Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας»

(γνωμοδότηση πρωτοβουλίας)

(2022/C 486/07)

Εισηγήτρια:

η κ. Katrīna LEITĀNE

Απόφαση της συνόδου ολομέλειας	24.2.2022
Νομική βάση	Άρθρο 32 παράγραφος 2 του Εσωτερικού Κανονισμού
	Γνωμοδότηση πρωτοβουλίας
Αρμόδιο τμήμα	Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη
Υιοθετήθηκε από το τμήμα	6.9.2022
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια	21.9.2022
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.	572
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές)	158/0/5

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Η πολιτική συμμετοχή συνιστά τη βάση κάθε λειτουργικής δημοκρατίας. Το κυριότερο πλεονέκτημα της ΕΕ για τους νέους Ευρωπαίους είναι ο σεβασμός για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου (1). Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ότι οι νέοι έχουν λόγο στις αποφάσεις που επηρεάζουν το μέλλον τους δεδομένου ότι ακόμη και μια έμμεση επίδραση μπορεί να έχει ισχυρό αντίκτυπο για τους νέους και τις επόμενες γενιές. Οι πολιτικές που δεν απευθύνονται άμεσα στους νέους ή δεν θεωρούνται ότι αποτελούν μέρος της παραδοσιακής πολιτικής για τη νεολαία μπορούν εντούτοις να έχουν ισχυρό αντίκτυπο στις ζωές των νέων. Είναι σημαντικό να προσφέρονται αποτελεσματικοί μηχανισμοί που συμπληρώνουν τους υφιστάμενους συμμετοχικούς μηχανισμούς, ευθυγραμμίζονται με δημοκρατικές αρχές και προσαρμόζονται στις ανάγκες των νέων. Αυτό μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη χάραξη πολιτικής.

1.2.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) πιστεύει ότι η εκπαίδευση συνιστά έναν από τους αποτελεσματικότερους τρόπους προσέγγισης των νέων και ενημέρωσής τους σχετικά με κάθε πιθανή μορφή συμμετοχής και σχετικά με τις αξίες που αντιπροσωπεύει το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Τα υφιστάμενα προγράμματα που υποστηρίζουν την τυπική και τη μη τυπική εκπαίδευση, όπως το Erasmus+ και το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, έχουν βελτιώσει επιτυχώς τις προοπτικές των νέων σε ό,τι αφορά τη δημοκρατική συμμετοχή και την άντληση οφελών από τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ.

1.3.

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι υπάρχει σαφής ανάγκη να συμπεριληφθούν οι νέοι στη χάραξη πολιτικής μέσω της ουσιαστικής συμμετοχής τους με τον πλέον κατάλληλο τρόπο για τους νέους, ακολουθούμενη από παρακολούθηση, αξιολόγηση και εκτίμηση επιπτώσεων, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι απόψεις των νέων λαμβάνονται υπόψη κατά τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Η συμμετοχή καθ’ όλη τη διαδικασία χάραξης πολιτικής δημιουργεί εμπιστοσύνη μεταξύ των νέων γενεών και πέραν αυτών, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να θεωρούνται σημαντικοί παράγοντες κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Οι διαδικασίες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν ορατή και διαφανή επικοινωνία των αποτελεσμάτων της συμμετοχής τους. Το στοιχείο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των νέων και των φορέων χάραξης πολιτικής (2). Επιπλέον, η κοινωνική ένταξη και η προσέγγιση ομάδων με διαφορετικές ανάγκες είναι πολύ σημαντική.

1.4.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη συμμετοχή των νέων στις κοινωνιακές προκλήσεις και, ως εκ τούτου, στη συμμετοχή τους στη χάραξη πολιτικής και στη δημοκρατική διαδικασία. Οι οργανώσεις αυτές μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρες και δίκτυα υποστήριξης για να βοηθήσουν τους νέους να συνεργαστούν με επίσημους δημόσιους φορείς και να τους δώσουν τη δυνατότητα να καταστούν ενεργοί πολίτες. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει αυτές τις οργανώσεις και τους νέους πολίτες στην ανάληψη δράσης και ζητεί να ληφθούν μέτρα που θα τους επιτρέψουν να το πράξουν.

1.5.

Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα και μηχανισμούς που διασφαλίζουν ότι η διάσταση της νεολαίας λαμβάνεται υπόψη σε κάθε πεδίο πολιτικής, δημιουργώντας παράλληλα χώρο για την παροχή συνεκτικής και εξειδικευμένης συμβολής από τους νέους σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Οι εν λόγω δομές θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν διαφανείς και ορατούς μηχανισμούς παρακολούθησης και ελέγχου και να συμπληρώνουν υφιστάμενα μέσα που προάγουν τη συμμετοχή των νέων, χωρίς να οδηγούν σε μειωμένη χρηματοδότηση. Θα πρέπει να διατεθούν κατάλληλοι πόροι για την ουσιαστική συμμετοχή της νεολαίας στη χάραξη πολιτικής.

1.6.

