ADHD op de werkvloer
Nans De Greef
7e ADHD-dag 2013
Uitdagingen
Landschaps-kantoor…
Volwassenen en ADHD
Volwassene met ADHD
Basiskenmerken ADHD:

• Aandachtstekort/Organisatieproblemen
• Hyperactiviteit / Impulsiviteit
Volwassene met ADHD

“de persoonlijke manager
werkt soms niet goed”
Hoe maakt je je huidige job meer
op maat?
Of

Hoe vind je
de baan die bij jou past?
Persoonlijke profielschets
•
•
•
•

Waar ben ik goed in én doe ik graag?
Wat doe ik beter niet?
In welke situaties lukt het me best?
Waarbij heb ik hulp nodig?
Je sterke kanten inzetten1
•
•
•
•
•
•
•

Vastberaden
Uitdagingen aangaan
Enthousiast: trekt collega’s over de drempel
Spontaan en openhartig
Een kei in het vinden van oplossingen
Storten zich helemaal op iets (hyperfocus)
Rechtvaardigheid hoog in ‘t vaandel
Je sterke kanten inzetten2
•
•
•
•
•
•
•
•

Veel overtuigingskracht
Voortdurend de omgeving scannen
Resultaatgericht
Zelfstandig werken
Energiek
Humoristisch
Plichtsbewust
…!
Situatie: zéér belangrijk
weinig ADHD-gedrag (A,H,I) bij
• Gestructureerde situatie
• Nieuwe omgeving
• Interessante activiteit
• 1-1 contact
• Regelmatig positieve feedback
• Doe-activiteit
Wat kan je zelf doen?

• Binnen je huidige werksituatie leren omgaan
met je valkuilen
• Of een andere functie vragen
• Of ander werk zoeken
Binnen je huidige job 1
Aandachtsproblemen:
• Apart kantoor / stille plaats?
• Thuiswerk?
• Bureau opruimen
• Notitieschrift /tablet: voor briljante ideeën
Binnen je huidige job 2
Organisatieproblemen:
• Te doen-lijsten
• “Doe het nu of schrijf het op”
• Alarm/gsm /agenda
• Prioriteiten toekennen
Binnen je huidige job 3
Hyperactiviteit:
• Korte pauzes
• Noteren tijdens vergaderingen
• Productieve bewegingen inlassen (koffiepauze,
wandeling, …)
• Trainen of wandelen tijdens lunchpauze
• Je regelmatig fysiek uitleven
Binnen je huidige job 4
Impulsiviteit: leren remmen
• Handeling die je helpt remmen
 Vb diep inademen, parafraseren
 Vb “daarover moet ik eens nadenken”
 Je commentaren noteren >< eruit gooien
 Selftalk: overleggen met jezelf

• Risicosituaties voorzien en strategie inoefenen
• Je doel visualiseren: foto, symbool, ...
• Zit ik nog op spoor?
Binnen je huidige job 5
Geheugen: extern geheugen
• Nota nemen/vragen in een
notitieschrift/smartphone/tablet
• Reminders: Pc/smartphone/keukenwekker
• Aan een routine iets nieuws vastkoppelen
• Visualiseren: mindmaps, schema’s
• “Lanceerplatform”: om dingen mee te nemen
• Checklist
Binnen je huidige job 6
Jezelf motiveren: positieve toekomst
• Emoties leiden meestal tot acties
 Vb vreugde en genot: verder doen >< angst: vechten/vluchten




Het positieve eindresultaat in je verbeelding zien
En de positieve emotie die je daarbij wil voelen
 Vb: Trots / tevreden over jezelfaken

