Vitimíní agus mianraí

PRÍOMHPHOINTÍ

Raon feidhme

Cumhdaítear faoin rialachán vitimíní, mianraí agus substaintí eile a chuirtear le bianna. Tá feidhm aige maidir le:

• bianna le haghaidh úsáidí cothaitheacha áirithe;
• bianna nua agus comhábhair bia nua;
• bianna géinmhodhnaithe;
• breiseáin agus blasáin bia;
• cleachtais agus próisis déanta fíona.

Níl feidhm aige maidir le forbhianna atá cumhdaithe faoi Threoir 2002/46/CE.

Liostaítear ann na vitimíní agus na mianraí ar féidir iad a chur le bianna.

Ní fhéadfaidh ach vitimíní agus/nó mianraí atá liostaithe in Iarscríbhinn I, san fhoirm atá sonraithe in Iarscríbhinn II, a chur le bianna, faoi réir na rialacha atá leagtha amach sa rialachán.

Féadfar na liostaí a mhionathrú ag cur san áireamh tuairim an Údaráis Eorpaigh um Shábháilteacht Bia (ESFA)

Lipéadú

Tá lipéadú cothaitheach táirgí ar cuireadh vitimíní agus mianraí leo agus atá cumhdaithe faoin rialachán éigeantach. Ní mór an fhaisnéis seo a leanas a bheith ann:

• méideanna iomlána na vitimíní agus na mianraí i gcás go gcuirtear le bianna iad;
• an méid próitéine, carbaihiodráití, siúcraí, saille, sáitheáin, snáithíní agus sóidiam (de réir Rialachán (AE) Uimh. 1169/2011 maidir le lipéadú bia);
• luach fuinnimh an táirge.

Maidir le lipéadú, cur i láthair agus fógraíocht bianna lenar cuireadh vitimíní agus mianraí:

• ní chuirfear tomhaltóirí ar míthreoir nó ní chuirfear dallamullóg orthu faoina luach cothaitheach;
• ní ndeanfar aon tagairt lena sonraítear nó lena dtugtar le tuiscint nach hionann aiste chothrom agus éagsúil bia agus foinse dhóthanach substaintí cothaitheacha.

Uasleibhéil agus íosleibhéil

Trí vitimíní agus mianraí a chur go deonach le bianna is féidir cur le hiontógálacha dóthanacha na substaintí sin agus an riosca easnamh a laghdú.

Mar sin féin, d'fhéadfadh drochéifeacht bheith ag iontógálacha iomarcacha vitimíní agus mianraí ar an tsláinte. Ar an gcúis sin, déanfar foráil sa rialachán i leith na n-uasmhéideanna vitimíní agus mianraí a chuirfear le bianna a leagan amach.

Cuirtear an méid seo a leanas san áireamh leis na huasmhéideanna:

• na huasleibhéil shábháilte do vitimíní agus do mhianraí i ndiaidh measúnú riosca eolaíoch;
• an iontógáil fhéideartha vitimíní agus mianraí ó bhianna eile; agus
• na hiontógálacha tagartha vitimíní agus mianraí atá molta do dhaoine.

Más gá, cuirtear san áireamh ann chomh maith cion na dtáirgí aonair le haiste bia fhoriomlán an daonra agus na próifíle cothaithí a bunaíodh de réir Rialachán (CE) 1924/2006.

Nuair a chuirtear vitimín nó mianra le bia beidh méid suntasach ar a laghad den vitimín nó den mhianra sin sa bhia dá bharr, i gcás gur sainíodh an méid sin de réir na hIarscríbhinne a ghabhann le Rialachán (AE) Uimh. 1169/2011.

Toirmisc agus srianta

Ní fhéadfar vitimíní nó mianraí a chur leo seo a leanas:

• bia-ábhair neamhphróiseáilte, lena n–áirítear torthaí, glasraí, feoil, éineoil agus éisc;
• deochanna ina bhfuil níos mó ná 1.2 % de réir na toirte d’alcól iontu, ach amháin i gcásanna sonracha agus ar an gcoinníoll nach ndéanfar maíomh maidir le cothú nó le sláinte.

Déanfar foráil sa rialachán seo i leith nós imeachta chun toirmeasc nó srian a chur ar úsáid substaintí eile seachas vitimíní nó mianraí a mbaineann éifeacht chothaithe nó fhiseolaíoch leo.¹. Maidir le roinnt substaintí, gabhann bearta rialaithe sonraithe AE eile leis na nósanna imeachta sin. Féadfaidh tíortha AE iarratas a chur isteach chuig an gCoimisiún Eorpach, ina soláthrófar fianaise eolaíoch lena dtugtar cead dóibh táirge faoi leith in Iarscríbhinn III den rialachán a aicmiú (Substaintí a bhfuil a n-úsáid i mbianna toirmeasctha, srianta nó faoi mhionscrúdú an Chomhphobail). Soiléirítear na coinníollacha maidir le hiarratas mar sin a chur isteach i Rialachán (AE) Uimh. 307/2012, agus leagtar síos ann an cineál fianaise nach mór a chur leis an iarratas.

Cuidíonn an Buanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha (PAFF) leis an gCoimisiún.