặc thiếu hụt thần kinh khi thăm khám thực thể (physical examination) nên chụp hình ảnh TK cấp cứu. 27/09/2021 24
  • 25.
    THA cấp cứu: •Mục tiêu kiểm soát huyết áp • Điều trị ban đầu • Thất bại với liệu pháp ban đầu 27/09/2021 25
  • 26.
    Blood pressure goal •Mục tiêu HA? : hạ tới HATT 95th percentile theo tuổi, giới , cân nặng cho trẻ <13 tuổi và HA <130/80 cho trẻ thanh thiếu niên. ❖ Mục tiêu nên được cá nhân hóa (individualized) cho mỗi bệnh nhân dựa trên việc đáp ứng với điều trị, nguyên nhân nền nều biết. • Tốc độ giảm ? THA cấp cứu, dùng thuốc đường TM, qua 8h đầu tiên điều trị, giảm HATT một cách có kiểm soát (controlled fashion) không quá 25 % giá trị chênh lệch giữa HATT hiện tại và HATT mục tiêu. ❖ Sự giảm nhanh quá mức >25 % trong 8h đầu tiên điều trị ở những bệnh nhân bị THA mạn tính có thể gây tổn thương cơ quan đích không hồi phục :di chứng thần kinh lâu dài,khiếm khuyết thị lực, nhồi máu cơ tim,suy giảm chức năng thận do những đáp ứng tự điều hòa (autoregulatory responses) trong các giường mao mạch then chốt như não, thận. 27/09/2021 26
  • 27.
    Điều trị banđầu (initial treatment) • Trước khi điều trị , cần xác định các tình trạng như : 1. Tổn thương nội sọ cấp tính 2. Tổn thương khối nội sọ 3. Hẹp eo động mạch chủ không được sửa chữa 4. Tiền sản giật/sản giật ( ở những bé gái mang thai) 5. Đau nghiêm trọng 6. Tăng hoạt giao cảm (sympathetic overactivity) => Điều trị hạ áp (antihypertensive ) CCĐ hoặc có thể cần thay đổi 27/09/2021 27
  • 28.
    Các thuốc đượclựa chọn ? • Lựa chọn Labetalol / Nicardipine IV hơn hydralazine /sodium nitroprusside • Nicardipine là thuốc được ưa dùng trong điều trị THA có triệu chứng nặng ở trẻ nhũ nhi <1 tuổi . • Labetalol có thể gây co thắt phế quản (bronchoconstriction) và nên tránh dùng cho trẻ nhũ nhi bị bệnh phổi mạn hoặc hen (asthma), suy tim ( làm phù phổi xấu hơn ở trẻ suy tim). • Cả Nicardipine và Labetalol cho phép điều chỉnh nhanh chóng dựa trên đáp ứng của bệnh nhân. 27/09/2021 28
  • 29.
    • Labetalol chobolus -> TTM liên tục (ưu tiên) hoặc lặp lại liều bolus mỗi 10 phút. • Nicardipine TTM liên tục. Bolus liều 30 mcg/kg (tối đa 2mg) nicardipine mặc dù không được nghiên cứu ở trẻ em, hiệu quả ở người trưởng thành và có thể dùng khi tham khảo chuyên gia thần kinh nhi. • Khoảng liều rộng TTM của labetalol hoặc nircardipine. Thường bắt đầu với liều thấp nhất (lowest dose) và hiệu chỉnh tốc độ truyền dựa trên đáp ứng HA. 27/09/2021 29
  • 30.
    • Hydralazine vàsodium nitroprusside có nhiều tác dụng phụ do đó ít thích hợp cho quản lý ban đầu THA nặng ở trẻ em • Hydralazine là chất giãn mạch trực tiếp cơ trơn mạch máu, khởi phát hoạt động chậm hơn nicardipine hoặc labetalol,thời gian hoạt động kéo dài hơn. Hydralazine có nhiều khả năng làm hạ áp quá mức gây nhồi máu cơ quan đích. • Sodium nitroprusside nguy cơ ngộ độc cyanide. • Bệnh nhân có bệnh thận mạn (CKD) và quá tải thể tích cần điều trị lợi tiểu như furosemide TM hoặc bumetanide, không bao giờ sử dụng đơn độc lợi tiểu ở những bệnh nhân này. • Lợi tiểu có thể cũng được chỉ định ở những bệnh nhân THA cấp cứu liên quan tới suy tim và phù phổi. 27/09/2021 30
  • 31.
