 sinaunang awitin ng ating mga
ninunong Pilipino
 lumaganap na bago pa tayo
sakupin ng mga Kastila
 nagsimula bilang may sukat at
tugma
AWITING-BAYAN
 ito’y nilapatan ng himig upang
maihayag ito ng paawit
 Ang bansang Pilipinas ay
mayroon ng sariling kultura at
tradisyon kagaya ng pagkanta
ng mga awiting-bayan.
AWITING-BAYAN
MGA KUMBENSYON SA
PAGBUO/PAGSULAT NG
ISANG AWITIN
 Nagsimula bilang mga tula o
tugma.
 Nilapatan ito ng himig kaya
nabuo ang makatawag-pansin
na awiting-bayan.
AWITING-BAYAN
 tumutukoy sa bilang ng
pantig(syllable) sa bawat
taludtod na bumubuo sa
isang saknong
 Ang pantig ay tumutukoy sa
paraan ng pagbasa.
SUKAT(measure)
 Ang karaniwang bilang ng
pantig sa bawat taludtod ay
wawalohin (8),
lalabindalawahin (12),
lalabing-animin (16),
lalabingwalohin (18)
SUKAT
Ang ba/ba/e sa lan/sa/ngan
wawalohin (8)
lalabindalawahin (12)
A/king di/na/ra/ma sa ha/nging ha/ba/gat
 ito ay mga grupo ng
taludtod
 linya ito ng mga tula
SAKNONG(stanza)
Si Pilemon , si Pilemon
Nangisda sa karagatan
Nakakuha , nakakuha
Ng isda na tambasakan
Pinagbili, pinagbili
Sa sira-sirang palengke
Ang kinita konting pera
Sakto pambili ng tuba
HALIMBAWA
1
2
 isang linya o hanay ng
mga salita na makikita
sa bawat saknong sa
isang tula
TALUDTOD(verse)
Si Pilemon , si Pilemon
Nangisda sa karagatan
Nakakuha , nakakuha
Ng isda na tambasakan
Pinagbili, pinagbili
Sa sira-sirang palengke
Ang kinita konting pera
Sakto pambili ng tuba
HALIMBAWA
UNANG TALUDTOD
IKALAWANG TALUDTOD
IKATLONG TALUDTOD
IKAAPAT NA TALUDTOD
IKALIMANG TALUDTOD
IKAANIM TALUDTOD
IKAPITONG TALUDTOD
IKAWALONG TALUDTOD
 tumutukoy sa
magkatulad na tunog ng
mga salita sa huling
pantig ng bawat
taludtod
TUGMA(rhyme)
DALAWANG URI NG TUGMA
Tugmang ganap – ito ay
isang uri ng tugma na
tumutukoy sa
magkakatulad ang sukat o
bilang ng mga pantig sa
bawat taludtod gayundin
ang tunog ng mga huling
pantig o dulumpantig sa
bawat taludtod.
Karaniwang Tugma -
May
magkakaparehong
patinig sa huling
pantig o dulumpantig
subalit nagkakaiba
ang huling katinig sa
bawat taludtod
Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya
Sa pagkadalisay at pagkadakila
Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa?
Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala
TUGMANG GANAP
Mula sa “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa”
ni Andres Bonifacio
Pinipintuho kong bayan ay paalam,
Lupang iniirog ng sikat ng araw
Mutyang mahalaga sa dagat Silangan,
Kaluwalhatiang sa ami’y pumanaw
KARANIWANG TUGMA
 paggamit ng masining na salitang
nagbibigay ng higit na kariktan sa
tula
 sadyang inilalayo ang paggamit ng
mga karaniwang salita upang higit
na maging mabisa at kaakit-akit
ang tula
TALINGHAGA (PAGGAMIT NG TAYUTAY)
 Mga TAYUTAY (figures of
speech)ang isa sa
karaniwang ginagamit sa
pagbibigay ng talinhaga
sa tula.
