Abstract
The existence of onomatopoeia in Turkish dates back to the
earliest periods of Turkish. The oldest onomatopoeic words are the Old
Turkish words such as tokı-, tokıt-, bor-, şıp, çıt. Onomatopoeia words are
still used in our language. Since Erzincan is geographically located on an
important commercial and military route and is severely exposed to natural
disasters, the way of speaking in the region has been greatly influenced by
nearby provinces and has affected these regions. It is observed that
onomatopoeic words are also used intensively in the Erzincan dialect.
Examples of onomatopoeic words frequently used in the Erzincan dialect
include words such as cığız, şakkılamak, vızzik, sıngıl sıngıl, cıcık.
Keywords
References
- AKSAN, D. (2001). Türkçenin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- AKSAN, D. (2004). Türkçenin Söz Varlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
- AKYILDIZ AY, D. (2020). “Türkçede Sözlükbirim Olarak Yansıma Sözcükler ve Sözlükselleşme Dere- celeri”, 12. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, 21-23 Ekim 2020, Haz: Prof. Dr. İhsan Kalenderoğlu, Gazi Üniversitesi, Ankara, 558-564.
- AKYILDIZ AY, D. (2023). “Yansıma Sözcüklerde Çok Anlamlılık Eşadlılık Meselesi”. Rumelide Journal of Language and Literature Studies (32), 316-327.
- BEYİTOĞLU, Y. K. (2024). “Gösterge bilimi ve ağızlar: Erzincan ağzı örneğinde göstergelerin nitelikleri”. Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD) C.7, (1), 142-155.
- GELDİYEV, R. (2000). Türkmencede ve Türkiye Türkçesinde Yansımalar. (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KARA, R. (1996). Erzincan Masalları: Metinler ve İncelemeler. (Basılmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KORKMAZ, Z. (2019). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ÖZOK, G. (2023). “Eski Türk Yazıtlarında Bulunan Yansıma Sözcükler Üzerine Bir İnceleme”. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi C.7, (3), 2198-2213.
- RZAYEV, M. (2021). “Yansıma Sözcükler ve Dilin Nedensizlik İlkesi”. Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi C.2, (2),175-188.
- SAĞIR, M. (1987). Erzincan İli Ağızları (İnceleme, Metinler, Sözlük). (Basılmamış Doktora Tezi). Erzu- rum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- TOMBUL, M. (2007). Örneklerle Açıklamalı Erzincan Dil Sözlüğü. Erzincan: Erzincan Belediyesi Yayın- ları.
- ÜSTÜN, M. C. (2018). “Erzincan Ağzına Etimolojik Bir Yaklaşım: Karma Kelimeler”. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 183-217.
- ÜSTÜN, M. C. (2008). Erzincan Merkez Ağzının Ses Bilgisi ve Söz Varlığı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÜSTÜN, M. C. (2016). “Bazı Türk Lehçelerinde Geçen Atasözleri İle Erzincan Ağzındaki Atasözlerin Anlam Ortaklığı Bakımından Mukayesesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.9, (47), 178-215.
- ZÜLFİKÂR, H. (2018). Türkçede Ses Yansımalı Kelimeler. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Abstract
Türkçede yansıma sözcüklerin varlığı Türkçenin en eski dönemlerine
dayanmaktadır. Yansıma sözcüklerin en eskilerine Eski Türkçedeki tokı-,
tokıt- bor-, şıp, çıt gibi sözcükler örnek verilebilir. Yansıma sözcükler
dilimizde hala kullanılmaktadır. Erzincan coğrafi bölge olarak önemli ticari ve
askeri güzergâh üzerinde olduğu ve doğal afetlere sert bir şekilde maruz
kaldığı için bölgedeki konuşma şekli yakın illerden oldukça etkilenmiş ve bu
bölgeleri etkilemiştir. Yansıma sözcüklerin Erzincan ağzında da yoğunlukla
kullanıldığı gözlemlenmektedir. Erzincan ağzındaki sık kullanılan yansıma
sözcüklere örnek olarak cığız, şakkılamak, vızzik, sıngıl sıngıl, cıcık gibi
sözcükler gösterilebilmektedir.
Keywords
References
- AKSAN, D. (2001). Türkçenin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- AKSAN, D. (2004). Türkçenin Söz Varlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
- AKYILDIZ AY, D. (2020). “Türkçede Sözlükbirim Olarak Yansıma Sözcükler ve Sözlükselleşme Dere- celeri”, 12. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, 21-23 Ekim 2020, Haz: Prof. Dr. İhsan Kalenderoğlu, Gazi Üniversitesi, Ankara, 558-564.
- AKYILDIZ AY, D. (2023). “Yansıma Sözcüklerde Çok Anlamlılık Eşadlılık Meselesi”. Rumelide Journal of Language and Literature Studies (32), 316-327.
- BEYİTOĞLU, Y. K. (2024). “Gösterge bilimi ve ağızlar: Erzincan ağzı örneğinde göstergelerin nitelikleri”. Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD) C.7, (1), 142-155.
- GELDİYEV, R. (2000). Türkmencede ve Türkiye Türkçesinde Yansımalar. (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KARA, R. (1996). Erzincan Masalları: Metinler ve İncelemeler. (Basılmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KORKMAZ, Z. (2019). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ÖZOK, G. (2023). “Eski Türk Yazıtlarında Bulunan Yansıma Sözcükler Üzerine Bir İnceleme”. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi C.7, (3), 2198-2213.
- RZAYEV, M. (2021). “Yansıma Sözcükler ve Dilin Nedensizlik İlkesi”. Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi C.2, (2),175-188.
- SAĞIR, M. (1987). Erzincan İli Ağızları (İnceleme, Metinler, Sözlük). (Basılmamış Doktora Tezi). Erzu- rum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- TOMBUL, M. (2007). Örneklerle Açıklamalı Erzincan Dil Sözlüğü. Erzincan: Erzincan Belediyesi Yayın- ları.
- ÜSTÜN, M. C. (2018). “Erzincan Ağzına Etimolojik Bir Yaklaşım: Karma Kelimeler”. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 183-217.
- ÜSTÜN, M. C. (2008). Erzincan Merkez Ağzının Ses Bilgisi ve Söz Varlığı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÜSTÜN, M. C. (2016). “Bazı Türk Lehçelerinde Geçen Atasözleri İle Erzincan Ağzındaki Atasözlerin Anlam Ortaklığı Bakımından Mukayesesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.9, (47), 178-215.
- ZÜLFİKÂR, H. (2018). Türkçede Ses Yansımalı Kelimeler. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | New Turkish Language (Turkish of Old Anatolia, Ottoman, Turkiye), Turkish Language and Literature (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | April 21, 2025 |
| Acceptance Date | June 3, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 12 |
- Article Files