Η συμμετοχή των νέων στις διαδικασίες χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων μπορεί να στηρίξει τη βελτίωση της νομοθεσίας και των πολιτικών μέσω της χαρτογράφησης και της κατανόησης των σημερινών και των μελλοντικών τάσεων που επηρεάζουν τις ζωές των νέων και των μελλοντικών γενεών. Αυτό μπορεί επίσης να διευκολύνει το έργο του φορέα που υποβάλει μια πρόταση, δεδομένου ότι μπορεί να λάβει ποιοτικές πληροφορίες συμπληρωματικές προς τα δευτερεύοντα δεδομένα.

1.7.

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τονίσει ότι, μολονότι η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας βασίζεται στους κύριους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία (3) και το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας, και τα δύο τονίζουν τη σημασία της ενσωμάτωσης της διάστασης της νεολαίας στη χάραξη πολιτικής, για την οποία απαιτείται διατομεακή προσέγγιση. Επίσης, συνιστά ένα από τα μέτρα που καθορίζονται στην έκθεση σχετικά με τα τελικά αποτελέσματα (4) της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης η οποία έχει εγκριθεί από όλες τις συνιστώσες που ψηφίζουν στην Ολομέλεια της Διάσκεψης, καθώς και από πολίτες. Για την επίτευξη μακροπρόθεσμου αντικτύπου και κληροδοτήματος πέραν του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας, οι νέοι πρέπει να ενδυναμωθούν ώστε να ηγηθούν της αλλαγής και να οικοδομήσουν ένα καλύτερο μέλλον.

1.8.

Η ΕΟΚΕ λαμβάνει υπό σημείωση την αναφορά στην αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα αποτελέσματα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης (5). Ωστόσο, τονίζει ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν συνάδει με τους στόχους και τα μέσα της αρχικής πρότασης, ενώ δεν εξετάζει τα θέματα της ουσιαστικής συνεργασίας με οργανώσεις της νεολαίας και νέους εμπειρογνώμονες και της ενσωμάτωσης της διάστασης της νεολαίας σε όλες τις πολιτικές, ούτε λαμβάνει υπόψη τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο των πολιτικών στις μελλοντικές γενιές. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας θα πρέπει να αποτελεί μέρος της εργαλειοθήκης για τη βελτίωση της νομοθεσίας ως χωριστό εργαλείο, δεδομένου ότι οι μελλοντικές γενιές και οι νέοι χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.

1.9.

Η ΕΟΚΕ ζητεί μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων για την ευθυγράμμιση των υφιστάμενων επιτυχημένων πρωτοβουλιών, όπως ο διάλογος της ΕΕ για τη νεολαία, η πρωτοβουλία «Η δική σου Ευρώπη, η δική σου φωνή!» και η Ευρωπαϊκή Εκδήλωση για τη Νεολαία, και να συνδεθούν με μελλοντικές πρωτοβουλίες, όπως η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ παρουσιάζει έναν κατάλογο προτάσεων σχετικά με τη συμμετοχή των νέων στην ΕΟΚΕ και επιδιώκει να εισαγάγει την έννοια της αξιολόγησης του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας στις εργασίες της.

2.   Γενικές παρατηρήσεις

2.1.    Ο ρόλος των νέων στην οικοδόμηση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος

2.1.1.

Οι νέοι αποτελούν τον κινητήρα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και η δημιουργικότητα, η ενέργεια και ο ενθουσιασμός τους είναι η κινητήρια δύναμη της βιωσιμότητάς του. Το τρέχον έτος 2022 έχει οριστεί ως το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας, με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, να δηλώνει ότι η Ευρώπη χρειάζεται όλους τους νέους της και ότι η Ένωσή μας πρέπει να διαθέτει ψυχή και όραμα που θα τους συγκινούν (6).

2.1.2.

Το ευρωπαϊκό εγχείρημα δεν μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά και ορθά στο σημερινό δημοκρατικό περιβάλλον εάν δεν αναγνωρισθεί ο διάλογος για την πολιτική συμμετοχή των νέων (7) στο πλαίσιο δημοκρατικών παραδόσεων και γεωπολιτικών πλαισίων. Ο αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς, δήλωσε ότι το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας θα πρέπει να αλλάξει τα πρότυπα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο εντάσσουμε τους νέους στη διαδικασία χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων. Η βασική αιτιολόγηση είναι η παροχή πρόσβασης στους νέους και η ενδυνάμωσή (8) τους με στόχο την ουσιαστική συμμετοχή τους.

2.1.3.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις του Ευρωβαρομέτρου (9), λιγότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους (47 %) εμπιστεύονται την ΕΕ και μόνο το 44 % έχει θετική εικόνα για αυτήν. Το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο ισχυρή είναι η συσχέτιση των νέων με τις αξίες της Ευρώπης και η προθυμία τους να ενστερνιστούν μια ευρωπαϊκή ταυτότητα. Η ενεργός συμμετοχή των νέων στις πολιτικές διαδικασίες και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι καίριας σημασίας, δεδομένου ότι το μέλλον τους θα καθοριστεί από τις σημερινές αποφάσεις. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εισαχθούν μέσα συμμετοχής ώστε να διασφαλιστεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι φωνές των νέων. Η συμμετοχή στον δημόσιο και δημοκρατικό βίο πρέπει να ενισχυθεί σε όλα τα επίπεδα ώστε να διασφαλιστεί η μελλοντική ευημερία της Ευρώπης, ενώ θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι η δημοκρατική ωριμότητα επηρεάζει (10) τα πρότυπα της πολιτικής συμμετοχής των νέων στην ΕΕ.

