12.12.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 302/15

—

Το άρθρο 152 της Συνθήκης, το οποίο ορίζει ότι κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Κοινότητας εξασφαλίζεται υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας του ανθρώπου, και ότι η δράση της Κοινότητας συμπληρώνει τις εθνικές πολιτικές,

—

την ανακοίνωση της Επιτροπής για την Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την Υγεία (1),

—

τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την κατανάλωση οινοπνεύματος από νέους (2), η οποία καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να αξιοποιήσει πλήρως όλες τις κοινοτικές πολιτικές προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα θέματα που καλύπτονται από τη σύσταση, μεταξύ δε άλλων, την ανάπτυξη σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο συνολικών πολιτικών για την προαγωγή της υγείας όσον αφορά την κατανάλωση οινοπνεύματος,

—

τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2001 σχετικά με μια κοινοτική στρατηγική για τη μείωση των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα (3), τα οποία επαναλήφθηκαν σε συμπεράσματα του Συμβουλίου το 2004 (4),

—

τη στήριξη του Συμβουλίου (5) στην ανακοίνωση της Επιτροπής για μια στρατηγική της ΕΕ για τη στήριξη των κρατών μελών στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις βλάβες που προκαλούνται από το οινόπνευμα (6), η οποία περιλαμβάνει τα θέματα και τις δράσεις προτεραιότητας, καθώς και την πρόσκληση προς την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την επιτευχθείσα πρόοδο τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο, αρχής γενομένης από το 2008,

—

ότι το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η δημόσια υγεία κατατάσσεται στην πρώτη θέση μεταξύ των συμφερόντων που προστατεύονται από το άρθρο 30 της Συνθήκης, και ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίζουν, εντός των ορίων που επιβάλλει η Συνθήκη, σχετικά με το επίπεδο προστασίας της υγείας το οποίο επιδιώκουν να εξασφαλίσουν μέσω εθνικών πολιτικών και νομοθεσίας (7),

—

τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για το Οινόπνευμα της ΠΟΥ, που υιοθετήθηκε από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ το 1995, και ειδικότερα τη δεοντολογική αρχή ότι όλα τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι έχουν το δικαίωμα να μεγαλώνουν σε περιβάλλον προστατευμένο από τις αρνητικές συνέπειες της κατανάλωσης οινοπνεύματος και, στο μέτρο του δυνατού, από την προώθηση οινοπνευματωδών ποτών,

—

τις εργασίες που διεξήχθησαν υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Συνέλευσης για την Υγεία που οδήγησαν στο υπ’ αριθ. WHA61.4 ψήφισμα «Στρατηγικές για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του οινοπνεύματος», όπου καλείται ο Γενικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας να καταρτίσει σχέδιο παγκόσμιας στρατηγικής για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του οινοπνεύματος προκειμένου να περιληφθεί στο υλικό τεκμηρίωσης της 126ης συνεδρίασης του Εκτελεστικού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2010.

—

ότι τα κράτη μέλη έχουν την κύρια ευθύνη για την εθνική πολιτική που εφαρμόζουν στον τομέα του οινοπνεύματος και ότι, μέσω της στρατηγικής της ΕΕ για το οινόπνευμα, η Επιτροπή μπορεί να στηρίζει και να συμπληρώνει περαιτέρω τις εθνικές πολιτικές για τη δημόσια υγεία,

—

ότι η επιβλαβής και επικίνδυνη κατανάλωση οινοπνεύματος αποτελεί τον τρίτο κατά σειρά πιο σημαντικό παράγοντα νοσηρότητας και πρόωρου θανάτου στην ΕΕ, μετά τον καπνό και την υψηλή αρτηριακή πίεση (8),

—

ότι πολλές κοινοτικές πολιτικές έχουν δυνητικά θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία και την ευημερία και ότι είναι σημαντικό να εξετάζεται ο αντίκτυπος που έχει για την υγεία η λήψη αποφάσεων σε όλους τους τομείς πολιτικής,