    Thất bại vớiđiều trị ban đầu : • Điều trị ban đầu với labetalol /nicardipine TTM liên tục thất bại để giảm HA trong 30 phút, đề nghị điều trị leo thang (escalation) • Labetalol+ nicardipine • Labetalol+ nicardipine+ sodium nitroprusside/hydralazine( ưu tiên sodium nitroprusside) (tránh tích tụ quá nhiều cyanide máu, bệnh nhân bệnh thận mạn nên được điều trị với hydralazine) • Labetalol+ nicardipine+ sodium nitroprusside+ hydralazine • Ngoài ra thuốc TM có thể được sd để quản lý THA cấp cứu bao gồm : esmolol và fenoldopam 27/09/2021 31
  • 32.
    Tăng huyết ápkhẩn cấp • Sau khi ổn định ban đầu và loại trừ các tình huống làm thay đổi điều trị ban đầu, mục tiêu điều trị cho trẻ THA khẩn cấp phụ thuộc vào tình huống lâm sàng. • Mục tiêu cuối cùng HATT <90th percentile theo tuổi, giới, chiều cao ở trẻ <13 tuổi hoặc <130/80 ở thanh thiếu niên >=13 tuổi. • Tuy nhiên một mục tiêu cao hơn như 95th percentile theo tuổi, giới, chiều cao có thể phù hợp, đặc biệt ở trẻ không biết THA trước kia và vẫn đang đánh giá chẩn đoán. 27/09/2021 32
  • 33.
    • Trẻ mớiTHA khẩn cấp cần đánh giá cẩn thận để xác định nguyên nhân nền, THA mạn hay cấp nếu có thể. • Khởi phát cấp tính (acute onset): thay đổi nhanh huyết áp trung bình (MAP) : viêm cầu thận cấp , can thiệp nhanh chóng ( trong vài giờ), bolus TM labetalol, trẻ nhũ nhi < 1 tuổi hoặc trẻ bị hen, bolus TM hydralazine hoặc nicardipine. • Trường hợp mạn tính : Trẻ THA mạn tính do một tình trạng đã biết (bệnh thận mạn) HA tăng từ từ theo thời gian, giảm qua 1- 2 ngày hoặc nhiều hơn. 27/09/2021 33
  • 34.
    • Bệnh nhâncó thể dùng thuốc đường uống (oral medication) : isradipine hoặc clonidine, nếu không có sẵn , các thuốc khác như hydralazine và minoxidil đường uống. • Nifedipine giải phóng tức thì (short-acting) không khuyến cáo ở trẻ em do khó cho liều, hoạt động kéo dài, không ổn định (unpredictable), nguy cơ hạ áp, THA rebound.Khởi phát hoạt động các chẹn kênh canxi khác thì quá chậm để khuyến cáo sd THA khẩn cấp ở trẻ em. • Nếu không thể uống: bolus labetalol TM, trẻ <1 tuổi, hen phế quản bolus hydralazine hoặc nicardipine. 27/09/2021 34
  • 35.
    Những tình trạngthay đổi điều trị ban đầu: 1. Tăng áp lực nội sọ (intracranial hypertension) 2. Hẹp eo ĐMC 3. Đau nghiêm trọng 4. Tiền sản giật/sản giật 5. Tăng hoạt giao cảm ❑ Cocaine, amphetamine… ❑ U tủy thượng thận (pheochromocytomas) và u tế bào cận hạch (paragangliomas) ❑ Hội chứng Irukandji ❑ Bọ cạp cắn 27/09/2021 35
  • 36.