• Een beloning voor jezelf voorzien
Binnen je huidige job 7
Verveling
• Lange saaie taken in stukjes opdelen
• Onderbrekingen nemen, water drinken,
even rondstappen
• Timer zetten om je bij de taak te houden
• Opgewekte muziek opzetten
• Deuntje in jezelf zingen
• Leuke toekomstplannen als beloning
Binnen je huidige job 8
Uitstel
• Tijdslimiet met jezelf/anderen afspreken
• Samen met iemand aan een project werken
• Jezelf motiveren: welk doel voor ogen?
• Je laten steunen door een bemoedigend
persoon
• Begin, al is het voor slechts tien minuten (wie
weet vergeet je de tijd en werk je door ) …
• Plan je dag/week vooraf
Binnen je huidige job 9
Snel geïrriteerd zijn
• Een time-out voor jezelf nemen om “af te
koelen”
• En dan “in de helicopter”: kijken van op afstand
• Leer hoe je je kan ontspannen
• Zoek fysieke uitlaatkleppen buiten het werk
• ...
Binnen je huidige job 10
• Mensen aanspreken
• Bondgenoten, ”je maatje”
• Peter/meter/mentor
• Bedrijfsarts / bedrijfspsycholoog
• Je baas
• Andere functie binnen het bedrijf?
Aandacht voor sociale relaties
Als je een fout hebt gemaakt:
1. Vermoedelijke reden erkennen: “Oeps daar gaat
mijn ADHD”
2. Je fout toegeven: “Mijn fout”
3. Je excuses aanbieden, schuld niet afschuiven:
“Excuses daarvoor”= herstellen
4. Belofte best doen volgende keer anders te doen:
“Ik ga uitzoeken hoe ik hier volgende keer anders
kan mee omgaan”
Ander werk zoeken 1
Wat trekt mij aan in een job?
• veel zelfstandigheid?
• veel mobiliteit?
• in team werken of alleen?
• 9 to 5 of wisselende uren?
Ander werk zoeken 2
Jobs selecteren
• functieprofiel goed doorlezen en herlezen
• advies vragen aan vrienden/familie
• meer info zoeken van het bedrijf op internet of
door te bellen
• voor- en nadelen afwegen
• een nachtje over slapen
Ander werk zoeken 3
Sollicitatiegesprek
• goede voorbereiding!
• gerichte vragen stellen mbt ADHD
• heb ik een privé-werkruimte? hoeveel collega’s?
• zijn er glijdende uren?
• is er ruimte om autonoom te werken?

• vraag eventueel naar een rondleiding
• bedenktijd vragen en nemen
Als je vastloopt: hulp zoeken1
Hulp thuis
• Poetsen, strijken, klusjes, kinderopvang
• LETs: ruilsysteem
• Afspreken met buren voor vervoer kinderen
• …

 Minder druk op de ketel thuis, meer ontspanning,
je draagvlak vergroten ….
Als je vastloopt: hulp zoeken 2
Coaching/trainingen: hulp bij praktische vragen
• Samen zoeken naar strategieën die jou helpen
• Aanmoediging / Echt begrepen worden
• Loopbaan- of trajectbegeleiding
• Medestanders in deelnemersgroep

 De meeste topsporters worden gesteund door
coaches/trainers, jij verdient het des te meer ….
Als je vastloopt: hulp zoeken 3
Therapie: werken op diepere lagen
• Verwerken van schuldgevoelens en schaamte
• Negatief zelfbeeld veranderen in positiever
• Depressie aanpakken
• Leren omgaan met angsten
• Problemen in je relaties aanpakken

Als je tandpijn hebt ga je naar de tandarts, als je
emotionele pijn hebt….
Humor
Verlies je gevoel voor humor niet
“ADHD is best ernstig,
maar je hoeft er niet altijd
een serieus gezicht bij te trekken”
(Barkley, 2011)
Hebt u nog vragen?
• Maak nu een afspraak voor een speeddate
• Spreek onze medewerkers of vrijwilligers
aan tijdens de pauze of de receptie!
Centrum ZitStil
U kan er altijd terecht
•
•
•
•

Individuele hulpverlening
ADHD-consultatielijn
Informatie
Workshops ouders op 11 plaatsen in
Vlaanderen
• Trainingen voor ouders en voor volwassenen
• Trainingen voor jongeren
En nog…
•
•
•
•
•

Magazine ‘ZitStil’
Publicaties
Documentatiecentrum
Website www.zitstil.be
…
Dank voor uw aandacht!
www.zitstil.be