—

ότι το επίπεδο των βλαβών που οφείλονται στην κατανάλωση οινοπνεύματος, ιδιαίτερα ανάμεσα στα ευπαθή τμήματα του πληθυσμού, στους δρόμους και στους χώρους εργασίας, εξακολουθεί να είναι υψηλό στα κράτη μέλη, ότι 15 % του ενήλικου πληθυσμού της ΕΕ εκτιμάται ότι καταναλώνει οινόπνευμα σε επιβλαβή επίπεδα σε τακτική βάση, ότι μεταξύ πέντε και εννέα εκατομμυρίων παιδιών σε οικογένειες στην ΕΕ επηρεάζονται αρνητικά από το οινόπνευμα, ότι η επιβλαβής και επικίνδυνη κατανάλωση οινοπνεύματος θεωρείται αιτιώδης παράγοντας σε περίπου 16 % των περιπτώσεων κακοποίησης και παραμέλησης παιδιών, και ότι περίπου 60 000 γεννήσεις με ελλιπές βάρος κάθε χρόνο οφείλονται στην επιβλαβή και επικίνδυνη χρήση του οινοπνεύματος (9)  (10),

—

ότι οι επιπτώσεις της επιβλαβούς χρήσης του οινοπνεύματος είναι μεγαλύτερες στις νεώτερες ηλικιακές ομάδες αμφότερων των φύλων. Η επιβλαβής κατανάλωση οινοπνεύματος συνδέεται με ποσοστό άνω του 10 % της γυναικείας θνησιμότητας και γύρω στο 25 % της ανδρικής θνησιμότητας στην ηλικιακή ομάδα των 15-29 ετών (11), ενώ η επιβλαβής χρήση του οινοπνεύματος στα παιδιά και τους εφήβους επηρεάζει αρνητικά και τις σχολικές επιδόσεις,

—

ότι τα θέματα που έχουν σχέση με την κατανάλωση οινοπνεύματος έχουν επίσης κοινοτικό ενδιαφέρον λόγω της διασυνοριακής υφής τους και του αρνητικού αντίκτυπου τόσο στην οικονομική όσο και στην κοινωνική ανάπτυξη και τη δημόσια υγεία,

—

ότι η εμπορική προώθηση του οινοπνεύματος, μαζί με την επιρροή άλλων συναφών παραγόντων, όπως ο ρόλος της οικογένειας και το κοινωνικό περιβάλλον, είναι παράγοντας που αυξάνει την πιθανότητα να αρχίσουν να καταναλώνουν οινόπνευμα παιδιά και έφηβοι, ή να πίνουν περισσότερο εάν έχουν ήδη αρχίσει να καταναλώνουν (12),

—

ότι το οινόπνευμα έχει γίνει πιο προσιτό στην ΕΕ ανάμεσα στο 1996 και το 2004 (13) και ότι κατάλληλα σχεδιασμένες εθνικές πολιτικές τιμολόγησης του οινοπνεύματος, ιδίως σε συνδυασμό με άλλα μέτρα πρόληψης, μπορούν να έχουν αντίκτυπο στα επίπεδα της επιβλαβούς και επικίνδυνης κατανάλωσης οινοπνεύματος και των βλαβερών συνεπειών της, ιδίως μεταξύ των νέων (14),

—

ότι, για δεδομένη ποσότητα κατανάλωσης οινοπνεύματος, τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού μπορεί να υφίστανται δυσανάλογα υψηλότερα επίπεδα βλαβών από την κατανάλωση οινοπνεύματος, οι οποίες συμβάλουν σε ανισότητα της υγείας μεταξύ πληθυσμιακών ομάδων και στη δημιουργία υγειονομικού χάσματος μεταξύ των κρατών μελών (15),

—

ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ενήλικοι (από 60 ετών και άνω) είναι πιο ευαίσθητοι στις συνέπειες της επιβλαβούς χρήσης οινοπνεύματος από τους υπόλοιπους ενηλίκους και ότι οι θάνατοι των μεγαλύτερης ηλικίας ενηλίκων που οφείλονται στην κατανάλωση οινοπνεύματος έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δέκα χρόνια, και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν τουλάχιστον διπλασιαστεί (16),