TALINGHAGA (PAGGAMIT NG
TAYUTAY)
 Nagmumurang Kamyas – matanda na
nagbibihis bata o nag-aastang
parang bata
 Balat-sibuyas – sensitibo,
maramdamin, madaling mapikon
HALIMBAWA NG MGA
MATATALINGHAGANG SALITA
 Isang kahig, isang tuka – mahirap
 Magmamahabang dulang – mag-
aasawa
 Makabagbag damdamin -
nakalulungkot
HALIMBAWA NG MGA
MATATALINGHAGANG SALITA
MGA TAYUTAY
 Paghahambing ng dalawang
magkaiba subalit may pagkakaugnay
na mga bagay at ginagamitan ng
mga pariralang tulad ng, paris ng,
kawangis ng, tila, sing, sim,
magkasing, magkasim at iba pa.
HALIMBAWA:
1. Tila yelo sa lamig ang kamay ng
ninenerbyos na mang-aawit.
2. Ikaw ay kasing tapang ng isang
leon.
 naghahambing din subalit
direkta ang paghahambing ng
dalawang bagay at hindi
ginagamitan ng mga panlapi
at salitang naghahambing.
HALIMBAWA:
1. Ang oras ay ginto.
2. Siya ang liwanag ng
buhay ko.
 Pagsasalin ng mga
katangian ng isang tao
tulad ng talino, gawi at
kilos sa mga bagay na
walang buhay.
HALIMBAWA:
1. Ang mga bulaklak ay
sumasayaw sa paghihip ng
hangin.
2. Niyakap ako ng malamig na
hangin.
 sadyang pinalalabis o
pinakukulang ang kalagayan
o katayuan ng tao o bagay
na tinutukoy
HALIMBAWA:
1. Handa kong kunin ang buwan at mga
bituin mapasagot lang kita.
2. Lumuha ng dugo ang anak subalit hindi
niya na maibabalik pa ang buhay ng
kanyang ina.
Leron leron sinta
Sabi niya ako lng mahal niya
Di ko knows meron pay lng iba
Oh it hurts talaga
Magmukhang tanga

uri ng awiting bayan_113242.pptx in Filipino

  • 2.
     sinaunang awitinng ating mga ninunong Pilipino  lumaganap na bago pa tayo sakupin ng mga Kastila  nagsimula bilang may sukat at tugma AWITING-BAYAN
  • 3.
     ito’y nilapatanng himig upang maihayag ito ng paawit  Ang bansang Pilipinas ay mayroon ng sariling kultura at tradisyon kagaya ng pagkanta ng mga awiting-bayan. AWITING-BAYAN
  • 4.
  • 5.
     Nagsimula bilangmga tula o tugma.  Nilapatan ito ng himig kaya nabuo ang makatawag-pansin na awiting-bayan. AWITING-BAYAN
  • 6.
     tumutukoy sabilang ng pantig(syllable) sa bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong  Ang pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa. SUKAT(measure)
  • 7.
     Ang karaniwangbilang ng pantig sa bawat taludtod ay wawalohin (8), lalabindalawahin (12), lalabing-animin (16), lalabingwalohin (18) SUKAT
  • 8.
    Ang ba/ba/e salan/sa/ngan wawalohin (8) lalabindalawahin (12) A/king di/na/ra/ma sa ha/nging ha/ba/gat
  • 9.
     ito aymga grupo ng taludtod  linya ito ng mga tula SAKNONG(stanza)
  • 10.
    Si Pilemon ,si Pilemon Nangisda sa karagatan Nakakuha , nakakuha Ng isda na tambasakan Pinagbili, pinagbili Sa sira-sirang palengke Ang kinita konting pera Sakto pambili ng tuba HALIMBAWA 1 2
  • 11.
     isang linyao hanay ng mga salita na makikita sa bawat saknong sa isang tula TALUDTOD(verse)
  • 12.
    Si Pilemon ,si Pilemon Nangisda sa karagatan Nakakuha , nakakuha Ng isda na tambasakan Pinagbili, pinagbili Sa sira-sirang palengke Ang kinita konting pera Sakto pambili ng tuba HALIMBAWA UNANG TALUDTOD IKALAWANG TALUDTOD IKATLONG TALUDTOD IKAAPAT NA TALUDTOD IKALIMANG TALUDTOD IKAANIM TALUDTOD IKAPITONG TALUDTOD IKAWALONG TALUDTOD
  • 13.
     tumutukoy sa magkatuladna tunog ng mga salita sa huling pantig ng bawat taludtod TUGMA(rhyme)
  • 14.