    • Tăng áplực nội sọ : Giảm HA là chống chỉ định ở những bệnh nhân tăng áp lực nội sọ, trẻ tổn thương nội sọ nghiêm trọng, những tổn thương não choán chỗ (space-occupying) hoặc stroke.Nếu nghi ngờ có tổn thương hệ thống TKTW hoặc không thể loại trừ dựa trên những phát hiện lâm sàng, chụp hình ảnh tk cấp cứu trước khi điều trị hạ áp. 27/09/2021 36
  • 37.
    • Hẹp eoĐMC (Coarctation of the aorta): Những dấu hiệu kinh điển của hẹp eo ĐMC là tăng HATT tay phải hoặc cả hai tay, mạch đùi bắt yếu, HA thấp hoặc khó đo ở chi dưới. Bệnh nhân này cần nong động mạch (angioplasty) hoặc phẫu thuật sửa chữa. 27/09/2021 37
  • 38.
    Đo HA hàngnăm bắt đầu lúc 3 T, mỗi lần thăm khám nếu có YTNC, sd thiết bị đo điện tử hoặc ống nghe Bình thường, đo lại ở các lần thăm khám tiếp theo, hàng năm hoặc thường xuyên hơn dựa trên nguy cơ <13T :>=90th percentile theo tuổi, chiều cao, giới tính >=13T :HATT≥120 mm Hg hoặc HATTr ≥ 80 mm Hg Đo lại 2 lần (cách nhau 15 phút) sử dụng thiết bị auscultation và tính giá trị TB Đo lại 2 lần (cách nhau 15 phút) sử dụng thiết bị auscultation và tính giá trị TB LƯU ĐỒ ĐÁNH GIÁ HA 27/09/2021 38
  • 39.
    Tiền tăng HA(evelated blood pressure) Tiền tăng HA (evelated blood pressure) Thay đổi lối sống Thay đổi lối sống Đo HA lại sau 6 tháng, nếu vẫn tăng, đó HA chi trên & dưới để loại trừ CoA Đo HA lại sau 6 tháng, nếu vẫn tăng, đó HA chi trên & dưới để loại trừ CoA Nếu 12 tháng vẫn tăng, theo dõi HA liên tục đánh giá chẩn đoán ban đầu và cân nhắc giới thiệu tới chuyên khoa Nếu 12 tháng vẫn tăng, theo dõi HA liên tục đánh giá chẩn đoán ban đầu và cân nhắc giới thiệu tới chuyên khoa 27/09/2021 39
  • 40.
    THA giai đoạn1 Thay đổi lifestyle Recheck 1-2 tuần Nếu vẫn tăng, đo HA chi trên & dưới, cho xn thường quy, xem xét giới thiệu tới chuyên gia để quản lý dinh dưỡng và cân nặng Recheck lúc 3 tháng nếu vẫn tăng, đo HA liên tục, đánh giá nguyên nhân tiên phát & thứ phát và bệnh nền , điều trị ban đầu và cân nhắc giới thiệu chuyên khoa 27/09/2021 40
  • 41.
    THA giai đoạn2 Đo HA chi trên và dưới, xn cls thường quy, thay đổi lối sống Chuyển bs chuyên khoa hoặc recheck HA trong 1 tuần Nếu vẫn tăng sau 1 tuần, theo dõi HA liên tục, đánh giá nguyên nhân tiên phát vs thứ phát, bệnh nền, điều trị ban đầu, chuyển bs chuyên khoa 27/09/2021 41
  • 42.
  • 43.
    Khi nào cầnsử dụng thuốc hạ áp ? • Trẻ có triệu chứng THA( đau đầu, thay đổi nhận thức) • THA giai đoạn 2 mà không có YTNC có thể thay đổi(modifiable factor) như béo phì, bằng chứng của phì đại thất trái trên ECG. • Bất kì giai đoạn THA nào kèm bệnh thận mạn hoặc ĐTĐ • THA giai dẳng mặc dù đã thay đổi lối sống 27/09/2021 43
  • 44.
    Những thuốc hạáp nào được ưu tiên dùng ở trẻ em? • Ức chế men chuyển (ACEi), chẹn receptor AT, chẹn kênh canxi, lợi tiểu thiazide thì hiệu quả, an toàn và dung nạp tốt ở trẻ em • Chẹn beta không còn được coi là liệu pháp đầu tay trong điều trị THA ở trẻ em 27/09/2021 44
  • 45.