2.1.4.

Η πρωτοβουλία της ΕΕ για σύγκληση Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης λειτούργησε ως κίνητρο για την προαγωγή συμμετοχικού διαλόγου με πολίτες σε ολόκληρη την Ένωση. Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων μηχανισμών συμμετοχής των νέων και η ανάπτυξη νέων μηχανισμών θεωρείται η προσήκουσα πορεία μελλοντικά. Όπως προτείνεται στα τελικά αποτελέσματα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, αυτή θα μπορούσε να περιλαμβάνει «αξιολόγηση του αντικτύπου από τη σκοπιά της νεολαίας» (11) για τη νομοθεσία, με εκτίμηση επιπτώσεων και μηχανισμό διαβούλευσης στον οποίο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των νέων (12).

2.1.5.

Η αξιολόγηση του αντικτύπου από τη σκοπιά της νεολαίας λειτουργεί ως μέθοδος στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών για τη χάραξη πολιτικής. Η στρατηγική ανάλυση προοπτικών αποτελεί πολύτιμη έννοια την οποία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της διαδικασίας χάραξης πολιτικής. Δεδομένου ότι στηρίζεται σε αρχές όπως η ανίχνευση ορίζοντα, η ανάλυση μεγατάσεων, ο σχεδιασμός σεναρίων και η προορατικότητα, είναι αναπόφευκτο η προοπτική της νεολαίας και εκείνη των μελλοντικών γενεών να εξετάζεται σε αυτό το πλαίσιο. Ενώ στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάλυσης προοπτικών αναγνωρίζεται ότι το μέλλον δεν είναι προκαθορισμένο, συλλέγονται πληροφορίες σχετικά με πιθανά σενάρια και προετοιμάζεται η αντιμετώπιση αναδυόμενων προκλήσεων. Ο διάλογος μεταξύ των γενεών μπορεί να περιλαμβάνει πολύτιμα εργαλεία που διασφαλίζουν ότι οι καταρτιζόμενες πολιτικές λαμβάνουν υπόψη αυτές τις τάσεις και τα μελλοντικά σενάρια. Η διεξαγωγή ανάλυσης που εξετάζει την προοπτική των νέων και των μελλοντικών γενεών μπορεί και θα πρέπει να συμβάλει σε καλύτερες και πιο προσαρμοσμένες πολιτικές που είναι ικανές να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις των μελλοντικών γενεών.

2.1.6.

Για να χαραχθούν καλύτερες πολιτικές, κατάλληλες να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις, αυτές πρέπει να αναγνωρίσουν και να διαφυλάξουν τα δικαιώματα των νέων και των μελλοντικών γενεών, διασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις σε συγκεκριμένες γενεακές και κοινωνικές ομάδες. Οι ομάδες αυτές συχνά παραμελούνται ή θεωρούνται ότι ανήκουν σε άλλες ομάδες, γεγονός που δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Ως αποτέλεσμα, οι πολιτικές δεν αντιμετωπίζουν κατάλληλα τις προκλήσεις και οδηγούν σε μείωση της εμπιστοσύνης και αποστασιοποίηση από τους επίσημους θεσμούς.

2.2.    Η ανάγκη ουσιαστικής συμμετοχής των νέων

2.2.1.

Η ουσιαστική συμμετοχή αφορά τον επιμερισμό των εξουσιών, την ικανότητα λήψης αποφάσεων, με τη συμμετοχή άλλων ενδιαφερόμενων μερών, υπό διαφανείς συνθήκες γνωστές σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Οι καλά σχεδιασμένες διαδικασίες λογοδοσίας εδραιώνουν την εμπιστοσύνη όλων των ενδιαφερόμενων μερών σε πολιτικές συμμετοχικές διαδικασίες και οι ρητές αρμοδιότητες των διαφόρων παραγόντων θα πρέπει να κοινοποιούνται σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

2.2.2.

Η εμπιστοσύνη των νέων στους δημόσιους θεσμούς παραμένει στάσιμη μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του 2000 (13) και η αντίληψή τους όσον αφορά την πολιτική επιρροή και την εκπροσώπηση στη λήψη αποφάσεων παραμένει αμετάβλητη. Η συμμετοχή των νέων στον δημοκρατικό βίο μπορεί να λάβει διάφορες μορφές. Ωστόσο, η συμμετοχή τους σε τοπικές, εθνικές ή ευρωπαϊκές εκλογές θεωρείται ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να ακουστεί η φωνή τους από τους φορείς λήψης αποφάσεων (39 %) (14), ενώ το ποσοστό των νέων που εμπιστεύονται αυτό το είδος δημοκρατικής συμμετοχής εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλό. Συγχρόνως, όσοι είναι πιθανό να μείνουν μακριά από την πολιτική το οφείλουν στην έλλειψη ουσιαστικής συμμετοχής και εμπιστοσύνης και στο αίσθημα ότι δεν έχει νόημα η συμμετοχή χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η συμβολή τους. Ένας από τους βασικούς φραγμούς για τη συμμετοχή των νέων είναι η πεποίθηση ότι οι φορείς λήψης αποφάσεων «δεν ακούν άτομα σαν εμένα» (15). Συνεπώς, η προαγωγή της εμπιστοσύνης και η ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των νέων και των δημόσιων θεσμών είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση της ετοιμότητας και της ανθεκτικότητας των κοινωνιών να αντιμετωπίσουν μελλοντικούς κλυδωνισμούς (16).

