Öz
Democrat Party (DP), founded on January 7, 1946, ended the twenty-seven-year rule of the Republican People's Party (CHP) with the general elections held on May 14, 1950. The DP's rule, which left deep marks on Turkey's political history, ended with the military coup that took place on the morning of May 27, 1960 at the end of the decade. Following the coup, the National Unity Committee (MBK) administration and activities continued from May 27, 1960 to October 25, 1961. This military coup was widely covered in Turkey's national and local press. This article examines in detail the reflections of the May 27 Military Coup in the Nazilli local press. The coup was celebrated enthusiastically in the Nazilli local press with the joy of the holiday and May 27 was described as a “reform, a great revolution and a gentle coup” with the perception that it was approved by the Turkish nation. Within the scope of the study, the practices of the MBK administration after the May 27 Military Coup, the attitude of the people of Nazilli against the coup after May 27, the public's reaction to the trial process of DP members in Yassıada were aimed to be explained in line with the news reflected in the newspapers. In this context, the historical process experienced in the local newspapers published in Nazilli; “Hür Menderes/İnkılâp, Kervan and Madran” were examined and a general framework was created.
Anahtar Kelimeler
Democrat Party 1960 Military Coup National Unity Committee Nazilli Press.
Kaynakça
- T.C. MBK Genel Kurul Toplantısı, Yüz dördüncü Birleşim, Cilt: 6, 7.9.1961. T.C. Resmî Gazete, Sayı: 10525, 14.06.1960.
- Akis, 10 Ekim 1960.
- Akis, 17 Ekim 1960.
- Cumhuriyet, 29 Mayıs1960.
- Hürriyet, 17 Haziran 1960.
- Hür Menderes, 28 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 30 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 31 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 1 Haziran 1960.
- İnkılâp, 11 Haziran 1960.
- İnkılâp, 13 Haziran 1960.
- İnkılâp, 19 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 23 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 25 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 15 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 18 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 26 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 6 Eylül 1960.
- İnkılâp, 10 Eylül 1960.
- İnkılâp, 22 Eylül 1960.
- İnkılâp, 30 Eylül 1960.
- İnkılâp, 11 Ekim 1960.
- İnkılâp, 25 Ekim 1960.
- İnkılâp, 28 Ekim 1960.
- İnkılâp, 1 Kasım 1960.
- İnkılâp, 21 Kasım 1960.
- Kervan, 11 Haziran 1960.
- Kervan, 16 Haziran 1960.
- Kervan, 23 Haziran 1960.
- Kervan, 22 Eylül 1960.
- Kervan, 29 Aralık 1960.
- Kervan, 2 Mayıs 1961.
- Kervan, 15 Eylül 1961.
- Milliyet, 4 Haziran 1960.
- Milliyet, 9 Haziran 1960.
- Milliyet, 18 Ağustos 1960.
- Madran, 30 Mayıs 1960.
- Madran, 31 Mayıs 1960.
- Madran, 1 Haziran 1960.
- Madran, 2 Haziran 1960.
- Madran, 3 Haziran 1960.
- Madran, 11 Haziran 1960.
- Madran, 21 Haziran 1960.
- Madran, 22 Haziran 1960.
- Madran, 1 Temmuz 1960.
- Madran, 4 Temmuz 1960.
- Madran, 8 Temmuz 1960.
- Madran, 9 Temmuz 1960.
- Madran, 12 Temmuz 1960. Madran, 13 Temmuz 1960. Madran, 15 Temmuz 1960.
- Madran, 16 Temmuz 1960.
- Madran, 18 Temmuz 1960
- Madran, 20 Temmuz 1960.
- Madran, 27 Temmuz 1960.
- Madran, 28 Temmuz 1960.
- Madran, 12 Ağustos 1960.
- Madran, 1 Eylül 1960.
- Madran, 22 Eylül 1960.
- Madran 23 Eylül 1960.
- Madran, 26 Eylül 1960.
- Madran, 4 Ekim 1960.
- Madran, 8 Ekim 1960.
- Madran, 11 Ekim 1960.
- Madran, 17 Ekim 1960.
- Madran, 22 Ekim 1960.
- Madran, 25 Ekim 1960.
- Madran 26 Ekim 1960.
- Madran 27 Ekim 1960.
- Madran 28 Ekim 1960.
- Madran, 7 Kasım 1960.
- Madran, 2 Aralık 1960.
- Madran, 2 Mayıs 1961.
- Madran, 16 Eylül 1961.
- Ahmad, F. (2015). Demokrasi Sürecinde Türkiye: 1945-1980, Hil Yayın, İstanbul.