    Những lưu ýkhi sử dụng thuốc hạ áp ở trẻ em? • Ức chế men chuyển, chẹn receptor AT được khuyến cáo như thuốc khởi đầu cho trẻ THA và bệnh thận mạn, protein niệu hoặc ĐTĐ. • Vì những trẻ da đen có thể ít đáp ứng với ức chế men chuyển , liều khởi đầu cao hơn hoặc một nhóm thuốc khác có thể được cân nhắc khởi đầu ở những trẻ này. • Chẹn canxi hoặc hydrochlorothiazide có thể được chọn cho trẻ thanh thiếu niên nữ có nguy cơ mang thai để tránh các nguy cơ tiềm ẩn cho thai từ các nhóm thuốc khác. • Trẻ nên được bắt đầu với liều khuyến cáo thấp nhất, và có thể được chỉnh liều mỗi 2-4 tuần cho đến khi đạt HA mục tiêu. • Nếu HA mục tiêu không đạt được với liều max, một thuốc thứ hai có tác động bổ sung nên được thêm vào. 27/09/2021 45
  • 46.
    CÁC BƯỚC TRONGĐIỀU TRỊ CHA( Phác đồ nhi đồng 1, 2020) Bước 1 : dùng 1 thuốc ▪ Lợi tiểu Thiazides/ ức chế giao cảm beta( propranolol, methydopa, prazosine) Bước 2: nếu HA chưa được kiểm soát tốt sau 1-2 tuần điều trị ▪ Đáp ứng 1 phần-> phối hợp thêm 1 thuốc + Lợi tiểu + ức chế beta giao cảm /ức chế canxi/ức chế men chuyển +Ức chế beta giao cảm+ ức chế kênh canxi ▪ Không đáp ứng => thay thuốc +Ức chế kênh canxi+ ức chế men chuyển Bước 3:Nếu HA vẫn duy trì cao, kết hợp thêm thuốc thứ 3 Bước 4: Nếu HA vẫn cao> trị số bình thường cao : điều trị như CHA kháng trị 27/09/2021 46
  • 47.
    Điều trị thuốcAAP(2017) 27/09/2021 47
  • 48.
    Điều trị thuốcAAP(2017) • 1st line -Ức chế men chuyển hoặc ức chế thụ thê ̉ angiotensin -Chẹn kênh canxi tác dụng kéo dài -Lợi tiểu thiazides • Bệnh thận mạn (CKD) hoặc ĐTĐ -Ức chế men chuyển hoặc ức chế thụ thê ̉ angiotensin 27/09/2021 48
  • 49.
  • 50.
    ▪ Chống chỉđịnh: mang thai, phù mạch ▪ Các tác dụng phụ thường gặp : ho, đau đầu, chóng mặt, suy nhược ▪ Tác dụng phụ nghiêm trọng :Tăng Kali máu, tổn thương thận cấp, phù mạch, độc cho thai 27/09/2021 50
  • 51.
    ▪ CCĐ: mangthai ▪ Tác dụng phụ thường gặp: đau đầu, chóng mặt ▪ Tác dụng phụ nghiêm trọng: tăng kali máu, tổn thương thận cấp, độc thai 27/09/2021 51
  • 52.
    ▪ CCĐ: vôniệu (anuria) ▪ Td phụ thường gặp: chóng mặt, hạ kali máu ▪ Td phụ nghiêm trọng : RL nhịp tim, vàng da ứ mật , khởi phát ĐTĐ, viêm tuỵ 27/09/2021 52
  • 53.
    ▪ CCĐ: Tăngmẫn cảm với CCBs ▪ Td phụ thường gặp: bừng mặt, phù ngoại vi, chóng mặt ▪ Td phụ nghiêm trọng: phù mạch 27/09/2021 53
  • 54.
    Những thuốc lựachọn thứ hai điều trị THA ở trẻ em và thanh thiếu niên 27/09/2021 54
  • 55.
  • 56.
  • 57.