—

τη σχέση μεταξύ της επιβλαβούς κατανάλωσης οινοπνεύματος και των μεταδοτικών ασθενειών, όπως το HIV/AIDS και η φυματίωση (TB), και της μητρικής υγείας (17),

—

ότι στην περιφερειακή διαβούλευση της ΠΟΥ στην Ευρώπη (18) τονίστηκε ότι «θεωρείται πολύ σημαντικό να διατεθούν πόροι για την υλοποίηση πολιτικών και την παροχή θεραπείας σε όσους τη χρειάζονται».

—

ότι η στρατηγική της ΕΕ για το οινόπνευμα αναγνωρίζει ότι υπάρχουν διαφορετικές συνήθειες ως προς την κατανάλωση οινοπνεύματος στα διάφορα κράτη μέλη και ότι, για το λόγο αυτό, τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να λάβουν υπόψη τα αποτελέσματα των εθνικών αξιολογήσεων αντίκτυπου (19),

—

ότι πρέπει να παρέχονται συμβουλές και στήριξη στα παιδιά, τους εφήβους και τους νέους ή/ και τις οικογένειές τους που θίγονται από τις βλαβερές συνέπειες του οινοπνεύματος,

—

ότι οι ηλικιακή ομάδα των 60 ετών και άνω θα πρέπει να περιλαμβάνεται στα υφιστάμενα συστήματα πληροφόρησης στα κράτη μέλη της ΕΕ και σε επίπεδο ΕΕ,

—

ότι πρέπει να διερευνηθούν οι μορφές συμπεριφοράς ανδρών και γυναικών διαφορετικών ηλικιακών ομάδων, ούτως ώστε τα προληπτικά μέτρα κατά του οινοπνεύματος να προσαρμοστούν καλύτερα στις μορφές αυτές και να αντιμετωπίζουν καταλλήλως τα διάφορα είδη κινδύνων,

—

ότι οι ανισότητες στην υγεία βασίζονται σε κοινωνικούς παράγοντες και συνδέονται έντονα, μεταξύ άλλων, με την κατανάλωση οινοπνεύματος, τόσο ως αιτία όσο και ως αποτέλεσμα. Η επιβλαβής χρήση του οινοπνεύματος αποτελεί γνωστό κίνδυνο ή αιτιώδη παράγοντα για ορισμένες μεταδοτικές και μη μεταδοτικές ασθένειες και έχει αντίκτυπο στην υγεία του εργατικού δυναμικού.

—

να εφαρμόσουν τις βέλτιστες πρακτικές που παρουσιάζονται στη στρατηγική της ΕΕ για το οινόπνευμα, και να χρησιμοποιήσουν τα υπάρχοντα στοιχεία για τη θέσπιση αποτελεσματικών μέτρων μείωσης των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα, λαμβάνοντας υπόψη τα πέντε θέματα προτεραιότητας που έχουν καθοριστεί: προστασία των νέων, των παιδιών και των εμβρύων· μείωση των τραυματισμών και των θανάτων σε τροχαία ατυχήματα που οφείλονται στην κατανάλωση οινοπνεύματος· πρόληψη της βλάβης που προκαλεί το οινόπνευμα στους ενηλίκους και μείωση των επιπτώσεών του στο χώρο εργασίας· πληροφόρηση, εκπαίδευση και αυξημένη ευαισθητοποίηση όσον αφορά τις επιπτώσεις της επιβλαβούς και επικίνδυνης κατανάλωσης οινοπνεύματος και δημιουργία και διατήρηση κοινής βάσης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ,