- Akşin, S. (2009). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi 1789-1980, İmaj Yayınevi, Ankara.
- Alkan, M. Ö. (2017). Osmanlı’dan Günümüze Darbeler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
- Apuhan, R. Ş. (2007). 27 Mayıs’tan Yassıada Mahkemelerine Menderes, Resmi Tarihi Değiştirecek Gerçekler, Timaş Yayınları, İstanbul.
- Aydın, s. & Taşkın, Y. (2014). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Çelik, F. (2019). 1960 Askeri Darbesinde Kamuoyu Oluşturma Projesi: Propaganda. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Güryay, T. (1971). Bir İktidar Yargılanıyor, Cem Yayınevi, İstanbul.
- İnce Erdoğan, D. (Mayıs, 2017). Propaganda: 27 Mayıs Darbesini Meşrulaştırma Çalışmaları. Uluslararası Darbe Sempozyumu, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, s.307-328.
- Kaynar, M. K. (2017). Türkiye’nin 1960’lı Yılları, İletişim Yayıncılık, İstanbul.
- Lewis, B. (2003). Demokrasinin Türkiye Serüveni, Çevirenler: Hamdi Aydoğan & Esra Ermert, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Tokgöz, O. (2010). Seçimler, Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim. İmge Kitabevi Yayınları.
- Turan, Ş. (1999). Türk Devrim Tarihi IV Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (14 Mayıs 1950- 27 Mayıs 1960), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Turan, Ş. (2002). Türk Devrim Tarihi V Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (27 Mayıs 1960- 12 Eylül 1980), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Weiker, W. F. (1967). Amerikalı, Fransız, Rus gözüyle 1960 Türk İhtilali, (Çev. Ergin, M.), Cem Yayınevi, İstanbul.
Öz
7 Ocak 1946 tarihinde kurulan Demokrat Parti (DP), 14 Mayıs 1950’de yapılan genel seçimle yirmi yedi yıllık Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) iktidarını sona erdirmiştir. Türkiye’nin siyasi tarihinde derin izler bırakan DP iktidar dönemi ise, on yılın sonunda 27 Mayıs 1960 sabahı gerçekleşen askeri darbe ile son bulmuştur. Darbenin ardından Milli Birlik Komitesi (MBK) yönetimi ve çalışmaları, 27 Mayıs 1960’tan 25 Ekim 1961 tarihine kadar sürmüştür. Gerçekleşen bu askeri darbe, Türkiye’nin ulusal ve yerel basınında geniş ölçüde yer bulmuştur. Bu makale, 27 Mayıs Askeri Darbesinin Nazilli yerel basınına yansımalarını detaylı bir şekilde ele almaktadır. Nazilli yerel basınında darbe, bayram sevinci içerisinde coşkuyla kutlanmış ve Türk milletince onaylandığı algısıyla 27 Mayıs, “inkılâp, büyük devrim ve nazik ihtilal” olarak nitelendirmiştir. Çalışma kapsamında, 27 Mayıs Askeri Darbesi ve sonrası MBK yönetiminin uygulamaları, 27 Mayıs sonrasında Nazilli halkının darbeye karşı tutumu, DP’lilerin Yassıada’da yargılanma sürecine dair halkın tepkisi, gazetelere yansıyan haberler doğrultusunda anlatılmak istenmiştir. Bu çerçevede Nazilli’de yayınlanan; “Hür Menderes/İnkılâp, Kervan ve Madran” adlı yerel gazeteler özelinde yaşanan tarihsel süreç incelenerek genel çerçeve oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Demokrat Parti 1960 Askeri Darbe Milli Birlik Komitesi Nazilli Basını.
Kaynakça
- T.C. MBK Genel Kurul Toplantısı, Yüz dördüncü Birleşim, Cilt: 6, 7.9.1961. T.C. Resmî Gazete, Sayı: 10525, 14.06.1960.
- Akis, 10 Ekim 1960.
- Akis, 17 Ekim 1960.
- Cumhuriyet, 29 Mayıs1960.
- Hürriyet, 17 Haziran 1960.
- Hür Menderes, 28 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 30 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 31 Mayıs 1960.
- Hür Menderes, 1 Haziran 1960.
- İnkılâp, 11 Haziran 1960.
- İnkılâp, 13 Haziran 1960.
- İnkılâp, 19 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 23 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 25 Temmuz 1960.
- İnkılâp, 15 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 18 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 26 Ağustos 1960.
- İnkılâp, 6 Eylül 1960.
- İnkılâp, 10 Eylül 1960.
- İnkılâp, 22 Eylül 1960.