Werk en adhd definitief in sjabloon

  • 1.
    ADHD op dewerkvloer Nans De Greef 7e ADHD-dag 2013
  • 2.
  • 3.
  • 4.
    Volwassene met ADHD BasiskenmerkenADHD: • Aandachtstekort/Organisatieproblemen • Hyperactiviteit / Impulsiviteit
  • 5.
    Volwassene met ADHD “depersoonlijke manager werkt soms niet goed”
  • 6.
    Hoe maakt jeje huidige job meer op maat? Of Hoe vind je de baan die bij jou past?
  • 7.
    Persoonlijke profielschets • • • • Waar benik goed in én doe ik graag? Wat doe ik beter niet? In welke situaties lukt het me best? Waarbij heb ik hulp nodig?
  • 8.
    Je sterke kanteninzetten1 • • • • • • • Vastberaden Uitdagingen aangaan Enthousiast: trekt collega’s over de drempel Spontaan en openhartig Een kei in het vinden van oplossingen Storten zich helemaal op iets (hyperfocus) Rechtvaardigheid hoog in ‘t vaandel
  • 9.
    Je sterke kanteninzetten2 • • • • • • • • Veel overtuigingskracht Voortdurend de omgeving scannen Resultaatgericht Zelfstandig werken Energiek Humoristisch Plichtsbewust …!
  • 10.
    Situatie: zéér belangrijk weinigADHD-gedrag (A,H,I) bij • Gestructureerde situatie • Nieuwe omgeving • Interessante activiteit • 1-1 contact • Regelmatig positieve feedback • Doe-activiteit
  • 11.
    Wat kan jezelf doen? • Binnen je huidige werksituatie leren omgaan met je valkuilen • Of een andere functie vragen • Of ander werk zoeken
  • 12.
    Binnen je huidigejob 1 Aandachtsproblemen: • Apart kantoor / stille plaats? • Thuiswerk? • Bureau opruimen • Notitieschrift /tablet: voor briljante ideeën
  • 13.
    Binnen je huidigejob 2 Organisatieproblemen: • Te doen-lijsten • “Doe het nu of schrijf het op” • Alarm/gsm /agenda • Prioriteiten toekennen
  • 14.
    Binnen je huidigejob 3 Hyperactiviteit: • Korte pauzes • Noteren tijdens vergaderingen • Productieve bewegingen inlassen (koffiepauze, wandeling, …) • Trainen of wandelen tijdens lunchpauze • Je regelmatig fysiek uitleven
  • 15.
    Binnen je huidigejob 4 Impulsiviteit: leren remmen • Handeling die je helpt remmen  Vb diep inademen, parafraseren  Vb “daarover moet ik eens nadenken”  Je commentaren noteren >< eruit gooien  Selftalk: overleggen met jezelf • Risicosituaties voorzien en strategie inoefenen • Je doel visualiseren: foto, symbool, ... • Zit ik nog op spoor?
  • 16.
    Binnen je huidigejob 5 Geheugen: extern geheugen • Nota nemen/vragen in een notitieschrift/smartphone/tablet • Reminders: Pc/smartphone/keukenwekker • Aan een routine iets nieuws vastkoppelen • Visualiseren: mindmaps, schema’s • “Lanceerplatform”: om dingen mee te nemen • Checklist
  • 17.
    Binnen je huidigejob 6 Jezelf motiveren: positieve toekomst • Emoties leiden meestal tot acties  Vb vreugde en genot: verder doen >< angst: vechten/vluchten   Het positieve eindresultaat in je verbeelding zien En de positieve emotie die je daarbij wil voelen  Vb: Trots / tevreden over jezelfaken • Een beloning voor jezelf voorzien
  • 18.
    Binnen je huidigejob 7 Verveling • Lange saaie taken in stukjes opdelen • Onderbrekingen nemen, water drinken, even rondstappen • Timer zetten om je bij de taak te houden • Opgewekte muziek opzetten • Deuntje in jezelf zingen • Leuke toekomstplannen als beloning
  • 19.
    Binnen je huidigejob 8 Uitstel • Tijdslimiet met jezelf/anderen afspreken • Samen met iemand aan een project werken • Jezelf motiveren: welk doel voor ogen? • Je laten steunen door een bemoedigend persoon • Begin, al is het voor slechts tien minuten (wie weet vergeet je de tijd en werk je door ) … • Plan je dag/week vooraf