—

να ενθαρρύνουν μια Πολυτομεακή προσέγγιση και, σε συντονισμό με τις εργασίες που επιτελούνται σε επίπεδο ΕΕ, να ενισχύσουν ή, αναλόγως, να αναπτύξουν συνολικές εθνικές στρατηγικές ή σχέδια δράσης προσαρμοσμένα στις εθνικές ανάγκες, και να υποβάλουν έκθεση για τις εξελίξεις και τα αποτελέσματα στην Επιτροπή μέχρι το 2011,

—

να αξιοποιήσουν τα πλέον αποτελεσματικά μέτρα ώστε να εξασφαλίσουν σε εθνικό επίπεδο αυστηρή ρύθμιση και επιβολή στον τομέα της πολιτικής κατά του οινοπνεύματος,

—

να εξετάσουν το ρόλο της πολιτικής τιμολόγησης, όπως π.χ. ρυθμίσεις για ωράρια χαμηλής χρέωσης, ειδική φορολογία μικτών ποτών και ποτών που περιλαμβάνονται σε προσφορά, ιδίως σε συνδυασμό με άλλα μέτρα πρόληψης, ως αποτελεσματικού εργαλείου για τη μείωση των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα,

—

να εξετάσουν την ευημερία του γηράσκοντος πληθυσμού στην ΕΕ, περιλαμβανομένων των συνεπειών της επιβλαβούς κατανάλωσης οινοπνεύματος στην υγιεινή και αξιοπρεπή γήρανση σε επίπεδο ΕΕ και να συμβάλουν στην ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, των ατόμων που φροντίζουν ηλικιωμένους σε μη επαγγελματική βάση και των ηλικιωμένων για τις δυνητικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και οινοπνεύματος.

—

να διατηρήσουν την πολιτική για το οινόπνευμα που θα βασίζεται στη δημόσια υγεία υψηλά στην ημερήσια διάταξη με ορίζοντα το 2012, ώστε να οικοδομηθούν βιώσιμες και μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για τη μείωση των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα σε επίπεδο ΕΕ, και να εξετάσουν προτεραιότητες για το επόμενο στάδιο των εργασιών της Επιτροπής που θα στηρίζουν τα κράτη μέλη στη μείωση των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα στην ΕΕ,

—

να ενισχύσουν τον εντοπισμό, τη διάδοση και την παρακολούθηση αποτελεσματικών μέτρων που θα αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση του υγειονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου από την επιβλαβή κατανάλωση οινοπνεύματος,

—

να εντείνουν την ανάπτυξη και τη διάδοση προγραμμάτων πρόληψης που θα βασίζονται σε στοιχεία για τη μείωση των βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά την οδήγηση,

—

να αναγνωρίσουν τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας ως προτεραιότητα πολιτικής και την ανάγκη να μειώσουν τις ανισότητες τόσο μέσω κοινωνικών παρεμβάσεων όσο και μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων πρόληψης της κατανάλωσης οινοπνεύματος, λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικούς καθορισμούς,

—

να αναθέσουν στους φορείς που συμμετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής οινοπνευματωδών ποτών πιο ενεργό ρόλο στην επιβολή κανονιστικών μέτρων, ώστε τα προϊόντα τους να παράγονται, διανέμονται και διατίθενται στην αγορά με υπεύθυνο τρόπο, έτσι ώστε να συνδράμουν στη μείωση των βλαβών που οφείλονται στην κατανάλωση οινοπνεύματος. Επίσης, να εξετάσουν τρόπους για τη βελτίωση της εφαρμογής εθνικών και ευρωπαϊκών κανονισμών για την εμπορική προώθηση του οινοπνεύματος προκειμένου να προστατεύσουν αποτελεσματικά, στο μέτρο του δυνατού, τα παιδιά και τους εφήβους από την έκθεση στις μεθόδους εμπορικής προώθησης του οινοπνεύματος,

—

να μεριμνήσουν ώστε οι κώδικες και τα πρότυπα αυτορρύθμισης, όπου υπάρχουν, να αναπτυχθούν, να εφαρμοσθούν και να παρακολουθούνται σε συνεργασία με φορείς για την προαγωγή της υγείας,