- İnkılâp, 30 Eylül 1960.
- İnkılâp, 11 Ekim 1960.
- İnkılâp, 25 Ekim 1960.
- İnkılâp, 28 Ekim 1960.
- İnkılâp, 1 Kasım 1960.
- İnkılâp, 21 Kasım 1960.
- Kervan, 11 Haziran 1960.
- Kervan, 16 Haziran 1960.
- Kervan, 23 Haziran 1960.
- Kervan, 22 Eylül 1960.
- Kervan, 29 Aralık 1960.
- Kervan, 2 Mayıs 1961.
- Kervan, 15 Eylül 1961.
- Milliyet, 4 Haziran 1960.
- Milliyet, 9 Haziran 1960.
- Milliyet, 18 Ağustos 1960.
- Madran, 30 Mayıs 1960.
- Madran, 31 Mayıs 1960.
- Madran, 1 Haziran 1960.
- Madran, 2 Haziran 1960.
- Madran, 3 Haziran 1960.
- Madran, 11 Haziran 1960.
- Madran, 21 Haziran 1960.
- Madran, 22 Haziran 1960.
- Madran, 1 Temmuz 1960.
- Madran, 4 Temmuz 1960.
- Madran, 8 Temmuz 1960.
- Madran, 9 Temmuz 1960.
- Madran, 12 Temmuz 1960. Madran, 13 Temmuz 1960. Madran, 15 Temmuz 1960.
- Madran, 16 Temmuz 1960.
- Madran, 18 Temmuz 1960
- Madran, 20 Temmuz 1960.
- Madran, 27 Temmuz 1960.
- Madran, 28 Temmuz 1960.
- Madran, 12 Ağustos 1960.
- Madran, 1 Eylül 1960.
- Madran, 22 Eylül 1960.
- Madran 23 Eylül 1960.
- Madran, 26 Eylül 1960.
- Madran, 4 Ekim 1960.
- Madran, 8 Ekim 1960.
- Madran, 11 Ekim 1960.
- Madran, 17 Ekim 1960.
- Madran, 22 Ekim 1960.
- Madran, 25 Ekim 1960.
- Madran 26 Ekim 1960.
- Madran 27 Ekim 1960.
- Madran 28 Ekim 1960.
- Madran, 7 Kasım 1960.
- Madran, 2 Aralık 1960.
- Madran, 2 Mayıs 1961.
- Madran, 16 Eylül 1961.
- Ahmad, F. (2015). Demokrasi Sürecinde Türkiye: 1945-1980, Hil Yayın, İstanbul.
- Akşin, S. (2009). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi 1789-1980, İmaj Yayınevi, Ankara.
- Alkan, M. Ö. (2017). Osmanlı’dan Günümüze Darbeler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
- Apuhan, R. Ş. (2007). 27 Mayıs’tan Yassıada Mahkemelerine Menderes, Resmi Tarihi Değiştirecek Gerçekler, Timaş Yayınları, İstanbul.
- Aydın, s. & Taşkın, Y. (2014). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Çelik, F. (2019). 1960 Askeri Darbesinde Kamuoyu Oluşturma Projesi: Propaganda. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Güryay, T. (1971). Bir İktidar Yargılanıyor, Cem Yayınevi, İstanbul.
- İnce Erdoğan, D. (Mayıs, 2017). Propaganda: 27 Mayıs Darbesini Meşrulaştırma Çalışmaları. Uluslararası Darbe Sempozyumu, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, s.307-328.
- Kaynar, M. K. (2017). Türkiye’nin 1960’lı Yılları, İletişim Yayıncılık, İstanbul.
- Lewis, B. (2003). Demokrasinin Türkiye Serüveni, Çevirenler: Hamdi Aydoğan & Esra Ermert, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Tokgöz, O. (2010). Seçimler, Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim. İmge Kitabevi Yayınları.
- Turan, Ş. (1999). Türk Devrim Tarihi IV Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (14 Mayıs 1950- 27 Mayıs 1960), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Turan, Ş. (2002). Türk Devrim Tarihi V Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (27 Mayıs 1960- 12 Eylül 1980), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Weiker, W. F. (1967). Amerikalı, Fransız, Rus gözüyle 1960 Türk İhtilali, (Çev. Ergin, M.), Cem Yayınevi, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türk Siyasal Hayatı |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Aralık 2024 |
| Kabul Tarihi | 20 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Adnan Menderes University Institute of Social Sciences Journal’s main purpose is to contribute to the social sciences at national and international level, to create a respected academic ground where scientists working in dis field can share the unique and remarkable works.