2.2.3.

Η πλειονότητα των νέων (70 %) (17) αισθάνεται ότι δεν έχει μεγάλο, ή καθόλου, λόγο σε σημαντικές αποφάσεις, νόμους και πολιτικές που επηρεάζουν την ΕΕ συνολικά. Το 24,8 % (18) των νέων αισθάνεται ότι δεν έχει καμία επιρροή ως προς το ποια θέματα τίθενται σε δημόσιες ή πολιτικές συζητήσεις και ένα επιπλέον 40,8 % δηλώνει ότι δεν έχει μεγάλη επιρροή. Επιπλέον, τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων θεωρούν ότι η μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των πολιτικών σχετικά με τις ανησυχίες των νέων θα βοηθούσε τους νέους να επηρεάζουν περισσότερο τη δημόσια πολιτική, ενώ πάνω από το 50 % αυτών πιστεύει ότι ένας ισχυρότερος ρόλος των οργανώσεων νέων στην πολιτική θα εξυπηρετούσε επίσης αυτόν τον σκοπό.

2.2.4.

Οι νέοι έχουν αλλάξει τους τρόπους συμμετοχής τους, προτιμώντας πλέον μη θεσμοθετημένες, και ειδικότερα μη εκλογικές, μορφές πολιτικής συμμετοχής (19). Η έρευνα καταδεικνύει όλο και περισσότερο ότι αυτό συνδέεται με τη μείωση των επιπέδων εμπιστοσύνης στους δημόσιους φορείς και με τη δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Η μη συμβατική πολιτική συμμετοχή των νέων καθίσταται ολοένα και πιο ρευστή και εξατομικευμένη, με προτίμηση στη συμμετοχή σε μεμονωμένα ζητήματα και θέματα, καθώς και στον άμεσο ακτιβισμό και τη διαμαρτυρία υπό την έννοια των «ατομικών επιλογών τρόπου ζωής» (20) Συνολικά, οι νέοι είναι πολύ κινητοποιημένοι στον χώρο της πολιτικής. Οι εμπειρογνώμονες σε θέματα πολιτικής συμμετοχής, όταν εξετάζουν το ζήτημα της συμμετοχής των νέων, έχουν στρέψει την προσοχή τους από το κατά πόσον οι νέοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στον τόπο και τον τρόπο με τον οποίο αυτοί επιλέγουν να εκφράσουν τις πολιτικές τους απόψεις (21). Λαμβάνοντας υπόψη το ευρύ φάσμα των τρόπων με τους οποίους οι νέοι επιδιώκουν σήμερα να επηρεάσουν τη χάραξη πολιτικής και τη λήψη πολιτικών αποφάσεων, υπάρχει σαφής ανάγκη να ληφθεί υπόψη ο μη συμβατικός χαρακτήρας της πολιτικής συμμετοχής, της συμμετοχικής λήψης αποφάσεων, της ενίσχυσης των μηχανισμών επικοινωνίας και διαφάνειας σε ένα πλαίσιο δημοκρατικών θεσμών. Η χάραξη πολιτικής στο πλαίσιο των δημόσιων φορέων θα πρέπει να προσαρμόζεται και να σχεδιάζεται αναλόγως, ώστε να διασφαλίζεται η προβολή και η συνεργασία με όλες τις ομάδες νέων όταν λαμβάνονται αποφάσεις πολιτικής. Στην πραγματικότητα, οι συμμετοχικοί μηχανισμοί θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και να κοινοποιούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να προσεγγίζουν ένα ευρύ κοινό και εκείνους που είναι δύσκολο να προσεγγιστούν.

2.2.5.

Οι οργανώσεις υπό την ηγεσία νέων έχουν αναπτύξει εμπειρογνωμοσύνη και γνώσεις για ευρύ φάσμα θεμάτων τα οποία σχετίζονται με ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι. Η συμπερίληψή τους στη διαδικασία χάραξης πολιτικής θα έχει ως αποτέλεσμα πιο συνεκτικούς και προσαρμοσμένους κανόνες και κανονισμούς. Αυτό υποστηρίζεται επίσης από τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό νέων που προσχωρούν σε αυτές τις οργανώσεις (22).

2.2.6.

Η ουσιαστική συνεργασία με τους νέους είναι καίριας σημασίας. Η συμμετοχή των νέων πρέπει να βελτιωθεί, αντιμετωπίζοντας ειδικότερα την έλλειψη δημοκρατικής εκπροσώπησης των νέων και την έλλειψη προοπτικής για τη νεολαία εκτός του παραδοσιακού τομέα της πολιτικής για τη νεολαία. Οι νέοι επιθυμούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση πολιτικών που επηρεάζουν τη ζωή τους. Η δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών (23) συνιστά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εξαλειφθεί η ανισότητα μεταξύ γενεών στις γηράσκουσες κοινωνίες.