—

να περιλάβουν στα υφιστάμενα συστήματα πληροφόρησης επιστημονικά στοιχεία για την κατανάλωση οινοπνεύματος και τις βλάβες που οφείλονται στην επιβλαβή χρήση οινοπνεύματος στην ηλικιακή ομάδα των 60 ετών και άνω,

—

να εντείνουν την έρευνα για τη διασύνδεση μεταξύ της επιβλαβούς χρήσης οινοπνεύματος και των λοιμωδών ασθενειών όπως το HIV/AIDS και η φυματίωση,

—

να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν διαδικασίες έγκαιρης αναγνώρισης και ταχείας παρέμβασης σε επίπεδο πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης και περίθαλψης των ηλικιωμένων, καθώς και στο πλαίσιο της αγωγής υγείας στα σχολεία,

—

να ενθαρρύνουν πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης όσον αφορά τις συνέπειες της επιβλαβούς χρήσης του οινοπνεύματος στην υγεία και την κοινωνική ευημερία ως μέρος μιας ολιστικής προσέγγισης που θα προβλέπεται στο πλαίσιο του θεσμού του σχολείου προαγωγής της υγείας,

—

να εξετάσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ενημερωθούν και να εκπαιδευθούν οι καταναλωτές, καθώς και πώς η σήμανση του οινοπνεύματος μπορεί να παίξει ένα ρόλο βοηθώντας τους καταναλωτές να υπολογίζουν πόσο καταναλώνουν οι ίδιοι ή ενημερώνοντάς τους για τους κινδύνους για την υγεία,

—

να λάβουν υπόψη τα παρόντα συμπεράσματα κατά την ανάπτυξη και στήριξη της εφαρμογής της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Βαλτικής.

—

να εξακολουθήσει να παρέχει ισχυρή υποστήριξη στα κράτη μέλη για την ανάπτυξη συνολικών, αποτελεσματικών και βιώσιμων εθνικών πολιτικών για το οινόπνευμα,

—

να προβεί στις κινήσεις που είναι απαραίτητες ώστε να διασφαλίζεται ότι ο στόχος μείωσης των υγειονομικών και κοινωνικών βλαβών που οφείλονται στο οινόπνευμα θα λαμβάνεται υπόψη κατά τον ορισμό και την εφαρμογή όλων των σχετικών κοινοτικών πολιτικών και δραστηριοτήτων,

—

όπου ενδείκνυται, να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για την προστασία των παιδιών, των εφήβων και των νέων από τις βλάβες που οφείλονται στην κατανάλωση οινοπνεύματος, ιδίως τη μείωση της κατανάλωσης από ανηλίκους και της ευκαιριακής άμετρης κατανάλωσης, της έκθεσης στις μεθόδους εμπορικής προώθησης του οινοπνεύματος και των βλαβών σε παιδιά που μεγαλώνουν σε οικογένειες με πρόβλημα αλκοολισμού,

—

σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να παραγάγει γνώσεις σχετικά με τα τρέχοντα διασυνοριακά προβλήματα στην ΕΕ που προκαλούνται από το παράνομο εμπόριο, τη διασυνοριακή εμπορική προώθηση και τις διαφορές στις λιανικές τιμές των αλκοολούχων ποτών,

—

να παραγάγει γνώσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του οινοπνεύματος στους χώρους εργασίας και με τον τρόπο αντιμετώπισης της επιβλαβούς χρήσης οινοπνεύματος, στο ευρύτερο πλαίσιο της πρόληψης τραυματισμών και ασθενειών και της προαγωγής της υγείας,

—

να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο, το αργότερο μέχρι το 2012, για την πρόοδο και τα αποτελέσματα των εργασιών της Επιτροπής και για τις δραστηριότητες που αναφέρουν τα κράτη μέλη,

—

να καθορίσει προτεραιότητες για το επόμενο στάδιο των εργασιών της Επιτροπής για το οινόπνευμα και την υγεία, μετά τη λήξη της τρέχουσας στρατηγικής το 2012.