  • 20.
    Binnen je huidigejob 9 Snel geïrriteerd zijn • Een time-out voor jezelf nemen om “af te koelen” • En dan “in de helicopter”: kijken van op afstand • Leer hoe je je kan ontspannen • Zoek fysieke uitlaatkleppen buiten het werk • ...
  • 21.
    Binnen je huidigejob 10 • Mensen aanspreken • Bondgenoten, ”je maatje” • Peter/meter/mentor • Bedrijfsarts / bedrijfspsycholoog • Je baas • Andere functie binnen het bedrijf?
  • 22.
    Aandacht voor socialerelaties Als je een fout hebt gemaakt: 1. Vermoedelijke reden erkennen: “Oeps daar gaat mijn ADHD” 2. Je fout toegeven: “Mijn fout” 3. Je excuses aanbieden, schuld niet afschuiven: “Excuses daarvoor”= herstellen 4. Belofte best doen volgende keer anders te doen: “Ik ga uitzoeken hoe ik hier volgende keer anders kan mee omgaan”
  • 23.
    Ander werk zoeken1 Wat trekt mij aan in een job? • veel zelfstandigheid? • veel mobiliteit? • in team werken of alleen? • 9 to 5 of wisselende uren?
  • 24.
    Ander werk zoeken2 Jobs selecteren • functieprofiel goed doorlezen en herlezen • advies vragen aan vrienden/familie • meer info zoeken van het bedrijf op internet of door te bellen • voor- en nadelen afwegen • een nachtje over slapen
  • 25.
    Ander werk zoeken3 Sollicitatiegesprek • goede voorbereiding! • gerichte vragen stellen mbt ADHD • heb ik een privé-werkruimte? hoeveel collega’s? • zijn er glijdende uren? • is er ruimte om autonoom te werken? • vraag eventueel naar een rondleiding • bedenktijd vragen en nemen
  • 26.
    Als je vastloopt:hulp zoeken1 Hulp thuis • Poetsen, strijken, klusjes, kinderopvang • LETs: ruilsysteem • Afspreken met buren voor vervoer kinderen • …  Minder druk op de ketel thuis, meer ontspanning, je draagvlak vergroten ….
  • 27.
    Als je vastloopt:hulp zoeken 2 Coaching/trainingen: hulp bij praktische vragen • Samen zoeken naar strategieën die jou helpen • Aanmoediging / Echt begrepen worden • Loopbaan- of trajectbegeleiding • Medestanders in deelnemersgroep  De meeste topsporters worden gesteund door coaches/trainers, jij verdient het des te meer ….
  • 28.
    Als je vastloopt:hulp zoeken 3 Therapie: werken op diepere lagen • Verwerken van schuldgevoelens en schaamte • Negatief zelfbeeld veranderen in positiever • Depressie aanpakken • Leren omgaan met angsten • Problemen in je relaties aanpakken Als je tandpijn hebt ga je naar de tandarts, als je emotionele pijn hebt….
  • 29.
    Humor Verlies je gevoelvoor humor niet “ADHD is best ernstig, maar je hoeft er niet altijd een serieus gezicht bij te trekken” (Barkley, 2011)
  • 30.
    Hebt u nogvragen? • Maak nu een afspraak voor een speeddate • Spreek onze medewerkers of vrijwilligers aan tijdens de pauze of de receptie!
  • 31.
    Centrum ZitStil U kaner altijd terecht • • • • Individuele hulpverlening ADHD-consultatielijn Informatie Workshops ouders op 11 plaatsen in Vlaanderen • Trainingen voor ouders en voor volwassenen • Trainingen voor jongeren
  • 32.
  • 33.
    Dank voor uwaandacht!
  • 34.

Editor's Notes

  • #3 Waarom deze workshop: Iemand met ADHD kan heel wat uitdagingen op het werk tegenkomen. Vb: Landschapsbureaus Langdurige vergaderingen Dooreenlopende projecten Saaie opdrachten / Gemotiveerd zijn Nauwkeurig werken Bijhouden van administratie Samenwerken met je collega’s Communiceren met je baas Je houden aan deadlines Verschillende taken tegelijk doen ... In deze workshop staan we stil bij mogelijkheden om ermee om te gaan