2.2.7.

Τα υφιστάμενα εργαλεία για την ανάλυση επιπτώσεων στους νέους, όπως το Εργαλείο #31 στην εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, δεν προβλέπουν την ενσωμάτωση της διάστασης της νεολαίας και τη συμπερίληψη οργανώσεων νέων και νέων εμπειρογνωμόνων για θέματα νεολαίας, οι οποίοι είναι σε θέση να παρέχουν συστηματική ανάλυση των ζητημάτων από τη σκοπιά της νεολαίας. Επιπλέον, με βάση τις διαθέσιμες δημοσιεύσεις, τα εν λόγω εργαλεία εφαρμόζονται λιγότερο συχνά από ό,τι θα απαιτούσε η συνάφεια και η σημασία των προτάσεων.

3.   Ειδικές παρατηρήσεις

3.1.    Αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας

3.1.1.

Η πρόταση βασίζεται σε τρεις πυλώνες: διαβούλευση, εκτίμηση επιπτώσεων και μέτρα μετριασμού (24). Παρέχει ένα πλαίσιο για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της πολιτικής, με βάση την ενισχυμένη συμμετοχή των νέων και την ενσωμάτωση της διάστασης της νεολαίας στη χάραξη πολιτικής, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη ευάλωτες ομάδες νέων, όπως οι νέοι με αναπηρία, οι νέοι ΕΕΑΚ (25), οι νέοι που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές κ.λπ. Με τις διάφορες συνιστώσες της αξιολόγησης της ΕΕ για τη νεολαία, παρέχει μια συνεκτική δομή για την παραγωγή υψηλής ποιότητας και καλύτερων πολιτικών για την αντιμετώπιση ζητημάτων που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι μελλοντικές γενιές.

3.1.2.

Το πρώτο βήμα της αξιολόγησης του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας είναι ο καθορισμός της συνάφειας των προτάσεων για τους νέους και τις μελλοντικές γενιές. Αυτό θα συμβάλει στο να καθοριστεί κατά πόσον θα πρέπει να διεξαχθεί πλήρης αξιολόγηση του αντικτύπου από τη σκοπιά της νεολαίας σχετικά με την επικείμενη αυτή πολιτική. Μέσω ενός εργαλείου ελέγχου, οι αξιολογητές καθορίζουν κατά πόσον το σχέδιο πρότασης αφορά πράγματι τους νέους, καθώς και τον άμεσο και έμμεσο αντίκτυπο της πρότασης στους νέους και τις μελλοντικές γενιές. Εάν αυτό καθοριστεί, η αξιολόγηση του αντικτύπου από τη σκοπιά της νεολαίας προχωρεί στα στάδια της πλήρους διαβούλευσης, της εκτίμησης επιπτώσεων και των μέτρων μετριασμού. Κατά συνέπεια, οι δείκτες θα πρέπει να αναπτυχθούν βάσει των αναγκών και των ιδεών των νέων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι σχετικές προτάσεις από τη δική τους προοπτική.

3.1.3.

Στο πλαίσιο του επόμενου βήματος, οι αντίστοιχοι αξιολογητές αναμένεται να διαβουλευθούν ουσιαστικά με ενδιαφερόμενα μέρη που σχετίζονται με τη νεολαία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι παρέχεται συστηματική εμπειρογνωμοσύνη για ενδελεχή ανάλυση. Με βάση τη δέσμευση αυτή, οι αξιολογητές θα επιδιώξουν να εντοπίσουν τους προβληματισμούς των νέων σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του υπό δοκιμή σχεδίου πολιτικής. Αυτή η συμμετοχική συνιστώσα πρέπει να είναι διαφανής και να παρέχει χώρο σε ευρύ φάσμα εκπροσώπων των νέων, οργανώσεων υπό την ηγεσία νέων και νέων με σχετική εμπειρογνωμοσύνη για την παροχή συμβολής. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να διασφαλιστεί συστηματική προσέγγιση για τα ζητήματα που αντιμετωπίζονται μέσω των σχεδίων προτάσεων πολιτικής. Η συμπερίληψη οργανώσεων της νεολαίας, εκπροσώπων νέων και νέων με σχετική εμπειρογνωμοσύνη, μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ ποικιλόμορφο και μοναδικό στην εκτίμηση επιπτώσεων. Μέσω της ουσιαστικής συνεργασίας οι αξιολογητές μπορούν να λαμβάνουν περιεκτική επισκόπηση με βάση τις γενικές γνώσεις και την εμπειρογνωμοσύνη που έχουν αποκτήσει οι εν λόγω νέοι. Με τη χρήση αυτής της συμβολής, η εκτίμηση επιπτώσεων μπορεί να καταστεί αρκετά λεπτομερής ώστε να προσδιορίζει τις προκλήσεις και τις πτυχές όπου οι πολιτικές ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχή.

3.1.4.

Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα που θα συλλεχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας και τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων, οι αξιολογητές είναι σε θέση να συντάσσουν την εκτίμηση επιπτώσεων σε συνέχεια των θεμάτων που αναφέρθηκαν στον αναλυτικό κατάλογο ελέγχου, καθώς και να παρέχουν ανάλυση προοπτικών για τις μελλοντικές γενιές.

3.1.5.

Εάν προσδιοριστεί αρνητικός αντίκτυπος, ο αξιολογητής πρέπει να προτείνει μέτρα μετριασμού τα οποία θα πρέπει να εστιάζουν πρωτίστως σε ομάδες που ζουν σε ευάλωτες καταστάσεις καθώς και σε μειονεκτούντες νέους. Συνιστάται, κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης, οι αξιολογητές να περιλαμβάνουν ερωτήσεις σχετικά με πιθανά μέτρα μετριασμού που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στην ανάλυση. Κατά τα επόμενα έτη, προτείνεται να διεξαχθεί αξιολόγηση για την παρακολούθηση του αντικτύπου των πολιτικών και του τρόπου με τον οποίο τα μέτρα μετριασμού αντιμετώπισαν τις αρνητικές επιπτώσεις.

3.1.6.

Η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει την ουσιαστική συνεργασία με τους νέους γενικά και θα πρέπει να συμπληρώνει τους υφιστάμενους συμμετοχικούς μηχανισμούς.

3.1.7.

Η πρόταση ήταν το αποτέλεσμα μιας σειράς συζητήσεων με τα μεγαλύτερα δίκτυα νέων της Ευρώπης, ενώ αναφέρθηκε επίσης ρητά σε αρκετές συστάσεις του διαλόγου της ΕΕ για τη νεολαία από τότε που αυτός καθιερώθηκε (και ο προηγούμενος αυτού μηχανισμός, ο διαρθρωμένος διάλογος). Οι νέοι εξέφρασαν την έντονη επιθυμία τους για διαφανή διαδικασία χάραξης πολιτικής που να επιτρέπει στους νέους να συμβάλλουν στη σύνταξη και να παρακολουθούν τα αποτελέσματα.

3.1.8.

Η πρόταση εμπνέεται επίσης από το τεστ ΜΜΕ, το οποίο αποτελεί παράδειγμα κατάλληλου εργαλείου εκτίμησης επιπτώσεων σε επίπεδο ΕΕ, βασίζεται δε σε τρεις πυλώνες: διαβούλευση, εκτίμηση επιπτώσεων και μέτρα μετριασμού (26). Επιπλέον, όπως και το τεστ ΜΜΕ, η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας προορίζεται επίσης να αποτελέσει μέρος της εργαλειοθήκης για τη βελτίωση της νομοθεσίας ως χωριστό εργαλείο προκειμένου να τονιστεί ο ρόλος των νέων στο μέλλον της Ευρώπης, όπως ανακοίνωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

3.1.9.

Η πρόταση βασίζεται στα παραδείγματα εργαλείων εκτίμησης επιπτώσεων στους νέους που υπάρχουν ήδη σε αρκετά κράτη μέλη όπως η Αυστρία, η Γερμανία, η Γαλλία, το Βέλγιο (στη Φλάνδρα), καθώς και εκτός ΕΕ, όπως στη Νέα Ζηλανδία και στον Καναδά.

3.1.10.

Η προτεινόμενη εκτίμηση επιπτώσεων παρέχει λύση ώστε να διασφαλιστεί ότι ο αντίκτυπος των πολιτικών λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τις προσδοκίες των νέων και παρέχει πεδίο εφαρμογής εκτός του παραδοσιακού τομέα της πολιτικής για τη νεολαία. Μόνο ένα μικρό μέρος των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναλύεται από τη σκοπιά της νεολαίας. Ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος των εν λόγω προτάσεων επηρεάζει άμεσα και έμμεσα τις ζωές των νέων.

3.1.11.

Προτείνεται να συμπεριληφθεί η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας στις δημοσίως διαθέσιμες εκτιμήσεις επιπτώσεων για τη βελτίωση της νομοθεσίας και να δημοσιευθεί στην Ευρωπαϊκή Δικτυακή Πύλη της Νεολαίας. Θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω ο τρόπος προώθησης με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο. Παρ’ όλα αυτά, η Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας ενθαρρύνεται να την προωθήσει ενεργά προκειμένου να εξασφαλίσει την προβολή της, ενώ η Γενική Γραμματεία θα πρέπει να υποστηρίξει την έγκρισή της από διάφορες ΓΔ. Η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας θα μπορούσε επίσης να δημοσιευτεί από εκείνα τα θεσμικά όργανα που αποφασίζουν να την εφαρμόσουν, συμπεριλαμβανομένου του δικτυακού τόπου της ΕΟΚΕ. Με τη δημοσίευση της αξιολόγησης και της τελικής μορφής της πρότασης, τα ενδιαφερόμενα μέρη για θέματα νεολαίας που συμμετέχουν στη διαβούλευση θα είναι σε θέση να διαπιστώσουν πώς έχει ληφθεί υπόψη η συμβολή τους.

3.1.12.

Προτείνεται η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας να αποτελέσει δομή που μπορεί να εφαρμοστεί σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, μαζί με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.