    DALAWANG URI NGTUGMA Tugmang ganap – ito ay isang uri ng tugma na tumutukoy sa magkakatulad ang sukat o bilang ng mga pantig sa bawat taludtod gayundin ang tunog ng mga huling pantig o dulumpantig sa bawat taludtod. Karaniwang Tugma - May magkakaparehong patinig sa huling pantig o dulumpantig subalit nagkakaiba ang huling katinig sa bawat taludtod
  • 15.
    Aling pag-ibig paang hihigit kaya Sa pagkadalisay at pagkadakila Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa? Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala TUGMANG GANAP Mula sa “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa” ni Andres Bonifacio
  • 16.
    Pinipintuho kong bayanay paalam, Lupang iniirog ng sikat ng araw Mutyang mahalaga sa dagat Silangan, Kaluwalhatiang sa ami’y pumanaw KARANIWANG TUGMA
  • 17.
     paggamit ngmasining na salitang nagbibigay ng higit na kariktan sa tula  sadyang inilalayo ang paggamit ng mga karaniwang salita upang higit na maging mabisa at kaakit-akit ang tula TALINGHAGA (PAGGAMIT NG TAYUTAY)
  • 18.
     Mga TAYUTAY(figures of speech)ang isa sa karaniwang ginagamit sa pagbibigay ng talinhaga sa tula. TALINGHAGA (PAGGAMIT NG TAYUTAY)
  • 19.
     Nagmumurang Kamyas– matanda na nagbibihis bata o nag-aastang parang bata  Balat-sibuyas – sensitibo, maramdamin, madaling mapikon HALIMBAWA NG MGA MATATALINGHAGANG SALITA
  • 20.
     Isang kahig,isang tuka – mahirap  Magmamahabang dulang – mag- aasawa  Makabagbag damdamin - nakalulungkot HALIMBAWA NG MGA MATATALINGHAGANG SALITA
  • 21.
  • 22.
     Paghahambing ngdalawang magkaiba subalit may pagkakaugnay na mga bagay at ginagamitan ng mga pariralang tulad ng, paris ng, kawangis ng, tila, sing, sim, magkasing, magkasim at iba pa.
  • 23.
    HALIMBAWA: 1. Tila yelosa lamig ang kamay ng ninenerbyos na mang-aawit. 2. Ikaw ay kasing tapang ng isang leon.
  • 24.
     naghahambing dinsubalit direkta ang paghahambing ng dalawang bagay at hindi ginagamitan ng mga panlapi at salitang naghahambing.
  • 25.
    HALIMBAWA: 1. Ang orasay ginto. 2. Siya ang liwanag ng buhay ko.
  • 26.
     Pagsasalin ngmga katangian ng isang tao tulad ng talino, gawi at kilos sa mga bagay na walang buhay.
  • 27.
    HALIMBAWA: 1. Ang mgabulaklak ay sumasayaw sa paghihip ng hangin. 2. Niyakap ako ng malamig na hangin.
  • 28.
     sadyang pinalalabiso pinakukulang ang kalagayan o katayuan ng tao o bagay na tinutukoy
  • 29.
    HALIMBAWA: 1. Handa kongkunin ang buwan at mga bituin mapasagot lang kita. 2. Lumuha ng dugo ang anak subalit hindi niya na maibabalik pa ang buhay ng kanyang ina.
  • 30.
    Leron leron sinta Sabiniya ako lng mahal niya Di ko knows meron pay lng iba Oh it hurts talaga Magmukhang tanga

Editor's Notes

  • #18 *talinghaga ito ay maikling kuwentong may aral na kalimitang hinanhango mula sa bibliya.
  • #21 *amoy tsiko – nakainom *bahag ang buntot – duwag * nagbibilang ng poste – walang trabaho * tulak ng bibig – salita lamang *alimuom- tsismis * bukas palad – matulungin * buwayang lubog – taksil sa kapwa