3.1.13.

Η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας μπορεί δυνητικά να βελτιώσει τις πολιτικές, αλλά πρέπει επίσης να βασίζεται σε ουσιαστικούς συμμετοχικούς μηχανισμούς, διότι η άντληση γνώσεων από την κοινότητα αποτελεί τρόπο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και την επίτευξη βελτιώσεων.

3.2.    Συμμετοχή της νεολαίας στην ΕΟΚΕ

3.2.1.

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τη σημασία της συμμετοχής της νεολαίας στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης (27) και, κατά συνέπεια, εφαρμόζει αρκετές επιτυχημένες πρωτοβουλίες όπως «Η δική σου Ευρώπη, η δική σου φωνή!», οι στρογγυλές τράπεζες νέων για το κλίμα και τη βιωσιμότητα και η σύνοδος κορυφής των νέων της ΕΕ με θέμα το κλίμα που διοργάνωσαν από κοινού η ΕΟΚΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε συνέχεια της γνωμοδότησής της NAT/788 (28), η ΕΟΚΕ συμπεριέλαβε έναν εκπρόσωπο των νέων στην επίσημη αντιπροσωπεία της ΕΕ στη συνεδρίαση της διάσκεψης των μερών της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή για πρώτη φορά το 2021, με αφορμή την COP26. Επιπλέον, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας, το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών της ΕΟΚΕ για το 2022 θα επιβραβεύσει αποτελεσματικές, καινοτόμες και δημιουργικές πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος για τους νέους Ευρωπαίους και μαζί με αυτούς.

3.2.2.

H EOKE θα προσπαθήσει να μεγεθύνει τις φωνές των νέων και των οργανώσεων νέων μέσω πιο δομημένων, ουσιαστικών και στοχευμένων μηχανισμών συμμετοχής των νέων προκειμένου να ενισχυθεί η εσωτερική συμμετοχή των νέων και των οργανώσεων νέων στο έργο της ΕΟΚΕ. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ θα πρέπει να ολοκληρώσει τα ακόλουθα βήματα: — θα πρέπει να εισαχθούν διαφανείς και διατομεακοί μηχανισμοί συντονισμού με στόχο την ενσωμάτωση της διάστασης της νεολαίας στο έργο και τη νομοθεσία της ΕΟΚΕ· — θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή νέων εμπειρογνωμόνων με συναφή εμπειρογνωσία σε βασικές γνωμοδοτήσεις· — στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας να αναδειχθεί η νεολαία ως κοινό θέμα στις γνωμοδοτήσεις πρωτοβουλίας του φθινοπωρινού κύκλου· — να διεξαχθούν θεματικές συζητήσεις με ευρωπαϊκές οργανώσεις νέων και οργανώσεις βάσης με στόχο την αποτελεσματικότερη σύνδεση εθνικών και ευρωπαϊκών προοπτικών· — θα μπορούσαν, σε ετήσια βάση, να επιλέγονται θέματα σχετικά με τη νεολαία για μελέτες της ΕΟΚΕ (29)· — θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η διαγενεακή προοπτική σε όλες τις γνωμοδοτήσεις που συντάσσει η ΕΟΚΕ (όπως συμβαίνει και με τη διάσταση του φύλου)· — να οικοδομηθούν δυναμικές σχέσεις με άλλα θεσμικά όργανα της Ένωσης με στόχο τη χαρτογράφηση μηχανισμών συμμετοχής των νέων και την ενίσχυση των δραστηριοτήτων προσέγγισης της νεολαίας και των οργανώσεων νέων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· — να εγκριθεί το ψήφισμα για τη συμμετοχή της νεολαίας στην ΕΟΚΕ που συνέταξε η ομάδα συντονισμού για το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας· — να δημιουργηθεί καρτέλα «συμμετοχή της νεολαίας» στον δικτυακό τόπο της ΕΟΚΕ ώστε να επισημαίνονται οι παρελθούσες, οι τρέχουσες και οι μελλοντικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη νεολαία, συμπεριλαμβανομένων γνωμοδοτήσεων, δημόσιων συνεδριάσεων, εκδηλώσεων κ.λπ.· — θα μπορούσε να θεσπιστεί μόνιμη δομή εντός της ΕΟΚΕ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το έργο σχετικά με τη συμμετοχή της νεολαίας στην ΕΟΚΕ και στα άλλα θεσμικά όργανα θα συνεχιστεί και μετά το 2022.

3.2.3.

Η ΕΟΚΕ θα διερευνήσει περαιτέρω και θα εξετάσει πιθανούς τρόπους εφαρμογής της έννοιας της αξιολόγησης του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας στο πλαίσιο των εργασιών της, προκειμένου να αναπτυχθεί μια συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά τη συμμετοχή των νέων στην ΕΟΚΕ.

3.2.4.

Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαντήσει στην παρούσα γνωμοδότηση πρωτοβουλίας και στην αξιολόγηση του αντικτύπου της ΕΕ από τη σκοπιά της νεολαίας και να εξετάσουν από κοινού την εφαρμογή.

---

(1)  Έρευνα τεκμηρίωσης European Youth in 2021 [Νεολαία της Ευρώπης το 2021].

(2)  Influencing and understanding political participation patterns of young people, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2021 (Επηρεασμός και κατανόηση των προτύπων πολιτικής συμμετοχής των νέων).

(3)  Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027

(4)  Conference on the Future of Europe, Report on the final outcome, Μάιος 2022 [Έκθεση σχετικά με τα τελικά αποτελέσματα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης].

(5)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52022DC0404&qid=1660827033223

(6)  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/SPEECH_21_4701

(7)  Deželan T., Moxon D., Influencing and understanding political participation patterns of young people: The European perspective , [Επηρεασμός και κατανόηση των προτύπων πολιτικής συμμετοχής των νέων: η ευρωπαϊκή προοπτική], μελέτη, 2021.

(8)  Barta O., Boldt G., Lavizzari A., Meaningful youth political participation in Europe: concepts, patterns and policy implications [Ουσιαστική πολιτική συμμετοχή των νέων στην Ευρώπη: έννοιες, πρότυπα και επιπτώσεις στην πολιτική], ερευνητική μελέτη, 2021.

(9)  Ευρωβαρόμετρο 96 — Χειμώνας 2021-2022.

(10)  Kitanova, M., Youth political participation in the EU: evidence from a cross-national analysis,[Πολιτική συμμετοχή των νέων στην ΕΕ: στοιχεία από διεθνή ανάλυση], Journal of Youth Studies, τόμος 23, αριθ. 7, 2020 (το έγγραφο ελήφθη το 2018).

(11)  https://www.youthforum.org/files/YFJ_EU_Youth_Test.pdf

(12)  Έκθεση για το τελικό αποτέλεσμα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης.

(13)  Governance for Youth, Trust and Intergenerational Justice Fit for all generations? Highlights [Διακυβέρνηση για τη νεολαία, εμπιστοσύνη και δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών: Ταιριάζει σε όλες τις γενιές; Σημαντικότερες εξελίξεις].

(14)  Flash Eurobarometer on Youth and Democracy [Έκτακτο Ευρωβαρόμετρο σχετικά με την έρευνα για τη νεολαία και τη δημοκρατία], που διεξήχθη μεταξύ 22 Φεβρουαρίου και 4 Μαρτίου 2022.

(15)  European Parliament youth survey Report [Έκθεση έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη νεολαία] (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Σεπτέμβριος 2021).

(16)  Governance for Youth, Trust and Intergenerational Justice Fit for all generations? Highlights [Διακυβέρνηση για τη νεολαία, εμπιστοσύνη και δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών: Ταιριάζει σε όλες τις γενιές; Σημαντικότερες εξελίξεις].

(17)  European Parliament youth survey Report [Έκθεση έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη νεολαία] (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Σεπτέμβριος 2021).

(18)  Youth Survey Report (υπό την τριάδα των Προεδριών Γερμανίας-Πορτογαλίας-Σλοβενίας, Ιανουάριος 2022).

(19)  Youth Survey Report [Έκθεση έρευνας για τη νεολαία] (υπό την τριάδα των Προεδριών Γερμανίας-Πορτογαλίας-Σλοβενίας, Ιανουάριος 2022).

(20)  Youth Survey Report [Έκθεση έρευνας για τη νεολαία] (υπό την τριάδα των Προεδριών Γερμανίας-Πορτογαλίας-Σλοβενίας, Ιανουάριος 2022).

(21)  Deželan T., Moxon D., Influencing and understanding political participation patterns of young people: The European perspective, [Επηρεασμός και κατανόηση των προτύπων πολιτικής συμμετοχής των νέων: η ευρωπαϊκή προοπτική], μελέτη, 2021.

(22)  Eurobarometer on the European Year of Youth: Young Europeans are increasingly engaged, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2022 [Ευρωβαρόμετρο για το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας: Οι νέοι Ευρωπαίοι συμμετέχουν όλο και περισσότερο].

(23)  Governance for Youth, Trust and Intergenerational Justice Fit for all generations? Highlights [Διακυβέρνηση για τη νεολαία, εμπιστοσύνη και δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών: Ταιριάζει σε όλες τις γενιές; Σημαντικότερες εξελίξεις].

(24)  https://www.youthforum.org/files/Concept-Note_final.pdf και https://www.youthforum.org/files/YFJ_EU_Youth_Test.pdf

(25)  ΕΕ C 152 της 6.4.2022, σ. 27.

(26)  Better Regulation Toolbox — SME Test [Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας — Τεστ ΜΜΕ]

(27)  SOC/706 Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας, ΕΕ C 152 της 6.4.2022, σ. 122 και SOC/589 Νέα στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία, ΕΕ C 62 της 15.2.2019, σ. 142.

(28)  ΕΕ C 429 της 11.12.2020, σ. 44.

(29)  Μια μελέτη της ΕΟΚΕ είναι σε εξέλιξη σχετικά με τη δομημένη συμμετοχή των νέων: χαρτογράφηση τοπικών, εθνικών, ενωσιακών και διεθνών ορθών πρακτικών με στόχο την ανάπτυξη των απαραίτητων και κατάλληλων μηχανισμών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι φωνές των νέων θα ακούγονται.